Skip to main content

Full text of "Urkunden und Regesten zur Geschichte der Rheinlande aus dem Vatikanischen Archiv"

See other formats


Google 


This is a digital copy of a book that was preserved for generations on library shelves before it was carefully scanned by Google as part of a project 
to make the world's books discoverable online. 


It has survived long enough for the copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 
to copyright or whose legal copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 
are our gateways to the past, representing a wealth of history, culture and knowledge that's often difficult to discover. 

Marks, notations and other marginalia present in the original volume will appear in this file - a reminder of this book's long journey from the 
publisher to a library and finally to you. 


Usage guidelines 


Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken steps to 
prevent abuse by commercial parties, including placing technical restrictions on automated querying. 


We also ask that you: 


+ Make non-commercial use of the files We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for 
personal, non-commercial purposes. 


+ Refrain from automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's system: If you are conducting research on machine 
translation, optical character recognition or other areas where access 10 a large amount of text is helpful, please contact us. We encourage the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 


+ Maintain attribution The Google "watermark" you see on each file is essential for informing people about this project and helping them find 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 


+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are responsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in copyright varies from country to country, and we can't offer guidance on whether any specific use of 
any specific book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search means it can be used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liability can be quite severe. 


About Google Book Search 





Google's mission is to organize the world's information and to make it universally accessible and useful. Google Book Search helps readers 
discover the world's books while helping authors and publishers reach new audiences. You can search through the full text of this book on the web 
at[http: //books . google .com/| 














Google 


Über dieses Buch 


Dies ist ein digitales Exemplar eines Buches, das seit Generationen in den Regalen der Bibliotheken aufbewahrt wurde, bevor es von Google im 
Rahmen eines Projekts, mit dem die Bücher dieser Welt online verfügbar gemacht werden sollen, sorgfältig gescannt wurde. 





Das Buch hat das Urheberrecht überdauert und kann nun öffentlich zugänglich gemacht werden. Ein öffentlich zugängliches Buch ist ein Buch, 
das niemals Urheberrechten unterlag oder bei dem die Schutzfrist des Urheberrechts abgelaufen ist. Ob ein Buch öffentlich zugänglich ist, kann 
von Land zu Land unterschiedlich sein. Öffentlich zugängliche Bücher sind unser Tor zur Vergangenheit und stellen ein geschichtliches, kulturelles 
und wissenschafiliches Vermögen dar, das häufig nur schwierig zu entdecken ist. 





Gebrauchsspuren, Anmerkungen und andere Randbemerkungen, die im Originalband enthalten sind, finden sich auch in dieser Datei — eine Erin- 
nerung an die lange Reise, die das Buch vom Verleger zu einer Bibliothek und weiter zu Ihnen hinter sich gebracht hat. 


Nutzungsrichtlinien 


Google ist stolz, mit Bibliotheken in partnerschaftlicher Zusammenarbeit öffentlich zugängliches Material zu digitalisieren und einer breiten Masse 
zugänglich zu machen. Öffentlich zugängliche Bücher gehören der Öffentlichkeit, und wir sind nur ihre Hüter. Nichtsdestotrotz ist diese 
Arbeit kostspielig. Um diese Ressource weiterhin zur Verfügung stellen zu können, haben wir Schritte unternommen, um den Missbrauch durch 
kommerzielle Parteien zu verhindern. Dazu gehören technische Einschränkungen für automatisierte Abfragen. 


Wir bitten Sie um Einhaltung folgender Richtlinien: 


+ Nutzung der Dateien zu nichtkommerziellen Zwecken Wir haben Google Buchsuche für Endanwender konzipiert und möchten, dass Sie diese 
Dateien nur für persónliche, nichtkommerzielle Zwecke verwenden. 


+ Keine automatisierten Abfragen Senden Sie keine automatisierten Abfragen irgendwelcher Art an das Google-System. Wenn Sie Recherchen 
über maschinelle Übersetzung, optische Zeichenerkennung oder andere Bereiche durchführen, in denen der Zugang zu Text in großen Mengen 
nützlich ist, wenden Sie sich bitte an uns. Wir fördern die Nutzung des öffentlich zugänglichen Materials für diese Zwecke und können Ihnen 
unter Umständen helfen. 


+ Beibehaltung von Google-Markenelementen Das "Wasserzeichen" von Google, das Sie in jeder Datei finden, ist wichtig zur Information über 
dieses Projekt und hilft den Anwendern weiteres Material über Google Buchsuche zu finden. Bitte entfernen Sie das Wasserzeichen nicht. 


+ Bewegen Sie sich innerhalb der Legalität Unabhängig von Ihrem Verwendungszweck müssen Sie sich Ihrer Verantwortung bewusst sein, 
sicherzustellen, dass Ihre Nutzung legal ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass ein Buch, das nach unserem Dafürhalten für Nutzer in den USA 
öffentlich zugänglich ist, auch für Nutzer in anderen Ländern öffentlich zugänglich ist. Ob ein Buch noch dem Urheberrecht unterliegt, ist 
von Land zu Land verschieden. Wir können keine Beratung leisten, ob eine bestimmte Nutzung eines bestimmten Buches gesetzlich zulässig 
ist. Gehen Sie nicht davon aus. dass das Erscheinen eines Buchs in Google Buchsuche bedeutet, dass es in jeder Form und überall auf der 
Welt verwendet werden kann. Eine Urheberrechtsverletzung kann schwerwiegende Folgen haben. 





Über Google Buchsuche 


Das Ziel von Google besteht darin, die weltweiten Informationen zu organisieren und allgemein nutzbar und zugänglich zu machen. Google 
Buchsuche hilft Lesern dabei, die Bücher dieser Welt zu entdecken, und unterstützt Autoren und Verleger dabei, neue Zielgruppen zu erreichen. 
Den gesamten Buchtext können Sie im Internet unter[http: / /books . google. con]durchsuchen. 





uchhandl un, 











43)2 
751 


NT, 


Xu 


ie 
_ 


ns 


PUBLIKATIONEN 


DER 


GESELLSCHAFT 


RHEINISCHE GESCHICHTSKUNDE 


XXIII 
URKUNDEN UND REGESTEN ZUR GESCHICHTE 
DER RHEINLANDE 


AUS DEM VATIKANISCHEN ARCHIV 


ERSTER BAND 


BONN 
P. HANSTEIN'S VERLAG 
1902 





URKUNDEN UND REGESTEN 


ZUR 


GESCHICHTE DER RHEINLANDE 


AUS DEM 


VATIKANISCHEN ARCHIV 


GESAMMELT UND BEARBEITET 


VON 


HEINRICH VOLBERT SAUERLAND 


ERSTER BAND 


1294—13206. 





BONN 
P. HANSTEIN'S VERLAG 
1902 


802632 


Stifter und Patrone 
der 


Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde. 


Seine Majestät der Kaiser u und König als Patron. 


Seine Kónigliche Hoheit der Ert Erbgrossherzog Friedrich 
von Baden, kommandierender General des VIII. Armeekorps, 
als Patron. 


Der Rheinische Provinzialverband. 


I. Stifter: 


Herr Geh, Kommerzienrat Dr. iur. et phil. Gustav von Meviwen, 
Mitglied des Stanterats und des Herrenhauses, Küln (1881); 
T 1899 Aug. 13. 
„ Adolph von Carstanjen, Majoratsherr, Berlin (1893); 1900 Juni 94, 
Geh. Kominerzienrat Emil vom Rath, Köln (1894). 
Dis Dr. Joh. Friedr. Bóhmer'schen Nachlass-Administratoren und 
Testaments-Exekutoren, Frankfurt a. M. (1898). 
Frau Witwe Paul Stein, Elise, geb. von Mevissen, Köln (1900). 
. Herr Geh. Kommerzienrat @ust. Michels, Köln (1900). 
. Frau Witwe Geh. Kommerzienrat Dr, Gust. von Merissen, Therese 
geb. Leiden, Köln (1900); y 1901 Nov. 10, 


II. Patrone: 
Die Stade Aachen (1881). 
Herr Geh, Kommerzienrat Otto Andreae, Köln (1889). 
Se. Durchlaucht der Prinz Philipp von Arenberg, Bischöfl. Geistl. 
Rat, päpstl, Geheimkämmerer und Domkapitular, Eichstätt (1881), 
Die Stadt Barmen (1881). 
Baron J. W. v. Boetzelaer, Kaufmann, Bockurm bei Krefeld (1901). 
Die Stadt Bonn (1881). 
Herr Kommeraienrat Arthur Camphausen, Bankier, Kölu (1898). 
„ Peter von Carnap, Kiberfeld (1881). 
Fran Witwe Adolph von Carstanjen, Adele, zeb. vom Rath, Berlin (1901). 
Die Stadt Coblenz (1958). 
Herr. Geheimrat Dr. Karl Ad. Ritter v. Cornelius, Prot., München (1881). 
»  KommerzienratJ. Clipper Tuchfnbrikant, Aachen-Burtscheid(1899). 


Bor 


Berner 





Herr Wilh, Theod, Deichmann, Bankier, Köln (1902). 

» Geh. Kommerzienrat Karl Dollus, Anehen (1889) 

» Friedr, Daniel] Freiherr von Diergardt, Kónigl. Kammerherr, 
Kittergutsbesitzer, Haus Morsbroieh bei Schlebusch (1881). 

Die Stadt Düren (1891). 
Die Stadt Düsseldorf (1881). 
Die Stadt Duisburg (1881). 
Die Stadt Elberfeld (1881). 
Herr Jakob Graf und edler Herr von und zu Eltz, Ku K. Kämmerer 
und Majoratsherr zu Vukovär (Siavonien) (1900). 
» Karl Eitzbacher, Rechtsanwalt und Bankier, Köln (1896). 
Der Landkreis Rasen (1892). 
Die Stadt Esson (1896). 
Herr Geh. Justizrat Robert Esser, Köln (1896). 

» August Forber, Fabrikbesitzer, Aachen-Burtscheid. (1899). 

Frau Witwe Foerster, Johanna geh, Thywissen, Kempen (Rh.) (1892). 
Herr Geh. Kommerzienrat Karl Friederlchs, Stadtverordneter, Rem- 
scheld (1897). 

» Alois Fritzen, Landesrat n. D.. Düsseldorf (1891). 

» Gisbert Graf von Fürstenberg-Stammheim, Excellenz, Kónigl. 
Kammerherr und Schlosshauptmann von Koblenz, Mitglied des 
Horrenhauses, Stammheim b, Mülheim (1889). 

30. Die Sindt M.-Gladbach (1591). 

31. Herr Wilh, Gobbers »en., Scldenfnbrikant, Krefeld (1000). 

32, „ Matthias H. Göring, Honnef (1881). 

58, Frau Witwe Friedr, Grillo, Essen (1895). 

3.  , Witwe Kommerzienrat Dr. Hermann Grüneberg, Emilie, geb. 
Schmidtborn, Rentnerin, Köln (1804). 

36. Herr Charles Engene Günther, Esquire, Kaufmann, London E, C. (1900). 

96. Frau Witwe Kommerzienrat Franz Karl Gullleaume, Antonfe, geb. 

9. 

3s 


SEBAR BES 


Bs 


8 


5EB 


$5 


Gründgens, Köln (18931. 
. Herr Arnold Gullleaume, Köln (1895). 
» Kommerzienrnt Max Guilleaume, Köln (1899). 


Alfred Freiherr v. Hilgers, Landgerichtsprüsident, Trier (189). 
Karl Eugen Graf und Marquis von und zu Hocnsbroech, Königl, 
Kammerherr, Schloss Türnich, Kr. Bergheim (1889). 

4T. 4 Eberhard Hoeseh, Düren (1891). 

AR. Kommerzienrat Wilhelm Hocsch, Fabrikbesitzer, Düren (1900). 
49. Die Fürst]. Hohenzollern’sche Hofbibliothek, Sigmaringen (1881). 

50. Herr Geh, Justisrat Dr. Hermann Hüffer, Professor, Bonn (1891). 


89.  „ Kommerzienrat Theodor v.Gulllenume, Pabrikbesitzer, Köln (1889). 
40. „ Louis Hagen, Bankier, Köln (1890). 
Al. „ Kommerzienrat Franz Handel, Fabrikbesitzer, Düsseldorf (1896). 
42, „ Kommerzienrat Joh. N, Heldemann, Köln (1900). 
4.  „ Geb.Kommerzienrat August Heuser, Stadtverordneter, Köln (1894), 
4. „ Karl von der Heydt, Bankier, Elberfeld (1889). 

D 


| x 


BE BEE 


Herr Juslizrat Franz Jansen, Rechtsanwalt und beig. Bürgermeister 
Köln (1895), 


. Frau Fanny Joest, geb. Camphausen, Köln (1894). 


Herr Heinrich Kellner, Kaufinann, Köln-Deutz (189). 
» Ferd. Knops, Tuchfabrikant, Anchen-Burtscheid (1901). 
Der Herr Erzbischof von Köln, Dr. Hnbertus Simar, Röln (1900). 
Die Stadt Köln (1881). 
Herr Ernst Königs, Knufmann, Köln (1898). 
Die Stadt Krefeld (1881). 
Herr Wirkl, Gehelmrat Dr. Ing. F. A. Krupp, Excellenz, Mitglied des 
Staatsrats und des Herrenbauses, Bredeney, Ldkr. Essen (1894). 
» Georg Küppers-Loosen, Kaufmann, Köln (1899). 
» Dr. Ernst Landsberg, Professor, Bonn (1899). 
» Gottlieb Langen, Burg Zievorleh (1897). 
» Maus Karl Leiden, Kgl. Niederländischer Konsul, Röln (1895). 
Frau Witwe Freifrau von Liebieg, Angelika, geb. Clemons, Schloss 
Gondorf bei Coblenz und Relcheuberg (Böhmen) (1891). 
Herr Geh. Justizrat Dr. Hugo Loersch, Professor, Mitglied des Herren- 
hauses und Kron&yndikus, Bonn (1890). 
» Kommerzienrat Gustav Mallinckrodt, Köln (1896). 
Dr. jur. Gustav Mallinekrodt jr, Köln (1899). 
» Dr. Paul Mallinckrodt, Rittergutsbesitzer, Schloss Wachendorf. 
(1899). 
» Julius Marcas, Baden-Baden (1896). 
» Justisrat Dr. jur. Karl Mayer-Leiden, Rechtsanwalt, Brühl (1894). 
Frl. Mathilde von Mevissen, Köln (1893). 
» Melanie von Merissen, Köln (1899). 
Herr Geh. Kommerzienrat @ustav Michels, Mitglied des Herrenhauses, 
Köln (1881). 
» Graf Wilh, von Mirbach-Harff, Schloss Harff, Kr. Bergheim (1901). 
Die Stadt Mülheim n. Rh. (1881). 
Der Kreis Mülhelm a. d. Ruhr (1892). 
Herr Dr. jur. Jos. Neven-DuMont, Kaufmann und Stadtverordneter, 
Küln (1898). 
Frau Witwe Emil Oelbermann, Laura, geb, Nickel, Köln (1897). 
Herr Albert Freiherr von Oppenheim, Kgl. sächs, Generalkonsul, 
Köln (1888). 
„ Eduard Freiherr von Oppenheim, K. K. Gsterr-ungar. General- 
konsul, Köln (1889). 
Wilh. Oswald, Bergassessor a. D., Coblanz (1896). 
Frau Witwe Wilh. Peill, Paula, geb, Korte, Köln (1901). 
Herr Geh. Regierungsrat Ludwig Pelzer, Oberbürgermeister a D. 
Anchen (1896). 
» Eugen Pfeifer, Gutebegitzer, Köln (1892). 
Koumerzienrat Valentin Pfelfer, Fabrikhesitzer, Küln (1889). 





106. 
107, 
108, 
109. 
110, 
"n. 
112. 
na. 
1H. 
118. 


Herr Geh. Kommorzienrat Emil vom Rath, Stadtverordneter, Köln 
(1881. 
. Adolf Ratjen, Lundgerichtspräsident, Kiel (1881). 
Frau Witwe Kominerzienrnt Eugen Rautenstrauch, Adele, geb. Joest, 
Köln (1901). 
Der Kreis Rees (1897). 
Herr Karl Reichensperger, Landgorichtspräsident, Aurich (1896). 
Die Stadt Rheydt (1599). 
Herr Kommorzienrat Karl Röchling, Fabrikbes., Saarbrücken (1895). 
» Wirkl. Gehelmrat Dr. von Rottenburg, Excellenz, Kurator der 
Universität Bonn, Bonn (1897). 
Der Kreis Saarbrücken (1899). 
Sc. Durchlaucht der Fürst Alfred xu Salm-Reifferscheid, Schloss 
Dyek (1909). 
Herr Dr. Max von Sandt, Kl. Landrat des Landkreises Bonn, Bonn 
(1899. 
Se. Erlaucht der Relchsgraf Heinrich von Schaesberg-Dilborn, Schloss 
"Thannheim bel Leutkireh (Württemberg) (1881). 
Herr Karl Scheibler, Fabrikbesitzer, Köln (1896). 
Frau Witwe Geh. Kommerzienrat Wilh, Seheidt, Auguste geb. Holt- 
haus, Kettwig a. d. Rulır (1899). 
» Witwe Alexander Schoeller, Adole, geb. Carstanjen, Düren (1899). 
Herr Ober-Prüsidial-Rat a, D. Dr. Klemens Freiherr v. Schorlemer, 
Kgl. Kammerherr, Vorsitzender der Landwirtsebnftekmmer dor 
Rheinprovinz, Mitglied des Herrenhauses, Lieser (1599). 
» Graf Frane von Spee, Kel. Kamtnerherr und Sehlosshauptmann 
von Düsseldorf, Mitglied des Herrenbauses, Schloss Heltorf (1855). 
Frau Witwe Kommersienrat Konrad Startz, Marie, geb. Nütten, 
Aachen (1893) 
Witwe Paul Stein, Elise, geb, von Mevisson, Köln (1888). 
Herr. Lebrecht Stein, Seidenfabrikant, Langenberg (Rheinland) (1889). 
» Kommerzionrat Pet. Jos. StolIwerek, Fabrikbositzer, Köln (1900) 
Der Herr Bischof von Trier Dr. Felix Korum, Trier (1586). 
Die Stadt Trier (1591). 
Herr Kommerzlenrat Julius Vorster, Fabrikbesitzer, Köln (1892). 
» Karl Wahlen, Fabrikbesitzer, Köln (1898). 
» Geh. Kommerzienrat Julius Wegeler, Coblenz (1881). 
Se. Durehlaueht der Fürst Wilhelm zu Wied, Neuwied (1881) 
Herr Hans Zanders, Fabrikant, Berg-Ülndbach (1900). 
» Richard Zanders, Fabrikunt, Borg. Gladbach (1893). 
». N.N. (1900). 





zw 


Verstorbene Patrone: 


Ihre Majestät die Kalserin und Königin Augusta (1881), 4 1890 Jan. 7. 
Ihre Majestät die Kalserln und Künlzin Friedrich (1895), 4 1901 Aug. 5. 


1. Herr Wirkl. Geheimrat Dr. von Bardeleben, Excellenz, Oberpräsident 
a. D., Berlin (1881), + 18%0 Jan. B. 

9,  „ Professor Dr. Julins Baron, Bonn (1892), t. 1898 Juni 9. 

3. , Friedr. Wilh. Blees, kais. Bergmeister, Queuleu bei Metz (1899), 
+ 1895 Aug. 16. 

4. Frau F. W. Blees, Queuleu (1896), + 1898 Juni 16, 

b. Herr Geh. Kommerzienrat Eugen von Boch, Mottlach (1889), + 180 
Nov, 12. 

6. . Adolph von Carstanjen, Berlin (1889), 4 1900 Juni 94. 

7 Dr. med. H. J. R. Claessen, Köln (1881), 4 1883 Okt. 17. 

B. . Wirkl. Geheimrat Dr. Heinrich von Dechen, Excellenz, Bonn 
(1881), + 1889 Febr. B. 

9. FrauGeheimrat Lila Deichmann-Schaaffhausen, Köln (1881), p 1888 Juli 7. 

10. Herr Kommerzienrat Theodor Belehmann, Köln (1881), 1895 Juli 95. 

11. Frau Witwe Theodor Deichmann, Köln (1895), + 1901 April 7. 

12, Herr Karl Graf und edler Herr von und zu Eltz, Eltville (1881), 


+ 1900 Mai 96, 

13,  , August Kiven, Köln (1889), + 1891 April 98. 

M. . Ludwig Levin Freiherr von Elverfeldt, Elberfeld (1881), + 1885 
Mai 28. 


3. „ Johann Marin Farina, Köln (1889), + 1892 Febr. 26. 

16.  , Freiherr Theodor von Geyr zu Schweppenburg, Kgl. Kammerherr, 
beigeordneter Bürgermeister, Aachen (1881), Y 1882 Juli 3. 
Kommerzienrat Dr. Herm. Grüneberg, Köln (1890), 1894 Juni T. 
Geh. Kommerzienrat Emil Haldy, St. Johann (1889); + 1901 Nov.25. 
Geh. Kommerzienrat Hugo Haniel, Ruhrort (1881), $1893 Dec. 15, 
Geh. Kommerzienrat Alex. von Helmendah], Krefeld (1888), + 1690 
Doc. 29. 

» Geh. Kommerzienrat Leop, Hoesch, Düren (1889), + 1899 April 21, 
» Otto Jordan, Coblenz (1895), + 1900 April 9. 

». Kommerzienrat F, W. Königs, Köln (1581), + 1882 Okt. 6. 

» Kardinal-Erabischof Dr. Phil. Krementz, Köln (1886), + 1899 Mai 8. 
. Geh. Kommerzienrat Eugen Langen, Köln (1881), f 1595 Okt. 9. 
» Ernst Leyondecker, Köln (1893), + 1902 Febr. 6. 


Kommerzienrat Wilhelm Leyendecker, Köln (1889), 1891 Juni 18. 

"Theodor Freiherr von Lleblog, Schloss Gondorf (1889), 1891 Sept, 8, 

Ludwig von Lfllenthal, Elberfeld (1881), + 1893 Juni 1. 

Kommerzienrat Julius Marcus, Köln (1889), 4 1898 Jan. 4. 

Geh. Kommerzienrat Dr. Gustar von Mevissen, Köln (1881), + 1899 

Aug. 18. 

32. Frau Geh. Kommerzienrat Gustav von Mevissen, Köln (1899); + 1901 
Nor. 10. 

3% Herr Graf Ernst von Mirbach-Harff, Schloss Harff (1882), + 1901 Mai 29. 





BESSNESBERES 


Herr Graf Wilh. von Mirbach-Harff, Schloss Harff (1581), + 1682 Juni 19. 
» Geh. Medicinalent Prof. Dr. Albert Meoren, Düsseldorf (1881), 
+ 1899 Dee. 3. 
Hermann von Mumm, Kgl Din. General-Konsul, Kübn (1881), 
#187 Juli 16. 
August Neven-DuMont, Köln (1889), + 1596 Sept. 7. 
Emil Oelbermann, Köln (1599), + 1597 Mai 1. 
Geb. Regierungsrat Dagobert Oppenheim, Köln (1881), + 1859 
Juli 26. 
"Wilh. Fell, Köln (1896, + 1901 April & 
Kommerzienrat Emil Pfeifer, Köln (1581), + 1889 Sept. 20. 
„ Eduard Puricelli, Trier (1881), + 1598 Dec. 4. 
Prou Bd. Puricelli, Trier (1895), + 1899 Pebr. 5 
„ Fanny Puricelli, Hheinbóllerhütte (1831), + 1896 Nov. 16. 

Merr Arthur vom Rath, Köln (1897), 4 1901 Aug. 23. 
Kommerzienrat Eugen Rautenstrauch, Köln (1891), $ 1900 Mai 18. 
Kommerzlenrat Val. Rautenstrauch, Trier (1881), + 1884 Okt. 19. 
Geh, Kommerzienrat Wilh. Seheldt, Kettwig (189), 1898 März 27. 
Weihbischof Dr. Herm. Jos. Schmitz, Köln (1895), t 1899 Aug. 21. 
Alexander Schiller, Düren (1890), 4 1892 Febr. 26, 
Beigeordneter Ludw. Friedr. Seyffardt, Krefeld (1888), f 1901 
Jan. 26, 

Graf August von Spee, Königl. Kammerherr, Schlosshauptmann 
von Brühl, Schloss Heltorf (1881), 1882. Aug. 95. 
Kommerzienrat Konrad Startz, Aachen (1839), + 1898 Sept. 30. 
Landgerichts-Referendar Adolf Wekbeker, Düsseldorf (1881), 
+ 1882 Nov, 16. 

Kommerzienrat Victor Wendelstadt, Köln (1851, + 1894 Juli 16. 


SPERBEE NR OR ME 


* 
= 


Vorstand der Gesellschaft (bis zum 31. Dezember 1908): 


Prof. Dr. Joseph Hansen, Archivdirektor, Köln-Lindenthal, Lindenburger 
Allee 35, Vorsitzender. 

Geh, Regierungsrat Dr. Moriz Ritter, Professor, Bonn, Riesatrasse 6, stell- 
vertretender Vorsitzender, 

Geh, Justizrat Dr. Hugo Loersch, Professor, Bonn, Lennéstrasee 21, 
Schriftführer, 

Prof. Dr. Eberhard Gotheln, Bonn, Goethestfnsse 5, stellvortretender Schrift 
führer. 

Dr. jur. Gustav Malllnckrodt, Köln, Sachsenring 77, Schatzmeister. 

Geh, Kommerslenrat Emil vom Rath, Köln, Kaiser-Wilhelm-Ring 15, stell- 
vortrotender Schatzmeister. 





Archivrat Dr. Becker, Königl. Archivdircktor, Coblonz. 

Becker, Oberbürgermeister, Köln. 

Geb. Regierungsrat Dr. v. Bezold, Professor, Bonn. 

Prof. Dr. Clemen, Provinzialkonservator, Düsseldorf. 

Geh. Kommerzienrat Frlederlchs, Remscheid. 

Geh. Archivrat Dr. Harless, Königl. Archivdirektor a. D., Düsseldorf. 

Geh. Justizrat Dr. Hüffer, Professor, Bonn. 

Marx, Oberbürgermeister, Düsseldorf. 

Geh. Kommerzienrat Michels, Köln. 

Geh. Regierungsrat Dr. Nissen, Professor, Bonn. 

Geh. Regierungsrat Pelzer, Oberbürgermeister a. D., Aachen. 

Wirkl. Geheimrat Dr. v. Rottenburg, Excellenz, Kurator der Universität, 
Bonn. 

Geh. Kommerzienrat Wegeler, Coblenz. 





Vertreter des Provinzialverbandes im Vorstande: 


Herr Freiherr von Solemacher-Antweller, Excellenz, Königl. Kammerherr 
und Schlosshauptmann von Brühl, Mitglied des Herrenhauses, Rittergute- 
besitzer, Bonn. 


Ehrenmitglieder des Vorstandes: 


Dr. Höhlbaum, Professor, Giessen. 
Ad. Ratjen, Landgerichtspräsident, 





Satzungen 


der 


Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde. 
(Gegründet am 1 Jani 1881, mit den Rechten elner juristischen Person 
ausgestattet durch Allerhöchsten Erlass vom 9. August 1889.) 


$1. 
Die Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde 
hat den Zweck, die Forschungen über die Geschichte der Rhein- 
lande dadurch xn fördern, dass sie Quellen der rheinischen Ge- 


schichte in einer den Forderungen der Wissenschaft entsprechenden 
Weise herausgibt. 
Der Sitz der Gesellschaft ist Köln. 


$82 

l. Stifter der Gesellschaft sind diejenigen, welche wenig- 
stens eintausend Mark in die Kasse der Gesellschaft einzahlen. 

2. Patrone der Gesellschaft sind diejenigen, welche einen 
Jahresbeitrag von mindestens einhundert Mark auf drei Jahre zu 
zahlen sich verpflichten. 

3. Mitglieder der Gesellschaft sind diejenigen Forscher auf 
dem Gebiete der rheinischen Geschichte oder auf verwandten Ge- 
bieten, welche entweder 

a) bei Gründung der Gesellschaft als Mitglieder beigetreten 

sind, oder 

b) später auf Vorschlag des Vorstandes durch die Gesellschaft 

in ihren Hauptversammlungen ernannt werden. 
$8. 

Die für ihre Zweeke erforderlichen Geldmittel entnimmt die 
Gesellschaft: 





l. dem Kapitalbestande, welcher am 1. Januar 1889 Mark 
29 086,96 betrug, 

2. der Stiftung des Geh. Kommerzienrats Dr. jur. G, von 
Mevissen in der Hóhe von Mark. 3000 s auktünfti- 
gen Stiftungen, 

3. den Beiträgen der Patrone, - 

4. den von der Staatsregierung und der Provinz zu erbit- 
tenden Zusehtssen, 

5. dem Verkauf der Publikationen. 

Die einmal bewilligten Beiträge unter 3 werden forterhoben, 
80 lange sie nicht abgemeldet sind; mit ihrem Wegfall hört das 
Patronat auf. 

8 4. 

Die Beiträge der Stifter bilden einen bleibenden Vermögens- 
bestand, dessen Zinserträge jährlich den laufenden Einnahmen 
überwiesen werden, 

Im übrigen ist für die Vermögensverwaltung der $ 29 der Vor- 
mundsebafteordnung vam 5. Juli 1875 massgebend, 

Die der Gesellschaft gehörigen Inhaberpapiere sind beim Er- 
werbe durch den Vorsitzenden oder dessen Stellvertreter nusser 
Cours zu setzen. 

85. 

Den Stiftern und Patronen sowie den Mitgliedern des Vor- 
standes werden die Publikationen der Gesellschaft unentgeltlich ge- 
liefert, Den Mitgliedern der Gesellschaft wird jede einzelne Publi- 
kation für zwei Drittel des Ladenpreises geliefert, 

$6. 

Ein aus 19 Personen bestehender Vorstand leitet die Ge- 
sellschaft und vertritt sie Behörden und Privatpersonen gegentber 
mit dem Reehte der Substitution in allen Angelegenheiten, ein- 
schliesslich derjenigen, welche nach den Gesetzen einer besonderen 
Vollmacht bedürfen. 

Der Vorstand wird durch die Hauptversammlung aus den 
Stiftern, Patronen und Mitgliedern der Gesellschaft gewählt. 

Das Amt der Vorstandamitglieder erlischt dureh Tod, Nieder- 
legen nnd Verlassen des Gesellschaftsgebietes, als welches in dieser 
Hinsicht die Provinzen Rheinland, Westfalen und der Regierungs- 
bezirk Wiesbaden anzusehen sind. 





Dem Minister für geistliche, Unterrichts und Medizinal-Ange- 
legenheiten und dem Provinzialyerbande der Rheiuprovinz wird vor- 
behalten, den Vorstand durch je ein weiteres Mitglied zu verstärken, 
so lange die Arbeiten der Gesellschaft aus Mitteln des Staates, 
bezw, der Provinz unterstützt werden. 

Zur Legitimation des Vorstandes nach aussen dient eine Be- 
scheinigung des Bürgermeisteramtes der Stadt Köln, welchem die 
jedesmaligen Wahlverhandlungen sowie die Ernennungen des Staates 
und der Provinz mitzuteilen sind. 


$7. 

Der Vorstand kann seine Befugnisse für einzelne Angelegen- 
heiten oder bestimmte Geschäfte einzelnen seiner Mitglieder oder 
aus seiner Mitte gewählten Kommissionen übertragen. 

An der Bestimmung des $ 8 über die Urkunden, welche die 
Gesellschaft vermügensreehtlich: verpflichten, wird hierdurch nichts 
geändert. 


$8 

Der Vorstand wählt aus seiner Mitte auf je drei vom 1. Januar 
1889 ab laufende Jahre einen Vorsitzenden, einen Schatz- 
meister, einen Schriftführer und für jeden derselben einen 
Stellvertreter. Wird eines dieser Ämter erledigt, so wird ein Er- 
satzmann für den Rest der Amtszeit gewählt. 

Urkunden, welche die Gesellschaft vermögensreehtlich ver- 
pflichten, sind unter deren Namen vom Vorsitzenden oder dessen 
Stellvertreter und ausserdem von einem anderen Vorstandsmitgliede 
zu vollziehen. 

89. 

Der Vorsitzende leitet die Verhandlungen des Vorstandes so- 
wie der Hauptvereammlung. 

Er beruft den Vorstand, so oft dies die Lage der Gesellschaft 
erfordert, auch sobald drei Mitglieder des Vorstandes dies bean- 
tragen. Die Einladung erfolgt schriftlich unter Mitteilung der Tages- 
ordnung. 

8 10. 

Zur Beschlnssfühigkeit des Vorstandes ist die Anwesenheit 

yon neun Vorstandsmitgliedern, zu Beschlüssen die absolute Stimmen- 





mehrheit der anwesenden Vorstandsmitglieder erforderlich. Bei 
Stimmengleichheit entscheidet der Vorsitzende, 

Über die Verhandlungen nimmt der Schriftführer ein Proto- 
koll auf, welches von ihm und dem Vorsitzenden vollzogen und 
gleich den übrigen Akten vom Vorsitzenden aufbewahrt wird. 


8 11. 
Der Sehatzmeister führt und verwahrt die Kasse der Gesell- 
schaft. Er hat dem Vorstande jährlich eine mit Belegen verschene 
Übersicht des Vermögensbestandes einzureichen, welche zu den Akten 
genommen wird. Diese Übersieht umfasst das abgelaufenes Geschäfts- 
jahr, welches vom 1. Januar bis 21. December gerechnet wird, und 
wird in der ersten Vorstandssitzung des neuen Jahres vorgelegt. 


8 12. 

Zum Geschüftskreiee der Hauptversammlung, in welcher 
jeder persönlich erscheinende Stifter, Patron oder Mitglied der Ge- 
sellschaft Stimmrecht hat, — die Städte, welche Stifter oder Patrone 
sind, werden vertreten durch ihre Bürgermeister, andere Korpora- 
tionen oder Vereine durch die von ihnen Beauftragten, — gehört: 

1. die Wahl und Ergänzung des Vorstandes (8 6), 

2. die Wahl von Mitgliedern der Gesellschaft nach 8 2 
No. 3, b, 

3. die Entgegennahme des Berichtes, welchen der Vorstand 
über die Arbeiten des letzten und den Arbeitsplan des 
nächsten Jahres erstattet, ; 

4. die Entlastung des Schatzmeisters wegen der Rechnung 
über das abgelaufene Jahr, 

5. jede Änderung der Satzungen, 

6. die etwaige Auflösung der Gesellschaft und die Verfü- 
gung ber das bei der Auflödung vorhandene Vermögen. 


8 13. 

Die Hauptversammlung findet jährlich in den ersten drei Mona- 
ten statt. 

Der Vorstand stellt die Tagesordnung fest. Der Vorsitzende 
Indet die Stifter, Patrone und Mitglieder durch Zuschrift unter Mit- 
teilung der Tagesordnung ein. 

Ausserordentliche Hauptversammlungen finden statt, so oft der 
Vorstand dies für erforderlich halt, sowie wenn 20 stimmberechtigte 


Personen schriftlich beim Vorstande einen hierauf gerichteten mit 
Gründen versehenen Antrag stellen, und zwar im letzteren Falle 
binnen sechs Wochen. 

8 14. 

Zur Beschlussfähigkeit der Hauptversammlung ist die Anwesen- 
heit von 15 stimmberechtigten Personen, einschliesslich der Vor- 
standsmitglieder, erforderlich. 

Hat eine Hauptversammlung wegen Beschlussunfähigkeit ver- 
tagt werden müssen, so ist eine neue Hauptversammlung beschluss- 
fühig ohne Rücksicht auf die Zahl der Anwesenden, sofern auf diese 
Folge bei der Einberufung ausdrücklich hingewiesen ist. 

Abgesehen von dem Falle der Stimmengleichheit, bei welcher 
der Vorsitzende entscheidet, und von einem etwaigen Auflösungs- 
beschluss, für welchen Zweidrittel-Mehrheit der Anwesenden erfor- 
derlich ist, werden die Beschlilsse nach einfacher Mehrheit gefasst. 

Über die Form der Abstimmung entscheidet die Versammlung. 

Über die Verhandlung nimmt der Schriftführer ein Protokoll 
auf, welches von ihm, dem Vorsitzenden und drei anderen Anwe- 
senden zu vollziehen ist. 


8 15. 


Änderungen der Satzungen, welche den Sitz, den Zweck und 
die äussere Vertretung der Gesellschaft betreffen, sowie Beschlüsse, 
welche die Auflösung der Gesellschaft zum Gegenstande haben, be 
dürfen landesherrlicher Genehmigung. Sonstige Änderungen der 
Satzungen sind von der Zustimmung des Oberpräsidenten der Rhein 
provinz abbüngig. 


$ 16. 
Diese Satzungen treten mit dem 1, Januar 1889 in Kraft. 
Nach Massgabe derselben führt der Vorstand, welcher auf 
Grund der früheren Bestimmungen gewählt ist, sein Amt weiter. 





Publikationen 


der. Gesellschaft für Rheinische Geschichtskunde. 


n". 


IV, 


4 


vi. 


vit. 


VIT. 


Kölner Schreinsurkunden des 12. Jahrhunderts, 
Quellen zur Reehte- und Wirtschaftsgeschiehte der Stadt Köln, 
herausgegeben von Robert Hoeniger. Bonn, Weber (Julius 
Flittner). Bd. I, 1884—1888, Ladenpreis br. Mk. 21.45. Bd. IT, 1, 
1893, Ladenpreis br. Mk. 17.50. Dd. IT, 2, 1894. Mit einer 
Erklärung der deutschen Wörter von Prof, Dr. J. Franck und 
l photolith. Beilage. Ladenpreis br. Mk. 22.—. 
Briefe von Andreas Masius und seinen Freunden 
1038—1513, herausgegeben von Max Lossen. Leipzig, 
Dürr, 1886. Ladenpreis br. Mk. 11.40, geb. Mk. 12.50. 
Das Buch Weinsberg, Kölner Denkwürdigkeiten aus dem 
16. Jahrhundert, bearbeitet von Konstantin Hóhlbaum. 
Bd. 1, 1518—1551. Leipzig, Dürr, 1886. Ladenpreis br. 
Mk. 9.—, geb. Mk. 10.—. 
Dasselbe, Bd. I, 1552— 1577. Leipzig, Dürr, 1887. Laden- 
preis br. Mk. 10.—, geb. Mk. 11.—. 
Der Kobleuzer Mauerbau, Rechnungen 1270— 1289, ber 
arbeitet von Max Bär, Leipzig, Dürr, 1888. Ladenpreis 
br. Mk. 3.60, geb. Mk. 4.50. 
Die Trierer Ada-Handschrift, bearbeitet und heraus- 
gegeben von K. Menzel, P. Corssen, H. Janitschek, 
A. Sehinütgen, F. Hettner, K. Lamprecht. Leipzig, 
Dürr, 1889. Ladenpreis kart, Mk. 80.—, geb. Mk. 86.—. 
Die Legende Karls des Grossen im 11. und 12. Jahr- 
hundert, herausgegeben von Gerh. Rauschen. Mit einem 
Anhang über Urkunden Karls des Grossen und Friedrichs I. 
für Aachen von Hugo Loersch. Leipzig, Duncker & Hum- 
blot, 1890. Ladenpreis br. Mk. 4.80, geb. Mk. 5.60. 
Die Matrikel der Univ tät Köln 1389 bis 1559, be 
arbeitet von Dr. Hermann Keussen. Bonn, Behrendt. Dd. I. 
1389—1466. Erste Hälfte unter Mitwirkung von Dr. Wilhelm 
Schmitz, 1892. Zweite Hälfte, 1892. Ladenpreis br. Mk. 
18.—, geb. Mk. 21.—. 
Kölnische Künstler in alter und neuer Zeit. Johann 
Jacob Merlos neu bearbeitete und erweiterte Nachrichten 
von dem Leben und den Werken Kölnischer Künstler, her- 
+ 








XI. 


xi. 


XI. 


ausgegeben von Dr. Eduard Firmenich-Richartz unter 

Mitwirkung von Dr. Hermann Keussen. Mit zahlreichen 

bildlichen Beilagen. Düsseldorf. L. Schwann. 1895. Laden- 

preis br. Mk. 45.—. 

Akten zur Geschichte der Verfassung und Verwal- 

tung der Stadt Köln im 14. und 15. Jahrhundert, be- 

arbeitet von Dr. Walther Stein. Bonn, Behrendt, 1893. 95. 

Bd. I. Ladenpreis br. Mk. 18.—. Bd. II mit Registern 

zu beiden Bänden. Ladenpreis br. Mk. 16.—. 

Landtagsakten von Jülich-Berg, 1400—1610, heraus- 

gegeben von Georg von Below. Erster Band. 1400—1562. 

Düsseldorf, L. Voss & Cie., 1895. Ladenpreis br. Mk. 15.—. 

Geschichtlicher Atlas der Rheinprovinz, im Auftrage 

des Provinzialverbandes herausgegeben von der Gesellschaft 

für Rheinische Geschichtskunde. Bonn, Behrendt, 1894—1901. 

1. Karte der Rheinprovinz unter franzüsischerHerr- 
schaft im Jahre 1813, entworfen und gezeichnet von 
Konstantin Sebulteis. Massstab 1:500000. Laden- 

reis Mk. 4.50. 

2. Karte der politischen und administrativen Ein- 
teilung der heutigen Rheinprovinz im Jahre 1789, 
bearbeitet und entworfen von Dr. Wilhelm Fabricius, 
gezeichnet von Georg Pfeiffer. 7 Blätter. Massstab 
1:160000. Übersicht der Staatsgebiete. Massstab 1: 
500000. Ladenpreis Mk. 34.50. À 

3. Die Rheinprovinz im Jahre 1789. Übersicht der 
Kreiseinteilung, bearbeitet und entworfen von Dr. W. 
Fabrieius. Massstab 1:500 000. Ladenpreis Mk. . 

4. Karte der Rheinprovinz unter preussischer Ver- 
waltung Jahre 1818, entworfen und gezeichnet 
von Konst. Schulteis. Massstab 1:500000. Laden- 
preis Mk. 4.50. 

5. Erläuterungen zum Geschiehtliehen Atlas der Rhein- 
provinz. Erster Band: DieKarten von 1813 und 1818 
von Konst. Schulteis. Ladenpreis br. Mk. 4.50, geb. 
Mk. 5.50. Zweiter Band: Die Karte von 1789 von 
Dr. W. Fabricius. Ladenpreis br. Mk. 18.—, geb. 
Mk.20.—. Dritter Band: Das Hochgericht Rhaunen 
von Dr. W. Fabricius. Ladenpreis br. Mk. 4.80, geb. 
Mk. 5.80. 

Geschichte der Kölner Malerschule. 100 Lichtdruck- 

tafeln mit erklärendem Text, herausgegeben von Ludwig 

Scheibler und Carl Aldenhoven. Lübeck, Joh. 

Nöhring, 1894. 95. 96. 1. Lieferung, 32 Tafeln in Mappe. 2. Lie- 

ferung, 33 Tafeln in Mappe. 3. Lieferung, 35 Tafeln in Mappe. 

Ladenpreis je Mk. 40.— 














XIV. RheinischeAkten zurGeschichte des Jesnitenordens 
1542—1582, bearbeitet von Joseph Hansen. Bonn, Beh- 
rendt, 1896. Ladenpreis Mk. 20.—. 

XV. Die Kölner Stadtrechnungen des Mittelalters mit 
einer Darstellung der Finanzverwaltung, bearbeitet von Ri- 
chard Eolpping, Erster Band, Die Einnahmen und die 
Entwicklung der Staatsschuld. Zweiter Band. Die Ausgaben. 
AA Behrendt, 1897. 98. Ladenpreis br. I Mk. 18,—, I 

XVI. Das Buch Weinsberg. Bd. III, 1018—1087, Bd. IV, 
1588— 1597, bearbeitet von Friedr. Lau. Bonn, Hanstein, 
1897. 98. Ladenpreis III br. Mk. 10,—, geb. Ak. Mies 
IV br. Mk. 9,.—, geb. Mk, 10.—. 

XVII. Urkunden und Akten zur Geschichte der Verfas 
sung und Verwaltung der Stadt Koblenz bis zum 
Jahre 1500, bearbeitet von Max Bär. Bonn, Behrendt, 
1897. Ladenpreis br. Mk. 6.—. 

XVIILDie Weistümer der Rheinprovinz. Erste Abteilung : 
Die Weisttmer des Kurfürstentums Trier. Bd. I: Oberamt 
Boppard, Hauptstadt und Amt Koblenz, Amt Bergpflege, her- 
au eben von Hugo Loerseh. Bonn, Behrendt, 1900, 

npreis kart. Mk. 9.—. 

XIX. Uebersicht über den Inhalt der kleineren Archive 
der Rheinprovinz. Bd.I, bearbeitet von Armin Tille, 
Bonn, Behrendt, 1899. Ladenpreis br. Mk. 6.—. 

XX. Rheinische Urbare. Sammlung von Urbaren und anderen 
Quellen zur rheinischen M eris ee Erster Band: 
Die Urbare von S. Pantaleon in Köln, herausgegeben von 
Benno Hilliger. Bonn, Behrendt, 1902. 

XXI. Die Regesten der Erzbischöfe von Köln im Mittel- 
alter. Zweiter Band: 1100— 1205, bearbeitet von Richard 
Knipping. Bonn, Hanstein, 1901. Ladenpreis kart. Mk. 22,—, 

b. Mk. 23.50. 

XXIILUrkunden und Regesten zur Geschichte der Rhein- 
lande aus dem Vatikanischen Archiv. Erster Band: 
1294— 1326, gesammelt und bearbeitet von Heinr, Volb. 
Sauerland, Bonn, Hanstein, 1902, 


Preisschriften der Mevissen-Stiftung, 


gekrönt und herausgegeben von der Gesellschaft für Rheinische 
Geschichtskunde, 


]. Entwicklung der kommunalen Verfassung und Ver- 
waltung Kölns bis zum Jahre 1396 von Friedr. Lau. 
ed jehrendt, 1898. Ladenpreis br. Mk. 8,—, geb. 

Ik. 9.50. 





Vorbemerkungen 
zum ersten und zweiten Bande ). 





Im Sommer des Jahres 1897 wurde von der Gesellschaft für 
rheinische Geschichtkunde und von der Gesellschaft für lothringische 
Geschichte und Altertumskunde mit dem Unterzeichneten der Plan 
einer Sammlung von Abschriften, beziehungsweise Auszügen der auf 
die Rheinprovinz und auf Deutsch-Lothringen bezüglichen Urkunden 
und urkundlichen Notizen des Vatikanischen Archive vereinbart, 
Als Anfangspunkt wurde zuerst der Beginn des Pontifikats Jo- 
hanns XXIT. (7. August 1316) und als Endpunkt der Schluss des 
Pontifikats Martins V. (20. Februar 1431) festgesetzt. Aber nach- 
träglich sich herausstellende dringende Gründe, welche als solche 
auch von beiden Gesellschaften anerkannt wurden), waren Veran- 
lassung, den Anfangspunkt in den Pontifikatsbeginn Bonifaz' VII. 
(24. December 1294) zurückruverlegen. Gleich zu Anfang des 
nächsten Arbeitsjahres im Vatikanischen Archie. (1. October 1897) ist 
dann von mir dort die Ausführung des Planes begonnen und im 
Laufe der beiden ersten Arbeitsjahre bis zum Ende des Pontifikats 
Benedikts XIT. (25. April 1342) fortgeführt worden. Als Grund- 
sätze für die auf die Rheinprovinz bezügliche Sammlung sind nach- 
stehende Regeln eingehalten worden : 

Gesammelt wurden die Abschriften, beziehungsweise. die Re- 
gesten aller im Vatikanischen Archiv nachweisbaren Urkunden und 
wrkundlichen Notizen, welche Personen oder sonstige Rechtswubjekte 
innerhalb denjenigen Gebiets betreffen, weiches durch die Grenzen 
der heutigen Rheinprovinz umschrieben wird. Der grösste Teil des 

1) Der zweite, die Jahre 1397-1342 umfassende Band ist im Druck 
‚schon weit vorgeschritlen und wird binnen kurzem erscheinen. Die Teilung 
im zwei Bünde ist nur aus dusseren Gründen a) um den Umfang 
einex Bandes nicht übermäasig anschwellen zu lassen. 

2) Dieselben sind von mir bereits in der Einleitung zu den Vatika- 
nischen Urkunden und Hegesten zur Geschichte Lohringens, erste. Adteitung 
(Metz, 1901) 5. V—VII dargelegt worden. 





an Vorbemerkungen. 


Gebiets dieser Provinz aber gehörte im Mittelalter den beiden grossen 
Discesen Köln und Trier an, deren Bereiche noch weit über die 
Grenzem der Proeinz hinausgingen und grosse Teile der heutigen 
Provinz Westfalen (Vest Recklinghausen, Grafschaft Mark und Her- 


partements Meuse und Ardennes) umschloss. Es wäre ein ebenso 
willkürliches wie sach- und zweckwidriges Verfahren gewesen, qu 
der Masse der jene beiden mittelalterlichen Diöcesen betreffenden 
Päpstlichen Urkunden diejenigen auszuschalten, welche Gebiete oder 
Orte betreffen, die ausserhalb der heutigen Rheinprovinz liegen. Sie 
wind also mitaufgenommen worden. 

Anderseits liegen aber innerhalb des Bereiches der heutigen 
Rheinprovinz auch mehrere Gebiete, welche während des Mittelalters 
nicht zu den Diäcesen Köln und Trier gehört haben. So umfasst 
dieselbe im Norden einen Teil der mittelalterlichen Diöcese Utrecht 
(Emmerich und Umgegend), im Westen Teile der mittelalterlichen 
Discese Lüttich (Aachen, Erkelenz und Heinsberg), im Südwesten 
Teile der mittelalterlichen Divcese Metz (Saarbrücken, St. Johann, 
Bt. Arnual, Dudweiler, 5t. Wendel) und im Südosten Teile der mit- 
telalterlichen Diöcese Mainz (Kreuznach mit dem linken Ufer der 
unteren Nahe), Dem durch die Aufschrift der Sammlung ange 
zeigten Plane gemäss sind auch diejenigen Urkunden uud urkund- 
lichen Notizen des Vatikanischen Archies, welche sich auf Personen 
oder Institute im Bereiche dieser Landesteile beziehen, der Samm- 
lung einverleibt worden. 

Schwierigkeiten verursachten mitunter die auf Mitglieder des 
Luzemburger Grafenhauses bezüglichen Urkunden. Graf Heinrich 
won Luxemburg wurde im J. 1308 römischer König und 1312 Kaiser ; 
ex mussten also, um dem Plane der Sammlung treu zu bleiben, die 
ihn nicht ala Grafen von Luxemburg, sondern als König oder Kaiser 
betreffenden Papstbriefe hier ausgeschlossen werden. Sein Sohn, 
der unruhige und vielgeschäftige Johann, wurde König von Böhmen. 
Somit mussten auch an ihn gerichtete Papstbriefe, welche Personen 
oder Institute in den Ländern der böhmischen Krone betrafen, aus- 
geschlossen werden. Schwieriger gestaltete sich die Ausscheidung 
bei den Pupstbriefen, die seine Thätigkeit als Herr der Luzem- 
burger Grafschaft betreffen, da diese sich nicht bloss innerhalb der 
Diöcese Trier befand, sondern auch über Teile der Diücesen Lüttich 


j% 


Vorbemerkungen. um 


nnd Metz erstreckte. Betrafen diese Papstbriefe Personen oder 
Institute in den beiden letztgenannten Didcesen, so wurden sie plan- 

von der Sammlung ausgeschieden. Kin gleiches Verfahren 
wurde bei denjenigen die Thütigkeit der Grafen von Geldern be- 
treffenden Papsthriefen beobachtet, die sieh auf nicht im Bereiche 
der Provinz befindliche Personen oder Institute bezogen. 

Unter den Angehörigen des hohen und niederen Adels, welche 
während des «späteren Mittelalters im Bereiche der heutigen. Rhein- 
provinz ansässig waren, finden sich recht viele, welche auch ausser- 
halb der Provinz in den Nachbardiöcesen Utrecht, Münster, Pader- 
born, Mainz, Metz, Worms und Speier zu niederen und höheren 
kirchlichen Pfründen und Aemtern gelangt sind. Soweit aus den 
Vatikanischen Akten ersichtlich war, dass sie dem Bereiche der 
beiden mittelalterlichen Diöcesen Köln und Trier, beziehungsweise 
dem Bereiche der jetzigen Provinz entstammten, sind die sie be- 
treffenden Stücke in die Sammlung eingereiht worden. 

Aufnahme gefunden hat endlich noch eine nicht unerhebliche 
Zahl allgemeiner päpstlicher Verfügungen über Erhebung von 
Zehnten, Annaten und Subsidien, über die der päpstlichen Verlei- 
hung eorbehaltenen Benefizien, über die rechtlichen Verhältnisse 
zwischen den Mendikantenorden und dem Pfarrklerus, über die Auf: 
hebung des Templerordens u. a., weil erst durch diese eine grosse 
Zahl von Urkunden und urkundlichen Notizen der Sammlung ver- 
ständlich wird. 

Von den Beständen des Vatikanischen Archies kamen zunächst 
in Betracht die sogenannten Registra, Durchforscht und ausge- 
nützt wurden während der beiden ersten Arbeitsjahre (1897/99) für 
die beiden ersten Bünde der Sammlung von den sogenannten Re- 
gistra Vaticana. oder Pergamentrogistern die Bünde 47—136. und 
von den sogenannten Registra Avinionensia oder Papierregistern die 
Bünde 2—7, welche die Briefe des ersten Pontifikatsjahres Johanns 
XXI. enthalten. Letztere wurden durchgeprüft zum Zwecke der 
Vergleichung mit den entsprechenden Bänden der Registra Vaticana, 
um zu findeu, ob dort oder hier ein Mehr oder Weniger an Inhalt 
sei. Da sich nun aber ergab, dass die betreffenden Bände der Re- 
gistra Acinionensia keine Papstbriefe enthalten, die sich nicht auch 
in den Registra Vaticana vorfinden, ja dass in jenen die in diesen 
befindlichen, meist wichtigen "litterae secretae seu quae per cameram 
transierunt! fehlen‘), dass ferner jene durch frühere missliche Lage- 


4) Ein gleiches ist der Fall bei den Ragistra des Pontifikatse Bene- 
XI. 





IV Vorbemerkungen. 


rung an feuchtem Orte vielfach an den Rändern und im Texte, ins- 
besondere in den Anfängen der Urkunden am oberen Rande, wo 
‚sich deren Inscriptio (Adresse) befindet, verstümmelt oder 

sind, so wurde für die folgenden Pontifikatajahre Johanna. XXI. 
und Benedikts XII. nur die Reihe der Registra Vaticana benutzt, 

Bei Auanützung der Registerbände sind folgende Regeln ein- 

werden: 

1. Von ganz wmwichtigem Urkunden wurden möglichst kurze 
‚Regesten angefertigt. Nur wenn jene von so grosser Kürze waren, 
dass der Schriftraum des Textes nicht viel grösser als der des an- 
zufertigenden Regestes war, wurde der Text und zwar mit Aus- 
‚scheidung der rein inhaltslosen Kurialphrasen gebracht. 

2. Von nicht mehr ganz unwichtigen Urkunden wurden unter 
Voranstellung der gekürzten Intitulatio und der gekürzten Inseriptio 
die Anfangsworte der Arenga, die wesentlichen Teile der Narratio 
und der Dispositio und die Datierung wörtlich wiedergegeben. 

3. Von wichtigen Urkunden wurde unter Ausscheidung der 
rein formelhaften Redensarten der Arenga und der sogenannten 
Clausulae der Wortlaut wiedergegeben und nur, wenn dieser grösseren 
Umfangs und nicht leicht übersichtlich war, ihm ein recht kurzes 
Regest in Kursielettern vorangeschickt. 

Bei den «sogenannten. Provisionsurkunden, welche entweder 
Verleihungen won kirchenrechtlich erledigten Benefizien (Collationen) 
oder Anwartschaften auf künftig erledigt werdende Benefizien (Ex- 
pektanzen) enthalten, wurde die ihnen in den Registerbünden regel- 
mässig angefügte kurze Notiz über die drei sogenannten Erecutores 
nur dann fortgelassen, wenn keiner von diesen dreien sich innerhalb 
des Gebietes der Diöcesen Köln und Trier, beziehungsweise der 
Jüheinprovinz befand. In allen. anderen. Füllen. aber wurde den 
Kollations- und epektani- Urkunden die Notiz über die drei Exe- 
kutoren beigefügt, weil die Kenntnis derselben in vielen Fällen 
durchaus nicht unwichtig Int, — Dieselben hatten nimlich die Voll- 
macht und den Auftrag, diejenige Person, zu deren. Gunsten der 
päpstliche Gnadenbrief' ausgestellt war, kraft päpstlicher Auktorität 
in den Besitz des betreffenden. Denefiriumn einauführen und nötigen- 
falls jeden Widerstand durch Anwendung kirchlicher Strafmittel zu 
beseitigen. Ihr Auftrag und ihre Vollmacht teure wicht bloss ihnen 
insgesammt, sondern auch jedem einzelnen. von inn und dazu noch 
mit der facultas. subdelegandi weteilt, Mit gms seltenen Ausnahmen 
sind zwei con ihnen durch ihren Wohnsifs und ihr Kirchenamt in 
der Lage, ohne besondere Schwierigkeiten die Ninf/Whrung des Pro- 
vidierten in das Ihnen wicht fern gelegene Henofisium au vollführen 





a | 


Vorbemerkungen. v 


oder wenigstens unter Anwendung kirchlicher Strafmittel zu ver- 
muchen. Für den Fall, dass auch dieses nicht gelingt, ist der dritte 
Exekutor vorgesehen, der sich mit seltenen Ausnahmen dauernd am 
Sitze der päpstlichen Kurie befindet und so in der Lage ist, dort 
kräftigere kirchliche Strafmittel gegen dia Widersucher der Einfüh- 
rung des Providierten in den Besitz des Benefiziums zu erwirken 
und damit diese Einführung zu erzwingen. Eine Vergleichung der 
Exekutoren-Notizen. ergiebt dann ferner, dass eben dieser dritte 
Exekutor in sehr vielen Fällen für denselben Bischof oder für den- 
selben Fürsten oder Grafen oder für dasselbe kirchliche Institut 
oder endlich auch für gewisse Gruppen von diesen Personen und 
Instituten dieselbe Person ist, woraus sich meines Erachtens mit 
hoher Wahrscheinlichkeit schliessen lässt, dass eben diese an der 
Kurie residierenden Exrekutoren für die betreffenden Personen oder 
Institute etwa dasselbe waren, was heute die sogenannten römischen 
Agenten für die einzelnen Diücesen. sind. Damit im engen Zu- 
sammenhange steht der andere Wahrscheinlichkeits- Schluss, dass 
ebendieselben den betreffenden Personen und Instituten ihre Dienste 
mr. für guten Lohn geleistet haben werden. 

Die Vergleichung der Exekutorennotizen erweist aber auch 
moch eine andere Thatsache, Die an der Kurie dauernd wohnenden 
Exekutoren stehen offenbar im Dienste der Kurie ale deren Beamte. 
Und so ersehen wir denn aus denselben Notizen, dass püpstliche 
höhere und niedere Beamte, die dauernd an der Kurie beschäftigt 
sind, zugleich Inhaber von Benefizien sind, die in fernen Diücesen 
liegen und zum Teil wichtige Verpflichtungen haben. Ex sind dies 
nämlich nicht etwa bloss Kanonikate oder sogenannte beneficia. non 
curata, sondern auch Pfarreien, Propsteien und Dekanate an Dom- 
Kirchen und Kollegiatkirchen, ja sogar Archidiakonate und Bistümer. 
Denselben Erweis liefern übrigens auch die Provisionsurkunden der 
Registerbände in direkter Weise. Denn massenhaft erscheinen in 
ihnen Kurialen — von den niedern an bis zu den Kardinälen em- 
por — im Besitz und Genuss von in der Ferne gelegenen kirchlichen 
Benefizien und befreit von der diesen anhaftenden Residenzpflicht. 

Ausser den Registerhänden sind auch die Vatikanischen Ka- 
meralbestünde für die vorliegende Sammlung durchforscht und aus- 
genützt worden, und zwar von der Reihe der Obligationes et Solu- 
tiones die Bände 1— 18, und von der Reihe der Introitus et Ewitus 
die Bünde 5, 8, 10, 13, 16, 19, 24, 29, 31, 32, 39, 38, 40, 41, 43, 47, 
57, 58, 65, 66, 70, 72, 73, 81, 84, 85, 92, 98, 100, 108, 118, 119, 131, 
132, 186, 143, 146, 149, 150, 161, 162, 164, 170, 171, 177, 178, 185, 
198, 191, 192 und 194. Von der Durchforschung und Excerpierung 


Fr Vorbemerkungen. 
der zu den Kameralbestünden Libri Collectoriarum habe 
. Ich mach eingeholter Zustimmung des Vorstandes der aj 


" 
" 
n 
| 
| 
| 


Endlich sind auch noch die den Zeitraum 1294— 1342 betref- 
fenden vatikanischen Instrumenta miscellanea und die Instrumenta. 
des früheren Archios der Engelsburg durchforscht und ansgenützt 
worden. Doch ist die Zahl der auf die Rheinprorinz bezüglichen 
Stücke beider Sammlungen nicht gross gewesen. 

Während der ersten Monate der Arbeit habe ich versucht, bei 
Stücken, die schon anderweitig im Text oder im Auszug gedruckt 

wind, dieses anzumerken. Nachdem ich aber zur Erkenntnis ge- 
a dass hierfür in Rom ein ausreichender litterarischer 
Apparat mangelt, habe ich daron abgelaxsen. Nur bei denjenigen 
Stücken, welche auch in den von Riezler und Genossen bearbeiteten 
„Vatikanischen Akten zur deutschen Geschichte in der Zeit Kaiser 
Lwdwigs des Baiern“ enthalten sind, habe ich stets auf dieses 


die Registerbände des Vatikanischen Archive für die Pon- 
Bonifaz VIII, Benedikt XI. und Clemens V. nicht voll- 
sind, so durchforschte ich nach dem Schlusse der 
'rbeitsjahre während der Sommerferien des ‚Jahres 
der Vercollständigung der Sammlung die. betref- 
Archiee von Wiesbaden, Coblenz, Köln, Düsseldorf, Münster, 
und Lucemburg und die Stadtbibliothek zu Trier und fügte 
m die dort gefundenen Stücke samt den schon früher im Früh- 

Jahres 1897 in der Pariser Nationalbibliothek gefundenen 
" ung eim. Die betreffenden Stücke sind im Drucke 
der Stückmwmmer corangestelltes Sternchen gekenn- 


Bande, der vom Beginne des Johres 1327 bis 
is XII. (1342) reicht, wird ein beide Bände wm- 
wud Ortsverzeichnis sowie ein Sachregister bei- 
Ein solches jedem der beiden Bände anzufügen 

























Vorbemerkungen, vir 


empfahl sich schon deshalb nicht, weil fast sümtliche Ortsnamen des 
ersten Bandes auch im zweiten wiederkehren, und weil auch eine sehr 
Zahl von Personennamen beiden Binden gemeinsam ist. Unter 
diesen Umständen würde ein doppeltes Personen- und Ortsverzeichnis 
den Benutzern nur doppelte zeitraubende Mühe verursacht haben, 


Beide Bände umfassen zwar nur einen Zeitraum von etwa 
46%), Jahren mit den 5 Pontifikaten Bonifaz' VIII. (1294 December 
24— 1303 October 11), Benedikts XI (1303 October 22—1304 Juli 7), 
Ülemeus V. (1305 Juni 5—1314 April 20), Johanns XXII. (1316 
August. 7—1334 December 4) und Benedikts XII. (1994 December 
20—1342 April 25). Aber in diesen kurzen Zeitraum fällt eine 
Menge wichtiger Ereignisse auf kirchlichem und kirchlich-pelitischen 
Felde. Während des ersten Pontifikats dauert jahrelang der Zwie- 
spalt zwischen Bonifaz VIII. und dem ron diesem nicht anerkann- 
ten und mit geistlichen und weltlichen Waffen bekämpften römischen 
König Albrecht I. Dieser Kampf war denn auch für die Rhein- 
und Moselgegenden von ernsten kriegerischen Folgen. Auf kirchen- 
politischem Gebiete veranlasste er den Papst, zu einem ihm zwar 
kanonisch zustehenden, aber wegen seiner Folgen doch sehr bedenk- 
lichen Mittel zu greifen, wm sich in jenem Kampfe die unbedingte 
Gefolgschaft der drei geistlichen Kurfürsten des Reiches zu sichern: 
er suspendierte im Voraus das Wahlrecht der betreffenden Domkapitel 
und behielt sich für die nächste Erledigung der drei Kurfürsten- 
tümer die Ernennung der Nachfolger vor‘). Aber gleich die erste 
und für diesen Papst auch einzige Anwendung des Vorbehalts, die 
Ernennung des Dominikauermünches Dieter von Nassau für Trier, 
erwies, dass der Ernannte der ihm von seinem Ernenner zuge- 
dachten kirchenpolitischen Aufgabe nicht gewachsen war. Durch 
weinen unglücklichen Krieg gegen Albrecht stürzte Dieter sich und 
sein Erzstift nur in Armut und schwere Schulden. Auf rein kirch- 
lichem Gebiete war dann zwar Dieter ein Bischof ganz nach dem 
Herzen Bonifaz' VIII, dem es mit strenger Kirchenzucht und mit 
gerrissenhafter Ausführung der gegen »pätmittelalterliche kirchliche 
Uebel erlassenen Bestimmungen der drei letzten Konzilien (Latera- 
mense IV und Lugdunense I und II) voller Ernst war. Aber als 
Dieter nach seinem Friedensschluss mit Albrecht an diese rein 
kirchliche Aufgabe heranging und die Befolgung der kanonischen 
Gesetze im Benefizialwesen und in der Verwaltung der Abteien und 


4) Vgl. unten Nr. 79-80, 





vut Vorbemerkungen, 


Stifter mit geistlichen und weltlichen Gewaltmitteln zu erzwingen 
versuchte, da starb Bonifae’ VIII, bei dem er in diesem Streben 
einen starken und sicheren Rückhalt gefunden haben würde, und 
mach der kurzen Regierung des schwächlichen Benedikt XI. begann. 
daa Avignoner Papsttum mit dem Pontifikate Clemens" V., und es trat 
damit ein vüliger Systemtcechnel ein, der den streng kirchlichen 
Dieter ins Unrecht setzte, ins Unglück stürzte und vor der nahe 
drohenden Absetzung nur durch den noch näheren Tod rettete‘). 
Noch zu Lebzeiten Benedikts XI. war der Kölner Erzstuhl 
durch den Tod Wikbolds von Holte erledigt worden (1304 Mürz 28). 
Benedikt hatte auf Grund des von Bonifaz VIII. gemachten 
Vorbehalts keinen der beiden vom Domkapitel Erwählten bestätigt, 
dann aber den einen von beiden, den Kölner Dompropst Heinrich 
von Virneburg, ernannt; jedoch war er vor Promulgierung der Er- 
nennung im Dffentlichen Konsistorium gestorben, Nach Benedikts 
Tode trat eine einjährige Sedisvakanz ein, während deren die Ange 
legenheit der Ernennung ruhte. Als dann Clemens V. gewählt war, 
führte er das von seinem Vorgänger Begonnene zu Ende und pro- 
mulgierte Heinrichs Ernennung, deren urkundliche Ausfertigung 
com 22. März 1306 datiert ist”), Dieser wäre schwerlich der Mann 
der Wahl Bonifaz’ gewesen; denn er gehörte zu jenen Abkömmlingen 
des hohen Adels, welche die Kirche als eine reiche Versorgungsan- 
stalt für sich und ihre Angehörigen betrachteten und, unbekümmert 
um die entgegenstehenden Vorschriften der drei letzten. allgemeinen 
Konzilien und den von diesen gegen die Uebertreter verhüngten 
schweren Kirchenstrafen trotzend, sieh und ihren Angehörigen 
Pfründen über Pfründen verschafften, obschon solche kirchenrecht- 
lieh unvereinbar waren, und auch Pfründen jahrelang ohne Empfang 
der Priesterweihe in Besitz hielten, obschon jene Vorschriften diesen 
Empfang binnen ‚Jahresfrist forderten®), Ueherdies hatte Heinrich, 
der vom Trierer Domkapitel am 26. Januar 1300 zum Nachfolger 
des gestorbenen Erzbischofs Boemund T. gewählt worden war, auch 
als er bereits erfahren hatte, dass der Papst schon vor seiner Wahl 
das Wahlrecht des Domkapitels suspendiert und für den Trierer 
Erzstuhl den Dieter ernannt hatte, diesem noch monatelang die An- 
erkennung verweigert und offenen Widerstand geleistet‘, ein Ver- 


2) Vgl. meinen Aufsats: „Der Trierer Ersbischof Dieter von Nassau 
in seinen Besiehungen zur püpstlichen Kurie' in den Annalen des hist, 
Vereins für den Niederrhein, LXVIII S, 1-53 und Nr. 204 u. 212 der vor- 
liegenden Sammlung. 

3) Vgl. Nr. 166, 166, 187. 

3) Vgl. Annalen des hist, Vereins für den Niederrhein, LXVHI S. 12. 

4) Vgl. Nr. 86. 


Vorbemerkungen. 1X 


halten, das ihn bei Bomifaz VIII. wohl dauernd ungeeignet für 

7 erledigten Bischofssitz gemacht haben würde. Aber 

rom Bonifuz' VIII. war schon Benedikt XT. sehr verschieden und 

‚mehr Clemens V. Und so gelang es Heinrich, von diesen 

Ernennung zum Erzbischof von Köln zu erwirken. Als 

er dann während seiner sechsundzwanzigjdhrigen Amts- 

zeit das Binden der Pfründenhäufungen und des Erwerbs von Ku- 

ratpfründen von seiten nichtgeweihter Verwandter und Nichtver- 
wandter nicht bloss geduldet, sondern auch noch gefordert). 

Am 23. November 1307 wurde der Trierer ErzstuM durch den 

Tod Dieters erledigt. Die Mehrheit des Domkapitels postulierte 

den zwanzigjährigen Baldewin, den Bruder des Luxemburger Grafen 


‚Reihe junger, kaum den Knabenjahren entwachsenen Prälaten, die 
von den Avignoner Päpsten für grosse und wichtige Bistümer er- 
mannt worden sind. Aber der zwanzigjdhrige Jüngling hat sieh 
schon bald als ein äusserst fühiger Reichs- und Kirchenfürst er- 
wiesen. Wührend seiner 4ójührigen Amiscerwaltung hat er so 
kräftig, so wirksam und so planmüssig auf die Angelegenheiten des 
‚Reiches und der Kirche eingewirkt, wie kein zweiter geistlicher oder 
weltlicher Fürst des Reiches, so dass ich nicht anstehe, ihn den be- 
deutendsten Mann seiner Zeit zu nennen, Doch ist hier nicht der 
Ort, um auch nur eine kurze Uebersicht und Würdigung seiner 
Thätigkeit auf rein kirchlichem, rein politischem und kirchenpoli- 
tischem Gebiete zu liefern. Dies muss ich mir auch schon deshalb 
versagen, weil die letzten zwölf Jahre seiner T’hätigkeit ausserhalb 
des Rahmens der beiden ersten Bünde dieser Sammlung liegen. 
Hier sei in dieser Beziehung nur das noch bemerkt, dass das von 
Dominikux vor 40 ‚Jahren gelieferte Lebensbild Baldewins eine zwar 
feiseige, aber nicht in den ursdchlichen Zusammenhang der Ereig- 
nisse eindringende Arbeit ist, die zudem auf noch sehr unvollstün- 
digem Quellenmaterial beruht, und dass zwei neuere sich mit Bal- 
dereins "hütigkeit befassende Arbeiten‘) sich ausschliesslich mit 
seiner Reichspolitik und mit dieser auch nur für zwei verhältnis- 


4) Vgl. Nr. 006, 967, 968, 989; Reg. v. 1928. VI, 30; Nr. 219, 264, 
36, A19, 390, 391, 880, 712, 713, 784, 924, 926, 939, 1036 u, a. 

2) J. Priesack, Die Reichspolitik des Ersbischofs Balduin von Trier, 
1814-1938, Gütlingen 1894; E. Voigt, Die Reichspolitik des Erabischofs 
Balduin von vier, 1929-1834, Gotha, 1901. 





x Vorbemerkungen. 

muli kurze Perioden befassen und zu sehr verschiedenen Auffas- 
sungen gelangen. Eine Würdigung der gesamten Thätigkeit Bal- 
Band dieser Sammlung wnd anderseits auch der dritte Band der 


Regesten der Erzbischöfe con Mainz. vorliegt. 

Ein besonderes Interesse bietet es, mit Hálfe des in den beiden 
ersten Bänden dieser Sammlung enthaltenen Materials das ganz ver- 
schiedene Verhalten Baldewins von Trier und Heinrichs von Köln in 


fürchtete es wenigstens, dass jener erste Prozess wider das Reichs. 
recht werstosse *). Aber Heinrichs Zögern war nicht vom langer 
Dauer). Ganz anders hat Baldewin gehandelt. Noch am 27. Ok- 
tober 1394. hatte er weder jenen ersten Prozess wider Ludwig noch 
auch den zweiten vom 11. Juli 1324 publiziert, Wie misstrauisch 
man bereits damals an der Kurie inbezug auf die Willfährigkeit 
Baldewins in dieser Sache war, lehrt recht anschaulich der eari- 
ierende Wortlaut der beiden päpstlichen Schreiben vom 27. Oktober 
1324 am drei höhere Trierer Geistlichen, denen der Auftrag erteilt 
wird, die päpstlichen Prozesse dem Erzbischof einzuhändigen, ihn 
zu deren Veröffentlichung cufzufordern und dann die notarielle Be- 
glaubigung dieser Rinhändigung dem Papste einzusenden. Falls 
aber der Erzbischof zur Veröffentlichung nicht schreite, so heisst es 
in dem zweiten Schreiben, so sollen jene drei die Prozesse verüffent- 
lichen, diese auch den Suffragambischüfen übermitteln und die no- 
tarielle Beurkundung dieser ihrer Thätigkeit dem Papste einsenden). 
Vier Wochen später — am 24. November — ıcerden wieder zwei 
gleichlautende päpstliche Schreiben in derselben Angelegenheit aus- 
gefertigt. Von den drei Beauftragten sind die beiden ersten iden- 
tisch mit den beiden in den Schreiben vom 27. Oktober; aber an die 
Stelle des dritten, des Trierer Dompropstes (Joffrid von Rode 
mucherm) wird im ersten Schreiben vom 24. November der Trierer 
Domherr Parzival von Elz und im zweiten der Trierer Domkerr 


4) Vgl. Nr. 644, 665, 688,668, 9) Vol. Nr. 672, 675. 9) Vgl. 
Nr. 676, 019, 099. 4) Vgl. Nr. 694. 


beauftragten zwei Trierer Aebte und zwei Mitglieder des Trierer 
Domkapitels. Und wenn diese nun in dem hierüber dem Papste 
erstatteten Berichte die ganz allgemein gehaltene Bemerkung machen, 
dass sie die päpstlichen Prozesse dem Erzbischof überreicht haben, 
und dann, obschon ihnen vom Papste anbefohlen war, den Erzbischof 
zu deren Veröffentlichung zu ermahnen, ganz einfach und trocken 
melden, duss dieser die päpstlichen Prozesse mit geziemender Ehr- 
fereht empfangen und bei sich habe aufbewahren lassen ®), so wird 
daraus schon deutlich genug erkennbar, dass Baldewin, und zwar, 
wie es scheint, im Einverständnis mil jenen vier Beauftragten, ent- 
schlossen war die Verkündigung der päpstlichen Prozesse möglichst 
weit hinauazuschieben und womöglich ganz zu unterlassen. In Wirk- 
lichkeit erfahren wir denn auch aus dem päpstlichen Schreiben vom 
9. Marz 1326, dass er im Laufe des nächsten Halbjahres nach Ein- 
händigung der Prozesse deren Veröffentlichung nicht vollzogen hat 
und eben damals noch auf Beite derjenigen Partei steht, welche eine 
Versöhnung Ludwigs des Baiern mit den österreichischen Herzögen 


1) Vgl. Nr. 700, 701, 3) Vgl. Nr. 704. 3) Vgl. Nr. 708, 
4) Vgl. Nr. 718. 5) Vgl. Nr. 4f. 








Veröffe ln 
tie sich aus den beiden Papstbriefen vom 12, und 
2. 


Die natürliche Folge dieses Willfahrens ist n für die nüchat- 
beiden Jahre ein wahrer Wolkenbruch von Gnadenerwei- 


g 


wie schon ein Ueberblick über das in unserer Sammlung gebotene 
Urkundenmaterial der Jahre 1326—1329 lehrt, handelt die Kurie 
damals in gleicher Weise auch gegenüber den übrigen 

und weltlichen Grossen: sie spendet ihnen geistliche Gmaden im 
Masse, um im Kampfe mit dem Kaiser jene als Bundesgenossen zu 
erhalten oder zu gewinnen. 

Indes das gute Einvernehmen zwischen Johann XXII und Bal- 
dewin dauert nur 2°), Jahre. Es endigt mit einem Schlage, als das 
Mainzer Domkapitel nach dem Tode seines Erzbischofs Malhiaz 
(1398 Sept. 10), trotzdem dass der Papst schon längst für diesen 


- Fall der Erledigung das Wahlrecht des Domkapitels suspendiert 


und sich die Ernennung eines Nachfolgers vorbehalten hatte, den 
Baldewin zum Nachfolger erwählt und ihm die Verwaltung des Erz- 
stiftes überträgt. Dagegen ernennt der Papst am elften October 
den Grafen Heinrich von Virneburg, den Propst des Bonner Cas- 
siusstifter und Neffen des gleichnamigen Kölner Erzbischofes, zum 
Erzbischof von Mainz. Allem Anscheine nach ist diese 

rom Oheim und Neffen schon vor Monaten geplant und von ihnen 
auch bei der Kurie auf dieselbe hingewirkt worden. — Schwerlich 
wird die Nachricht von Mathias Tode vor dem 25. September, wahr- 
scheinlich aber erst einige Tage später, an die Kurie gelangt sein. 
Nun meldet aber der Papst dem französischen Könige bereits am 6, 
October, dass er eine bestimmte Person, auf deren Ergebenheit gegen 
den römischen Stuhl zu rechnen sei, für Mainz zu ernennen be- 
‚schlossen habe. Dass dieser Beschluss, dem doch Beratung und 
Berichterstattung im geheimen Konsistorium voraufgegangen war, 
schon so wenige Tage nach dem Empfange der Todesnachricht ge- 
fasst war, zeigt deutlich genug, dass man schon vor dem Eintreffen 
dieser Nachricht an der Kurie über die Nachfolgerschaft des Ma- 
thias verhandelt hat. Hierauf deuten denn auch nicht minder hin 
die beiden vom Papste zu Gunsten des jüngeren Heinrich ausge 


1) Vgl. Nr. 900, 3) Vgl. Nr. 946—933, 


Vorbemerkungen. XH 


stellten Urkunden com 30, Juni und 18. September (528*).— In der 
ersten befreit ihn der Papst von Inhabilität zum kanonischen Em- 
pfange von kirchlichen Benefizien und von Infamie, welche er durch 
Kirchenrechtswidrige Häufung von wnvereinbaren Benefisien sowie 
durch Nichtempfang der Priesterweihe während mehrjährigen Be- 
sitzer und Genusses von Benefizien, die zu solchem Empfange ver- 
pflichteten, sich zugezogen hatte; in der zweiten spricht ihn der 
Papst los von den kirchlichen Censuren, denen derselbe dadurch 
verfallen war, dass er mil dem defectus lenitatis behaftet ohne Ein- 
kolung päpstlicher Dispens kirchliche Benefizien erworben und be- 
sessen hatte, Solche Gnadenbriefe wurden von hochadeligen Pfrün- 
denbesitzern, die in demselben Conflikt mit dem kanonischen Rechte 
standen wie der jüngere Heinrich, regelmässig dann an der Kurie 
nachgesucht, wenn für sie der Erwerb eines Bistumes in naher 
Aussicht stand®). Denn dann galt es dem vorzubeugen, dass die 
voraussichtliche Wahl oder Bestätigung oder Provision zum Bischof 
nicht nachträglich wegen der Inhabilität oder Irregularität des Ge- 
wählten oder Bestätigten oder Providierten als kanonisch ungiltig 
angefochten und kassiert werde. Kbendies wird dann auch die 
Aussicht und Absicht des jüngeren Virneburgers gewesen sein, als 
er im Spätsommer des Jahres 1328, sei es persönlich oder durch 
seine und seinen Oheims Boten, jene beiden Gnadenbriefe nach- 
suchte und erhielt, Dass er dem Papste ein ganz genehmer Bewer- 
ber um den Mainzer Stuhl gewesen, begreift sich leicht; denn dieser 
durfte hoffen und erwarten, dass der Neffe ganz wie der Oheim 
ein ihm durchaus ergebener Anhänger im Kampfe mit dem Kaiser 
wud der kaiserlichen Partei sein werde. Und an derartigen Ver- 
sicherungen wird es damals weder Oheim noch auch Neffe haben 
mangeln lassen. Genug, der jüngere Virnchurger wurde am 11. Oc- 
tober für Mainz providiert, und trotz der Fürsprache des Königs 
Johann ton Böhmen und des französischen Königs erwies sich die 
Hoffnung des Mainzer Domkapitels auf eine Zurücknahme der Er- 
mennung des Virneburgers und auf Bestätigung des vom Kapitel ge- 
wählten Trierers als so aussichtslos, dass die Wähler und der Ge- 
wählte im Laufe der drei nächsten Monate nicht einmal die Zu- 
lassung der Postulation an der Kurie zu beantragen sich veranlasst 
fanden). 


2) Vgl. Nr. 1499 und 1554, 

3) Vgl. Annalen des hist, Vereins für den Niederrhein, Bd, LXVIII 
8. 10-18. 

9) Urk. v. & Januar 129, 


‚NEE 


XV Vorbemerkungen. | 


Allem Anschein nach haben diesen Antrag zu stellen auch 
beide von vorm herein wicht beabsichtigt und sind beide von vorn 
herein entschlossen gewesen, die Besetzung des Mainzer Stuhles 
M zu einer kanonischen Reehtefrage sondern zu einer Machtfrage 

Welche wichtigen Gründe der Trierer Erzbischof und 
Kurfürst Baldewin und sein Neffe, der König und Kurfürst Johann 
hatten, um zu verhindern, dass nicht auch noch ein zweiter Kurhut 
und Erzbischofssitz der Virneburger Grafenfamilie wnheimfalle, 
darauf hat schon Vogt mit Recht hingewiesen‘), Derselbe hebt zu- 
gleich heror, dass Baldewins Annahme der Mainzer Wahl sich aus 
seinem Bestreben erklärt, das Erzstift in seinem Kampfe um das 
Wahlrecht gegen die einseitigen Provisionen des Papstes zu unter- 
stützen. In der That hat Baldewin dann auch sogleich die Ver- 
waltung des Mainzer Erzstiftes übernommen, dieselbe 10 Jahre lang 
neben der des Trierer Erzstiftes musterhaft geführt und sie trotz 
allen päpstlichen Mahnungen und Drohungen und Strafsentenzen 
gegen die Versuche des Virneburgers, sich in den Besitz des Erz- 
stiftes zu setzen, mit Erfolg verteidigt, so dass dieser die langen 
‚Jahre hindurch nur die Rolle eines Kurfürsten-Prätendenten spielte. 

Wie die formelle Befugnis des Papstes zur Suspension des 
Wahlrechts der Domkapitel und zur Ernennung der Bischöfe durch 
Provision während jener Jahre im deutschen Reiche in der Hand 
Johanns XXII. so ganz und gar zu einem Kampfmittel geworden, 
um ihm durchaus ergebene Müstreiter wider den Kaiser auf die 
deutschen Bischofsstühle zu bringen, und iie berechtigt darum der 
Umwille der Domkapitel über die systematische Ignorierung ihres 
Wahlrechts gewesen ist, dax tritt dann wieder einmal recht grell zu 
Tage im Anfange des Jahres 1332 bei Erledigung des Kölner Erz- 
stuhles, als es nun dem Grafen Wilhelm von Jülich, freilich nur 
mit Hilfe einer gewaltigen Geldsumme?), gelingt, seinen blutjungen, 
mwanzigjührigen Bruder Walram für Köln providieren zu lassen. 
Aber Graf Wilhelm hatte auch seit Jahren dem Papste seine und 
seines Hauses Ergebenheit gegen den römischen Stuhl beteuert, Zu- 
dem waren beide Brüder mit dem Virneburger Grafenhause ver- 
schiedgert, Somit konnte der Papst hoffen, dass der gräfliche Jüng- 
ling auf dem Kölner Stuhle sein treuer Mitstreiter wider den Kaiser 


4) Die Reichspolitik des Ersbischofs Baldwin von Trier, S, 7. 

3) Vgl. Deutsche Stüdtechroniken, XIV S. 97. — Am 6. Januar war 
Erabischof Heinrich gestorben, und schon am 27. halte Graf Wilhelm die 
Provision seines Bruders erreicht! Offenbar war der Graf bereits vor dem 
Tode des Erzbischofs nach Avignon gereist, um dort frühzeitig die Wege 
für die Ernennung seines Bruders eu ebnen. 


Vorbemerkungen. xv 


und ein Helfer des Mainzer Kurprätendenten wider Baldewin, den 
Administrator des Mainzer Erzstiftes, sein und bleiben werde. Indes 
du dieser Hoffnung hat sich Johann XXI. denn doch getäuscht. 
Der neue Kölner Erzbischof erwies sich keineswegs als. bedingungs- 
loser Parteigänger der Kurie, und der kluge und gewandte Trierer 
verstand es, sich mit ihm in ein gutes Eincernehmen zu setzen und 
darin zu verbleiben. Zwei Jahre später wurde dann von seiten der 
Luaemburger der Versuch gemacht, die Mainzer Streitfrage beizu- 
legen, indem man dem Papste den Vorschlag unterbreitete, den von 
ihm für Mainz providierten Virneburger auf den Lütticher Bischofs- 
stuhl zu versetzen und den Inhaber. des letzteren, den Bischof Adolf 
qus dem Geschlechte der Grafen von der Mark, nach Mainz zu 
versetzen. Aber ‚Johann XXI. sträubte sich mit greisenhufter Zithig- 
keit gegen die Annahme dieses Vorschlags, und so dauerte der 
Mainzer Streit auch noch über den Tod dieses Papstes und bis ins 
achte Jahr hinein fort, ehe sich die Kurie entschloss, gegen den 
mächtigen, klugen und kühnen Trierer mit schweren kirchlichen 
Waffen vorzugehen. Endlich am 16. Oktober 1336 erklärt Johanna 
XXH. Nachfolger Benedikt XII. den Baldwin und dessen Helfer 
in der Mainzer Angelegenheit als längst der Exkommunikation ver- 
fallen, fordert sie auf, die Güter und Rechte der Mainzer Kirche 
deren rechtmässigem Erzbischofe Heinrich binnen einer Frist von 
zwei Monaten auszuliefern, und ladet, falls dies nicht geschehe, den 
Baldewin binnen einer weiteren Frist von zwei Monaten zur per- 
sönlichen Verantwortung vor seinen Hichterstuhl nach Avignon, 
Dieser ist besonnen genug, es nicht bis zum Aeussersten kommen 
zu lassen. Schon am 12. November richtet er ein Schreiben an den 
Papst, worin er in den unterwürfigsten Formen sein Verhalten in 
der Mainzer Angelegenheit zu entschuldigen sucht und sich zur 
Auslieferung der Güter und Rechte der Mainzer Kirche bereit er- 
Kart. Mit diesem Schreiben reisten Baldewins beide Boten, der 
Trierer Archidiakon Boemund von Saarbrücken und der vertraute 
Rat der beiden Luwemburger, Rudolf Losse, zur Kurie. Das Er- 
gehnis ihrer dortigen Verhandlungen besteht darin, dass der Papst 
zu Anfang des Jahres 1337 zwei Kurtisanen als seine Becollmách- 
figten nach Deutschland sendet, damit diese die Besitzungen der 
Mainzer Kirche von Baldewin in Empfang nehmen und ein fried- 
liches Uebereinkommen zwischen diesem und Heinrich vermitteln 
sollen‘). Um die Mitte desselben Jahres haben dann die päpstlichen 


4) Urkk, v. 10, u. 21. Dec. 1396 u. £0, Januar 1337. — Gleich darauf 
beginnt das Zerwürfnis zwischen Heinrich und der Kurie, das sich allmah- 





ar Vorbemerkungen. 


Bevollmächtigten ihren Auftrag erledigt und werden an die Kurie 
zurückberufen®). Baldewin vollzieht die versprochene Uebergabe 
der Mainzer Besitzungen, gilt aber der Kurie nach wie vor als 
Eirkommunizierter, so dass püpstliche Aufträge zu Ehe- und Weihe 
dispensen Trierer Diücesanen nie an ihn, sondern an andere höhere 
Kleriker innerhalb oder auch ausserhalb der Trierer Ditcese ge- 
richtet werden. Die Verhandlungen zwischen dem Erzbischof und 
der Kurie zum Zwecke seiner Aussöhnung mit dieser und seiner 
Lossprechung von Exkommunikation, Suspension, Interdikt und Ir- 

ität ziehen sich in die Länge und gelangen erst nach dem 
Tode Benedikts XII. unter dem nächstfolgenden, dem Luxemburger 
Hause persönlich befreundeten Papste zum Ziele. 

Wenn man Baldewins Verhalten in der Mainzer Angelegenheit 
sowie auch seine Beziehungen und Verhandlungen mit dem vom 
Papst gebannten Kaiser Ludwig betrachtet, 0 lässt sich freilich nicht 
verkennen, dass er inbezug auf die verpflichtende Kraft der formellen 
Bestimmungen des kanonischen Rechts in politischen und kirchen- 
politischen Angelegenheiten sehr lazen oder — wenn man hier ein 
deutschen Wort vorzieht — sehr freien Ansichten huldigt. Sehr ge- 
fehlt wäre es aber, hieraus dann auch weiter zu schliessen, dass er 
in der geistlichen Verwaltung seiner Diöcese ebenso lax: gewesen sei, 
Er war vielmehr wie als Regent seines Kurfürstentums so auch 
als Bischof seiner Diücese einer der besten seiner Zeil, was sich 
freilich nicht aus dem Materiale der vorliegenden Sammlung, 
sondern nur aus anderweitigen Quellen erweisen lässt, — Jedoch hat 
er die schweren und vielen kirchlichen Missstände jener Zeit, wie 
wie uns auch in den Aktenstücken unserer Sammlung #0 oft und s6 
grell entgegentreten, nicht zu heben, sondern nur zu mildern und 
zu mindern versucht und vermocht, 

Es muss den Benutzern dieser Sammlung überlassen werden, 
das darin befindliche Material zu Darstellungen der damaligen Zu- 
stände in der abendlündischen Kirche überhaupt und in den beiden 
rheinischen Bistümern insbesondere zu verwerten. Hier soll nur noch 
kurz hingewiesen werden auf die immer massloser werdende Bene- 
‚feienjdigerei und Benefizienspenderei an der päpstlichen Kurie, auf 
die immer mehr sich steigernden Ansprüche der päpstlichen Kammer 
an die Geldleistungen des Klerus, auf die immer mehr zunehmende 
Hüufung wichtiger rheinischer Curatbenefizien?) auf die Personen 
lich noch viel heftiger gestolte, als das frühere zwischen Baldewin und der 

4) Urk. v. 12. Aug. 1887. 


2) =. H. Archidiakonate, Propsteien und Dekanate am Kalhedralen 
und wichtigen Stiftskirchen. 


3 


Vorbemerkungen. XVII 


der Avignoner Kurialen oder der in Aufträgen der Kurie fast regel- 
mässig hin und herreisenden Kurtisanen?), auf die kirchenrechta- 
widrigen Häufungen unvereinbarer Benefizien auf nachgeborene 
Söhne des höheren und niederen Adels und auf die ungescheute 
Versorgung adeliger Bastarde mit fetten Kirchenpfründen. Wie 
e« mit den Zuständen in den grossen Abteien und Kollegiatstiftern 
bestellt war, darüber freilich liefert unsere Sammlung nur geringen 
‚Aufschluss. Dagegen zeigt sie uns einmal (Nr. 1201) das Bild einex 
durchaus verweltlichten und den ürgsten Ausschteifungen ergebenen 
Abtes, den der Papst— dies ist gerade das Uharakteristische für die 
damalige Kirchendisziplin — nicht etwa mit Absetzung oder Kloster- 
haft bedroht oder gar schon bestraft, sondern mit einer sanften 
Mahnung zur Besserung bedenkt. Sie zeigt uns ferner auch einmal 
CUNT. 1437 u. 1438) die allerärgste Verschuldung und den wirtschaft- 
lichen Ruin einer bedeutenden und. einst geradezu. königlich ausge- 
statteten Abtei. 

Noch viel schlimmer aber als alle vorgenannten Missstände 
sind zwei andere Uebel, die wohl die dunkelsten Punkte im Bilde 
der damaligen Kirche sein mögen. Das eine ist der 
Erwerb und Fortbesitz zur Seelsorge verpflichtender Pfarreien von 
seiten solcher Personen, die ohne Priesterweihe waren, es für immer 
oder wenigstens jahrelang blieben und auch der Residenzpflicht nicht 
machkamen oder seitens der Kurie hiervon dispensiert wurden ?). 
Möchte diese immerhin, wenn sie an Nichtpriester solche Pfarrbe- 
nefizien vergab oder solche im Fortgenusse durch Dispens bestätigte, 
gemüss der Vorschrift der letzten allgemeinen Kirchenrersammlung 
‚der Bestätigungs- oder Dispensbulle die Klausel anfügen: „proviso 
quod debitis. obsequiis non fraudentur et animarum cura in eis, 
quibus illa imminet, nullatenus. negligatur“®), Es liegt doch zw 
nahe anzunehmen, dass Personen, die nur aus rein gewinnsüchtigen 
Gründen Kuratbenefizien im Widerspruch zu Kirchengeselzen jahre- 
lang auf sich selber gehäuft hatten, für Bestellung eines zur Seel- 
sorge geeigneten Vertreters entweder gar nieht oder nur in kümmer- 
Tichster Weise durch Verpachtung der Kuratbenefizialeinkünfte an 


fj x. Bap. Heidenreich von Essen, Johann von Bonn, Heinrich von 
, Theoderich von Eusen (oder von Cleve) u. A. 

y Vgl. Nr. 14, 24, 28, 49, 49, 100, 200, 910, 9/7, 219, 220, 916, 963, 
264, 316, 319, 320, 821, 239, 300, 807, 880, 712, 719, 762, 784, 80, 865, 99M, 
925, 989, 1036, 1058, 1121, 1122, 1141, 1107, 1108. 1186, 1262, 1272, 1289, 
1395, 1041, 1342, 1343, 1060, 1366, 1419, 1433, 1449, 1443, 1444, HITS, 118, 
1487, 1499 u. a. 

3 Vgl. Coneil. Lugdun, II ean. 18 und Nr. 98. 





xvi Vorbemerkungen. 


meistbietende oder für die Pfarreiverwaltung mindestfordernde Vi- 
kare gesorgt haben werden. 

Der andere dieser dunkelsten Punkte. ist der massenhaft im 
Klerus erscheinende Konkubinat, Sehr zahlreich sind nämlich die 
für solche Personen ausgestellten Papsturkunden, welche wegen 
Mangels einer ehelichen Geburt (ex. defectu. natalium) kirchenge- 
setzlich ohne püpsiliche Dispens die kirchlichen Weihen nicht em- 
fangen und kirchliche Benefizien nicht erwerben und nicht besitzen 
konnten. Dass aber dus massenhafte Eindringen unehelich Geborner. 
in den geistlichen Stand und in das geistliche Amt die Achtung des 
Volkes vor Stand und Amt schwer schädigen musste, liegt auf der 
flachen. Hand. Nun besteht aber die grosse Mehrzahl dieser die 
püpstliche Dispens nachsuchenden aus Priestersöhnen. — Beispiela- 
weise wurden im ersten Pontifikatsjahre Benedikts XII. und zwar 
in der kurzen Zeit vom 20. Februar bis zum 29. Mai 1335 von 
diesem Papste in forma pauperum 207 Dispense super defectu na- 
talium ausgefertigt. Von den 207 Dispensierten aber waren 148 
— also die grosse Mehrzahl — „de presbitero. et. soluta. geniti"‘). Im 
diese Zahlen. sind aber noch nicht einbegriffen alle diejenigen, welche 
als Abkömmlinge höher und besser @estellter dieselbe Dispens in 
anderer Form erhalten haben, und ferner alle diejenigen, welche 
von Bischöfen kraft der diesen com Papate cerliehenen besonderen 
Indulte dieselbe Dispens empfangen haben. Das schlimme Uebel 
steigerte sich aber noch sehr in der nichsten Folgezeit. Denn im 
ersten Pontifikatsjahre des nächstfolgenden Papstes Clemens VI. 
(1342— 1343) beträgt die Zahl der sub forma pauperum erteilten 
Dispense super defectu matalium 614, und von diesen Dispensierten 
sind 484 „de presbitero. geniti", von denen zehn der Külmer und 
einer der Trierer Diücese angehüren*). Sümtliche 614 Dispens- 
bullen sind an einem und demselben Tage — am 22. Juli 1342 — 
datiert, also nur wenige Wochen nach der Wahl und Krönung 
Clemens VI. (7. u. 19. Mai), Aus ihrem Wortlaut geht hervor, dass 
die Dispensierten persönlich vor dem neuen Papste erschienen waren, 
um Dispens gebeten und diese erst mach einem dort abgelegten 
Examen erhalten hatten. Sie waren also auf die Nachricht com 
Tode Benedikts XT. und der Wahl Clemens’ VI. aus aller Welt nach 
Avignon zusammengeströmt und. verweilten dort als Bitisteller eine 
Zeit lang. Welche bedenkliche Folgen eine solche Ansammlung der- 





1) Registr. Vatican. 120 nr. 742. 

3) Registr. Vatican. 914 fol. 290-316; Registr. Avinion. 70 fol. 641— 
582 u. 61 fol. 142—180. — Gans besonders zahlreich ist unter den genann- 
len 481 die Nachbardidcese Lüttich vertreten. 


Vorbemerkungen. XIX. 


Personen in einer verhültnismüseig kleinen Stadt — Avignon 
lamals wohl kaum 50000 Einwohner gezählt haben — für die 


Dispensierten gehabt haben mag, sei hier nur kürzest ange- 
. Wenn man aber das ungefähre Alter der am 22. Juli 1342 
den Empfang der Weihen und den Erwerb kirchlicher Bene- 


ziffert, so stellt sich heraus, dass die Geburt dieser 484 gerade in 
diejenige Zeit fällt, während der der Kampf zwischen Papsttum und 
Kaisertum begann und sich bis zur üussersten Heftigkeit steigerte. 
Ex liefert also dieses neue und meines Erachtens nicht unwichtige 

einen neuen Beweis für die auch schon anderweitig fest- 
gestellte Thatsache, dass gerade wie im dreizehnten «o auch im 
vierzehnten Jahrhundert jener Kampf der Kirche trotz dusserer Er- 
feige gerade auf ihrem wichtigsten Gebiete den schwersten Schaden 
gebracht hat‘). 

Rom, den 21. December 1901. 


Heinrieh Volbert Sauerland. 


1) Leider haben bei Beginne des Druckes einige widrige Umstinde, 
zu denen gleichzeitig noch meine fast siceimonalliehe Erkrankung hinzukam., 
die Folge gehabt, days im ersten Druckbogen, insbesondere in Nr, 4 und 12, 
mehrere Druckfehler werblieben sind, bezüglich deren ich die Benutzer der 
Sammlung um nachsichtige Beurteilung bitte. 





Abkürzungen. 








apud S, Petrum. 
Archivium regium. 
archieplacopus. 
Avinione, 





Benedicti. 
bone memorie. 

Brom, Bullarium, Traiectense. 

cardinalis, 

cler. — clericus. 

Col. — Coloniensis. 

d, = dominus. 

Digard — Digard, Faucon et Thomas, 
Les Registres de Bonifaco VIII. 

dioc. diocesis. 

eccl. — ecclesia. 

fe. re. — felicis recordationis. 

Grandjean — Grandjean, Les Re- 
gistres de Benoit XI. 

inc. = incarnatio. 

ind. — indictio. 

Intr. et Exit. — Introitus et Exitus. 

Kirsch = Kirsch, Die päpstlichen 
Kollektorien in Deutschland wäh- 
rend des XIV. Jahrhunderts. 

kl. — kalendas. 

1. = liber. 

litt. — litterae. 








litterae cominunes. 

litterae curiae. 

litterae secretae. 

Leodienels. 

Magunt. = Maguntinus. 

Met. = Metensis. 

Monaster. = Monasteriensis. 

Obl. et Sol. = Obligationes et Solu- 
tiones. 

ord. — ordinis. 

p. n. a. = pontificatus nostri anno. 

Reg. — Registra Vaticana. 

Reg. Av. = Registra Avinionensia. 

Registra Vaticana. 

Regestum Clementis V. 

Rz. — Riezler, Vatikanische Akten 
zur deutschen Geschichte in der Zeit 
Kaiser Ludwigs des Baiern. 























S. — Sanctus. 

SS. — Sancti. 

S. P. — Sanctus Petrus. 

s.e. d. = secundum estimationem 
decime. 

5. t. d, = secundum taxationem de- 
cime. 

Traiect. = Traiectensis. 

Trever. = Troverensis. 

Tull = Tullensis. 

Virdun. = Virdunensis. 





Bonifatius VIII. 
1294—1303. 


*1. 1295 März 1. Lateran. 


Bonifatius VIII abbati monasterii Tuitiensix mandat, quatinus 
eas personas, que bona sub annuo censu seu redditu ab ecclesia Co- 
loniesi tenent, compellat ad integre exhibendum dictum censum seu 
redditum. decano et capitulo ecclesie Coloniensis. 

Bonifatius episeopus servus servorum dei dilecto filio . . abbati 
monasterii Tuiciensis Coloniensis diocesis salutem et apostolicum bene- 
diotionem, 

Ex parte dilectorum filiorum .. decani et capituli ecelesie Colo- 
nienais nobis extitit intimatum, quod nonnulli clerici ecclesiasticeque per- 
sone tau religiose quam seculares in dignatibus et personatibus consti- 
lute necnon comites et barones, nobiles milites et alii laici Coloniensis 
Monasteriensis ct Leodiensis civitatum et diocesium, qui castra villas 
lerras decimas possessiones prata paseua et nonnulla alia bona immo- 
bilin sub annuo censu seu rédditu ab ecclesia ipsa teneut, censum seu 
redditum huiusmodi dietis decano et capitulo, ut tenentur, exhibere 
mou eurant... Quoeirea discretioni tue... mandamus, quatinus, si 
est ita, dietos clericos personas eomites barones milites et alios, quod 
censum sen redditum memoratum prelibatis decano et capitulo ex- 
hibeant integre, ut tenentur, monitione premissa per censuram ecclesi- 
astienm appelatione remota. previa ratione compellas, proviso ne in ter 
dietorum comitum baronum et nobilium excommunicationis vel interdicti 
sententiam proferas, nisi super hoe mandatum a nobis receperis spe- 
eile. Testes autem, qui fuerint nominati, si se gratia odio vel timore 
subtraxerint, censura simili appellatione cessante compellas veritati testi- 
monium perhibere Dat. Laterani kl. martii p. m. a. primo. 

Or. memb. eum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: Cosmas. In pliea 
ud dextr.: Sy. T. In dorso: J. de Portamartis procur. impetrat. 
fiat cautio magistro Bartholomeo de Warano procure. elvitat. Colon. 
pro singulis offieitatis et: pro decano et capitulo exelesie Coloniensis. 
— Düsseldorf Arch. veg. Kurkötn nr. 357. 

Veille Regesten 1. 1 





2 1995 Mai 5. 


2. 1295 Mai à. Lateran. 


Bonifatius VIII dignitates personatus prebendas aliaque bene- 
ficia ecclesiastica eum eura vel sine eura, que apud sedem apostolieam. 
infra unum mensem a data presentium computandum et in futurum 
vaeaverint, reservat dispositioni et provisioni sedie apostolice. 

Pie sollieitudinis studio ... Dat. Laterani lll nonas maii anno 
primo, 


‚Reg. 47. litterae curiae f. 31f nr. 181; Potthast. Regista. Pontifleum 
nr. 24089; Digard, Faueon et Thomas, Les Registres de Boniface VLLL. 
nr. 881. 


3. 1295 Mai 23. Velletri. 

Bonifacius VIII Maguntino Treverensi et Coloniensi archiepis- 
copis per singulas literas nunciat, se, postquam B. Albanensem et 
S. Penestrinum episcopos destinavit ad Philippum regem Franeie et 
Eduardum regem Anglia ad tractandum et reformandum inter eos 
paeem et coneordiam, fide digna assertione intellexisse, quod Adolfus 
rex Romanorum wdversus regem Francie eiusque regnum gentem nom 
modicam eongregabat alias faciens bellicos apparatus et potissime 
quesito eolore, quod a rege Frm se repulat offensum, quasi eius 
predecessores et ipse nonnulla ocenparint hactenus iura imperii, que 
mlbue detineant occupata. Mandat eisdem, quatinus Adolfum regem 
solerter moneant et inducant, ut pape beneplacitis pacificis acqniescat. 

Ad statum orbis pacifieum . ... Dat. ut supra [= Velletri X kl. 
iunii a. primo, 

Beg. 42 f. 908 nr. 170; cf. Polthast 91001. 





4. 1295 Mai 23. Velletri. 

[Bonifacius VEHI] eidem [archiepiscopo Maguntino.] 

Ad paeem et quietem totius christianitatie continuam paternis 
studiis intendentes tibi per alias nostras litteras damus in mandatis, 
nt... Adolfum regem Romanorum illustrem diligenter monens et iu- 
dducss, ut a quolibet hostili processu eontra... Phy[lippum] regem 
Francorum illustrem ae reguum ispsius habendo, per quem posset fo- 
menta suscipere discordia inter eundem regem Francorum et... Edu- 
ardum regem Anglie illustrem suborta, omnimodis abstinere proeuree 
(Sie), prout in eisdem litteris plenius ct seriosius continetur. Cum 
itaque huiusmodi negotium cordi potissime habenmus ... tibi. mandamus, 
quatinus, si forte prefatus rex Romanorum nostris in hoe et apostoliec 


1296 Mai 93. 8 


sedis beneplaeitis aequiescere non euraret, tu ipsum super eo aliqua- 
tenus non sequaris nec aliquod impendas eidem consilium auxilium vel 
favorem publicum vel oceultum nec a tuis sub ditis patiaris impendi, 
mon obstante iuramento a te prestito ratione temporalium, que ab im- 
peris nosceris obtinere. Dat. Velletri X kl. iunii a. primo. 
In e. m, arehiepiseopo Colon. In e. m, archiepiscopo Trever, 
Jteg. 41 f. 911 nr. 178; Potthast 94095. 


5. 1995 Mai 23. Velletri. 

Bonifatius VIII dilecto filio fratri Dyterio ordinis Predicatorum, 

Oredita nobis licet immeritis . . . Cum itaque carissimum in Christo 
filium nostrum Adolfum regem Romanorum illustrem ad aliqua per nostras 
rogatorias litteras exeitermis, que totius christianitatis quietum statum et 
prosperum respicere dinoscuntur, nosque illa cordi propensius habeamus, 
discretionem tuam rogamus et hortamur ac nichilominus tibi per apos- 
tolica seripta mandantes, quatinus eundem regem, qui, sient a fide diguis 
asseritur, fuis libenter consiliis aequiescit, iuxta datam tibi ex alto. 
prudentiam sollerter moneas et diligenter inducas, nt super premissis 
promptus et devotus obtemperet nostre beneplacito voluntatis, sieque 


in hae parte te habeas, ut preter. divine retributionis premium tibi 
exinde proventurum nos tue diligentie studium eondignis laudibus at- 
tollamıa Datum Velletri X kl. iunii anno primo. 
Reg. 47 litt, curie f. 211 c. 175. Digard, Faucon et Thomas, Les 
Registres de Boniface VII, nr. 876; Potthast 94096 ; Raynaldi annal, 
eccl, ad. a. 1395 8 46. 


6. 1295 Juli 1. Anagni. 

Bonifacius VIII Gerlaco nato nobilis viri Gerlaci domini de Isen- 
burg nunciat, quod canonicatus prebendas personatus vel dignitates seu 
officia eum omnibus iuribus et pertineneiis suis eum eura. vel sine cura, 
si qua in maiori seu aliis ecclesiis "Treverensis civitatis et diocesis ad 
presens vacent vel cum vacaverint, dominationi apostoliee reservat, ut 
auctoritate apostolica Gerlaco conferantur is canonicatus eaque. prebenda. 
ique personatus seu dignitas vel officium, que idem, in una cademque 
tamen ecelesia, infra unius mensis spatium a die, quo ad eiusdem noti- 
tiam ipsorum vaeatio perveniet, duxerit aeeeptanda, non obstante. quod. 
Gerlaens in eeel. 8. Symeonis Trever. eanonieatum et prebendam 
obtinet. 

Apostolice sedis benignitas .. . Dat. Anagnie kl. iulii anno primo. 





| 


4 1205 Juli 21. 


In e. m. S. Petri Magantine et s. Florini in Confluentia prepo- 
sitis ac magistro Huguitoni de Vercellis capellano papali eanonieo S. 
Donatiani Brugensis ecelesiarum. 

Reg. 47 f. 49 nr. 207; Thomas 207, 

*7. 1295 Juli 21. Anagni. 

Bonifacius VIIT petentibus priorien et conventu monasterii de 
Valle 8. Marie ord. S. August. Trevei *. confirmat omnes. libertates 
et immunitates a pontißeibus Romanis eidem concessas neenon liber- 
tates et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus et 
aliis eidem indultas. 

Solet annuere. sedes... Dat. Anagnie XII kl. augusti p. m. a. 
primo, 





Van Werveke, Cartulaire du Prieur de Marienthal 1. nr, 224. (Or. 
membr. in arch. Weimar.) Potthast 24147. 


*8. 1295 August 31, Anagni. 

Bonifacius VIII commotus precibus monialium monasterii S. Marie. 
Aldenburg ord. Premonstr, quod Judei Wetzlariensis infra parochiam 
monasterii sinagogam de novo edificaverunt contra canonicas sanctiones, 
mandat magistro Petro de Aspelt eanonieo eccl. S. Paulini Trever., 
quatinus predietos Judeos per subtraetionem eommunionis fidelium eom- 
pellat, nt ab huiusmodi iniuriis penitus desistant. 

Conquesti sunt nobis ... Dat. Anagnie II kl. septembris a. primo. 

Guden Cod. dipl. II, 286 nr. 232; Potthast 24175; Görs Mittelrhei- 
wische Regesten IV, 2497. 


*9. 1295 September 6. Anagni. 

Bonifacius VIII Boemundo archiepiscopo Trever. mandat, quatinus 
exeommunieationis sententiam et quoslibet nlios processus contra 
priorissam et conventum monasterii de Valle S. Marie habitos revocet. 
me ipsas priorissam et conventum eontra monasterii privilegia amplius 
non aggravet. — Boemundus dietus priorisse et conventui mandaverat, 
ut nomine subsidii eertam sibi exhiberent peeunie quantitatem et quod 
Aleydim meptem ipsius in dieto monasterio reciperent in monacham; 
alioquin promulgaverat in priorissam et singulas moniales excommuni- 
eationis sententiam. 

Exposuerunt nobis dileete ... Dat. Anagnie VIII idus semptem- 
bris p. n. a. primo. 

Van Werveke, Cartulaire du Prieurd de Marienthal, I, nr. 996. (Or. 
membr, in areh. Weimar) Potthast 24180, Görs IV, 2428. 


1296 September 12, 5 
*10. 1295 September 12. Anagni. 


Bonifacius VIII priorissam et conventum monasterii de Valle 
S. Marie ord. S. August. Trever. dioc, eum ommibus monasterii bonis 
sub sua protestione reeipit eiusdemque bona confirmat. 
Saerosanota Romana ecelesia . .. Dat. Anagnie II idus septembris 
p.n. a. primo. 
Van. Werveke, Cartulaire de Marienthat, I. ar. 997, (Or. membr. in 
arch. Luxemburg.) Potthast $4184. 


11. 1295 September 20. Anagni. 


Bonifacius VIIE archiepiscopo Treverensi et episcopo ac magistro 
Mumberto de Bellavalle eanonieo Metensi mandat, quatinus omnes pe- 
unie quantitates decime Alamanie pro Terre Sancte subsidio deputate 
iam collectas exhibere sibi ipsis faciant et persolvant "Thome Spiliati, 
Johanni Jacobi ac Rogerio Mannetti Lupo Hugonis de societatibus 
Mozorum ct Spinorum de Florentia et Clarentino Anselini et Marguliese 
Brachii de societate. Clarentum de Pestorio, mereatoribus camere apos- 
tolice, exceptis dumtaxat quatuor milibus marehnrum argenti, que assig- 
mavit Oddoni de Grandisono in recompensationem dampnorum, qne ix 
pertulit tempore. infelicis exterminii civitatis Acconensis pro defensione. 
ipsius eivitatis et cireumiaeentium partium. 

Cum dilectus filius nobilis... Dat. Anagnie XII kl. octobris a. 
primo. 

Big. 42 f. 198° nr, 818 (litt, eurie nr, 181); Faucon et Thomas 
828, 


*12. 1295 November 13. Rom. 


Bonifacins (VIII) Hermanno de Are canonico eccl, S. Castoris in 
Coniluentia Treverensis diocesis salutem et apostolicam ben[edictionem]. 

Dilecti filii Ewerardi rectoris eeclesie de Epternaco Treverensis dio- 
cesis precibus inclinati presentium tibi auetoritate mandamus, quatinus ea, 
que de bonis ipsius eclesie alienata. inveneris illicite vel destracta, ad 
ins et proprietatem eiusdem ecelesie legitime revoenre proeures, con- 
Irndietores per censuram  ecelesinsticam | appellatione. postposita. com- 
pescendo. Testes nutem, qui fnerint nominati, si we gratia odio vel 
timore subtraxerint, censura ximile appellatione cessante. compellas 
veritati testimonium perhibere, proviso ne aliquis extra suam civi- 
intem et diocesim auetoritate presentium ad indieium evocetur nec pro- 


8 1995 November 94. 





quo contra eum. Dat. Rome ap. S. P. idus novembris 
p. n. n. primo. 
Or. membr. cum filo canabis ei plumbo. — In plica ad. dextram: 
T. P. — Bibl. civit. Trever. D» 8. 


AS. 1295 November 24. Rom. 


Bonifacius Vlll Henrico clerieo "l'reverensis diocesis, germano 
comitis de Virneburg, 

Petitio tua. nobis exhibita continebat, quod olim, inter . . . archi- 
episcopum Coloniensem ex parte una et nonnullos nobiles illarum. par- 
fium consanguineos tuos ex altera gravis dissensionis materia susci- 
tata, dicti nobiles quoddam castrum dicti archiepiscopi, in quo pre- 
done& se consueverant receptare, iuxta edictum a clare memorie 
Ríodulfo) rege Romanorum factum generaliter obsederunt, et deinde 
prefatus archiepiscopus ad dietum castrum pro ipsius defensione cum. 
multitudine armatorum accedens, eum eisdem mobilibus bellum com- 
pestre noscitur iniisse, Ad quod veniens casnaliter prefatis nobilibus 
eontra. dietum archiepiscopum. impendisti auxilium et favorem. pro ipsis 
mobilibus preliando. Sed prelihatus archiepiscopus in huiusmodi bello, 
in quo hine inde multi fnerunt occisi, suceumbens ab eisdem mobi- 
libus captus extitit et carceri mancipatus, (uque in bello predicto 
neminem occidisti nee in captione vel detentione predieti archiepiscopi 
eulpabilis aliter extitisti. Quare tu habens ex premissis conscientiam. 
remordentem, nobis humiliter supplicasti, ut teenm super irregularitate, 
si quam eontraxisti exinde, dispensare misericorditer dignaremur. Nos 
igitur ... consideratione . .. A. regis Romanorum illustris, euius existis 
consanguineus ... ieenm, ut premissis nequaquam obstantibus possis 
ad omnes ordines promoveri et ecelesiastienm benefleinm obtinere, etiam 
si dignitas et personatus existat et enram h»heat animarum, si tibi 
canonice offeratur, antoritate apostoliea dispensamus, Datum Rome 
ap. S. P. VIII kl. decembris anno primo. 

Reg. 47f. nr. 136 597; Thomas 597, 


14. 1295 November 4, Rom, 


Bonifacius VIIT Henrico de Virneburg clerico Treverensis dio- 
cesis consanguineo capellano et familiari Adolfi regis Romanorum. 
Lectacoram nobis tua peticio eontinebat, quod tu post generale eon- 
cilium Lugdunense novissime celebratum ecclesiam in Protiche Treve- 
rensis diocesis euram animarum habentem primo et postmodum ecclesiam 


1295 December 12. T 


in Belmiche ipsius diocesis, eui similis eura imminet, assecutus, eas 
per septem annos et amplius tenuisti, fructus percipiens ex eisdem, 
mee te fecisti in presbiterum promoveri, dispensatione super hiis asede 
apostolies non obtenta. Nos igitur volentes te, qui prefatam ecclesiam 
in Protiehe, enius possessionem de fneto detines, libere dimittentem 
ob tue merita probitatis, super quibus flde dignorum testimonio com- 
mendaris, et obtenta earissimi in Christo filii nostri Adolphi regis Roma- 
norum illustris nobis supplieantis prerogativa prosequi gracie specialis, 
teeum auetoritate apostoliea dispenenmus, ut predietam ecelesiam in 
Belniche possis licite retinere, Omnem insuper maculam sive notam 
ex retentione deetarum ecclesiarum. ae perceptione fruetaum predictorum, 
quos tibi de speeiali gratia remittimus et denamus, obortam de apos- 
tolice potestatis plenitudine abolemus, itm quod nichil tibi. propterea. 
possit obiei nullumve impodimenti obstaeulum interponi. Nulli ergo ete. 
mostre dispeneneionis remissionis donationis et abolitionis ete. Datum 
wt supra (— Rome ap. S. P. VIII kl. decembris a. primo). 
Reg. 47 f. 198 nr. 599; Thomas 598, 


15 1295 December. 12. Rom. 


Bonifacius VIII archiepiscopo Coloniensi nuneiat, quod Leodiensi 
ecelesie vaeanti per obitum Johannis episeopi, postquam et Guido de 
Anonia archidiaconus eustosque eiusdem ecclesie a decem et novem 
eanonieis eleetus, qui eonfirmatione ab ipso archiepiscopo obtenta se 
ndministrationi bonorum eeclesie Leodiensis ingessit, et Guillelmus pre- 
positus Lovaniensis archidiaconusque ecclesie Leodiensis a novem ca- 
monicis electus diu in curia litigaverunt et tandem in pape manibus 
resignaverunt, providet de persona Hugonis de Cabilone archidinconi 
Laudunensis. 

Celestis dispositione consilii... Dat. Rome ap. S, P. II idus de- 
cembris a. primo. 

Reg. 47 f. 184 ir. 591; Thomas 591. 


*16, 1295. 

Bonifaeima VIII decano ecelesie Coloniensis mandat, quatinus ea, 
que de bonis monasterii de Veterimonte Cistere, ord. Colon. dioe. alie- 
mata invenerit illieite vel distraeta, ad ius et proprietatem monasterii 
legitime revocare procuret. 

[Dilectorum filiorum] abbates . , . Dat, , . . [Lacuna] p. n. a. primo. 

Or. membr. putredine valde mulilum cum plumbo pend. — Düssel- 
dorf. Arch. reg. Abtei Altenberg nr. 180, 





| 


8 1995 December 12. 


*17. 1295. Rom. 


Indulgenees aeeordées au convent de Mariendal par le pape 
Bonifaee VIII ainsi que par plusieurs cardinaux et évéques, A l'oecasion 
de la particule de la sainte Croix et d'um épine de la eonrenne du 
Sauveur, 


Publications de la Société de Luxembourg XVII. pg. 71. nr. f8t, 
(Arch, Gous. Luzemb. Reg. Mariendat: Borderean général f, 64, 
Analyse) 


18. 1296 Januar 8. Rom. 


Bonifacius VIII eidem (episcopo Dolensi)). 

Exposita nobis... Walerami eomitis Juliacensis et... Marie 
mate... nobilis viri Godefridi de Brabantia, domini eastri de Arscort 
Leod. dioc, petitio continebat, quod ipsi non solum ad propriam et 
eonsanguineorum et amieorum suorum pacem solidam de bono in melius 
eonservandam, verum etiam ad terre Brabantie, nbi partas consistunt, 
tranquillum statum et prosperum, eum ex eorum paee non solum fide- 
libos set ecinm ecclesiis et religiosis locis illarum pareium comoda 
multa proveniant et ex turbacione plura incommoda generentur, totis 
studiis intendentes affectant, cum aliud in hac parte congruum nequeat 
adhiberi remedium, matrimonialiter invicem copulari; sed quia quarto 
sunt consanguinitatis gradu coniuncti, non potest impedimento huius- 
modi obsistente predietorum Walerami et Marie super hoc desiderium 
adimpleri. Quare nobis humiliter supplicarunt, ut... Nos autem ,. . 
fraternitati tue... commiltimus, ut, si urgens necessitas et evidens 
utilitas id exposcat, cum Waleramo et Maria predictis... dispenses 
«.. Dat. Rome ap. S. P. VI idus ianuarii a. primo. 

Reg. 41 f. 140 nr, 618; Thomas 618. 


19. 7296 Januar 13. Rom. 

Bonifacius VIT! thesaurario ecel. S. Andree Colon. et Fre 
derico de Hamerstein canonico eccl, Werdensis mandat, quatinus 
Florekinum de Volola presbiterum dioc. Colon. qui Henrico ecclesiam 
de Herpele eripuit, citent, ut infra. duos. menses per se vel per pro- 
curatorem. apostolico conspectui se representet. 

[Bonifacius VIEL] thesaurario eeclesie S. Andree Coloniensis et 
Frederico de Hamerstein canonico eccl, Werdensis Colon. dioc. 


4) corr. Leodiensi. 


1996 Januar 18, E 


Ad audientiam. nostram pervenit quod, licet.. Henriens reetor 
eeclesie de Herpele Coloniensis diocesis. dudum eandem eeclesiam. 
luisset canonice assecutus ipsamque aliquamdiu pacifice  possedisset, 
iamen Florekinus de Vololo presbiter diete diocesis falso asserens 
eiusdem ecclesie se reetorem et quod Henricns auper ecclesia ipsa iniuria- 
batur eidem, contra ipsum super hoc ad . . decanum ecclesie Ebtincensis 
Traieetensis diocesis .. . Johannis episeopi Tasculanensis tunc in illis 
partibus apostoliee sedis legati in communi forma litteras impetravit 
ipsumque Henrieum coram eodem decano fecit super hoc ad iuditium. 
evocari. Dictus vero Henricus ex eo sentiens ah eodem decano in- 
debite se gravari , .. ad sedem appellavit eandem et super appellatione 
huiusmodi nd scolastienm ecelesie 8. Stephani Magunt, dioc. diete sedi in 
consueta forma litteras impetrarunt (!) dietwingue Florekinum eoram. 
dieto seolastieo literarum ipsarum apostoliearm auetoritate traxit in 
eausam. Verum einsdem appellationis eausa coram dieto seolnstieo 
sie pendente, nominatus Florekinus eundem Henrieum, ut eum in pro- 
seentione ipsins appellationis enusa impedire valeret, eapi fecit et 
vareeri maneipari et tamdiu in eodem careere compeditum vinculis 
ferreis detineri, donee idem H. eoaetne per vim et metum, qui cadere 
potuit in constantem, renuneiavit juri, qnod sibi in eadem ecclesia de 
Herpele competebat, et de assignando omnia aeta et munimenta omnes- 
que processus habitos et habita eoram quibuslibet iudicibus in manibus 
quondam Johannis de Renneberg canonici Coloniensis et de non ve- 
niendo contra premissa iuramentum prestitit et fideiussorlam cautionem. 
Quare nobis fuit humiliter eupplieatum, ut, eum dietus H. propter 
potentiam et malieiam dieti Florekini et aliorum sibi in hae parte 
faventium non possit in illis partibus suam super premissis iusticiam 
obtinere, sibi super hiis apud sedem predietam exhibere faceremus 
iusticie complementum. Cum igitur causam huinsmodi apud sedem 
eandem tractari et terminari velimus, etiam si apud cam de natura 
sei agitari non debeat ipsamque, Johanni tituli SS. Marcellini et 
Petri presbitero cardinali, commiserimus andiendam, discretioni vestre 
+.» mandamus, quatinus . , , predietum Florekimmm ex parte nostra per- 
emptorie eitare curetis, ut infra duoa menses post citationem vestram 
cum onmibus actis iuribus et munimentis suis predietam causam con- 
tingentibus per se vel per procuratorem ydeneum apostolico se con- 
mpeelui répresentet, facturus et recepturus super premissis, qnod die- 
tayerit ordo iuris. Diem vero citaeionis efe. wsque Hdeliter intimare. 
Datum Rome apud S. Petrum idus januarii anno primo, 

Reg. #7 f 141 mr. 627; Thomas 627. 





E | 


10 1296 Februar 9. 


20. 1296 Februar 9. Hom. 


Bonifaeins VIII Henrico de Virneburgk canonico eccl. S. Gereonis 
Coloniensis consanguineo et eapellano ... Adolf regis Romanorum 
pro eo supplicantis indulget, ut ipsius regis familiariter insistens obse- 
quiis fructus redditus et proventus omnium suorum heneficiorum eccle- 
siasticorum enm eura vel sine cura, etiam si personatus et dignitates 
extiterint eum ea integritate percipere valeat, cotidianis distributionibus 
demtaxat. exceptis, cum qua illox pereiperet, si personaliter in ecclesiis 
resideat, in quibus personatus et dignitates nut henefieia ipsa obtinet 
vel eum obtinere contigerit. 

Quanto maioris devotionis . .. Dat. Rome ap. 8. P. V idus februarii 
a. secnndi. 


Reg. 48 f. T9 nr, 814; Faucon el. Thomas 1208. 


91. 1296 Februar 24. Rom. 


Bonifaeius VIII Landulfo electo Brixinensi notifieat, quod con- 
firmat certas litteras a Matheo S. Marie in porticu diacono cardinali 
Rome d. 20 ianuarii 1296 datas, per quas prefato episcopo conceditur. 
licentia retinendi prepositnram ecelesie Wilburgensis Trever, dioc. eidem. 
ab episcopo Wormaeiensi eollatam neenon eanonientum et prebendam 
in eadem Worrmaciensi eeclesin et parrochialem ecclesiam. de Biberne 
Constanciensis dioc. 

'Te nuper exponente ... Dat. Rome ap. S. P. VII marcii a. 
secundo, 

Reg. 48. f 49 nr. 208; Faucon et Thomas 1094. 


+22. 1206 Februar 26. Rom. 


Bonifacius VIII abbati monasterii S. Martini Trever. mandat, 
quatinus decidat causam litis exorte inter commendatorem et fratres 
domu hospitalis S. Marie Theotonicorum Jerosolimitani in Marburg, 
qui pape sunt eonquesti, quod Eymeriens laicus. familiaris nobilis viri 
Hartradi de Merinberg Trever. dioc. super quadam summa peeunie et 
rebus aliis domus predicte iniurintur, ex una parte et Eymerieum ex 
altera. 

Conguesti sunt nobis... Dat. Rome ap. S. P. V kl. martii p. 
m. a. secundo. 

Wyss, Hessisches Url.-Buch, I ur. 608 p. 465. (Er arch. Marburg.) 
Görz IV, 2486. 


1996 Mlirz 15. 


"98. 1296 März 15. Rom. 


Bonifatius VILI potentibus abbate et conventa monasterii de Campo 
Cistere. ord. Colon. dioc. confirmat omnes libertates. et immunitates a 
Romanis pontifieibus dicto monasterio eoncessas necnon libertates et 
exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus sen aliis 
christifidelibus ipsis indultas. 

Solet annuere sedes ... Dat. Rome ap. 8. P. idus marcii p. n. a. 
secundo. 


Or. membr. eum plumbo pend. Sub plica. ad sinisir.: N. Ver. 
In plica ad dextr.; Pttvi. In dorso: J. de Nale, — Düsseldorf. 
Areh. veg. Abtei Camp nr. 257. 


24. 1296 März 21. Rom. 


Bonifacius VIII Emiconi nato Johannis comitis de Spanehym 
clerico et familiari Adolphi regis Romanorum confert eecl. Leod. cano- 
nieatum, prebendam vero et dignitatem vel personatum im civitate et 
dioc. Leod. eidem reservat, non obstante quod is in ecelesia. Magun- 
tina ennonientum et prebendam ae preposituram ecelesie de Moistat 
neenon et in Karbereh et in Belle eeclesias euram animarum habentes 
Maguntine et Treverensis diocesim obtinet. Papa eum eodem dis- 
pensat, nt, postquam dignitatem seu personatam et canonieatum ac pre- 
bendam huinsmodi fuerit pacifice. assecntus, dignitatem canonicatum. 
et prebendam eosdem una cum canonicatu et prebenda Maguntina ac 
ecclesia in Karbereh predietis possit lieite retinere. Tamen extune 
ensdem preposituram [in Moistat] et eeelesiam in Belle dimittat. 

Nobilitatem generis honestatem .,. Dat. Rome ap. S. P. XII kl. 
aprilis a. tertio. 

In e, m. maioris et Stephani Maguntinarum scolastieis ae Hugn- 
eioni de Vereellis subdiacono et eapellano nostro canonico Brugensis 
"Tomacensis dioc. ecclesiarum. 


Reg. 48 f. 943 nr. 312: Faucon 1867. 


25. 1296 April 6. Rom. 

Bonifarius VIII Coloniensi et Treverensi archiepiscopis!) neenon 
alis destinat litteras, quibus eos hertatur, quntinus Adolphum regem 
indueant, ne quid hostile agat adversus regem Francie. 


1) Maguntino iam d, 21 m. marti. L, cit. 





a: 1996 April 6. 


Profandis meditationibus .., Dat, Rome ap. S. P. nonas aprili 
p. n. a. secando. 


I Rey, 48 f. 18% ur, 95; Faucon ct Thomas 1530 Potthast nr. $4312; 
Gorz IV. nr. 2510. 


#26. 1200 April 6. Rom. 


Bonifatius VIII decano eccl. S. Severini Coloniensis. 

Conquestus est nobis dilectus filius Albertus de Hamersteyn reetor 
eeclesie in Engim, quod nobilis vir Johannes comes Seynensis, Engil- 
bertua de Seylbag, Johannes dietus Buezart, Wilhelmus et Johannes 
fratres de Bazinheym, Henrieus de Langinbag, Rorieus de Geverzhane 
milites et Conradus seultetus in Seyne Colon. et Trever. dyocesis ipsum 
quibnsdam. quantitatibus vini et bladi et rebus aliis ad ipsam ecelesinm 
spectantibus, quam canonice, sicut decuit, est adeptus, contra iusticiam. 

possessionem ipsius Alberti perturbando. ldeoque diseretioni 
vestre ,,. mandamus, quatinns deelaraeione diligenti recepta ipsum 
spolium dieto rectori ante omnia restitui compellas necnon ipsum roc- 
torem in aun possessione tuearis ... eontradietorer per censuram ecele- 
sinsticam appellatione postposita compescendo, proviso ne aliquis extra 
Coloniensem et Treverensem dyocesim auctoritate preseneium ad iu- 
dieium evocetur nec procedatur in aliquo contra eum. Datum Rome 
ap. S. P. octavo idus aprilis p. n. a. secundo. 
Inserium in cartam a. decano eccl. G. Severini Colon datam a. d. m. 
ve. nonagesimo sirto wabbalo ante dominicam Exurge. Coblenz. 
‚Arch. reg. Flecken. Engers, B. B. Conf. Güra, IV. nr. 3611, 9612, 
2611, 202, $192. 















+27. 1206 Mai 7. Rom. 


- Bonifacins VIII deeano ecelesie S. Andree Coloniensis, 
-Sua nobis Albertus de Hamersteyn rector ecelesie de Engers 
dioc. petitione. monstravit, quod Godefridus dietus. de Eppin- 
onus de Deytkirgen in ecelesia Treverensi, ad quem de 
Ma et bactenus pacifice observata consuetudine in- 
o rectorum eeclesinrum sui archidiaconatus, in quo 
de Engers consistit, pertinere dieuntur, eundem Al- 
wvietum de aliquo de erimine vel confessum, non monitum 
jbsentem, sed non per eontumacinm, sine aliqua 
dieta ecclesia de Engers, quam eanoniee fuerat nese- 
liu possederat pacifice et quiete, de facto, eum de iure 


1296 Mai 18. 18 


mon posset, privavit ne nichilominus Lodewieum de Legenich elerieunr 
Coloniensis diocesis In reetorem prefato eeclesie instituit. pro sue libito 
voluntatis, qui pretextu institutionis hulusmodi ecclesiam ipsam detinet 
oeeupntam in ipsius Alberti preiudieium et gravamen, propter quod 
ipse, eum id ad eins pervenit noticiam, ad sedem apostolicam appellavit. 
Quocirea discretioni tne... mandamus, quatinus vocatis, qui fuerint 
evocandi, et auditis bincinde propositis, quod eanonieum fuerit, appella- 
tione remota deeernas... proviso ne aliquis auetoritate presentium 
extro Colon, et. rever. eivitates et dioceses ad iudielum evocetür nee 
procedatur in aliquo eontra eum. Dat. Rome ap. S. P. non. maii p. 
m. à. Secundo, 

Or. membr, del. flo et plumbo. — In plica ad dextr.; N, P, — In 

dorso: J. de Portamartis — Coblens. Arch. reg. Flecken Engers. 

Burggrafen von Hammerstein, 10; Gürz IV 2521. 


28. 1206 Mai 18. Hom. 


Bonifaeius VII Henrico de Virneburgh canonico eecl S. Ge- 
rconis Coloniensis eonsanguineo et capellano . . . Adolfi regis Ro- 
manorum supplieantis pro eo, regi ipsi familiaritate et consanguinitate 
coniuncto, reseryat dignitatem seu personatum vel officium et canonieatum. 


ac prebendam, vacantia ad presens vel proximo vacatura in cathedrali 
Treverensi seu quavis alia ecclesiarum civitatis vel diocesis Treverensis, 
nelli ali; de iure debita, que per se vel suum procuratorem, post- 
quam ipsi vel eius procuratori de huiusmodi vacatione constiterit, infra 
viginti dierum spatium duxerit eptanda, — non obstante quod in 
B. Gereonis Coloniensis et S. Florini in Contluentia, S. Severi Monaste- 


riensis in Meneveld et de Castro Monasteriensi in Eyflia ecclesiis Treve- . 


rensis et Colonienais diocesinm canonicatus et prebendas ac in Belmiche 
et in Protiche parochiales eeclesias euram animarum habentes pre- 
dicte "Treverensis diocesis obtinet. "Tamen dimittat ommio predictam 
ecclesiam in Protiche et provideatur, quod huiusmodi personatus vel 
ignitus sive officium et eccl de Belmiche ac prebende predicte 
debitis obsequiis non fraudentur et animarum eura in eis, quibus illa 
imminet, nullatenus. negligatar. 

Eximie devotionis sinceritas... Dat. Rome ap. S. P. XV kl. 
iunii a. secundo. 

In e. m. decano Leodiensis et magistris Huguitioni de Vercellis 
Brugensis Tornacensis dioc. subdiacono et capellano nostro ac Ernesto: 
de Remmebergli Coloniensis canonicis ecclesiarum. 

Reg 48 f. 76 nr. 315; Faucon el Thomas. 1904. 





u 1296 Juni 17. 


29. 1206 Juni 17. Anagni. 


Bonifacins VIII ministro fratrum ordinis Minorum Coloniensi re- 
spondet, qnod iidem fratres ad observationem sententiarum interdicti, 
que in terras quorundam nobilium provincie Coloniensis olim promulgate 
lam in oblivionem deducte erant, de quibus servandis etiam nullus 
eurare videtur, non teneantur. 

Oblata nobis exparte tua . . . Dat. Anagnie XV kl. iulii a. secundo. 

Heg. 48 nr. 418 f. 100; Faucon et Thomas 1307; Potthast 24853. 








80. 1296 Juni 26. Anagni. 


Bonifacius VIII abbatisse et sororibus ordinis S. Clare in Nussia 
Coloniensi diocesis concedit, ut non obstante iuramento ab eis facto 
possint recipore trigenario numero maiorem. 

Exhibita nobis ... Dat. Anagnie VI kl. iulii a secundo. 

Reg. 48 f. 100 nr. 419; Thomas 1308; Potthast 24357. 


*B1. 1296 Juli 38. Anagni. 
lonifacius VIII archiepiscopis et episcopis Alamannie mandat, 
quatinus. non faciant aut permittant monasteria ordinis S. Clare exactio- 
nibus. quibuscunque. 
Relation. du monastére de St. Esprit f. 154; Manuser. arch. gubern. 
Lwremburg. Publications de Luxembourg, XVI pg. 18 mr. 919; 
Potthast 34376, 


Wa. 1396 August 15. Anagni. 

Ronifacius VIII societatis Spinorum de Florentia, societatis Mo- 
sorum de Florentia. et societatis Clarentum de Pistorio pluribus sociis 
petentibus wandat Nicolao tit. S. Laurentii in Damaso, quatinus archi- 
tpieepes. episcopes. electos, abbates ete. in Alamanie Francie etc. 
partibus ceustitutes, qui a predietis iereateribus eurie papalis pecunia- 
ram sunmas dadun mutue acceperant eisdemque mercatoribus in pre- 
Wis sibi termine satisfacere nen curarunt. inducat, ut iufra terminum 
vesipetentem a xe preticendum eisdem. plenam satisfactionem impendant. 

Düeeti Gt... Dat. Auaznie NVIIT kl. septembriis a. secundo. 

Key ELF mrs GUT: Puwcom ei Div LIE 











X (6 dages 29. daen. 
Bounmeius VIEL casarı cenünuatume Guberti ekanediuanü Gor- 


1998 Oetober 25. 15 


ziensis in abbatem monasterii S, Vitoni Virduensis a Boemundo arehi- 
episeopo "Trev. iniuste pronunciata providet huie monasterio de personn 
Philippi prioris de Corhineyo, 

Pastoralis offcii debitum ,.. Dat. Anngnie IV kl, septembris a. 
secundo, 


Reg. 48 f. 118 nr. 504, Faucon et Thomas 1394; Monumenta. Vati- 
cana. Lotharingiam Teutonicam contingentia nr. 94. 


34. 1296 October 28. Rom. 


Bonifacius VIII Wicboldo de Holte snbdiacono decano eccl, Colon. 
qui plura beneficia. ecelesiastica. incompatibilia obtinuit. eorumque 
fructus percepit nec se fecit infra tempus a iure statutum ad superiores 
ordines promoveri, ut Adolfi Romanorum regis, cuius is familiaria 
est, obsequis commodius immorari: valeat, indulget, ut decanatum 
Coloniensem. ac 8. Marie Aquensis et Carpensem preposituras ac 
eliam canonicalus et prebendas. Coloniensis. Monasteriensis et Hugu- 
ardensis ecclesiarum licite retinere. possit. 

[Bonifaeius VIII] dileeto filio. Wieboldo de Holte subdiacono 
deeano ecclesie Coloniensis. 

Habet exposite nobis tue petieionis assertio, quod olim ante 
concilium Lugdunense de Warindorp [ecclesiam] Monasteriensis diocesis 
assignari dumtaxat eanonieis ipsius Monasteriensis ecelesiae consuetam 
et deinde preposituram eeclesie saneti Mauritii ejusdem diocesis curam 
animarum habentes asseeutus fuisti ae | retinens post idem conei- 
lium scolastriam canonicatum et prebendam Coloniensis ecclesie cum pre- 
positura ecelesie Huguardensie Leodiensis diocesis eidem seolastrie 
annexa et subsequenter preposituram eeclesie Carpensis Colonienais 
diocesis nc tandem, dietis seolastria et prepositura ejusdem ccelesie 
Hngardensis dimissis, decanatum prefate Colonienis ecelesie, eni archi- 
diaconatus in ipsa ecelesia est annexus, et preposituram ecclesie sanete 
Maria Aquensis prediete Leodiensis diocesis, quibus eura imminet ani- 
marum, neenon et canonicatum ae prebendam prefate Huguardensis 
ecelesie recepisti et cos insimul absque dispensatione aedis apostolice 
nsque ad hec tempora tenuisti et fructus percepisti et percipi ex eis- 
dem nec te fecisti infra tempus a jure statatum ad superiores ordines pro- 
moveri. Cum autem ecclesiam de Warindorp et preposituram ecclesie 
sancti Mauritii supradictas dimittere, sieut asseris, sis paratus, nobis 
lumiliter supplicasti, ut tibi specialem gratiam facientes teenm, ut de- 
vanatum Coloniensem ae sancte Marie Aquensis et Carpensem prepo- 





16 1297 Februar 1. 


situram neenon et eanonieatus ac prebendas Coloniensis Monasteriensis. 
et Huguardensis ecclesiarum predietarum insimul licite retinere valeas, 
dispensare de benignitate sedis apostolice dignaremur. Nos itaque 
volentes tibi, quem, prout fide digna relatione depromitur, litterarum 
seientia, nobilitas generis, honestas morum et alia virtutum dona ve- 
mustant, gratiam faeere specialem, teeum, quod deeanatum et sancte 
Marie Aquensis et Carpensem preposituras ae etiam eanonicatus et 
prebendas Coloniensis, Monasteriensis et Huguardensis ecelesiarum ipsa- 
rum possis insimnl lieite retinere ac fructus lieite pereipere eorundem, 
constitutione generalis concilii et qualibet alia contraria super hoc 
edita non obstante, nuetoritate apostolica dispensamus tibique, ut ca- 
rissimi in Christo filii nostri Adolfi regis Romanorum illoetris, eujue 
familiaris existis, obsequii» eomodius valeas immorari, quod usque ad 
quiquennimm prelibatos ordines recipere minime tenearis neque ad id 
eogi possis invitus, auctoritate predieta de speciali gratia. indulgemus 
libi benignius concedentes, ut fructus ipsos ex beneficiis eisdem per- 
eeptos, quos tibi de gratia speciali donamus, possis licite retinere, teque 
decernentes ad restitutionem eorum aliquatenus non teneri ac niehilo- 
Tipus omnem maeulam sive infamiam et quamlibet aliam inbabilitatis 
motam, si quam ex receptione "ne retemptione predietorum benefitiorum 
et perceptione ipsorum fruetuum, quodque superiores non recipisti, sieut. 
premittitur, ordines contraxisti, totaliter abolemus de apostolica pleni- 
tudine potestatis, ita quod oeeasione receptionis, retemptionis et per- 
eeptionis hujusmodi et ordinum non receptorum nullum tibi preju- 
dicium. fleri. vel impedimentum prestari valeat aut obstaculum interponi, 
Proviso quod decanatus et prepositure prefati debitis non fraudentur 
obsequiis et animarum. eura. in eis, quibus illa imminet, nullatenus ne- 
glitatur, Nulli ego ete, nostre dispensationis, concessionis, donationis €t 
abolitionis etc, Dat, Rome apud sanctam Petrum. V kalendas novem- 
Iris anno secundo, 

‚Reg. 48 f. 120 nr. 549; Faucon et Thomas. 1449; Finke, Westfü- 

linches Urkundenbuch nr. 805, 


*35. 1297 Februar 1. Rom. 

Bonifacius VHI decano et capitulo ecel. S. Castoris Cardonensis 
"rever. dioe. petentibus confirmat omnes libertates et immunitates 
a predecessoribus suis ipsis et eeclesie ipsorum concessas neenon 
tates et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus 
ac adis Christi fidelibus rationabiliter ipe indultas. 

Solet annuere sedes ... Dat, Rome ap. S. P. kl. februarii p. n. 
a. tertio, 





1297 Febrmar 9. Lu 


Or. membr. cum flo serico et plumbo — Sub pliez ad sinistr: 
H. Pud, — In plica ad dextr.: J. de Asisio. — Sub plica ad dextr.: 
B. — In dorso: Nicolni Huguerie. — Coblenz. Arch. reg. I D. VII. 
Stift zu Carden 67. — Gürz IV, 9004. 


*86. 1297 Februar 2. Rom. 


Bonifacius VIII. priori S. Mathie Treverensis. 

Ad audientiam nostram pervenit, quod tam dileeti fili .. abbas 
et conventus monasterii Prumiensis ordinis S. Benedieti Trever. dioe. 
Quam predecessores eorum decimas terras domos vineas possessiones 
prata paseua nemora molendina iura iurisdietiones et quedam alia 
bona ad monnsterinm ípsum spectantia datis super hoe litteris, con- 
fectis exinde publieis instrumentis, faetis renuneiationibus, iuramento 
interposito et penis adiecti, in gravem eiusdem monasterii lesionem 
monnullis eleriei& et laieis, aliquibus eorum ad vitam, quibusdam vero 
ad non modieum tempus et alii& perpetuo, ad firmam vel sub censu 
annuo coneesserunt, qnorum aliqui dieuntur super hiis confirmationis 
litteras in forma eommuni a sede apostolien impetrasse. Quia vero 
mostra interest super hoe de oportuno remedio providere, diseretioni 
tue per apostoliea Beripta mandamus, quatinus ea, que de bonis ipsius 
monasterii per coneessiones huiusmodi alienata inveneria illicite vel dis- 
tracta, non obstantibus litterie inetrumentis renunciationibus iuramentis 
penis et eonfirmationibus supradictis, ad ius et proprietatem eiusdem 
monasterii legitime revocare procures, contradictores per censuram 
eeclesiastienm appellatione postposita compescendo, Testes autem, 
qui fuerint nominati, si se gratia odio vel timore subtraxerint, censura 
simili appellatione cessante eompellas veritati testimonium perhibere. 
Proviso ne aliquis extra suam civitatem et diocesim auetoritate pre- 
sentium ad indicimn erocetar nec procedatur in aliquo coutra eum. 
Dat, Rome ap. 8. P. IV, nonas februarii p. n. a. tertio, 

Or. membr. cum flo canabis el plumbo, Sub plica ad sinist.: Jac. Cum. 
— In plica ad dextr.: Jo, Fulgg. — In dorso: Ludewicus Palntiolensis. 
— Coblenz, Arch. reg. Fürstenth. Prüm 1. C. a. 41.42. (Duo exem- 
‚plaria). — Diplomatarium Prumiense. Man. Cat, L. XV. a, fot.47 
nr. 62. — Görz IV, 2606. 


+87. 1297 Februar 2. Rom. 
Bonifacius VIII Roberto de Warnesberg archidineono de Tholey 
in ecel. "rever. mandat, quatinus monasterio. Sprengirsbach assixtens 


non permittat idem ab aliquibus indebite molestari. 
Vat. iegenten L. ? 





1297 Februar 5. 


Dat. Rome ap. S. P. p. n. a. tertio. 
Górz IV, 2606. (Ex or. ab ipso neque tamen a mobis in bibi. Trever, 
invento.) 


"85. 1997 Februar 5. Rom. 


Bonifacius VIII archidincono Treverensi mandat, petentibus abbate 
et conventu monasterii Prumiensis ord. 5. Bened. Trover. dioc., quatinus 
eisdem favoris oportuni aseistens presidio, non permittut ipsos contra 
indulta privilegiorum apostolice sedes ab aliquibus indebite molestari, 
molestatores huiusmodi per censuram ecclesiasticam appellatione post- 
posita compescendo, attentius provisurus, ne de hiis, super quibus lis 
est forte iam mota seu que cause cognitionem exigunt vel que indulta. 
huiusmodi nou contingunt, se aliquatenus intromittat. 

Sub religionis habitu... Dat. Rome ap. S. P. p. m. a. tertio. 

Cobiens, Arch. reg. Diplomatarium Prumiense, 1132—1472. Man, 
Cat. L. XV. a. fol. 47° nr. 65. — Gürz IV, 2609, 


89. 1297 Mürz 3. Rom. 


[Bonifaeius VIII] archiepiscopo "Treverensi et Spirensis ac S. Sy- 
meonis Treverensis ecelesiarum decanis. 

Cum dileetns filius. Conradus de Monte canonicus et prepositus 
eeclesie Coloniensis ennonientum et prebendam ae preposituram . . . 
intendat, ut dieitur, libere resignare, nos volentes personam .. Herriei 
reetoris ecelesie in Belmiehe Treverensie diocesis obtenta meritorum 
guorum ... et consideratione . . . Adolfi regis Romanorum illustris pro 
ipso elerieo et consanguineo suo eum instantia supplieantis speciali 
prosequi gratia et favore, diseretioni vestre... mandamus, quatinus 
».. libera... ab eodem Conrado vel procuratore suo . . . resignatione 
recepta, eidem Herrico eanonieatum ... et prebendam ac preposituram 
u. eonfere et assignare euretis ,.. non obstante quod idem Herrieus 
in S. Gereonis Colon. et S. Florini in Confluencia et S. Severi Mona- 
steriensis in Meynevelt et de Castri Monasteriensis in Eyflin ecelesiis 
eanonieatus et prebendas ae prefatam eeclesiam in Belmiehe curam 
animarum habentem Colon. et Trever. dioe. obtinet quodque nuper 
eidem Herrico de dignitate seu personatu vel officio et canonicatu 
ne prebenda in aliqua eeclesiarum civitatis et diocesis Treverensis 
provideri mandavimus , , . Dat. Rome ap. S. P. V nonas marcii a. 
tercio. 

‚Reg. 48 f. 20% nr. 62; Faucon 1707, 





1997 März 7. + 


40. 1297 März 7. Rom. 

Bonifacins VIII Henrico de Virnenburgh rectori ecelesie im Bel- 
miche Treverensis diocesis. 

Intellecto nuper quod .. Conradus de Monte canonicus et pre- 
positus ecclesie Coloniensis canonicatum et prebendam ac preposituram, 
«quos in ipsa eeclesin obtinet, intendit. libere resignare, nos intendentes 
personam tuam oh tuorum exigentiam meritorum et conflderacione . . . 
Adolfi regis Romanorum illustris pro te elerieo et consanguineo suo 
nobis eum instantia supplieantis speciali prosequi gracio et favore . .. 
archiepiscopo Treverensi et Spirensis ac S. Symeonis Treverensis ecole- 
siarum deeanis... dedimus in mandatis, ut.. resignatione recepta, 
tibi eanonientum et prebendam ac preposituram eosdem . .. conferant 
et assignant... . fecum auetoritate apostoliea dispensamus, ut, quam. 
vis ecelesium de Belmiche euram animarum habentem, canonicatus et 
prebendas, quos in S. Gereonis ete. (Conf. littere datae d. 3. martii) 
‚obtines et expeetas dignitatem vel personatum sem ofllelum eum eano- 
nicatu et prebenda ... in aliqua ecelesiarum "l'reverensis civitatis et 
diocesis .... tamen neehilominus possis ... eosdem eanonieatum pre- 
bendam et preposituram dicte Coloniensis eeclesie licite recipere ac eos 
una cum dietis ecclesia de Velmiehe, eanonicatibus et prebendig, quos 
obtines nec non et dignitate vel personata seu officio, canonicatu et 
prebenda, (quos) im civitate et diocesi Treverensi, ut premittitur, ex- 
peetas, predietis ,.. libere retinere... Dat. Rome ap. S. P. nonas 
marcii a. tercio, 

Reg, 49 f. 209 nr. 62; Faucon 1718, 


AL 1397 März 10. Rom. 

Bonifacius VIII magistro Johanni Giletti cantori ecelesie Treve- 
rensis eeclesie, clerico et familiari Adolfi regis Romanorum, providet 
de canonieatu et prebenda ecelesie Metensis. 

Apostolice sedis benignitas... Dat Rome ap. S. P. XVII kl. 
aprilis a, tertio, 

In e, m. archiepiseopo et decano S. Symeonis Trever, et Nicolno 
de Yporegin canonico Leod. ecelesinrum. 

Reg. 48 f. S90 nr. 140; Faucon 1795; M. V. L« T. c, nr. 26. 


42. 1297 März 18. Rom. 


[Bonifacius VIII] Emiconi nato mobilis viri Johannis comitis de 
Spaueyn subdiacono ennonieo Maguntino. 





— 


Nobilitatem generis ... benignius attendentes ... tum etiam ob- 
tentu... Adolfi regis Romanorum illustris, cuius clericus et consan- 
guinens existis. . Exhibita sequidem nobis tua peticio continebat, 
quod tu olim canonieatum et prebendam in ecclesia Maguntina ob- 
tinens el in sneris non existens ordinibus ac paciens etiam in etate 
defectum preposituram ecelesio de Maystat et in Carberch et in Belle 
ecelesins euram animarum habentes Maguntine et Treverensis diocesium 
post novissimum generale concilium. recepisti: nec te fecisti infra annum. 
iuxta tenorem constitutionis in eodem concilio super hoc edite in pres- 
biternm promoveri et preposituram et ecclesias predictas . . . per plures 
mnnos... tenuisti et tenes, fruetus pereiprendo interim ex eisdem, 
Quare a nobis humiliter supplicasti... Nos igitur... quod preposi- 
turam et ecclesias supradielas et fruetus exinde medio tempore per- 
eeptog, quos tibi donamus, . . . possis licite retinere, . . indulgemus . . . 
me nichilominus omnem maeulam sive infamiam et quamlibet aliam in- 
habilitatis notam . . . totaliter abolemus . . , Ceterum . . . apostoliea tubi 
auetorite eoncedimus, ne usque ad quinquennium in aliqua. veelesiarum 
ipsarum ad aliquam personalem residentiam faciendam vel ad suscep- 
tionem diaconatus et presbiteratus ordinum tenearis ... proviso atten- 
tius, quod prepositura et ecclesie memorate debitis non fraudentur ob- 
sequiis et animarum cura in eis nullatenus negligatur .... Datum Rome 
ap. S. P. XV kl. aprilis a. tertio. 


Rey. 48 f, 228 nr. 151; Faucon 1806. 


90 - 129; Mira 21. 





48%. 1297 März 21. Rom. 


Bonifacins VII Emieoni nato Johannis comitis de Spanehym 
obtentn Adolphi regis Romanoram, euius is est elerieus et consangui- 
mens, confert ecelesie Leodiensis canonieatum ae prebendam, que de 
iure mulli alii debhextur, si qua in ecelesia ipse vacat ad presens vel 
proxime vaenverit, et de illis) providet et niehilominos de dignitate 
vel personat in quavis eeclesinrum civitatis et diocesis Leodiensis 
ad presens vacante vel proximo vaeaturo, quem post vacationem 
infra unum mensem, postquam ei de vacatione innotuerit, duxerit ac- 
eeptandum, mon obstante quod in eeelesia Maguntina canonicatum 
et prebendam ae proposituram eeclesie de Moystat neenon et in Kar- 
berel et in Belle ecelesins euram animarum habentes Magunt. et Trever. 
dioe. obtinet, Insuper eum eodem dispensat, ut dignitatem seu per- 
sonatum et eanonieatum ac prebendam predictos asseentus dignitatem 
eanonieatum et. prebendam) eosdem; una eum eanonientu et prebenda 


1297 März 23. a 


Magunt. ae. veelesia in Karberch predietis possit licite retinere; ex- 
tune iamen preposituram predietam et ecelesiam in Belle dimittere 
teneatur. 

Nobilitutem generis, honestatem morum ... Dat. Rome ap. S. P. 
X kl. aprilis a. tercio. 

In e. m, maioris et Stepbani Maguntin. seolasticis ac Hugmeioni 
de Vercellis subdiacono et enpellano nostro eanonico Brugensi Toma- 
censis. dioc. 

Heg. 48 f. 943 nr. 819; Faucon 1867. 


*44. 1297 März 23. Rom. 


Bonifacius [VIII?] deeano ecelesie S. Georgii Colon, mandat, 
quatinme ea, que de bonie monasterii S. Agathe Colon. per prioriesam 
soliti gubernari alienata invenerit illicite vel distraeta, ad eiusdem ius 
et proprietatem legitime revocare procaret. 

Dileetarum in Christo filiarum ,.. Dat. Rome ap. S. P. X kl. 
aprilis p. n. a. tercio. 

Cartular. S. Agathe. Colon. saec. XV. ex. f. 10. — Düsseldorf. Arch. 
reg. B. 68a. 


AS. 1297 März 31. Rom. 


Bonifacius. VIII Pfetro] episcopo Basiliensi testatur, quod de 
eius func. prepositi. Treverensis persona. providit ecclesie Basiliensi 
quodque. eidem [in curia Romana] fecit impendi munus consecrationis, 

[Bonifarius VIE] P. episcopo Basiliensi. 

Dnm ad universas orbis... Vaennte siquidem dudum Basiliensi 
weclewín per obitum bone memorie P....decanus et eapitulum. ipsius 
ecelesie ,.. insimul convenerunt eisque. deliberantibus fore ad id per 
vimm seratinii procedendum duas contigit in endem ecelesia electiones, 
nnam videlieet de Lutoldo preposito, alteram de Bertholdo de Ruti cano- 
nieo eiusdem ecelesie in diseordia celebrari, Porro huiusmodi eleetionum 
negotio per appellationes hine inde interpositas ad sedem apostolicam 
devoluto dietisque preposito et eanonico presentialiter ad xedem acce- 
dentibus prelibatam pro eodem negotio prosequendo, tandem iidem 
eleeti in nostra presentim eonstituti . .. renuneinverunt in nostris ma. 
nibus.... Nos itaque buiusmodi resiguatione recepta .,. ad te tune 
prepositum Treverensem eleriemm et familiarem , .. A[dolfi] regis Ro- 
manornm illustris, qnem... Wfenceslaus] rex Boemie illustris. super 
certis negotiis ad seden destinaverat supradietam, . . . oculos direximus 





— 


2 1997 April 1. 


nostre mentis [et] de persona tua... contemplatione dicti regis 
Romanorum... eidem ecclesie duximus providendum preficiendo te 
illi... im episcopum et pastorem, tibique fecimus postmodum per... 
Matheum episenpum Portuensem munus consecrationis impendi . . , Dat. 
Rome ap. S. Petrum IT kl. aprilis a. tercio. 

Heg. 48 f. 911 nr. 74, Faucon 1729. (mendose!) 


46. 1297 April 1. Hom. 

Bonifacius VIII Petro episcopo. Basiliensi concedit. facultatem 
retinendi ad quinquennium plura beneficia. ecclesiastica. 

[Bonifacims VIII] Petro episcopo Basiliensi. 

Personam iuam speciali ,.. Cum igitur "Treverensis. ecclesie? 
de qua, cum dudum super ea inter te et quemdam alinm in euria 
nostra litigium verteretur, diffnitiva fuit pro te per. , . Petrum S, Eu- 
stachi diaconum cardinalem auditorem super hoc deputatum a nobis 
sententia promulgata, neenon Wisegradensis et Pingnensis Pragensis 
et Maguntine diocesimm prepositure, quas ex dispensatione apostolien, 
ac etiam Pragensis et insuper Traieetensis Leodiensis diocesis canoni- 
eatus et prebende ecclesiarum, quos tu olim. ipsarum Treverensis Wise- 
grndensis et Pinguensis prepositus ac Pragensis et Traiccetensis ocele- 
siarum canonieus promotionis tue tempore obtinebas, per promotionem. 
huiusmodi post consecrationis munus a te susceptum apud sedem apo- 
stolicam nuper vocavisse noseantur ac nullus preter nos huiusmodi pre- 
posituras canonicatus atque prebendas conferre potuerit, constitutione 
felicis recordationis Clementis pape IV predecessoris nostri super digni- 
latibus et personatibus, canonicatibus et prebendis seu heneficiis apud 
sedem ipsam vacantibus per Romanum dumitaxat pontificem conferendis 
edita, obsistente ac nondum tempus effluxerit statutum per moderationem 
».. 6G. pape X"! ,,, super loe adhibitam in generali eoneilis Lug- 
dunensi, nos preposituras canonicatus et prebendas predietos disposi- 
tioni nostre ac sedis apostolice hac vice plenarie reservamus . . . et 
»» Ub preposituras canonicatus et prebendas predictos usque ad quin- 
que annos retinere ae eorum fructus redditus et proventus recipere 
lieite et libere valeas, fraternitati tue liberam concedimus . . f'aenltatem 
+... Datum Rome ap. S. P. kl. aprilis a tertio. 

In e. m. . . , archiepiscopo Treverensi ct Constaneiensi ae Tullensi 
episcopis . .. Dat. ut, supra. 

Reg, 48. f. 217 nr. 97; Faucon 1252; Würdtwein, Subsidia diplo- 
matica I, 419; Potihast 24497, Göra IV, 2080. 


m) eee im reg. 





1297 April 92. 


47. 1297 April 22. Rome ap. S. P. 


Bonifacius VILLE Pletro) episcopo Basiliensi concedit, ut de sco- 
lastria ecelesie S, Simeonis Treverensis, quam idem canonice obtinebat 
lempore promotionis sue ad episcopalem sedem et que nunc vacat, 
enidam ydome persone providere possit. 

Habet in nos tue... Dat. Rome ap. S. P. X kl. maii a. tercio, 

eg. 49 f. 930! nr. 188; Faucon 1193. 


48. 1297 April 29. Rom. 


[Bonifacius VIII) arehiepiseopo Treverensi. 

Accedens ad presentium nostram ,. Cono dietus Pertheval de S. 
Paulino subdiacono (!) Treverensis nobis humiliter supplicavit, ut cum 
eo super defeetu natalium, quem patitur de xoluto genitus et soluta, 
aw eliam super eo quod recepit minores et subdiaconatus ordines non 
ebtenta super hoe dispensatione legitima ,.. et in illis etiam mini- 
stravit... (ef uf) possit in susceptis ordinibus ministrare et ad superi- 
ores ordines ascendere ae ecelesiastienm  offieium. obtinere, etium si 
euram habeat animarum, dispensare miserleorditer euraremus. Ad te 
igitur remittentes eundem, tibi... mandamus, quatinus consideratis. 


dilizenter eireumstaneiis universis ... secum super premissis, imposita. 
ei propter hoe penitentia salutari eoque ad tempus juxta tue diseretio- 
mis arbitrium ab einsdem subdiaconatus ordinis exeeutione*) suspenso . . 
dispenses ,.. Dat. Rome ap. S. P. III kl. maii a. tercio. 

Heg. 48 f. 997. nr. 149,7 Faucon 1197. 


*49. 1297 Juli 7. Orvieto. 


Bonifatius VIII abbati monasterii Sybergensis Colon. dioe. man- 
dat, quatinus ea, qne de bonis monasterii de Merthene per magistram 
soliti gubernari ord. S. Augustini Colon. dioe. per concessiones a ma- 
gistra eonventuque earumque predecessoribus faetas alienata invenerit 
illicite et distraeta, nd ins et proprietatem monasterii revocare pro- 
enret, 

Ad andientiam nostram pervenit , . . Dat, ap. Urbemveterem nonas 
iulii p. n. a. tertio. 

Or, membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: M. de Adr. 
In plica ad dextr.: P. Gagii de Sec. In dorso: Johannes de Hem- 
stede, — Düsseldorf. Arch, veg, Kloster Merten nr. 6. 


a) execntionis in reg. 





24 1297 Juli 95. 


*50. 1297 Juli 25. Orvieto. 


Bonifacius VIII petentibus abbatissa et conventu monasterii Vili- 
censis ord. S. Bened. Colon. dioc. confirmat omnes libertates et im- 
munitates a Romanis pontificibus concessas necnon libertates et ex 
emptiones secularium exactionum a regibus et principibus et aliis eidem 
monasterio indultas. 

Cum a nobis petitur... Dat. apud Urbemveterum VIII kl. au- 
gusti p. n. a. tertio. 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: M. de Adr. 


In plica ad dextr.: M. de Adr. In dorso: Thomas (?) de Aquamunda. 
— Düsseldorf. Arch. reg. Stift Vilich nr. 26. 


*51. 1297 August 21. Orvieto. 


Bonifacius VIII petentibus abbatissa et conventu monasterii Vili- 
censis ord. S. Bened. Colon. dioc. personas et locum et bona dieti 
monasterii eub sun protectione suscipit, specialiter autem decimas terras 
domus aliaque bona ciusdem monasterii confirmat. 

Sacrosancta. Romana ecclesia . ... Dat. apud Urbemveterem XI kl. 
septembris p. n. a, tertio. 

(Or, membr. cum plumbo pend. Sub. plica ad sinistr : M. de Adr. 


In plica. ad. dertr: 'T. duMurro. In dorso: Thomas de Aquamunda. 
Diüselillurf Arch. vey. Stift. Vilich nr. 97. 





"58. 1207 Augunt 21. Oreieto. 


Honifaelue VH. preposito eccl, Colon. mandat, quatinus. non- 
nullos. parochianon: ecclexie de Vilke compellat, wt debitas decimas 
persoleant. monasterio: Vilicenai. 

Banifneine VITE preposito: ecclesie: Colonlensis . . . . 

Sun nobls , . abbatie et conventus monanterii Vilicensis ordinis 
N, Bened, petitione monstrarünt, quod. nonnulli. parrochiani ecclesie de 
Vilke Colon, dioe, quam diete. abbatissa et conventus in usus. proprios 
teanoniee obtinent, de. proventibus ferrari. pratorum. ortorum. nemorum 
walten melendliortm et aliorum. honori, que. Infra limites. parrochie 
ipadun eeclesie obtinent, decina eldeni eeelente debitas dietis abbatisse 
et eonventut wlvere indebite eonteadiennt, quandam. pravam. cenaüetu- 
sine, que. eorriptela tun ent pos, peetemlentes videlieet qued de 
talibus wl ne: deeds uere iverunt. Ohm gelte diuturmitas temporis 
qeeeaii non nuntiat ed aigeimentel er In elg wi ensis dominii quasi 
ated des aget a E demie «EE delia reservat, iseretieni tue oo. 


1297 August 22. 96 


mandamus, quatinus, si est iia, dietos parroehianos, quod de. premissis 
decimas dietis abbatisse et conveniui persolvant integre, üt tenentur, 
consuetudine huiusmodi non. obstante, monitione premissa per censuram. 
evglexiasticam appellatione remota, previa ratione eompellas.. . . Dat. 
apud Urbemveterem XII kl. septembris p. n. a. tertio. 

Or. memdr. eum. plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: M. de Adr, 


In plica ad dextr.; T. de Murro, In dorso: Thomas de Aquamunda, 
Düsseldorf. Arch. reg. Stift. Vilich mr. 28. 


58. 1297 August 22. Orvieto. 


Bonifacius VIII prefiit ecclesie Coloniensi Wicholdum de Holte 
in archiepiscopum. 


[Bonifacius VIII] Wicboldo eleeto Coloniensi. 

Ad universalis ecelesie regimen . .. attendentes, quod Coloniensis 
eeclesia huius viduitatis ineomoda paciens eo celeriori condigni sponsi 
subventione ad sui gubernoeionem salubrem indiget, quo largiflus (!) 
honorum largitor omnium eandem Coloniensem ecclesiam inter universas 
orbis metropoles preter spiritualium aflluentiam, quibus pollet, tempo- 


ralimm bonornm ditavit eopiositate munifien et conspienis honoribus 
illustravit, dignum duximus, ut huius eiusdem Coloniensis ecelesie va- 
cationis dispendiis sollicitudine celeri ac celeritate sollicita obveniemus (!). 
Hine est quod eeelesia ipsa pridem per obitum bo. me. Sifridi Coloniensis 
archiepiscopi pastoris solatio destituta, tandem, licet per ingpiracionem 
divinam ab omnibus, qui voluerunt debuerunt et potuerunt comode futuri 
electioni antistitis interesse, fuisses in archiepiscopum Coloniensem 
electus, tu tamen postmodum eum procuratoribus Coloniensis enpituli ae 
deereto electionis huiusmodi pro confirmationis electionis ipsius obtinendo 
munere ad sedem apostolicam neeedens, presentato nobis eodem decreto, 
omme ius, quod tibi ex eleetione competebat eadem, libere in nostris 
manibus resignasti, Nos autem hujusmodi reaignatione recepta provisionem 
ipsius ecelesie reservantes ea vice dispositioni sedis eiusdem ae decer. 
mentes oxtune irritum et imane, si secus super hoc à quoquam contin- 
geret attemptari, et demum provida consideratione pensantes virtatum 
multitudinem, quibus earum dominus personam tuam multipliciter de- 
eoravit ae in te ecclesie predicte decanum post vigilem, quam eirca 
provisionem huius diligentiam habuimus, nostre mentis oculorum aciem 
infigentes, te de fratrmm nostrorum consilio et apostolice plenitudine 
potestatis eidem ecclesie preficimus in archiepiscopnm et pastorem «+... 





m 1297 September 9. 


Dat. apud. Urbemveterem XI kl. septembris auno tertio. 

In eundem modum . . , preposito ct capitulo . . . elero. civitatis et 
dioc. *. . mniversis vasallis . . . populo civitatis et dioc. . . . suffra- 
ganeis.... 

Rey. 48 f, 284 nr. 814; Faucon 2099; Potthast 24854. 





54. 1297 September 9. Orvieto. 

Bonifacius VIII Wicboldo Coloniensi mittit pallium. 

[Bonifacius VII] dilecto filio Wieboldo electo Coloniensi, 

Cum palleum. insigne videlieet pontifiealis offeii, ex parte tna 
fuisset a nobis per dileetos filios Wedekindum scolastieum et Ludolfum 
de Dika canonienm Coloniensis ecclesie, procuratores tuos, eum ea qua 
deenit instantia postulatum, nos tuis supplicationibus annuentes palleum 
ipsum de eorpore benti Petri sumptum venerabilibus fratribus nostris . . ar- 
ebiepiseopo Treverensi et Monasteriensi ae . . Mindensi episcopis per eos- 
dem seolastieum et eanonieum destinamus, ut illud tibi, eum ab ipsis 
onus conseerationis reeeperie, sub forma, quam eig sub bulla nostra 
remittimus interelusam, assignare procurent, recepturi a te, postqnam 
palleum ipsum tibi assignaverint, mostro et ecclesie Romane nomine 
fidelitatis debite iuramentum. Tu vero pallco ipso intra ecclesiam tnam 
illis diebus utaris ete. ut in forma usque in finem. Dat. apud Urbem- 
veterem V idus septembris anno tertio. 

‚Reg. 48 f. 28% nr. 386; Faucon 2040. 
Immediate sequitur: 
Forma iuramenti, 

Ego Wieboldus archiepiscopus Coloniensis ab hae hora inantea 
ete, ut in forma usque in finem. 

Ad honorem omnipotentis dei et beate Marie virginis ac beatorum. 
Petri et Pauli et domini Pape Bonifatii et Romane ecelesie. nomine 
ete. ut in forma usque in finem. Forma dandi palleum pro electo 
Üoloniensi. 

dbid. nr. 880 et 887. Faucon 2041, 2042. 


55. 1297 September 9. Orvieto. 

[Bonifaeius VIII] Wieboldo eleeto Coloniensi. 

Attendentes probitatis merita grandia, quibus nosceris insignitus, 
personam tuam libenter prosequimur gratis et favoribus oportunis. 
Cum itaque nuper de te in subdineonatus ordine constituto. Coloniensi 


1297 September 9. 3T 


ecclesie tune vaeanti auetoritate. apostolica duxerimus providendum. te 
illi prefieientex in archiepiscopum et pastorem, recipiendi statutis tem- 
poribus a quoenmque malueris episeopo gratimm et eommunionem apo- 
stoliee sedis habente diaconatus et presbiteratus ordines auetoritate tibi 
presentium concedimus faenltatem. Dat, apud Urbemveterem V idus 
septembris anno tertio. 


Reg. 48 f. 989 nr. 388; Faucen 2043. 


56. 1297 September 9, Orvieto. 

Bonifacius. VIII archiepiscopo Treverensi et Monasteriensi ac 
Mindensi episcopis mandat, quatinus Wicholdo electo Coloniensis, post- 
quam ad diaconatus. et presbiteratus ordinem [uerit promotus, im- 
pendant munus. consecrationis, 


[Bonifacius VIII) venerabilibus. fratribus . . archiepiscopo "T'reve- 
rensi et... Monasteriensi ac Mindensi episcopis. 

Coloniensis ecclesia, que retronetis temporibus apostolice sedi de- 
volam [se]*' exhibuit et fidelem, sinceris affectibus prosequentes opem. 
libenter impertimur et operam ae eiusdem sedis partes adicimus, ut 
subdueti& noxiis prosperis ioeundetur eventibus et votivis. successibus 
loveatur. Tdeoque eum predieta ecelesin nuper viduitatis incommodis 
subiaeeret, nos volentes patris more benivoli de persona iuxta eor 
nostrum ydonea eidem eeclesie providere, dileetum filium Wieboldum 
electum et deeanum ipsius ecelesie in subdiaconatus ordine constitutum, 
virum utique genere nobilem, seientia preditnm litterarum, morum hone- 
state conspiennm, consilio providum, in spiritualibus et temporalibus eir- 
emmspeetum et aliarum virtutum titulis insignitum auctoritate, apostoliea. 
de fratrum nostrorum consilio eeclesie prefate prefecimus in archiepis- 
eopum et pastorem, administrationem ipsius ecelesie sibi spiritualiter 
et temporaliter eommittendo, firma concepta fldntia, quod ecelesin ipsa. 
eius provido directa regimine ae salubri gubernatione suffulta lauda- 
bilia domino favente suseipiet inerementa. Cum itaque de vestre eir- 
enmspectionis industria fidutiam geramns in domino specialem nostra 
que firma credulitas babeat, quod ea, que vobis committimus, exequa- 
mini diligenter, fraternitati vestre per apostolica seripta mandamus, 
quatinus vos vel duo tereio evocato aut unus vestrum duobus aliis 
aseitia episcopis gratiam et eommunionem apostoliee sedis habentibus 
auetoritate nostra eidem electo, postquam ad diaconatus et presbiteratas. 


a) suppt 





2 129; September 9. 


ordines promotus. fuerit, consecrationis munus. cum super boc ab ipso 
fueritis requisiti, impendere studeatis. Dat. ut supra — apud Urbem- 
veterem V idus septembris a. tertio). 

Heg. 45 f. 289 nr. 359: Faucon 2041. 


187. 1297 September 9. Orcieto. 


Bonifacius VIII archiepiscopo Trererensi et episcopis Mona- 
ateriensi ac Mindensi destinat. pallium Wicboldo electo Coloniensi ab 
ipsis consecrando assinandum, postquam | fidelitatis. iuramentum ab 
eodem receperint. 


[Bonifacius VIII] eisdem [archiepiscopo Treverensi et Monaste- 
riensí ae Míndensi episcopis]. 

Nuper Coloniensi ecclesie tune vacanti de dilecto filio Wicboldo 
electo et decano ipsius ecclesie in subdiaconatus ordine constituto auc- 
toritate apostolica de fratrum nostrorum consilio duximus providendum, 
ipsum preficientes eidem. in archiepiscopum et pastorem vobisque per 
Alias nostras sub. certa forma litteras iniungentes, ut vos vel duo tercio 
evaoento aut unus vestrum et duobus aliis ascitis episcopis gratiam et 
eommunlonem apostolice sedis habentibus auctoritate nostra eidem electo, 
postquam. nd diaconatus et presbiteratus ordines promotus fuerit, con- 
weerntionis munus, eum super hoc ab ipso requisiti fueritis, impendere 
wtudentis, Cum autem ex parte ipsius electi a nobis per dilectos filios 
Wedekindum scolasticum et Ludolffum de Dika canonicum eiusdem Co- 
loni eeclewio procuratores ipsius electi palleum, insigne videlicet 
pontifienlin offitii, eum en qua decuit instantia fuerit postulatum, nos- 
que. ipsius electi supplicationibus benignius annuentes predictum palleum 
de eorpore. beati. Petri nun vobis de quorum probitate fidutiam in 
domino gerimus npeelalem, per «colastieum et canonicum destinemus 
eodem, per vos eldem eleeto, recepto a vobis, conseerationis munere, 
amlgnandum, fraternitati vextre mandamus, quatinus palleum ipsum 
roelpionten a neolantıeo e£. ennonieo supradictis illud eidem electo, eum a 
vobis fuerit, neut premittitur, eonseerntus, wub. forma, quam vobis sub 
hull nostra mittimus Interelunam ex parte nostra assignare curetis, recep- 
turi ab ipso nontro et eccloxie Romane nomine sub forma, quam vobis sub 
eadem bulla dirlginus, fidelitatis debite iurmentum ae nichilominus signi- 
Nenturi plenarie: per. vestras Itteran harum seriem continentes, quod in 
line parte duxeritis fnelendun, — Forma. antem. iuramenti, quod. electus 
dps prextabit, de. verbo nd verbum per. elus patentes litteras suo sigillo 
munifaw per. proprium: nunelum destinetis, Quod. 8i non onmes. ete. duo 




















1297 October 1. 2 


vestrum ete. Dat. ut supra (= apud Urbemveierem V dus septembris 
a, fertio). 
‚Reg. 48 f. 989 nr. 390; Faueon 9045. 


58. 1297 October 1, (Orvieto.) 

Eodem anno (sei, 1297) die prima octobri» eleetus Coloniensis 
promisit solvere nd eundem terminum (seil. a kalendis ectobris ad 
num annum) 11"®) marchas argenti. pro servitio pape et collegii XVIE 
eanlinalium, computata mareha pro V florenis". 

Oblig. ei Solul, 1 (3181 f. 6*. 


*59. 1297 October 23, Orvieto. 

Bonifacius VIE preposito eecl. S. Florini in Confluentin Trever. 
lior. mandat, quatinus deeidat exusam litis exorte inter eommendatorem 
et fratres domus S. Marie Theotonicorum Jerosolimitane de Marpurch, 
qui pape eonquesti smt, quod Hartradus de Merenberg eleriens et Ger- 
trudis mater eins "Treverensis. dioc. domui predicte ininriantur super 
quadam: quantitate frumenti, quibusdam pecoribus et rebus aliis, ex una 
parte et Hartrndum Gertrüdemque ex altera. 

Conquesti sunt nobis ... Dat. ap. Urbemveterem X kl. novembris 
p- u. a. tertio. 


Wyss, Hessisches Urk -Buch, I nr. 630 p. 173 (Ex arch, Marburg.) 
Gürs 2681. 


60. 1297 October 23. Orvieto. 

Bonifacius VIII eum Ottone nato "Theoderici comitis Clevensis et 
Maria sorore Johannie dueis Brabantie, qui quarto consanguinitatis 
gradu sunt eoniuneti, dispensat, ut non obstante dieto impedimento 
matrimonium licite contrahere valeant. 

Preeellene apostolice sedis . .. Dat. apud Urbemveterem X kl. no- 
vembris a. tercio, 

Reg. 48 f. 294! nr. 899 (reclius 399); Faucon 2064. 

61. 1297 October 28, Orvieto. 

[Bonifacius VII] Wieboldo ecelesie Coloniensis eleeto. 

Coloniensem ecclesiam, que... Pridem signidem in nostra con- 
stitutus presentia. retulisti, quod occasione discordie abolim inter bone 
memorie Syfridum Coloniensem archiepiscopum predecessorum tunm ex 

a) IIm scriptum est altero. atramento; in margine sinistro est anno: 


fatum: deficit summa. 
b) Solrit est annotatum in margine deztro, 





T" 


90 1299 Januar 13. 


parte uus et eives Colonienses ae eorum in hae parte complices et 
fautores ex altera ... suseitate non solum prelibata ecclesia dampna 
gravia et perienlosa dispendia pertulit, sed etinm status cireumpoeite 
regionis turbaeione multipliei Auetuavit, maltis proinde interdieti et ex- 
eommmunieationis sententiis in eivitatem Coloniensem ae eives et alios 
supradietos auetoritate apostolica promulgatis; et nisi super hiis per 
apostoliee sedis clementiam celeris et oportune provisionis remedium 
apponatur, verendum ocewrit, ne iam dieta eeclesi graviora detri- 
menta substineat dietaque regio periculosius perturbetur. Quare nobis 
humiliter supplicasti . . . Nos igitur . . . tibi sententias relaxandi predictas, 
dummodo prefati cives infra competentem terminum, quem eis ad hoc 
duxeris prefigendum, de dampnis et ininriis per ipsos et eosdem com- 
plices et fautores predietis predecessori et eeclesie irrogatis plenam sa- 
tisfaetionem impendant, liberam auctoritate presentiam concedimus fa- 
enltatem, Datum apud Urbemyeterem V kl. novembris anno tertio. 
Reg. 48 f. 81% nr. 464, Ex: arch, civil. Colon. (nr. 631) Ennen, 
nm zur Gesch. d. Si. Köln 1LI nr. 400; Potthast 21591; Fauson 


*63. 1208 Januar 13, Hom. 


Bonifneius VIII petentibus magistro et fratribus hospitalis S. Marie 
"Theutonicorum Jerosolimitani testatur et eonfirmat, quod bone memorie 
Conradus archiepiseopus Coloniensis ius patronatus ecelesie de Are 
Coloniensis dioc. tune ad eum ratione persone sue speetans predietis 
magistro fratribusqne et hospitali donavit. 

Cum a nobis petitar... Dat. Rome ap. S. P. idus ianuarii p. 
n. a. tertio. 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad winietr.: J. Laur, In 
plica ad dertr.: M. de Roeca. In dorso: Thomas de Aquapendente, 
— Düsseldorf. Arch, reg. Commende Coeln mr. 100. Haus Traar, 


*63, /297 Januar 23 — 1208 Januar 22, Rom. 


Bonifaeius VIII decano ecelesie Colon, mandat, quatinus ea, que 
de bonis monasterii de Veterimonte Cistere, ord. Colon. dioe. alienata. 
invenerit. illicite vel distraeta, ad ins et proprietatem monasterii legitime 
revocare procuret. 

Dileetorum filiorum . . abbatis, Dat. Rome ap. S. P. . . . (lacuna) 
o kl. februarii anno tertio, 


1298 März 21. 


nr. 180. 


64. 1298. März 21. Rom. 


Bonifacius VIII decano eccl. Cardonensis mandat, quatinus 
monasterio monialium de Martildal Trever. dioc. assistens non per- 
mittat. id ab aliquibus. indebite molestari. 


[Bonifacius] . . decano ecel. Cardonensis . . . 

Sub religionis habitu ... Cum itnque... magistra et conventus 
monasterii de Martildal .. . ordinis S. Augustini Trever, dioc. a. non- 
mullis . .. multiplices patiantur iniurias et jaeturas, nos... discretioni 
fue... mandans, quatinus easdem magistram et eonventum . . . fa- 
voris oportuni presidio prosequens, non permittas eas contra indulta 
privilegiorum sedis apostolice ab aliquibus indebite molestari, molesta- 
tores huiusmodi per eensuram ecelesiasticam appellatione. postposita 
eompeseendo, attentius provisurus, ne de hiis, super quibus lis est forte 
imm mota, seu que eause cognitionem exigunt et que indulta huiusmodi 
mon contingunt, te aliquatinus intromittas, nee im episeopum  mliquos- 
ve superiores prelntos exeommunieationis aut universitatem aliquam in- 
terdieti sententias promulgare presmmas, Nos enim, si secus presum- 
pseris, tam presentas litteras quam etiam processum, quem per te illarum 
auetoritate haberi contigerit, omnino earere viribus ne nullius fore de- 
cernimus fürmitatis. Huiusmodi ergo mandatum nostrum sic sapienter 
et fideliter exeqnaris, quod eius finea quomodolibet non exeedas. Pre- 
sentibus post triennium minime valituris. Dat. Rome ap. S, P. XII kl. 
aprilis p. n. a. quarto. 

Or, membr. cum filo canabis et plumbo. — Ad sinistr. sub plicaz 
O. Ser. — Ad dextr, in plica: Jo, Piper. Bibl. civit. Trerer. P. 37; 
Görs IV, 2787, 


+65. 1208 Mai 28. Rom. 


Bonifacius VIII preposito Bunnensia et scolastico. maioris ac 
thesaurario S. Andree Colon, ecel, mandat, quatinus examinent elec- 
tionem discordem abbatisse secularis ecclesie. Assindensis. 

Bonifacius episeopus servus servorum dei dilectis filiis .. pre- 
posito Bannensis Coloniensis diocesis et., scolastico maioris ac . . the- 
saurario Saneti Andree Coloniensium ecclesiarum salutem et apostolicam 
benedictionem. 








presbiterum cardinalem concessimus partibus auditorem. Coram quo 


eo ex parte diete Irmegardis exhibitos duxit exigente iusticia repel- 
lendos, pro parte ipsius Irmegardis ad nostram extitit audieneiam ap- 
pellatum, Et postmodum venerabilis frater noster G[erardus] episcopns 
Sabinensis a nobis in eausa appellationis huiusmodi datus auditor male 
appellatum fuisse pro parte ipsims Irmegardis pronuncians, partes ad 
ipsius cardinalis remisit examen, — Verum. quia per ea, que in huiusmodi 
eausa munt habita coram cardinali predieto, non potest apud sedem 
apostolicam de ipsius cause meritis plene liquore, diseretioni vestre de 
utriusque partis procuratorum assensu per apostolica. scripta mandamus, 
quatinus apud Taitiam predicte diocesis a procuratore eiusdem Irme- 
gardis ad hoe ab ea specialiter constituto in animam ipsius Irmegardis 
de veritate dieenda iuramenlo recepto, ipsum posicionibus diete Dea- 
trieis negatis per procuratorem suum in Romana: euria et illis, quibus 
non est plene responsum, quas idem cardinalis una eum artieulis eius- 
dem Beatricis et interrogatoriis diete Irmegardis vobis sub suo sigillo 
transmittit inclusas, facintis plenarie respondere, ipsam Irmegardim ad 
vonstituendum, ut predicitur, procuratorem enndem et procuratorem ipsum 
taliter constitutum ad prestandum huiusmodi iuramentum et eisdem 
positionibus respondendum monitione premissa per censuram ecelesiastienm 


4 esl 


1998 Juni 13. 33 


appellatione postposita, si necesse fuerit, eompeacendo, ac deinde testen, 
quos dieta Beatrix super artieulis predietis, neenon litteras iustramenta 
€t munimenta, que utraque pars ad fundandum intentionem suam 
€oram vobis duxerit prodacenda, infra quatuor mensium spatium post 
Teeeptionem presentium per vos vel per alios nemíri parti suspectos 
diligenter recipere et testes eosdem seeundum eadem interrogatoria prü- 
denter examinare curetis. Si vero pars dicte Irmegardis testes ipsos 
voluerit veprobare, vos testes, quos super huinsmodi reprobatione pro- 
duci contigerit, infra duorum mensium spatium predictos quatuor menses 
immediate sequentium prudenter recipere et secundum interrogatoria 
vobis ex parte dicte Deatricis exhibenda, si ea voluerit exhibere, alio- 
quin iuxta datam vobis a deo prudentiam examinare sollicite &tudeatia, 
litteras instrumenta et munimenta, que coram vobis produci contigerit, 
irauseribi fideliter faciendo, depositiones omnium testium predictorum. 
ad nos qnantocius transmissuri et significaturi nobis, qne et quanta 
fides sit litteris instrumentis et munimentis huiusmodi adhibenda, pre- 
fixo partibus terınino peremptorio competenti, quo per procuratores ydo- 
meos enm omnibus actis iuribus et munimentis &uis causam huiusmodi 
contingentibus apostolico se conspectui representent iustam dante domino 
sententiam recepture. Diem autem prefixionis huiusmodi et quiequid. 
super hoc duxeritis faciendum, nobis per vestras litteras liarum seriem. 
continentes fideliter intimare curetis. — Testes aulem, qui fuerint nomi- 
mati, si se gratia odio vel timore subtraxerint, per censuram ecelesin- 
süeam appellatione cessante compellatis veritati testimonium perhibere 
-.. Quod si non omnes hiis exequendis potueritis interesse, duo ves- 
drum ea nichilominus exequantur. Dat. Rome apud S, P. V kl. iunii 
p. m. a. quarto. 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: J, Laur et 
Jt. M. Hocc. et O, Ger. fn plica ad dezir.: P, Gen. Im dorso: Jo- 
hannes de Hemstede ef: Exhibeatur domino seolnstieo Dorpholte (2). 
— Düsseldorf. Arch, reg. Stift Essen nr. 199. In eodem fasciculo 
continentur plura alia documenta de eodem lite traetantia, ex quibus 
apparet Irmegardim tunc. abbalissum eccl, Herfordensis libere re- 
signasse omni iuri suo in abbalíam eccl. Assindensis in palatio. 
archiepiscopi Colon, d. 28 m. iunii a, 1299. 


66. 1298 Juni 13. Rom. 


Bonifacius VIEL confirmat privilegia monasterii monialinm S. Ag- 
metis Trever. ord. S. Augustini. 
Dat. Rome idus iunii pont. 5 (sic/). 
Goerz IV, 2889. (Or. a. Goerz in bibl. Trever. inventum potuit ne- 
que a bibliothecario neque a me inveniri.) 
Nat, Rogesten 1. a 





^" 1998 Juni 13. 


*67, 1298 Juni 13. Rom, 

Bonifacius VIII abbati monasterii de Rode” Leod. dioc. mandat, 
quatinus omnes occultos detentores decimarum reddituum et aliorum 
bonorum ecclesie B. Marie Aquensis Leod. dioc. publice in ecclesiis 
coram populo moneat per se vel alinm, ut infra competentem terminum: 
decimas redditus et alia bona predicta a se debita decano et capitulo 
dicte ecclesie manifestent et de hiis plenam et debitam satisfactionem 
impendant neenon possessiones et hona predicta restituant decano et 
capitulo. 

Biguificarunt nobis dileeti . . . Dat. Rome ap. S. P. idus innii p. 
m. a, quarto. 

Or, membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistn.” —S— In plica 
ad deir; Rt“ Angelus Rom. In dorso: R, de Melin. — Düsseidorf. 
Arch. veg. Marienstift Aachen nr. 116. 


*68. 1299 Januar 7. Lateran. 

Bonifaeius VIII decano eeel, Xanetensis Colon. dioe, mandat, qua- 
tinus inquirat et deeidat enusam litis inter. eommendatorem et fratres 
domus S. Marie Theotonicorum Jerosolimitane in Confluentia ex una 
parte et eapitulum ecel, S. Pauli Wormaeiensie ex altera exortum de 
quibusdam deeimis, 

Sua nobis dilecti... Dat, Laterani VIL idus ianuarii a. quarto. 


Hennes, Urk.-Buch des deutschen Ordens I, 0025. Pollhast 24759; 
Görz IV, 2828. 


69. 1299 Januar 17. (Lateran.) 

Die [seil, XVII] predieti mensis [sci]. ianuarii anni MOCLXXXXIX] 
de communi servieio M. marebarum argenti — computata marcha pro V 
lorenig auri — per.. archiepiscopum Coloniensem collegio XVII ear- 
dinalium, qui in sua promissione continentur, habuit quilibet per manus 
dietorum mereatorum [sei]. Clarentinorum] II XCHII flor, auri I1 f 
VIII Od provisa. 

Oblig. et Solut. 1A f. 17. 


70. 1299 Februar 1. (Laieran.) 


Kal. februari MOCLXXXXIX , . 
ltem recep[erunt mereatores trium societatum, seilicet Mozorum 


a) Herzogenrode, 





1299 Marz 15. 3$ 


et Spinorum de Florentia ac Olarentum de Pistorio agentes in cadem 
camera apostolien officium. merentorum, reverendo domino "Theodorico. 
vardinali camerario. existente] ab archiepiseopo Coloniensi pro?communi 
servieio enmere V"- foren, auri. 
Antroit. et Exit. 2 (410) f. 1; Theiner, Cod. dipl. Mominii tempor. 
ASaerae. Sedis. I, 560. 


*1. 1299 Marz 16. Lateran. 


Bonifacius. VII Treverensem et. Maguntinum archiepiscopos, 
quia. certis camere apostolice mercatoris summas. sibi ab eis mu- 
fwatas in. prefto termino non restituerunt, citat, ut infra tres menses 
veram papm personaliter. compareunt, 


[Bonifacius VIII] Ad futuram rei memoriam. 

Laudanda sedis apostolice . . . Sane dilecti filii Clarentinus et Lau- 
franens Auselmi, Marguliosus et Johannes Bintii et alii. eorum socii de 
societate Clarentum de Pistorio, nostre eamere merentores, nuper nobis 
exponere curaverunt, quod... areliepiseopus "Treverensis, quim eis 
quandam non modicam summam pecunie, in qna ipsis ex eausa mutui 
noscitur obligatus, in prefixo sibi super hoe fermino restituere non cu- 


ravit, fuit hartenus propter hoe per exeentores mercatoribus ipsis a 
xede apostolica deputatos vinenlo exeommunieationis astrictus; ne post 
modum felieis recordationis Nieolaus papa IIIT predecessor noster, volens 
prefatis merentoribus in hae parte benigniter providere, memorato archi- 
episcopo per suns litteras speciales iniunxit, ut super hoc mercatoribus. 
ipsis debitam satisfactionem impendere non differret; alioquin auetoritate 
apostoliea eitabat eundem, ut infra competentis temporis spaeium in 
eisdem litteris eomprehensum se inm dieti predecessoris eonspeetul pre- 
sentaret, de Romana euria nullatenus recessurus, donee per ipsum exi- 
steret prefatis mereatoribus satisfaetum. At idem arehiepiseopus ad 
inebedientiam se convertens, nee mercatoribus satisfecit eisdem neque 
toram predecessore comparuit supradieto. Demum nobis ad apicem 
apostoliee dignitatis assumptis, venerabilis frater G[erardus] episeopus 
Sabinensis et dilectus filius noster Theoderieus tituli S, Crneis presbiter 
eardinalis, tune et nune etiam camerarius noster, priusquam per nos 
in enrdinalem promotus existeret, eidem arehiepiseopo de nostra con- 
selentin et mandato divisim seu singulariter litteras direxernnt, ut in 
hae parte prefatis mercatoribus satisfacere procuraret, aperte predicentes 
eidem, quod, si id faeere fortasse contempneret, nos taliter contra 
ipsum procedere curaremns, quod sibi non immerito displieeret, Sed 





% 1299 März 15. 


prefatus archiepiscopus ab incepta eontumacia non recedens, quin po- 
tius eam non sine multa temeritate continuaus, illud efficere non curavit 
triennio et amplius iam elapso, lieet eisdem episeopo et Theoderico 
mondum tune in cardinalem assumpto per suas duxerit litteras respon- 
dendum, quodin proximo ex tune id, quod in eorum continebatur 
litteris, efficaciter adimpleret. Processu vero temporis, eum prefati 
mercntores ad mostram audientiam perduxissent, quod quamplures ar- 
‚chiepiscopi et episeopi, abbates, priores, prepositi, decani, archidiacon 
et alii ecclesiarum et monasteriorum prelati, eollegin, capitula et con- 
ventus ac persone ecelesiastiee tamı seeulares quam regulares regni 
Alamanie in non modieis pecuniarnm sunmnis ex eausa mutui mierea- 
toribus tenebantur eisdem, ae nobis supplicassent humiliter, ut, eum 
propter viarum diecrimina, que in illis haberi partibus asseruntur, in 
tam diversis locis, in quibus debitores Iminsmodi moram trahunt, ju& 
suum in hae parte prosequi grave nimis illis existere noscoretur, pro- 
videre ipsis de aliquo loeo neeomodo, in quo possent ins prosequi su- 
pradietum, paterne sollieitudinis studio dignaremur, nos diligentius at- 
tendentes commoditates innumeras, quas eeclesie evelesinsticeque per- 
sone nonnunquam ex huiusmodi mutuis consequuntur, et propter hoc 
ac etiam ob specialis et familiaris devotionis effectum, quem iidem 
mercatores ab olim erga nos et Romanam gesserunt ecclesiam ct gerere 
non desistunt, nolentes, nt ex huiusmodi commoditatibus diependia pa- 
terentur, eis eertum loeum, eivitatem videlicet. Mediolanensem, in quo 
ius ipsum contra omnes huiusmodi debitores possent facilius eonsequi, 
duximus concedendum, dantes . . . archiepiscopo Mediolanensi per nostras 
Bub certa forma litteras in mandatis, ut apud civitatem ipsum, conyo- 
entis partibus inibi, causas audiret huinsmodi et appellatione remota. 
usuris cessantibus cas fine debito terminaret, faciens quod decerneret, 
auctoritate nostra firmiter observari. Verum prefatus archiepiscopus, 
Luiusmodi mandato nostro recepto, volens ad executionem ipsius pro- 
cedere, diligenter prefatum archiepiscopum Treverensem, qui, sient 
premittitur, iam dietis mercatoribus in non modica pecunie summa ex 
mutui eausa dinoscitur obligatus, per suas speciales litteras, prout ex 
virtute predictarum litterarum nostrarum poterat, citare studuit, ut inira 
competentis temporis spatium in cisdem litteris dicti archiepiscopi Me- 
diolanensis expressum per se vel per proeuratorem ydoneum ad hoc 
specialiter constitutum in civitate prediela coram ipso comparere eu- 
raret, prefatis mercatoribus super huiusmodi mutuo in indicio respon- 
surus. Et quia memoratus archiepiscopus Treverensis nec per se neque. 
per proeuratorem suum aut alium coram arehiepiseopo Mediolanensi 








1299 März 16, Lo 


prefato apud civitatem eandem in predieto termino vel post eum etiam 
diutius expectatms eomparere enravit, idem archiepiseopns Mediolanensis 
in eundem archiepiseopum Treverensem propter huimsmodi suam con- 
tmmaeium manifestum. exeommunientionis sentenciam exigente iusticia 
promulgavit. Quare prefati merentores a nobis humiliter postularunt, 
nt, enm nullus ad partes illas propter viarum diserimina gravia et 
eiusdem arehiepiseopi Treverensis potentiam secure valeat ge conferre 
archlepiseopum eitaturns enndem, oportunum super hoc remedium ad- 
hibere de benignitate solita euraremus, Nos igitnr sollieita medita- 
fione pensantes, quod nil obedientia prodesset. humilibus, si contumaeia 
eontumaeibus non obeseet, ae nolentes mercatoribus ipsis in ena iure 
deesse, qui sumus omnibus in iustiein debitores, memoratum archi- 
episcopum Treverensem ad eius subterfugia removenda im audientia 
mostra publiee ae peremptorie apostolien auetoritate eitamus, ut infra 
tres menses a data presentium numerandos eornm nobis personaliter 
eomparere procuret, beneplaeitis et mandatis apostolieis super tanta. 
eius contumacia et inobedieneia humiliter pariturus ac nichilominus 
reaponsurus in iudieio mereatoribns supradictis ac faeturus alias, quod 
omdo dietaverit rationis, aperte predicentes eidem, quod, si forte in 
prefixo sibi per nos termino supradieto comparere contempserit aeu ne- 
glexerit coram nobis, contra eum spiritualiter et temporaliter, pront 
qualitas faeti sunserit et contumaeia eius exegerit ac expediens fore 
putabimus, anetore domino procedemus. Dat. Laterani idus marcii 
( quinto, 

In eundem modum pro .. archiepiscopo Maguntino. Laudanda 
et cetera, ut in precedenti, verbis convenienter mutatis, usque in finem. 
Dat. ut supra. 

teg, 49 f. 161 nr. 101; Digard 9989. 


72. 1209 März 15. Lateran. 

Bonifacius VIII Petro episcopo Basiliensi indulget, ut omnia 
heneficia ecclesiastica ab ipso ante consecrationem obtenta, etiamsi 
personatus vel dignitates existant et curam habeant animarum, post 
decursum quinquennium ei ab eodem papa iam (1297 April I) con- 
cessum, ulterius ad triennium retinere eorumque frnetus percipere 
valeat convertendos in exonerationem debitorum, quorum onere Ba- 
siliensis ecelesia premitur. 

Dudum considerantes attentius ,.. Dat, Laterami idus martii p. 
n. a. quinto. 

In e. m. B. Marie ad martires extra muros Trever. et B. Marie 








in Latzelnhurg Trever, dioc. monasteriormm abbatibus ae magistro: 
Hujgucioni de Vercellis canonico eccl. Brugensis "l'oruncensis dioc. ea- 
pellano papali. 
Roy, 49 f. 168 nr. £12; Digard 8000; Würdtwein, Subsidia dipl. 
Jp. 981, 988 nr. 52, &4; Pollhast 24794, 21795; Gürz IV, 2480, 
3851. 


78. 1299 März 23. Lateran. 

Bonifacina VIII priorisse et conventui monasterii Inferioris Pru- 
mic per priorissam soliti gubernari ord. S, Bened. "Trever. dioc, 

Cum a nobis petitur... Exhihita siquidem nobis vestra petitio 
continebat, quod mobiles viri Walramus de Monzoie, Henrieus de 
Schonecke et Johannes de Bifersheit (!) Trever. dioe. . . . ius patronatus, 
quod in ecelesia de Pronzvelt eiusdem dioc. tanc. temporis obtinebant, 
pro parentum et suorum remedio peccatorum vobis ct monasterio vestro 
contulerunt intuitu pietatis venerabilis patris "Tiri () Trever. archi- 
episcopi* ad id etiam accedente consensu, pront in patentibus lit- 
teris inde eonfeetis einsdem archiepiscopi sigillo munitis dicitur. plenins 
vontineri, Nos igitur, quod super hoc pie ne provide faetum est, 
ratum et gratum habentes, id auetoritate apostolica. confirmamus... 
Dat. Laterani X. kl. aprilis p. n. a. quinto. 

Or. membr. cum filo scrivo et plumbo, — Ad sinistr. sub plieaz 
N. de Frattie, — Ad dertr. in plica: N. de Setia. — Bibl, civit. 
Trerer. Q. 28; Gürz IV, 2855. 





74. 1299 Mai 27. Anagni. 

In vigilia ascensionis domini dicti anni [MCCLXXXXIX] Anagnie 
Romana euria residente . . . 

Item de servicio archiepiscopi Coloniensis habuit familia cuius- 
libet eardinalis per manus eorum orum? XVIL flor. et IN 
sol. HH Jj províx; et fuit divisum inter familias XVII, qui superins 
in sua. promissione. continentur? 

Oblig. et Solul. f A (601) f. 18. 


“75. 1299 Juni 1. Anagni, 

Bonifaeins VIIE decano eccl. Wormaciensis mandat, quatenus ca, 
que de bonis monasterii Himmerode Cistere. ord. Trever. dioc. illicite 
inveuerit alienata wel distracta, ad ius et proprietatem eiusdem legi- 
Aime revocare proeuret, 

1) Sequitur Jneuna. exhibeus lineam horisontalem, 

2) Conf. Reg. 1299 Januar 11. 

3 Ista promissio non invenitur in codem cod, 












1299 August 9, E] 


Ad audientiam nostram , . Dat. Anagnie kl. iunii p. n. a. quinto. 
Görs, Mittelrhein, Reg. IV mr. 2285. (Or. Trover. à Görs anno- 
tatum non potuit. inveniri). 


76. 1299 August 9. Anagni. 


Bonifacias VIII eum Godefrido de Brabantia, de Arseot et de 
Urson eastrorum domino et Yeabelle nata Ranaldi comitis Gelrie die- 
pensat, quod non obstante impedimento eonsanguinitatis im quarto 
gradu, in quo sibi attinent ad invicem, matrimonium eontralere valeant, 

Etsi eoniunetio eopule... Dat. Anagnie V idus augueti a. quinto, 

Reg. 49 f. 905 nr. 311; Drom 446; Digard 8185. 


*77. 1299 November 22. Lateran. 


Bonifaeius VII preposito et deeano ae scolastieo eecl. Bunnensis 
Colon. dioc, 

Sua nobis Albertus de Hamerstein reetor ecelesie in Engers 
Trever. dioc. petitione monstravit, quod, licet ipse predictam. ecelesiam. 
fuerit eanoniee asseentus eamque aliquandiu possederit paeifiee et 
quiete, tamen Ludoviens de Leggenieh elerieus Colon. dioe. ipsum, 


quominus emm paeifiee possidere valent, contra iustitiam. impedire pre- 
sumit. Ideoque discretioni vestre ... mandamus, quatinus partibus 
eonvoeatis audiatis causam et appellatione remota fine debito deci- 
datig... Dat. Laterani X kl. decembria p. n. a. quinto. 
Or. membr. plumbo. del, — In plica ad dextr.: Angelus Rom, 
Coblens. Arch. reg. — Flecken Engers. B. B. — Gürz, Mitielrhein. Heg. 
IV, 9956. 


78. 1209 December 15. Lateran, 


Bonifacius VIIL abbati et conventui monasterii Wadegotiensis 
Premonstratensis ordinis "rever. dioc, petentibus confirmat omnes liber- 
lates et immunitates a predecessoribus suis monasterio ipsorum seu 
ipsis concossas necnom libertates et exemptiones secularium exaetionum 
^ regibus et principibus vel aliis Christi fidelibus rationabiliter ipsis 
et monasterio indultas. 

Solet annuere sedes ,., Dat. Laterani XVIII kl. ianuarii p. n. a. 
quinto. 

Cartular. Monast, Wadegos. fol. 42 nr. 198; CoMenz, Arch. reg.; 
Gürs, IV, 9963. 





40 1800 Januar 4. 


79. 1300 Januar 4. Lateran. 


[Bonifaeius VIII.] Ad futuram rei memoriam. 

Cum sient intelleximus ecclesia Treverensis per obitum bone me- 
morie Boemundi Treverensis archiepiscopi vacare noscatur ad presens, 
nos ex certis et rationabilibus causis, que iuste ad id animum nostrum 
movent, provisionem eiusdem ecclesie hae vice dispositioni sedis apo- 
stolice reservamus, decernentes ex nunc irritum et inane, si secus in 
hae parte per quoseumque scienter vel ignoranter contra huiusmodi 
reservationem nostram contigerit attemptari. Nulli ergo etc. nostre 
reservationis et constitutionis etc. Dat. Laterani I[ nonas ianuarii a. 
quinto. 

Reg. 49 f. 260 nr. CXXII I (549). 


80. 1300 Januar 15. Lateran. 


[Bonifacius VIIL] Ad perpetuam rei memoriam. 

Ex certis et rationabilibus causis, que ad id animum nostrum mo- 
vent, provisionem ecclesie Maguntine, si impreseneiarum vacat vel 
quoenmque modo eam vacare contigerit, hac vice disposieioni sedis 
apostolice reservamwms, distrietius inhibentes illis, ad quos in eadem 
ecelesia, cum vacat, electio pertinet, ne ad electionem vel postulationem 
quovis modo procedant, decernentes extune irritum ete. Dat. Laterani 
XVIII kl. februarii anno quinto. 

In e. m. reservatur hae vice provisio ecclesie Coloniensis. 

‚Reg. 49 f. 261 nr. CXXV (551). 


81. 1300 Januar 18. Lateran. 


[Bonifacius VIII] dileeto filio Ditherio electo Treverensi. 

Onerosa pastoralis officii . Sane Treverensis ecclesia per obi- 
tum bo. me. Boemundi Treverensis archiepiscopi solatio destituta 
pastoris, nos ad ceclesiam ipsam utpote fidelem et devotam ecclesie 
Romane filiam gerentes paterne dilectionis affectum et ad votivum ac 
prosperum statum eius patris more benivoli sollicite intendentes ac vo- 
lentes obviare dispendiis, que solent ecclesiis ex vacatione diutina in 
nere, provisionem ipsius ecelesie Treverensis ea vice disposicioni sedis 
apostolice duximus reservandam, decernentes ex tune irritum et inane, 
si super hoc secus per quoscumque scienter vel ignoranter contingeret 
attemptari, et demum de ipsius ecclesie Treverensis provisione utili .. . 
ad personam tuam ... mostre convertimus considerationis intuitum 
teque ordinis fratrum predicatorum professorem, de nobilibus ortum 











1900 März 27. DI 


natalibus, apud nos de litterarum scientia aliisque donis virtutum fide- 
dignoram testimoniis mnltipliciter commendatum de fratrum nostrorum 
eonsilio et apostoliee plenitudine potestatis. predicte Treverensi ec- 
clesie. prefieimas in archiepiscopum. et pastorem, tibi plenam et liberam 
administrationem ipsius eeclesie in spiritualibus et temporalibus com- 
mittendo... Dat. Laterani XV kl. febrnarii anno V^. 

In enudem modum... deeano et capitulo Treverensi ... elero 
eivitatis et dioc. Tr. populo eivitatis et dioc. Tr.... universis 
vasallis cecl. Tr... , suffraganeis ecel. Tr... . 

Heg. 49 f. 234 nr. 428: Digard 8308. 


82. 1300 März 27. Lateran. 


Bonifacins VIII arehiepiscopum Coloniensem deputat decime 
omnium redditunm ecelesinstieorum in Terre Sanete enbsidium a Gre- 
gorio X, approbante Comeilio Lugdunensi, eoncesse colleetorem in par- 
tilius Alemannle, Ungarie, Boemie ae Polonie, in qnibus. ,ipsius deeime 
eolleetio per aliquos eolleetorum in parte ae per nonnullos in totum 
dieitur esse negleeta^, eum faenltate a subeolleetorihus predictis ra- 
tionem exigendi. 


Inter cetera que... Dat, Laterani VI kl. aprilis anno sexto, 
Reg. 49 f. 296 nr. 108, 


83. 1300 März 29. Lateran. 


Bonifaeius VIIT archiepiscopo Coloniensi nuper deputato in col- 
leetorem deeime aupramemorate mandat, ut summas pecuniarum col- 
ligendas assignet Rogerio et Lapo Spine de Spinis ae Symoni Ge- 
rardi de societate Spinorum de Florentia, Jacobo Gaytani, Johanni 
Faleonis et Guidoni Balsani de societate Benedieta de Pisis merea- 
toribus. 

Cum te naper ... Dat. Laterani III kl. aprilis anno sexto. 

Jieg. 49 f 290° nr. 109; Potthast 24953. 


84. 1300 Mai 11. Anagni. 

[Bonifacius VILI] dilecto filio fratri D. electo Treverensi. 

Com nuper Treverensi ecclesie tune vaeanti de persona tua 
dnxerimus. providendum preficiendo te illi in archiepiscopum et pastorem 
ugue ad apostolieam sedem, prout ex parte tna fuit expositum coram 
mobis, commode non possis accedere pro consecrationis munere. obti- 








presentium 
mowire eomcessionis ete. Dat, Anagmie V idux maii anno sexto. 
Heg. 49 f. 901 mr. 136, 


SS. 12000 Mai 11. Anayni. 
Bonifacius VIII Dietero electo. Trererensi nunciat, quod. ei 


[Bonifacius VI] eidem [patri D. eleeto Treverensi]. 

Vaennte dudum. ecelesin Treverensi per obitum bo. me. B[oemundi] 
awehiepiseopi "Treverensis, non provisionem illins ea viee dispositioni 
wd» aportoliee duximus reservandam decernendo ex tune irritum et 
inane, & super hoc seens per quosenmque. seienter vel ignoranter con- 
Vingeret attemptari, ot demnm. de persona tna eeclesie memorate pro« 
vidimus. prefieiendo te illi in archiepiscopum et. pastorem tibique deinde 
-oneewsimus, nt eonseerationis mun in illis partibus recipere posses, 
a quaeumque velles episcopo gratiam et communionem sedia apostolice 
ohtinente debite ad hoc episcoporum numero similem gratiam et eom- 
munionem habentium convocato, Cum autem palleum, insigne videlicet 
pentiflealis ofieii, fuisset a nobis per dilectos. fratres. Bernardum de 
Montepolieione et Alexandrum. de Metis ordinis Predicatorum nuncios 
nos eum ea qua deeuit instantin postulatam, nos tuis supplicationibus 
annuentes ipeum de eorpore beati Petri sumptum venerabilibus fra- 
tribus mostri , , Metensi ot, . Tullensi epiacopis assignandum tibi per 
104, postquam munus prediotum reeoperis, duximus destinandum. Qui- 
Aus neris Änlumgimms deris, wt ipsi illud tibi, postquam fueris in 
Archiepiscopum. enorm, aedgment inxta formam, quam eis sub 
dalla mostra mildluma Autoren, eta fe nostro et ecclesie Romane 
monine dn. forma, quam. eis ab eadom bulla. dirigimus, fidelitatis reci- 
plant armentum, Mi antem Ale infra ecclesiam: tuam illis diebus 
wiaris, qui expressi In Ipalun eeclesie. privilegiis continenter, Ut igitar 
gena ink Allmorupl m aleatı, sed qued gens exteriws, intus serves 
dir monde, iMnesedioneis Ha. inonemms ch hortamur attente? per apo- 


M) a Vo dn rg 





1900 Mai 11. 43 


stolien tibi seripta mandantes, quatinus humilitaten et iusticiam 
dante domino, qui dat munera et premia elargitur, observare studeas, 
que snam servant et promovent servatorem, et Treverensem eeclesiam 
sponsam fmam cures sollicite auctore domimo spiritualiter et tempora- 
liter nugmentare. Dat, ut supra (—Anagnie V idus maii n. sexto). 

In eundem modum venerabilibus fratribus, . Metensi et. . Tul- 
lensi episcopis. — Vacante dudum ecelesia Treverensi ete. nt supra 
usque attemptari. Et demum de persona dilecti fratis D. electi Tre- 
verensis eeclesie memorate providimus ete, w. co. mu. usque postulatum. 
Nes ipsius electi supplicationibus annuentes illud de corpore beati 
Petri sumptum, vobis per eosdem nuncios !radendum per vos eidem 
electo, postqmun munus predietum receperit, destinamus. — Quocirea 
fraternitati vestre per apostolica seripta mandamus, quatinus vos 
predictum palleum eidem electo, postqnam in archiepiscopum. conse- 
eras fnerit, assignetis inxta formam, qnam vobis sub bulla nostra 
mittimus. interelusam, recipientes. postmodum. ab eodem in forma, quam 
suh eadem bulla vobis dirigimus, fidelitatis debite iuramentum. Formam 
autem inramenti, quod ipse prestabit de verbo ad verbum nobis per 
einsdem patentes litteras ipsius sigillo munitns per proprium nuncium 
quantoeius destinare enretis. Dat nt supra. 

Forma iuramenti 

Ego frater D. eleetus in archiepiseopum Treverensem ab hae 
hora in antea fidelis et obediens ero beato Petro saneteque apostolice 
Romane ecelesie et domino meo pape Bonifatio suisque sueressoribus 
eanoniee intrantibus ete. ut in forma usque in finem. 

Forma dandi palleum. 

Ad honorem dei omnipotentis et beate Marie virginis et bea- 
torum apostolorum Petri et Panli et domini pape Bonifatii et gancte 
Romane ecelesie et ecelesie fibi eommisse tradimus tibi pallenm de 
Corpore beat] Petri sumptum, plenitudinem videlieet. pontificalis. offieil, 
ut ntaris eo infra eeelegimm fuam certis diebus, qui exprimuntur in 
privilegiis ab apostoliea ei sede concessis. 

Reg. 49 f. 201—902, nr. 187 


*6. 1300 Mai 11. Anagni. 


Bonifacius VIII. Henricum de Virneburg a capitulo Trererensi 
in archiepiscopum. electum. hortatur, quatinus. possessiones. eeclesie 
Treverensis ab ipso. iniuste detentan assiguet Dietero, de euius. per- 
sona procidit! papa dicte ecclesie, 








nu 1800 Mai 15. j 
[Benifseims VIII] dileeto filio Henrieo de Weneborij (') preposito: 
Coloniensi. f 


Si tibi velles reete. consulere, in exequendo, que seribimus, non 
deberes expeetare, sed en potius exequi per te ipeum. Vacante si- 
m duedam ecelesin Trererensi ete. ut supra ueque: attemptari *. 

demum de persona dilecti fratris. D. electi Treverengis nobis et 
fratribus nostris ob suormm exigentiam meritorum aecepta eeelesie me- 
morate providimus, preficiendo ipsum cidem ecelesie in archiepiscopum 
et pastorem, Verum tm, sient aecepimus, pretextu euiusdam electionis. 
de te per eapitalum einsdem ecelesie post reservationem nostram hn- 
insmodi attemptate administrationi ecclesie prediete te ingerere, enstra 
terras possessiones et alia hona ipsins ecclesie dieerie detinere in tue 
salutis dispendium dietorumque electi et ecelesie detrimentum. Nos 
autem, qui electum et ecelesiam prelibatos affectione paterna prose- 
quimur, irave gerentes, quiequid eis iniurie irrogatur, ac intendentea. 
ipsis in premissis assistere, pront expedierit, [et] de remedio consulere 
oportuno, discretionem) ttam mo(nem)us et hor(tamur) attente, tibi ni- 
‚chilominus sub pena exeommnunicationis ac privationis personatus digni- 
fatum ct qnorumeumque beneficiorum ecclesiasticorum, que obtines, 
immo inhabilitatis ad illa et quecumque alia in posterum obtinenda 
distriete precipiendo mand(ant)es, quatinus omnia castra terras posses- 
Biones et quecumque bona diete ecclesia per te vel alium nomine fuo 
detenta prefato electo absque more dispendio et diflieuliatis obstaeulo 
restituere et assignare procares, sie ergo monita et mandata. predicta. 
studeas adimplere, quod de obedientie ae devotionis promptitudine 
possis merito commendari. Dat. ut supra. 

‚Reg. 49 f. 209 nr. 138. 


*87. 1500 Mai 13. Anagni. 

Bonifatius archiepiscopo Coloniensi significat, se ad cl ianitatis. 
pacem et tranquillitatem Romane ecelesie. provinciam Tuseie revoeare 
ad ius et proprietatem eiusdem ecclesie, cnius anctoritate in Romanum. 
imperium illa noscatur fuisse translata. Ideo N. Anconitanum episcopum. 
ad dictum arehiepiseopum ac Germanie partes propter hoc specialiter 
destinat. Rogat et hortatur archiepiscopum, ut, si Albertus Austrie 
dux natus Rodulphi Romanorum regis super ista materia apostolicis 
beneplneitis se eonptet, spontaneum eisdem prebeat consensum per suas 
patentes litteras. 

3) Cf. ar. 85. 








1300 Mat 14 45 


Apostolica sedes divinitus ... Dat. Anagnie IM idus maii p. n. 
a. sexto. 
Dr. membr. cum plumbo pend. Sub pliea ad sinistr. nihi. Sub 
plica ad dertr ; In e. m. ... archiepiscopo Maguntino. In e. m. die 
lecto filio . , electo Treverensi, £n plíca ad dete ; Io. Pon. de Curia. 
In dorso: Littera dirigenda Coloniensi. multiplicata per alios prin- 
cipes, Düsseldorf. Arch. reg Kuvkütn nr. 405. Cf. Potthast nr. 24958. 


88. 1300 Mai 14. Anagni. 


[Bonifacims VIII] dileeto filio fratri D. electo Treverensi, 

Cum uos nuper Treverensi ecclesie tune vacanti de persona tua 
duxerimus providendum prefieiendo te illi in archiepiscopum et pa- 
storem tuque ad presens, prout ex parie tua fuit expositum coram 
nobis, non possis commode apostolicum sedem adire pro consecrationis 
lue munere oblinendo, nos snper hoc tam tibi quam eidem ecelesie 
providere volentes, tuis supptlicationi)bus inclinati, tempus consecrationis 
huiusmodi a canonibus diffinitum, infra quod adhue fore dinosceris, us- 
que ad festum omnium sanetorum proxime subsequens auetoritate. apo- 
stolica prorogamus. Dat. Anagnie II idus maii anno sexto. 


Reg. 49 f. 202 nr. 199. 


89. 1300 August 18. Anagni. 


[Bonifaeins VILI] Diterio archiepiseopo Treverensi. 

Ex parte tua fuit nobis humiliter supplicatum, ut eum tam pre 
tuo ioeundo adventu ad ecclesiam Treverensem quam pro tuis neces- 
maria et tue promotionis negotiis te subire oporteat magna onera ex- 
pensarum, contrahendi mutuum usque ad summam duarım milium 
marcharum argenti sub modis et formis infra scriptis, sine quibus ere- 
ditores te non posse invenire putas, tibi lieentiam largiremur. — Nos 
igitur... contrahendi propter hoc usque ad predictam summam du- 
arom milium marcharum tuo et eeclesie ipsius nomine ae te ipsum et 
müceessores fuos ef ipsam ecclesiam Treverensem ac fua eorundem 
muecessorum et ipsius eeclesie bona mobilia et immobilia presentia et 
futura usque ad summam luiusmedi propterea ereditoribus obligandi 
usuris omnino cessantibus et renunciandi constitutioni de duabus dictis. 
dite in concilio generali et nostra, qua cavetur, ne quis extra suam ci- 
vitatem et diocesim per apostolicas litteras non possit ad indieinm 
evocari nec procedi in aliquo contra emm, ac beneficio restitutionis In 





46 1300 August 24. 


integrum ete. ut in forma usque in finem. Dat. Anagnie XVI kl. 
septeubris a. sexto. 
Heg. 49 f. 319 nr. 226. 


90. 1300 August 24. Anagni. 

Eodem die [XXIIII mensis augus! 

Archiepiscopus Treverensis promisit per fratrem Alexandrum 
ordinis predicatorum et magistrum Eustachinum (!) de Vecta Leodiensis 
diocesi proeuratores suos ad hoc specialiter constitutos pro communi 
servitio domini pape et collegii XVI cardinalium mille IIII marchas 
argenti et CXXXVI marchas pro duobus consuetis servitiis fam 
eorundem -— pro V florenis marcha qualibet computata — solvendas in 
Romana curia ad festum B. Johannis Batiste proxime venturum. De 
predictis. auteın pecuniarum summir facta cst obligatio auctoritate 
apostolica. mercatoribus Claretinis nomine domini pape et collegii XVI 
cardinalium. 

In margine dextro. Solvit!. 

Obl. et Sol, I (813) f. 14—14. 














*91. 1300 Dezember 16. Lateran. 


Bonifacius VIII petentibus priorissa et conventu monasterii B. 
Marie Magdalene Colon. per priorissam soliti gubernari ord. S. August. 
confirmat. omnes libertates et immunitatis a Romanis pontificibus dieto 
monasterio concessas necnon libertates et exemptiones seenlarium ex- 
netionum a regibus et principibus ac aliis christifidelibus ipsis indultas. 

Solet. annuere sedes ... Dat. Laterani XVII kl. ianuarii p. n. a. 








sexto, 





Or, membr 
ad des! 


eum. plumbo pend. Sub plica sinistr.: A. Bo. In plica 
fie. He. In dorso: C. de Colonim. — Düsseldorf, Arch. 
reg. Maria Magdalena in Ci 









1300. — Rom. 


Banilius Iherosolimitanus, Nicholnus Tortibulensis, Lanulphus Flo- 
rentinus Gonnanın archiepiscopi, Ramholtus enmerarius, Jacobus Calce- 
donie, Manfredus Marchie, Ranuehius Calaritanus episcopi concedunt 
indulgentias non plenarias omnibus vere penitentibus ct confessis, qui 
ad monasterium. monialium S. Maximini in Colonia ord. S. August. 





1) Haec notilia cameralis, elsi inveniatur inter obligationes anni 1301, 
wine dubio altribuenda videtur anno 1800. Ceterum ex Obl. el Solut. 14 
apparet, archiepiscopum, Treverensem non solvisse ante annum 1305. 


1300. — Rom. 41 


festivitatibus certis aut exlhortationis verba predieantem audierint vel 
divinis interfuerint vel ad einsdem monasterii fabricam libros scu alia. 
necessarin ipsius monasterii manna. porrexerint. adiutrices. 
Splendor paterne glorie... Dat. Rome a. d. 1300 et pont, do- 
mini Bonifatii octavi anno sexto. 
Or. membr. cum 10 sigillis partim lesis— Paris. Bibl. nat. f. latin. 
9953 nr. 2.— Apogr. in arch. civit. Colon. Inventar, nr. 106. 


*93. 1300. — Hom. 

Ranutius Calaritanns, Basilins Iherosolimitanns, Adenulphns Con- 
sarl.... nrehiepiscopi, Nycolaus Tortybulensis, frater Jacobus. Calci- 
donlensis, frater Nicolaus Neoenstrensls, Rambotinus Cameranensig, 
frater Michonius Cenndiensis episeopi concedant indulgentias non ple- 
narius omnibus vere penitentibus et confessis, qui ad monasterium S. 
Gertrudis monialium ord. S. Dominici in novo foro eivitatis Coloniensis 
eortis anni festivitatibus aecesserint vel qui ad fabricam luminaria or- 
namenta sen ad alia necessaria ipsius eeclesie manus porrexerint ad- 
iutrices. 

Universis Christi fidelibus... Dat, Rome a, d. M*. CCC*, pont, 
domini Bonifaeli pape octavi amo sexto. 


Or. membr. cum 1t sigillis partim lesis, — Affiwe sunt. Wicholdi 
archiepiscopi. fittere confirmatorie 4. d. 27, m. martii e. 1901. — 
Paris. Bibl. ved. f. latin. 0281 nr. 6.— Apogr. in arch. eicit, Colon, 
Inventar. nr. 156. 


*94. 1301 April 10, Lateran. 

Bonifueius VEIT eantori ecelesie S. Gereonis Coloniensis mandat, 
quatinus ea, que de bonis monasterii mouialinm. in Kunigstorp per 
priorisemm soliti gubernari ord. S. Bemed. Colon. dioc. alienata inve- 
nerit illieite et distraeta, ad ius et proprietatem monasterii revoeare 
procuret, eontradietores per censuram ecelesiastieam: appellatione re- 
mota eompeseendo. 

Dileetarum in Christo filiarum . .. Dat. Laterani II idus aprilis 
p. n. a. septimo, 

Or. membr. cum plumbo pend. Paris, Bibl, nat. f. latin, 8951 nr. 90 
bis. — Apogr. in bibl, eirit. Colon. Inventar. nr. 156. 


95. 1301 Februar 25. Lateran. 
Bonifucius VII archiepiscopo Coloniensi mandat, quatinus cum 
Adolfo comite de Schovemburg et. Hadewige comitissa de Swartem- 





48 1301 Februar ?8. 


berg, qui se quarto. consanguinitatis gradu attingente tertium esse 
coniunctos non ignorantes matrimonium contraxerunt, dispenset, ut 
in sic contracto licite remanere caleant. 

[Bonifacius VIII] archiepiscopo Coloniensi. 

Movet et excitat mentem ... Exposita siquidem nobis... Adolfi 
comitis de Schovemburg et... Hadewigis comitisse de Swartemberg 
petitio continebat, quod, eum olim inter fratres germanos consangui- 
neos et amicos comitisse predicte ac nonnullos illarum partium nobiles 
-.. graves et periculose fuissent discordie suseitate ... fratres ipsi 
... Ordinare curaverunt, ut prefatam comitissam sororem ipsorum 
eidem comiti matrimonialiter copularent, ac ipsa sollicita consideracione 
discotiens, quod ipsa comesque predictus quarto erant invicem con- 
sanguinitatis grada coniuncti, altero eorum quarto ex uno latere, reliquo 
vero tereio ex alio a communi stipite distantibus, huius copule utpote 
prorsus illicite suum constanter renuit exhibere consensum. Cumque 
postmodum fratrum adversarii predictorum contra eos per incendia et 
rapinas stragesque hominum acrius duriusque procedere niterentur, 
iidem fratres... in eiusdem comitisse presentia iuramento prestito as- 
serere studuerunt, quod super huiusmodi matrimonio contrahendo erat 
dispensacio apostolice sedis impetrata. Sicque illa huiusmodi iura- 
mento et assertioni fratrum ipsorum adhibens plenam fidem, cum eodem 
comite duxit matrimonium contrahendum. Et tandem inter eos carnali 
copula subsecuta, filios procrearunt. Demum ad ipsius comitisse per- 
ducto notitiam, quod dispensatio eadem a sede impetrata non fuerat 
»upradicta, eaque habente propterea ex huiusmodi copula conscientiam 
remordeutem, dietus comes et ipsa sedis apostolice misericordiam im- 
plorarunt ... Nos igitur ... quia tu de facto et facti circumstantiis 
habere poteris noticiam pleniorem, fraternitati tue... mandamus, qua- 
tinus, wi premiwi veritas suffragatur et timeatur de perieulis, que 
narrantur, tuque id secundum deum cognoveris expedire,... cum eis, 
quod impedimento non obstante predicto in codem sic contracto ma- 
trimenio remwuere lieite valeant, auetoritate nostra dispenses, prout 
animarum uni saluti videris expedire, prolem susceptam et susci 
piendam ex eis legitimam nunciando. Datum Laterani V kl, maii a. 
weptim 






























Heg. 60, f. 10° nr. GT. 


96. 1.401 lebruar 28. Lateran, 


Bonifacius VIII nrehiepineopo Coloniensi et Acquieinensis et S. 
Trudonis monasteriorum abbutibus Atrebatensis et Leodiensis dioc. 


1901 März 19, 49 


mandat, quatinus Hugonem episcopum Leodiensem peremptorie. citare 
enrent, nt infra duarum mensium spacium post citaeionem huiusmodi 
sub pena. privationis episcopalis dignitatis comparent personaliter eoram 
papa, denunelantes eapitulis maioris et aliarum ecelesiarum. Leodien- 
sium ae universitati eivitatis Leodiensis, ut proeuratorem vel procuru- 
tores termino predieto ad presentiam pape transmittant ad aceusationes 
suas contra episeopum prosequendas, 

Signöftearunt nobis enpitula ... Dat. Laterani IT kl. marcii a. 
septimo, 


Heg. 30 f. 18 nr. 77. 


*97. 1301 März 19. Lateran. 


"Bonifacius VIII decano ecclesie S8. Apostolorum Coloniensis. 
Sua nobis Albertus de Hamerstein rector ecclesie de Engers 
"T'rever. dioc, peticione monstravit, quod, cum Lodewieus de Leggenich 
presbiter Colon. dioc. falso asserens ciusdem ecclesie se fore rectorem 
et quod idem Albertus super eadem ecclesia et rebus aliis inuriabatur 
eidem, ipsum super hiis coram .. seolastico ecclesie de Deitkirchen 
"rever. dioc, cui Godefridus de Eppinstein archidiaconus Trever. iu- 
dex, ut dicebat, a sede apostolica delegatus commiserat super hoe to- 
taliter vices sums, traxit in causam, idem scolasticus ipsum Albertum. 
pro sue voluntatis libito reputans contumacem, eum non esset, in eum. 
excommunieationis sententiam promulgavit ipsumque mandavit excom- 
munieatum publice nuneiari, propter quod ex parte ipsins Alberti ad 
sedem exstitit apostolieam appellatum. —Quoeiren discretioni tue... 
mandamus, quatinus... quod iustum fuerit, appellatione remota de- 
ceras... Datum Laterani XV kl. aprilis p. n. a. septimo. 
Ansertum in instrum datum a. d. M. CCC. 11, erastino oetore. Hea- 
torum. Petri et Pauli apostolorum a slecano predicto, Or. membr 
eum duobus sigillis. Coblenz, Arch. reg. Kurf. Trier. Kngers, Burg- 
grafen v. Hammerstein. 


*98. 1301 Marz 21. Lateran, 

Bonifaeius VITE petentibus abbati et conventui monasterii Tuy- 
eiensis ord. S. Bened. Colon. dioe. eonfirmat ins patronatus ecelesie 
de Remagen a .. comite et Irmegardi uxore eius comitissa de Monte 
de eonsensu arehiepiseopi Coloniensis ipsis eorumque monasterio do- 
natum. 
Cum a nobis petitur . . . Dat. Laterani XII KI, aprilis p. n. a. septimo. 


Lacomblet, Url. B. für d. Gesch. d. Niederrh. II nr, 0. Potthast 25031. 
"Vai Regesten 1. LI 





” 1901 April 13. 


99. 1301 April 13. Lateran. 

Bonifacius VIII Maguntino Coloniensi et Treverenai archiepiscopis 
mandat, quatenus publice et expresse denunciare curent in civitatibus 
terris seu locis, in quibus expedire viderint, quod, nisi Albertus dux 
Austrie, qui se in Romanorum regem eligi procuravit et pro Roma- 
norum rege Be gerit, per suos solennes nuncios et procuratores ydoneos 
eum ommibus iuribus actis et munimentis suis infra sex mensium spa- 
cium coram papa compareat ostensurus, si velit et possit et sua credi- 
derit interesse, suam innocentiam et propositurus rationabiles excusa- 
tiones, si quas habet, super suis impedimentis notoriis, crimine vide- 
licet lese maiestatis comınisso contra regem Adulfum, ipse papa prin- 
eipibus eleetoribus ecclesiasticis ct secularibus ac universis et singulis 
sub imperio Romano degentibus districtiu: unget, nt nullus sibi ut 
Romanorum regi obediat. 

Romano pontifiei successori .. . Dat. Laterani idus aprilis p. n. 
a. septimo. 


Heg. 50 f. 112 litt. curie nr. ^; Haynaldi Annal. eccl. ad a. 1301 
$ 2; Potthast. 25036. 





100. 1301 April 13. Lateran. 


Bonifacius VIII archiepiscopo Treverensi mandat, quatinus eum 
Johaune comite de Seyne et nobili muliere Cunegunde de Coverna, 
qui quarto gradu duarum consanguinitatum coniuncti matrimonium ad 
sedandas graves inimicitias inter ipsum comitem et eius progenitores 
ex parte una et Cunegundis progenitores ex altera dudum exortas in- 
vieem contraxerunt et ex sic contracto plures susciperunt filios — si 
premissis veritas suffragatur — dispenset, ut in eodem sie contracto 
matrimonio remanere licite valeant, prolem susceptam et suscipiendam 
ex eis legitimam nunciando. 

Movet et excitat mentem ... Dat. Laterani idus aprilis a. septimo, 

Heg. 50 f. 26' nr. 180. 





*101. 1301 April. 13. Lateran. 


Bonif, VITE scolastico Yvodiensis Trever. dioc. 

Dileeti fii magistri Paulini de Treveri canonici eccl. S. Paulini 
Treverensin npud. sedem. apostolieaur constituti precibus annuentes pre- 
wentium tibi auetoritate mandnmus, quatinus, quiequid inveneris in 
eius preiudielum temere. attemptatum, postquam idem canonieus causa 
peregrinationis et. pro quibusdam. suis negotiis promovendi iter arripuit 





1301 September 1, bi 


ad sedem veniendi predietam, in statum debitum legitime revocare 

proeures, Dat, Laterani idus aprilis p. n. a. septimo. 
Insertum in instrum or. datum Laterani X kl. maii p.a. septimo ab 
Hugucione de Vercelli canonico Brugensi d. pape subdiucono et 
capellano et ipsius litterarum contradictarum. audiencie de iux 
apiciali mandato officium gerente. Coblens. Arch, reg. B. 169. Trier 
1. Domkap. 


102. 1301 September I. Anagni. 


Bonifacius VIII eeelesie Leodiensi vacanti per liberam resigna- 
tionem Hugonis de Cabillone, quem papa ad euam presentiam evocavit, 
providet de persona Adolphi [de Waldeck] tune prepositi ecel, Treve- 
rensis!, Inter cetera sollieitudinum studia ... Dat. Anagnie kl. sep- 
tembris à septimo. — 

Reg. 60 f. 63 ir. 238. 


103. 1301 September 186. Anagni. 


Bonif, VIII magistrum Gabrielem plebanum plebis de Valleneto 
Pisane diocesis capellanum Theoderiei episcopi Civitatis Papalis eub- 
rogat eolleetoribus decime a quondam Gregorio X concilio Lugdunensi 
approbante in subsidium Terre Sancte .eoneessum usque ad id tempus 
deputatis in Maguntina, "l'reverensi, Coloniensi, Bremensi, Magdebur- 
geusi et Salzebnrgensi provineiis ete, absolvens cosdem eollectorea 
post reddendam Gabrieli ab eisdem debitam et plenam rationem a com- 
misso ipsis dudum officio. Inter celera, que mentem... Dat. Anagnie 
XVI kl. octobris a, septimo. 

Reg. 60 f. 131 1. curie, nr, 80. 


*104. 1301 November Ó. Lateran. 


Bonifaeius VIIT, decano eccl SS. Apostolorum. Coloniensis. 
Dileeti filii Alberti reetoris ecclesie de Engers Trever. dioc. pre- 
vibus inelinati presentium tibi auetoritate mandamus, quatinus en, que 
de bomi ipsius ecelesie alienata inveneris illicite vel distraeta, ad ius 
et proprietatem eiusdem ecelesie legitime revoeare proeureg ,,. Dat. 
Laterani nonns novembris p. n. a, septimo. 
Or. plumbo del. — In dorso due note coere! Johannes de Hemstedo 
el inferius: En que de bonis ecclesie in. Engers, — Coblenz, Arch. 
reg. Engers. Ja. 
1) Cui d. 5 April 1291 Nicolaus IV contulerat canonicatum cum pre- 
benda ad pres. vacante vel prox. vacatura. sacerdotali in «eccl, Coloniensi. 
Reg. 46 f. 00 nr. 303. 








92 1301 November 27. 


*105. 1301 November 97. Lateram. 
Bonifacius. VIII decano ecclesie. 8.8. Á— (oteniensin 





Ewa uobis Albertus. de. Hamersieyu  rötter crelenia Ha ERERE 
"rever. dioc, petitione monstravit, quod, licet ipse dictam ccclesiam. 
eanonice fuisset assecutus eamque aliquamdis pacifice possedit, tamen. 
mobilis vir Johannes comes Seyneusis dicte. dyocesis falso [asserens] * se 
dicte eeclesie fore patronum et quod idem Albertus non presentatus ah eo, 
«quamquam in mora non fuisset personam ydoneam ad eandem eccle- 
siam presentandi", ad eam eanonieum mon babuerat ingressum ipsam 
que detinebat contra iustitiam ocenpatam, dictum . . rectorem, petendo 
ipsum ab eadem ceclesia moveri et Lodewiesm dietum de Ysenburg 
lerienm predicte dyocesis, quem ad eandem. presentahnt ecclesimm, ir 
stitni in endem, coram archidyacono de Deyekirgen in ecclesi. Tre- 
verensi, nd quem huiusmodi exusarmm cognitio in archidyaconata Dey- 
ekirgen et institutio reetoris im dieta ecelesia de Engirz, que in suo 
nrehidyaeonatu. consistit, . . . pertinere. [dinoscitur]... traxit in eausam. 
Idem vero arebidyaconus ... diffinitivam pro dieto .. rectore senten- 
tium promulgavit. Et quix postmodum dictus comes, Lodewiens de 
Leggenich elerieus, Johannes et W. de Bassenem fratres, Engilbertus 
de Seylbach, Jobannes Buezhart de Andernaeo, Henriens de Langen- 
bag, Rorieus de Geneshem (vol Teneshem) milites et Conradus de 
Seyne laieus prefate dyocesis de mandato ipsius comitis oeensione 
Imiusmodi prefatum reetorem quibusdam fruetibus et redditibus «diete 
eeclesie conten. iustitiam spoliarunt. ,. Unde memoratus archidiaconus 
md instantiam. dieti, rectoris nuneinvit prefatum comitem elerieum. 
milites et Inte In prefatam. exeommunientionis sententiam inenrriese, 
et postinodum. venerabilis frater noster archlepiseopus "Treverensis, eui 
de wpoliatione Inlummodl legitime eonstitit*, mandavit constitutionem 
predietam. [eemtra f] eomitem, elerienm, milites et laieum inviolabiliter 
obwervarl, Bad Hdem .. comes elerieus milites et laieus, dietam ex- 
ommunlontlanle sententiam. dampnabiliter eontempnentes, eam per tres 
anno et amplius auastinnorunt et adlıne sustineut. animis. induratis . . . 
Quare. idem , , motor nobia humiliter supplicavit, nt dictam excommu- 
Mentions sontonklam robur. faceremus firmitatis debitum obtinere, eum 

m) upon, videhur. — b) tus Nee foco vireuphus. — o) constituit in 
dnatewm, 


1302 Januar 13. 58 


antedietns reetor, sient aseeritur, predietorum eomitis eleriei militnm 
et Iniei poteneinm merito perhorreseens eos infra civitatem seu dyo- 
eesim "Preverensem - nequent eonvenire secure, — Digeretioni tue ... 
mandamus, quatinus, si tibi constiterit ita esse, comitem elerieum mi- 
lites et laieum prefatos auetoritate nostra usque ad satisfactionem 
condignam appellatione remota exeommunieatos publie nuneies ... 
Dat. Laterani V kl. decembris p, n. a. septimo. 

luserlum im instrumentum. « decano eccL. SS. Apostolorum. Colon, 


datum a. d. M. CC. primo feria sexfa post feslum. B. Mathie 
apostoli. Koblenz, Arch. reg. Kurf. Trier. Flecken Engirs. BB. 


*106. 1302 Januar 13. Lateran. 


Bonifacius VIII decano ecclesie 85. Apostolorum. Coloniensis 
mandat, quatinus. discernol litem. inter Arnoldum de Scheda et 
Franconem de Meudene ortum de ecclesia in Bosenhagen. 

Bonif: «^ decano eeclesie SS, Apostolorum Coloniensis . . » 

Signifieavit nobis Arnoldus de Scheda rector eeclesie de Bosen- 
lagen Colon. dioc., quod, eum ipse olim ad eandem eeelesiam tune 
vacantem per mortem quondam Gerordi einsdem ecclesie reetoris n 
preposito et eonventu monasterii de Seheda Premonstratensis ordinis 
Miete diocesis veris patronis diete eeclesie arehidiacono Coloniensi, ad 
Qnem ...institutio reetorie in eadem ecelesia pertinet, fuisse (!) eano- 
nice presentatus, idem archidiaconus ipsum legittime instituit in eadem, 
Verum postmodum Prancone de Mendene presbitero diete diocesis sug- 
gerente mendaeiter eidem archidineono, quod and ipsum presbiterum. 
dicta ecclesia pertinebat, idem archidiaconus ex abrupto sine cause 
eognitione, quamquam sibi de hoe aliquatenus non constaret, predicto 
Arnoldo non monito nee citato nec se per contumaciam absentante, 

, institutionem hujusmodi de facto pro sue voluntatis libito revocavit. , . 
Propter quod ipse Arnoldus, eum id pervenit nd cius noticiam, ad 
*edem apostolicam appellavit, Quocirca diseretioni tue . . - mandamus, 
(uatinus vocatis, qui int evoenndi, et auditis hinc inde propositis, 
quod iustum fuerit, appellatione remota decernas faciens, quod deere- 
veris, per censuram eeclesiasticam firmiter observari. Testes autem etc. 
Dat. Laterani V idus ianuarii p. n. a. septimo. 

Transsiemptum in docum, ab abbate Werdinensi ef decano. christin- 
ultatis in. Wittene confeetum dat. d. 9m. Aprilis a. 1302 ín Copiario 
monasterii de Scheda. (saec. XVI ex) — Münster. Arch. reg. Ms. 
VIL 6116. 





& 1902 Januar 28. 


107. 1302 Januar 28. Lateran. 
Bonifacius VIII Wicholdo de Holte nuneiat, me 
orig electionem. Ottonis de Rietberg in episcopum. Monaxte- 


bae VIII] eidem. [Wieboldo archiepiscopo Coloniensi]. 

Tue devotionis sinceritas ... Sane peticio tua nuper nobis ex- 
hibita continebat, quod vacante dudum ecelesia Monasteriensi in tua. 
provinein constituta tibique metropolieo ire snbiceta per obitum bone 
memorie Everhardi episeopi Monasteriensis tu, timens ex verisimilibns 
eonieeturis electionem in ea de futuro episcopo in discordia celebrari 
vel aliquem in ipea prefiei de Coloniensis ecelesie inimieis et perse- 
entoribus, nobis tuas litteras transmisisti supplicando humiliter, ut ad 
precavendum futuris perienlis, que propterea poterunt merito formi- 
ari, provisionem diete Monasteriensis ecclesie dignaremur ea viee 
disposicioni sedis apostolice reservare. Postmodum vero per dileetos 
filios capitulum ipsius Monasteriensis ecclesie . .. contigit in ipsa Mo- 
mawteriensi ecclesia electionem. de dilecto filio Ottone fratre nobilis 
viri ... eomitis de Reyberg eiusdem ecclesie Monasteriensis ca- 
nonico viro utique moribus et genere nobili . . . canonice im con. 
cordia celebrari. — Tuque ignorans, an ad nos huiusmodi fua sup- 
plieatio pervenisset, ad magnam instantiam cleri et mobilium mi- 
nisterialium fidelium et totius populi Monasteriensis considerato peri- 
euloso statu, eui propter invasiones hostiles endem Monasteriensis ec- 
elesin subiacebat, electionem predietam tibi infra tempus debitum pre- 
sentatam, quia enm invenisti de persona ydonca canonice celebratam, 
duxisti anctoritate propria confirmandam. Quare nobis humiliter sup- 
plieasti, ut, eum per eundem electum speretur dieta Monasteriensis 
ecelesia mannteneri posse in suis iuribus salubriter et defendi et ex 
tali electione provisum esse ipsi Monasteriensi eeclesie. potius quam 
persone, quod super hoe netum est, ratum et gratum habere ac ex^ 
eerta. scientia. confirmare auetoritate apostolica dignaremur. Nos igitur 
s.s quod elrea electionem et confirmationem predictas provide faetum. 
est, ratum et gratum habentes, id auetoritate npostolicn, non obstante 
reservatione ea vico de provisione ipsins Monasteriensis ecelesie sive 
nme olostionem predietum sive post per nos faetam et inhibitione ac 
decreto: interpositis in eadem . . , confirmamas et per seripta presencia. 
amnulmun, fibi auetoritate: predieta. nichilaminus indulgentes, ut eidem. 
elseto munus. conmeerationis hnpendere valent ,.. Dat, Laterani V kl. 


februnril a. octavo. 
deg. 60 f. 168 nr, 29. 








1909 Janmar 98, 


108. 1302 Januar 28. Lateran. 


Bonifacius VIII Wieboldo archiepiseopo petenti coneedit faeul- 
tatem eum Gobelino de Hombergli elerieo Colon, dioc. et archiepiseopi 
familiari, de presbitero et soluta genito, disponsandi, ut non obstante 
dieto impedimento possit ad omnes ordincs promoveri et beneficium ec- 
elesinstieum, etiam si habeat enram animarum, obtinere. 

Lieet illegitime geniti... Dat. Laterani V kl, februarii a. octavo, 

Heg. 50 f. 160 nr. 98, 


109. 1302 März 3, Lateran. 


Bonifacius VIII decano S. Martini Leod. et Alerandro de 
Brunshorn ac Engilberto de Hurne canonicis eccles. Leod. mandat, 
quatinus. Henricum. de Westerburg canonicum ecelesie. S. Gereonis 
Coloniensis, qui Henricum. de Kerpen eiusdem. ecclesie prepositum 
eepit captivumque define! seque intrusit in eius preposituram, inducat, 
wt Henricum libertati vestituat. 

[Bonifacius VIII] decano S. Martini et Alexandro de Brushorn 
ae Engilberto de Hurne canonicis maioris Leodiensium ecclesiarum. 

Transmissa nobis ex parte... Henrici de Kerpena prepositi ecclesie 
8 Gereonis Coloniensis gravis et lacrimabilis querimonia continebat, quod. 
Henricus de Westerburgh canonicus eiusdem ecclesie. contra dictum 
prepositum ex eo gravi rancore concepto, quod idem prepositus in 
electione facta^ de ipsis discorditer in dieta ecelesia tune prepositi 
regimine destituta, KONG ad sedem apostolicam devoluto, apud sedem 

electionis sue confirmationem 
canonice reportarat, nt idem ennoniens, in quo iure suceubuerat, sal- 
tem iniuria prevalere temptaret, ad domum prepositure ecelesie pre- 
fate, in quo memoratus prepositus utpote per exeeutores sibi super 
hoe per nostras in consueta forma litteras depntatos in ipsius ae 
jarium et pertineneiarum ‚eins corporalem vel quasi possessionem in- 
duetus ac in prepositum ipsius eccl . admissus secure et pacifiee, 
mi diutius fecerat, credebat existere, nocturno fempore temere eum 
multitudine armatorum acc 5, dietum prepositum manibus inieetis 
in eum . T T 
maneipare earceri non exj 4 quem per aunum et amplius eap- 
tivam detinuit nec ad leti Reynardo Bunnensi et Fri- 
(derico) S. Cuniberti ecclesiarum prepositis. .. consanguineis dieti car 


A) oleetionem factarum ma. 











L 1902 April 13. 


monici, quorum consilio canonicus ipse in invenili quidem conatitntus 
elate regi dieitur, dantibus ad hoe consilium anxilibm et favorem. Et. 
quamvis dietus canonices specialiter ac ommes eins in hae parte com- 
plices et fantores generaliter... per locormm ordinarios sint excom- 
munieati ae publiee munciati, idem tamen canonicus .. . excommuni- 
vationem huiusmodi animo sustinens indurato, prefatum prepositum. 
8. Gereonis non curat restituere — pristine libertati, faventibus. ad- 
hne ei in fam atroci facinore eomsangıineis antedictis Super qua 
ex parte ipsius. prepositi S. Gereoni oportunum. remedium a nobis ex- 
titit humiliter suppleatum. — Nos igitur .. . diseretioni vestre... man- 
damus, quatinus eanonienm et eins consanguineos prelibatos... mo- 
neatis efficaciter et indueatis, ut dietum prepositum . . . libertati resti- 
Tmere sen restitui faeere infra decem dierum spacium ... procurent. 
Quodsi huinsmodi monitioni parere forte eontempserint, peremptorie 
eitetig eosdem, ut infra dnos menses... dietus eanoniens personaliter 
iidem vero consanguinei eius per se vel per procuratorem . .. eom- 
pareant eoram nobis... Datum Laterani V nonas mareil anno oetavo. 
Heg. 80 f. 171 nr. 87. 


110. 1302 April 13. Lateran. 


Bonifacius. VIIT abbatibus monasteriorum Prumiensis et Lutze- 
lenburgensis ne plebano de Lynse Treverensis diocesis mandat, qua- 
finus non permittant, elero curato civitatis et. diocesis Coloniensis a 
fratribus ordinum | Predicatorum. et Minorum. contra tenorem. con- 
atitutionis „Inter sollicitudines nostras* ab ipro papa nuper edite ' 
iniurias et dampna inferri. 

[Bonifacins VIIT] dilectis filiis , , Prumiensis et . . Lutzelenburgensis 
monasteriorum abbatibus ne plebano plebis de Lynse Treverensis dioc. 
Cupientes olim discordiam, que inter prelatos et reetores seu sacer- 
dotes et clericos paroehialinm ecelesinrum per diversas mundi provin- 
eias constitntos ex parte una et Predientorum ae Minorum ordinum 
fratres ex altern super predieationibus fidelium populis faciendis, au- 
diendis eornm confessionibus, peniteneiis iniungendis eisdem et tumn- 
landis defunetorum corporibus, qui eligebant apud fratrum ipsorum 
locn vel eeelesins sepulturam, graviter invaluerai, prorsus evellere. nc 
omnimode submovere, nullis unquam futuris temporibus suscitandam, 

1) data. d. 16 m. ianuarii a. 1802. Conf. Corpus iur. canon. Eztrovag, 


com. I, Wit, VIL de privilegiie c. 1; D. A. Rossi, Bullarium. Francis. 
vanum IV, 597 nr. 281. 














1902 April 18. Lu 


quandem super hiis constitntionem edidimus, in qua, nbi quando et 
quomodo liceat eisdem. fratribne predicare, huiusmodi confessiones au- 
dire, penitentias iniungere, qualiter etinm ipsi fratres liberam habeant 
sepulturam et de quarta ohventionum per eor eisdem parochialibus 
sacerdotibux et eeelesiarum reetoribus &eu enratis integraliter. exhi- 
benda expresse et plenarie eontinetur. Verum) sieut reetores sen eurati 
presbiteri et eleriei parochlalium eeelesiarum Coloniensis eivitatis et 
diocesis gravi nobis eonquestione monstrarmnt, fratres ipsi earundem. 
eivitatis et diocesie, licet constitutionem eandem, in quantum pro eie 
est, velint distrietias observari, in quanium tamen est pro rectoribus 
emratis presbiteris et clerieis antedictis, multipliciter illam infringere 
molinntur, quartam predietam cis exhibere pro sue voluntatis libito 
xenegando, predicando in dietis parochialibus ecclesiis invitis rectoribus 
presbiteris enratis et elerieis supradictis et im aliis multis articulis, 
quos longum esset enarrare per singula, eontra constitutionem eandem 
in ipsorum reetoran presbiterorum. euratorum ct clericorum grave pre- 
indieium veniendo, diversis per eosdem fratres, ut fraudem faciant 
eoustitutioni prediete, malitiis cavillationibus et astutiis exquisitis. Nos 
antem ipsorum reetorum euratormn presbiterorum et clericorum ea- 
randem civitatis et diocesis supplicationibus inclinati, attendentes quod 
parum est iura corundem confirmare", nisi qui ea tueatur existat, 
ae volentes eonstitutionem predietam  irrefragabiliter observari dic- 
tisque rectoribus curatis presbiteris. et elerieis earundem. civitatis 
et diocesis de illo providere remedio, per quod ipsi nune et in für 
turum contra fratres eosdem cirea en, qui dieta. continentur. consti- 
intione, iusticie plenitudinem assequantur, discretioni vestre per apo- 
stolien scripta mandamus, quatinus vos vel duo aut unus vestrum per 
vos vel alium seu alios eisdem rectoribus curatis presbiteris et ele- 
rici dietarum civitatis et diocesis effieacis defensionis presidio assi- 
stentes et facientes con: onem eandem quoad omnia eius eapitula, 
pront iacet, firmiter observari, non permittatis eontra tenorem ipsius me- 
moratos reetores euratos presbiteros et elericos eivitatis et diocesis pre- 
dietarım vel eorum aliquem ab eisdem fratribus molestari vel eis ab 
ipsis gravamina vel iniurias irrogari, faeturi predictis reetoribus 

de illatix iniuriis et gravaminibus ac eubtraetis ex quarta. predicta 
eontra tenorem diete constitutionis per eosdem fratres debitam satis- 
faetionem impendi ae exhibituri eis tam super hiis qnam super om- 
nibus constitutionem eandem tangentibus in illis, que ludieialem requi- 
munt indaginem, per viam indieii, in alis vero, pront qualitas ipsorum 

a) supplend, videtur. 





5a 1302 April 18. 


exegerit, iustitie eomplementum, ita quod offieium potestas et iuris- 
dictio vestra. cepto contra aliquos umo negotio quoad omnes et omnia 
megolix efium won cepta perpetunta. inconensse et integraliter habe- 
antur, molestatores et iniuriatores hninsnodi neenon contradietores 
quoslibet et rebelles, quandoeumque et quotlenseunque. expedierit, per 
censuram ecclesinstienm appellatione postposita. eompescendo, non ob- 
stantibus tam de duabus dietis in concilio generali quam nostris, quarum 
prima cavetur, ne quis certis exceptis easibus extra suam eivitatem et 
diocesim, secunda vero, ne reus alterius diocesis ultra unam dietam a 
finibus einsdem diocesis ad iudieium evocetur, et aliis quibuseumque 
constitutionibus ,... Dat. Laterani idus aprilis a. oetavo. 

In e. m. mntatis mutandis . . decano S. Theobaldi et . , eaneellario 
ae... enntori maioris Metensis eeelesinrum pro reetoribug &eu euratis 
preebiteris et clerieis parroehialium ecclesiarum eivitatis et diocesis 
"Treverensis, Dat. Anagnie II idus iulii a. oetavo- 

Eiusdem tenoris bulle. plurime dextinantur. plurimis precipue 
in Alemannie, Francie et Italie partibus. constitulis. 

‚Reg. 50 f. 190 nr. 84. 


111. 1302 April 13. Lateran. 


Bonifaeius VIII abbati monasterii Campensis Colon, dioe. mandat, 
quatinus Reynaldum eomitem Gelrie eontra privilegiornm et indulgen- 
tiarnm sedis apostolice tenorem mon permittat ab aliquibus indebite 
molestari, molestatores huinsmodi per eenenram ecclesiasticam. compe- 
scendo; presentibus per quinquennium valiturig. 

Eificax devotionis dilecti . ,. Dat. Laterani id. aprilis a. octavo. 

teg, 50 f. 178 nr. 117; Brom 451. 


112, 1302 April 18. Lateran. 


[Bonifaeins VIII] abbati monasterii in Insula B. Marie et decano 
eeclesie. Stuphaniensis (!) Traieetensis diocesis. 

Ad nostram noveritis audientiam pervenisse, quod nonnulli nobiles 
Coloniensium, Monasteriensium et "T'raiectensinm civitatum et dioecesium 
antiqua pedagia in terri& suis ab antiquis temporibus constituta. non 
modieum augmentantes, illa et etiam alia in terris ipsie de novo im- 
posita a subditis... Reynaldi comitis Gelrie, quociens eos per partes 
illas transire contingit, . . . exigere et extorquere presumunt: propter 
quod latam in tales excommunieationis sententiam incurrerunt. Nos 
itaque ... discretioni vestre ,.. mandamus, quatinus, si est ita, pre- 





60 1502 Juli 14. 


elanstri Loei S. Marie virginis Cistere. ord. Colon. dioe. pro quibus- 
dam certis festis indulgentias. 
Cum humane condieionis „.. Datum anno domini Mao COC"^ 
seeundo feria quarta. pasehe, 
Wiesbaden. Arch. reg. Abtei Marienstatt, nr. 160%. Apogr. modern. 
ade, XIX 


316. 1502 Juli 14. Anagni. 
Conf. annotatio ad nr. 110. Reg. 1802 April 18, 


*117. 1302 November 7. Lateran. 


Bonifaeius |... . thesaurario eeclesie. Bounensis Colon. dioc. 

Conqueste sunt nobis .. abbatis et enpitulum seeularis ecclisla 
Sanetarum Undeeim Millum Virgiuum Coloniensis, quod mobilis vir 
Johannes de Ryverscheit Colon. dioe, super certis debitis possessionibus 
et rebus aliis iniuriatur eisdem. Ideoque diseretioni tue , ,. mandamus, 
quatenus partibus convocatis audias cansam et appellatione remota. de- 
bito fine deeidas, faciens quod deereveris per eensnram ecelesiastieam 
firmiter observari; proviso ne in terram dieti nobilig exeommunientionis 


vel interdieti sententiam  proferas, nisi a nobis super hoe mandatum 
receperis speciale. Testes autem efe. Dat. Laterani VIL idus novem- 
bris p. n. a. octavo. 


Or. membr. plumbo del. In plica ad dewtr,: Tenerat (?) In dorsor 
C. de Colonia. — Collectio Eberhardi de Claer in castro. Vilieh.. 


118. 1502 December 18. Lateran. 


Bonifatius VIII abbatibus abbatissis et conventibus ordinis Cisterc, 
obtentu Roberti tit. S. Pudentiane presbiteri cardinalis, qui tumquam 
ati ordinis, quem profexsus existit promotor, nssidnus pro eodem 
sepplicavit, indulget, wt de terris cultis et inenltis 2d ordinem spee- 
tantibus, quax Hi eoneesserunt vel eonecedent imposterum. exeolendas, 
de quibus tamen aliquis decimas seu primitias non percepit, nullns ab 
ipsis seu eultoribus terrarum ipsaram aut quibuseumque aliis decimas 
son primitias exigere vel extorquere presumat. 
In ecclesie firmamento vester ordo ... Dat. Laterani XV kl, 
janvarii p. n. a. oetavo. 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr : x 
In pliea ad dextri B. Ro. In dorso nihil. — Düsseldorf Arch. reg. 
Abtei Camp. nr. 292. 





1909 April 30. et 


119. 1303 April 30, Lateran. 


Bonifacius VIII Albertum assumit in regem Romanorum in impe- 
ratorem. promovendam. 

Patris eterni Alius ... Dat. Laterani II kl. maii a. nono. 

In e. m. archiepiscopo Maguntino . . . archiepiseopo Treverensi . .. 
archiepiscopo Coloniensi ... regi Boemie . .. comiti Palatino leni. duci 
Bavarie ... duei Saxonie ... marchioni Brandeburgensi , . . universis 
christifidelibus per sacrum Romanum imperium constitutis .. . qnibus 
muneiat se Albertum assumpsisse et mandat, quatinus eidem devote et 
humiliter pareant. 

Reg. 50 f. 989 1. cur. nr. 9f. 


120. 1303 Mai 20. Anagni. 

Bonifaeins VIII Alberto regi Romanorum mandat, quatinus pre- 
latos et personas ecclesiasticas in eorum iuribus manutenent et de- 
fendat ne specialiter Maguntino Treverensi et Coloniensi archiepiscopis 
et eeclesiis, quibus dampna gravia et iniurias dieitur intulisse, omnia 
eomm bonn stabilia destrueta vel non destrnetn, detenta ab ipso vel 
ab ipsius subditis restituat eis et super dampnis et iniuriis eis irro- 
gatis componat eum eis mansuete et enrialiter. 

Inter cetera que ,... Dat. Anagnie XIII kl. iunii a. nono. 

leg. 50 f. 380 nr. 33; Potthast 25243. 


121. 7303 Mai 20. Anagni. 


Bonifacius VIIL, .,., Maguntino.. Treverensi et. Coloniensi 
awchiepiscopis. 

Vos et ecclesias vestras... 

Sane eum nuper statum ... Alberti regis Romanorum illustris 
super negotio electionis faete de ipso ad regnum Romanorum dnxe- 
rimus paterna gratia solidandum, desiderantes ipsum allicere nd ea, 
qne deo sint placita et prelatorum et personarum ecelesiastiearum. 
dieti regni comoda respieiant et honores, inter eetera, que super lioc 
sibi scribimus, attentius rogamus et hortamur eundem, ut omnia vestra 
et ecclesiarum vestrarum stabilia bona destrueta vel non destrueta, de- 
tenía per ipsum vel per alios sibi subditos faciat vobis et ecclesiis 
ipsis... restitui ac super dampnis ct iniuriis vobis et eisdem vestris 
ecclesiis irrogatis vobiscum curialiter et mansuete componat , .. Dat. 
ut supra (=Anagnie XIII kl. iunii a. nono). 

Reg. 50 f. 380 nr. 94; Potthast 15944. 


1303 November 9. 


Benedictus XI. 
1303—1304. 


122. 1303 November 2. Lateran. 

Benedictus Dithero archiepiscopo petenti mandat, quatinus. ex- 
communicationis suspensionis et interdicti sententias. in. capitulum 
et cumonicos ecclesie Treverensis promulgatas relaxet et cum hix 
super irregularitate dispenset '. 

[Benedietue XI] venerabili fratri Dithero archiepiscopo Treverensi. 

'fua nobis fraternitas intimavit, quod felieis recordationis. Nico- 
lans papa III predeeessor noster quondam magistro Johauni Gileti 
de ennonicatu prebenda et eantoria eeclesie Treverensis tune vacan- 
tibus per mortem quondam Eberti de Vilrech eiusdem ecelesie eanoniei 
et eantoris auctoritate apostoliea providit, certis sibi super hoe per 
eius litteras exeeutoribus deputatis, Ac postmodum idem predecessor 
venerabili fratri nostro Petro, nunc episcopo Basiliensi, tunc in minori 
officio constituto, preposituram ipsius ecelesie Treverensis tune va- 
cantem apud dietam sedem per promotionem bone memorie Boemundi 
archiepiseopi "Treverensis predecessoris tui, olim eiusdem eeclesie pre- 
positi, neenon canonicatum prediete "Treverensis ecclesi cum plenitu- 
dine iuris canonici et prebendam mnmlli alii de inre debitum, proximo 
in eadem ccelesia vacaturam, conferendam ipsi Petro, eum vacaret, 
donationi apostolice reservavit, quibusdam similiter eidem Petro super 
hoc per alins eins litteras excentoribus deputatis. lidem vero exeeu- 
tores vel eorum aliqui per se et alios in negotiis provisionum huius- 
modi procedentes, pro eo quod capitulum et eanoniei ipsius ecelesie 
Treverensis ipsorum executorum monitis et preceptis non parueraut in 
hae parte, diversas in capitulum et ceclesium suspensionis et inter- 
dicti ac in singulos canonicos et personas de dieto capitolo exeommu- 
micationis sentencias promulgarunt; quorum aliqui postmodum divina 
celebrarunt officia seque illis immiscuerant^ etiam sie ligati. Tu vero 
Tamquam pastor pervigil, de statu diete ecelesie ae eorundem capituli 
personarum et canonieorum salute sollieitus, nobis humiliter suppli- 


1) De his et aliis similibus Ditheri rebus ef, Annalen des hist, Vereins 
für den Niederrhein LXVIII pag. 1-58. 
a) immisenerint ma. 





1303 November 2, 53 


easti, nt super hiis eisdem ecelesie empitulo personis et eanonieis pro- 
videre paterna sollieitudine dignaremur. Nos igitur... fraternitati 
tue relaxandi auetoritate nostra per te vel alium seu alios huinsmodi 
suspensionis et interdieti senteneins . .. et absolvendi predietos . , . 
iuxta formam eeclesie, dispensandi quoque emm illis ex predictis cano- 
nieis et personis, qui sie ligati divina offleia celebrarunt vel imme- 
senerunt se illi, super irregularitate inde eontraeta, dummodo idem 
eapitulum, eanoniei et persone pro premissis illis, quorum intererit, 
juxta tnum arbitrium satisfaeiant eondecenter, imposita eis omnibus pro 
predietis pro eulpe modo penitencia salutari, concedimus , . . faeul- 
tatem. Dat, Laterani III nonas novembris a. primo. 

Reg. 61 f. 1! nr. 86; Grandjean, Les registres de Benoit. XI, 

Paris, 1883, nr. 86. 


A23. 1303 Norember 2. Lateran. 


[Benedictus XI] Dithero archiepiscopo Treverensi. 

Personam tuam nobis . . . Volentes itaque tam honorare personam 
et per honorem tibi exhibitum aliis providere, conferendi hae viee aue- 
toritate nostra per te vel alium seu alios personis ydoneis, de quibus 
expedire videris, benefi veelesiastien eum eura. vel sine eura, etiam 
si dignitates offiein vel personatus existant, nulli alii de iure debita, 
que in tma eivitate et diocesi tano tempore vaeaverunt, quod eorum 
eollatio est ad sedem apostolieum seeundum Lateranensis statuta. con- 
eilii legitime devoluta, singulis eoram videlicet singula huiusmodi bene- 
fieia dumtaxat, et amovendi quosemmque detentores illieitos a beme- 
fieiis supradietis, ipsis, prout instum fuerit, evoeatis, et inducendi per- 
sonas predietas, quibus de illis duxeris providendum, in eorporalem 
possessionem beneflelorum ipsorum et induetas etiam defendendi nee- 
non eontradietores per eensuram ecelesiastienm appellatione postposita 
eompescendi ... plenam et liberam tibi concedimus auetoritate pre- 
sentium faeultaten, proviso quod persone, quibns de huiusmodi bene- 
ficiis duxeris providendum, in ipsis debitam residentiam et ad ordines, 
prout eornm benefieiorum onus requiret, se faeiant statutis temporibus. 
promoveri, Dat. Laterani III nonas novembris a. primo. 

Reg. 51 f. 4! nr. 10; Grandjean nr. 10, 






124. 1303 November 16. Lateran. 
[Benedietus XI] archiepiscopo Maguntino. 
Petieio carissime in Christo filie N. regine illustris reliete . . . 


e 1306 November 16. 


A[dolphi] regis Romanorum nobis exposita eontinebat, quod, lieet olim 
iidem rex et regina. de salnte propria cogitantes monasterium monialium 
de Olarendale ordinis S, Clare tne diocesis, tua super hoe obtenta. lieen- 
lin, eonstruxerint et dotaverint eongruenter, tu tamen eeelesinm ipsius 
monasterii dedieare sine causa rationabili denegasti et conseerationi 
huinsmodi per alium faciende assensum prestare denegas minus iuste, 
super boe ab eadem regina humiliter requisitns. Nos igitur. .. fra- 
ternitati (ue . .. mandamus, quatinus, wi promissa veritate nitantur, 
dietam eeclesiam ... ad requisitionem ipsius regine sine diftienltate 
«qualibet eouseerare proenres. — Alioquin ... arebiepiseopo Treverensi 
mostris damus litteris in mandatis, ut ipse extune anetoritate nostra 
predietam ecclesiam studeat dedieare. Dat. Laterani XVI kl. decem- 
bris a. primo. 
In e. m... archiepiscopo Treverensi , .. . Dat. nt supra. 

Reg. 51 f. 89 c 319; Potthast 25206 a— 26638 ; Grandjean 450. — 

Or. membr. cum plumbo pend. In plica ad dexteram: Jo. de Trob, 

Wiesbaden Arch. reg, CI. Clarenthal nr. 6. 


125, 1303 November 16. Lateran. 
[Benedictus XT] archiepiscopo Maguntino, 


Licet eoniunetio copu Ex parte... Alberti] regis Rama- 
morum illustris fnit expositum eoram nohis, quod . . . Gherardus natus. . . 
Gherardi comitis de Cazenelinbogen et... Greta nata... Eberardi 
comitis de Marebia tue diocesis, qui quarto sunt eonsamguinitatis gradu 
coniuneti, matrimoninm de facto, dispensaeione super hoc non habita 
invicem contraxerunt et earnali postmodnm copula subseeuta dieta 
Greta ex eo ereditur esse pregnans .... Dietus rex ... nobis humi- 
liter supplieavit, ut providere ipsis super hoc per dispensationis gra- 
fiam dignaremur. Nos autem... fraternitati tue... mandamus, qua- 
tinus... cum eisdem Gherardo et Greta imposita ipsis... penitentia 
salutari eisque ad tempus iuxta tue diseretionis arbitrium carnali eom- 
mereio interdicto, qnod in eodem matrimonio remanere lieite valeant, 
s^ Üispenses ... prolem suseeptam et suseipiendam in eodem mn- 
trimonio legitimam numerando. Dat. Laterani XVI kl. decembris a. 
primo, 

Reg. 51 f. 19 nr. 69; Grandjean 69. 

126. 1303 November 16. Lateran, 


[Benedietus X1] archiepiscopo Maguntino. 
Licet eonimnetio eopule , . . Ex parte siquidem , . . Allberti] regis. 





1808 November 16. e 


Romanorum illustris fuit expositum coram nobis, quod ... Bertoldus 
natus... Eberardi comitis de Cazenelinbogen et... Aleyda nata... 
lohannis eomitis de Syene tue diocesis, qui quarto sunt consanguini- 
tatis gradu coniuneti, matrimoninm de facto dispensatione super hoc 
mon habita invieem contraxerunt et ... dieta Aleyda ex eo ereditur 
esse pregnans... Dietus rex... Sequentia ut in litteris eodem die 
datis sub nr. 125 Dat. Laterani XVI kl. decembris a. primo. 
Heg. 51 f. 25 nr. 91; Grandjean 95, 


127. 1303 November 16. Lateram. 


Benedictus XI. Bertoldo nato Eberardi comitis de Cazenelinbogen, 
qui olim existens elerieus in minoribus eonstitutus ordinibus quasdam 
parrochiales ecclesins sibi post Coneilium Lugdunense novissime cele- 
bratum collatas absque apostolica dispensatione recepit neque se fecit 
iufra. annom. ad sacerdotium promoveri, fructus percipiendo ex eisdem, 
ac deinde ipsis dimissis matrimonium contraxit, Alberti regis et ipsius 
Bertoldi supplieationibus inclinatus, remittit fruetus predietos, omnem 
infnmiam occasione premissorum obortam penitus abolens. 

Illis apostoliea sedes ,.. Dat. Laterani XVI kl. decembris a. 
^am ‚Reg. 51 f. 96. nv. 90; Grandjean 94. 


1258. 1303 November 16. Lateran. 


Benedietus XT Conrado preposito eccl. Werdensis Colon. dioc, 
elerieo Alberti) regis Romanorum pro eo supplieantis indulget, ut, 
«quamdiu obsequiis dieti regis insistit, et usque ad quinquennium, dum 
in aliqua ecclesiarum, ubi fuerit beneficiatus, resederit, frnetus bene- 
fieiorum suorum eum eura vel sine cura, etinm si dignitates vel per- 
sonatus existant, integre, cotidinnis distributionibus dumtaxat exceptis, 
pereipere valent. 

Personam tuam tuis , . . Dat. Laterani XVI kl. decembris a. primo. 

In e. m. de Gronawe Trever. et Uterine-vallis Spirensis dioc. mo- 
masteriorum abbatibus ae decano eeel. Wormaciensis. 

Heg. 51 f 20 nr. 78; Grandjean 78. 





129. 1303 November 16. Lateran. 


Benedietus XI Conrado de Lorche enpellano A(lberti) regis Ro- 
manorum confert ecel. Maguntine canonieatum, prebendam vero 
Vail. Regoston I. 5 


66 ? 1308 November 18. 


ad presens vacantem vel proximo vaeatüram ac personatum vel dig- 
mitatem, si quis vel qua in dieta ecclesia seu civitate vel diocesi 
tune vacaret vel eum vacare contingeret, eidem reservat, non obstante 
quod in Werdensi preposituram et S. Servatii Traiectensis et S. Mar- 
tini Pingwensis Colon. Magunt, et Leod. dioc. ac S. Stephani Magunt, 
ecclesiis ennonicatus et prebendas obtinet, 
In c. m. archiepiscopo Treverensi et de Uterina-valle et de Gru- 
nawe monasteriorum abbatibus Spirensis et Treverensis diocesium. 
Reg, 51 f. 25 nr, 89: Grandjean 980. 


130. 1303 December 12. Lateran. 


[Benedietus XI] abbati et conventui monasterii Mediolacensis ord. 
S. Bened. "Treverensis diocesis. 

Cum a nobis petitur... Sane peticio vestra nobis exhibita eon- 
tinebat, quod olim... archiepiscopus Treverensis provide attendens, 
quod facultates monasterii vestri ndeo erant tenues et exiles, quod ex 
eis non poteratis comode substentari, ecclesiam de Wadrelli sue dio- 
cesis, in qua ius patronatus habebatis, tune vacantem, habito super 
hoe cum dileetis filiis capitulo eeclesie Treverensis diligenti tractatu, 
de ipsorum consensu eum omnibus iuribus et pertineneiis suis vobis 
auetoritate ordinaria in usus proprios duxit eanoniee conferendam, re- 
servata de proventibus ipsius eeclesie de Wadrella vieario in ea per- 
petuo servituro congrua portione, ex qua comode sustentari poeset, 
inra episcopalia solvere et alia sibi incumbentia onera supportare, 
prout in patentibus litteris inde confectis ipsorum arehiepiscopi et en- 
pituli sigillo munitis plenius dieitur eontineri. Nos itaque ... confir- 
mamus... Dat. Laterani II idus decembris 

Reg, 51 f. 39 nr. 164; Grandjean 179. 


131. 1303 December 18. Lateran. 


Benedictus XI cum Peregrino diacono rectore ceclesic de Coverna 
"freverensis dioc, qui predictam parrochialem ecclesiam asseentus se 
non fecit infra annum, nt tenebatur ex constitucione concilii Lugdu- 
nensis, ad sacerdotium promoveri ac nichilominus eandem ecclesiam post 
lapsum dicti anni usque ad hee tempora retinuit, fructus percipiendo 
ex eadem, cum eandem ecclesinm adhuc pacifice possideat ac super 
prebenda in eeclesia "reverensi litiget nullumque obtineat aliud bene- 
ficium ecclesiastieum, consideratione nobilitatis generis, elegantie mo- 
rum ete, dispensat, quod eandem ecclesiam retinere licite valeat, om- 


k 





1303 Jannar 17. 8t 


nem infaminm et inhabilitatem occasione premissorum contraetas ab- 
olet, proviso quod in presbiteratum iuxta constitueionem eandem sc 
faciat promoveri statutis a jure temporibus quodque fructus prefatos 
missus iuste perceptos vel eorum extimacionem, si forte non extant 
convertere student in utilitatem ecelesie snpradiete. 
Sedis apostolice malta ... Dat. Laterani XV kl. ianuarii a. primo. 
Reg. 51 f. 39 nr. 168; Grandjean £76. 


182. 1304 Januar 27. Laterani, 


Benedietus XI archiepiscopo Treverensi mandat, quatinus ab 
Henrieo dieto Cuflex eustode eeclesie S. Castoris in Confluentia Trev. 
dioc. et a Nieolao dieto Ungaria de Metis canonico ecelesie S, Paulini 
extra muros Treverenses, qui canonieatus et prebendas, quos obtinent, 
permutare invicem capiunt, resignationem eorundem recipiat et permu- 
tationem faciat. 

Cum dileeti filii Henrieus ... Dat, Laterani VI kl. februarii a. 
UT Reg. &1 f. 100 nr. 490; Grandjean 488. 


133. 1304 Januar 27. Lateram. 


Benedietus XI abbatis monasterii. Claustri de Hymmeroch Cister- 
ciensis ordinis Trever. dioe. regimini et eure committit monasterium 
monialium de Rosindal eiusdem ordinis et diocesis. 

Inter cetera que . . . . Dat. Laterani V kl: februarii a. primo. 

Reg, 01 f. 120 nr. 621; Potthast 26547; Grandjean620; Hontheim, 
Hist, dipl. Trever. 11 nr. 5885 Heesius, Manipulus 97, 


134. 1304 Februar 5. Lateran. 


Benedictus. X] Gerlacum de Wetslaria, cuius culpa. quamvis 
deci ante plures annos. quidam. amisit oculum. quique posten plura 
obtinuit. benefieia ecclesiastica, inter. que ecclesiam. in Molenheym 
Treverensis diocesis nec se fecit ad sacros ordines promoveri, re 
habilitat. 

[Benedictus XI] Gerlaeo de Wetslaria preposito eeclesie in Vol- 
kenmarche Salzeburgensis diocesis. 

Consnevit apostolica sedes... Sane porrecta nobis tua peticio 
€ontinebat, quod olim tu, qui tunc eras circa etatis tue aunum octavum 
decimum constitatus et insistebas Parisius studio litterarum, quodam 


68 1304 Februar 21. 


sero eameram cuiusdam ui socii teeum in uno hospitio babitantis 
more familiaris societatis intrasti, sed eodem socio non reperto ibidem. 
quendam iuum gladium, qnem in tua camera semper habere consue- 
veras, invenisti; quo per te accepte et evaginato, dum illum ad lucem 
ostii dicte camere ipsius socii, que erat aliquantulum tenebrosa, sic 
evaginatum extenderes seu teneres et interim prefatus tnus socins ad 
predictam cameram suam rediret, diligentia per te non adhibita, que 
potuit et debuit adhiberi, preter tuum propositum in cuspidem seu 
acumen gladii eiusdem impegit et ex suscepto in pupilla alterius ocu- 
lorum suorum vulnere ipsius oculi lumen ammisit(), tuque postmodum 
preposituram ecclesie Volkenmache Salzeburgensis diocesis ac in Rastac 
et S. Floriani (!) necnon in Molenheym ceclesias euram animarum ha- 
bentes diete Salzeburgensis et Laventine nc Treverensis diocesium et 
eanonicatum ac prebendam eeclesie in Brizina, scolasticam quoque, que 
dignitas existit, eum canonicatu et prebenda in ecclesia S. Vietoris 
extra muros Maguntinos . .. recepisti ac eos per plures annos retinens 
et fruetus pereipiens ex aliquibus eorundem non te fecisti ad saeros 
ordines promoveri, dispensatione , .. non obtenta, Quare... a nobis 
humiliter postulasti, ut... dignaremur. Nos igitur... te restituimus 
integre... omnem maeulum sive notum ... nbolentes .. . et nichil- 
ominus tecum .. dispensamus, nb... prepositurmm et unam dictarum 
ecelesiarum parrochialium, quam malueris, ae canonientus et prebendas 
predietos valeas insimul dimissis aliis memoratis licite retinere . . . Dat. 
Laterani nonas febrnarii a. primo. 
Reg. 51 f. 186 nr. 85; Grandjean 711. 


135. 1304 Februar 21. Lateran. 


[Benedietus XI] priori fratrum Predieatorum Colon. 

Constitutus in presentia nostra dileetus fllius Iohannes de Rei- 
nageri (Remagen?) pauper subdiaconus Colon, diac. nobis exposuit, quod 
ipse olim absque licentia . . . archiepiscopi Colon. a G[erardo] arebi- 
episcopo Maguntino eodem die acolitatus et subdiaeonatus recepit or- 
dines rite alias statutis a iure temporibus et absque vieio symonie et 
postmodum in eisdem ordinibus ministravit, dispensatione super hoe 
aliqua non obtenta... Diseretioni tue... mandamus, quatinus, si est 
ita, eum eodem ... imposita sibi primo pro merito eulpe penitencia 
salutari eoque ad tempus iuxta tue die[cretionis] arbitrium ab eorundem. 
Ordinum executione suspenso, quod hiis non obstantibus in iisdem 
possit ministrare ordinibus et ad superiores ascendere .,. dispenses, 





1904 Februar 28. [LJ 


prout seeundum deum anime sue saluti videris expedire. Dat. Laterani 
X kl. martii a. primo, 
‚Reg. 51 f. 19% nr. 546; Grandjean 655 (mendose). 


*136. 1304 Februar 28. Lateran. 


Benedictus XI universis priorissis et sororibus monasteriorum 
Saneti Augustini secundum instituta et sub cura fratrum ordinis Pre- 
dieatorum viventibus indulget, ut ad prestationem decimarum de qui- 
lusenmque possessionibus et aliis omnibus bonis vel ad exhibendum 
annuum redditum suis dyocesanis episcopis neenon pedagia telonen et 
alias exactiones quibusvis regibus seu alis personis weeuluribus et 
elium ad dandum procurationes aliquas legatis vel nunelis apostolice 
sedis ete, minime teneantur, 

Saera vestra religio ... Dat. Laterani III kl. marcii p. n. a. 
primo. 

In litteris. Vidimus datis ab officiali curie Treverensis d. 20 m. au- 
quati 1306. Or. memb. sig. del. — Arch. Colon. nr. 7050. 


137. 1304. März 3. Lateran. 


Benedietus XI Arnoldo dieto de Puteo elerico Coloniensi in mi- 
moribus constituto examinato ab Altograto episcopo Vicentino, eui papa. 
loc commisit, comedit. officium tabellionatus. 

Ne contraetuum memoria,,, Dat. Laterani V nonas marcii a, 


primo. 
Reg. 51 f. 109 mr. 409; Grandjean 540, 


*138. 1304 März 9. Lateran. 

Benedictus. XI ministro. fratrum. ordinis. Minorum | provincie 
Coloniensis concedit facultatem in monasterium S. Clare Coloniense 
a comitissa Iuliacensi fundatum. et noviter edificatum inducendi trex 
rel quatuor moniales. eiusdem ordinis ex monasterio. Nussiensi eli- 
gendas, que ceteras. sorores in wodem monasterio recipiendas instru- 
ant regularibus. disciplinis. 

Benedictus episcopus servus servorum dei dilecto filio ministro 
fratrum ordinis Minorum provincie Coloniensis salutem et apostolicam 
benedictionem. 

Petitio tun nobis exhibita continebat, quod quondam Beatrix ® 

a) soriptum loco eraso. In margine notatur corrigendum esse: Richardis. 





70 1304 März 9. 


comitissa Inliacensis ... quoddam monasterium in civitate Coloniensi 
ad honorem Beate Clare, in quo locare sorores ciusdem ordinis pro- 
ponebat, edificare cepit propriis sumptibus et expensis. Et licet eadem. 
comitissa morte preventa opus dicti monasterii consumare nequiverit, 
iamen ... iu sua ultima voluntate opus dieti monasterii, mandavit. 
et disposuit eonsumari. Quare pro parte toa fuit nobi» humiliter 
supplicatum, ut, eum venerabilis fratris nostri .. arehiepiseopi ad hoc 
accedat assensus, tibi, quod. prefato monasterio eum officinis necessariis 
consumato sorores ibidem ponere ae ipsas et monasterium antedietum 
ordini ineorporare prefato quodque ad informationem sororum ipsarum 
in regularibus disciplinis tres vel quatuor de monislibus monasterii de 
Nussia eiusdem ordinis Coloniensis diocesis de conventu eiusdem mu- 
nasterii ac predietarum assumendarum sororum sensu recipere et ad 
ipsum monasteriwm transferre posses, concedere dignaremur. Nos igi- 
tur... devotioni tue ponendi prefatas sorores in monasterio sepedieto 
ipsaque monasterimm et sorores memorata ineorporandi ordini et tres. 
wel quatuor moniales predieti monasterii de Nussia, que prefatas so- 
rores instruant et informent regularibus disciplinis, de conventus pre- 
dieti monasterii et predictarum sororum assumendarum assensu reci- 
pere et transferre ad ipsum monnsterium Sanete Clare sepedieto mo- 
masterio, ut predieitur, consumato libere valeas, plenam concedimus 
facultatem, Datum Laterani VII idus marcii p. n. a. primo. 
Or. membr. cum plumbo pendente, Sub plica ad sinistr.z Jo. Fulg.ı 
sub plica ad dexir,: Jo. Fulg.; in dorso: P. de Trivio Bononiensis, 
B. — Paris, Bibl. nat, f. latin, 9980 nr, 2, — Apograph. in arch. 
civit. Colon. Invent. nr. 156. 


189. 1304 März 9. Lateran. 


Benedietus XI Nicolao rectori ecelesie de Hanliers Trever. dioc. 
et ecelesie de Magres eiusdem dioc. remittit fructus indebite perceptos 
ex ecclesia de Hanliers, quam idem illicite recepit ac retinet una cum 
ecclesia de Magres iam elapsis quinque annis, omnem maeulam ob- 
ortam occasione huinsmodi in eo penitus abolet dispensatqne cum eo, ut 
utramque eeelesinm insimnl habere et tenere de cetero valeat. 

Libenter erga illos... Dat. Laterani VII idus marcii a. primo. 

‚Reg. 51 f. 144 nr. 621; Grandjean 763, 


140, 1304 März 10. Lateran. 
Benedietus XI Marie eomitisse Iuliacensi indulget, ut monasteria 
monialium Cistere. ord. in regno Francie et ducatu Brabancie con- 





1304 März 10. m 


sistentia cum decenti et honesta mulierum comitiva ingredi valeat, 
dummodo abbatissarum et eonventnum monasteriorum eorundem ad id 
aecedat assensus nee in ipsis Maria comedat vel pernoetet, 
"Tue devotionis sinceritas... Dat. nt supra (=Laterani VI idus 
martii a, primo). 
Reg. 51 f. 182 nr. 798; Grandjean 1002, 


*141. /304 Marz 10. Lateran. 


Benedietus XI Treverensi et Coloniensi arehiepiseopis, Babenber- 
mensi et Constanciensi episeopie mandat, quatinus fratribus ordinis 
Predicatorum provincie "lheuthoniee efficacia defensionis presidio assis- 
tentes ac facientes constitutionem: „Inter eunetas...^* ab ipso nuper 
editum super predientionibus libere ab eisdem fratribus faeiendis et au- 
diendis confessionibus neenon super eanoniea portione et episcopali 
quarta de relietis ipsis fratribus minime detrahenda firmiter observari, 
mon permittant eoedem contra tenorem ipsius constitutionis moleetari. 

Super egenum nuper ,.. Dat. Laterani VI idus martii p. n. a. 

rimo. 

z In certum in instrumentum datum ab Henrico archiepiscopo Colo- 
niensi Argentine feria quinta post diem cinerum a. d. f38. — 
Coblenz. Arch. reg. Erzstift Trier. Erzb. Staatsarchiv. 


*142. 1304 Mürz 11. Lateran. 

Benedietus XT petentibus priorissa et conventu monialium mona- 
sterii Vallis 
dum instituta. 


am a Boemundo archiepiseopo Treverensi d. 6 m. 

februarii a. 1299 concessam et a Theodorico eins suecessore d. 23 m. 
decembris a. 1801 confirmatam. 

Meritis vestre religionis . . , Dat, Laterani V idus martii a. 


Grandjean 692. Van Werweke, Cartulaire 
(ez arch. Weimar.) Potthast. 25394. 


1. Later 

1 ecelesie Treverensis mandat, quatinus ea, 
que de hanis monasterii Vallis B. Marie ord. S. August, Trever. dioe. 
per eoneessiones a priorissis et eonventu faeta alienata inveuerit illi- 





Tot 408 e - Term TE EEE ne 








Heike 6 IETHEDIA-O CUMELTEO 
ITet à 16 We GJnowb 





48 LA Un oL Yarum 


Penn I: than od 
fué de term formen 4, 
siones illicite alienata 
ciusdem legitime rer 
Ad audiencíum tostezu. ise Perum; X kl unb & primo. 
Potthast. 26431, Grundzum 1519 


1) Corp. iur. cunm Imsea. ummun i 5 tt. VII de prirüegüs c. 1. 


Se FrupLePTUTOEDSM IDRDük. YE BR. 
Tues Jenenenue Cum Per SUDDee- 
^ '*£. Crank al IDe € TUOICHZRIED 














1904 Mai 29, 


147. 1304 Mai 23 Perugia. 


Benedictus XI magistro Gabriel! plebano de Valento collectori 
decime mandat, quatinus. pecuniam. collectam assignet certis camere 
apostolice mercatoribus. 


Benedietns XI magistro Gabrieli plebano plebis de Valento Pi- 
sane diocekis. 

Cum felicis recordacionis B(onifaeius) papa VII predecessor 
noster te ad Maguntinam, Treverensem, Coloniensem, Bremensem, Mag- 
deburgensem et Salzburgensem provineias ac earum et Eistatensem et 
Bambergensem civitates et dioceses in regno Alamanie et eius. partibns 
eonatitutes pro colligendis et exigendis ibidem decimis censibus et 
obventionibus quibuscumque tam Romane eeelesie quam subsidio Terre 
Sanete debitis duxerit destinandum, mos, nt peeuniam, quam ex pre- 
miseis recipere te continget, habere possimus in promptu, discretioni 
iue per apostolicn scripta mandamus, quatinus totam pecuniam, quam 
de premissis ad manus tuas vel illorum, quos ad huiusmodi ministe- 
rium deputabis pervenire contigerit, dileetis filiis Oliverio Lippo, 
Naddo Gerardini de Cireulis et Bonaeurso Bonincontri, civibus et 
mercatoribus Florentinis de societate Circulorum, eamere nostre mer- 
eatoribus, vel eorum alteri seu ipsorum vel alterius eorundem procu- 
ratori seu procuratoribus ad hoc ab eis speeialiter constitutis, bas 
nostras deferentibus litteras, ,. . assignes integraliter et per subcollec- 
tores a te. deputatos vel deputandos facias nssignari per cos nobis ad- 
nostrum beneplaeitum in Romana curia persolvendam, faciens de sin- 
gulis assignacionibus huinsmodi et valore monete, que ipsis assigua- 
bitur, videlicet ad quot florenorum auri valorem eadem moneta tem- 
pore huiusmodi assignacionis ascendat, duo confici publica instrumenta, 
illa nobis, penes te retentis similibus, per fidelem nuncium transmis- 
surus ac niehilominus siguificaturus per tuas litteras harum seriem 
continentes, quiequid super hiis duxeris faciendum. Sie itaque in hae 
parte vigilanter et fideliter te habere procures, quod possis exinde 
merito eommendari. Dat, Perusii X kl. iunii a. primo. 

Reg. 51 f. 224 nr. 165; Grandjean 1278, 


148. 1304 Mai 28. Perugia. 

Benedietue XI. Marie comitisse Iuliacensi indulget, ut mona- 
steria monialium ordinis Cistereiensis consistentia in regno Francie et 
ducatu Brabantie, ad que eam pro tempore contigerit deelinare, eum 





14 1304 Mai 38, 


decenti et honesta mulierum comitiva ingredi valeat, dummodo ad id 
ahbatissarum €t conventuum accedat assensus et ipsa cademque comi- 
tiva non eomedat in ipsis nec etiam pernoctet, " 
Tue devotionis sinceritas . . . Dat. Perusii V kl. iunii a primo, 
‚Reg. 81 f. 182 nr. 798; Grandjean 1002. — Cf. nr. 140. 


149. 1304 Mai 98, Perugia. 


Benedietus XI Marie comitisse Tulincensi coneedit facultatem ha- 
bendi altare portatile cum debita reverentia et honore, in quo sibi et 
ove familie possit in loei& congruis et honestis divina officin per ca- 
pellanos proprios faeere celebrari. 

Personam tuam tue . . . Dat. ut supra (— Perusii V kl. iunii 
a. primo). 

Reg. 51 f. 182 nr. 198a, Grandjean 1001 


150. 1304 Mai 28. Perugia. 


Benedietus XI. Marie comitisse Inlincensi. 

„Cum tibi ex eoneessione nostra lieeat habere altare portatile 
et super eo tibi tueque familie in locis eongruis et honestis divina 
efücein per eapellanos proprios facere celebrari, nos tuis supplieationi- 
bus inelinati auctoritate presencium indulgemus, quod eciam in locis 
ceelesiastico suppositis interdicto possis tihi et familie tue domestice 
per eosdem eapellanos submissa voce, innuis elausis, excommunicatis 
et interdietis exelusis, officia faeere celebrari predieta, dummodo tu et 
iidem enpellani ae familia eausam non dederitis interdieto nee id tibi 
vel eis eontingat specialiter interdici, Nulli ergo ete. nostre eonces- 
sionis ete. Dat. Perusii V kl. iunii a. primo. 

Reg, 51 f. 180 nr. 835; Grandjean 1049, 


151. 1304 Juni 4. Perugia. 


Benedietus XI abbati monasterii S, Pantaleonis Coloniensis man- 
dat, quatinus magistrum et fratres domus militie "'empli Jerosolimitani 
contra molestatores quoseunque tueatur ac defendat. 

Etsi eunetos sub... Dat, Perusii Il monas iunii a. primo. 

In e, m. pro eisdem decano ecclesie S. Symeonis Treverensis (et 
multis aliis). 

‚Reg. 51 f. 168 nr. 180; Grandjean 992. 





1904 Juni 4. 


*1852. 1304 Juni 4. Perugia. 


Benedictus X1 ministro. fratrum ordinis. Minorum | provincie 
Coloniensis concedit. facultatem in monasterium S. Clare. Coloniense 
a Richardi comitissa. Iuliacensi fundatum et iam. edificari inceptum 
inducendi tres vel. quatuor. moniales eiusdem. ordinis ex monasterio 
Nussiensi eligendas, que ceteras. sorores in. eodem recipiendas instru- 
amt. regularibus. disciplinis. 

Benedietus episeopus servus servorum dei dilecto filio . . ministro 
fratrum ordinis Minorum provincie Coloniensis salutem et apostolicam 
benedictionem. 

Petieio tua nobis exhibita continebat, quod quondam Richardis 
comitissa Tuliacensis cupiens pro anime sue salute unum monasterium in 
eivitate Coloniensi ad honorem Sanete Olare, in quo sorores ordinis 
eiusdem Sancte collocarentur, fundari, quandam aream ad hoc aptam. 
sitam in civitate predieta et certam quantitatem peeunie deputavit pro 
huiusmodi monasterio construende. Quidam quoque civis Coloniensis 
pre edifientione ipsius monasterii quandam peeunie summam in sun 
ultima voluntate legavit. Et iam est dietum monasterium in endem 
area inehoatum, ad hec postmodum consensu bone memorie Wicboldi 
quondam Coloniensis archiepiscopi neeedente, — Quare. pro parte tun 
fuit nobis humiliter supplicatum, ut tibi, quod prefato monasterio eum 
efücinis necessariis eonsumato sorores ibidem ponere ae ipsas et mo- 
masterium antedietum ordini ineorporare prefato quodque ad informa- 
tionem sororum ipsarum in regularibus disciplinis tres vel qnatuor de 
monialibus monasterii de Nussia eiusdem ordinis Coloniensis diocesis 
de conventu eiusdem monasterii ae predietarum assumendarnm sororum 
assensu recipere et ad ipsum monasterium transmittere possis, eonce- 
dere dignaremur. Nos igitur ... devotioni tue ponendi prefatas so- 
rores in monasterio supradieto ipsaque monasterium et sorores memo- 
rato ineorporandi ordini et tres vel quatuor moniales predieti monasterii 
de Nussin, que prefatas sorores instrnant et informent regularibus 
diseiplinis, de conventus predieti monasterii et predietarum sororum 
assumendarum assensu reeipere et transferre ad ipeum monasterium 
Sanete Clare sepedieto monasterio, ut predicitur, consumato libere var 
leas, plenam concedimus auetoritate presentium faeultatem, Nulli ergo 
onmino hominum liceat hane paginam nostre concessionis infringere 
vel ei ausu temerario contraire, Si quis autem hoe attemptare pre 
sumpserit, indignationem omnipotentis dei et Beatorum Petri et Pauli 


1) Conf. nr. 188, 





76 1304 Juni 18. 


apostolorum eius se noverit ineursurum. Datum Perusii II nonas iunii 

p. n. a. primo, 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: N. Leon. 
In plica ad dextr.: Jac. Mars. In dorso: P. de Brivio Bononiensis. 
— Paris. Bibt. nat. f. lat. 9280 nr. 3. — Apogr. in bibl. civit. Colon. 
Inventar. nr. 156. — Reg. 51 f. 169 nr. 186; Grandjean 981. Wad- 
ding, Annal, Minor. IV, 447 nr.14; Potthast 25489. Eubel, Bullar. 
Francisc. V nr. 42. 


*158. 1304 Juni 13. Perugia. 


Benedietus XI thesaurario ecclesie S. Florini in Confluentia 
Trever. dioc. mandat, quatinus ecclesiasticas personas necnon comites 
barones nobiles milites et alios laicos civitatis et dioc. Trever., qui 
terras domos vineas possessiones villas grangias prata necnon molen- 
dina paseua et bona sub annuo censu seu redditu a monasterio de 
loco S. Marie ord. Cisterc. Colon. dioc. tenent, per censuram eccle- 
siasticam appellatione postposita compellat, quod censum sive redditum 
abbati et conventui dieti monasterii exhibeant. 

Significarunt nobis dilecti ... Dat. Perusii idus iunii p. n. a. 
primo. 

Wiesbaden. Arch. reg. Abt. Marienstatt. nr. 163. Or. membr. cum 
plumbo pendente. In plica ad dexteram: B. de Brixia. Potth. 26632; 
Grandjean 1325. 


*154. 1304 August 26. 


Gerhardus comes Iuliacensis significat seabinis S. Columbe Colon., 
quod Rieardis mater eius defuncta, Walramus frater eius et ipse 
aream Colonie in platea Berlinc sitam, quam antea possedit Wernerus 
dictus Perfuse, sororibus ord. S. Clare donaverunt ad edificandum 


conventum. 
Or. membr. cum si, comitis et Elisabeth uxoris. Düsseldorf. 
Arch. reg. St. Clara Colon. nr. 2. 





1806 November 14. a 


Clemens V. 
1305-1314. 


*155. 1305 November 14, Lyon. 


Clementis V coronationi adest in comitatu Philippi regis Fran- 
eorum Henricus comes Lucilinburgensis, 
‚Joh. Hoisem. ap. Chapeavilie 1. 444. 


156. 1302 Dezember 5. Lyon. 


Clemens V Coloniensi, Maguntino et Treverensi archiepiscopis 
(aliisque. pluribur imperii principibus) singulas destinat litteras, quibus 
eos hortatur, ut regem. Albertum moncant et inducant, ut ipse dona- 
ionem et promissionem a patre suo Rudolfo faetam Helisabet sue 
consorti adimpleat ant iuxta assensum principum electe regine, castrn 
terras et possessiones, ex quibus redditus duorum milium. mareharım 
argenti percipere singulis annis en valeat, assignare procuret, 

Fraternitatem tuam, quam . . . Dat. Lugduni nonas decembris 
(a. primo). 

Heg, 52 f. 885 Rg. Cl, V. nr. 502. 


157. 1300 Januar 1. Lyon. 


[Clemens V] ... Marie comitisse Tuliacensi et nepoti... Marie 
regine Francorum illustri. 

Cum ad monasterium monialium de Longocampo iuxta Sanetum. 
Clodoaltum ordinis S. Clare Parisiensis diocesis, im qua duas sorores 
germanas ordinem predietum professas asseris te habere, specialem 
geras devotionis affeetum, mos tuis smpplicati, (a inclinati, nt mo- 
masterium ipsum, quotiens volueris, eum dece *omitiva honestarum 
matronarum ac etiam fratrum Minorum ingredi libere valens et ibidem. 
eenare et etlam pernoetare ... dummodo ad id abbatisse dieti mo- 
nasterli vel eius loeum tenentis accedat assensus, auctoritate tibi 
apostoliea indulgemus. Nulli ergo ete. Dat. Lugduni kl ianuarii 
[a- primo]. 


Reg, 52 f, 85; Bg. Ol. V, nr. 464. 









1506 Januar 1. 


158. 1306 Januar 1. Lyon. 

Clemens V eidem comitisse [laliacensi). 

"Tue devotionis sinceritas... Cum itaque, sicut ex parte tua 
fuit expositum coram nobis, tu ad monasteria religiosarum inclasarum 
Predicatorum et Minorum et monialium Cisterciensium et 
dimmm devotionem habeas specialem, nos tui supplicati 
mati, mt eandem monasteria, Cisterciensium. Premonstratensium Clunin- 
eemsum et de earitale monasteriis dumfaxat exeeplis, rum decenti 
eomitiva honestarum matronarum ingredi libere valeas et ibidem co- 
medere ac etium pernoetare ... dummodo ad id abbatum seu priorum 
abbatissarım seu priorissurum dictorum. monusteriorum et locorum vel 
eorum loenm tenentium ad id aecedat mwsensus, anctoritate tibi apo- 
siolies indulgemus. Nulli ergo ete. Dat. Lugduni LXL (N) ianuarii 
[anno primo]. 

Reg. 52 f. 84; Ra. Ct. V nr. 488. 


159. 1306 Januar 8. Lyon. 
Clemens V eidem [Marie] comitisse [Inlincensi] 


Personam tuam sinceri. . . Nos tuis supplicationibus inclinati 
habendi altare portatile eum debita reverentia et honore ae faciendi 
super illo in loco eongruo et honesto missarum sollempnia auetoritate 
tibi presentium indulgemus sine iuris preindicio alieni. Nulli ergo ete. 
Dat. Lugduni HI nonas ianuarii [a. primo]. 

Bug. 52 f. 83; Hg. Cl. V nr. 485. 


160. 1306 Januar 3, Lyon. 


Clemens V [Marie comitisse Iuliacensi]. 

Personam tnam tnis... mos tuis supplientionibus inelinati, auc- 
toritate tibi presentium indulgemus, ut, si quandoque ad loca ecele- 
siastico supposita interdieto te devenire contingat, possis super altari 
portatili ... iannia elausig, excommunieatis et interdictis et ommibus 
alis preter te et familiares tuos exclusis, non pulsatis eampanis et 
voce submissa divina offieia facere celebrari, dummodo tu vel iidem 
familiares causam non dederitis interdieto nee id tibi vel eis eontingat. 
specialiter interdiei. Nulli ergo ete, Dat. Lugduni Il nonas ianuarii 
à. primo), 

Reg. 52 f. 89; Mg. Cl. V nr. 486, 





1906 Januar 3. 


161. 1306 Januar 3. Lyon. 


Clemens V eidem comitisse Tulincensi. 

Cum per eonfessionis Javaerum . .. Nos . . . nt liceat tibi aliquem 
diseretum presbiterum religiosum vel alium in tuum eligere eonfesso- 
rem, qui audita confessione tua, quociens fuerit oportunum, tibi pro 
eommissis ininngat penitentiam salutarem ac ab hiis et a sententiis 
latis a ennone, si qua forsitan ineurrere te contingat, absolvere, nisi 
buinsmodi eommiesa et en, pro qnibus easdem ineurreris sententias, 
talia fuerint, quod te propterea venire nd sedem apostolicam perso- 
naliter oporteret et super quibus esset gedes eadem merito eonsulenda, 
ac ministrare eelera ecelesiastiea sacramenta et vota, ai qua forsitan 
promisisti, Terosolimitano dumtaxat excepto, in alia pietatis opera 
commutare neenon tecum et liberis tuis in observantia ecelesiasticorum 
jeinniorum esu earnimm dispensare libere valent, auetoritate tibi 
presentium indulgemus, Nulli ergo ete. Dat. Lugduni III nonas innu- 
arii [n. primo]. 

Reg. 52 f. 83; Rig. Cl. V nr. 487. 


162. 1306 Januar 13, Lyon. 


Clemens V intuitu Wfenceslai] regis Boemie confert Petro eius 
notario preposituram eeclesie Wissegradensis prope Pragam, euius 
fruetus Petro [de Aspelt] episeopo Basileensi olim Wissegradensi pre- 
posito in exonerationem debitorum ceelesie Basileensis. ad certum 
tempus concessi crant. 

Dum condiciones et merita , . . Dat, Lugduni idus ianuarii [a. 
primo]. 

Reg. 52 f. 107; Rig. Cl. V 614. 


163. [1306] Januar I7. Lyon. 


Clemens V Remensi et Coloniensi archiepiscopis ae Cameracensi, 
"Tornacensi, Atrebatensi, Morinensi et Traiectensi episcopis in comitatu 
Flandrie ordinariam iurisdictionem mediatam et immediatam habentibus 
ad petitionem Roberti comitis Flandrie mandat, quatinus per triennium 
quascumque causas et lites in comitatu predieto ortas vel orinndas et 
al ipsorum cognitionem ratione ori ecclesiastici competentes infra 
ipsum comitatum in locis tutis Flandrensibus audire vel personis ydo- 


1) €f. nr. 46 et 72. 





0 1906 Januar 18. 


meis delegare proeurent. — lisdem notifieat, quod 5. Pharahildis Gan- 
densis et S. lohannis Leodiensis prepositis ac thesaurario Luthonensis 
"Tornacensis et Cameracensis dyocesimm ecclesiarum per alias litteras 
mandat, nt concessionem predictam faciant per censuram ecclesiasticum 
inviolabiliter observari et predietos episcopos ad parendum compellant, 
Supplieavit nobis deleetus ... Dat. Lugduni XVI kl. februarii. 
Heg. 52 f. 171 nr. 910; Hg. Cl. V 1004; Brom. nr. 165. 


164. 1306 Januar 18. Lyon. 


Clemens V episcopo Atrebatensi et eleeto Coloniensi ae Jacobo 
de Sabello archidiacono Bruxellensi im eeclesin Cameracensi mandat 
sub exeommunieationie pena eo ipso ineurrendo, quatinus Guidonem 
episcopum Traieetensem monere et indueere proeurent, ut infra unius 
mensis spatium post monitionem huiusmodi de mille quingentis flo- 
renis, quos Oetavianus Calliboeonus eivis et mereator Guillermo Gui- 
donis predeeessori mntuaverat, et de dampnis et expensis eidem mer- 
eatori satisfaciat. Alioquin dietum Guidonem exeommunieatum atque 
suspensum dietamque ecelesiam interdietam publice muneient et ab 
aliis nuneiari eurent, ae nichilominus eundem Guidonem peremptorie 
eitare eurent, ut infra duorum mensium spacium post citationem huiug- 
modi compareat personaliter eoram papa. Diem vero huius eitationis 
pape per litteras intimare curent. 

Significavit nobie dileetus . ,. Dat. Lugduni XV kl, februarii. 

‚Reg, 52 f. 65; lig. Cl, V nr. 977; Brom nr. 464. 


165. (1306 Januar 22. Lyon). 

Clemens V. providet ecelesia. Coloniensi de persona Henriei (de 
Virneburg) prepositi eiusdem ecclesie. 

Militanti ecelesie lieet immeriti... Sane dudum vacante Colo- 
niensi ecelesia per obitum ,.. Wieboldi... dilecti filii capitulum ip- 
sius ecclesie ... te eiusdem et Bernardum Bunnensis ecclesiarum. pre- 
positos in Coloniensem archiepiscopum in discordia elegerunt, vosque? 
pro electionum vestrarum obtinendis eonfirmationibus personaliter ad 
Romanam euriam accedentes, a Benedieto predecessore nostro humi- 
liter postulastis ensdem .. . eonfirmari. — Quia tamen.. Bonifacius 
papas VEIT... adhue vivente... Wieboldo ... provisionem et ordi- 


8) Nosque ms. 





1306 Januar 22, Bt 


nationem ipsius ecclesie apostolice sedis dispositioni reservane, decre- 
vit extune irritum et inane, si seeus super biis per quoscumque sei- 
enter vel ignoranter attemptari contingeret in futurum, idem Bene- 
dietus electiones predietas, lieet vos invieem alter alteri. deferentes 
suppliciter petieritis ab eodem, ut de vobis altero eidem ecelesie pro- 
videretur, invenit contra predieti Bonifacii reservationem de faeto pre- 
sumptas, eas ... eassavit... ne tandem ad personam tuam convertens 
sue considerationis intuitum, de te eidem Coloniensi eeclesie in con- 
sistorio privato providit teque prefecit archiepiscopum et pastorem, ac 
antequam tua foret huiusmodi provisio publicata, eodem Benedicto morte 
prevento nobisque postmodum ... ad apicem summi apostolatus as- 
sumptis, tu ad apostolienm sedem aecedens, nobis huiusmodi negotium 
diligentius exponere euravisti, peteng humiliter, ut tam tibi quam in- 
dempnitati eiusdem Coloniensis ecelesie de oportuno euraremus reme- 
dio providere. Nos itaque a fratribus nostris inquisita super hiis et 
reperta plenius veritate... quod a dicto predecessore nostro super 
hiis cirea personam tuam faetum extitit... confirmantes, tibi de dieta. 
Coloniensi ecclesia providemus teque... eidem... in archiepiscopum 
préficimus et pastorem ... Dat, Lugduni. 

Eodem modo decano et capitulo eccl. Colon. ... universis nobi- 
libus et vassallis ecel. Colon... . universis nobilibus populo civitatis 
et diocesis eiusdem eccl... universis suffraganeis eccl. Colon. +.» 
regi Romanorum , . . 

Reg. 62 f. 59; Reg. Cl. V. nr. 387, 


*166. 1306 Januar 22. Lyon. 


Clemens V decano et capitulo Coloniensis ecelesie. munciat, 
quod ecclesie Coloniensi providit de persona Henrici prepositi eius- 
dem ecclesie. 

Clemens... deeano et capitulo eeclesie Coloniensis . . . 

Militanti ecelesie licet immeriti... Sequitur eadem narratio, 
quam erhibent littere ipsi Henrico destinate... Dat. Lugduni XI kl. 
februarii p. n.a. primo. 

abr, cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr, xx P.Asbicilis. 
In dorso: C. Aquila et: R. eapitulo DOOXXXVIID, Düsseldorf, 
Arch. reg. Kurküln nr. 429, 


Vatlic, Regesten 1 





1306 Januar 22. 


*167. 1306 Januar 22. Lyon. 

Clemens V. suffraganeis. ecclesie Coloniensis nunciat, quod. Colo- 
niensi ecclesie providit de persona Henrici prepositi eiusdem. ecclesie. 

Militanti ecelesie licet immeriti ... Sequitur eadem marratio, 
quam exhiben littere ipsi. Henrico destinate .... Dat, Lugduni XI 
kl. februarii p.n.a. primo. 


Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: p_ Awchilia, 
In plica ad deztr.: Lamcelotue In dorso: H. de Aqulla et R. Ca- 
pituo DCCXXXVIIP. Düsseldorf. Arch. reg. Kölner Domstift 
nr. 884. 


*168. 1306 Januar 22. Lyon. 
Clemens V regi Romanorum nuneiat, quod Coloniensi ecclesie 
providit de persono Henriei prepositi eiusdem. ecelesie, 
Divine gratia maiestatis... Dat. Lugduni XI kl. februarii p.m. 
a. primo. 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: p Kosinilie, 
In plica ad dextr.ı P. Set. In dorso: H. de Aquila. et: R. Capitulo. 
DCO?XXXVIIP, Düsseldorf. Arch. reg. Kölner Domstift nr. 384. 


169. 1306 Januar 23. Lyon. 

Clemens V cum Godofrido de Bueta elerico Treverensi dispensat, 
ut non obstante defeetu natalium, quem pati r de presbitero genitus 
et soluta, possit nd omne or 
eum, etiam si habeat euram a 

llegitime genitos, quos ... 
primo]. 

Reg. 69 f. 108 nr. 


[Clemens V] episcopo. Leodliensi et. decano Trevirensis ot archidia- 
Cone Senensis ecclesiarum. 

[Clemens V] magistro Bindo preposito et canonico ecclesie Colo- 
niensis, notario nostro, 





1806 Februar 1. Lj 


Digne agere credimus... Cum itaque prepositura ecclesie Co- 
loniensis, cui archidiaconatus eiusdem ecclesie est annexus ac cano- 
nicatus et prebenda, quos... Henricus electus Coloniensis olim pre- 
positus arehidiaconus et eanonicus eiusdem ecclesie... obtinuit, per 
liberam resignationem dieti eleeti in manibus ,.. Ricardi S. Eustachii 
diaconi cardinalis apud sedem eandem ante munus consecrationis ab 
eodem electo receptum sponte factam et ab ipso cardinali de mandato 
faeto sibi oraculo vive vocis receptam vocavisse noscantur, ... nos .. 
eonsideratione dieti cardinalis nobis pro te consobrino suo... suppli- 
vantis... preposituram archidinconatum eanonientum €t prebendam 
predietos . .. tibi eonferimus et de illis etiam providemus . . . non ob- 
stantibus quibuscumque stantis... aut quod plebanatum plebis de 
Pava Aretine diocesis et parrochialem ecclesiam 'S. Petri de Castro- 
veteri Senensi ex dispensatione apostolica et in Senensi aut (!) Lau- 
dunensi ecclesiis eanonieatus et prebendas nosceris obtinere . . . Tecum 
insuper miebilominus, quod preposituram et archidiaconatum predictos 
una cum plebanatu parrochinli ecelesia canonieatibus et prebendis 
predictis retinere licite valeas, ... dispensamus, proviso quod prepo- 
situra ete, usque: nullatenas negligator . .. Dat. Lugduni III kl. febru- 
arii (a. primo). 

Reg. 59 f. 6d/i. Rg. CL. V. nr. 314 (ubi falso est seriplum Raymundo 
loco Bindo). 


A71. 1306 Februar 1. Lyon. 


Clemens V eum lobanne de Tholeya clerico Treverensis dioe. 
de presbitero genito et molta dispensat, quod huiusmodi defectu non 
obstante possit ad omnes ordines promoveri et ecelesiastieum.  bene- 
fieium obtinere, etiamsi euram habeat animarum, 

legitime genitos... Dat. Lugduni kl. februarii (a. primo). 

Reg. 52 f. 50; Rg. Cl. V nr. 282. 


172. 1306 Februar 4. (Lyon). 


.. die III februarii anni CCOVI", 

Electus Coloniensis consecratus promisit pro commmmi servitio 
domini pape et collegii XXV. cardinalium „IL“ marcharum argenti 
computata marcha pro .V. flor. et .V. consueta servitia pro fa- 
miliaribus eorundem solvenda in Romana curia ubicumque fuerit usque 
ad factum nativitatis domini proxime venturum. 

Oblig. el Solut. 1 (813) f 27; Rig. CL. V Appendix pg. 20. nr. 4n.&. 


[73 1806 c. Februar. 


178. 1306 c. Februar (Lyon). 


[Clemens V] venerabili fratri nostro archiepiscopo Coloniensi. Sa- 
lutem etc. 

Vaeante dudum Coloniensi ecclesia etc. ut supra usque: tibi 
de dieta Coloniensi ecclesia!)... duximus providendum teque pre- 
fecimus in ... pastorem. Cum autem postmodum per ... P. epis- 
copum Sabinensem tibi fecimus munus consecrationis impendi, frater- 
nitati tue... mandamus, quatinus ad premissam ecclesiam cure tue 
commissam cum nostre gratia benedictionis accedens, sic eam pru- 
denter et fideliter regere studeas, quod ipsa ecclesia sub tuo ministerio 
spiritualiter et temporaliter annuente domino prosperis consurgat aug- 
mentis tuque proinde livinam et nostram dicte sedis gratiam conse- 
qui ubique merearis. Dat. ut supra. 

Reg. 52 f. 59; Rg. Cl. V nr. 388. 


174. 1305 November 14.—1306 Februar 15. Lyon. 


Clemens V Raynaldo comiti Gelrensi concedit facultatem tria 
hospitalis, unum videlicet infra eius terram et aliud infra regnum 
Francie ac tercium in partibus Terre Sancte, si eum illuc transfretare 
contingat, construendi et dotandi de bonis propriis pro recipiendis 
inibi pauperibus et infirmis. 

Sincere devocionis affectus ... Dat. Lugduni. 

Reg. 52 f. 62; Rg. Cl. V 352; Brom 468. 


175. 1305 November 14.— 1306 Februar 15. (Lyon.) 


Clemens V Raynaldo comiti Gelrensi concedit facultatem. duas 
vel tres domas cum oratoriis ac officinis necessariis edificandi ad opus 
fratrum ordinum aliquorum mendicantium in locis infra Raynaldi terras 
consistentibus. 

Sincere devocionis affectus . . . Dat. ete. (sic/). 

Reg. 52 f. 62; Rg. Cl. V. 858; Brom 469. 


1 1305 November 14.— 1306 Februar 15. Lyon. 


Clemens V Raynaldo comiti Gelrensi eum propter corporis eius 
debilitates et infirmitates eidem ieiunare difficile et periculosum existat, 
dispensat, ut, eum id diebus ieiuniorum necessitatis articulus vel me- 
diei suaderent, tam ipse quam eius uxor eum eodem comedens diebus 


1) Cf. nr. 166. 





1305 November 14.1306 Februar 15. 85 


ipsis ieiunare minime teneantur, quodque, si forsan de aliquo obser- 
vando ieinnio votum hactenus emisit, illud in elemosinarum elargitionem 
de consilio proprii confessoris commntare valeat. ^ 
Merita tue devotionis . .. Dat. Lugduni. . 
‚Reg. 52 f. 4X5 Big, CL. V nr. 287: Brom 40. 


177. 1505 November 14.— 1306 Februar. 15. (Lyon.) 


Clemens V. Raynaldo comiti Gelrensi eruce signato, qui in Terre 
Sanete subsidium proposuit profieisei, nuneiat, quod durante passugil 
tempore sub sun protectione recepit eius personam cum uxore, filiis 
neenon terra ac vasallis et bonis omnibus. 

Snerosanet# Romana ecelesin. Dat. (siefj. 

Reg, 02 f. 611 Rg. CL. V 349; Brom 467. 


178. 1305 November 14.— 1305. Februar 15. (Lyon.) 


Clemens V eum Henrieo Gelrie eanonieo S. Marie Traieetensis 
Inferioris de eoniugato et soluta genito fratre Raynaldi comitis Gel- 
rensis pro eo supplicantis dispensat, nt preter eanonieatum et preben- 
dam, quos obtinet, alix duo vel plura beneficia ecelesiastien, etinm si 
dignitates vel personatus existant et enram habeant animarum, libere 
recipere et licite valeat retinere. 

Consuevit apostoliee sedis . Dat. (sief). 

Reg. 52 f. 45, Rg. CL. V 958; Brom 471. 


179. 1306 Februar 15. Lyon. 


[Clemens V] Raynerio de Heimsberg presbitero monacho mona- 
sterii Campensis ord. Cistere, Colon. dioc. 

"Testimonimm tibi Inudabile ... Oblata siquidem nobis ex parte 
.. abbatis et conventus monasterii Campensis. .. petitio continebat, 
quod olim teeum super dieto defeetn (natalium, quem patiebatur. de 
presbitero. genitus et soluta), quod eo non obstante posses in susceptis 
ordinibus ministrare et nd regulares administrationes et prelaturas 
dieti dumtaxat ordinis assumi lieite posses, fuit auetoritate fe. re. 
Nieolay pape III... dispensatum, ita tamen quod tu ad abbatiam 
dieti ordinis nequaquam possis assumi ab&que mandato sedis npostolice 
speciali; postmodum quoque .,. abbas, specialem habens super hoc 
ab eadem sede potestatem teeum, quod predieto non obstante defectu 





R6 1806 Februnr 21. 


ad omnes euiuslibet monasterii dieti ordinis prelaturas, etsi animarum 
euram haberent, nasumi licite posses, miserieorditer dispensavit. Cum 
mutem dieti abbas et conventus, aieut ex predieta eorum petitione ae- 
cepimus, eonfidant, dietum monasterium ... in spiritualibus et tempo- 
ralibus felieiter gubernari ac salutaria recipere inerementa, venerabilis 
insuper frater noster Henrieus archiepiscopus Coloniensis super tue 
meritis probitatis testimonium perhibeat veritati personam tumam multi- 
pliciter comendando, nos... teeum, quod... ad regimen etiam dieti 
monasterii, &i casus vacationis evenerit, assumi lieite possis... dis- 
pensamus. Dat, Lugduni XV kl. marcii [a. primo]. 
Reg. 52 f. 40; Reg. Cl. V nr. 297. 


180. 1306 Februar 21. Bei St. Cyr, Arrondissement Lyon. 


[Clemens V|.. archiepiscopo Coloniensi et Honesto eantori ee. 
elesie Coloniensis ae primicerio Gaytano, 

[Clemens V].. magistro Iohanni de Dunandi dieto Balkard ea- 
nonieo ecelesie Bonnensis Coloniensis diocesis. 

Dum conditiones et merita . . . Consideratione . . . L[eonardi] epis- 
copi Albanensis, euins capellanus et familiaris existis, pro te suppli- 
enntis... canonicatum eeclesie Bonneneis Colon, dioc, et prebendam 

- libi conferimus et de illis etiam. providemus .. . non obstantibus 
de certo canonicorum numero ... aut quod ... Benedietus papa XI 
«^. libi de eanonicatu et prebenda ecclesie Nivellensis Leod. dioc. 
mandaverit provideri . . . Dat. apud S. Cirienm IX kl. martii [a. primo]. 


Jig, 82 f. 107; Hg. Ct. V 617. 


181. 1306 März 11. Clugny. 


Clemens V Henrieo archiepiscopo Coloniensi concedit. Faeultatern 
contrahendi mutuum usque ad summam sex milium florenorum auri 
pro negotii ipsius ecelesie promovendis et expediendis. 

Nuper in nostra constitutus presencia . .. Dat. Cluniaei Matis- 
eonensis dioc. V. id. mareii a. primo. 

‚Reg. 52 f. 146; Hg. Cl. V 865. 


182. 1306 März 21. Nevers. 
Clemens V archidiacono Bononiensis et lohanni de Primeriaeo Se- 
noneneis ac Hugoni de Bello Trecensis ecclesiarum. canonicis mandat, 





1906 Mira 21, 8 


quatinus Henriemm archiepiscopum Coloniensem. moneant, nt summam. 
sex milliun florenorum auri, quam a Guillelmo Stromenati (7) et Paulino 
Rufini ae lohanne dieto Tristang de Troia eivibus et mercatoribus 
Astensibus aliisque sociis de soeietate illorum de Troin mutuaverat, 
statuto tempore solvat: seeus interdicti et exeommunieationis senten- 
tias in eum ferunt illumque ad sedem apostolicam personaliter venire 
eogant; simili modo contra successorem et mdministratores procedant. 
Exponente pridem ... Dat, Nivernis XII kl. aprilis anno primo. 
Reg. 62 f. 146; Hg. Cl. V 866. 


*183. 1306 Mai 19. Bordeaux. 


Clemens V abbatissa et eonventu monasterij de Nowomonasterio 
ord. S. Bened. Met, dioc, petentibus sub sa protectione recipit eorum 
personas et monasterinm eiusque possessiones confirmat. 

Cum a nobis petitur... Dat. Burdegalis XIIIT kl. iunii p. n. a. 


primo. 
Kremer, Gencal. Gesch. des Ardennischen Geschlechts, II, 396 nr. 


CXXITI. 


"184. 1506 Juni 11. Bordeawr. 


Clemens V scolastieo ecclesie Xanctensis Colon. dioe. mandat, 
quatinus ea, que de bonis monasterii Campensis Cietere. ord. Colon. 
dioe. per concessiones ab abbatibus et eonventu factas alientata inve- 
nerit illicite vel distracta, ad iux et proprietatem eiusdem legitime re- 
voenre proeuret, non obstantibus litteris instrumentis renuneiationibus 
penis iuramentis et eonfirmationibus, per que ille eoneessiones sint 
roborate. 

Ad andientiam nostram ... Dat. Burdegalis IIT idus iunii p. n. 
a. primo. 

Or. membr. cum plumbo pend, Sub plica ad sinistr.: N, Bern, 
In plica ad dextr.: lo. Par. In dorso: (non legibile). Düsseldorf. 
Arch. reg. Abtei Camp nr. 288. 


*185. 1306 Juli 7. Bordeaux. 


Clemens ..... deeano et capitulo ecclesie de Disseldorp Colo- 
niensis diocesis , . , 
Cum a nobis petitur ... Sane petitio vestra nobis exhibita eon- 
tinebat, quod quondam Adolphus comes de Monte et Theodericus 








Bs 1306 Juli 7. 


senior ac Theoderiens iunior dieti de Elnere milites diete diocesis . . . 
idem eomes quatuor et dieti milites duas prebendas in ecclesia vestra 
de Dusseldorp Coloniensis diocesis de bonis propriis pro remedio ani- 
marum suarum et parentum suorum de novo ordinarunt et etinm do- 
taverunt, venerabilis fratris nostri .. arehiepiseopi et dileetorum filio- 
rum eapituli Coloniensis ad id aecedente eonsensu, prout in patentibus. 
litteris inde confeetis dietorum arehiepiseopi et capituli comitis et mi- 
litum predietorum sigillis munitis plenius dieitur eontineri. Nos itaque 
vestris supplicationibus inelinati, quod super hoe pie ac provide faetum 
est, ratum et firmum habentes, id auetoritate apostoliea confirmamus 
... Dat. Burdegalis nonas iulii p. n. a. primo. 

Or. membr. eum. plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: N. Ver. 

In plica ad dextr.: Gervaldus Petri. In dorso: Johannes de Puteo, 


— Düsseldorf. Arch. veg. Eccl. colleg. Düsxeldorp nr. 81 cf. La- 
comblet, III nr. 39 n. £. 


186. 1306 September 17. Bordeawz. 


Clemens V preficit Wilhelmum in abbatem. monasterii S. Viti 
in Gladbach. 

[Clemens V] Willermo abbati monasterii S. Viti in Gladbach ord. 
S. Benedieti Colonienses diocesis, 

Licet ea, que de mandato ... Petitio siquidem tun nobis exhi- 
bita eontinebat, quod lieet quondam Theoderieus abbng monasterii S. 
Viti in Cladbaeh... ad regimen dieti monasterii canonice fuisset as- 
sumptus illudque aliquandiu exereuisset..., quiz tamen bone memorie 
Wieboldus arehiepiseopus Coloniensis eundem abbatem pro sue libitu 
voluntatis amovit ac prefecit Ottonem dietum de Marlar monachum 
monasterii Verdinensis eorumdem ordinis et diocesis in abbatem... 
dieti abbas et conventus... ad sedem appellantes eandem, super- 
huinsmodi eorum appellatione ad .. S. Crneis, S. Lamberti et S. Petri 
Leodienseum ecelesiarum decanos eiusdem sedis certi tenoris litteras 
impetrarunt, eoram quibus huinmmodi eanga pendente, dietus abbas de- 
bitum nature persolvit; dietique conventus te tune eiusdem monasterii 
monachum postmodum in abbatem dieti monasterii elegerunt. Verum 
quin tu ad priorum eleri civitatis et die (diocesis), quibus de antiqua. 
approbata et hactenus paeifiee observata consuetudine debebat buius- 
modi electio presentari, ne etiam dieti arehiepiseopi presentiam pro 
petenda eonfirmatione diete electionis necedere propter graves minas 
et terrores, quos archiepiscopus et Otto predieti tibi ineusserant, nom 





1906 September 17. LJ 


audebas, ad sedem predictam appellans te personaliter ad eandem 
una eum predietorum conventus proeuratoribus contulisti pro eiusdem 
electionis negotio prosequendo, Sane fe. re. Bonifatius papa VII... 
lohanni episcopo "Tusculano et... Landulfo S. Angeli diacono et bo. 
me. Roberto tit, S. Podentinne presbitero eardinalibus dietum. negotium 
examinandum eommisit et postmodum, quia. huiusmodi appellatio dietis 
nrehiepiseopo prioribus et Ottoni non fuerat intimata, propterea quod 
eis absentibus nee citatis non poterat in negotio predieto procedi, die- 
tus predecessor archiepiseopum priores et Ottonem prefatos per suas 
fecit litteras evocari, ut coram eo eum omnibus actis... comparerent, 
facturi et reeepturi super hiis, quod iustitia &uaderet, ac deinde pre- 
decessor ipse dietie episcopo et cardinalibus huiusmodi cansam au- 
diendam et examinandam commisit. Demum vero quondam magister 
Christoforus de Fundis, qui postea fuit litterarum apostolicarım cor- 
reetor, substitutus a magistro Petro de Tervisio nrehiepiseopi et Io- 
hanne de Hestede Ottonis predietorum procuratoribus pro eisdem ar- 
ehiepiseopo et Ottone coram episcopo et cardinalibus comparuit me- 
morati Sed quia idem Otto infra tempua legitimum . .. personaliter 
ad sedem non aceesserat prelibatam, dietua episcopus ex speciali com- 
missione nb eodem Bonifatio... facta de consilio... lohannis tit. SS. 
Marcellini ct Petri presbiteri cardinalis, quem super dieto negotio in 
consiliarium de mandato ipsius Bonifatii predecessoris nasumpeit . . ., 
declaravit dietum Ottonem... fore privatum omui iure, si quod prius 
in abbatia... sibi fuerat acquisitum. A qua quidem pronunciatione 
cum pro parte dieti Ottonis ad sedem fnisset appellatum predictam, 
».. Richardus S, Enstachii diaconus cardinalis in eausa huiusmodi ap- 
pellationis ,., per eundem Bonifatium predictum deputatus pronuncia- 
vit appellatiouem candem frivolam extitisse. Et licet ab huiusmodi 
pronuneiatione dicti Richardi cardinalis fuisset ex parte dieti Ottonis 
ad sedem iterum appellatam candem, demum tamen.,. idem Boni- 
fatius predecessor pronunciationes predielas expresse ratificans, dieto 
Ottoni super abbatia predieta duxit perpetuum silentium imponendum, 
duque deinde omne ins tibi competens in eadem abbatia . 

in manibus dieti episeopi, qui de mandato dicti Bonifaeii.. 

medi resignationem recepit. Porro dicto Bonifatio predecessore viam 
universe carnis ingresso, pie re. Benedietus papa XI .... prefatis To- 
hanni episcopo, Landulfo et Roberto cardinalibus prorideadi ea viec 
de abbate ipsi monasterio S. Viti conemxsil vive vocis oraculo potes- 
latem, qui... dielo monmsterio... exnonice providerunt, prefieiendo 
te ipsi monasterio ín abbatem... Nos itaque tuis supplicationibus in- 





90 1506 November 10. 


elinati, que in premissis ,.. neia. sunt, rata ef grata habentes, illa... 
confirmamus ,.. Tienoren vero dietarum litternrum presentibus inseri 
fecimns, qui talis est: 

Miseratione divina lohannes Tusenlanum episeopus et Robertus 
tituli S, Pudentione presbiter ae Landulfus S. Angeli diaconus eardi- 
males... Willermo nbbati monnsterii S. Viti in Gladbach... 

Reverenter tenemur auseipere ... (Sequitur tenor harum litte- 
varum, quibus tres cardinales suprascripta omnia. diffusius repetunt 
ac deinde monasterio predicto provident de persona Guillermi, pre- 
ficiendo hune. eidem. in abbatem.) 

Dat. Laterani anno domini millesimo trecentesimo quarto indue- 
tione seeunda VIII kl. februarii pontificatus domini Denedieti pape 
XI anno primo. 

Nulli ete. nostre confirmationis ete. Siquis ete. Dat. Burdegalis 
XV kl. octobris anno primo. 

. eonventui monasterii S. Viti ... universis vaswallis 
«+. Dat. ut supra. 


‚Reg. 63 fi 140—155 Bg, Ol. V £172. 





*187. 1306 November 10. Bordeaux. 


Clemens... Petro archiepiscopo Maguntino . , . 

Romana eeclesia, que... Olim siquidem felici& recordationis 
Bonifacius papa. VIII... Gerardo archiepiscopo Maguntino tune ec- 
clesie. Maguntine regimini presidente ... provisionem faciendam ca 
vice diete ecclesie de prelato, quam cito eam contingeret pastore en- 
rere, dispositioni sue et sedis apostolice  . . reservavit... Postmodum 
autem dieto nrehiepiscopo viam universe carnis ingresso, canonicis Ma- 
guntnis in diversis dividentibus vota ana, nonnulli eorum. Emicbonem. 
scolastieum, reliqui vero ex ipsis Emiehonem de Spaneym eanonieum 
diete ecelesie Maguntine elegerunt in discordia in archiepiscopum Ma- 
guntinum. Nos igitur electiones huinsmodi ... irritus decrevimus et 

. te a vineulo, quo tenebaris diete Basiliensi ecclesie, cui preeras, 
absolventes, te ad predietam Maguntinam ecclesiam. transtulimus . . . 
tibique subsequenter palleum ... per... Landulphum Saneti Angeli 
diaconnm eardinalem fecimus assignari... Dat. Bardegalis TIIT idus 
novembris p. n. a. primo. 

Reg. 53 f. 2% nr. 53; Rg. CL V 1211, Würdtwein, Subridia diplom. 
1. I p. 899 nr. 50. 








1306 December 19, 9t 


188, 1306 December 19. 


Eodem die [XIX m. decembris a. MCOCVI] abbas monasterii 
5. Viti Coloniensis obtulit et promisit pro communi servitio domini 
pape et collegii XXII cardinalium solvere in presenti CL flor, auri et 
V. servitia. consueta. 
In margine dextro: Solvit, 
Oblig. et Solut. 1 (312) f. 32°, Ag, Cl. V Appendiz pg. 213 nr. 3I 
n. d. 


189. 1306 December 20. Bei Villandraut (Gironde). 


Clemens V eommotus Petri archiepiscopi Maguntini querela, quod 
Georgius Irsutus et Gyso Mosberg comites et alii nobiles Maguntine 
civitatis et diocesis pro certis debitis per eius predecessorem contractis 
castra iura inrisdietiones et alia bona ad sedem archiepiscopalem spec- 
tantin oceupaverint, mandat cuidam episcopo et euidam alteri. persone * 
ac abbati monasterii in Frankedal Wormatiensis diocesis, quatinus illos, 
a quibus probatum non fuerit, quod debita, que allegant, in utilitatem 
dicte sedis fuerint conversa, cogant ad restitutionem inhibeantque ar- 
chiepiseopo, ne presumat gravare suam sedem debitis, nisi in utili- 
tatem eeclesie prediete convertantur. 

Exposita nobis... Dat. apud Vignandraldum VIII kl. 
a. secundo. 

Jteg. 54 f. 199! nv. 589: Hg. Cl. V 2193. 





190. 1306 December 24. Bei Villandraut (Gironde). 


Clemens V fohanni nato Henrici dicti Buthon elerico et familiari 
Alberti regis Romanorum consideraeione huius confert eccl, Treverensis 
eanonicatum eum prebenda ad presens vacante vel proxime vacatura, 
non obstante quod lohannes in Basiliensi et S, Symeonis "Treverensis 
eanonicatus et prebendas ac in eadem Basiliensi ecel, archidiaconatum 
meenon parrochiales ecclesias de Kilwoe ot de Phefingen obtineat et 
de ecclesia de Edegre Constanciensis et "Treverensis dioc, litiget, Re- 
mittit ei fructus inde minus iuste receptos ex eo, quod infra annum 
post asseeutionem dietarum ecclesiarum parochialium ae non fecit 
ad sacerdotium promoveri et niehilominus easdem ecclesias archidia- 


1) Reg, exhibet inscriptionem hanc "mendosam: Ven. fratri et dil, filie. 
Wormation. ac abbati monasterii in Frankedal Wormatien, dioc. 


92 1306 December 25. 


eonatmm et prebendas post anuum predietum retinuit et retinet, per- 
eipiendo fructus ex eisdem; precipit tamen, ut assecutus illam pre- 
bendam in veclesia Treverensi dimittat archidiaconatum ae unum ex 
weclesiis parroehialibus. 
Apostoliee sedis graciosa . . . Dat. apud Vingnandraldum VIII 
kl. ianuarii a. seeundo. 
‚Reg, fd wr. 562 f. 110; Bg. Cl. V. nr. 2089. 


191. 7306 Dezember 25. Bei Villandraut. 


Clemens V Híenrieo) archiepiscopo Coloniensi concedit facultatem 
faciendi recipi in maiori Coloniensi unam et in singulis aliia collegiatis 
eeclesiis civitatis et dioc. Colon. singulas personas ydoncas in cano- 
nicos ae providendi eis de singulis prebendis ad presens vacantibus 
vel proxime vacaturis, faciendi quoque in singulis monasteriis mona- 
chorum vel canonicorum regularium dictarum civitatis et diocesis re- 
eipi singulas personas ydonens in monachos seu regulares canonicos 
ipsisque iuxta consuetudinem dietorum monasteriorum exhiberi habitum. 
et de ipsorum monasteriorum proventibus sieut aliis personis ipsorum 
etiam provideri. 

Personam tuam tue... Dat. apud Vignandraldum VIII. kl. ianu- 
arii a. seeundo. 

Reg. 54 f. 118 nr, 61; Rg. Ct. V. 2077. 


192. 1306 December 25. Bei Villandraut. 


Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensi concedit facultatem 
dispensandi cum quatuor elerieis super defeetn natalium, dummodo 
mon sint de Incestu vel adulterio gen a presbiteris procreati. 

Personam tuam ,.. Dat. apud Vignandraldum VIII kl. ianuarii 
a. seeundo, 

Reg. 54 f. 116 nr. 568; Rig. Cl, V nr. 2079. 


193. 1306 December 25. Bei Villandraut. 


Clemens V. Henrieo arehiepiseopo Coloniensi indulget, ut possit 
suns civitatem et diocesim ae provineiam per alium vel alios visitare 
proenrationesque ihi debitas exigere ae recipere. 

Tue merita fraternitatis ... Dat. ut supra (— apud Vignandraldum 
VIII kl. ianuarii ae secundo). 

Reg 54 f. 115 mr. 564; Rg, Cl. V 9080. 





1306 December 95. 95 


*494. 1306 December 25. Bei Villandraut, 


Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensis petenti, eum eccl. Colon. 
gravibus opprimatur oneribus debitorum, eoncedit facultatem percipiendi 
fruetus primi anni personatuum et beneficiorum ecelesiastieorum eum 
enri vel sine eura, que in civitate vel diocesi Coloniensi vaeant ad 
presens vel usque ad triennium vacare contingent, im solutionem de- 
bitorum huiusmodi totaliter convertendos — proviso qued personatus 
et benefieia supradicta debito interim obsequiis non frandentar et ani- 
marum eura, quibus illa imminet, nullatenus negligatur, 

Tue merita fraternitatis... Dat. ut supra (=apud Vignandraldum. 
VIII kl. ianuarii à. secundo). 

In e. m. archiepiscopo Maguntin. et abbati monasterii Lacensis 
Trever. dioces. ac Ruperto arehidiacono de Tholeya in eccl. Trever. 

Rey. 64 f. 116 nr, 566; Fg. Cl, V 2081. — Or. membr. cum plumbo 
pend. Sub plica ad sinis: lo. Treb. In plica ad deztr.: P, de. 
Suess. In dorso: Henricus de Aqui, ef: R. DLV. Dusseldorf. 
Arch. rag. Kurköln nr. 444. Lacomblet III nr. 50 m, f. 


195. 1306 December 25. Bei Villandraut. 
Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensi concedit faeultatem. 


eonferendi personatus dignitates et beneficia ecclesiastica per snam 
eonscerationerm vacantia vel vaeatura ac dispositioni sedis apostolice. 
reservata, singnla videlieet singulis personis idoneis, dummodo per 
eandem sedem iam aliis eollata non existant, — non obstante si eedem 
persone unum vel plura benefiein ecelesinetiea obtineant. 

Personam tuam tue... Dat. apud Vignandraldum VIE kl. ianu- 
arii a. secundo. 


Reg. 04 f. LS. nr. 807; Rg. Cl. V. 2088. 


196. 1306 December 25. Bei Villandraut. 

Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensi concedit facultatem 
conferendi beneficia ecelesinstica, etiamsi dignitates vel personatus 
existant, que in eius civitate vel diocesi ad presens vacant tantoqne 
Tempore jam vaeaverunt, ut eorum collatio ad sedem apostolicam sit 
devoluta, singula singulis personis idoneis, amotis quibuslibet illivitis 
detentoribus ab eisdem. 

Personam tuam paterna ... Dat. ut supra (= apud. Vignandral- 
dum VII kl. iannarii a. secundo). 

‚Reg, 84 f. 115 nr. 859; Hg. €, V 9085. 





1906 December %. 


197. 1306 December 25. Bei Villandrant, 
Clemens V Heurieo archiepiseopo Coloniensi eoncedit faeultatem. 
conferendi offieium tabellionatus tribus personis idoneis, recepto prius 
Nec contractuum memoria... Dat. ut supra (— ap. Viguandral- 
dum VIII kl. isnmarii a. secundo). 
eg. 54 f. 115 nr. 568; Hg. Ci. V 9084. 


"198. 1306. December 26. Bei Villandraut. 

Ülemens V. archiepiscopo Coloniensi indulget, ut iue pedagiorum 
in Bunna et Andermaco recuperare valeat. 

Clemens..... archiepiseopo Coloniensi . . .. 

Fraternitatis tue sincera ... Oblata siquidem nobis ex parte tua 
petitio continebat, quod, lieet eolleetio et exactio pedagiorum in Bunna 
et Andernaco Colon. et Trever. dioe. de rebus, que per lumen Reni 
transvehuntur, ad arehiepiseopum Coloniensem, qui est pro tempore, 
racione ecelesie Coloniensis ex concessionibus tam ... Alberti regis 
Romanorum illustris quam aliorum plurium regum Romanoram ... 
faeta (!) ipsi ecelesie Coloniensi pertinere noscatur, quia tamen dudum 
bone memorie Wiebollus archiepiscopus Coloniensis... ius buiuemodi 
pedagiorum ... coactus ab eodem Alberto rege per vim et metum, 


paterna sollieitudine curaremus. — Nos igitur... Be tue, ut 
possessionem vel quasi huiusmodi iuris tibi et eidem ecelesie, nt pre- 
itüitur, competens recipere et retinere dictaque pedagia sieut prius 
in eisdem locis tuo et ecelesie prediete nomine colligi et exigi facere 
c propria non obstante rosignatione huiusmodi libere valeas, 

+,., Dat ap. Vignandraldum VII 


archiepiscopo Coloniensi concedit. facultatem 





1308 Decambor 35. 95 


idoneis personis conferendi canonicatus et prehendas, quos Wernerus eins 
frater in maiori et 8. Gereonis, ac Engilbertus de Brunisberch in 
eadem maiori Coloniensi eccl. ohtinehant; qui apud sedem aplicam 
decesserunt. 
Tue merita fraternitatis .., Dat. apud Vignandraldum VIII kl. 
ianuarii a, secundo. 
Heg. 64 nr. 608 f. 125; Hg. Cl. V nr. $140. 


*200. 1306 December 25. Bei Villandrant. 


Clemens V archiepiscopo Coloniensi et Fuldensi aeS. Marie ad martires 
Herbipolensis et Treverensis diocesium monasteriorum abbatibus man- 
dat, ut auetoritate apostolica. procedant in Rudolphum de Werdenberg 
dietum Sargans et Wilhelmum de Monteforti comites, Hermaunum de 
Ramungen, Ulrieum de Bach, Ottonem de Suntheyn et Bertoldum de 
Lapide milites, Uzze de Stozzingen et Ulmerum arguigeros et quosdam. 
aiios laicos eorum eompliees, qui Petrum nune archiepiscopum Maguntinum, 
tune episcopum Basiliensem spoliaverant et detinuerant in carcere, donec 
ab eo pro liberaeione quandam peeunie summam ae iuramentum et 
vautionem fideiussoriam ae etiam quaedam litteras extorserant, quod 
supra his eontra eos non deponet querimoniam nec etiam apostolicas 
impetrabit litteras, 

Ad audieneiam nostram ,., Dat. apnd Vignandraldum VIII kl. 
januarii a. secundo. 
Reg. 54 nr. 50 f. 18%; Bg. Cl. V 2244; Würdtwein Diplom. Mo- 
gunt. Ii, 5. 


201. 1307 März 21. Bei Fontcouvert Diücese Saintes (Cha- 
vente Inferieure). 

Clemens V priorisse et conventui $. Barbare Treverensis ord. 
S. Augustini petentibus confirmat concessionem ecelesie in Polliche 
eum enpellis iuribus et pertinenciis nd supplieationem abbatis et con- 
ventus monasterii S. Maximini Treverensis tamquam ipsius ecelesie in Pol- 
liche patroni a Tlieoderieo archiepiscopo Treverensi predieto monialium 
monasterio indigenti faetam et postmodum ab Arnoldo archiepiscopo Tre- 
verensi, ab Hugone tit. & Sabine presbitero cardinali tune in illis par- 
tibus apostoliee sedis legato et Dithero archiepiscopo Treverensi iam 
eoufirmatam. 

Religionis vestre meretur, .. Dat. ap. Fontem-coopertam Xaneto- 
nensis dioe. XII kl. aprilis a. secundo. 

Reg. 54 nr. 818 f. 130, lig. Ct. V 9179. 


1307 Juni 1. 


202. 130; Juni 1. Poitiers. 

Clemens V Margarite comitisse de Lucembure indulget, nt mo- 
nasteria comitatus sui Cisterciensis ordinis et monasterium de Longo- 
campo iuxta Parisius ordinis S. Clare eum honesta comitiva ingredi 
valeat, dummodo inibi neque edat neque pernoctet 

Pium arbitramur .... Dat. ut supra (=Putavis kl. iunii a. se- 
eundo). 

Reg. 54 f. 9% nr, 477; Hg. Ol. V 1984. 


203. 1307 Juni 1. Poitiers. 


Clemens V. Margarite comitisse de Lucembure concedit faenltatem 
habendi altare portatile ae faciendi celebrari super illo missarım so- 
lempnin. 

Pium arbitramur... Dat. ut supra (= Pietavis kl. imnil m. &e- 
eundo). 

‚Reg. 54 f. 9% nr. 477; Bg. Cl. V. 1985. 


204. 1307 Juni 3. Poiliers. 
Clemens. V abbatibus. Epternacensis et Lucelenburgensis mo- 


masteriorum ac preposito Leodiensis ecclesie mandat, quatinus Di- 
therum archiepiscopum. Treverensem multorum criminum reum. ci- 
tent, ut infra trium. mensium spatium apostolico conspectui se per- 
sonaliter representet. 

[Clemens V] dileetis filiis Epternacensis et Lucelenburgensis mo- 
nasteriorum abbatibus Treverensis diocesis ae preposito ecclesie Leo- 
diensis, 

Animus noster gravi comi 
angustia nostro mentis tran 

tro auditui perfe- 
runtur; set de prelatorum, n excessibus, qui ex 
religionis observantia maiori debent nitore fulgere, eo gravius conei- 
tamur, quo ipsi magis pcr exercitium bonorum operum aliis debent 
existere speculum ct exemplar, eorumque enlpe dampnabilius tolle- 
rantur, cum et exempla magis pernitiosa producant et pericula pariant 
graviora, Ea siquidem de venerabili fratre nostro D. archiepiscopo 

1) Conf. gravamina a capitulis (ribus et conventibus duobus Treveren- 
sibus adversus Ditherum coram papa prolata. Annalen des hist, Vereins 
für den Niederrhein, LXVI py, 48 nr, 19. 





1307 Juni 3. 9T 


"Ireverensi, si diei venerabilis mereatur, plurium fide dignorum regu- 
larium et secularium prelatorum aliorumque elericorum elamosa insi- 
moatio ad aures nostras perduxit, que non intendimus, prout etiam 
urgente conscientia nom debemus, saltim propter exempli pernitiem, 
aliquatenus relinquere incorreeta. Ipse namque archiepiscopus, sicut 
asseritur, non habens debitum ad apostolieam sedem respectum, devo- 
tionis zelo et obedientie bono, que eautius preservare tenetur, incaute 
postpositis et utinam non calcata pontificali mansuetudine, quam in 
suis actibus amplecti deberet, appellationibus ab eo ad dietam sedem 
legitime interieetis non solum ob ipsius sedis honorem deferre non 
eura, sed ex eis potius provoeatur. Quondam enim Alexandrum ab- 
batem monasterii Saneti Mathie extra muros Treverenses, qui ab co 
certis ex enusis ad sedem appellaverat antedietam, e monasterio pre- 
dicto eiecit, et adhue eo vivente intrusit alinm in monasterio ante- 
dieto, ipsumque demum abbatem adeo erudeliter traetari feeit, quod 
infra sex dies post eiectionem huiusmodi expiravit. Valramum quoque 
abbatem monasterii Sancte Marie ad martires extra dictos muros Tre- 
verenses ordinis Sancti Benedieti abbatia dieti monasterii sui et Theo- 
dericum deennum ecclesie Sancti Paulini Treverensis decanatu suo eius- 
dem eceelesie ae nonnullos alios. prelatos et elericos ex legitimis ennsis 
ad dictam sedem appellantes ab eo et appellationum causas proxe- 
quentes post et contra appellationes et proseeutiones earum, immo 
etinm post eommissionem faetam a nobis dilecto filio. nostro. Petro 
sanete Romane ecclesie diacono cardinali de indagine et inquisitione 
super hiis fneienda prelaturis et benefieii ecclesinstieis et aliis bonis 
suis non sine ipsius sedis iniuria spoliavit, in monasterio Sanete Marie 
et decanatu aliisque prelaturis et benefleiis supradietis alios?! intru- 
dendo pro sue libitu voluntatis, plerosque ex appellahtibus^? prelibatis 
mune per temporalimm suorum privationes bonorum mune per carcerum 
maneipationem dirorum nune etiam per ipsius severam verberum et 
ininriarum sevitiam, quam exercere eonsuevit in appellantes eosdem et 
appellationibus huiusmodi adherentes, a suarum appellationum desistere 
proseeutione eompellit. Nec obnuetit (N), quim post et contra huius- 
medi appellationes ad eandem sedem ab eo interieetas proeedat idem 
arebiepiseopus contra appellantes ipsos et eiusdem appellationibus ad- 
herentes, immo etiam post commissionem predietam factam, ut predi- 
eitur, eidem eardinali processit dietus archiepiscopus contra aliquos 
appellantium et adherentium predietorum [et] eos plurimum aggravavit, 





a) allis ms. V) appellationibus ma, 
Vatik Regesten 1. 1 


98 1307 Juni 3. 


Bona insuper ecelesie Treverensis dilapidat, ex quibus alienasse mnlta. 
dieitur et illicite distraxiwe. Et lieet ipse foerit maioris excommuni- 
eationis muerone pereussus et denuneiatus exeommunieatus in audientia 
mostra publice, ut est morís, divina tamem oftiein celebrare, quin po- 
tius prophanare seque illis immiseere presumpsit et contulit ordines, 
abbates etium et abbatissas et alios indigentes benedictionibus bene- 
dieit, ipsumque in tantum symoniaca pravitas depravavit, ut iam non 
queratur per eum, quis md dignitatem ecelesiasticam curamque ani- 
marum magis reperiatur ydoneus, sed quis plus offerat, ut magis offe- 
renti tradatur. Sue denique salutis oblitus eontinue degenerat, juris- 
dietionem et iura Romane eeclesie, que tenetur defendere, violat et 
usurpat nee formidat exeommunieatos, quorum absolutio diete sedi 
specialiter reservatur, de facto absolvere et eonferre etiam beneficia 
diete sedis dispositioni specialiter reservata. —Nuncios nostros non #0- 
lum benigne recipere et caritative tractare eontempnit, sed quod ne- 
phandius est, eontra sedem ipsam et pastores universalis gregis domi- 
niei in blasfemie verba quandoque prorumpit et nonnulla alia quam- 
plurimum gravia tam contra maierem quam alias eeclesias et monas- 
teria prelatos eapitula eonventus aliosque elerieos et personas eeele- 
siasticas regulares et seculares Treverensis civitatis diocesis et pro- 
vincie perpetravit ct continue perpetrat archiepiseopus memoratus, que 
longum esset enarrare per singula queque? in divine maiestatis offen- 
sam, dicte sedis contemptum, anime sue perieulum ct commisse sibi 
ecclesie. detrimentum ct populi senndalum manifestum redundare nos- 
cuntur. Cum autem ex relatione dieti cardinalis, eui super his, ut 
(pre) dieitor, indaginem et inquisitionem faciendam commisimus, coram. 
mobis et fratribus nostris facta appareat, quod in premissis idem archi- 
episcopus est enormiter diffamatos, nos eirca predicta, prout ad nostram. 
spectat offieinm, cupientes remedinm apponere oportunum, discretioni 
westre per apostolica scripta districte sub excommunicationis pena, 
quam eo ipso vos ineurrere volumus, si presens mandatum nostrum 
neglexeritis adimplere, precipiendo mandamus, quatinus vos vel duo 
aut unus vestrum per vos vel alium seu alios eundem archiepiscopum. 
ex parte nostra perempiorie eitare euretis, ut infra trium men 

spatium a die faete eitationis huiusmodi numerandum sub exeommunie 
entionis pena, quam, nisi veniendo paruerit, eo ipso ineurrat, apostolico 
se conspectui personaliter representet, nostris beneplacitis et mandatis. 
plenarie pariturus et recepturus, quod iustitia suadebit; revoenntes in 


1) queve in veg.. 





1907 August 18. 99 


irritum, quecunque ‚per enndem archiepiscopum vel eins auctoritate. 
seu mandato in preiudicium. appellantium et adherentium predietorum 
post et contra appellationes ipsorum ac iter arreptum. nd sedem veni- 
endi predictam et ipsarum appellationum proseeutionem necnon eom- 
missionem eandem dieto eardinali per nos, ut premittitur, faetam in- 
veneritis aitemptata, eontradietores auetoritate nostra ete., inhibentes 
ipsi arehiepiscopo sub simili exeommumnientionis pena, quam similiter, 
si secus egerit, eo ipso inenrrat, me contra predietos appelluntes vel 
adberentes seu eorum aliquem quiequam impesterum attemptare pre- 
sumat. Diem vero huius eitationis et formam et quiequid in predictis 
duxeritis faciendum, nobis per vestras litteras harum seriem eonti- 
mentes fideliter intimare euretis, Datum Pietavis III nonas iunii anno 
secundo. 

Reg. 64 nr. 189 f. 185. Fg. Cl. V 4682, Raynaldi. Annal. Eccl, ad, 

a. 1807 8 96. 





205. 1507 August 18. Lugusiaci. 


Clemens V cum Heydenrico (de Essenda) dispensat, ut nom 
obstante defectu. natalium. beneficia ecclesiastica. ab ipso obtenta 
retinere. valeat, et irregularitatis maculam. in ipso obortam abolet. 
[Clemens V] Heydenrico scolastico ecelesie S. Andree Coloniensis. 
Apostoliee sedis immensa benignitas . . . Petitio siquidem tua nobis 
exhibita continebat, quod eum olim tecum super defeetu natalium, 
quem pateris de aeolito genitus et soluta, quod eo non obstante ad 
omnes ordines promoveri valeres et ecelesiasticum benefieium obtinere, 
etiam si euram animarum haberet, fuisset auetoritate apostolica dis- 
pensatum, tu in S, Andree Coloniensi Bunnensi Werdensi ct Assin- 
densi ecclesiis Coloniensis diocesis eanonieatus et prebendas primo et 
postmodum scolastrinm eeclesie S. Andree predicte, que simplex est 
oflicium sine eura,... recepisti ipsosque retinens percepisti ex eis red- 
ditus et proventus. Quare eupiens tuo statui et saluti providere sa- 
lubriter in hae parte, nobis humiliter supplicasti, ut eum ipsarum pre- 
bendarum et scolastrie proventua summam quinquaginta marcharum 
argenti secundum taxationem decime, pront asseris, vix attingant ac tibi 
secundum tui status exigentiam ac labores et expensas, quos €t quas com- 
pelleris substinere, nequaquam sufficiant, de salutari tibi remedio providere 
«dignaremur, Nos igitur... tecum, ut defectu ao aliis premissis seu... 
constitutionibus eontraris nequaquam obstantibus seolastrimm canoni- 


100 1307 September 16, 


eatus et prebendas predietos retinere licite valeas .. dispensamus, re- 
mittentes tibi fructus, quos tam ex scolastria canonicatibus et prebendis 
eisdem quam etiam. de Glantheke Derne Vima (corr: Unna?) parrochi- 
alibus ecclesiis prediete Coloniensis diocesis per te, ut asseris, aliquam 
diu detentis est postmodum dimissis minus licite percepisti, ae abo- 
lentes omnem irregularitatis maculam .. aec inhabilitatis notam in te 
premissorum occasione obortam ... Datum Lugusiaei prope Pietavis 
XV kl. septembris a. secundo. 
Reg. 54 f. 84! nr. 498; Hg. CL. V 1921. 


206. 1307 September 16. Poitiers. 


Clemens V providet ecelesie. Wormatiensi per obitum. Everwini 
vacanti de persona Emerici [de Schöneck] seolastiei eeclesie Magun- 
tine. — Mortuo Everwino quidam eeclesie Wormatiensis eanoniei lo- 
hannem prepositum elegerunt, reliqui vero lohannem dietum de Nas- 
seuwe in minoribus constitutum eanonieum ecclesie Wormatiensis postu- 
larunt in episcopum. Quo negotio ad sedem apostolieam devoluto 
Benedietus XI eleetione eassata et postulatione non admissa ecelesie 
Wormatiensi providit de persona Emeriei. Cum vero littere Bene- 
dieti XI super hae provisione nom emanassent, Clemens V, quod a 
predecessore guo faetum fuit, ratum et gratum habet. 

Cum sollicite indagationis ... Dat. Pietavis XVI kl. octobris a. 
seeundo, 

Reg. 54 f. 124 nr. 696; Hg. Cl. V 2181. 


*207. 1307 October 11. Poitiers. 


Clemens V preposito ecelesie Monasterii in Eyllia Colon. dioc, 
eommotus precibus priorisge et conventus monasterii S. Gertrudis Co- 
loniensis per priorissam soliti gubernari ord. August. secundum in- 
Btituta et sub eura fratrum Predicatorum viventium mandat, quatinus 
ea, que de bonis huius monasterii alienata invenerit illicite vel die- 
tracta, ad ius et proprietatem eiusdem legitime revoeare proenret ete. 

Dilectarum in Christo filiarum ., . Dat. Pictavis V idus octobris 
p. n. a. secundo, 


2 Or. membr. cum plumbo pend. In plica ad derr: Jae. Reat. 
In dorso: Christianus de Colonia. — Paris, Bibl. naf. f. latin. 9281 
ur. 3 et 8, — Apograph. in bibl. civit. Colon. Inventar, 156, 





1307 Oetober 18, E 101 


208. 1307 October 18. Poitiers. 


Clemens V. magistros. Gabrielem. plebanum. plebis de Valeneto 
Pisane dioc. capellanum suum ae Petrum de Carlenx canonicum Albi- 
ensem constituit colleetores decime a Gregorio X Lugdunensi appro- 
bante Coi in Terre Sanete subsidium concesse, que per aliquos 
collectorum im parte et per nonnullos in totum dicitur esse neglecta, 
in Maguntina Treverensi Coloniensi Bremensi Magdeburgensi et 
Salseburgensi provinciis ne in earum et in Eistetensi et Bambergensi 
ae Caminensi eivitatibus et diocesibu: 

Inter eetera que... Dat. Pietavis XV kl. novembris a. secundo. 

eg. 54 f. 90 nr. 446; — Hg. CL V nr. 1941; Monumenta Hoica 
XXXVII, 889. 








Eodem die idem supradictis archiepiscopis et episcopis mandat, 
ut eolleetoribus duobus supradictis assistant in colligenda. decima. 
Cum dilectos filios. Dat. ut supra. 
Ibid. 91^ nr. 448; Eg. Cl. V 1949.7 


Eodem die idem concedit eisdem collectoribus, ut quilihet pro 
toto tempore colleetionis singulis diebus salarium trium florenorum auri 
ex ipso decima eolligenda percipiat. 
Cum vos nuper... Dat. nt supra. 
Ibid. fol, 91 nr. 4437; Hg. CL. V 1942. 


Eodem die idem arehiepiscopis, episcopis, abbatibus ete. neenon 
prineipibus, dueibus, marchionibus ete. mandat, quatinus supradietis 
eolleetoribus provideant de salvo conductu. 

Ibid. f. 9! nr, 449; Hg. Cl. V 1944. 


209. 1307 October 23. Poitiers. 


Clemens V Raynero de Rodemaera confert eanouientum eum pre- 
benda in ecel. S. Simeonis Treverensis vacante ad presens vel vaen- 
tura proxime, non obstante quod in ecel. Leodiensi eanonieatnm et 
prebendam. S, Martini obtineat et parochialem ecel. S, Michaelis prope 
muros "lreverenses pluribus annis retinwit et adhue retinet, quin se 
fecerit ad saeerdotinm infra annum post illius asseeutionem promoveri, 
Frnetus inde perceptos eidem condonnt aboletque omnem infamie ma- 
enlam et inhabilitatem inde ab eodem contraetas. 


1307 October 28. 


Personam tuam ... Dat, Pictavis X kl. novembris a. seeundo. 
‚Reg. 04 f. 107 mr, 519; Ing. CL. V 2086. 


210. 1307 October 23. Poitiers. 

Clemens V. Iohanni nepoti Petri] archiepiscopi Maguntini canonico 
Basiliensi reservat personatum vel dignitatem in civitate vel diocesi Tre- 
verensi vacantem seu proxime vacaturam, non obstante quod in ecel. 
5. Simeonis "rever. canonicatum et prebendam obtineat quodque ci de 
canonicatu eccl. Trever. ac prebenda. ibi vacante vel vacatura provisum 
sit seu quod super eccl de Edegrey Trever. dioc. liteget ant quod 
ecclesiam parochialem in Kilchoven Constantiensis dioc. retineat, quin 
se fecerit ad sacerdotium. infra annum. promoveri, 

Cum in te... Dat. Pictavis X kl. novembris a. secundo. 

Reg. 64 f. 110 mr, 587; lig. Cl. V 2056 


211. 1307 October 23, Poitiers. 

[Clemens V] P(etro) archiepiscopo Maguntinensn. 

Personam tuam... Cum itaque, sient tua nobis fraternitas inti- 
mavit, Adolfus rex Romanorum et postmodum .,. Albertus &uceeseor 
ipsius... tholonium de Laynsteyn in alveo Reni Treverensis diocesis 

. eeclesie. predicte [Maguntine] .. donaverint , . , suorum prineipum, 
ad quos electio regis Romanorum pertinet, ad id accedente consensu, 
quamvis idem rex Albertus postmodum tholoneum predictum a bone 
memorie Gerardo archiepiscopo Maguntino predeeessore tuo propler 
quandam controversiam, quam habuit eum eodem, absque enuea racio- 
nabili duxerit subtrahendum, nos tuis supplicationibus inelinati dona- 
tionem et collationem huiusmodi ratas et gratas habentes, eas ,. con 
firmamus ,,. Dat, Pietavis X kal. novembris a. aecundo. 

Reg. 04. f Lt! nr, 539; Big. Cl. V 2061. 


212. 1307 November 16. Poitiers. 


Clemens V abbatibus Epternacensis et Lucemburgensis mona- 
steriorum ae preposito ecel, Leodiensis iterum. mandat, quatinus 
Ditherum archiepiscopum Treverensem contumacem cilent, nt infra 
unius mensis spatium. apostolico. conspectui se personaliter. repre- 
sentet, 





P" 


1807 November 16. 108 


[Clemens V] dilectis filiis... Empternacensis et . . Lucemburgensis 
Treverensis diocesis monasteriorum ahbatibus ae. . preposito ecclesie 
Leodiensis. 

Dudum querela. gravi contra venerabilem fratrem nostrum D. archi- 
episcopum "Treverensem, si diei venerabilis mereatur, ad audientiam. 
mostmun elamosa insinuatione dedueta et multiplieibus enormitatibus 
eins, quibus fuerat pluries in nostra et fratrum nostrorum presentia 
itfamatus, quorum quidem enormitatem exeessunm jn primo nostro 
direeto pridem vobis edicto eitatorio pro parte duximus inserendam, 
mostris multiplieiter auribus ineulentis, nos, quia urgente conseientia 
saltem propter exempli pernitiem non poteramus talia tamquam aposto- 
lice. eorreetionis exposeentia limina Incorreeta relinquere, dedimus vobis 
inter cetera per alias nostras litieras in mandatis, nt vos vel duo aut 
unus vestrum. per vos vel alium seu alio predietum arehiepiseopum ex 
parte nostra peremptorie eitaretie, ut infra trium mensium spatium a 
die citationis huiusmodi numerandum sub exeommunieationis pena, quam 
eo ipso, nisi veniendo pareret, ineurreret, apostolico se conspeetni pre- 
sentaret, mandatis nostris et beneplacitis pariturus ac recepturus, quod 
instiein suaderet. Vos autem, filii abbates, qui soli in huiusmodi ne- 
gotio iuxta formam predietarm litterarum procedere legitime poteratis, 
sient per litterae remissionis weetre nobie insinuare eurastie, archiepia- 
copum peremptorie eitaetis eundem, ut infra trium mensium spatium 
post faetam per vos citationem huiusmodi sub excommunicationis pena, 
quam eo ipso, nisi veniret, incurreret, nostro $e eonspectui personaliter 
presentaret, Verum eodem archiepiscopo sie eitato et in termino per 
vos, nbbates predieti, iuxta mandatum nostrum sibi prefixo coram 
nobis minime eomparente, lieet ad exeusationes ipsius nonnulla pro 
parte cius proposita fuerint eoram nobis, nos tamen ea nec recusanda 
expresse duximus nec ctiam admittenda, sed nichilominus ipsum in 
prefixo per vos sibi termino seeundum citationis vestre seriem minime 
comparentem auctoritate apostolica ab administratione * apiritnalium 
duximus suspendendum. Ceterum adhuc experiri volentes, si quid in 
ipso obedientie devotionis et reverentie residui fuerit, discretioni vestre. 
per apostolica seripta distriete precipiendo mandamus, quatinus memo- 
ratum archiepiscopum iterato ex parte mostra peremptorie citare en- 
reti, nt infra unius mensis spatium a die facte per vos citationis huius- 
medi nmmerandum mostro se eonspectui personaliter representet fac- 
Turüs et recepturus pro meritis nostrisque beneplacitis et mandatis ple- 


a) ad aduinistrationer ms. 


104 1307 December 21. 


narie pariturus, denunciantes exnune sibi auctoritate nostra, quod 
ipsum ab administratione spiritualium duximus auspendendum, et nichi- 
lominus aperte predicentes eidem, quod si forsan ipse omnis prorsus 
obedientie et devotionis oblitus in contumacia persisteret obstinatus, 
ad graviores contra ipsum penas necnon ad depotitionem ipsius, si 
opus fuerit et contumacia eius exegerit et expedire viderimus, auctore 
domino procedemus. Diem vero huismodi citationis et formam et 
quiequid in prepissis duxeritis faciendum, nobis per vestras litteras 
harum seriem continentes fideliter inlimare curetis. Quod si non 
omnes hiis exequendis potueritis interesse, duo vestrum ea nichilo- 
minus exequantur. Datum Pictavis XVI kl. decembris anno tertio. 
Heg. 55 f. 4 nr. 16; Bg. Cl. V 2822; cf. Raynaldi, Annal. eccl. a. 
1307 nr. 26. 


213. 1307 December 21. Poitiers. 


Clemens V mandat plurimis prelatis et abbatibus, inter hos abbati 
quoque monasterii S. Martini Col. et abbati monasterii (S. Maximini?) 
extra muros Trev., ut magistrum et fratres hospitalis S. lohannis lero- 
solimitani, qui a nonnullis in eorum personis ac bonis molestantur, effi- 
caciter defendant et molestatores, cuiuscumgne religionis condicionis aut 
status existant, etiam si pontificali prefulgeant dignitate, auctoritate 
apostolica per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescant. 

Etsi cunctos... Dat. Pictavis XII kl. ianuarii a. tertio. 

Reg. 55 f. 16! nr. 78; Rg. CL. V 2387. 





*214. 1308 Januar 11. Poitiers. 


Clemens V Godefrido dicto de Gonsben rectori ecclesie de Vri- 
lingin! (Frilange) Trever. dioc. confirmat confirmat possessionem pre- 
dicte ecclesie. 

Cum a nobis petitur... Dat. Pictavis III idus ianuarii p. n. a. 
tertio. 

Van Werveke, Cartulaire du Prieuré de Marienthal. I nr. 281. 
(Ex arch. Luxemb.). 


1) Ecclesia de Vrilingen, cuius ius patronatus possidebat monasterium 
Vallis B. Marie ord. S. Dominici Trever. dioc. incorporata est huic mona- 
sterios a Baldewino archiepiscopo Trever. d. 99 m. iunli a. 1309. 1. cit, 
nr. 290. 





1308 Januar 21. 


215. 7308 Januar 21. Poitier. 

Universis ete. Bfertrandus domini pape eamerarius] ete. Qnietatio 
pro domino H, archiepiscopo Coloniensi de summa m'* marearum argenti 
— V. flor. auri marea qualibet eomputats — pro suo communi servitio 
solvitio (sie!) TI". Ve, lor, auri. pro eamera, et prorogatus fuit terminus 
de.I", V. flor. auri pro enmera et III servitiis familiarium usque 
ad festum mativitatis beati Iohannis Bapt. Dat. Pietavis die XXI. 
Ianuarii (pont. Clem. a. V. tereio). 

Linke am Rand: Prorogatio archiepiscopi Coloniensis. 

Oblig. e Solul. 9. (314) f. M^; Rg. Cl. V. Append. pg. 985 nr. 810. 


216. 1308 ‚Januar 21. Poiliers. 


[Clemens V] Balduino de Lucemborg canonico Treverensi. 

Cnm sicut ex parte tua fnit expositum eoram nobis, tu, qui Parisius 
scolasticis disciplinis insistis, sis in Treverensem archiepiscopum postu- 
latus ac propterea iuxta tenorem constitutionis fe, re. Nicolai pape. 
HT... apud edem apostolicam accedere infra tempus in eadem con- 
stitatione statntum pro huiusmodi postulationis negotio prosequendo 
personaliter tenearis, nos nolente, quod occasione hniusmodi studium. 


deseras inchoatum, tuis supplicationibus inclinati, auetoritate tibi presen- 
tinm indulgemus, ut usque ad eiusdem sedis beneplacitum per proen- 
ratorem tuum legitimum a te super hoe sufliciens mandatum habentem 
huinsmodi negotinm postulationis apud sedem eandem prosequi libere 
valeas. ,. Dat. Pictavis XII kl. februarii a. tertio. 


‚Reg. 55 f. 14 nr. 64; Rig, OL V 230. 


217. 1308 Februar 1. Poitiers. 

Clemens V arehiepiseopo Coloniensi et Coloniensis ac Anieiensis 
deeanis ecclesiarum mandat, quatinus Petro de Garlens eanonieo. Ma- 
guntino familiari pape conferant canonicatum prebendam ac preposi- 
turam eccl Frankofordensis Magunt, dioe, vacantes per promotionem 
Emerici electi Wormatiensis, non obstante quod Petrus in eccl, Albiensi 
et de Vico Auxitane dioc. ecel. canonicatus et prebendas ac S. Aniani 
et S. lohannis ecclesias cum «is annexis enram animarum habentes 
Agennensis dioc. obtinet aut quod eidem nuper de canonicatu ecel. 
Maguntine et prebenda ibidem ad presens vacante vel proxime vacı- 
tura provisum fuit. 





1308 Februar 5, 
Lawdabilia probitatis merita ... Dat, Pietavis kl. februarii a. 


Heg. 55 f 96! nr. 199; Jt]. Cl. V 2448. 


218. 1308 Februar D. Poitiers. 


Clemens V consideratione Henrici archiepiscopi Coloniensis dis- 
pensat eum Theoderieo de Oytginbach eanonieo ecclesie Colon, eins con- 
ssnguinee, ut non obstante, quod manu sinistra in quodam eonflietu 
fuerit mutilatus, canonieatum et prebendam in eccl, Colon. ac par- 
rochialem ecclesiam de Messinhen Colon. dioc, euius rector existit, re- 
tinere valeat, 

Ut benivolentie specialis... Dat. Pietavis nonas februarii a. 


tertio, 
Reg. 55 f. 80 nr. 108; Hg. CL. V 2467. 


219. 1308 Februar Ó. Poitiers. 


Clemens V S, Pantaleonis et S. Martini Colon. monasteriorum ab- 
batibus ae decano eel. S. Servatii Traieet. Leod. dioc. obtentu Henrici 
archiepiscopi Colon. mandat, quatinus Ernesto decano ecclesie Colon. lieen- 


tinto in decretis de personatu vel dignitate seu officio eum cura vel sine 
cura, si in maiori vel aliqua alia ecclesia "Trev. civitatis vel dioc. 
vacat ad presens vel eum vacaverit, providere curent conferendo sibi 
prebendam nulli alii de iure debitam, si qua tune vacabit ibidem, alio- 
«quin quam primum ad id obtulerit se facultas, non obstante quod idem 
in predicta Coloniensi decanatum et archidiaconatum eidem decanatui 
annexum et in S. Martini in Karpona, S. Gorgonii iu Hugardia ecclesiis 
canonicatus et prebendas neenon in Linse, Bedin (ee! Redin), in Loyn 
et in Pyrne ecclesias parochiales Colon. Trever. et Leod. dioc. ex dis- 
pensatione apostolica obtinet, secum dispensando, ut, cum proventus 
huiusmodi ad eongruam sustentationem ipsius, qui de nobilibus illarum 
partium. traxit originem, secundum sui status exigentiam minime sup- 
petant, possit huiusmodi personatum vel dignitatem seu officium nec- 
non eanonieatum et prebendam Trev., postquam illa fuerit assecutus, 
una eum predietis deeanatu canonicatibus prehendis ecclesiis parrochi- 
slibns iam obtentis lieite retinere, proviso quod ea debitis obsequiis 
non fraudentur et animarum eura, quibus illa imminet, nullatenus. ne- 
gligatur 

Ad illorum. provisionem ... Dat. Pictavis nonis februarii a. tertio. 

Rey. 56 f. 29 nr. 138; Rg, CL. V 9443. 





1808 Februar 5. 107 


*220. 1308 Februar 5. Poitiers. 


Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensi concedit facultatem 
faciendi recipi in singulis ecclesiis cathedralibus et collegiatis in pro- 
vincia Colon, non tamen in eivitate et dioc. Colon. eonsistentibus, sin- 
gulas personas ydoneas in canonicos et providendi cuilibet de prebenda. 
eisque faeiendi de ipsarum prebendarum fructibus integre responderi, 
in singulis quoque monasteriis (am  monaehorum quam monialium in 
eadem provineia, non tamen in civilate et dioe. Colom. consistentibus, 
singulas personas ydoneas in monachos vel moniales ndmitti. 

Personam tuam tue... Dat. ut supra. (— Pictavis nonas febrnarii 
m. tertio, 

Reg. 56 f. 9. nr. 184; Hg. CL V 2449. — Or. membr. cum. plumbo 
pend. Sub plica ad sinistr.: x% Lanz. In plica ad dextr: Lanza- 
lotus. In dorso: Henricus de Aquila at: R. C. CNXXIEIL Düssel- 
dorf Arch. reg. Kurköln nr. 454. Lacomblet IH nr. 50 n. f. 


221. 1308 Februar 5. Poitiers. 


[Clemens V] Guillelmo de Eiswilre elerico: Coloniensis diocesis. 

Ilis libenter favorem. . , Petitio siquidem, , . archiepiscopi Coloniensis 
pro te nobis exbibita eontinebat, quod eum tn olim infra octavmm tue 
etatis annum existens enm aliis pueris eum balista lignea sagittaretis, 
unam sagittam eum eadem balista non animo ledendi aliquem, eum nec 
adhuc doli eapax existeres, emisisti, de euius ietu unus de pueris an- 
tedictis adco fuit lesus in capite, quod ex lesione huiusmodi expira- 
verit. Cum autem teeum super hoc, ut casu buiusmodi non obstante 
wsque ad diaconatus ordinem inclusive promoveri valeres, fuerit legi- 
time dispensatum, nos ,.. obtenta dicli archiepiscopi . , . teenm, quod. 
u, possis etiam ad sacerdotinm promoveri.. dispensamus, omnem 
irregularitatis maeulam seu notam inde contractam in te penitus ab- 
olendo... Dat ut supra (— Pictavis nonas februarii a. tertio). 

Reg. 56 f. 26 nr. 188; Hg. CL. V 2440. 





222. 1308 Februar 5. Poitiers. 


[Clemens V] decano eeelesie Coloniensis. 

Personam venerabilis fratris nostri Herriei archiepiscopi. Coloni- 
ensi# speciali benivolentia prosequentes ., . absolvendi prefatum arehi- 
episcopum ah excommunieationis suspensionis aut interdieti sententia, 
si quam pro solutione non faeta terminis constitutis de eo, in quo 


108 1908 Februar 12. 


ecclesie Romane tenetur, forsitan incurrisset, ac dispensandi secum super 
irregularitate, si quam huiusmodi ligatus sententia divina offieia cele- 
brando aut se ilis vel quibuslibet aetibus spiritualibus immiscendo 
contraxit, diseretioni tue plenam concedimus tenore presentium faeul- 
tabem. Dat. Pictavis nonas februarii a. tertio. 

Reg. 55 f. 96 nr. 188; Ag. CL. V 9447. 


223. 1308 Februar 12. Poitiers. 


Clemens V. providet. ecclesie Treverensi per obitum. Ditheri va- 
canti de persona. Baldewini (de Lucemburg). 

[Clemens] . . . Baldewino electo Treverensi. 

Super speenla supreme .,. Dudum siquidem Treverensi ecclesia 
per obitum bo. me. Ditheri .. pastoris solatio destituta, dilecti lli 
capitulum ... eonvenerunt; quibus deliberantibus ad id fore per viam. 
serutinii pocedendum, contigit, quod tu, qui nondum in etate consistis, 
que ad pontificalem requiritur dignitatem !, fuisti in Treverensem archi- 
episeopum postulatus, nonnullis pancis canonicis einsdem ecclesie Emi- 
honem de Spanehym Leodiensem archidineonum eligentibus in archi- 
episcopum Treverensem. Tu vero postulationi huiusmodi de te faete, 
illius tibi presentato deereto, non consentiens neque dissentiens, dis- 
positioni et gratie nostre te super hoe totaliter eommisisti. Nos post- 
modum nolentes, qnod ocensione diete postulationis prosequende 
studium desereres inchoatum, apostoliea tibi auetoritate concessimus, 
ut nsque ad einsdem sedis beneplacitum per procuratorem . . . negotium 
postulationis, .. prosequi libere posses... Sicque tuo et ipsius enpi- 
inli proeuratoribus buiusmodi postulationis dietoque Emihone perso- 
naliter eiusdem sue electionis negotia apnd sedem prosequentibus ante- 
dietam, ,.. prefatus Emiho omne ius... in nostris manibus pure et 
libere resipnavit. Nosque huiusmodi resignatione recepta predietam 
postulationem tnam nom tue persone vitio, &ed alias certig ex causis 
nequaquam duximus admittendam ac deinde... ad te demum ipsius 
eeclesie eanonieum in diaconatus ordine eonstitutum ,.. Convertimus 
aciem mostre mentis... de persona tun... prediete ecelesie provi- 
(demus, preficiendo te illi... defeetu etatis predieto seu quaecumque 
eonstitutione eontraria nequaquam obstantibus in archiepiscopum et 
pastorem ... Dat. Pietavis II idus februarii a. tertio. 


1) Cui etas et defeetus sclentie repugmabant, Johannes XXIT de 24 
septembris 1330. Ag. 110 f. 78 nr, 396; Fe. 1980. 





1308 Februar 20. 108 


In e. m, eapitulo eecl, "Trev... clero civit. et dioe, Trev. .. . 
populo eivit. et dioe, Trey. , .. universis vassallis ecel. Trev. . , . uni. 
versis suffraganeis eccl, Trev... Alberto regi Romanorum illustri +.» 

Jteg. 85 f. 80 nr. 159; lg. OL. V. 9408. 


224. 1308 Februar 20. Poitiers. 


Eisdem anno [MCCC VIII] loco et testibus die XX februarii con- 
stitati in presentia dominorum lohannis cardinalis ct Bertrandi came- 
rariorum predietorum Henrieus comes Luceburgensis, Robertus archi- 
diaconus, Gofridus de Rodomara et Arnollus de Elz canonici Treve- 
rensis promiserunt iu solidum &uo proprio et privato nomine pro 
domino Balduino archieleeto Treverensi solvere. M! IIII* marchas ar- 
genti-pro V. florenis. marcha. qualibet computata-et V. servitia. fami- 
liarum persolvere hine ad festun purificationis beate Marie virginis. 
proxime venturum. Alioquin infra tres menses, Et promiserunt, quod 
dictus electus hane oblationem seu promissionem ratiffieabit ct ratnm 
habebit infra duos menses proxime futuros; qua ratificatione per dietum. 
electum faeta, ipso facto sint ab obligatione et promissione lniusmodi 
absolati. 

In margine sinistro: Servitium archiepiscopi Treverensis in Ale- 
mania. Zn margine dextro: Card. XXI. 


Oblg. et Solu. IT (84) f. 19; Jg. Ol V. Appemd, pg. 28. 
nr. 16. 


225. 1308 Februar 97. Poitiers. 

Clemens V Henrieo comiti in Luechelemberch et Margarete uxori 
elus Trever. dioc. indulget, nt im loci» eeclesinstico suppositis inter- 
dieto possint facere celebrari sibi divina offiein, exeommunieatis et 
interdictis exelusis efe., dummodo ipsi causam non dederint interdicto 
mee dantibus prestiterint auxilium consilium vel favorem neque id eis 
eontingat speeialiter interdiel, lieeatque eis habere altare portatile, 
super quo possint faeere celebrari divina officia in locis, ubi non sint 
ecelesie vel capelle. 

Personas vestras paterna ... Dat. Pictavis III kl. martii a. tertio. 

Beg, 56 f. 59 nr, 994; By. CL. V 9502. 





1308 Februar 27, 


226. 1508 Februar 27. Poitiers. 


Clemens V. Petro ixe obtentu Henriei comitis Lueemburgensis 
pro en elerico et familiari «uo xupplieantis confert eanonientum et pre- 
bendam, quos Baldewinus eleetus Trev. olim eanoniens Metensis hactenus 
in ecelesia Metensi obtinuit, nen obstante quod eapellaniam S. Michaelis 
in Luecemburgh et ecclesiam de Keyle "rever. dioe. euram animarum 
habentes insimul haetenus per quinquennium insistendo servitiis dieti 
comitis absque dispensatione apostolica retinuit et adhuc retinet, fructus 
pereipiendo ex eisdem; quos ei remittit et abolet infamiam et inhabi- 
litatem in se ab ipso huinsmodi occasione contraetas, T'amen eanoni- 
eatum et prebendam Metensem asseeutus, ecclesiam de Keyle dimittat. 

Merita probitatis, de quibus ... Dat. Pietavis HIE kl. martii 
n, tertio. 

In e. m. abbati mrii Villariensis Met. et S. Servatii Traieet. Leod. 
dioc. ae S, Bartholomei Leod decanis ecclesiarum. 

Reg, 56 f. 43 nr. 383; Bg. Cl. V 9647. 


227. 1308 Februar 97. Poitiers. 

Clemens V Henrico comiti de Luceelenburg Trev. dioe, indulget, 
at quatnor clerici eius familiares einsdem obsequiis insistendo et enm 
ipsos ad exequanda sua negotia mitti contigerit, eundo stando et red- 
eundo omnes fructus beneficiorum suorum ecclesiasticorum cum cura 
wel sine eura, etiamsi dignitates vel personatus existant, que nune ob- 
tinent et interim assequentur, possent usque ad quinquennium integre 
pereipere, cotidianis. distributionibus dumtaxat exceptis — proviso quod. 
huiusmodi beneficia debitis interim obsequiis non fraudentur et aui- 
marum eura, quibus imminet, nullatenus negligatur. 

Ut benivolentiamspecialem . . . Dat. Pictavis I1II kl, martii a. tertio. 

In e, m. abbati monasterii B. Marie in Luccemburg "Trev. dioc, et 
archidiacono de Toleya Trev. ac decano S. Dartholomei Leod. eccle 


siarum. 
‚Reg. 55 f 47. nr. 2665; Jig. Cl. V 2869. 


228. 1308 März 1. Poitiers. 

Clemens V Margarete comitisse in Lueceburg "Trev. dioe. indulget, 
ut aliquem discretum presbiterum, quem voluerit, in confessarium 
suum eligere valeat, eoneeditque, quando predieator religiosus in eius 
presentia proposuerit fidelibus verbum dei, eidem et aliis ibi presen- 





1308 März 13. an 


libus vere penitentibus et confessis ac verbum ipsum reverenter au- 
dientibus indulgentias quadraginta dierum, 
Devotionis tue sinceritas . . . Dat, Pielavis kl. martii n. terlio. 
Reg. 56 f. 48 nr, 9856; Meg. OL. V 2870. 


229. 1308 März 13. (Poitiers). 


[Die XIII m. martii a, MCCCVIII] Baudinns® eleetns Treverensis 
promisit pro eommuni servitio domini pape et collegii XXI. eardinalium 
VII" flor, auri et V servitia. consueta familiarium. eorundem solvenda 
in Romana euria nb instantibus kalendis aprilia ad annum. 

Oblig. et Solut. 1 (013) f. 87°; Rig. Cl. V. Appendix pg. 918 n. 7, 


*230. 1308 März Ib. Poitiers. 


Clemens V, petentibus priorissa et conventu monialium monasterii 
de Valle B. Marie ord. S, Augustini Trever, diocesis, mandat decano 
ocelesie Metensis, quatinns en, que de bonis ipsius monasterii illicite. 
alienata invenerit vel distracta, ad ius ct proprietatem eiusdem legi- 
time revocare procuret, 

Dilectarum in Christo filiarum ... Dat. Pictavis idus martii p. 
n. a. tertio. 


Van Werveke, Cartulaire du Prieuré de Marienthal 1 nr. 282, (Or. 
membr, in arch. Weimar.) 


*231. 1308 März 21. Poitiers. 


Balduinus archiepiscopus Treverensis donat Henrico comiti 
Lucemburgensi fratri suo omnia iura actiones. et iurisdictiones. sibi 
quomodolibet. competentia tam vatione hereditatis parentum suorum 
quam em alia successione quacunque. 

Universis et singulis presens instrumentum pablieum inspecturis 
pateat evidenter, quod anno domini a nativitate millissimo CCC. octavo 
indietione sexta die vieesima prima mensis marcii pontificatus domini 
Clementis pape quinti anno tertio in presencia mei notarii et testium 
subseriptorum reverendus in Christo pater Balduinus dei graein archi- 
episeopus "'reverensis. gerens ad magnificum nostrum dominum Hen- 
riemm comitem Luzemburgensem fratrem suum germanum speeinlis di- 
lectionis affectum volensque in grandibus et aceeptis benefleiis et 
honoribus, que ab eodem germano suo sibi collata et procurata cog- 


a) Baudinus adhibito alio atramenlo mutatum est in Balduinus. 





112 1308 März 23. 





noscit, grata ei in hoc parte vieissitadine respondere. dedit tradidit do- 
mavit atqne concessit pure libere ximpliciter et irrevocabiliter inter 
vivos iure proprio et in perpetuum eidem domino comiti pro se suis- 
que heredibus recipienti omni iura actiones et iurisdieciones sibi quo- 
modolibet competencia et ad eum spectantia tam racione hereditatis pa- 
rentum suorum quam ex alia successione quacumque, in quibusvis 
bonis iuribus iurisdiecionibus et rebus mobilibus consistere dinoscantur 
et quocumque nomine censeantur, eciam si consistant in castris villis 
feudis iurisdiecionibus et vassallis, nichil sibi reservans penitus in 
eisdem, sed totum a se exeludens et transferens in dominum comitem 
prelibatum ..... Actum in loco fratrum Predicatorum Pictaviensium 
presentibus nobilibus viris dominis Walramo de Luzemburg, Roberto de 
Useldingen, Arnuldo de Rupe et Guillelmo de Spontin militibus ae 
discretis viris magistris lohanne de Bruaco canonico ecclesie S. Quin- 
tini in Viromandia Noviomensis diocesis, Alberico de Fochiers clerico 
"Tullensis diocesis et Petro rectore ecclesie S. Michaelis Luzemburgensis 
testibus ... Et ego l'raneiseus quondam magistri Addonis de Laude 
...Rotarius . .. consignavi. 


J. Ficker, Die Ueberreste des D. Heichsarchivs in Pisa nr. 85 
(Wiener Sitzungsberichte XIV. Jahrg. 1854). 


282. 1308 März 23. Poitiers. 


[Clemens V] archiepiscopo Coloniensi. 

Ex tenore petitionis . . prioris et fratrum ordinis Predicatorom pro- 
vineie Theotonie nuper accepimus, quod licet fe. re. Benedictus papa XI 
... loeum fratrum ordinis de penitentia Ihesu Christi de villa Buxelle (!) 
Cameracensis diocesis eisdem priori et fratribus . . . duxerit conceden- 
dum, ipsi tamen prior et fratres... dicti loci possessionem propter 
reclamationem et impedimentum quorumdam clericorum et burgensium 
diete ville non potuerint hactenus adhipisci .... Nos... fraternitati 
tue... mandamus, quatinus, si est ita et aliud canonicum non obsistat, 
ad executionem eorum, ...procedas... Dat. ut supra (= Pictavis X 


kl. aprilis a. tertio). 
‚Reg. 56 f. 6% nr. 369: Hg. Ul. v. 9695. 








2383. 1308 März 30. Poitiers !. 
Clemens V. Baldewino archiepiscopo Trev. indulget, ut usque ad tri- 


71 Conft, Monum. Vatic, Lotharing. Teuton. cont. nr. H3, UM, 136, 139, 
140 et 143. 


1308 März 30. ns 


ennium eeclesias, monasteria ceteraque loca et personas eeclesiastiens eivi- 
fatis et diocesis ac provincie Trever. in quibus per eum fuerit de con- 
suetudine vel de inre visitare et procurationes ratione visitatlonis huius. 
modi ei debitus recipere, per aliquam personam ydoneam visitare ac 
debitas procurationes, tamen moderatas, in pecunia numerata valeat 
exigere et recipere. 
Grandia tue devotionis ... Dat. Pietavis III kl. aprilis a. tertio. 
Reg. 55 f. 85 nr. 48; Rg. CL. V 9286; Transsumpt: Hist. générale 
de Metz III pg. 296. 


234. 1308 März 30. Poitiers. 

Clemens V eidem (Balduino archiepiscopo Trev.) coneedit facul. 
tatem eonferendi hae vice preposituram ecclesie Treverensis, quam. pro- 
motionis tempore obtinebat, vacantem per huiusmodi promotionem per- 
sone ydonec!. 

Personam tuam precipua... Dat. Pietavis III kl. aprilis n. tertio. 

Reg. 55 f. 86 nr. 447; Hg. Cl. V 2787, 


235, 1308 März 30. Poitiers. 

Clemens V Balduino archiepiscopo Treverensi indulget, nt per 
triennium possit faeere reconciliari ecclesias et eimiteria civitatis et 
diocesis Trever. per effusionem sanguinis ant semini violata, ad que 
reeonciliunda ipse non potest absque gravi incommodo accedere, per 
ydoneos presbiteros etiam in dignitate constitutos. eiusdem civitatis et 
diocesis, aqua per ipeum, ut moris est, benedicta. 

Attendentes benignius magne... Dat. ut supra (— Pictavis III 
kl. aprilis a. tertio). 

Reg. 06 f. 88. nr. 448; Hg. Ct. V 9789. 


256. 1308 März 30. Poitiers. 


Clemens V Balduino arehiepiscopo Treverensi petenti concedit 
facultatem faciendi recipi hae vice im Treverensi et in singulis ecele- 
siis cathedralibus et collegiatis civitatis et diocesis ac provincie Tre- 
verensis singulas personas ydoneas in canonicos eisque de singulis 
prebendis providendi necnon faciendi in singulis monasteriis monachorum. 





3) Contulisse videlur. Balduinus preposituram Godefrido de Hode- 
machern ef. Wyttenbaeh et Müller, Gesta. Treverorum II pg. 200. 
Vasik. Regewton 1. 8 


116 1308 März 3 


et monialimm et in ecelesiis canomieorum et canonicarım regularium 
civitatis diocesis et provineie Trev. singulas personas ydonems utrius- 
que sexms in monachos ae monachas et canonicos ae canonieas ipsis- 
que inxta consuetedinem dietorum monasteriorum et eeclesiarum regu- 
larinm habitum exhiberi et de ipsorum monasteriorum et eeelesiarum 
proventibus sieut alis personis ipsorum etiam provideri. 

Dat. ut supra (= Pietavis III kl. 


Reg. 55 f. 8V mr. 448; Hg. Cl. V $291. 


237. 1308 März 30. Poitiers. 

Clemens V Balduino archiepiscopo Treverensi indulget, ut usque 
ad triennium quatuor clerici eius domestici, eius obsequiis insistendo 
vel eum ipsos ad ecclesie Trever. exequenda negotia ab eo mitti con- 
tigerit, fructus beneüciorum suorum, etiam si dignitates vel personatus. 
existant, integre, cotidianis distributionibus dumtaxat exceptis, per- 
eipere valeant. 

Personam iuam claris... Dat. Pictavis III kl. aprilis a. tertio. 

Reg. 56 f. 84 nr. 444; Bg. CL V 9782. 


238. 1308 März 30. Poitiers. 

Clemens V. Balduino areliepiscopo Treverensi supplicanti indulget 
per triennium, ut in oeenpatores invasores detentores et iniuristores 
ecelesie "l'reverensis, nisi ab co canonice moniti ocenpata invasa et 
detenta bona eiusdem ecclesie restituerint et ab iniuriis eessaverint ne 
de iniuriis ipsis plenam ei satisfaetionem impenderint infra terminum 
peremptorium competentem, quem eis ad hoe duxerit prefigendum, 
possit libere censnram eeelesiastieam exercere, 

Desideriis tuis in hiis ... Dat. Pictavis III kl. aprilis a. tertio. 

Rey. 56 f. 84 nr. 446; Bg. Cl. V 2184. 


239. 1308 März 30, Poitiers. 

Clemens V Balduino archiepiscopo Treverensi indulget, ut ad 
solutionem. debitorum per predecessores suos Treverenses archiepi- 
scopos ipsius Treverensis ecclesie. nomine contraetorum, nisi ea in utili- 
latem ipsius eeclesie conversa fuisse legitime. probaverint creditores, 
compelli nou possit invitus. 





1808 März 90, 115 


Indempnitati tne et eeclesie... Dat. ut supra (=Pietavis III kl 
aprilis a. tertio. 
‚Reg. 55 f. 86° nr. 448; Hg. Cl. V 9788. 


240. 1308 März 30. Poitiers. 


[Clemens V] Balduino archiepiscopo Treverensi. 

Nuper eanonieatu et prebenda, quos tue provisionis tempore in 
Metensi ecelesin obtinebas... vaeantibus... nos... Henriei comitis 
Luccemburgensis fratris tui supplieationibus inelinati de ipsis canoni- 
entu et prebenda ... Petro de Lucceburg clerieo et familiari comitis 
... duximus providendum ... Verum ex certis ae rationalibus causis 

. eollationem .., penitus revoenvimus et... tibi... conferendi hae 
viee ... eanonieatum et prebendam eosdem ... persone ydonee ae in- 
ducendi personam eandem in eorporalem possessionem .,. eoneedimna 
»..faeultatem... Dat. Pietavis III kl. aprilis a. tertio. 

lieg. 656 f. 88' nr. 402; Rg. Cl. V 2805.— Conf. nr. 226. 


AL 1308 März 30. Poitiers. 


Clemens V. Balduino archiepiscopo Treverensi concedit facultatem 
dispensandi cum duobus elericis familiaribus suis, quod ipsorum qui- 
libet prebendas et alia beneficia ecclesiastica euram animarum habentia, 
etiamsi dignitates vel personatus aut offücia fuerint, quorum redditus 
et proventus usque ad summam ducentarum marcharum argenti anuu- 
atim ascendant, si illa ad presens obtinent, dummodo alias eis cano- 
mice collata fuerint vel eis alias similiter canonice imposterum ofle- 
rantur, libere recipere et licite retinere valeant, et ab ipsis abolendi 
omnem infamie maculam et inhabilitatis notam ex receptione ae reten- 
tione beneficiorum huiusmodi obfentorum et perceptione fructuum 
eorundem eisque fructus huiusmodi donandi, proviso quod beneficia, 
personatus et dignitates aut officia huiusmodi, debitis obsequiis non 
fraudentur et animarum cura, quibus illa imminet, nullatenus negligatur. 

Volentes tuam. honorare Dat, Pictavis III kl. aprilis a. tertio. 

Meg. 56 f. 89 nr. 468; Rg. CL. V 9807. 





242. 1508 Mürz 30. Poitiers. 


Clemens V. Balduino archiepiscopo Treverensi concedit facultatem 
eonferendi bae vice beneficin ecelesinstien eum cura vel sime cur, 


116 1308 März 31. 


etiam si dignitatis ant personatus existant, que in eivitate et diocesi 
rever. tanto tempore vacaverunt, quod ad sedem apostolicam est ip- 
sorum collatio legitime devoluta, singula videlieet hoiusmodi benefieia. 
singulis personis ydoneig, et indueendi personas ipsas in ipsorum eor- 
poralem possessionem meenon contradietores per eensuram eeelesiasti- 
eam appellatione postposita compescendi, proviso quod eedem persone 
ad ordines, prout benefieiorum ipsorum eura requirit, se faciant ata- 
tutis temporibus promoveri et personaliter resideant im eisdem. 

Ut eo gratiosior ... Dat. nt supra (= Pietavis III kl. aprilis 
a. tertio). 

diteg. 55 f. 89 nr. 469; Hg. Cl, V 2808, 


248. 1308 März 30. 


Clemens V Balduino archlepiscopo Treverensi, eum exposuerit 
oportere se subire tam pro sui 
negotiis apud sedem aj [ onera expensarum, 
coneedit facultatem. eoi 1 ad summam decem 
milium librarum "l'uronensinm? suo "Treverensis. nomine. 

Ex parte tua fuit... “ut supra. (= Pietavis HII kl. aprilis 
a. tertio). 

dte, 65 f. 85 nr, 448; Fig, Cl, V 


244. 1308 März 31. Poitiers, 

[Clemens V] Balduino archiepiscopo Treverensi. 

Nuper Treverensi ceclesii . prefecimus in archiepiscopum 
et pastorem et subsequentei i temporibus in pres- 
biterum ordinato, consecratio anus propriis manibus duximus im- 
pendendum et tandem palleum... | Leonardum episcopum Al- 
banensem et.. Landulphum 8. i, Jacobum 8, Georgii ad velum 
aurenm €t Petrum de Columpna Sancte Romane ccclesie diaconos 
cardinales tibi fecimus assignare. Ut autem... commissam tibi curam 

« Vigilanter exereens... sollicitudine vigiles efficaci, te cum gratia 
nostre benedictionis ad predictam Trevereusem ecclesiam. duximus re- 
mittendum .., Dat. Pietavis IT kl. aprilis a. tercio. 

Heg. 55 f. 80 nr. 498; lg. Cl. V 9758. 


1) i, e. circa 90000 flor. auri. 





1308 April 1. ur 


*245. 1308 April 1. Poitiers. 


Clemens V Luceelburgensis et Epternacensis Trever, dioc, mo- 
nastoriorum abbatibus ac magistro Arnaldo de Morlanis canonico man- 
dat, quatinus, quando et quotiens expedire viderint, Balduinum arehi- 
episcopum Treverensem adhue apud sedem apostolicam constitutam, 
emi papa concessit faeultatem contrahendi mutuum usque ad summam 
decem milium librarum turonensium ac obligandi se et successores et 
ecclesiam Treverensem ac &ua et eiusdem ecelesie bona usque ad 
predietam summam creditoribus quique ab Henrieo comite Lucembur- 
gensi fratre sno mutuo recepit predictam pecunie quantitatem, mone- 
ant, ut eidem eomiti statutis sen conventis loco et tempore de predicta 
peeunie quantitate satiefaciat, Alioquin suspensionis ab administratione 
Temporalinm et aspiritualimn et exeeutione pontificalium interdicti et 
exeommunicationis sententias eum ineurrisse publice nuneient 

Exponente nobis pridem... Dat, Pictavis kl, aprilis p. n. a. tertio. 

Reg. 55 f. 64! nr, 445; Bg. Cl, V. 983. — Publications de UInstitul 
de Luxembourg. 1873. XXVILL pg. 194—197. (Or. membr. valde 
pulrefactum. Koblenz, arch. reg.) 





246. 1308 April. 18. Poitiers. 


Clemens V Emichoni de Spanheym obtentu et considerntione 
Guillermi tituli S. Potentiane presbiteri cardinalis pro eo capellano suo 
supplieantis confert eeel. Coloniensis eanonicatum, personatum vero 
son dignitatem vel offieium eum cura vel sine eura, si in predicta eccl. 
Coloniensi vaeat ad presens vel eum vaenverit, eidem reservat, non 
obstante quod Emiche in Leodiensi arehidiaeonatum et parrochialem 
eeclesiam de Kyrehberg Magunt. dioc. ex dispensatione apostolica ac 
in eadem Leodiensi et Maguntina ecelesiis canonieatus et prebendas 
obtinet. 

Tui nobilitas generis... Dat. Pietavis XIII kl. maii a. tertio. 

In e. m, magistro Onufrio de Trebis decano Meldensis capellano 
mostro et cantori ae seolastico S. Marie ad gradue Magunt, ecele- 
sinrum. 

Reg. 65 f. 82 nr. 431; Hg. Cl. V 9167. 

Y) Huismodi formule tenor cf. in Mon. Vatie, Lotharing, Teuton, cont. 
mr. 457. — Mitioris tenoris formule sub Nicolao IV usitate cf. apud Lan- 
‚glois, Les Hegistres de Nicolas IV nr. 7202, 7208, G. Schneider, Die finan- 
zullen Beziehungen der florentinischen Hankiers zur Kirche von 1985—1304. 
pg. 36 sq. 


1808 Juli 17, 


247. 1308 Juli 17. Poitiers. 


Clemens V Petro de Garlenx confert archidiaconatum Martiani 
in eccl Adurensi vacantem per promotionem et consecrationem. Ber- 
nardi episcopi Adurensis, non obstante quod in Albiensi et de Vico et 
Francofordensi Magunt. dioc. eanonieatus et prebendas et in eadem 
Francofordensi eccl, preposituram neenon S, Jobannis de Sectis et S. 
Aniani Auxitane et Agennensis dioc. parrochiales ecclesias" cum an- 
nexis sibi capellis obtinet et in Maguntina Leodiensi et Bonnensi 
Colon. dioe, ecclesiis sub expeetatione prebendarum est receptus in 
ennonieum ae ei nuper de ecelesie Adurensis canonicatu et prebenda 
md presens vacante vel proximo vacatura sit provisum. 

Attendentes tua laudabilia ... Dat. Pictavis XVI kl. augusti 
a. tercio. 

Reg. 68 f. 129 nr. 682; Rig. CL. V 2993. 


248. 1308 August 11. Poitiers. 


Clemens V archiepiscopo Coloniensi et eins suffraganeis, itemque 
archiepiscopo Trever. et eius suffraganeis destinat litteras encyclieas 
super passagio faciendo pro reenperatione Terre Sanete. 

Exurgat deus et inimiei ... Dat. Pietavis III idus augusti n. 
tertio, 

Reg. 55 f. 126' nr. 628; Hg. Cl. V 2990. 


249. 1308 August 11. Poitiers. 


Clemens V abbates S. Pantaleonis Colon, et Scotorum Erfordie 
Magunt. dioc. ac tesaurarium eccl Trever. deputat exeentores eisque 
mandat, quatimus singulis clerieis secnlaribus, qui eum magistro et 
fratribus hospitalis S. lohannis lerosolimitani aceesserint in Terre 
Sanete subsidium, faeinnt fruetus benelieiorum ecclesiasticorum durante 
passagio minietrari nec permittant eos super receptione ordinum et 
solutione deeimarum molestari. 

Dignum et congruum reputamus ... Dat. Pictavis III idus 
augusti a. tercio. 

‚Reg. 65 f, 128 nr. 691; lig. Cl. V 2992. 


250. 1308 August 12. Poitiers. 
Clemens Y Maguntino Coloniensi Treverensi et. Magdeburgensi 





1908 August 19. ne 


arehiepiseopis ae Basiliensi et Constantiensi episcopis ac abbati mo- 
nasterii de Urudacio et‘ priori de Longoponte Cluniacensis ordinis Vi- 
variensis et Parisiensis diocesinm, Panlo de Chadarosse preposito Cn- 
vallicensis, decano S. Servatii Traiectensis, magistro Bernardo Ramundi 
archidiacono Maioricensis, Jolianni dieto Presbitero-longo Tullensis ca- 
pellano sedis apostolice et magistro Laurentio de Fucisberte basilice 
S, Marie Maioris de Urbe canonicis ecclesiarum. mandat, quatinus ad 
Coloniensem civitatem et diocesim ae provineiam personaliter accedant 
et super articulis a papa sibi transmissis inquirant apostoliea auetori- 
tate contra ordinem Templariorum veritatem et, que super premissis 
invenerint, in seriptis redaeta ad papam deferant seu transmittant. 
Quodsi non omnes his exequendis potuerint interesse, septem sex 
quinque quatnor vel tres aut duo seu unus corum ea nichilominus ex- 
equantur. 

Faeiens misericordiam cum servo ... Dat. Pietavis V idus 
augusti a. tercio. 

In e. m. eisdem mandat, quatinus ad Treverensem civitatem. 
etc, ut supra *. 

In e. m. eisdem mandat, quatinus ad Maguntinam civitatem 
ete, ut supra. 

In e, m. eisdem mandat, quatinus ad. Magdeburgensem civitatem 
ete. ut supra. 

In e, m. eisdem mandat, quatinus ad Upsalensem eivitatem etc. 
ut supra. 

In e. m. ei&dem mandat, quatinus ad Bremensem eivitatem efc. 
ut supra. 

In e, m. eiedem mandat, quatinus ad Salseburgensem civitatem. 
etc. ut supra, Ü 

In e. m. eisdem neenon Pragensi et Vratislaviensi episcopis man- 
dat, quatinus ad Gnesnensem civitatem ete. ut supra. 

In e. m. eisdem necnon Pragensi et Vratislaviensi episeopis man- 
dat, quatinus ad Rigensem civitatem etc, wf supra. 

‚Rey. 56 f, 9007, 200* nr. 19, 19, $4, 25; Ig. CU V 0409, 3418, 3493. 
3424. 


"251. 1308 August I2. Poitiers. 
Clemens V archiepiscopo Salzeburgensi et cius suffraganeis man- 


1) €f. Raynaldi, Annal, eccl, a. 1810 $ 40; Raynouard, Mon. bist, des 
Templiers pg. 319. 





1:0 1908 August 12, 


dat, qnatínus ipsi et quilibet ipsorum videlicet in suis civitate et dio- 
cesi una eum Maguntino Coloniensi Treverenst et Magdeburgensi ar- 
chiepiscopis ac Constanciensi et Basiliensi episcopis ac abbati mona- 
sterii de Crudacio et priore de Longoponte Cluniacensis ordinis Viva- 
riensis et Parisiensis diocesium, Paulo de Chadarossa preposito Cavalli- 
censis, decano 8, Servatii Traieelensis, magistro Bernardo Ramundi 
archidineono Maioricensis, Tolanni dieto Presbitero— longo Tullensis et 
Laurentio de Fucisberte basilice S. Marie Maioris de Urbe canonicis 
ecclesiarum. vel 11, 10, 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2 aut uno ex ipsis contra 
singulares personas et fratres ordinis Templariorum in dictis civitatibus 
et diocesibus degentes super articulis a papa eis transmissis veritatem. 
inquirant et inquisitione faeta per provinciale concilium contra eosdem 
wel pro eidem absolutoriam wel eondempnatorinm sententiam  pro- 
ferant, non tamen se intromittant inquirendo vel sententiando contra 
ordinem ipsum et contra magnum praeceptorem ordinis in regno Ala- 
mannie constitutum. 

Faciens misericordiam eum servo... Dat. Pletavis IT idns au- 
gusti a. tereio. 


In e. m. archiepiscopo Bremensi et eius auffraganeis. 
Reg. 56 f. 208 nr. 69; Rg. 


In e. m. archiepiscopo Rigensi et 
Reg. 55 f, 210 nr. 101; Rg. Cl. V 


Similiter archiepiscopo Gnesnensi eiusque suffraganeis. 
‚Reg. 55 f. 211 nr. 102; Hg. CL. V 3601. 


In e. m. archiepiscopo Maguntino et eins suffraganeis. 

In e. m. archiepiscopo Coloniensi eiusque. suffraganeis. 

In c. m. archiepiscopo Treverensi et eius suffraganeis, 
Reg. 55 f. 211 nr. 108; Rg. Cl. V 3502, — Düsseldorf. Arch. reg. 
Kurköln nr. 460. 


In e. m. archiespiscopo Upsalensi et eins suffraganeis. 
‚Reg. 55 f. 911 nr. 104; Rg. Cl. V 3808. 


In e. m. arebiepiscopo Magdeburgensi eiusque suffraganeis. 
dteg. 55 f. 911 nr, 105; Hg. Cl. 3904. 





1908 August 19, 


*952. 1308 August 12. Foitiers. 

Clemens V Coloniensi Treverensi et Magdeburgensi archiepiscopis 
ac Basiliensi et Constantiensi episcopis ne abbati monasterii de Cru- 
dario et priori de Longoponte Cluniacensis ordinis Vivariensis et Pa- 
risiensis dioc, Panlo de Chadarossa preposito Cavallicensis, decano 
8. Servacii "'raiectensis, magistro Bernardo Ramundi archidiacono Ma- 
joricensis, lohanni dieto Preshitero — longo de Alamania enpellano papali 
"Tullensis et magistro Laurentio de Fueisberte basilice 8. Marie Maioris 
de Urbe eanonieis eeel. mandat, quatinus ad Maguntinam civitatem. 
et diocesim ae provineiam personaliter aecedentes una eum arehiepi- 
seopo Maguntino eiusque suffraganeis contra singulas personas et fratres 
ordinis Templariorum in ipsorum archiepiscopi et suffraganeorum eivi- 
tatibus et dioecesibus degentes super articulis a papa transmissis ot 
alis inquirant; inquisitione faeta per provinciale concilium contra ipsos 
singulares personas et fratres absolutorin seu eondempnatoria sentenfin 
proferatur, nom tamen se intromittant inquirendo sem sententlando 
eontra ordinem ipsum et eontra magnum preceptorem ordinis in regno 
Alamannie eonstitntum. ldem archiepiseopus eum predietis vel saltim 
uno eorum aut etium per se ipsum eum singulis suis suffraganeis in 
inquisitionis negotio procedat. 

Facions misericordiam cum servo... Dat. Pietavis II idus au- 
gusti a. tercio. 

Reg. 56 f. 207 nr. 29; Rig. CL. V 8428, 


In e. m. Maguntino "Treverensi et Magdeburgensi archiepiscopis 
ne Basiliensi efe, ut supra mandat, quatinus ad Coloniensem civitatem 
efc. uf supra accedentes una eum archiepiseopo Coloniensi eiusque 
suffraganeis etc. ut supra. 

Reg. 55 f. 207 nr. 80; Hg. Cl. V 8429. — Düsseldorf, Arch, reg, 
Kurküln nr. 460; Orig. membr. cum plumbo pend. 


In e. m. Maguntino Coloniensi et Magdebnrgensi archiepiscopis 
et Basiliensi efe, ut supra mandat, quatinus ad Treverensem civitatem 
ete. ut &upra accedentes una eum archiepiscopo Treverensi eiusque 
suffraganeis. efc. ut supra. 

Reg. 56 f. 207 nr. 81; By. Cl. V 4430. 


in e. m. Maguntino Coloniensi et "Treverensi archiepiscopis. ae 
Basiliensi etc. ut supra mandat, quatinus ad Magdeburgensem civi- 





122 1908 August 19. 


tatem efe, ut supra accedentes una eum archiepiscopo Magdeburgensi 
eiusque suffraganeis efe. ut supra. 
‚Reg. 85 f. 208 nr. 58; tg. Cl. V 8487. 


In e. m. Maguntino Coloniensi Treverensi et Magdeburgensi ar- 
ehiepiscopis et Basiliensi efe. uf supra mandat, quatinus ad Salsebur- 
gensem civitatem efe. ut supra accedentes una cum archiepiscopo Sal- 
meburgensi eiusque suffraganeis efc, ut supra. 

Reg. 65 f. 908 nr. 59; Rg, Cl. V 3458. 


In e. m. Maguntino Coloniensi. Treverensi et. Magdeburgensi ar 
ehiepiscopis, Constaneiensi, Basiliensi, Pragensi et. Wratislaviensi epi- 
scopis ne abbati monasterii de Orndacio efe. ut supra mandat, qua- 
timus ad Gnesnensem civitatem efe. uf supra accedentes una enm ar- 
chiepiscopo Gnesnensi et eius suffraganeis efc, ut supra. 

Jug. 55 f. 210 nr. 94; Eg. Cl. V 3493. 


In c. m. Maguntino Coloniensi Treverensi ot Magdeburgensi ar- 
ehiepiseopis et Basiliensi efe, ut supra mandat, quatinus usque ad Bre- 
mensem civitatem et diocesim ac provinciam personaliter accedentes 
contra singulas personas efe. ut supra usque ad: constitutum, 

In e. m. eisdem mandat, quatinus usque ad Upsalensem necnon 
ad Rigensem civitatem et diocesim ac provinciam accedentes inquerant 
contra Templarios, 

Reg. 55 f. 207 nr. 39; Bg. CL. V à481. 


255. 1308 August 12. Poitiers. 

Clemens Y archiepiscopo Coloniensi et episcopis abbatibus prio- 
ribus decanis prepositis ete. per provineiam Coloniensem constitutis 
destinat litteras, quibus eos invitat ad universale concilium a proximis 
kalendis oetobris ad duos annos immediate sequentes in Viennensi ci- 
vitate congregandum. 

Regnans in celis triumphans ... Dat. Pictavis II idus angusti 
a. terelo. 

In e, m. Treverensi Maguntino aliisque quam pluribus arehiepi- 
seopis episcopis ete, 

Reg. 55 f. 958—959 nr. 1087; Hg, Ct. V 9629. 





1308 August 12, 18 


"254. 1308 August 12. Poitiers. 

Clemens Y mandat, quatinus habentes e! possidentes aliquas pe- 
euniarum summas vel alia bona mobilia Templarioram restituant et 
solvant ea locorum ordinariis, eum ipse omnia Templariorum bona 
deputaverit pro subsidio Terre Sanete et contra Sarracenos, 

Ad perpetuam rei memoriam, Ad omnium fere noticiam , , . 
Dat. Pietavis IL idus augusti a. tercio. 


Reg. 56 f. 208 nr. 1; Jg. CL. V 8400. — Or, membr, Düsseldorf. 
Arch. veg. Kurköln nr. 460. 


255. 1308 August 12. Poitiers. 


Clemens V quampluribus archiepiscopis et episeopis eorumque in nu- 
mero Treverensi Coloniensi et Maguntino mandat, quatinus litteras eodem 
die datas, quibus iussit bona Templariorum mobilia a nonnullis mali- 
tiose subtraeta, abseonsa et celata restitui et solvi ordinario loei, per 
eivitatem et diocesim ae provineium suam publieare procurent. 

Cum nos pro reenperandis ... Dat. Pietavis II idus augusti 
a, terelo. 

Reg. 55 f. 20% nr. 3; Rg. Cl, V 3401. 


256. 1308 August 12. Poitiers. 


Clemens V. Maguntino, Coloniensi, Treverensi et Magdeburgensi 
archiepiscopis tamquam „euratoribus et administrateribus omnium bo- 
norum ordinis militie Templi Terosolimitani in regno Alamanie depu- 
tatis“ ab ipso committit curam et administrationem bonorum dieti or- 
dinis in regno Alamanie consisteneium. 

Deus ultionum dominus . . . Dat. Pictavis II idus augusti n. tereio. 

Reg. 65 f. 212 nr. 116; Rg. Cl. V 4515, 


257. 1308 August 13. Poitiers. 


Areliepiseopi Coloniensis eum prorogatione, 

Facta est quittacio pro domino Henrico archiepiscopo de quinque 
milibus florenorum auri solutis camere diversis vieibus et dncentig 
florenis pro nno servitio familinrium per magistrum Petrum de Gerlenx 
eum dispensatione, et prorogatus est terminus pro tribus serviciis fami- 
liarium usque ad festum S. Andree; alins in easdem penas relabitur. 

Oblig. et Solut. 2 (314) f. 88; lg. CL. V Appendix 1pg. 290 nr. 215. 


1308 October 1. 


*258. 1308 October 1. Cadillac, 

Clemens V Philippo regi Francorum nunciat, quid ipse papa et 
muneii regii tractaverint in negotio eleetionis regis Romanorum cum 
Coloniensi Treverensi et Maguntino archiepiscopis ceterisque regni 
eleetoribus neenon eum Henrieo comite Lucemburgensi. 

Quia sieut pro certo... Dat. apud Cadelhaenm Burdegalensis 
dioc, kl, octobris p. n. a. tercio. 


Leibuils, Cod, iur. gentium t. Il. (Mantissa eod. iur. gen. Pars. 
altera) pg. 241. 


259. 1308 October 23. Montlaur bei Bordeawzr. 


Clemens V episcopo Leodiensi mandat, quatinus. Henricum. 
archiepiscopum Coloniensem, qui Ottonem episcopum Monasteriensem. 
eiecit, et plures e capitulo Monasteriensis ecclesie, qui Ottone. eiecto 
Conradum de Monte elegerunt in episcopum, necnon Conradum 
citet, ut archiepiscopus per procuratorem et alii personaliter infra trium 
mensium spatium compareant coram papa. 


[Clemens V]... episcopo Leodiensi. 


Laerimabilem bone memorie Otto Monasteriensis episcopus, dum 
adhuc viveret, in nostra et fratrum nostrorum constitutus presencia 
querelam proposuit continentem, qnod ... Henricus Coloniensis archi- 
episeopus suis finibus non contentus, sed limites sue iurisdictionis 
egrediens et extendens improvide ad illicita manus suas, eundem epi- 
scopum episeopatu Monasteriensi de facto privavit, eiciens ipsum ab 
episcopato predicto et eius administritacione vel eiei faciens violenter. 
Et postmodum ipsius ecclesie Monasteriensis capitulum, qui eandem 
ecclesiam per privacionem huiusmodi vacare dicebant, ad electionem 
futuri episcopi indebite procedentes, Conradum de Monte canonicum 
Monasteriensem elegerunt in diete ecclesie Monasteriensis episcopum 
et pastorem, dietusque archiepiscopus eleetionem hniusmodi, si eleetio 
diei potest, eontra sanetiones eanonicas confirmavit, cuius confirma- 
tionis pretextu dietus Conradus ipsius ecclesie administracioni se in- 
gerens eosdem ecelesium et episcopatum ocenpavit et retinet. occupatos 
im apostolice sedis non modicam iniuriam et contemptum, ipsorum car 
pituli archiepiscopi et Conradi animarum periculum, plurimorum scan- 
alum et eeclesie prefate grave preindieium et iacturam. Nas igitur 
.. fraternitati tne mandamus, quatinus prefatos archiepiscopum et 
Conradum neenon et maiorem de ipso capitulo et octo de personis 








1308 October 25. 195 


ipsius eeclesie dignitatem vel personatum in ipsa obtinentes, si tot in 
eeclesia ipsa existant dignitatem vel personatum obtinentes, alioquin. 
octo de canonieis eiusdem ecelesie, qui dederunt operam in preniiesig, 
de quibus tue diseretioni videbitur, ex parte mostra per te vel alium 
sen alios peremptorie eitare procures, üt idem arehiepiseopus per pro- 
euratorem ydoneum ad hoc specialiter nb €o legitime constitutum, 
dietus vero Conradus sub privacionis omnium benefieiorum eeelesiasti- 
eorum, que obtinet, et inhabilitatis penis ad alin imposterum obtinenda 
si non paruerit in hae parte, ae maiorem et octo persone seu canonici 
supradieti personaliter infra trium mensium spatium post eitacionem 
huiusmodi comparcant coram nobis Diem autem citacionis huius- 
modi et formam et quiequid super premissis duxeris faciendum, nobis 
per tuas patentes litteras harum seriem continentes quantocius fideliter 
intimare proeures. Dat. in Laureomonte prope Burdegalas X kl. no- 
vembris anno tacio. 


deg. 58. f. 936 nr. 515 Hg. Cl. V nr. 2619. 


260, 1308 October 25, Montlaur bei Bordeaux. 
Clemens V magistris Petro de Garlenxs preposito ecclesie Franke- 


fordensis et Gabrieli plebano plebis de Valeneto Maguntine et Pisane 
diocesinm capellanis papalibus mandat, quatinus ad partes Coloniensium 
et Treverensium eivitatum et diocesium ae provineiarım se personaliter 
conferant inquisituri super pecuniarum summis, quas ibidem colleotoren 
decime omnium ecelesinstiearum reddituum et proventuum earundem 
eivitatum diocesium et provineiarum a Bonifaelo papa VIII imposite 
in subsidium expensarum, quas pro negocio regni Sicilie Romanam 
oportebat subire ecclesiam, imposuisse dieuntur, que non fuerunt post- 
modmm Romane ecelesie restitute. 

llla vos eredimus ... Dat. ap. Laureum-montem Burdogal. dioe, 
VIIT kl. novembris a. tercio. 

In e. m. eisdem mandat quoad decimam omnium eeolesiasticorum 
reddituum et proventuum Coloniensis et Treverensis civitatum et dio- 
eesium ae provinciarum a Martino IV in subsidium negotii regni Ara- 
gonensis per certi temporis spatium impositam. 

In e.m. eisdem mandat quoad decimam ommium monasteriorum. 
|!) eeelesinsticorum reddituum et proventuum Coloniensis, "Treverensis 
eivitatum et diocesium ae provineiarum in subsidium regni Aragonie 
ac expensarum, quas ecelesiam Romanam pro recuperatione regni Si- 





126 1308 October 95. 


eilie subire oportebat, a Martino (IV?) et subsequenter a Bonifacio 
(VIII) et nonnullis aliis pontificibus impositam. 
eg. 66 f. 995 nr. 48; Bg, Cl. V 0611, 3619, 3613. 


961. 1308 October 20. Montlaur, 


Clemens V, Petro de Garlenss ,.. et Gabrieli. .., quos ad Ma- 
guntinam, Treverensem Coloniensem. Bremensem Magdeburgensem et 
Balzeburgensem provincias ac eorum et Eistentensem, Bambergensem 
et Cammensem civitates et dioceses pro legatis et obventionibus om- 
nibus Terre Sanete subsidio deputatis et redemptionibus votorum et 
erneis et pro quibusdam aliis ecelesie Romane negociis destinat, man- 
dat, ut huiusmodi legata, obventiones quas at passagium in subsidium 
Torre Sanete in vernali tempore proximo faciendum deputavit, nee- 
non omnes alias pecuniarum summas ct alia bona ibidem pro ecclesia 
Romana deposita colligant et exigant. 

Cum vos ad Maguntinam ... Dat. ut sapra (= apud Laureum 
montem VIII kl. novembris a. tercio). 

‚Reg. 56 f. 85 nr. 42; Rg. Cl. V 8614. 


Eodem die idem universo illarum provinciarum clero mandat, 
ut Petrum et Gabrielem in negotiis ab tres exequendis adiuvent, 
Cum dilectos filios . . . 
Tuid. f. 236 nr. 48; Rg. Cl. V nr. 4615. 


Eodem die idem Petro et Gabrieli concedit facultatem supra- 
dieta legata etc, petendi exigendi et recipiendi eorumque detentorea 
per censuram eeelesinstieam. compescendi. 

Licet olim . . . . 

Iuid. f. 255 nr. 49; Rg. Ct. V nr. 8616. 


Eadem die idem iisdem concedit faeultatem absolvendi omnes 
et singulos ab excommunicationis suspensionis vel interdieti sentenciis, 
quos illi duo ratione negotiorum recipiendi legata ete. pro Terre Sanete 
subsidio tulerint, dummodo absolvendi plenam satisfactionem impen- 
dant, neenon facultatem dispensandi super irregularitate illorum, qui 
taliter ligati non abstinuerunt a divinis. 

Cum vos ad.... 

Ibid. f. 296 nr. 49; Ag. C. V nr. 3617. 


b 


1308 October 38. um 


262. 1308 October 26. Montlaur. 

Clemens V. Osnaburgensi et Mindensi episcopis. mandat, qua- 
tinus de persona Beatricia de Holte in abbatissam Assindensem iam. 
pridem electam, si eam ad regimen utilem repererint, ecelesie As- 
sindensi provideant; alioquin provideant eidem ecclesie de alia 
persona. idonea. 

[Clemens V] Osnaburgensi et Mindensi episcopis. 

Oblata nobis dileetarum filiarum capituli seeulari8 ecelesie Assin- 
densis ... Coloniensis diocesis, in qua eanoniei et canoniese eon- 
sueverunt existere, petitio continebat, quod bo. me, Sifridus Colo- 
miensis archiepiscopus loei ordinarius, dum adhue viveret, contra 
Bertam qnondam ipsius ecelesie nbbatiseam tune viventem inique pro- 
cedens, eam regimine ipsius ecelesie de facto privavit et Irmengardim 
tune abbatiesam secularis eeclesie Hervordensis neptem suam diete 
eeclesie Assindensi in abbatissam prefecit et nd eandem ecelesiam 
transtulit pro &uc libito voluntatis, sed cadem Berta ante privationeur 
et translationem huiusmodi ad apostolicam sedem appellans et eiusdem 
abbatie et ecclesie possessionem retinens, sicut prius, diem clausit 
extremum; sicque ipsa ecclesia abbatisse regimine destituta, prefatum. 
capitulum ,..'Beatricem de Holte tune einsdem ecclesie canonicam. 
in... abbatissam concorditer elegerunt, quamvis dicta Irmengardis 
se opposuisset ipsi eeclesie et electioni huiusmodi minus iuste. Cumque 
postmodum cadem ecelesia pro confirmationis sue munere obtinendo 
procuratorem , .. ad sedem destinasset predietam, tandem apud sedem 
ipsam examinato electionis predicte negotio, quia compertum extitit, 
quod processus dicte privationis, quem dicta Irmengardis ad sui iuris 
defensionem specialiter exhibebat ..., nullus erat de iure, prefata 
lrmengardis omni iuri, si quod sibi competebat in electione prefata, 
libere cessit illudque sponte dimisit. Verum quia eodem procuratore 
apud sedem predictam tune vaeantem per obitum fe. re. Benedieti 
pape XI... decedente, in huiusmodi eius obitu acta jura et muni- 
menta ipsius negotii, que dictus procurator secum habebat, distracta. 
fuerint, memorata. electa. dicere non potest, quod negotium huiusmodi 
sue electionis fuerit debita tempore proseeuta et alias eleeta ipsa 
propter guerrarum diserimina et bellorum turbines, quibus partium 
ilarum status abvolvitur (), in proseeutione eleetionis ipsius extitit 
impedita, propter que electa et ecclesia supradiete sustinentes gravia 
detrimenta? adeo electa ipsa gravibus extitit turbata doloribus, quod 
omne ius, quod sibi in electione hmiusmodi competebat, proponebat 


a) Textus hoc loco corruptus eel mutilatus. 


1285 1908 October 27, 


dimittere, nisi ah huiusmodi proposito fuit nssiduis capituli precibus 
revoeata. Quare pro parte eapituli predietorum fuit nobis humiliter 
- supplieatum, ut providere sibi... dignaremur. Nos igitur... fra- 
ternitati vestre ,.. mandamus, quatinus , .. si dietam electam ad re- 
gimen ipsius ecelesie ntilem esse repereritis, de ipsa prefate ecelesie. 
auctoritate nostra hae vice providere curetis; alioquin eidem eeclesie. 
de alia persona ydonen in abbatissam providere studeatis... Dat. 
apud Lanreum montem Bnrdegalensis diocesis VII kl. novembris a. 
tereio. 
Reg. 56 f. 128 nr. 819; Hg. Cl. V 8960. 


263. 1308 October 27. Montlaur. 


Clemens V. cum Alberto de Hamerstein, qui plura obtinet. bene- 
ficia. ecclesiastica, dispensat, ut infra triennium non teneatur ad 
sacerdotium. promoveri. 

[Clemens V] Alberto de Hamerstein® diacono eantori ecelesie: 
Coloniensis. 

"Tua nobilitas generis, vite ae morum honestas... neenon... 
Henrici archiepiscopi Coloniensis pro te... supplieantis consideratio 
nos indueunt, ut ad personam tuam nostre liberalitatis dexterum ex- 
tendamus. Exhibita siquidem nobis ex parte tua petitio continebat, 
«uod tu olim post Lugdunense coneilium novissime celebratum. eano- 
nientum et prebendam ae eantoriam euram animarum habentem in 
Coloniensi eeclesia obtinens fuisti de Engers et de Vebleyrgen ecele- 
sins Treverensis diocesis similem curam habentes successive, alias 
eanonice assecutus ac eantoriam et ecclesias de Enger et de Vebleyr- 
gen predictas insimul eum ipsis eanonieatu et prebenda aliqnamdiu 
retinuisti et retines, fruetus pereipiens ex eisdem, nee te fecisti, prout 
ex eonstitutione dieti coneilil tenebaris, ad sacerdotium promoveri, 
dispensatione ... non obtenta. Cum autem tu, qui de nobilibus 
illarum partium traxisse originem diceris, de ipsorum canonicatus 
prebende et cantorie ae de Engers et de Vebleyrgeu ecclesiarum. 
fruetibns iuxta tui status decentiam nequeas, ut nsseris, comode su- 
stentari, nos einsdem archiepiscopi et tuis supplicationibus inelinati 
fecum, nt eanonieatum prebendam eontoriam, de Engers et de Ve- 
bleygen ecelesias supradietas insimul licite retinere valeas nec tenearis 
alieuius eorum pretextü usque ad triennium ad sacerdotium promoveri 


a) Hamesteir in reg. 








1808 October 91. 129 


«+. dispensamus, proviso quod canonieatus prebenda cantorin el ec- 
clesie prediete debitis ohsequiis non fraudentur et animarum eura in 
eis, quibus illa imminet, nullatenus negligatur, quodque eodem elapso 
triennio te faeins, pront eantorie et eeclesiarum ipsarum eura requirit, 
al sacerdotium promoveri... Dat. ut supra (— apud Laureum mon- 
tem Burdegalensis diocesis VI kl. novembris a. tertio). 

Reg. 55 f. 130 nr. 878; Ag. CL. V. 3042. 


264. 1308 October 27. Montlaur. 


Clemens V Petro de Garlenz, qui plura obtinet beneficia ec- 
elesiastica, confirmat ius in canonicatu et prebenda. ecclesie. Leodi- 
ensis ab Henrico archiepiscopo Coloniensi ei collatis. 


[Clemens V] Petro de Garlenxs eanonico Leodiensi empellano et 
familiari nostro, 

Probitatis tue laudabilia . . . Exhibita siquidem nobis pro parte tua 
petitio continebat, qued cum nos olim, Henrieo archiepiscopo Co- 
loniensi recipiendi et faeiendi recipi auetoritate nostra in singulis ec- 
elesiis cathedralibus provineie Coloniensis singulas personas ydoneas in 
canonicos ... et providendi eis de prebendis... concessissemu . . . 
facultatem, idem archiepiscopus... eanonieatum eeclesie Leodiensis 
et prebendam .,. tibi contulit et providit de illis... Verum quia 
tunc in Frankefordensi Maguntine diocesis preposituram et in Albiensi 
€t S, Petri de Vieo ecclesiis canonicatus et prebendas et S, Aruani et 
S. lohannis de Seetis ecolesins parrochinles Auxitanensis et Argen- 
nensis dioecesium ex dispensatione apostoliea obtinebas, sieut et adhue 
obtines, ae im Maguntina et Bunnensi Coloniensis diocesis auetoritate 
móstra in canonicum eras, sicut et cse, receptus et prebendas expec- 
tabas, sieut et ndhuc expectas, vacaturas et im dietis litteris nostris, 
quod idem archiepiscopus predietis taliter posset providere personis, 
etiamsi alia benefieia obtinerent, nulla mentio habebatur, nos... quod 
super hoe ab eodem archiepiscopo alias provide factum est, ratum et 
gratum habentes, illud, premissis omnibus sive quod etiam archidia- 
conatum Martiani in Adurensi ceclesia postmodum tibi per nos colla- 
tum obtines ac ibidem auctoritate nostra sub cxpectgione vacature 
prebende in canonicum es receptus, nequaquam obstäntibus, ... €on- 
firmamus ... Datum apud Laureummontem Burdegalensis diocesis VL 
kl. novembris a. tertio. 

Reg. 55 f. 196 nr. 626; Rg. C. V. 8040, 
Vat. Regesten I rj 






180 1308 October 27. 


265. 1308 October 27, Montlaur. 


Clemens V cum Iohanne de Bunna dispensat, ut plura. retinere. 
valeat. beneficia. ecclesiastica. 

[Clemens V] Iohanni de Bunna canonico ecel. Bunnensis Col. dioe. 

Romana ecelesia mater ... Porrecta siquidem nobis ex parte tna. 
petitio continebat, quod, eum tu eredens te, sicut etiam reputabaris ab. 
alii, de legitimo matrimonio procreatum, parrochialem ecclesiam de 
Ibrenych ac canonicatum et prebendam in ceclesia Bunnensi Colo- 
niensis diocesis, quos obtines, fuisti alins «canonice assecutus et deinde 
in 88, Apostolorum Coloniensis et in Urgardensi dicte diocesis ecclesiis 
auetoritate apostolica sub expectatione vacaturarım prebendarum re- 
ceptus in eanonieum ... Verum postmodum mater tua in lecto egritu- 
dinis constituta sponte confessa fuit, quod ipsa tume coniugata existens 
te de quodam diacono duxerat procreandum, — Nos... consideratione. 
^» Henrici archiepiscopi Coloniensis nobis pro te consanguines suo... 
supplicantis . .. tecum, ut predietam ecclesiam. parrochialem ae canoni- 
eatum et prebendam, quos in dieta Bunnensi ecelesia obtines neenon. 
canonicatus ipsorum SS. Apostolorum ac in Ugarden ecclesiarum. ac 
prebendas, quas, nt premittitur, expectas ibidem, cum illas habueris, 
quas possis adipisci, insimul retinere et insuper preter eos unam dig- 
nitatem sen onum personatum sine cura, si alias tibi canonice offe- 
ratur, recipere et una cum ecelesia parrochiali eanonicatibus et pre- 
bendis omnibus supradictis similiter retinere libere ae licite valens... 
dispensamus, proviso quod ecelesia parrochialis eanonieatus prebende 
ac dignitas seu personatus hniusmodi, cum ipsas prebendas, quas ex« 
pectas, ae dignitatem seu personatum fueris asseeutus, debitis non 
fraudentur obsequiis et animarum eura in dieta parrochiali ecclesia 
mullatenns negligatur... Dat. ut supra (— apud Laureummontem Bur- 
degulensis diocesis. VI kl. novembris anno tertio. 

Jteg. 55 f. 186° nr. 677; Rg. Cl. V M41. 


*266. 1309 März 21. Avignon. 

Clemens V monasterio monialium im Valle-Comitis (Grevendael 
wel Neukloster prope Goch) Cistere. ord. Colon. dioe. eonfirmat bona 
ab Ottone II eomite Gelrensi eoneessa neenon ius patronatus eeel, 
parrochialis in Gent in Betua Traiect. dioc. 

Cum a nobis petitur . . . Dat. Avin. XII kl. aprilis p. n. a. 
quarto. 





1909 Mirz 31. 131 


Or. membr. cum plumbo pend. — Arch. Collegii Augustiniani in 
Gaesdonck prape Goch. (Dr. Schalten.) 


*267. 1309 März 31. Avignon. 


Clemens V monasterio monialimm in Valle-Comitis Cisterc. ord, 
Colon. dioc. confirmat ius patronatus eccl. de Loythe (LeutA) eidem 
donatum a comite Gelrensi. 

Cum a nobis petitur... Dat, Avin. XII kl. nprilis p. n. a. quarto. 

Or. membr. cum plumbo pend. — Arch. Gaesdonck. ( Dr. Scholtén.) 


*268. 1309 April 1. Avignon. 


Clemens [V] decano eccl, S. Florini in Confluentia Trever. dioe. 
mandat, quatinus ea, que de bonis monasterii de loco S. Marie Cistere. 
ord. Colon. dioe. alienata invenerit illieite vel distraeta, ad ius et 
proprietatem eiusdem revoeare proenret, eontradietores per censnram 
ecelesiasticam appellatione postposita eompescendo. 

Dileetorum filiorum... abbatis... Dat. Av. kl. aprilis p. n. a. 
quarto. 

Or. membr. sine plumbo. In dorso: Henricus de Aquila, Wies 
baden, Arch, veg. Abtei Marienstatt nr. 178. 


269. 1309 April 8. Avignon. 


Facta est prorogatio domino Balduino archiepiscopo Treverensi 
de .VII9, marehis argenti et HII: servitiis consuetis familiarium hinc 
ad festum pentecostes proxime venturum eum absolutione, quia in- 
eurrit. Dat. Avinione die VIL. aprilis pont. et auno ut supra in 
proximo [= pont. Clem. V ao. quarto.] 

In margine sinistro est additum alio atramento scriptum: Pro- 
rogatio solutionis servitii archiepiscopi "Treverensis. 

Oblig, et Salut. (814) f. 90 ; tg. Cl. V. Append. pg. 294 nr. 405. 


270. 1300 April 12. Avignon. 

Quitiatio servitiorum familiarium domini archiepiscopi Coloniensis. 

Faeta est quietantia pro domino Henrico archiepiscopo Colo- 
niensi de .VIC. flor. auri pro tribus servitiis familiarium solutis . . - 
elerieis camere de qnibus ete. eum dispensatione, quia ineurrit. Dat. 


182 1909 April 15. 


Avinione die XII aprilis pont. et anno predietis (— pont. Clem. V a. 


quarto.) 
Oblig. et Solut. A314) f. 91^; Hg. Ci. V. Append. I pg. 295 mr. 418. 


27L. 1300 April 15. Avignon. 

Prorogatio termini arehiepiseopi "Treverensis. 

Faeta est quietantin pro domino Balduino arebiepiseopo Treve- 
rensi de „It, VC, flor. auri pro parte sul communis servitii solutis 
camere per manus Anselmi canonici ecelesie Monasteriensis in Menevelt 
et Gerardi seriptoris elerieorum et proenratorum suorum, de quibus 
ete. De m’ .VC, flor, datus fuit ei terminus ad festum Epyphanye 
proxime venturum eum absolutione, quin incurrit. Dat. Avinione „XV. 
mensis aprilis. auno et pont. ut supra (— pont. Clem. V anno quarto). 

Oblig. et Solul. 9(814) f. 91; Hg. Cl. V. App. nr. 416. 


272. 1300 Mai 13. Avignon. 

[Clemens V] archiepiscopo Coloniensi et episcopo Traiectensi ne... 
thesanrario eeclesie Embricensis "Trajectensis diocesis. 

Petitio dileete in Christo filie Agnetis nate dileeti filii. nobilis. 
viri Theoderici eomitis Clevensis nobis exhibita eontinebat, quod lieet 
ipsa olim eum dilecto filio nobili viro Adolfo comite de Monte Colo- 
miensis diocesis matrimonium per verba de prewenti legitime eon- 
traxisset eb iuxta morem patrie nuptias publice et solempniter cele- 
brassent et in eodem leeto insimul dormivissent, tamen dietas Adolfus, 
en propria temeritate dimissa, sibi eoniugales affectus, quamquam fa- 
erit super hoe pluries requisitus, denegat exibere. Quocirca .., man 
damus, quatinus... dietum Adinulfum, ut memoratam uxorem suam 
recipiat ot eam, ut tenetur, maritali nfleetione pertraetet, monitione 
premissa per censuram eeelesiasticam appellatione postposita compel- 
lati». Datum Avinione LII idus maii anno quarto. 

‚Reg. 50 f. 115 c. 56%; Rg. Cl. V 4979; Brom nr. 496. 


278. 1309 Mai 22. Avignon. 
Clemens V. Iohanni de Howwischilt confert. preposituram ec- 


clesie S, Severini Colonienxis. 
[Clemens V] Iohanni de Houwischilt preposito eeclesie S. Severini 


Coloniensis, 





1309 Mai 22. 133 


Digne illos ad ecclesiasticos ... Dudum siquidem inter Frede- 
rieum decanum S. Severini Coloniensis et Adolphum de Marka prepo- 
situm 8. Martini Warmatiensis ecelesinrum occasione prepositure diete: 
eeclesie S. Severini, ad quam uterque ipsorum se proponebat electum, 
quamvis neuter ipsorum ad obtinendum illam foret ydoneus, eum eorum 
quilibet plura benefieia ecelesiastiea euram animarum habentia absque 
dispensatione sedis apostolice. obtineret dietusque Adolphus pateretur 
in etate defectum, questione suborta et eausa huiusmodi per appella- 
tiones hinc inde interpositas ad apostolicam sedem devoluta, post non- 
nullos processus habitos in eadem prefati Fredericus et Adolphus [ab] 
huinsmodi lite per quasdam pravas pactiones inter xe habitas recedentes 
convenerunt insimul, quod dietus Adolphus preposituram teneret ean- 
dem ac de ipsius fructibus prefato Frederico certam pensionem sol- 
veret annnatim, sicque dietus Frederieus eiusdem pensionis promissione 
recepta renunciavit omni iuri, si quod ei in prepositura posset com- 
petere supradicta ... Cumque ad nostram fuisset perductum audien- 
tiam, quod idem Adolphus talium pactionum , . . pretextu. prepositaram 
ipsam oceupaverat et detinebat etiam occupatam, nos tam Adolphum 
quam Fredericum predictos citari fecimus ... Sed eis in eodem ter- 
mino minime comparentibus, nos .. magistro Bernardo Bayardo archi- 
dincono Xanctonensi capellano nostro nostrique palatii auditori cau- 
sam commisimus, ut ipse in huimsmodi negotio... procedens illud 
audiret et fime debito terminaret, Qui... citatis eisdem. Adulpho et 
Frederico ... minime comparentibus ... diffinitive prommeiavit elec- 
tiones faetas. de Adulpho et Frederico . .. fuisse irritas et inanes ipsas- 
que, quatinus de facto processerant, cessavit et irritavit, utrique ip- 
sorum super eadem prepositura ... perpetuum silentium imponendo. 
Postmodum queque proeuratores dieti Adolphi ad hoe ab eo specialiter 
ennstitnti omme is, si quod ei powset im prepositura predicta com. 
petere, in manibus ... Raymundi S. Marie nove diaconi cardinalis . . . 
resignaverunt. Cum igitur eadem prepositura taliter vacare noscatur, 
mos... obrentn dieti eardinalis pro te enpellano suo ... supplieantis 
».. preposituram ipsam... tibi conferimus et de illa etiam provi- 
demus... non obstantibus quibuseumque statutis et consuetudinibus. 
contrariis ,.. Dat. Avinione XI kl. iunii anno quarto. 

In e, m. arehiepiseopo Coloniensi et abbati monasterii S, Panta- 
leonis Coloniensi et archidiacono Pietavensi. 


Reg. 06 f. 83 nr. 349; Hg. Ct. V 4021. 

























14 1309 Mai 23. 


*274. 1309 Mai 23. Avignon. 

Clemens V petentibus abbatissa et conventn monasterii Clarifontis 
Cistere. ord. Trever. dioc. confirmat omnes libertates et immunitates 
a Romanis pontificibus monasterio dicto concessas necnom libertates 
et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus aliis- 
que eidem indaltas. 

Cum a nobis petitur... Dat. Avin. X kl. iunii p. n. a. quarto. 


Goffinet, Cartulaire de Clairefontaine, nr. 116. (Ex arch. Luxemb.) 


*275. 1309 Mai 23. Avignon. 


Clemens V abbati monasterii B. Marie in Lucemburgo mandat, 
quatinus ea, que de bonis monasterii in Clarofonte ord. Cisterc. Trever. 
dioc. per concessiones ab abbatissis et conventu factas alienata inve- 
merit illicite vel distracta, ad ius et proprietatem eiusdem legitime 
revocare procuret. 

Ad audientiam nostram pervenit... Dat. Avin. X kl. iunii p. 
n. a. quarto. 

Goffinet, Cartulaire de Clairefontaine nr. 115. (Ex arch. Luxemb.) 


276. 1309 Juni 9. Avignon. 


Clemens V universis patriarchis archiepiscopis et episcopis per 
partes ultramontanas constitutis mandat, quatinus omnia relieta vel 
legata facta, que fient imposterum infra quinquennium ad passagium 
vel in subsidium Terre Sanete a quibuslibet personis ecclesiasticis vel 
secularibus, recipere et exigere studeant et magistro hospitalis S. Io- 
hannis lerosolimitani vel eius procuratori aut nuncio speciali singulis 
annis integraliter assignare curent. 

Gerentes cordi negotium Terre Sancte... Dat. ut supra (—Avi- 
nione V idus iunii a. quarto). 

Reg. 56 f. 199 nr. 968; Rg. Cl. V 4778. 


*277. 1309 Juni 2. Constanz. 


Henriens VII Romanorum rex Clementi V nunciat, quod destinat 
nd eum nuncios et proeuratores suos, quorum in numero sunt To- 


1909 Juli 11. 135 


hannes comes de Saraponte et magister Simon de Marvilla eapellanus 
sedis apostolice thesaurarius Metensis sceretarius et familiaris regius. 
Cupientes ferventi desideris ... Dat. Constantie IHE. nonas iunii 
ind. VIE a. domini MOCCVIIIL.. . 
Raynaldi, Annal, eccl, a. 1909 8 10. Lünig, Reichs-Archiv. XIX, 
454. Leibnitz, Cod. iur. gentium t. II (Montissa cod. iur, gent. 
Pars altera) pq. 951. Mon, Germ. Legg. H pq. 492, 


278. 1309 Juli 11. Avignon. 

Clemens V arebiepiseopis, episcopis, electis, abbatibus ete, nni- 
wersisque im sacerdotio constitutis mandat, ut quotieseumque eos mis- 
sarum  offieia celebrare. continget, orationes contra paganorum per- 
Adiam per ecclesiam ordinatas, quarum tenorem his litteris inserit, 
devotis mentibus effundere procurent. 

Exaurientes indesinenter amaritudinis ealieem ,.. Dat. Avinione 
V idus iulii... a. quarto. 

Reg. 56 f. 198 nr. 964; Rg. Cl. V. 4769. 


279. 1509 Juni 26. Avignon. 

Clemens V abbati monasterii de Aureavalle Treverensis dioc. et 
archidiacono Avallonensi Eduensis ae thesaurario Metensis eeelesiarum 
mandat, quatinus Iohanni filio Hectoris de Lamonlley militie clerico 
Treverensi, eonferant parochinlem eecl. de Amella Virdunensis dio- 
cesis ad eollationem abbatis et conventus monasterii Gorziensis ord. S. 
Bened. Metensis dioc. communiter vel divisim speetantem.. 

Meritis dileeti filii Dat. Avinione VI kl. iulii a. quarto. 

Reg. 86 f. 170 m Rg. Cl. V 4669. 


in e. m. mandat eandem rem decano S. Gen- 


gulphi. et scolastico 
Metensis. eeelesinrum, 
- 


280. 1309 Ji Acign 
Clemens V Constantino nato quondam Tohannoti Maioris de 


a) i, & Saracenorum. 








136 130 Juli 28, 


Novoeastro elerico Treverensis dioc. in minoribus tantum ordinibus 
constituto. confert officium. tabellionntus. 1 
Ne eontraetuum memoria. , . Dat. nt supra (— Avinione VI 
monas inlii anno quarto). 
‚Reg. 66 f 97 mr. 4905 Hg. Cl. V 4163. 


"281, 1309 Juli 26, Avignon. 


lohannes comes de Saraponte et magister Simon de Marvilla 
ihesaurarius Metensis cum ceteris procuratoribus et nunciis Henrici VIT 
Romanorum regis adsunt consistorio publico et solemni, in quo Cle- 
mens V predictum Henricum reputat nominat et declarat regem. Ro- 
manorum in imperatorem postmodum promovendum eiusdemque personam. 
approbat, 

In nomine domini amen. Noverint universi ... quod anno do- 
mini MOCCVIII die sabbati vicesima sexta mensis iulii. .. in palatio 
papali Avinionensi ... in consistorio publico et solemni... 

Raynaldi, Annal, eccl. a. 1300 $ 11. Leibnitz, Cod. iur. gentium 
f. HT (Mantissa codicis, iur. gent. Pars altera) pg 256 nr. XLIX d. 
Mon. Germ. Legg. II pg. 493. 





282. 1500 August 9. Avignon. 


Clemens V mobili viro Iohanni de Comarceyo comiti de Sara- 
ponte et nobili mulieri Mathildi uxori eius Meteusis dioc. indulget, nt 
uterque sibi possit eligere aliquem. diseretum presbiterum in eonfes- 
sorem, qui auditis eorum confessionibus valeat ipsis penitentiam 
iniungere salutarem et de absolutionis beneficio providere, nisi forsan 
talia existerent, ut super hiis foret sedes npostolicn eonsulenda, 

Cum personas vestras... Dat. Av. V idns augusti a. quarto. 

Eodem die idem eisdem coneedit ad quinquennium. faenltatem 
hnbendi altare portatile et faciendi super eo celebrari divina oflieia. 

Devotionis vestre precibus ... Dat. ut upra. 


Reg. 56%. 188 nr. 918, 814; Jig. Ol, V. nr. 4716, 4217. 








283. 1309 August 9. Avignon. 


Clemens V Margarete regine Romanorum illustri indulget, ut 
decem eleriei eius obsequiis insistentes. ueque ad quinquennimm pro- 


1809 September &. 197 


ventus suorum beneficiorum valeant pereipere, quin. teneantur ad per- 
sonalem in eisdem resideneiam, nisi ab eius obsequiis recedant, 
Personam tuam ... Dat. Avinione V idus augusti a. quarto. 
Tn e. m. Epternacensi et Luxemburgensi "Treverensis dioc. mona- 
steriorum abbatibus ae thesaurario ecel. Metensis. 
‚Reg. 56 f. 8T. nr. 895; Jg. Cl. V nr. 4083. 


*284. 1309 September 4. Avignon. 


Clemens V abbati monasterii S. Panthaleonis Colon. dioe. mandat, 
quatinus abbatibus fratribus abbatissis sororibus et conventibus Cistere, 
Ordinis effieaeis presidio defensionis aseistens non permittat ipsos in 
personis et bonis eorum contra indulta privilegiorum sedis apostolico 
ab aliquibus indebite moleetari, 

Etsi quibuslibet personis eeclesinsticis .. . Dat, Avin. II nonas 
septembris p. n. a. quarto. 

Reg, 86 f. H9! nr. 694; Big. Cl. V nr. 4462. 

Or. membr. plumbo. pend. Sub plica ad sinistr. nihil. In plica 
ad dextr.: Lumbertus R. In dorso; (non legibilc). — Düsseldorf. 
Arch. reg. Abtei Camp nr. 213, 


285. 1309 September 12. Avignon. 

Clemens V eleetione Roperti monachi monasterii Prumiensis ? 
ord. S, Bened. Trever. dioc, in abbatem monasterii Corbeiensis Pader- 
hormensis dioc. antea n se enssata, nune comperto per inquisitionem 
eundem Ropertum propter nobilitatem generis et ipsius atque con- 
sanguineoram ipsius potentiam monasterii regimen utiliter gerere posse, 
eundem prefieit monasterio eidem in abbatem? 

Inter sollicitudines alias . . . Dat. Avin. IT idus septembris a. 
quarto. 


Rig. 56 f. 172 nr. 8995 Eg, Cl. V 4604. 


*386. 1309 September 13. Avignon. 
Clemens V magistro Bernardo Roiardi archidiacono Xanetonensis 


T) in subdinconntus ordine constituti. Conf. nr. 824 f. (72; Kg. CL. V. 


" 9) 1309 oet.14. Robertus nbbas obligat se in. curia ad solvenda servitia. 
Oblig. et solut. (814) f. 16. 





138 1309 September 13. 


capellano sedis apostolice et preposito S. Marie Magdalene prope 
muros Nussienses Colon. dioc. ac thesaurario S. Severini Colon. ecele- 
siaram nunciat sententiam a magistro Gregorio de Placentia archi- 
presbitero ecelesie de Montesilice capellano sedis apostolice palatiique 
apostolici auditore latam in causa litis inter Andream dictum de Wals- 
hem ex una parte et Sifridum de Rennenberg clericum Colon dioc. 
et Gerardum de Bordeberg canonicum eccl. Ressensis Colon. dioc. ex 
altera exorte, cum et Andreas et Sifridus pretendisset sc ease legitime 
presentatos ad parrochialem ecclesiam de Bodeberg! Colon. dioc., 
mandatque eisdem, quatinus dietam sententiam exequendo Andream 
indueant in corporalem possessionem dicte ecelesie parrochialis indue- 
tumque defendant, amoto penitus inde Sifrido. 

Peticio dilecti filii Andree ... Dat. Avin. idus septembris p. n. 
a. quarto. 


Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: xo In 
plica ad dextr.: Branch. Mediol. In dorso: Vincentius de Castel- 
lione. — Düsseldorf. Arch. reg. Kunibertstift. Köln nr. 122. 


21 1309 October I. Im Priorat Grauseau bei Malauécne 


Diócese Vaison. 





Clemens V Gerardo dicto Plellinch de Xanctis confert eccl. Xanc- 
tensis Colon. dioc. canonicatum et prebendam, quorum redditus decem 
marelarum argenti s. t. d. valorem annuum non excedunt, vacantes per 
obitum Henrici Advocati de Venne, qui nuper apud sedem apostolicam 
diem clausit extremum, non obstante quod idem Gerardus in Alden- 
salen. Traiect. dioc. canonicatum et prebendam et in eadem Xanetensi 
eccl. obtinet. quoddam altare, euius redditus quinque marcharum ar- 
genti annuam valorem non excedunt, quamvis idem, antequam fructus 
canonicatus et prebende eccl. Aldensalensis percipere possit, debeat 
per duos annos et amplius iuxta quamdam ipsius ecclesie consuetudinem 
expectare, aut quod patitur defectum natalium, super quo cum eo- 
dem dispensat. 

Laudabile testimonium quod... Dat. in prioratu de Grausello 
prope Malausanam Vasionensis dioc. kl. octobris a. quarto. 

In e. m. S. Severini Col. et S. Pauli Leod. scolastieis ac Theo- 
derico de Reme canonico Monasteriensis ecclesiarum. 

Reg. 56 f. 194 nr. 947; Rg. Cl. V 4751. 


1) Hohenbudberg. 


1309 September 98. 188 


*288 1309 September 26. Frankfurt a. M. 


Henriems VII Romanorum rex Balduino fratri archiepiscopo Tre- 
verensi concedit, nt adangent redditus telonci apad Confluentiam exi- 
gendi, donec inde recepta sint quadraginta milin librarum turonensium 
parvorum, quam summam certis annuis terminis solvat Iohanni eomiti 
Lucemburgensi Henriei filio vel eiu& &uecessori, eum ipse Henrieus 
ante suam promotionem in regem pro predieto archiepiscopo et eius 
ecclesia exposuerit eandem summam, sicot super hoc patentes litteras 
obtinuit et habet; qua summa persoluta vult eidem archiepiscopo re- 
stitui litteras recognotionis super ista summa confectas necnon lit- 
teras papales bnllatas mentionem fncientes, quod dictus archiepiscopus. 
ad summam deeem milium librarum turonensium parvorum valeat se 
obligare. 


Dominicus, Balduin von. Littzelburg, pg. 52. Conf. nr. 213 et 245. 


289. 1309 October 21. Im Priorat Grauseau bei Malaucine. 

[Clemens V] archiepiscopo Maguntino. 

"Tue merita fraternitatis... Dudum siquidem parrochialem cecle- 
siam in Dalem Treverensis diocesis vaenntem apnd sedem apostolicam 
per mortem quondam Walteri reetoris ipsius .. Wilhelmo elerieo con- 
sanguineo tuo duximus eonferendmm ne niehilominus . . abbas S, Maxi- 
mini extra muros Treverenses, ad quem alins presentatio reetoris ad 
eandem ecclesiam pertinet, quendam alium de facto ad ipsam eecle- 
mimm presentavit, Cum autem dietus Willelmue defeetum patiatur in 
ordinibus et etate, propter quod ad obtinendum eandem ecclesiam. 
ydonens non existit nullusque de ipsa absque auctoritate nostra dis- 
ponere valeat... nos... tibi... conferendi hae vice auctoritate nostra 
eeelesinm ipsam ... concedimus ... lfaenltatem, Dat, nt supra [= in 
prioratm de Grausello prope Malausanam Vasionensis diocesis XII kl. 
movembris a. quarto]. 

‚Reg. 56 f, 118 nr. 826; Ttg. Cl. V 4608. 


290. 1309 October 21. Im Priorat Grauseau bei Malaucéne. 


Clemens V eum Ottone comite Cleveuxi et Mathilde üxore eius 
Colon. dioc., qui procurante Henrico arehiepiseopo Colon., euius. neptis 
existit Methildis, ignorantes se esse quarto consanguinitatis gradu con- 


140 1309 November 14. 


iunetos, pro ipsius Colon. eeel. defensione matrimonium per verba de 
presenti ad invieem contraxerunt, dispensat, ut non obstante hoe im- 
pedimento in matrimonio contraeto valeant remanere, prolem susceptam. 
et suscipiendam legitimam pronnncians, 
Romani pontificis preeellens ... Dat. in prioratu de Grausello. 
prope Malausamam XII kl. novembris a. quarto. 
Reg. 56 f. £79 nr. 894; Pg. Cl. V 4606. 


291. 1309 Norember 14. 


Item [recepit Bertrandus episcopns Alhiensis dni. pape camerarius 
die XIII? mensie novembrig Mccevim] pro complemento eommunis 
servieli archiepiseopi Treverensis MV, flor. auri. 

Introit et Exit. 10 f. 1; Reg. CL. V. Appendix 1. pg. 70. 


292. 1309 Dezember 25. Acignon. 


Facta est quitatio pro domino Balduino archiepiscopo Treverensi 
de mille quingentis flor. auri solutis pro complemento sui communis 
servitii et de sexcentis sexaginta VII flor. auri pro quatuor servitiis. 
familiarium. . clericis camere solutis per manus discreti viri domini 
lohannis? decani ecclesie "Treverensis procuratoris sui eum absolutione 
sub conditione, quia dubitabatur, an inenrrisset. Dat. Avinione die 
XXV mensis decembris anno et pontifientu ut supra (= Clem. V auno 
quinto). 

A. V. Obl. et Sol. t. 2 (314) f. 103, tg. Cl. V. Append. nr. 469. 





293. 1309 Dezember 27. Avignon. 


Clemens V enm Siberto dieto Preys laieo et Elena dicta. Per- 
mentaria de Nussi Coloniensis dioc. dispensat, ut in matrimonio 
contraeto et consummato licite remanere valeant, non obstante impe- 
dimento cognationis spiritualis orto ex eo, quod Conradus prior Helene 
maritus quendam Siberti filium de saero fonte levavit. 

Sedis apostolice eirenmspeeta ... Dat. ut supra (— Avinione VI 
kl. iannarli nnno quinto). 

‚Reg. 57 f. 50 nr. 186; gj. Cl. V nr. 5302. 


1) de Franchirmont, Conf. Brower, Metropolis Trever. 1, 145, 160. 


1310 Januar 12, 


294. 1310 Januar I2. Avignon. 


Clemens V. archiepiscopo Coloniensi mandat, quatinus. ecclesie. 
Treverensis bona a Dieterio archiepiscopo absque sui capituli con- 
sensu oppignorata ad iws et proprietatem. eiusdem. ecclesie revocet. 

[Clemens V] archiepiscopo Coloniensi. 

Ex parte venerabilis fratris nostri Balduini fuit expositum coram 
nobis, quod bone memorie Dieterius archiepiscopus Treverensis prede- 
eessor suus, dum adhue viveret, nonnullis comitibus baronibus ae no- 
bilibus et diversis aliis personis occasione guerrarum, quas contra 
nonnullos illarum partium habuerat et habebat, quamplura bona ad 
ipsum et ecclesiam. Treverensem spectantia aliquibus eorum titulo. pig- 
noris obligare, quibusdam vero absque sui capituli consensu in gravem 
suam et eiusdem eeclesie lesionem. minus iuste solvere et exhibere 
promisit Quare dietus archiepiscopus nobis humiliter supplicavit, ut 
suis et eiusdem eeclesie indempuitatibus providere super hoc paterna 
benivoleneia dignaremur. Nos igitur ipsius archiepiscopi suppliea- 
cionibus inclinati, fraternitati tue... mandamus, quatinus, inquisita 
super premissis de plano sine strepitu et figura iudicii diligeneius 
veritate, si per inquisieionem huinsmodi de predietis obligacionibus 
infendacionibus et promissionibus tibi constiterit, illas auetoritate nostra 
demuneies nullus esse dietaque bona ad ius et proprietatem eiusdem 
ecclesie Treverensis eadem auetoritate legitime revocare procures, con- 
tradietores per eensuram ete. invoeato ete., non obstante, si aliquibus 
a sede npostoliea sit indultum, quod interdiei suspendi vel exeommu- 
nicarl non possint per litteras apostoliens non facientes plenam et ex- 
pressam ae de verbo ete. Dat. ut supra (= Avinione IL idus ianuarii 
anno quinto). 

‚Reg. 57 f. 180 nr. 717; Bg. CL V nr. 5867. 


295. 1310 Januar 12. Avignon. 


Clemens V archiepiscopo Treverensi faenltatem concedit. confe- 
rendi personis idoneis, etiam si alias beneficiis gaudennt, eanonientus 
et prebendas, quos olim Nicolaus dietus Hungeres in S, Paulini extra 
muros Treverenses et in Cardonensi ac in oppido Monasteriensi Mey- 
nevelt ecelesiis Treverensis diocesis, dum viveret, obtinebat. 

Personam tuam ... Dat. Avin. II idus ianuarii a. quinto, 


Reg, 57 f. 180. nr. 1165. Big. Cl. V. nr. 5866. 





1310 Januar 18, 


206. 1310 Januar 13. Avignon. 


Clemens V Balduino arehiepiscopo Treverensi in sua preseneia 
constituto concedit facultatem concedendi tabellionatus officium qua- 
tuor personis Treverensis dioc. idoneis propter defectum in illis par- 
tibus personarum, que contractus legitimos et alia huiusmodi in publica. 
redigant instrumenta. 

Grate devocionis affeetus,.. Dat. Avinione idus innuarii x quinto, 

‚Reg, 57 f. 208 nr. 8835 Bg. Cl. V nr. 5997. 


297. 1310 Januar 23. Avignon, 

Clemens V. priori provinciali et fratribus ordinis Predicatorum 
concedit licentiam construendi monasteria in Brunswich Tremonia 
et Groningen, dummodo ad hoc diocesanorum et dominorum tempo- 
ralium accedat. assensus, 

[Clemens V] dilectis filiis. priori provineinli et fratribus. ordinis 
Predieatorum in Saxonia. 

Fructus uberes, quos ordo vester plantatus divinitus in agro do- 
minico iugiter in ecelesin produeit, instanter exposeunt, ut apostoliea 
sedes ordinem ipsum et professores illius benigno favore confoveat et 
oportunis graeiis prosequatur. Ex parte siquidem vestra nobis extitit 
supplieutmm, ut recipiendi loca pro habitationibus fratrum vestrorum 
ac in eis construendi ecclesias et necessarias officinas in terris Infra- 
scriptis, videlieet in Brunswieh, ubi sexaginta, et in Tremonia, ubi 
triginta, ae in Greningen Aberstadensis Coloniensis et Traieetensis —- 
diocesium, mbi similiter triginta fratres dieti ordinis posse dicuntur 
eomode ne profeetibiliter eommorari, eum presertim ad hoe tam dio- 
Geganorun quam dominorum temporalium earundem terrarum, sicut 
asseritis, accedat assensus, licenciam vobis eoncedere dignaremur. Nos 
itaque vestris supplicationibus inelinati vobis, dummodo premissa veri- 
tate nitantur, felicis recordacionis Bonifacii pape VIII predecessoris 
nostri super loeis ordinum mendicantium de novo non recipiendis abs- 
que diete sedis lieeneia et quacumque alia conatitucienibus in eon- 
trarium editis nequaquam obstantibus, lieeneiam concedimus postulatam, 
Dat, Avinione X kl, februarii anno quinto. 

Reg. 57 f. 56 nr. 914; Hg. Cl. V nr. 6350. 


298. 1210 März 18. Avignon. 
Clemens V mortuo in ewilio Ottone episcopo Monasteriensi et 





1310 März 18. 148 


cassata electione Conradi de Monte in episcopum a capitulo Mona- 
steriensi facta providel ecclesie. Monasteriensi de persona Ludovici 
(de Hassia). 


[Clemens V] Ludovien eleeto Monasteriensi. 

Regimini universalis ecclesie ,. . Olim siquidem Luberto decano, 
Wieboldo preposito, Theoderico de Heyringen, Godefrido de Hovelle 
ac Tohauno de Reyde et nonnullis aliis canonicis ecelesie. Monasteri- 
ensis denuneiantibus + „. Henrieo archiepiscopo Coloniensi loei metro- 
politano, boue memorie Oetonem Monasteriensem episcopum fore dila- 
pidatorem bonorum ipsius ecclesie et aliis diversis criminibus. irretitum, 
idem archiepiseopus contra ipsum episcopum ad denunciacionem huius- 
modi ex officio ad inquisicionem descendens, eundem episcopum de 
Tacto, eum de iure non posset, episcopali dignitate privavit, propter 
quod idem episcopus ad sedem apostolicam appellavit. At dictus de- 
vanus et nonnolli alii canoniei eiusdem eeclesie... Conradum de 
Monte canoniemm Coloniensem im Monasteriensem episcopum. eligere. 
pro ipsorum voluntatis libito presumpserant, euius electionem sie de 
laeto presumptam idem archiepiscopus confirmare minus licite atlemp- 
tavit. Dietus itaque Otto personaliter pro huiusmodi sue appellacionis 
negocio ad dietam sedem accedens, negocio ipso exposito coram nobis, 
apud sedem ipsam diem clausit extremum. — Nosque postmodum ... 
predietum Conradum et nonnullos suos electores. peremptorie citari 
mandavimus, ut coram nobis... comparerent, quibus . .. non eurau- 
tibus eomparere, mos ipsos reputavimus ... contumnces eb... elec- 
lionem dieti Conradi et eonfirmaeionem ipsius per dietum archiepi- 
scopum... irritas decrevimus et inanes . . . Cum itaque predieta ec- 
elesia per obitum ipsius Ottonis, qui npud dietam sedem ... viam 
extitit universe carnis ingressus, npud sedem ipsam pastore vacavisse 
moseatur nullusque preter mos de ipsius ecclesie ordinacione seu pro- 
visione se intromittere potuerit, pro eo quod nos olim ante vacationem. 
huiusmodi eirea primordia assumpeionis nostre ad apieem sumnme 
apostolatus, provisiones omninm ecelesiarım tm eathedralium qnam 
alinrum tune apud dietum sedem vacantlum et quas apud. sedem ipsam. 
in anten vaeare contingeret, provisloni et disposicioni mostre ac eius- 
dem sedis dnximus speelaliter reservandas ... nos ad te camonieum 
Maguntinum direximus oenlos nostre mentis ac ... teeum super de- 
feetu, quem pateris in ordinibus ef etate, eum in minoribus tantum 
ordinibus et in vieesimo octavo etatis tue anno vel eiren illum eon- 





M4 1310 März 18. 


stitutus esse dienris, ... dispensamus, te... eidem ecelesie in epi- 
seopum praefieimus ... Dat. Avinione XV kl. aprilis anno quinto. 
Reg. 51 f. 08 nr. 946; Hg. Cl. V 5368, 


299. 1310 März 18. Avignon. 


Clemens V arehiepiseopo Coloniensi et Traiectensi ne Osnabur- 
gensi episcopis sub pena suspensionis ab ingressu ecclesie, quam in- 
eurrent, si huiusmodi mandatum infra. quindeeim dierum spacium post 
reeeptionem eius neglexerint forsitan adimplere, mandat, quatinus Lu- 
dovieum eleetum Monasteriensem vel eins viearlum seu vlearios in 
corporalem inducant possessionem episcopatus Monasteriensis ae eius 
bonorum et iurium. 

Olim Luberto decano, Wieboldo preposito ... Dat. ut supra 
[= Avinione XV kl. aprilis a. quinto]. 

dteg. 57 f. 68 nr. 942; dg. CL. V 5363. 


800. 1210 März 23. Avignon. 


Clemens V. eum Villelmo de Andernacho diaeono Trever. dioe. 
super defeetu matalinm, quem patitur de coniugato genitus et soluta, 
eum is subdisconatus et diaconatus receperit ordines dispensatione ob- 
tenta, dispensat, ut possit etiam in presbiterum promoveri et bene- 
fieium ecclesiasticum, eui eura imminet animarum, obtinere, 

lilegitime genitos ete, ... Dat. Av. X kl. nprilis a. quinto. 


Reg. 87 f. 50^ nr. 189; Bg. Cl V 0800. 


301. 1310 April 4. Avignon. 


Clemens V Coloniensi et Treverensi archiepiscopis eorumque 
suffraganeis nunelat, se prorogare terminum eoncilii Viennensis eon- 
gregandi a kalendis octobris anni MCCCVILE ad kalendas octobris anni 
immediate sequentis, quia negotium inquisitionum, quas per diversus 
mundi partes contra ordinem militie "'empli fieri mandavit, in brevi 
compleri non valeat. 

Alma mater ecclesia . , . Dat. Avin, IT non aprilis a. quinto. 


Reg. 57. f. 27% nr. 18; Bg. Cl. V 6298. Conf. nr. 258. 





1510 Juni 19. 146 


302. 13/0 Juni 19. Avignon. 

Eodem die [XIX m. iunii a. MCCCX]. 

Dominus Ludovieus eleetus Monnsteriensis promisit per "Thomam 
de Rome») Monasterien. et Magistrum Geraldum de Xanetis Colonien. 
dioe, ecclesiarum canonicos procuratores suos pro eommumi servitio 
pape et eollegii XXI cardinalium &olvere in Romana euria II" flo 
anri et V. servitia consueta pro familiaribus eorundem ad kl. madii 
proxime venturas. 

In margine dextro: Solvit. 

Oblig. et Solut. 1 (313) f. 44; 9 (314) f. 18. 





308. 1310 Juni 27. Avignon. 


Clemens V universis archiepiscopis episcopis abbatibus ete. per 
regnum Alamanie constitutis mandat, quatinus benigne recipiant cum 
sua familia magistrum lohannem de Molans scolastienm eccl. "Tullensis 
eapellanum suum ad Henricum regem Romanorum pro quibusdam ar- 
dnis et urgentibus negotiis destinatum. tam in eundo. quam in redeundo, 
cum ab eodem fuerint requisiti, necnon et singulis diebus, quibus in els- 
dem partibus pro dietis negoeiis ipsum morari contigerit, in tribus florenis 
muri pro eiusdem necessitatibus eidem provideri curent. 

Cum nos dileetum filium ... Dat. Avin. V kl. iulii a. quinto. 

Reg. 51 f. 987! nr. 49; Reg. Ol. V. nv. 6985, 


304. 1310 Juni 27. Avignon. 

Clemens V Balduyno archiepiscopo Treverensi et Iohanni de Mo- 
lans scolastieo ecel, Tullensis eapellano suo mandat, quatinus uterque 
vel alter ab Henrico rege Romanorum recipiat iuramentum fidelitatis, 
euins tenor additur huie mandato. 

Ut inter sanetam Romanam ecclesiam ... Dat. Avin. V kl. iulii 
a. quinto, 

‚Reg. 57 f. 289 nr. 60; lig. CL V nr. 6888; Haynaldi Annal. Eccl. 
ad. a. 1310 $ 2. 


305. 1310 Juli 3. Avignon. 
Clemens V abbati monasterii S. Iacobi et preposito S, Martini 





u) Heme ín Oblig. et Solut. 9 f. 18. 


Vati Begerien 1. E 


146 1310 Zuli 6. 


ac decano S. Dionisii ecclesiarum. Leodiensium mandat, qnatinus de- 
cernant litem inter priorissum et conventum monasterii S. Marie Mag- 
dalene Colon. ord. S. August. ex una parte et archiepiscopum Colo- 
niensem ex altera exortam ex eo, quod dietus archiepiscopus usus 
iure preenm primariarum ab Henrico rege Romanornm sibi concesso 
ab eodem Henrico impetraverat, ut mandaret predictis. priorisse et 
eonyentui, ut in menachnm et sororem reciperent ,Ydari vacem* Her- 
rici dieti Grin eivis Coloniensis mulierem. — Priorissa et conventus a 
mandato archiepiscopi appellaverant ad sedem apostolicam asserentes, 
Romanorum reges huiusmodi primarias preces nullo unguam tempore 
in dieto monasterio direxisse sen per alias dirigi mandasse. 
Sua nobis dilecte... Dat. Avin. V nonas iulii p. n. a. quinto. 

Or. membr. cum. plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: B. Romanus. 

In plica ad dextr.: lo. de Auagnin. In dorso: Christianus de Co- 

loni. — Düsseldorf. Arch. reg. Maria Magdal. im Coelm. Naeh- 

trag. nr. 22. 


306. 1310 Juli 6. Carpentras. 
Clemens V Margarete regine Romanorum indulget (ueqwe ac 


eiusdem marito), ut ad triennium in locis ecclesiastico interdieto sup- 
positis et infra regni terminos constitutis per unnm diem dumtaxat 
audire divina officia et illa sollemniter celebrari faeere valeat, dum- 
modo ipsa causwm non dederit huiusmodi interdicto. 
Personam tuam... Dat. ut supra (= Carpentorati IT nonas iulii 
a. quinto). 
Reg. 57 f. 118 nr, 433; Heg. Cl. V. nr. 5507. 


80%. 1310 Juli 6. Carpentras. 


Clemens V Margarete regine Romanorum indulget, ut. confessor, 
quem ipsa elegerit, sunm et liberorum suorum confessionem valide 
possit audire et eam filiosque n peeeatis, etiam si talia fuerint, propter 
que sedes apostolien esset eonsulenda, absolvere valeat. 

Personam tuam ... Dat. ut supra (= Carpentorati II nonas iulii 
a. quinto). 

Reg. 52 f. 118 nr. 485; Bg. Cl. V nr. 2569. 


308. 1310 Juli 9. Carpentras. 
Clemens V Margarete regine Romanorum indulget (aeque ac eius 





deum devotas preces. effuderint, quadraginta dies de iniunctis eis peni- 
tenciis relaxat. 
Zelus libens intime devocionis . .. Dat. nt supra (— Curpentorati 
II idus iulii a. quinto). 
Heg. 57 f. 118 mr. 486; Kg. CL. V mr. 5570. 


310. 1310 Juli. a 2 
Clemens V consideratione lMenrici Romanorum 1egis Maguntino 
s jenrico elect "Tridentino concedit. fa- 
cathedralibus aut 


onstitatis, personas, quas ad hoc Hen- 
rit eligendas, in singulis earum videlicet 
de ipsarum ecelesianım singulis ennonica- 


^. Dat. ut supra (= Carpentorati 11 
monas inlii a. quinto). 


Eadem die idem arehiepiseopo Trevirensi et episcopo Vicen- 
2 eoncedit eandem fneultatem quoad 
ecelesias in Lombardia et Tuseis in terris Romanorum regno sub- 
jectis sitas. 
Bag. BT f. 118 nr. 407; Hg. Ci. V 5078, 0479. 





1310 Juli 6, 


311. 1310 Juli 6. Carpentras, 


Clemens V Henrico regi Romanorum in Italiam ingressuro in- 
dulget, ut viginti quatuor capellani sen clerici eius obsequiis insistentes, 
quos ad hoc duxerit eligendos, omnes fruetus beneficiorum suorum 
ecclesiasticorum eum eura vel sine eura, quecumque fuerint, nsque. ad 
septennium integre percipere valeant, ac si in ipsis ecclesiis residerent, 
quotidianis distribucionibus dumtaxat exceptis. 

AHuentis devocionis affectus ,.. Dat. ut supra (= Carpentorati 
IT idus iulii a. quinto). 

In e. m. archiepiseopo Treverensi et Henrico electo Tridentino 
ac thesaurario ecclesie. Metensis. 

Reg. 52 f. 119 nr. 498; Rig. Cl. V 5578. 


312. 1310 Juli 13. Carpentras. 


Clemens V Amedeo nato quondam Amedei comitis Gebennensis 
consideratione Guillelmi eiusdem fratris comitis Gebennensis confert 
ecclesie Maguntine canonicatum cum prebenda ad presens vacante vel 
proxime vacatıra, non obstante quod idem in Lugdunensi, Lingo- 
nensi et Gebennensi ecclesiis canonicatus et prebendas obtinet et 


nuper eidem provisum fuit de canonicatu et prebenda ecclesie Colo- 
niensis, 
Apostolice sedis copiose benignitas ... Dat. Carpentorati II 
idus iulii a. quinto. 
In e. m. episcopo Gebennensi et priori de Thalryre Gebennensis 
dioc. ae eantori eccl. Gebennensis. 
‚Reg. 57 f. 209 nr. 987; Jg. Cl. V 6999. 


*313. 1310 Juli 13. Carpentras. 

Clemens V Amedeo nato quondam Amedei comitis Gebennensis 
eonsiderneione Guillelmi comitis Gebennensis pro fratre supplicantis 
eonfert eecl Colon. eanonieatum, prebendam vero eidem reservat, non 
obstante quod in Lugdunensi Lingonensi et Gebennensi ecelesiis ca- 
monieatus et prebendas obtinet. 

Sedis apostolice graciosa... Dat. Carpentorati IT idus iulii p. n. 
a. quinto. 

Heg. 57 f; 163 nr. 649; Rg. OL. V 5798, 

Or. membr. eum plumbo pend, Sub plica ed sinistr: xx Pascal, In. 
plica ad deztr.: pro Amelio Tac. G.. In dorso: Girardus de Francia 
e R. C. DOXXXXVIIT, Düsseldorf, Arch. reg. Kölner Domstift.niv.418. 





1310 August 13. 149 


In e. m. episcopo Gebennensi et priori de Talveris Gehennensis 
dioe, et cantori ecelesie. Gebennensis, 
Sedis apostolice graciosa ... Dat. Carpentorati III idus inlii p. 
n. 8. quinto. 
Reg, L cli; Hg. Cl. VL. cit. 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad. sinistr. x E Pascal. 
In plica ad dextr.: pro Amelio Tac. G. In dorso: Girardus de 
Franeia R. Düsseldorf, Arch. reg. Kölner Domstift. nv. 418. 





314. 1310 August 13. Im Priorat Grauseau bei Malaucéne 
Diücese. Vaison. 


Clemens V Winando de Portamartis clerico Coloniensi in mino- 
ribus tantum ordinibus constituto, qni ad tabellionatus officium per 
fratrem. Arnaldum eleetum Conseranensem et magistram. Guillermum 
Meschini eanonieum Noviomensem eapellanum pape examinatores super 
hoe deputatos a papa fuit repertus. ydoneus, eoneedit dietum officium. 

Ne eontraetuum memoria ... Dat. in prioratu de Grausello prope 
Malausanam Vasionensis diocesis idus angusti a. quinto. 

‚Reg. 57 f. 25 nr. 97; Hg. Cl. V 5210. 





315. 1310 August 27. Im Priorat Grauseau, 


Clemens V. confirmat. Nicolai episcopi Virdunensis electionem. 
« capitulo et confirmationem et consecrationem a Ditherio quondam 
archiepiscopo Treverensi iam. pridem factam. 

[Clemens Y] Nicolao episcopo Virdunensi, 

Clara merita tue fraternitatis . .. Sane petitio tua nobis exhibita 
continebat, quod dudum ecelesia tua Virdunensi per obitum bo. me. 
"home ... pastoris regimine destituta, primicerius decanus et capi- 
tulam einsdem... te in Virdunensem episcopum concorditer elegerunt. 
Demum vero. procuratoribus eorundem primicerii decani et capituli ad 
loe specialiter constitutis ad bo. me.  Ditherii archiepiscopi Treve- 
rensis metropolitani tni tune viventis presentium. accedentibus et dietam 
electionem petentibus ab eo cum instantia confirmari, idem arehiepi- 
seopus in dicta ina ecclesia Virdunensi per suas litterns generale eita- 
tionis proponi fecit edietum, nt, «i qui huiuxmodi eleetioni se vellent 
opponere, eoram codem archiepiscopo certo peremptorio ad hoc in 
eisdem litteris termino constituto legitime eomparerent. Et quia nullus 
ad hoc comparuit coram ipso in termino supradicto, idem ar 

| 





150, 1810 August 39. 


scopus, de tuis meritis et eligentinm studiis ae eleetionis forma dili- 
genius imquisito ae persona tun ac forma eleetionis ipsius examinatis. 
sollicite, electionem ipsam, quia illum de tua persona ydonea invenit 
canonice celebratam, de consilio sapientum, non obstante macula, 
quam tune patiebaris, siemt adhue pateris, in altero oculorum, de qno 
tune videbas et etiam adhne vides, auetoritate metropolitica eonfirma- 
vit tibique postmodum, servatis in hoe statutis a iure temporibus, pro- 
priis manibus munus consecrationis impendit, prout de electione hnius- 
modi per deeretum super hoe confectum primicerii decani et capituli 
predietorum et confirmatione ac consecratione predictis per litteras 
eiusdem nrehiepiseopi sigillo munitas plenius dicitur apparere. Nos 
igitur tnis. supplientionibus inclinati, electionem confirmationem et eon- 
seerstionem huiusmodi, non obstante macula supradicta, et quiequid 
seentum est ex eis, rain hnbentes et grata, auctoritate apostolien ex 
verta conscientia. approbamus et etiam confirmamus . . . Tecum niehil- 
ominus super eodem defectu maeule... dispensamux ,.. Dat. in prio- 
ratu ut supra VI kl. septembris a. quinto. 
‚Reg. 57f. 142 nr. 580, Hg. Cl. V 5670. 


316. 1310 August 29. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V cum Widekindo scolastico ecclesie. Coloniensis, qui 
plura beneficia. ecclesiastica diu iniuste. vetinuit, dispensat, ut eadem 
licite. retinere valeat, aboletque omnem  infamie maculam in illo 
obortam. 

[Clemens V] dilecto filio. Widekindo scholastico ecelesie Colo- 
niensis. 

Apostoliee sedis benignitas merita singulorum provida delibera- 
tione discernens eos, qui litterarum seientin, generis nobilitate au 
morum honestate precellunt, favoris effert gratia plenioris... Sane 
oblata nobis tua. petitio continebat, quod tu olim scolastriam ecclesie 
Coloniensis una eum ennonieatn et prebenda ae prepositnra ecclesie 
Hugardensis Coloniensis diocesis, que appendieium ipsius seolastrie 
vulgariter nominantur et in quibus quasi maior pars redditmum cins- 
dem seolastrie consistere dinogeitur, neenon et Carpensis et Frisie 
Leodiensis diocesis preposituras ae Monasteriensis Mindensis et Bun- 
mensis diete Coloniensis diocesis ecclesiarum eanonientus et prebendas, 
quorum omnium frnetus redditus et proventus centum marebarum ar- 
genti valorem annuum juxta taxationem deeime non excedunt, alias 
tibi collatas canonice per plures annos simul retinnisse dinosceris, dis- 





et denamus, ompem infamie maenlam et Heins eno en 
modelibet ex retentione entiers 6a, poseen reos Mele 


us d Meam in UNUM IEEE 
septembris 


presens vaeante vel proxime vacatura, 
| pauperum ei fuerit provisum de beme- 
(ad write ipei et eS D M 


Reg. 82 f. 18% nr. T1 s Rig. Ci. V 5986. 


318. 1310 September 22. Im Priorat Grauscau. 
Clemens cum Henrico de Hystvelt dispensat, ut preter. canoni- 





152 1910 September 22. 


catum. ecclesie Xanctensis et parrochialem ecclesiam in Venekendunch, 
que obtinet, duo alia beneficia ecclesiastica obtinere valeat. 


[Clemens V] Henrieo de Hystwelt eanonieo eeclesie Xanetensis 
dioe, 


Tui nobilitas generis... Volentes itaque tibi hninsmodi nobili- 
iatis ei meritorum obtentm et consideratione dileeti filii Ludovici eleeti 
Monasteriensis pro te... supplicantis gratiam facere spiritualem, teeum, 
eum quo alias super defeetu natalium, quem pateris de soluto genitus. 
et soluta, in forma communi per sedem apostolicam extitit dispensa- 
tum, ut preter parroehialem ecelesiam in Venekendunch, euius rector 
existis, et canonicatum et prebendam et supplementum, quod ferculum. 
vulgariter nuneupatur, ecclesie Xanctensis Coloniensis diocesis de qni- 
bus tibi per alias nostras litteras daximus providendum ac decer- 
nendum, quod dietam parrochialem ecclesiam post asscentionem cano- 
nieatus prebende et ferenli predictorum omnino dimitteres, quamvis 
adhuc ea integre te asseras non habere, (ut) unienm wel dno alia 
henefiein ecclesiastica, etimm si canonicatus et prebende ae aut digni- 
lates wel personatus seu ofieia cum eura vel sime eura in enthedra- 
libus vel aliis ecclesiis fuerint, quoram redditus et proventus munui 
summam sexaginta mareharum argenti iuxta taxationem deeime non 
excedant, si tibi eanonice offerantur, libere recipere et una eum eano- 
mieatu prebenda et fereulo supradietis lieite retinere valeas... aue- 
toritate apostoliea dispensamus . . . Dat. ut supra (= in prioratu de 
Grausello ... X kl. oetobris 2. quinto). 

Jieg. 67 f. 188 nr. 1265 Hg. CL. V. 5876. 


319. 1310 September 22. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Gerardo. de Xanetis. consideratione. Henriei archiepi- 
seopi Colon. ae obtentu Ludoviei eleeti Monasteriensis. pro Gerardo. 
familiari suo supplicantis confert eecl. S. Iohannis Leod. canonicatum, 
prebendam vero eidem reservat, non obstantibus quod defeetum nata- 
lium patitur de presbitero genitus et soluta, super quo fuit eum eodem. 
in forma communi per sedem apostolicam dispensatum, aut quod in 
Xanetensi et Aldenzalensi Colon. et Traieet. dioe, eanonientus et pre- 
bendas et in endem Xanetensi eccl. quoddam altare sine eura ex dis- 
pensatione diete sedis obtinet. 

Apostoliee sedis benignitas... Dat. in prioratu de Grausello propa 
Malausanam Vasionensis diocesis X kl. oetobris a. quinto. 





1310 September 29. 13 


In e. m, Coloniensi et S, Petri prepositis ac mnioris Leod, ecele- 
siarum. custodi, 
Rug. 67 f. 18% mr, 725; Hg. CL. V 5876. 


320. 1310 September 22. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Iohanni nato quondam Theoderiei comitis Clevensis* 
eonfert consideratione Ludoviei eleeeti Monasteriensis ecelesie. Ma- 
guntine ennonieatum et prebendam ac scolastriam, quos dudum Ludo- 
viens eleetus Monasteriensis. obtinebat et per Gerardum dietum Plel- 
lineh canonicum NXanetensis eccl. Colon, dioe, proeurntorem suum re- 
signavit, non obstantibus qnod patitur in ordinibus et etate defectum 
sive quod in Coloniensi et Traiectensi ne Xanetensi ecclesiis ennoni- 
entus et prebendas. obtinet. 

Ut tua et tuorum devetio ... Dat. ut supra (= in prioratu ete. X 
kl. octobris a. quinto). 

In e. m. arehiepiseopo Colon. et preposito Xanetensis Colon. dioc. 
ac magistro Iohanni de Verulis camere apostolice elerieo canonico 
Compostellane ecel. 

Reg, 57 f. 188 nr. 729; Hg. Cl. V. 6679. 





321. 1310 September 22, In prioratu de Grausello, 


Clemens V lohanni nato Theoderici comitis Clevensis confert 
ecel, Treverensis. eanonieatam cum expectatione prebende vacantem 
per liberam resignationem Ludoviei eleeti Monasteriensis per Gerardum. 
dietum Plellinch eanonieum Xanetensem proenratorem suum faetam, 
non obstante quod defectum patitur etatis et ordinum et quod in 
Colon. Traiectensi et Xanetensi Colon. dioc. ecclesiis canonieatus et 
prebendas obtinet aut quod sibi nuper de canonicatu et prebenda ac 
scolastria. ecel. Magunt. est provisum. 

Tui nobilitas generis.., Dat. in priorntu de Grausello X kl. 
vetohris a. quinto. 

In e. m. archiepiscopo Colon. et preposito Xanetensis Colon. dioc. 
ae custodi Leod. eccl. 


Reg. 57 f. 182 nr. 728; Hg. Cl. V nr. 5873. 


a) Elenen in reg. 


1810 September 99. 


322. 1310 Beptember 22. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V cum Bernardo de Xanctis dispensat, ut. obtinere et 
retinere valeat. plura. beneficia. ecclesiastiva. 

[Clemens V] dilecto filio Bernardo (!) de Xanetis canonico ee- 
clesie S. Iohannis Leodiensis. 

Merita tne bonitatis exposcnnt, nt personam tuam favore beni- 
volo prosequentes tibi reddamur ad graciam liberales. — Volentes ita- 
que tibi huivsmodi meritorum obtentu et consideraeione venerabilis 
fratris nostri Henriei archiepiseopi Coloniensis per suas literas et di- 
lecti filii Ludoviei eleeti Monasteriensis pro te elerieo et familiari ano 
nobis super hoe eum instantia supplieaneium graciam facere specialem, 
tecum, eum quo fuit alias super defectu nntalium, quem pateris de 
presbitero genitus et soluta, in forma comuni per sedem apostolicam 
dispensatum, ut preter canonicatus et prebendas, quos in Xanetensi et 
Aldenzalensi Coloniensis et Traiectensis dioecesium et quoddam altare 
sine cura, quod in cadem Xanetensi eccl. ex dispensacione apostolica 
obtines, ac eanonicatum ecclesie S. Iohannis Leodiensis et prebendam, 
de qua, si in ecelesia ipsa iunc vacabat vel quam primum vacare 
contingeret, tibi duximus providendum ac dispensandum teeum, ut 
buiusmodi non obstante defectu illos posses cum dietis canonicatibus 
et prebendis ae altari licite retinere, postquam illos (bis!) habueris, 
necnon et canonicatu et prebenda, quos in altera. dictarum ecclesiarum 
Xanctensis et Aldenzalensis, nt predicitur, obtines, sen altari prefato, 
prout malueris, dimissis, loco huiusmodi dimittendorum canonicatus et 
prebende vel altaris unicum aliud benefieium ecclesiasticum, eciam si 
curam habeat animarum, libere. recipere et ad canonicatus et preben- 
das, dignitate« seu personatus aut officia vel prelaturas cum eura vel 
sine eura tam cathedralium quam aliarum. ecelesiarum possis. eligi. vel 
assumi et illos vel illas seu illa una eum mon dimissis canonicatibus 
et prebendis vel altari ac eanonicatu et prebenda ipsius ecclesie S. 
Tohannis, postquam illos habueris, lieite retinere valeas, predicto de- 
feetu natalinm ae generalis concilii et qualibet alia eonstitueione can- 
iraria non obstante, auetoritate apostolien dispensamus; proviso quod 
canonicatus et prebende ac altare neenon et beneficium dignitates seu 
personatus, offiein vel prelature predieti debitis obsequiis non frau- 
dentur et animarum eura in eis, quibns illa imminet vel imminere eonti- 
geret, nullatenus negligatur. — Nulli ete. dispensacionis ete. Dat. in 
prioratu ete, X kl. octobris a. quinto. 


Rey. 07 f 189 nr. 7285 Rg. Cl. V nr. 5878. 





1310 September 23. 155 


323. 1310 September 23. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V archiepiscopo Coloniensi seribit se Ludovico electo 
Monasteriensi in minoribus ordinibus constituto concessisse facultatem. 
Omnes sneros ordines, n quoeumque velit antitite, reeipiendi. Volens 
autem eleeti et ecelesie Monasteriensis laboribus et expensis parcere, 
mandat eidem, quatinus electo infra quatnor menses, postquam ad sacer- 
doeii ordinem promotus fuerit, dummodo infra annum ad ipeum ordinem 
sacerdocii ae faciat promoveri, aseitis et in hoe assistentibus sibi duo- 
bus vel tribus episcopis, lapsu temporis de consecrandis episcopis non 
obstante, manus consecrationis impendat, 

Nuper ecelesie. Monasteriensi ,.. Dat. nt supra (= In prioratu 
de Grausello .... VITII kl. octobris a. quinto). 

Reg. 57 f. 112 nr. 084; Hg. Cl. V 5888, 


324. 1310 September 24. Im Priorat. Grauscau. 


Clemens V decernit exeommunicationis sententiam ab episcopo 
Halberstadensi contra Borehardum archiepiscopun Magdehurgensem 
prolatam esse inanem et irritam, — Borchardus, eui papa tam viva 
voee quam per litteras mandaverat, nt omnes Templarios eormnque 
hona diocesis sue et dominii sni una die capi faceret, bona quedam 
Templariorum in suo dominio et in diocesi Halberstademsi sita. cepit 
eaque personis idoneis conservanda commisit, Posten papa Maguntino 
Coloniensi Treverensi et Magdeburgensi archiepiscopis. administrationem. 
honorum Templariorum in regno Alamanie eonsistentium eommiserat. 
[nr. 206.] Archiepiscopus vero Maguntinus, receptis litteris. papali- 
bus hane commissionem  eontinentibus, «quamquam ex litterarum 
forma ei non competeret, eustodiam personarum et rerum Templa- 
riorum, eisdem collegis suis minime requisitis, immo litterarum eopia 
Treverensi et Magdeburgensi archiepiscopis nequaquam exhibita, suf- 
fraganeis suls commiserat. Quo facto episeopus Halberstadensis Mag- 
deburgensi archiepiscopo mandavernt, ut Infra certum terminum bona 
supradieta ab hoe eapta et idoneis personis eomservanda commissa 
sibi restituat et, quamquam is infra tridaum ad sedem apostolieam ap- 
pellaret, eundem per diocesim Halberstadensem excommunieatum pu- 
blice namciaverat. 

Ad perpetuam rei memoriam. Lieet cunetis fidelibus ... Dat. 











156 1810 October 1. 


in prioratu de Grausello prope Malausanam Vasionenis diocesis VIII 
kl. octobris a. quinto. 
Reg. 51 f. 185 nr. 738; Hg. CL V 5888. 


325. 1310 October 1. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Beatriei comitisse Luxembnurgensi genitrici Henrici 
regis Romanorum, supplientionibus einsdem inclinatus, indulget, ut 
aliquem. ydoneum et diseretum presbiterum in suum valeat eligere 
eonfessorem, qui, quoeiens oportunum fuerit, eonfessionem eins audiat 
et pro commissis auetoritate apostoliea eidem debitam absolutionem 
impendat ac iniungat penitentiam salutarem, nisi talia fuerint, propter 
que sit sedes apostolica merito consuleuda, et ut illum, quociens vo- 
Inerit, mufare et alium loco illius assumere pro sue libito voluntatis 
valeat. 

Benigno sunt ila... Dat. in prioratu nt supra kl. octobris a. 
quinto, 

Reg. 87 f. 192 nr. 766; Rg. Cl. V. 5923. 


326. 1310 October 1. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Beatrieis comitisse Luczemburgensis genitricis Henrici 
Romanorum regis supplicationibus inclinatus, ei indulget, nt sex eap 
pellani sem eleriei eiusdem obsequiis in 
suorum eum eura vel sine eura, que 
dumtaxat, eum en integritate usque nd triennium pereipere libere va- 
lent, cotidianis distributionibas dumtaxat exceptis, eum qua illos per- 
eiperent, si personaliter in ecclesiis, in quibus illa obtinent, residerent, 
mec interim ad faciendum in eisdem ecclesiis residentiam teneantur. 

Quanto maiori apud deum. .. Dat. im prioratu de Grausello 
prope Malausanam Vasionensis dioc. kl. oetobris a. quinto. 

In e. m. nrehiepiscopo Treverensi et episeopi "Tridentino ac the- 
‚saurario eeel. Metensis. 

Reg. 82 f. H9 nr. 5811, Rg. Cl. V 5671. 


327. 1310 October 1. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Beatricis eomitisse Luczemburgensis supplicationibus 
inclinatus, ei coneedit, ut eius confessor, quem eligere eam con- 





1310 October 1. 157 


tinget, eum co super observatione votorum et ieiuniorum, Terre 
Sanete ne liminum Beatorum Petri et Pauli ntque Iacobi apostolorum. 
dumtaxat exceptis, prout secundum deum ae debilitati et necessitati 
einsdem viderit expedire, (dispensare valeat). 
Personam tuam devotione... Dat. ut supra. 
dteg. 57 f. 149 nr, 69%; Hg. Ol. V 0678, 


825. 1310 October 1. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Beatricis eomitisse Luczemburgensis supplieationibus 
inclinatus, ei indulget, ut habeat altare portatile eum debita reve- 
rentia et honore, supra quo in locis congruis et honestis divina 
possit officia facere celebrari. 

Apostolice sedis copiosa ... Dat, ut supra. 

Reg. 52 f. 142 nr. 599; Rg. Cl. V 5678. 


329. 1310 October 25. Im Priorat Grauseau. 


[Clemens V] .. Henrieo episcopo Tridentino cancellario . . . Hen- 
riri regis Romanorum. 

Personmm dileeti flii nobilis viri Walrami de Luzemburg ger- 
mani... Henriei regis Romanorum illustris. paterne dilectionis brachiis 
ampleetentes, desideriis suis libenter annuimus in hiis maxime, que sibi 
eonspielmus fore gratm. Ipsius itaque Walrami supplieacionibus ineli- 
mati, fraternitati tue... dispensandi eum eodem Walramo super ob- 
servacione ieiuniorum, prout ipsius debilitati ae statui expedire vi- 
deris, dum tamen piis operibus de suo ad arbitrium tuum tribuat, 
super quibus tnam conseieneiam oneramus, concedimus auctoritate pre- 
sencinm faeultatem. Dat, in prioratu de Grausello Vasionensis dio- 
cesis VIII kl. novembris a. quinto. 

Reg. 87 f. 19% nr. 289; Rg. Cl. V 6948. 





330. 1310 October 28. Carpentras. 


Clemens V Balduino arehiepiscopo Treverensi petenti concedit, 
ut eontra invasores bonorum et iurium eecl Treverensis, nisi a se 
moniti ab huiusmodi iniuriis cessaverint, eensuram ecclesiasticam auc- 
toritate apostoliea possit. exercere. 

Desideriis tuis ... Dat. Carpentorati V kl. novembris a. quinto. 

‚Reg. 51 f. 190! nr 769; Rig. Cl. V 6912, 


168 1810 October 28. 


331. 1310 October 28. Carpentras. 


Clemens V Balduino archiepiscopo Treverensi petenti concedit, 
ut aqua prius de more a se benedicta valeat ad triennium per ali- 
quem sacerdotem idoneum reconciliare sue diocesis ecclesias et cime- 
teria, que sepe per sanguinis vel seminis effusionem violari contigerit, 
ad que ob eeclesie sue negotia se non potest commode transferre. 

Cum sicut ex parte tue... Dat. ut supra (= Carpentorati V kl. 
novembris a. quinto). 


Reg. 57 f. 191 nr. 759: Hg. Cl. V 5913. 


332. 1310 October 28. Carpentras. 


Clemens V Balduino archiepiscopo Treverensi concedit, ut sue 
diocesis ecclesias et loca ecclesiastica per aliquam seu aliquas per- 
sonas idoneas valeat visitare et procurationes debitas, etiam in nume- 
rata pecunia, moderatas tamen exigere et recipere. 

Grata devocionis studia ... Dat. ut supra (= Carpentorati V kl. 
novembris a. quinto). 

In e. m. S. Maximini prope muros Treverenses et Epternacensis 
ae Lucemburgensis Treverensis diocesis monasteriorum abbatibus. 

Reg. 57 f. 191 nr. 759; Rg. Cl. V 5914. 


338. 1310 October 28. Carpentras. 


Clemens V Baldewino archiepiscopo Treverensi concedit, ut sex 
elerici eius familiares eiusdem obsequiis insistentes usque ad triennium 
fructus beneficiorum suorum ecclesiasticorum integre percipere valeant, 
ac si in eorum ecclesiis residerent, quotidianis distributionibus dum- 
taxat exceptis. 

Digue agere credimus ... Dat. Carpentorati V kl. novembris 
a. quinto. 

In e. m. S. Maximini prope muros Treverenses et Epternacensis 
ac Lucemburgensis "I'reverensis diocesis monasteriorum abbatibus. 

Heg. 57 f. 198 nr. 794; Rg. Cl. V 5953. 


*+334. 1310 November 27. Avignon. 
Clemens V archidiacono Metensi mandat, quatinus ea, que de 


1810 December 4. 159 


honis et poasessionibus monasterii in Clarofonte Cistere. ord. Trever, 
dioc, per eomcessiones nb abbatiseis et conventu faetas alienata inve- 
merit illicite vel distracta, ad ius et proprietatem eiusdem monasterii 
legitime revocare procuret. 
Ad audientiam nostram perveniet... Dat, Avin. V kl. decembris 
p.n. a. sexto. 
Goffinet, Cartulaire de Clairefontaine, nr. 123. (Ex: are. Luremt.) 


335. 1310 December 4. Avignon. 


Clemens V Brandeburgensi Merseburgensi et Hildesemeni episcopis 
nuneiat, quod Burchardus archiepiscopus Magdeburgensis secundum 
mandatum sibi a papa tam vive voeis oraculo quam per litteras dato 
personas et bona Templariorum infra diocesim et infra dominium 
suum exiBtentes uno die capi feeit, propter quod is gravi sustinuit 
dampna et onera expensarum; quodque, eum papa postmodum Ma- 
guntinum Coloniensem Treverensem et Magdeburgensem archiepiscopos 
per litteras deputavit administratores bonorum Templariorum, archiepi- 
seopus Maguntinus contra tenorem litterarum papalium neque requisitis 
alii tribus suis collegis neque copia litterarum earundem ipsis exhibita 
commisit suis suffraganeis rerum et personarum "'emplarioram custo- 
diam in spiritualibus ct temporalibus, cuius commissionis vigore epi- 
seopus Halberstadensis archiepiscopo Magdeburgensi sub pena excom- 
municationis in archiepiscopum et interdicti in loca, in quibus con- 
sisterent predicta Templariorum bona ab archiepiscopo capta, ferendi 
mandavit, ut predieta bona sibi restitueret, et neglecta appellatione 
archiepiscopi publice nunciavit enm excommunicatum. Papa excom- 
munieationem decernit irritam et inanem mandatque predietis tribus 
episcopis, quatinus hoc decretum publice denuncient. 

Licet cunctis fidelibus ... Dat. Avin. II nonas decembris a. sexto. 

Reg. 09 f. 16 nr. 6t; Rg. Cl. V 6448, — Conf, nr. 894, 


336. 1310 December 18. Avignon. 

Clemens V archiepiscopo Magdeburgensi, eui una eum Maguntino 
Coloniensi et Treverensi archiepiscopis papa. commisit. administrationem 
bonorum Templariorum in regno Alamanie consistentium cuique Co- 
leniensis et Treverensis archiepiscopi ex eo, quod in partibus regni 
Alamanie et precipue in Magdeburgensi provineia propter viarum pe- 
rieula non poterant personaliter interesse, commiserunt in dicto negotio 





160 1810 December 18. 


vices suas, mandat, quatinus, non obstante quod in commissione 
luinsmodi ipsi per Coloniensem et Treverensem archiepiseopos faeta 
archiepiscopus Maguntinus non fnerit requisitus ncc super hoe vices 
suas ipsi commiserit, solus ad executionem commissionis eiusdem iu 
provincia Magdeburgensi neenon in Treverensi et Coloniensi provinciis, 
in ommibus quoque terris dominii ecelesie Magdeburgensis. viriliter 
procedat, 

Dudum occasione processuum ... Dat. Avin. XV ianuarii a. sexto. 

Reg. 59 f. 99 nr. 84; Ig. Cl. V 6412. 


337. 1310 December 23. Avignon. 

Clemens V universis archiepiscopis et episcopis per regnum Ala- 
manie constitutis mandat, quatinus publicent decretum (datum. eodem 
die f, 68 nr. 276), quo decernitur, nullos esee ac nullius firmitatis 
sententias et processus per archiepiscopum Maguntinum eiusque euffra- 
ganeos supcr facto ordinis "l'emplariorum sive in absolvendo sive in 
condempnando de facto presumptos. 

Nuper sententias ct processus... Dat. nt supra (— Av, X kl. 
ianuarii n. sexto). 

Reg. 68 5. 68 nr. 276; Rg. Cl. V 6667. 


338. 1311 Mai 13. Avignon. 

Clemens V eum Reynoldo nato Reynaldi comitis de Gelria 
et Sophia nata nobilia viri Florentii dieti Berehant domini de Ma- 
elinia Coloniensis et Cameracensis diocesim dispensat, ut non obstante 
quarto ex utroque latere consangninitatis gradu matrimonium licite 
eontrahere valeant. 

Romani pontificis precellens , ., Dat, Avin. III idus maii a, sexto, 

Reg. 58 f. 134 c. 585; Rg. Cl. V 6941; Brom. àf4. 


*839. 1311 Juni 5. Avignon. 

Clemens V priorissa et conventu monasterii de Vissenich ordinis 
Premonstratensis Colon. dioe. petentibus confirmat omnes libertates et 
immunitates a Romanis pontificibus dieto monasterio concessas necnon 
libertates et exemptiones seenlarium exactionum a regibus et princi- 
pibus et aliis eidem monasterio indultas. 








1811 August 16. 161 


Cum a nobis petitur . .. Dat. Avin. nonas iunii p, n. a. sexto, 
Cartularium. Füssenich fol: 6. — Düsseldorf. Arch. reg. 


340. 1311 Juni 30. Im Priorat Grauseau. 


Stephanus #. Ciriaci im Termis collegii cardinalium et Bertran- 
dus tit, ss. Ioh. et Pauli presbiteri enrdinales domini pape camerarii 
motum faciunt, quod Ludovieus episeopus Monasteriensis pro parte 
sui servitii communis Stephano mille florenos auri et Bertrando alios 
mille solvi feeit per manus Henrici de Widrich canonici eccl. Xamc- 
tensis. 

Nos Stephanus... Dat. in prioratu de Grausello prope Malau- 
sanam Vasionensis dioe, die penultima lulii anno et pont. ut supra 
[- Clem. V a. sexto]. 

Oblig. et Solut. 3. (314) f. 117. 


341. /311 August 15. Im Priorat. Grauseau. 


Clemens V. abbatibus de Veterimonte et de Syberg mandat, qua- 
tinus Cunigundim de Monte postulatam in abbatissam. ecclesie S. Ypo- 
liti in Gerisheim, si invenerint. eam idoneam, in abbatissam preficiant. 

[Clemens V] de Veteri Monte et Sybergensis monasteriorum ab- 
batibus Coloniensis diocesis, 

Ad exequendum pastoralis offieii... Dudum siquidem ecelesia 
seeulari Saneti Ypoliti in Gerishem Colon. dioe., in qua tam eanoniei 
seenlares quam capitulum secularium canonicarum ab antiquo fore 
noscuntur, per obitum quondam Cristine abbatisse ipsius vacante, di- 
lecti filii exnonici ne dileete in Christo filie decaun et enpitulum ipsius 
eeclesie, ad quos communiter de antiqua et approbata et lixetenus. pm 
tilice observata consuetudine abbatisse electio ... pertinet, .., per 
vimm eompromissi ... Vinrico dieto Plebano, Henrieo de Elnere, ma- 
gistro Frederico et Hermanno dieto Stedineh sacerdotibus canonicis. 
ipsius eeclesie. providendi ea vice de eisdem eanonicabus vel de aliis, 
prout eis expediens videretur, ipsi eeclesie. de abbatissa eoncesserant 
ananimiter et concorditer potestatem... Sieque lidem commissarii . . 
Conegundim dietam de Monte prepositam secularis eeclesie S. Lamberti 
martiris in Roliehusen diete diocesis in vicesimo sexto etatis sue anno 
vel eirea constitutam, de legitimo matrimonio proereatam ac in spiri- 
(nalibus et temporalibus eirenmspeetam et per cuius industriam prefata 

Vaill Regenten I n 








163 1311 September 30. 


ecclesia in eisdem spiritualibus et temporalibus. poterit feliciter auclore- 
domino gubernari et votiva suorum amicorum eonsilio et auxilio susci- 
pere incrementa, oculos snos unanimiter et concorditer direxerunt; ac 
idem Vinrieus dictus Plebanus de consensu. . . ipsorum collegarum suorum. 
»+. prefatam. Canegundim in abbatissam ipsius ecclesie Saneti. Ypoliti 
postulavit et postulationem huinsmodi coram dictis canonicis et capi- 
tulo solempniter publieavit. Presentato itaque nobis eiusdem postulu- 
tionis decreto per procuratorem ... et postulato a nobis humiliter, ut 
postulationem eandem admittere ... dignaremur, ... nos tune postu- 
lationem eandem per venerabilem fratrem Leonardum episcopum Alba- 
mensem et... Johannem tituli SS. Marcellini et Petri presbiterum ac 
Petrum de Columpma 8. Romane ecelesie dineonum card. examinari 
fecimus diligenter, qni nobis ... fidelem relationem super hoe facere 
euraverunt. Et licet nos postulationem predietam invenerimus de dieta. 
Cunegundi eanoniee celebratam, quiz tamen de ydoneitate persone 
ipsius nobis fieri mem potuit in hac parte plena fides, postulationem 
mequimus admittere supradictam .... discretioni vestre mandamus, qua- 
tius vos vel alter vestrum inquisita de meritis persone dicte Cune- 
gundis diligentius veritate, si ipsam inveneritis esse habilem et ydo- 
meam ad regimen ecelesie S. Ypoliti... predietam postulationem de 
ipsa faetam auetoritate nostra admittere ipsamque Cunegundam in ab- 
batissam diete ecclesie S. Ypoliti prefiere proeuretis... recepturi 
postmodum ab eadem mostro et ecelesie Romane nomine fidelitatis 
solite iuramentum iuxta formam, quam vobis sub bulla nostra mittimus 
interelusam. Formam antem iuramenti, quod ipsa prestabit, de verbo 
ad verbum mobis per eius patentes litteras suo sigillo signatas per 
proprium nuncium studentis quantoeins destinare. Dat. in prioratu de 
Grausello prope Malausanam Vasionensis diocesis XVIII kl. septembris 
a. sexto, 
Reg. 68 f. 91! nr. 888; Rg. CL. V 7972. 


342. 1311 September 30. Vienne. 


Clemens V Henrico Romanorum regi, qui a papa petivit, nt et 
Baldevinum archiepiscopum Treverensem unieum suum post Galey- 
rondi (!) fratris obitum fratrem, cum is sibi pro gravibus et arduis ne- 
gotüs necnon instantibus coronationis negotiis existeret oportunus, et 
[Petrum] archiepiscopum Maguntinum, eum per secessum eius ex regno 
Boemie, euius in gubernatione primogenito Henrici diligenter assistat, 








1311 October 15. 163 


eidem regno posset grave perieulum imminere, excusatos haberet super 
adventu eorum ad instans concilium, ad quod a papa invitati exti- 
terunt, respondet, quod super adventu ad concilium vult excusatos 
habere et Treverensem et Maguntinum archiepiscopum neenon et Hen- 
rieum episcopum Tridentinum regis cancellarium, cuius presentiam ra- 
tione presertim officii eancellarie eurie regie papa eredit regi fore 
fruetuosam. 

Per tue celsitudinis litteras. . . Dat. Vienne II kl. octobris a. sexto. 


‚Reg, 58 f. 297 nr. 120; Rg. Ol, v. 7618, 


*843. 1311 October 15. Vienne. 


Clemens V deeano eecl. Wilburgensis Trever. dioe. mandat, qua- 
tinus en, que de bonis ecelesie Wetslariensis Trever. dioe. per con- 
cessiones a decanis et capitulo eccl. Wetslariensis factas alienata in- 
venerit illicite vel distraeta, ad ins et proprietatem eiusdem ecelesie 
legitime revocare proeuret. 

Ad audientiam nostram pervenit... Dat. Vienne idus oetobris 
p. n. a. sexto. 

Gudenus, Cod. dipl. anecdotorum, V p, 195 nr. 9f. 


844. 1311 October 27. Vienne. 


Clemens V preposito Nuhusensis prope muros Wormaeienses et 
decano S. Martini ae scolastico S. Pauli ecclesiarum. Wormaciensium 
mandat, quatinus apud Wormatimm in eausa appellationis ad sedem 
apostolieam. emisse ab arehipresbitero et enpitulo ecelesie christiani- 
tatis Wetslariensis super solutione subsidii arehipresbitero deenno et 
eapitulo ecelesie Wetslariensis auetoritate archiepiscopi Treverensis 
impositi legitime procedentes sententiam ab officiali curie archiepisco- 
palis latam confirmare vel infirmare procurent. 

Sua nobis.. archipresbiter ,.. Dat. Vienne VI kl. novembris. 
p. n. a. sexto. 

Gudenus, Cod. dipl. anecd. V p. 127 nr. 92. 


345. 1511 Dezember 14. Vienne. 


[Clemens V] abbati monasterii Prumiensis Trever. dioc. et ar- 
chidiacono Augensis Rothomogensis ae cantori Maguntine ecclesiarum 


164 1811 December 17. 


Venerabilis fratris nostri Heuriei archiepiseopi Coloniensis. precibus. 
inclinati presentium. vobis auctoritate mandamus, quatinus vos vel duo 
auf unus vestrum, quicquid in suum et eeclesie Coloniensis preiudicium, 
postquam idem archiepiscopus iter arripuit ad huiusmodi presens sa- 
erum concilium veniendi, inveneritis temere attemptatum, in statum de- 
bitum legitime revocare curetis, contradietores et rebelles quoslibet . . . 
per censuram ecclesiasticam. appellatione postposita compescendo . , . 
Dat. Vienne XVIIII kl. ianuarii a. septime. 

‚Reg, 69 f. 2% nr. 88; Bg. Cl V T714. 


*840. 1311 December 17. (7) Vienue. 


Clemens V petentibus priorissa et conventu monasterii S. Wal- 
burgis extra muros Susatienses ord. S. August. Colon. dioe. monaste- 
rium sub sua protectione suscipit et eiusdem possessiones confirmat. 

Cum a nobis petitur ... Dat. Vienne XVI. Id. (!) ianuarii p. 
m. a, septimo, 

Apogr. in Cartul, saec. X VIEL. ineunt. Münster. Arch. reg. Ms. I. A. 
919 fol. 41. 


*847. 1312 Januar 4. Vienne. 


Clemens V decano. ecelesie S. Castoris in Conflnentia Trever, dioc. 
petentibus abbatissa et conventu monasterii in Godestal ord. Cistere. 
Magunt. dioe. mandat, quatinus ea, qne de bonis ipsius mouasterii 
alienata. invenerit illicite vel distracta, ad ins et proprietatem eiusdem 
monssterii revoeare procuret. 

Dileetarum in Christo filiarum... Dat, Vienne II nouns innnarii 
p.n. a. septimo, 

Or. membr. cum plumbo pendente. In plica ad dexter.: N. Val. 
lilarge. — Wiesbaden. Arch. reg. Kloster Gottesthal nr. 99. 


348. 1312 Januar 14. Vienne. 


Clemens V petentibus preposito decano et capitulo ecclesie Me- 
schedensis Colon. dioc. confirmat omnes libertates et immunitates n 
pontifieibus Romanis cisdem concessas neenon libertates et exemp- 
tiones secularium exactionum a regibus et principibus ac aliis indaltas, 

Cum nobis petitur... Dat. Vienne XVIII kl. februarii p. n. a. 
septimo, 





1512 Februar 18. 15 


Or. membr. ewm plumbo pend. Sub pliem ad sinistr.: J. F. In 
plica ad dextr.; B. Romenus, In dorso: Buederus, — Münster, 
Arch. veg. Meschede nr. 35, 


*849. 1312 Februar 18. Vienne. 


Clemens V petentibus abbatissa et eonventu monasterii de Claro- 
fonte Cistere, ord. Trever, dioc. indulget, ut possessiones et alia. bona. 
mobilin et immobilia, que liberas personas sororum mundi vanitate. 
relicta ad. dietum monasterium convolantium et professionem facientium 
in eodem inre auccessionis vel quoeumane alio iusto titulo, si reman- 
sissent in seculo, contigissent et que ipse existentes in seculo po- 
tuissent monasterio libere erogare, petere recipere ac etiam retinere 
libere valeant. 

Devotionis vestre precibus ... Dat. Vienne XIII kl. martii p. 
n. a. septimo. 

Goffinet, Cartulaire de Clairefontaine, nr. 125. (Ex arch. Luremb.). 


$0. 1312 April 10. Vienne. 


Clemens V. petentibus Heydenrico de Lympureh S. Mathie, Thy- 
lamano Wedegonis S. Iacobi, Hermanno dieto Nail Bentorum Decem 
milium martirum et Wigando Canonis SS. Ursule et S. Katarine alta- 
rium perpetuis capellanis confirmat donationes quarundam domorum 
terrarum aliorumque bonorum in opido Limburgensi et eins territorio 
a quondam Wygando dieto de Crench et quondam Benigna eiusdem 
Wygandi relieta in favorem predietorum et altarium S. Mathie et S. 
Iaeobi et Beatorum Deeem milimm martirum et Sanetarum Ursule et 
Katharine de consensu diocesani loei factas. 
Cum a nobis petitur... Dat. Vienne [III idus aprilis p. n. a. 

septimo. 

Or. membr. cum plumbo pendente. In plica ad dexteram: R. B. de 

Pont In dorso: Conradinus de Conf... — Wiesbaden. Arch. reg. 

Kurtrier. Stift Limburg nr. 87. 


*851. 1312 April 13. Vienne. 


Clemens V abbatissa et conventu monialium monasterii in Meriem- 
burne ord, Cistere, Magunt, dioc. petentibus eonfirmat, quod quondam 





166 1312 Mai 2, 


Henrieus dietus de Ysimbureh, Ludewieus eius filius et Gerlacus de 
Limpureh, patroni ecclesie de Rode Trever. dioc. de diocesani con- 
sensu monasterio donaverunt, pront in patentibus litteris ipsorum xigillis 
munitis plenius continetur, ius patronatus dicte ecelesie. 
Cum a nobis petitur... Dat. Vienne idus aprilis p. n. a. septimo, 
Or. membr. cum plumbo pendente In plica ad dezieram; lae. 
de Fractis. — Wiesbaden, Arch. reg. Rod an der Weil, V, 5. 


*352. 1312 Mai 2. Vienne. 


Clemens V S. Maximini et S. Marie ad martires extra muros 
"Trever. monasteriorum abbatibus et Ludovieo de Hombnureh canonico 
Trever, petente et conquerente Iohanne Abbate monasterii Wadego- 
tiensis Premonstratensis ordinis, mandat, quatinus diecernant litem ex- 
ortam inter decanum primicerium et capitulum ecel. Metensis ex una 
parte et predietum lohannem ex altera de exhumando corpore Wal- 
rami comitis de Geminoponte sepulto in monasterio Wadegotiensi. 

Sua nobis lohannes ... Dat, Vienne VI nonas maii p. m. a. 
septimo. 

Kremer, Genealogische Gesch. des Ardennischen Geschlechts II, 157 
nr, IX. 


358. 1312 Mai 2. Vienne. 


Clemens V Metensi et Tullensi episcopis ac decano eccl. Trever, 
munciat, quod (die eodem) bona militie Templi npprobnnte concilio 
concessit hospitali S. Iohannis lerosolimitani, et mandat eisdem, qua- 
tinus magistrum seu priores vel preceptores aut fratres hospitalis eius- 
dem in corporalem possessionem indueant. 

Ad providam Christi viearli ... Dat. ut supra (= Vienne VI 
monas maii p. n. a. septimo, 

In e, m. archiepiscopo Coloniensi et Leodiensi ae Traiectensi 
episcopis. 


‚Reg. 50 f. 51! nr. 245; Ra. Ct. V 7885. 


854. 1312 Mai 7. Vieune. 


Clemens V. Osnaburgensi et Wormatiensi episcopis. et abbati 
monasterii Prumensis mandat, quatinus Henrico archiepiscopo Colo- 











1312 Mai 7, 167 


niensi conservatores et iudices. deputati: defensionis. presidio assi- 
stentex non permittant eum in bomis et iuribus ad mensam archi- 


episcopalem. spectantibus a quibuscumque molestari. 


[Clemens V] Osnaburgensi et Wormaciensi episeopis ae abbati 
monasterii Prumiensis Trever. dioc. 

Ad hoc nos deus... Sanc venerabilis fratrie nostri Henrici Co- 
lonieneis areliepiseopi eonquemtione percepimus, quod nonnulli clerici 
et ecclesiastice persone tam religiose quam seculares neenon duces 
comites barones advocati nobiles milites et universitates civitatum. 
castrorum opidorum villarum et alii laici civitatis diocesis et pro- 
vincie Coloniensis et partium vicinarum nuper occupaverunt et oceu- 
pari fecerunt comitatus dominica castra terras villas possessiones 
pedagin curtes mansos redditus et proventus jura iurisdietiones ne 
nonnulla alia bona immobilia et mobilia ad mensam suam archiepi- 
scopalem Coloniensem spectantia et ea detinent oecupata seu huins- 
modi detinentibus prestant auxilium et favorem, quodque inhibent, 
ne clerici et ecclesiastice persone ac vidue et alie persone misera- 
biles, quibus iura defensionem spiritualis iuditii favorabiliter coneesse- 
runt, habeant ad dictum iudicium spirituale recursum, ac impediunt, 
queminus dictus archiepiscopns ipsum iudicium exerceat, ubi alias hoc 
ad eum de consuetudine pertinere dinoseitur, et ne idem archiepi- 
scopus utilia edifieia in locis ad dictam mensam spectantibus construere 
seu edificare quoquo modo valeat, aliosque elericos vassallos homines 
et colonos in terris et locis ad dietam mensam spectantibus consistentes 
invadere interficere capere et carceri mancipare ac etiam detinere 
presumunt; equos etiam oves boves et nomnulla alia bona ipsius ec- 
elesie hominum et vassallorım eius in predam abducere ac domos 
ipsorum incendio eoneremare presumpserunt haetenus et presumunt. 
Nonnulle quoque alie persone ecelesiastiee seeulares et regulares, duces 
queque, barones et nobiles, universitates et singulares persone civi- 
tatum eastrorum villarum opidorum diocesis provineie et partium 
predietarum de redditibus proventibus censibus iuribus et rebus aliis 
ad dietam mensam archiepiscopnlem spectantibus eidem archiepiscopo 
seu eiu vieariis et procuratoribus. nolunt aliquatenus respondere. Non- 
nulli etium eivitatis diocesis provincie et partium predietarum ... 
eidem archiepiscopo in enstris dominiis terris villis possessionibus 
pedagiis redditibus curtibus iuribus iurisdietionibus et rebus aliiw ad 
mensam predictam spectantibus multiplices molestias inferunt et ineturas. 
Quare... mandamus, quatinus vos vel duo... [eonservatores et iu- 





168 3519 Mai 11. 


dices prefato archiepiscopo, quoad vixerit, efficaeis defensionis presidio. 
mseistentes ., . non permittatis eum super premises... indebite mo- 
lestari...]. Datum Vienne nonas maii anno septimo. 


Reg. 59 f. 66^ nr. 939; Ag. Cl. V 7981. 


*855. 1312 Mai 11. Vienne. 


Clemens .... abbati monasterii Sanetorum Petri et Pauli et. . 
thesaurario Sanctorum Petri et Andree apostolorum ac Wernero de 
Volmestene eanonieo maioris ecclesiarum. Padeburnensium. 

Significarunt nobis dilecte , . . , . abbatissa et capitulum seeularis 
eeclesie Asindensis ad Romanam ecclesiam nullo medio pertinentis 
Coloniensis diocesis, quod, lieet ipse et dieta earum ecclesia a iuris- 
dietione , . . . . archiepiscopi Coloniensis et quorumlibet aliorum iudienm 
ordinariorum per speciale privilegium apostolice aedis [sint] libere et 
exempte et eidem sedi immediati subiecte sintque ipse ac fuerint hee, 
que in dicta ecclesia precesserunt casdem, in possessione vel quasi 
huinsmodi libertatis, tamen idem archiepiscopus, eui de dieto privilegio 
facta extitit plena fides, dictas abbatissam et capitulum, ut in eas et 
in dietam ecelesiam officium visitationis et correctionis exerceat ac 
ratione buiusmodi visitationis procurationes ab eis exigat, indebite ag- 
gravare nititur et etiam molestare, easdem abbatissam et capitulum 
alias, quominus dicta possessione ipsius libertatis uti libere valeant, 
contra iustieiam perturbando. Ideoque discretioni vestre ,.. manda- 
mus, quatinus vocatis qui fuerint evocandi et auditis hine inde pro- 
positis, quod canonicum fuerit, appellatione postposita. decernatis faci- 
entes, quod deereveritis, aneloritate nostra firmiter observeri. Testes 
elc. Quodsi non omnes hiis exequendis potueritis Interesse, duo vestrum 
ea nichilominus exequantur. Dat. Vienne V idus mai p.m.a. septimo. 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: +8: el (lineis 

transversa) R. Jo. Ni. Anton. In plica ad dertr.: Rt. Frane. In 

dorso: Arnoldus de Dorslon. — Düsseldorf. Arch. reg. Stift Essen. 

nr. 155. — Apograph. in Cartul. Assind. saec. XVIII. Münster. Arch. 
fs. IT, 104 py. 111a. Lacomblet. IH. nr. 115. 


*356. 1312 Mai 11. Vienne. 


Clemens , ,. , . abbati monasterii 








1912 Juni 6. 169 


thesaurario Sanctorum Petri et Andree apostolorum ae Wernero de 
Volmestene canonico maioris ecclesiarum. Padeburnensium . . . 
Significarunt nobis dileete . . . . . abbatissa et capitulum secularis 
ecelesie Asindensis ... quod, lieet ipse de antiqua et approbnta et 
hactenus pacifice observata eonsuetudine qmoddam temporale offieium 
ipsius ecelesie, quod advocatin nuneupatur, eommittant pro tempore 
personis ydoneis tam elerieis quam laicis et eos ab illo removeant pro 
earum libito voluntatis sintque ipse ae fuerint hee, que in dieta ee- 
clesia precesserunt easdem, in possessione vel quasi huiusmodi juris a 
tempore, enius memoria non existit, tamen... Henrieus arebiepiscopus 
Coloniensis dietas abbatissam et capitulum, quominus idem offieium 
dietis personis possint committere, et ens, quibus illud eommiserint, 
removere eontra iustieinm impedire dietumque oflieium indebite sibi 
usurpare presumit,.. Ideoque diseretioni nostre ... mandamus, qua- 
tinus vocatis qui fuerint evocandi et auditis hine inde propositis, 
quod eanonieum fuerit, appellatione postposita deeunatis, facientes, quod 
decreveritis, auetoritate mostra firmiter observari. Testes ete. Dat. 
Vienne V idus monasterii p. n. a. septimo. 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: In 
pliea ad dextr.: R. Jae. Adm. In dorso: Arnoldus de Dorslon, — 
Düsseldorf. Arch. reg. Stift Essen. nr. 158. — Lacomblet III nr. 
415 n. 1. 


8357. 1312 Juni 6. Im Priorat Grauseau bei Malaucéne 
Diöe. Vaison. 

Clemens V cum Heydenrico des Essinda dispensat, ut plura 
beneficla ecclesiastica retinere et preterea duo alia recipere et reti- 
mere valeat, aboletque omnem infamie et irregularitatis notam in 
ipso obortam. 


Clemens V Heydenrico de Essinda seolastico eccl, S. Andree Co- 
loniensis. 

Matris eeclesie eopiosa benignitas ... Petitio siquidem tua nobis 
exhibita continebat, quod tu olim, qui defectum natalium pateris 
de aeolito genitus et soluta, scolastriam eeclesie S, Andree Colon. ac 
in ipsa et Bunnensi Werdensi et Assindensi Coloniensis dioe. ecelesiis 
eanonicatus et prebendas ex dispositione apostoliea obtinens fuisti 
postmodum in predieta Werdensi scolaatriam et Hugardensi Leod. dioc. 
ecel. eanomicatum et prebendam, quamvis tibi super eisdem canonicatu 


EI 





Mo 1812 Juni 6. 


et prebenda ipsius eeclesie Hugardensis questio moveatur, neenon de- 
eimam in Kestenich diete Bunnensis ecclesie nichilominus asseeutug 
ipsosque una cum predietis aliie scolastria canonicatibus et prebendis 
prius obtentis tenuisti et tenes fruetus pereipiens ex eiedem, dispen- 
satione alia super hije a sede apostolica non obtenta. Quare,..nobis 
humiliter supplicasti, ut tibi super hoc de oportuno dispensationis bene- 
fielo providere teque etiam amplioris favore gratie prosequi de benignitate 
apostolica dignaremur. Nos igitur, . . teeum, ut seolastriam Werdensis 
ae eanonieatum et prebendam Hugardensis ecclesiarum predietarum, si 
ipsos canonicatum et prebendam evincere te contingat, necnon de- 
cimam supradictos (!) una cum prefatis scolastria ecclesie S. Andree 
nc alijs eanonicatibus et prebendis, quorum omnium redditus septun- 
&inta mareharum argenti secundam taxationem decime valorem annuum 
non excedunt, retinere ct preter cos duo alin beneficia ecclesinstiea 
eum eura vel sine eura, etiam si dignitates vel personatus et in ec- 
elesüs cathedralibus existant. , , dummodo tam eorundem seolastriarum 
canonicatum et prebendarum et deeime quam huiusmodi aliorum 
duorum beneficiorum redditus annui in universo ducentarum marcharum 
argenti valorem secundum taxationem mon excedant eandem, recipere 
et una cum scolastriis canonicatibus prebendis et decima sepedictis 
... Tenere... valeas, predicto defectu matalium ac generalis con- 
eilii et quibuslibet aliis constitutionibus . . . consuetudinibus vel statutis 
contrariis, etiam si ex eorum aliquibus caveatur, quod nullus in dietis 
ecclesiis dignitatem seu personatum obtinere valeat, nisi canonicus 
earundem vel aliarum cathedralium ecclesiarum existat ae in una eo- 
elesiarum civitatis Coloniensis dignitatem seu personatum vel aliud 
benefleium obtinens in alia eiusdem civitatis ad consimilia dignitates 
personatus vel beneficia nullatenus admittatur, quodque si aliquis 
existens. einsdem ecclesie Bunnensis canonicus in alia ecclesia digni- 
intem seu personatum obtinent, fructus percipere nequit prebende sue 

. nequnquam obstantibus, auctoritate apostolien dispensamus, remit- 
lentes et donantes tibi fructus ex ipsis scolastrin Werdensis ac enno- 
nieatu et prebenda Hugardensis ecclesiarum earundem minus iuste 
pereeptos omnemque maeulam ac ambitionis infamie aut irregularitatis 
motam in te premissorum occasione obortas penitus abolentes . .. Dat. 
in prioratu de Grausello prope Malansanam Vasionensis dioc. VIII 
idus iunii a. septimo. 

Reg. 59 f. 157! nr. 768; Rig. Cl. V 8454. 








1912 Juni 8. im 


358. 13/2 Juni 8. Im Priorat Grausean. 


Clemens V cum Adolfo de Marca. dispensat, ut plura. benefleia 
ecclesiastica. retinere valeat omnemque. inhabilitatis et. infamie ma- 
eulam in ipso obortam abolet. 

[Clemens Vj Adolfo de Marca preposito eccl. S. Martini Warma- 
ciensis. 

Dum tui nobilitatem generis ... Petitio siquidem tua nobis ex- 
hibita continebat, quod tu olim prepasituram S. Martini Warmatiensis 
euram animarum habentem tunc in duodecimo etatis tue anno con- 
sistens ac in Monasteriensi cantoriam et officium capellanie in Lon 
similem eurn habens et in en ae Coloniensi ecelesiis canonicatus et 
prebendas fuisti successivis temporibus, alins canonice, asseentus eaque 
insimul absque dispensatione sedis apostolice retinuisti et retines, 
quorum fructus annui ducentorum florenorum auri valorem iuxta taxa- 
tionem decime non exeedunt, quamvis nondum fruetus ex canonicatu 
et prebenda ipsius Coloniensis eeclesie perceperis antedietis, Nos ita- 
que... teenm, ut preposituram, quam tibi de movo conferimus, ac 
cantoriam offieium canonicatus et prebendas predicta insimul retinere 
quodque predietis prepositura et cantorin aut altera ipsaram et eodem 
officio dimissis loeo ipsorum dimissorum duas alias dignitates sen per- 
sonatus vel oflieia, etiamsi euram habeant animarum, quarum sen 
quorum fructus annui secundum predietam taxationem ducentorum flo- 
renorum auri valorem nequaquam exeedant, . . . recipere et una 
eum predietis aliis non dimiseis similiter retinere . . . valens . . dispen- 
samus, remittentes ae donantes tibi fructus tam ex predietis preposi- 
tura cantoria officio eanonicatu et prebenda ipsius Monasteriensis quam 
etiam ex prepositura S. Severini Coloniensis eeclesiarum et ecelesia 
parrochiali in Briseke Coloniensis diocesis, quae olim cum eisdem pre- 
positura S. Martini enntoria canonieatibus et prebendis sine apostolica 
dispensationem aliquandiu tenuisti, sed iam +dimisisti easdem, a te 
minus iuste perceptas, omnemque inhabilitatis ac infamie maculam . . . 
penitus abolentes ... Dat. in prioratu ete. VI idus iunii a. septimo. 

Reg. 59 f. 170 nr, 891; Rg. Cl. V 8581. 


859. 1312 Juni 8. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V cum Hildeguero Ardevust dispensat, ut plura bene- 
ficia ecclesiastica. retinere. valeat. omnemque inhabilitatis et infamie 
maculam in ipso obortam abolet. 





v2 1812 Juni 15. 


[Clemeus V] Hildeguero dieto. Ardevast rectori eccl. parrochialis. 
S. Martini Coloniensis. 

Sedis apostolice copiosa benignitas ... Oblata siquidem nobis 
tus petitio continebat, quod eum tu olim eeclesinm de Vlitert Colo- 
niensis diocesis euram animarum habentem .. . obtinens, ad paroehialem. 
eeclesiam S. Martini Coloniensem tune vacantem a parrochianis ipsius 
ecelesie, qui presentationem illius ad se pertinere seque in possessione 
presentandi personam ydonenm ad eandem fuisse et esse ac etiam 
predeeessorem tuum rectorem ipsius eeclesie S, Martini ad illam pre- 
smentagse asserupt, fuisses .. preposito et, . arehidiaeono eeclesie Colo- 
niensis, ad quos institutio reetoris in eadem eeclesia S. Martini de 
consuetudine pertinet, presentatue, demum inter te et quondam Ge- 
rardum Hurehelin elericum Coloniensem, qui per abbatissam monasterii 
S. Marie in Capitolio Coloniensis ... patronam, ut dieebat, diete ec- 
clesie S, Martini ad eam similiter fuerat presentatus, questione suburta, 
iu tam in partibus illis quam postmodum apud sedem candem super 
hoc eum dieto Gerardo, dum vixit, et post eius obitum eum proeura- 
tore dicte abbatisse ne heredum ipsius Gerardi diucius litigasti nc in- 
prefata ecelesia S. Martini virtute prime sententie pro te late in causa. 
Imiusmodi fuisti postmodum institutus eamque extunc una cum dieta 
ecclesia. de Vlitert (Vlieere?), quam iam per annum et amplius tenuisti 
mec adhuc te fecisti ratione illius, prout tenebaris et teneris... ad 
sacerdotium promoveri, tenes et possides, dispensatione ... nom ob- 
tenta. Cum autem tu ad eiusdem sedis providentiam in hae parte 
reeurrens ipsius gratiam suppliciter imploraris, nos ... tecum, ut pre- 
dietam ecclesiam de Vlitert una cum eadem ecclesia S. Martini ., . 
quas quidem ecelesins tibi ad cautelam de novo conferimus quarum- 
que fruetus &. t. d. quinquaginta marcarum argenti valorem annuum 
non excedunt, neenon eum canonicatu et prebenda, quos in ecelesia 
S. Severini Coloniensi obtinere dinosceris, licite retinere [valeas]. . . 
dispensamus, remittentes ct donantes tibi fructus . . , onmemque infamie 
maenlam et inhabilitatis notam. , . abolentes. .. Dat. ut supra proximo 
[zin prioratu ete, VI idux iunii a. septimo]. 

Reg. 59 f. 164 nr. 795; Rg. Cl. V 8405, 


*860. 1312 Juni 16. Malaucéne. 


Gabriel plebanus de Valeneto collector. olim decime per Boni- 
facium VITE constitutus, querelis decani et capituli ecclesie S, Andree 








1812 Juni 16. 173 


Coloniensis commotus. Egidio de Rapaz canonico de Longuion olim 
aubeollectari in diocesi. Treverensi precipit, ue quid ultra antiquam. 
tacationem. decime exigat ex parochia. Bacharach. 


Disereto viro magistro Egidio de Rapax eanonico de Longios (f) 
"Treverensis dyocesis olim subeolleetori decime in civitate et dyocesi 
supradieta amieo carissimo Gabriel plebanus plebis de Valleneto domini 
pape eapellamus collector olim generalis decime antedicte in regno 
Alemanie per felicis recordacionis dominum Bonifacium papam octa- 
vnm constitutus salatem in auetore salutis. 

Diseretioni vestre aliisque, quorum de infrascriptis interest, pre- 
sentibus innotescat, quod honorabiles viri decanus et capitulum ecclesie 
Sancti Andree Coloniensis michi nuperrime per eorum litteras et nun- 
ejos intimarunt, quod pretextu commissionis pro decima neglecta olim 
per dominum Gregorium papam X" pro subsidio Terre Sancte insti- 
tuta per me vobis facte, dum in partibus regni Alemanie auctoritate 
eiusdem domini Bonifaeii quoad eandem decimam exigendam et reci- 
piendam essem «constitutus, per vos in civitate et dyocesi antedicta 
repetenda et recipienda, ab eisdem deeano et capitulo racione iuris 
patronatus, quod habent in ecclesia Bacheracensi, seu decimarum et 
reddituum eorum ibidem eiusdem Treverensis dyocesis ultra taxationem 
antiquam registri decimarum diete eeclesie Bacheracensis de eadem 
ecclesia Baeheracensi solvi consuetam a fempore, euius memorin nou 
existit, inconsuetam decimam sen partem eiusdem indebite et eontra 
iustitiam. exegistis compellendo eos per hoe subire minns iuste graves 
expensas pariter et labores pro eorum jure in hue parte, nt asserunt, 
conservando. Quare michi per diseretum virum Heydenricum sco- 
lastiemm. diete ecclesie, qui in Malausana, ubi ad presens sanctissimus 
in Christo pater et dominus noster dominus Clemens papa V'* cum 
curi sua residet, ob id pluries me accessit, humiliter supplicabant, 
quatinus eos seu universitatem parroehie seu vallium Bacher. per vos 
non sinerem gravari indebite in hne parte, maxime eum dieta ecelesia 
Bacheracensis omnin onera de singulis deeimis et collectis portare et 
solvere consueverit et plebanns ibidem pro tempore existens semper 
de impositis et imponendis quacumque auctoritate huiusmodi decimis 
satisfacere sit consuetus, et ultra hoe nichil singulariter solverint 
sen solvere teneantur decanus et empitnlum antedieti, sicque in ea- 
dem ecclesia a tempore, euius memoria in contrarium non existit, 
observatmm existat paciflee et quiete. Verum eum inteneionis mee 
mon fuerit nec esse debuerit quiequam petere vel exigere ab ali- 


174 1312 Juni 91. 


quo per me vel meos subcollectores indebite racione decime supra- 
dicte, diseretionem et prudentiam vestram exoro presentibus, moneo et 
requiro, quatinus a gravamine eorundem decani ct capituli desistentes 
de eorum decimis et redditibus consistentibus in dicta villa Bachera- 
censi sen parrochia niehil ultra id, quam quod seeundum supradicta a 
tempore antiquo pro deeima solvi de eadem eeclesia seeundum re- 
gistrum eiusdem cet consuetum, exigatis, sententias etiam, si quas 
contra eos seu in ceclesiam Bacheracensem de facto occasione pre- 
missorum fulminastis, provide revocando. Nam cum auctoritas et 
commissio michi, qui fui prineipalis in dieto negotio, data in hac parte 
per rerocationem dieti domini Clementis pape V" postmodum factam 
expiraverint, et per consequens subdelegatio vestra, qui a me fuistis 
substitutus in offieio memorato, dinoscitur proeul dubio expirasse, ita 
quod nec ego nec vos ulterius habemus nos intromittere de negotio 
prelibato, Quod vobis aliisque, quorum interest, quibuseumque ad 
eorum decani et capituli supplicationem sigillo meo pendenti appenso 
presentibus pro facti veritate duxi intimandum. Datum in Malausana 
anno domini M* OCC? duodeeimo XVII? kalendas iulii, 
Or. membr. cum sig. pend. In dorso:.. quod curatus ecelesie 
Bacharensis incorporate eeclesie 8. Andree Colon. tenetur ad de- 
elmas sue parrochie anno domini M COO XII, — Köln, Arch. einit, 
nr, 719a. 


*861. 1312 Juni 21. Im Priorat. Grauseau. 


Clemens V. Henrico archiepiscopo Coloniensi nunciat, quod quan- 
dam capitulorum et conventuum | Coloniensis. diocesis colligationem 
cassat, eique mandat, quatinus ipsam colligationem dissolvat. 


[Clemens V] venerabili fratri. Henrico archiepiscopo Coloniensi. 

Ad nostram noviter perduxisti querula insinuacione noticiam, 
quod nonnulli prelati canoniei et monachi capitulorum et conventuum. 
enthedralis et aliarum tue civitatis et diocesis ecclesiarum et mona- 
steriorum tam secularium quam regularium, suis adversus opprimentium 
insoleneias providere simulantes ecclesiis et ad id unitam potenciam 
fore necessariam pretendentes, unionem seu eolligationem auctoritate, 
ne dicamus temeritate propria fecerunt ad invicem, ut videlieet pro 
hiis, que unam ex ipsis contingent ecclesiis, cetere omnes onus de- 
Tensionis assumant. Et ad maiorem eonsolidationem unionis sen colli- 
gionis eiusdem de tempore in tempus eligunt certos diffinitores sen 
traetatores, qui gerunt rectoriam illius et ad quorum eonvoentionem. 








1912 Juni 21. 15 


eeteri eonventieula observare eormmque ordinacioni parere, prestito 
super hoe iuramento, tenentur, Et si inter personas unionis sem col- 
ligntionis ipsius erentur materia questionis aut per alios eis vel eorum 
alieni ininria inferatur, traetatores seu diffinitores predieti, partibus 
ad sni presencium sub penarum adiectione eitatis, lites et enusas hu- 
lusmodi, ordinarie lurisdietioni derogando, immo eum quasi totaliter 
absorbendo, decidunt. Advoentos iuratos habent atque notarios et 
speciali sigillo adinstar universitatis utuntur, Sed et illud, ut asseris, 
ausu temerario statuerunt, ut nulli eanoniei vel monachi in ecclesiis et 
monnsteriis ipsins de novo recepti ad secreta eapitulorum vel conven- 
tuum nee novi prelati ecelesiarum et monasteriorum ipsorum ad aliorum 
prelatorum unionis seu colligationis prediete seqancium consortia. quo- 
modolibet admittantur, nisi prius de eonservanda unione seu eolliga- 
tione prefata in singulis suis articulis propriis enverint iuramentis. 
Dum autem contingit te pro mandatis apostolieis aliis iuxta pastoralis 
officii debitum exequendis aliqua ordinare, que ecelesias ipeas seu mo- 
at eorum alterutrum contingant in aliquo, statim omnes con- 
tradietionis ealeanem erigunt et parere refügientes ommino iurisdie- 
tionem fuam enervant penitus et eludunt in tuam et eeclesie tue 
Erave dispendium et in animarum suarum perieulum et apostolice sedis 
irreverentiam et eontemptum. Cum igitur nostre inde provisionis reme- 
dium suppliciter imploraris, nos attendentes, quod unio eeu eolligatio an- 
tefacta, in qua non intervenit superioris assensus, scrupulo conspira- 
tionis inique non earet, dum presertim per eam sub boni specie illi- 
eitum perpetratur, et proinde eonsultius intuentes, quod eam tibi et 
eeclesie tue multiplieiter onerosam varie eircumstancie Incidant et ra- 
tiones aperte evidentius manifestant, que eonsiderate profundius illam 
iuribus invalidam detegunt omnique vaeuandam effectu ac firmitate 
declarant, tuis supplicationibus inclinati, unionem confederacionem seu. 
colligationem predictas, etiam si fuerint penarum adiectione, iuramentis 
vel quavis alia firmitate vallate, tamquam iniquas, beneplacito divino 
contrarias, tibi et ecclesie tue, ut premittitur, onerosas, cassa et irritas. 
munciamus de plenitudine potestatis, cas«antes et irritantes easdem, si 
qua subsisterent firmitate, iuramenta predieta omnino relaxantes et de- 
cernentes ad unionis confederacionis seu colligationis vel iuramen- 
torum predictorum observationem neminem quemque teneri et simil 
fieri districtius prohibentes, si qua contra constitutionem buiusmodi 
facta fuerint, omni vacuamus effectu, Quare fraternitati tue per apo- 
stolica scripta mandamus, quatinus omnes et singulos prelatos et alios 
supradietos auetoritate nostra canonice moneas, ut infra certum com- 











116 1812 Juni 21. 


petentem pereimptorium terminum per te prefigendum eisdem ab ipsa 
unione seu colligatione, in quantam de facto processit, omnino discedant, 
litteras quaseumque eonfeetas super unione aut confederacione huius- 
modi ei munitas? quorumcumque sigillis penitus lacerent, fraeturi gi- 
gillum, quo in negotiis unionis seu eollgationis eiusdem uti eonsueverunt 
hactenus, eo vel alio simili in antea non usuri, Inhibeas quoque 
districtius prélatis et personis aliis antefatis et singulis eorumdem, ne 
umgnam in posterum unionem aut colligationem similem faciant aut 
iam faetam sub quovis colore resumant, eos ad premissa omnia et 
singula per censuram ecelesiasticam, si necesse fuerit, appellatione 
postposita eompulsurus; non obstante, si eis ant eorum aliquibus co- 
muniter vel divisim a prerata sit sede indultum, quod interdiei suspendi 
wel excommunicari non possint, per litteras apostolicas non facientes. 
plenam et expressam ae de verbo ad verbum de indulto huiusmodi 
mentionem, Nos enim in premissis ommibus eaque tangentibus et quo- 
libet premissorum plenam tibi eoncedimus tenore presentium facultatem, 
Datum in prioratu... XI kl. iulii anno septimo. 

‚Reg. 59 f. 17% nr. 868; Hg. Cl. V 8568, 

Transsumptum in Henrici archiepiscopi litteras membr. sigillo mu- 

itas datas d. 2. octobris a. 1812. — Düsseldorf. Arch, reg. Kur- 

köln nr. 490. 


362. 1312 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Henrieo archiepiscopo Coloniensi indulget, ut hne vice 
anetoritate apostoliea recipi faciat in sun eathedrali et singulis aliis 
ecelesiis eollegiatis sue civitatis et diocesis singulas personas idoneas 
im esnonieos provideatque eis de prebendis ad presens vacantibus vel 
proxime vaeaturis, non obstante quod iam plura beneficia et inter hec 
per apostolice sedis dispensationem unum vel duo eum enra animarum 
obtinent. 

Pomonam fumn,.. Dat. in prioratu de Grausello ... kl. iulii 
a. septimo, 

Reg. 69 f. 19 nr. 049; Hg. Cl. V 8299. 


368. 1312 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 
Clemens V. Henrico archiepiscopo Coloniensi remittit iterum penam 





a) unitas in reg. 


1312 Juni 21, ur 


imm in publieo consistorio a se remissam eidem, qui contra bo. me. 
Othonem episcopum Monasteriensem suffraganenm suum minus iuste 
procedens nee advertens, quod huinsmodi depositio dumtaxat ad sedem 
apostolicam pertinebat, Ottonem deposuernt. 

Grandis devotionis affeetus ... Dat. ut &upra (= in prioratu do 
Gransello XI kl. iulii a. septimo). 


eg. 08 f. 118 nr. 54d; By. Ct. V 8223. 


364. 1312 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensi indulget, ut valent, 
antequam luceseat, misswm celebrare vel sibi celebrari faeere, cum 
eundem propter ecelesie sue negotia et commotiones guerrarum fre- 
quenter oporteat equitare ante diei ortum. 

Oblata nobis... Dat. nt supra. 

Reg. 59 f. LI nr. 644; Bg. Cl. V 6294. 


365. 1512 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensi indulget, nt con- 
fessorem sibi eligere valeat, qui eum a peccatis et transgressionibus 
quorumcumque canonum seu statulorum et à senteneiis suspensionum. 
et exeonmmunientionum possit absolvere hae vice et ab irregularitate, 
si quam ineurrerit, dispensare. 

Benigno sunt ... Dat. in prioratu de Grausello . .. XI kl. iulii 
a. septimo. 

‚Reg. 59 f. 96 nr, 458; Rg. Cl. V 8101. 


366, 1312 Juni 21. Im Priorat Grausean, 


Clemens V. cum Gerardo de Virneburg dispensat, ut plura. be- 
mefieia ecclesiastica retinere et preter ea duo alia. recipere. caleat, 
omnemque infamie et irregularitatis maculam in ipso obortam «abolet, 

[Clemens V] Gerardo de Wyrneburg archidiacono S. Agathes in 
ecclesia. Treverensi. 

Matris ecelesie. gratiosa. Cum itaque, sieut oblata nobis tua 
petitio continebat, tu olm in Haymbach et im Rokeroyde ecelesias 

Vatlk. Hegoston I. 12 





178 1812 Juni 31. 


parrochiales Treverensis diocesis im minori constitutus etate ac archi- 
diaeonatum S. Agathes in Treverensi et eanonicatus et prebendas in 
Coloniensi et Cardonensi diete diocesis ecelesis alias canonice fueris 
diversis temporibus asseeutus eosque insimul tenneris et teneas fructus 
pereipiens ex eisdem nee adhue te feceris, prout teneris, ad sacer- 
dotium promoveri, quamvis in diaeonatus sie ordine constitutus, in ee- 
elesiis quoque in Eyfllie et in Meynevelt Monasteriorum Coloniensis et 
diete "Treverensis diocesis in eanonieum sis receptus, quamvis ibidem. 
prebendas nondum fueris assecutus nec etiam de fructibus beneficiorum 
omnium premissorum possis, nt nsseris, seeundum tui status sustentari, 
nos attendentes generis ét morum nobilitatem aliaque multiplieia tuarum 
dona virtutum . ,. neenon eonsideratione ... Henriei archiepiscopi Co- 
loniensis pro te consanguineo suo... supplicantis ... teeum, ut archi- 
diaconatum, ecelesias parroehiales, canonicatus et prebendas predictos, 
enm ipsas prebendas, quas nondum habes, fueris nssccutus, insimul re- 
tinere ac preter eos duo alia beneficia ecclesiastica, etiam si dignitates 
vel personatus existant et euram habeant animarum, quorum proventus 
centum marcharum argenti secundum taxationem decime valorem an- 
nütm non exeedant, recipere ... et mna cum archidiaconatu, ecclesiis 
parrochialibus, eanonicatibus et prebendis predictis, cum dictas pre- 
bendas, quas nondum habes, conseentus extiteris, similiter retinere . . 
valeas... dispensamus, remittentes ac donantes tibi fruetus, quos ex 
predictis ... minus licite percepisti, ac nichilominus omnem ambitionis 
infamie seu irregularitatis notam in te forsan premissorum occasione 
et ex co etiam, quod olim pro defensione iurium diete Coloniensis 
ecclesie armatus uno (!) interfuisti conflietu, in quo tamen per te, ut 
asseris, non fuit aliquis interfectus nec etinm mutilatus, obortam, pe 
nitus abolentes ... Dat. in prioratu de Grausello , . , ete. X1 kl. iulii 
a. septimo. 


‚eg. 59 f. 158 nr. 760; lig. CL. V 8456. 


367. 1312 Juni 21, Im Priorat Grauscau, 


Clemens V Henrieo de Vyrnemburg canonico Coloniensi reservat. 
eonsideratione Henriei arehiepiseopi Colom. pro eo consanguineo sup- 
plieantis in enthedrali vel alia ecelesin civitatis vel diocesis Colon. 
dignitatem seu personatum vel offleinm eum eura vel sine eura, non 
obstantibus quod is olim in Aspach et in Welmich Colon. et Trever. 
dioe, ecclesias parrochiales tune in minori constitutus etate necnon in 





1312 Juni 21. 1r 


Susaciensi diete Colon. dioe, preposituram enram animarum habentem 
ac in Coloniensi et Treverensi et Bunnensi eiusdem Colon. dioe. eccle- 
sis ennonieatus et prebendas fuit diversis temporibus assecutus eidem- 
que etiam de acolastria ecelesie S. Gereonis Colon. provisum extitit, 
super qua apud sedem apostolicam litigat, dietosque preposituram, ee- 
elesias parrochiales, canonicatus et prebendas insimul usque ad hec 
tempora retinens percepit et pereipit fruetus et redditus ex eisdem nee 
fecit se, prout ratione dictarum ecclesiarum parrochialium tenebatur, 
infra tempus a iure statutum ad sacerdotium promoveri nee etiam de- 
bitam residentiam in eisdem, dispensatione non obtenta. Papa cum 
eodem, ut parrochiales ecclesias, preposituram, canonieatus et prebendas 
predietos insimul retinere et dignitatem seu personatum vel officium 
huiusmodi necnon et duobus de dictis beneficiis, predictis parrochia- 
libus ecclesiis exceptis, dimissis loco ipsorum dimissorum duo alia be- 
neficia ecclesiastica, etiamsi dignitates seu personatus vel officia exi- 
stant et enram habeant animarum, recipere et insimul cum prepositura, 
ennonicatibus et prebendis predictis retinere valeat, dispensat; remittit 
et donat eidem fructus et redditus ex eisdem beneficiis perceptos, 
omnem ambitionis infamie seu irregularitatis notam forsan premis- 
sorum occasione et ex eo etiam, quod olim pro defensione iurium 
Colon. eccl armatus dnobus interfuit conflictibus, obortam abolet. 
Tamen assecutus prefatas dignitates personatus vel officia, easdem 
parrochiales ecclesias dimittere teneatur. 

Generis et morum nobilitas... Dat. in prioratu de Grausello. , . 
XI kl. iulii a. septimo. 

Tn e. m. abbati monasterii de Laeu et preposito Fraukinfordensis 
ae deeano S. Florini in Confluentin . . . 

Reg. 88 f. 102 nr. 757; Hg. Cl. V 8403. 


868. 1312 Juni 21, Im Priorat Grausea, 

Clemens V. approbat confirmationem electionis Imagine de Virne- 
burg in abbatissam monasterii S. Marie in Capitolio Coloniensis ab 
archiepiscopo Coloniensi factam. 

[Clemens V] Imagine de Virnemboug abbatisse monasterii mo- 
nialinm S. Marie in Capitolio Coloniensis ord. S. Benedicti, 

Religionis tne devota ... Sane petitio tua nobis exhibi 
mebat, quod olim monasterio tuo S. Marie in Capitolio Coloniensi, ubi 
moniales et eanoniei seeulares fore moseuntur, abbatisse regimine de- 





180 1819 Juni 91. 


stituto, due electiones, una videlieet de te sorore... Henrici archi- 
episcopi Coloniensis, alia. vero de quondam Kunegundi de Wirkeroyde, 
monialibus eiusdem monasterii per ipsius monasterii moniales et eano- 
nieos, ad quos eleetio abbatisse prefati monasterii, enm iminet facienda, 
communiter pertinet, fuerunt in diseordia celebrate. Demum vero ne- 
gotio eleetionum huiusmodi per appellationem ad sedem apostolicam 
devoluto et eodem negotio sen lite... apud xedem ipsam pendente, 
dieta Kunegundis diem clausit extremum, et deinde tu et eleetriees ac 
electores tui prediete liti cessistis et omni iuri, quod tibi ex electione 
huiusmodi eompetebat, renuneiasti expresse; et subsequenter moniales 
et eanoniei predieti te in eorum et dieti monasterli sie vaenntis abba- 
tissam de novo eoneorditer elegerunt. Cumque tu postmodum huius- 
modi electioni tibi presentate tnum prebuisses assensum et deinde elee- 
tores et eleetrices predieti a dieto arehiepiscopo confirmari eleetionem 
enndem eum instantia petivissent, idem archiepiscopus ... eleetionem. 
.. eonfirmavit, Nos igitur prefati archiepiseopi et tuis supplicationibus 
inelinati, quod in hae parte faetum est, ratum et gratum habentes, id 
nuetoritate apostolica npprobamus seu etiam confirmamns . ... Volumus 
antem, quod prefatus archiepiscopus sibi eaveat diligenter, quod ad 
ea, que ad dietam sedem pertinent, absque ipsius lieentia, sicut indig- 
nationem eins desiderat evitare, manum suam de cetero non apponat, 
Nulli ete. Dat. ut supra (— in prioratu ete. XI kl, iulii a. septimo), 
Reg. 59 f. 98 nr. 461; Bg. Cl. V 8104. 





*869. 1312 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V. Argentinensi et Wormatiensi episcopis. mandat, 
quatinus. inquirant, an Henrieus (VII) Romanorum rex archtepi- 
scopos Coloniensis constituerit ecclesie Assindensi advocotos, et pape 
intiment, quid super hoc invenerint. 

[Clemens V] .... Argentinensi et Wormatiensi episcopis . . . 

Petitio venerabilis fratris nostri Coloniensis archiepiscopi nobis 
exhibita continebat, quod ex co, quod abbatissa et .. capitulum ea« 
moniearum et canonicorum secularis ecclesie. Assindensis Colon. dioc. 
exemptos a inrisdictione ipsius archiepiscopi se dicebant et. sedi aposto« 
lice immediate subesse ac ins eligendi advocatum, quem volehant, ane- 
toritate imperiali fore comeessum eisdem, dieto archiepiseopo in eon 
irarium asserente, ipse abbatissm et enpitalum frequenter nonnullos 
eomites et potentes ad huiusmodi advoeatie offieium retronetis teme 


E 





1312 Juni 21. 


poribus elegerunt, qui ad oppressionem ipsius Coloniensis ecclesio in- 
tendentes ei per graves guerras dampna gravia intulerunt. Ipsaque 
nichileminus Assindensis ecelesia grandia econverso propter hoc susli- 
muit nocumenta. Verum... Heurieus rex Romanorum illustis premissis 
digna meditatione pensatis et attente considerans, quod ex electione 
advocati predieti, cum id, quod ecclesie Assindensi super hoc ad gra- 
fiam concessum extiterat, nune tenderet, sicut. experientia docebat, ad 
moxam, mulia generabaniur scandala, ae volens futuris in hac parte 
perienlis obviare, coneessionem huiusmodi revocavit dietumque archi- 
episcopum et successores elus archiepiseopos Colonienses, qui essent 
pro tempore, feeit et constituit ipsi Assindensi ecelesie, prout in pa- 
ientibus litteris super hoe confectis dieli regis sigillo munitis plenins 
dieitur contineri, perpetuis temporibus advoeatos, Quare dictus archi- 
episcopus nobis humiliter supplicavit, nt, quod per dietum regem in 
lae parte faetum erat, ratum et gratum habentes, id dignaremur sibi 
et eidem eeclesie Coloniensi ex eerta scientia eonfirmare. Nos igitur 
super hils scire volentes certitudinem veritatis fraternitati vestre . . . 
mandamus, quatinus vocatis partibus coram vobis omnia privilegia iura 
et instrumenta, que habent partes ipse in negotio supradieto, vobis 
faciatis integraliter exhiberi, eos ad id, si necesse fuerit, per censuram 
ecelesiasticam appellatione postposita compellendo, et ipsis visis et dili- 
genter inspeetis et niehilominus super illis et omnibus, que huiusmodi 
contingunt negotium, instruetione reeepta, quiequid super eodem negotio 
inveneritis et vobis videbitur faciendum, super quibus ommibus vestras 
conscientias multipliciter oneramus, nobis per vestras patentes litteras 
harum seriem continentes atudentis fideliter quantocius intimare, Da- 
tum in prioratu de Grausello prope Malausanam Vasionensis diocesis 
XI kl. iulii p. n. a. septimo. 
‚Reg. 59 f. 08. nr. 462) Hg. CL. V 8185. — Or. membr. cum plumbo 
pend. Sub plica ad sinistr.; S In plica ad dextr: R. B. Mediol, 
In doro: Gorardus de Xanetis ef inferius: Sub capl Thr. est re- 
gistrata. M. CCCCLXIL.— Apogr. saec. XIV ex. in (D. 1) libro pri- 
vilegiorum et iurium eccl. Colon. pg. 6 nr. XXV. Dilsseldorf. Arch. 
reg. — Apogr. saec. XVIII in copiario Assind. Münster. Arch. reg. 
Me. II, 104 pg. 1138. 


370. 13/2 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Petro de Garlenx preposito eccl, Frankefordensi Ma- 
guntine dioc, capellano nostro. 





182 1312 Juni 21. 


Dudum seculari ecelesia canonicarum S. Ipoliti in Geresheym Co- 
loniensis diocesis abbatisse regimine destituta, Kunegundis preposita 
secularis ecclesie S. Lamberti in Rolichusen eiusdem diocesis in abba- 
tissam eiusdem ecclesie fuit concorditer postulata. Cumque postmodum 
nos intendentes de prepositura, quam ipsa preposita in dicta ecclesia 
S. Lamberti obtinebat, postquam per admissionem postulationis eiusdem 
vacare contingeret, persone ydonee providere, illam dispositioni nostre 
... duximus reservandam ... et demum reservationem decane et ca- 
pitulo (S. Lamberti) per te notificari mandavimus supradictam . . . 
lgitur.... tibi conferendi preposituram eandem, cum illam per ad- 
missionem dicte postulationis vacare contigerit ... alicui de canoni- 
enbus dicte ecclesie S. Lamberti ... concedimus .. facultatem. Dat. 
in prioratu de Grausello etc. XI kl. iulii a. septimo. 


Reg. 59 f. 114 nr. 560; Reg. Cl. V 8230. 


371. 1312 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensi indulget, ut personis 
idoneis, etiam si ipse plura alia beneficia cum vel sine cura obtinere 
moscantur, possit conferre hac vice auctoritate apostolica singulis sin- 
gula beneficia, etiam si dignitates vel personatus existant, que in civi- 
tate vel diocesi tanto tempore vacaverunt et adhue vacant, quod eorum 
collatio iuxta Lateranense concilium ad sedem apostolicam est de- 
voluta. 

Volentes tibi... Dat. ut supra (= in prioratu... XI kl. iuli 
a. septimo). 

Reg. 59 f. 59 nr. 459; Rg. Cl. V 8182. 


872. 1312 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Henrico archiepiscopo Coloniensi indulget, ut sex 
clerici eius obsequiis insistentes redditus beneficiorum, que obtinent 
vel obtinebunt eum vel sine cura, etiam si dignitates vel personatus 
existant, non residentes integre percipere valeant, quotidianis distribu- 
tionibus dumtaxat exceptis. 

Personam tuam .... Dat. ut supra (— in prioratu... XI kl. 
ulii a. septimo). 


1812 Juni 21, 188 


In e. m. abbati monasterii de Laeu et S. Castoris in Conflnentia 
ac Cardonensis ecclesiarum. Trever. dioe. decanis. 
Reg. 59 f. 95 nr. 460; Mg. Cl. V 8183. 


373. 1312 Juni 21. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V abbati monasterii de Laeu et S. Florini in Confluentia 
ac Cardonensis Treverensis diocesis ecclesiarum decanis. 

Cum dilecti filii prior et eapitulum ecelesie in Lunneche ordinis 8. 
Augustini "Treverensis diocesis, sient ex parte ipsorum fuit propositum. 
eoram nobis, considerantes attentius, quod ordo predictus iam quasi peri- 
erat in partibus illis, propter hoe ad loeum de Virnemburg eiusdem 
diocesis, ut ibidem securius bonis eorum gaudere possint, desiderent 
se transferre, discretioni vestre . .. mandamus, quatinus predictis priori 
et capitulo, quod ipsi ad dietum loeum, si eis expedire videritie, eornm. 
tamen statu in aliquo non mutato, transferre se valeant, auetoritate. 
nostra liberam licentiam concedatis. Quodsi non omnes hiis exequendis 
potueritis interesse, duo vestrum ea nichilominus exequantur. Dat. in 
prioratu ete. XI kl. iulii a. septimo. 


Reg. 59 f. 118. nr. 562; Ry. Cl. V 8244. 


974. 1812 Juli 13. Im Priorat Grauscau. 


Ülemens V Raynaldo episcopi Metensi concedit. facultatem com- 
pellendi clerum. provincie Treverensis ad subveniendum et. contri- 
buendum ipsi in tribus milibus florenum pro magnis expensis, quas 
subiit in concilio Viennensi. 

[Clemens V] Raynaldo episcopo Metensi. 

Eximie devotionis affeetus, quem ad nos et ecclesiam. Romanam 
habere dinoseeris, promeretur, ut illa te gratia favorabiliter prose- 
quamur, per quam ineumbentia tibi expensarum onera valeas fueilius 
supportare, Cum itaque, sieut oblata nobis ex parte tua petitio con- 
tinebat, tu solus de prelatis ad Viennense eoneilium noviter celebratum 
vocatis de tota ‚provineia Treverensi, in qua ecelesia tüa consistit, ac- 
eesseris et in eo continne moram trahens magma te suhire oportuerit 
expensarum onera, nos volentes tibi super hoc de alienius subventionis 
remedio providere, tuis supplicationibus inclinati, fraternitati tue per 
eensuram ecclesiasticam compellendi per te vel alium seu alios quos- 
libet prelatos, euinseumque preeminentie dignitatis vel ordinis extiterint, 





186 1312 August 6. 


et alias personas ecclesiasticas eathedralium et aliarım ecelesiarum 
sive monasteriorum civitatis diocesis et provincie Treverensis ad sub- 
veniendtm et contribuendam tibi in tribus milibos florenorum auri, non 
obstantibus quibuseumque privilegiis et indulgentiis spostolicis con- 
eessis eisdem, per qne possent in hae parte quomodolibet se tneri et 
de quibes quorumque totis tenoribus de verbo ad verbum deheret in 
nostris litteris fleri mentio specialis, plenam auetoritate presentium con- 
cedimus faenltatem. Dat. ut supra (— in priorata de Gruusello prope 
Malausanam Vasionensis dioc. III idus iulii a. septimo). 
eg. 59 f. 104 nr. 498; Eg. Ct. V 8114. 


375, 1212 August 6. Im Priorat Grawseau. 


Clemens V. archiepiscopo Trecerensi mandat, quatinus debitores 
decime negligentes in provincia. Treverensi compellat ad solvendum. 


[Clemens V] archiepiscopo "reverensi vel cius vicariis. 

Licet tu olim, frater archicpiscope, tuorum et clerus tnarım vi- 
ecsimam ac venerabilis fratres nostri .. Metensis et... Virdunensis ae 
.« "Tullensis episcopi suffraganei tui ac cleri et persone ecelesiastice 


seculares et religiose suarum civitatum et diocesium suorum reddituum 
et proventunm ecelesiasticorum unius anni decimam vel idem episcopus 
Tullensis eum suo elero et eisdem personis dictarum Tullensis civitatis 
et diocesis duo milia florenorum auri. pro huinsmodi decima pro nostris 
et ecelesie Romane necessitatibus relevandis nobis obtuleritis persol- 
vendam, certis terminis diutius iam elapsis, nonnulli tamen ex tuarum vie 
cesimam et quamplures de Metensis et Virdunensis civitatum et diocesium 
predictarum eleris et personis ecclesiasticis. Metensem et Virdunensem 
deeimam antedietas et Tullensis episeopus supradietus® et plures de clero. 
et personis. dietarum civitatis et diocesis "Tullensis partem diete summe 
florenorum eos eontingentem pro rata suorum reddituum et proventuum 
solvere non eurarunt. Propter quod tibi, prediete archiepiscope, et 
episcopis supradietis vel vobis et ipsorum vicarlis dedimus per alias 
diversas nostras litteras directas tibi et eis et predietis tuis et eorum 
vicariis singulariter in mandatis, ut tu, predicte archiepiscopo, vice- 
simam de tuis dietique Metensis et Virdunensis de supradietas 
de ipsorum redditibus et proventibus ae idem Tullensis episeopus seu 
vos predieti et alij dietorum episcoporum vienril, te archiepiscopo et 


a) episcopi supradieti in reg. 





1319 December 1. 185 


ipsis episcopis ab ecelesiis vestris absentibus, partem ipsum episcopum 
Tullensem de dieta florenornm summa pro rata suorum reddituum et 
proventuum eontingentem, si forte xolufa non esset, solvere . .. eura- 
retis; et niehilominns vos, prediete arehiepiseope et episcopi, seu vos 
et nlii vienril supradieti ... videlicet tu, prediete arehiepiscope, vice- 
simam, dieti vero Metensis et Vitdunensis decimam snpradietas et idem. 
Tullensis episcopns partem de dieta florenorum «umma a dilectis filiis 
abbatibus prioribus ete. ut supra vsque: et non exemptis singularum 
vestrarum civitatum et diocesinm predietarum et earum singulis... 
qui vicesimam et deeimam supradietas ae partem summe florenorum 
huinsmodi eos pro rata suorum reddituum et proventuum contingentem 
exigere et reeipere euraretis, ., . petendi et exi- 
di ac abbates priores et alios supradietos ad satis- 
faciendum de illis cogendi... concessimus per dietas litteras potesta- 
tem. Quare discretioni vestre mandamus, qnatinus tm, archiepiscope 
supradicte, vel viearii memorati aut alter vestrnm, si tu, prefate archi- 
episcope, a dieta eeclesia "Treverensi absens, ut premittitur, forsan 
existeres, per vos vel per alium seu alios Metensem et Virdunensem, si 
im diete deeime, quatinus pro suis redditibus et proventibus contingit, 
eosdem ac Tullensem episcopos supradietos, &i in partis eum contin- 
gentis de summa florenorum supradicta solutione, et alias Metensem et 
Virdunensem, si in predictam decimam, ipsumque Tullensem episcopos, 
si in prefatam summam florenorum cxigendo ah abbatibus priorihus et 
aliis supradictis, ipsosque abbates priores et alios supradictos, si in 
solvendo illas negliglentes extiterint vel remissi, ad id... compellatis 
... Dat. ut snpra (— in prioratu de Grausello VIII idus augusti a. 
septimo). 
Heg, 59 f. 244 mr, 102 (1160): Hg. Cl. V 8857, — Conf. Mon. Vatie. 
Lotharingiam Teuton. contingentia nr, 204, 305, 206, 


376. 1312 December 1. Avignon. 

Clemens V archiepiseopo Coloniensi ae universis et singulis epi- 
scopia exemptis et non excemptis per Coloniensem provineiam eonsti- 
itis mandat, ut decimam usque ad sex annos in kalendis octobris 
proximi inchoandos in Concilio Vienensi pro subsidio Terre Sancte im- 
positam colligi faciant statutis terminis, videlieet pro una medietate cu 
jusque anni in kalendis octobris et pro altera medietate in kalendis 
aprilis tune. proxime secuturi. 

L Redemptor noster unigenitus ... Dat. Avinione kl. decembris a. 
octavo. 





186 1812 December 19. 


In e. m. archiepiscopo Trever. ac universis et singulis episcopis 
exemptis et non exemptis per Treverensem provinciam constitutis. 
Heg. 60 f. 277 ur. 77; Hg. Cl. V 9983. 


877. 1312 December 19. Avignon. 


Clemens V magistris Petro de Garlenx preposito Frankewor- 
densis Maguntine diocesis et Petro Duranti canonico Ebredunensis ec- 
clesiarum capellanis suis ad Treverensem et Salzeburgensem civitates 
dioceses ac provincias ct regni Alamanie partes pro quibusdam ecclesie 
Romane negotiis destinatis concedit potestatem omnem pecuniam col- 
lectam et colligendam de decima per certi temporis spatium. dudum 
ipsi in eisdem partibus per diversos prelatos et alias personas eccle- 
siasticas promissa et insuper quatuor milia florenorum auri, in quibus 
bo. me. Theobaldus episcopus Leod. camere apostolice tenebatur et pro 
quibus episcopatus Leodiensis bona adhue eidem camere sunt obligata 
et quascumque alias pecuniarum summas aut quevis bona eidem camere 
debita petendi exigendi et recipiendi et solventes de solutis quitandi 
et absolvendi. 

Cum nos de vestre... Dat. Avin. XIIII kl. ianuarii a. octavo. 

Reg. 60 f. 267° nr. 27; Rg. Cl. V 9928. 


878. 1312 December 25. Avignon. 


Clemens V decano Traiectensi Leod. dioc. et scolastico S. Pauli 
Leod. ac magistro Bernardo de Artigio capellano suo canonico Picta- 
viensi mandat, ut magistro Petro de Garlenxs canonico Leodiensi ca- 
pellano suo, qui prebendam sacerdotalem, quam obtinet in eccl. Leod. 
dimittere cupit pro alia prebenda non sacerdotali inibi assequenda, de 
tali provideant, si qua vacat vel cum vacaverit, illa sacerdotali di- 
missa; non obstante quod Bernardus archidiaconatum Marchiani in 
Adurensi et in Frankenfordensi Maguntinensis, Albiensi, Bunnensi et 
de Vico (Vito?) Coloniensis et Auxitane diocesium ecclesiis canonicatus 
et prebendas et S. Damiani et S. Iohannis de Seyses ecclesias invicem 
canonice unitas cum ecclesiis annexis eisdem Aginensis diocesis ex 
dispensatione apostolica obtinet atque in eadem Adurensi ecclesia sub 
expectatione vacature prebende in canonicum sit receptus. 

Cum dilectus filius... Dat. Avin. VIII kl. ianuarii a. octavo. 

Reg. 60 f. 49 nr. 134; Rg. Cl. V 9028. 


1818 Jasmar 1. Lu 


379 1313 Jexwar 1. Acigwem. 


Clemeze V magistro Petro de Garlenxs capellane et funiliari sao 
confert eccl Foreczbensis camonicatam probemdam et jwepesitarum Van 
canies per prometenem Raymundi im cpiscepam Massilichseen, Wow 

dem Petras in Adurensi archidiasconatum Marcbinui et 


i im endem Aduriensi ocel, sub expee- 
latieme prebende anctoritate apesiolica in camenieum e«t receptis. 
Multipliein tue merita... Dat. Avin. kl. januarii a. octavo, 
Reg. 60 f. 19 mr, 75; Rg. CL V. 8980. 


380. 1313 Januar 2. Avignon. 

Clemens V eum Henrieo de Bostal diacemo camonieo et thessn- 
rario eccl S. Gereonis Coloniensis, qui canonicatum ot prebendam ao 
thesamrariam eccl. S. Gereonis neenon. parochialem eccl, in. Kowenich 
Leod. dioc. alias tamen camonice obtentos dintius tenuit et adhue ro 
tinet nec se fecit, prout tenebatur, in presbiterum ordinari, licot ad 
diseonatum sit promotus, fruetus, qui viginti quinque marcharım ar 
genti valorem annuum juxta taxationem decime non excedunt, Inlunte 
pereipiens ex eisdem, dispensatione super hoe non obtenta, disponunt, 
ut eosdem canonicatum, prebendam et thesaurariam, qnos papa eidem 
de novo confert, retinere ac preter illas unlenm aliud. heneffelum, etiam 
si enram habeat animarum, reeipere et retinere valeat, culus proventus 
viginti mareharum argenti valorem annuum iuxta taxationem dochme 
non excedant, 

Apostoliee sedis consueta benignitas . . . Dat. Avin, III nonae. 
januarii a. octavo, 

Reg. 60 f. 94 nr, 770; Hg. Cl. V $86. 


*381. 1319 März 14. Avignon. 


Clemens V. decano. ecelesie 5. Ludgeri Monasteriensis mandat, 
quatinus. excommunicationis sententiam a preposito. eeclesie Fesensls 
in certos. ecclesie. Assindensis incasores et wpoliatores prolatam. für 
eiat. inciolabiliter observari, 

decano eeclesie Saneti Ludgeri. Monasterlenala , . 

Sua nobis . . abbatissa et capitulum secularis ecelesie Avipdlensin , , 





188 1818 Mitrz 95. 


petitione monstrarunt, quod, eum olim Bernardus dietus Vlinken, Theo- 
dericus de Holtaye, et "Theodericus filius eins dictus Bindesbroch, Ger- 
hardus de Wederden, Rutgerns dictus Unbetunde, Hermannus de Hille, 
Engelbertus dietus Dapper, Rutgerus dictus Quast et Pape Runge ar- 
mügeri diete diocesis ad gravamina dietarum abbatisse et capituli in- 
debite aspirantes, homines eorum de corpore capere et eareerali cue 
stodie maneipare ipsosque sie enptos detinere temeritate propria. pre- 
sumpsissent, ens equis bobus et aliis bonis dietarnın nbbatisse et eapi- 
tuli penes dietos homines existentibus nequiter spoliando et ipsos an- 
garis et perangaris, talliis et collectis, ineendiis et aliis diversis 
oppressionibus contra iustieiam aggravando... eaque adeo essent no- 
toria, quod nulla poterant tergiversatione eelari,.. prepositus eeclesie 
Resensis einsdem diocesis conservator dietis abbatisse et eapitulo 
eontra raptorum predonum et inyasorum audaciam anetoritate litterarum. 
sedis apostoliee depntatue, ad quem eedem abbatissa et capitulum. 
super hiis habuere reeureum, dictos armigeros diligenter monuit, ut 
dietos homines a captivitate huiusmodi liberarent ac equos boves et 
alia bona huiusmodi restituerent nbbatisse et eapitulo supradietis, et 
tandem in eos, quia hoe facere eontumaciter reeusarmnt... canoniea. 
mofnijtione premissa exeommuniealionis sententiam exigente iusticia 
promulgavit ipsosque mandavit exeommunieatos publiee nuneinrí, Verum 
iidem armigeri dietam exeommunieationis sententiam per annum 
et amplius sustinuerunt et adhue eustinent animis induratis redire non 
eurantes ad eeelesie unitatem ... Quare diete abbatisse (!) et eapitulum 
nobis humiliter aupplicarunt, ut sententiam ipsam robur faceremus fir- 
mitatis debitum: obtinere, Cum autem diete abbatisse (I) et capitulum, 
sieut asserunt, potentiam predictorum armigerorum merito perhorre- 
scentes, cos infra civitatem et diocesim Coloniensem non possunt con- 
venire secure, diseretioni tue... mandamus, quatinus sententiam ipsam, 
sieut rationabiliter est prolata, facias auctoritate nostra usque ad sa- 
tiafaetionem eondignam appellatione remota inviolabiliter observari 
Dat. Avin. II nonas martii p. n. a. octavo. 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad xinixtr.: x. In plica 

ad dextr.: R. B. de Cası. In dorso: Arnoldus de Dorslon, — Düs- 

seldorf. Arch. reg. Stift Kssen mr. 164. 


882. 1313 März 25. Avignon. 


Census ecclesie. Asnidensis. 
Facta est quitancia pro.. abbatissa et capitulo secularis ecclesie 





1318 April 5. 188 


Asnidensis Colon. dioc. de vens annuo duorum (!) flor. anri soluto. pro 

tribus annis terminntis in kl. martii et uno anno proxime nunc venturo 

in HET for. auri soluti per manus disereti viri magistri Arnaldi de 

Doislon procuratoris sui. Dat. Av. die XXV martii a, et p. ut supra 
. 1313 p. VIII). 


Oblig et Solut, 2 (814) f. 129; Hg. CL. V. Appendix f. 4437 n. 686, 


383, 1313 April 5. Avignon. 


Clemens V. Petro de Garlenz et Petro. Duranti mandat, qua- 
tinus in provincia. Treverensi. exigant. decimam e! quecis debita ca- 
mere et aedi apostolice debita, cum archiepiscopus Treverensis eius- 
que suffraganei, quibus papa pridem mandavit id negotium, circa 
exaelionem. commode vacare non possint. 

[Clemens V] eisdem [Petro de Garlenx et Petro Duranti]. 

Licet olim ... archiepiscopus "Treverensis vicesimam ac... Me- 
tensis, "Tullensis et Nicolaus olim Virdunensis episcopi . .. dum eiusdem 
ecelesie. Virdunensis regimini presideret, eiusdem archiepiscopi sulfra- 
ganei, ac Metensis, Tullensis et Virdunensix decimam et Treverensis 
civitatum et diocesium cleri et persone ecclesiastice seenlares et reli- 
giose predietam vieesimam suorum redditum et proventuum ecele- 
siastieorum unims anni vel idem episcopus Tullensis cum suo clero et 
eisdem personis dietarum "Tullensis. civitatis et diocesis duo milia. flo- 
renorum auri pro huiusmodi decima ... nobis obtulissent certis dintius 
iam elapsis terminis persolvendam, quim txmen idem archiepiscopus 
et nonnulli ex dietis elero ipsurum eivitatis et diocesis vieesimam 
dietique Metensis ac Virdunenensis episcopi sen electus et quamplures 
de Metensis et Virdunensis civitatum et diocesimm predietarum eleris 
et personis predietis deeimam antedietas (!) ae "Tullensis episeopus seu 
electus predieti et quamplures de ipsis elero et personis dietarum etvi« 
tatis et diocesis Tullensis partem diete summe florenorum eos pro rata. 
suorum reddituum et proventuum contingentem solvere non eurarant, 
nos arehiepiseopo, episcopis et eleeto predietis vel eorum vicariis per 
alias nostras diversas dedimus litteras in mandatis, nt idem archiepi- 
seopus vieesimam dietique episcopi et electus decimam supradietas vel 
idem episeopus aeu eleetus Tullensis partem eum de dicta florenorum 
$umma pro rata suorum redditumn et proventuum contingentem, al 
forte vieegima ae decima et par» buinsmodi florenorum solute non 
emsent, solvere eum integritate absque dilatione qualibet procurarent, 





190 1818 April 16. 


Et niebilominns iidem archiepiscopus episcopi et electus vel eorum 
vicarii supradieti... a dilectis filiis abbatibus ete, ut in superiori 5. ., 
videlicet idem arehiepiscopus ab illis, qui vieesimam, dieti vero epi- 
scopi et eleetus ab illis, qui decimam supradietas, dietus quoque epi- 
scopus Tullensis seu. eorum. euiuslibet vienrii supradieti ab illis suarum. 
eivitatis et diocesis predietarum, qui partem summe florenorum huins- 
modi non solvissent, nostro et eeclesie Romane nomine eum integritate. 
petere et recipere proeurarent. Dum igitur archiepiseopus, episeopi 
et eleetus. prefati ecelesiarum suarum negotiis dietique viearii ipsoram 
archiepiscopi, episcoporum et eleeti obsequiis occupati eirca exactionem. 
vieesime ne decime et partis summe florenorum predietarum comode 
vacare non possent sintque etiam in illis partibus alii camere nostre 
debitores, nos ... discretioni vestre efe. (ut in nro. immediale prece- 
dente), Dat, nt supra ( in, nonis aprilis a. octavo), 
Heg. 60 f. 282 nr. 81; Bg. Cl. V 9987. 


384. 1913 April 16. Avignon. 


[Clemens V] Adulpho electo. Leodiensi. 
Celestis dispositione consilii... Dudum siqnidem ecelesia Leo- 


diensi per obitum bone memorie Theobaldi episcopi Leodiensis pastoris 


1) suppl: wbbatibus prioribus decanis prepositis archldlaconis archi 
presbiteris enpitulis collegiis et conventibus, Cisterciensis Cluniacensis 
Premonstratensis, Sanctorum. Benedieti et Augustini, Cartusiensis Grandi- 
montensis et aliorum ordinum neenon et Saneti lohannis lerosolimitani nc 
Sanete Marie TTheotonieorum et Culatravensis domorum prioribus et precep- 
torlbus seu magistris ceterisque personis ecelesiastieis secularibus et regu- 
laribus, exemptis et non exemptis, civitatum et diocesium predietarum 

9) suppli... mandamus, quatinus... ab eisdem archiepiscopo episco- 
pis et electo ac abbatibus prioribus decanis prepositis archidiaconis archi- 
presbiteris capitulis collegiis et conventibus ac prioribus precoptoribus seu 
magistris ceterisque personis predietis predietam vicesimam etc. neenon que- 
vis debita... in quibus eidcm camere aut npostolice sedi tenentur, potere, 
exigere et reeipere eum diligentin studeatis. Nos enim vobis et unieuique 
vestrum petendi exigendi et recipiendi decimam et debita supradicta . .. ip- 
sOsque ,.. cogendi et eontradietores ae impedientes quoslibet et rebelles 
auetoritate nostra appellatione postposita compescendi, illis insuper, qul 
oeensions dietorum ... non solutorum exeommunicationum sospensionnm 
vel interdicti fuerint ligati sententiis, post satisfactionem ... absolutionis 
beneficium impendendi ae dispensandi eum eis qui dietis ligati gententiie 
vel earum aliqua celebrando divina, vel immiscendo se illis irregularitatis 
maculam contraxerunt, ... eoneedimus potestatem, . . 





1313 Juni 11. 191 


solatio destitnta, nos... provisionem ipsius ecelesie en vice dispo- 
sitioni nostre ae sedis apostolice duximus speeialiter reservandam . . . 
Postmodum autem ... et post deliberationem, quam ad deputandum 
eidem ecclesie personam mtilem ac etiam fructuosam, cuius industria 
probitatis et consanguineorum et amicorum potentia dicta ecelesia in 
suis valeret iuribus adangeri ac etiam defensari, ad te prepositum. 
ecclesie 8. Martini Warmatiensis in diaconatus ordine constitutum . . . 
direximus aciem mostre mentis... de persona tua... prefate Leo- 
diensi eeclesie providemus teque ipsi... in episcopum preficimus et 
pastorem ... Dat. Avinione XVI kl. maii a. octavo. 

In e. m. ... eapitulo eccl. Leod. ... clero civitatis et dioe. 
Leod, ... miversi vassallis eccl. Leod. ... ^. archiepiscopo Colon. .. . 
Henrico r i 

‚Reg. 60 f. 99 nr. 9290; fig. "e. v seus. 


*385. 1813 Juni 11. Avignon. 

Clemens V deputat tres iudices, qui decidant litem inter Si- 
fridum de Hennemberg ex una parte et Wilhelmum. Proyt einsque 
waorem ex altera de fructibus eccl. parrochialis de Bodeberg Colon. 


eel. onis Colon, falto. asserens se rectorem ecelesie 
de Bodeberg diete diocesis et quod dieti miles et uxor quosdam frue- 
tus redditus et proventus, quos ad dietam ecclesiam de Bodeberg per- 
tinere mendaciter asserebat, detinebant ... dietos militem et uxorem 
super hoe petendo eos compelli ad restituendum sibi predictes fructus 
redditus et proventus coram . . abbate monasterii S. Martini Colon. 
eni.. decanus eecl. SS. Apostolorum Colon. iudex a sede apostolica 
iisguios eommiserat super hoc totaliter vices suas communiter, tra- 
xisset in causam, iidem miles et uxor ex eo sentientes ab eodem ab- 
bate indebite se gravari, quod lite in causa huiusmodi, in qua ordine 
iudieiario agebatur, minime contestata, testes partis alterius ad snam 
intentionem fündandam super principali minus inete pro sue libito vo- 


1) Theobaldus de Bar mortuus est Rome d. 29 m. mali a. 1912. 
3) De hae provisione ef. Chapeaville, Gesta. Pont. Lood, IL, 394. 





192 1308 August 12. 


luntatis recepit, al sedem apostolicam appellarant. Quoeiren disere- 
tioni vestre... mandamus, quatinus, si est ita, revoeato in statum 
debitum, quiequid post appellationem huiusmodi inveneritis. temere 
attemptatum, in eausa ipsa ratione previa procedatis iuxta priorum. 
eontinentiam litterarum. Alioquim partes ad dieti abbatis remittatis 
examen, appellantes in expensis legitimis eondempnando. — Testes 
autem etc. Quodsi non omnes hils exequendis potueritis Interesse, 
duo vestrum ea nichilominus exequantur. Dat. Avin. III idus iunii 
p- n, à. octavo, 


Or. membr, cum plumbo pend. Sub plica ad sinistri — — — — 
In plica ad dexfr.: Ra B. de Brixin. In dorso: Egidius de Bake. 
— Düsseldorf. Arch. reg. Kunibert. Stift, nr. 402, 


*386. 1310 Juni 22. Avignon, 

Clemens VI. deputat. trex iudices, qui causa cognita affirment 
vel infirment. sententiam. ab abbate. monasterii 8. Martini in farorem 
Syfridi de Rennenberg contra Willelmum: Proyth eiusque. uzcorem. 
Christinam. prolatam. 

Clemens .... Saneti Andree Coloniensis et... Zeflicensis Colo- 
niensis diocesis decanis ac ,. scolastico Wischelensis eiusdem Colo- 
niensis diocesis ecclesiarum . . . 

Sua nobis Wilhelmus dictus Proyth miles ae Cristina eins uxor 
Coloniensis diocesis petieione monstrarunt, quod, cum Syfridus de 
Rennenbergh canonicus ceelesie Saneti Gereonis Coloniensis falso as- 
serens sc rectorem ecclesie de Bodebergh Colon. dioc. ad .. decanum 
ecclesie Sanctorum Apostolorum Coloniensis nostras sub en forma 
literas impetravit, ut en, que de bonis ipsius ecelesie et Bode- 
bergh alienata invenerit illicite vel distraeta, ad ius et proprietatem 
eiusdem ecclesie legitime revoeare curaret. . . ac postmodum dietus 
Syfridus falso asserens, quod dieti miles et uxor quosdam fruetus red- 
ditus et proventus, quos ad dietam de Bodeberg pertinere mendaciter 
asserehat, alienntos et dixtrnetos illieite detinebant.,. dietos militem 
et uxorem super hoc petendo eos compelli ad restituendum, sibi pre- 
dietos fructus redditus et proventus eoram... abbate monasterii S. 
Martini Coloniensis, eui dietus decanus eommiserat super hoe, nt di- 
eebat, tolaliter vices suas, eommuniter traxisset In exusum, idem abbas. 
perperam in eausa ipsa procedens, difinitivam eontra dietos militem 


1) Erant patroni parochialis ecelesie de Bodebergh et presentaverant 
ad eandem vacantem Andream de Walshem. 





1913 Juli 2. 193 


et uxorem sentenciam promulgavit iniquam, a qua ipai ad sedem apo- 

stolieam appellarunt. Quoeirca diseretioni vestre... mandamus, qua- 

tinus legitime in huiusmodi appellationis causa procedentes sententiam 

ipsam confirmare vel infirmare appellatione remota procuretis ,. . 

Quod si non omnes hiis exequendis potueritis interesse, duo vestrum 

ex nichilominus exequantur. Dat. Avin, X kl. iulii p. n. a. octavo, 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad winistr.: P. Reatus 
In plica ad dexir.: B. Par. In dorso: Egidius de Dake, — Düssel- 
dorf. Arch. reg. Kunibert-Stift nr. 182. 


387. 1313 Juli 2. Im Priorat Grauseau bei Malaueöne 
Diöcese Vaison, 

Olemens V Adulfo episeopo Leodienai, eui ipse per Berengarium 
episcopum Tusenlanım munus consecrationis fecit impendi, mandat, 
ut ad suam ecelesiam recedat, 

Nuper Leodiensi ecelesie .,. Dat. in prioratu de Grausello ... 
VI nonas iulii a. octavo. 


Reg, 60 f. 198 nr, 393; Hg. Cl. V 0367. 


388. 1313 Juni 12. Im Priorat. Grauseau. 


Clemens V abbati monasterii Novomonasterii et decano ac can- 
tori ecelesie Hoyensis Leod. dioc. mandat, quatinus universitates de 
Bellomonte et de Moson Remensis et "Treverensis dioe, que ad gran- 
gias de Belloenmpaigne et de Praele ad monasterium Aureevallis 
Cistere. ord. Trever. dioe. pertinentes accesserunt et grangiis erematis. 
equos boves et nonnulla alix animalis abduxerunt et vini bladique 
quantitates et res alias exinde asporlarunt neenon quendam monasterii 
conversum inibi existentem interfecerunt, excommunicatos publice nun- 
cient et ab omnibus artius evitari facinnt, donec satisfecerint et cum 
lextimonio supradictorum ad sedem apostolicam venerint. absolvendi, 
et ad impendendum monasterio satixfaelionem per censuram ecele- 
siastieam compellant. 

Sun nobis dileeti... Dat. in prioratu de Grausello ete. III 
idus inlii a. octavo. 


Reg, 60 f. 183° nr. 410; Ry. Cl, V nr. $291. 


Vat. Regesten L 





198 1313 Juli 2. 


389. 1313 Juli 2. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Conrado de Marcha! confert preposituram eccl, S. 
Martini Wormaciensis vacantem per promotionem Molphi eius fratris 
ad episcopatum Leodiensem, non obstante quod in eccl, S, Gereonis. 
Oolonienais canonicatum et prebendam obtinet seu qnod patitur im 
etate defectum in vieesimo tercio etatis sue anno vel eiren eonstitutus. 

Ad illos libenter dexteram ... Dat. in prioratu de Grausello. . . . 
VI nonas iulii a. octavo. 

‚Reg. 60 f. 220 nr. 706; Rg. Cl. V 9750. 


90. 13/3 Juli 10. Im Priorat Grausean. 


Clemens V arehiepiscopo Coloniensi et Cameracensi ae Traiee- 
lensi episcopis mandat, ne permittant Adalfam episcopum. Leod. a qui- 
busenmque in suis et ecelesie xue bonis et inrisdietionibus molestari. 

Ad hoe nos deus... Dat. im prioratu de Grausello... VI. idus 
lulii a. oetavo. 


‚Reg. 60 f. 225’ nr. 706; Hg. Cl. V 9158. 


391. 7313 August 7. Im Priorat Grausean. 


Clemens V magistro Bindo de Senis preposito ecelesie Coloniensis 
notario «uo eoneedit, ut a euria eum Richardo 8. Eustaehii diacono ear- 
dinali, euius consobrinus existit euique papa ad partes Italie propter 
aliquas necessitates &ui eorporis concessit lieentiam accedendi ibique 
usque ad biennium eommorandi, recedere et commorari possit, indulget- 
que eidem, ut interim fruetus prepositure sue in ecce], Coloniensi atque 
aliorum beneficiorum suornm, etiamsi dignitates vel personatus existant, 
percipere possit. 

Cam nuper dileeto filio nostro ... Dat. in prioratu de Grausello 
«+. VIL idus angusti a, octavo. 

‚Reg. 60 f. 180! nr. 585; tg. Cl. V. 9698. 


392. 1313 September 13. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V. abbati monasteriis S. Salvi prope Florentiam et Hugoni 
de Ciprianis Laudunensis ae Iohanni de Colle Panormitani canonicis 


1) Qui postea fundavit monasterium Montis S, Clare prope Hoerde. 





1313 October 10. 195 


ecclesiarum mandat, quatinus Adolphum episeopum Leod., qui tune 
vleetus pro suis et ecelesie Leodiensis necessitatibus et ob expensas 
sibi subenndas ad custodiam iurium et possessionum eiusdem. ecclesie 
obtinuerat sub solita forma lieentíam contrahendi mutuum usque ad 
summam: quinque milium florenorum auri et postmodum ab Avogudo 
Neri de Avogadis eive et mereatore Florentino mutuante pro se ipso 
ac Bettino et Simone [liis ae coneivibus et sociis snis mereatoribus 
summam: predietam mutuo aceeperat, compellant in termino statuto ad 
solvendum sub penis consuetis, si non obediverit. 

Cnm pridem ex parte... Dat. in prioratu de Grausello . . . idus 
septembris a. oetavo. 

Reg. 80 f. 228 nr. 218; Rig. Ct. V 9778. 


393. 1313 October 10. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V abbati monasterii S, Salvi prope Florentiam et Ago- 
lanti Guidonis Pistoriensis ae Iohanni de Colle Panormitane eccl. ca- 
monieis mandat, quatinus Adolphum episeopum Leodiensem, qui tune 
electus pro suis et ecelesie Leodiensis necessitatibus et ob expensas 
sibi subeunda ad eustodimm iurium et possessionum eiusdem ecelesie 
obtinuerat sub solita forma lieentiam eontrahendi mutuum usque ad 
summam quinque milium florenorum auri et postmodum hane neceperat 
a Francisco Ranueii et Avogado Neri de Avogadis socis ot merea- 
toribus Florentinis mutuantibus pro se ipsis ac Ranneio et Gherardo 
Ugonis, Bettino et Symone Avogadi concivibus et sociis mercatoribus, 
eompellant ad solvendum in termino statuto sub penis conanetis, si 
non obediverit. 

Cum pridem ex parte... Dat. in prioratu de Grausello ete. VI 
idus octobris a. octavo. 

Reg. 60 f 999 nv, 718a; Jtg, Ol. V 9714. — Conf, mr, immediate. 
precedens, 


394. 1313 October 11. Im Priorat Grauseau. 


Clemens V Adolpho episeopo Leodiensi eoncedit faeultatem ali- 
quibus personis idoneis, etiam plura alia bemefleia obtinentibus, hae 
viee conferendi beneficia vacantia per promotionem summ ad episco- 
patum Leodiensem nuper in euria faetam. 

Sincere devotionis affeetus ... Dat. in prioratu... V idus oc- 
tobrie a. oetavo. 

‚Reg. 60 f. 226 nr. 107; Bg. Ci. V 9260. 





1313 October 11. 


395. 1313 October 11. Im Priorat. Grauseau. 


Clemens V Conrado de Marcha, pro quo Adolphus eius frater 
episeopus Leodiensem supplieavit, confert ecelesie maioris Coloniensis 
eanonicatum reservatque sue donationi eonferendas eidem prebendam 
meenon dignitatem seu personatum vel officium, si qua vel quis vel 
quod in ipea vel alia eeclesia civitatis vel diocesis Coloniensis vacant 
vel proxime vacayerint, ad eniuseumque dispositionem pertineant, ex- 
cepta collatione archiepiscopi Coloniensi, non obstante presertim ea 
consnetudine, que in dietis civitate et diocesi dieitur observari, quod 
mullus in duabus ecclesiis ipsarum civitatis et diocesis canonicatus et 
prebendas valeat obtinere, sive quod in ecelesia S. Gereonis Colo- 
niensis canonicatum et prebendam obtinet ipsique nuper de prepositura 
S. Martini Wormatiensis ab eodem pontifice est provisum vel si de- 
fectum patitur in etate, in vicesimo tercio videlieet etatis sue anno 
constitutus. Preter beneficia predicta possit duo alia beneficia, efiam 
si dignitates vel personatus existant et curam habeant animarum, re- 
eipere et cum predietis retinere, dummodo huiusmodi duorum bene- 
ficiorum ac canonicatuum, prebendarum, dignitatis seu personatus vel 
officii fructus redditus et proventus trecentarum marcharum argenti 
seeundum taxationem decime valorem annuum mon excedant. 

Dum tni nobilitatem generis... Dat. in prioratu de Gransello 

«^ V id. octobris a. octavo. 

In e. m. magistro Neapoleoni de filiis Ursi notario nostro archi- 
diacono de Campinia maioris et S. Panli Leodiensis ac S. Florini in 
Confluentia Treverensis diocesis scolustieis eeelesinrum. 


Reg, 600 f. 299' nr. 720; Hg. Cl. V 9182, 


396. 1212 October 23. Neufchatel Diöcese Avignon. 


Clemens V. Nenpoleoni S. Adriani diacono cardinali consideratione. 
Adolphi episeopi Leodiensis concedit faeultatem recipiendi a Johanne 
de Westerborg eanonieo prebendato eccl. Traiectensis ac Stephano de 
Bozolar capellano Adolphi reetore ecelesie de Mere Colon. dioe., qui 
beneficia sua predieta, eum utriusque früetus annui trigenti marcharum 
argenti seenndum taxationem decime valorem non excedant, permutare 
eupiunt, liberam resignationem ntriusque bemefieii et deinde permu- 
tanda ea iisdem conferendi, non obstante, quod Stephanus in eeclesia 
Werdensi Colon, dioe, eanonicatum et prebendam ac parrochialem ee- 





1813 October 38. 197 


elesiam de Grussen Traiect, dioc. et Iohannes in eccl. S. Pauli Leod. 
eanonieatum et prebendam obtinent. 
Cum sieut aecepimus .. . Dat. apud Castrumnovum Avin. dioc. 
X kl. novembris a. octavo, 
Heg. 60 f. 226 nr. 708; Hg, Cl. V 976t. 


397. 1313 October 23. Neufchatel Diöcese Avignon. 

Clemens V Adolpho episcopo Leodiensi indulget, ut octo elerici 
familiares et domestici eius obsequiis insistentes fruetus beneficiorum 
suorum mbiewmque consistentium, etiam si dignitates vel personatus 
existant et euram habennt animarum, possint usque ad triennium in- 
tegre pereipere, quotidianis destributionibus dumtaxat exeeptia, quin 
personaliter residere teneantur. 

Personam tuam .,. Dat. apud Castrumnovum Avin. dioc. X kl. 
octobris a, octavo. 

In e. m. magistro Neapoleoni de filiis Ursi archidiacono de Cam- 
pinia Leod, notario papali et preposito Ressensi ac scolastico S. Flo- 
rini in Confluentia Colon. et Trever. diocesium. 

Reg. 60 f. 227 nr. 712; Rig. CL. V 9167. 


*398. 1313 November 13, Carpentras. 


Clemens V petentibus abbatissa et conventu monasterii de Claro- 
fonte Cistere. ord. Trever, dioe, dietum monasterium sub sua protec- 
fione suscipit eiusque possessiones et bona confirmat. 

Cum a nobis petitur... Dat. Carpentorati idus novembris p. n. 
&. octavo. 

Goffinet, Cartulaire de Clairefontaine, nr. 128, (Ex arch, Lusemb,) 


*3899. 1313 November 13. Carpentras. 


Clemens V petentibus abbatissa et conventu monasterii de Claro- 
fonte Cisterc. ord. Trever. dioc. eonfirmat omnes libertates et immuni- 
tates a Romanis pontificibus dieto monasterio concessas necnon liber- 
fates et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus 
aliisque cidem indultas. 

Cum a nobis petitur... Dat, Carpentorati idus novembris p. n. 


a. octavo, 
Goffinet, Cartulaire de Clairefontaine nr. 197. (Ex arch. Luzemb.) 





1314 Januar 15, 
400. 1314 Januar 15. Köln. 


Henrieus arehiepisropus Coloniensis Clementi V. muneint, quod 
eius literas die XII mensis innuarii recepit adhortantes ad elec- 
tionem regis Romanorum, eidemque refert, quid in hoe negotio sit 
metum. 


Litteras sanetitatis vestre. . . Dat. Colonie XV die mensis ianua- 
rii supradieti [1314]. 


Theiner, Cod. dipl. dominii tempor. S. Sedis. I, pg. 470 nr. DOXXXVI. 


401. 1314 Januar 29. Trier. 


Balduinus arehiepiseopus Treverensis Clementi V nuncint, quod 
eins litterns recepit, eidemque refert, quid in negotio eleetionis regis. 
Romanorum novissime aetum sit. 

Litteris sanetitatis vestre... Dat. Treveris die XXIX ianuarii 


[1914]. 
Theiner, 1, cit. pg. 474 nr. DOXXXVI. 


402. 1314 Mürz #. Montil Diücese Carpentras. 


Clemens V. Henrico archiepiscopo Coloniensi mandat, quatinus 
ecclesie Assindensi provideat de persona. Margarete de Wirnenligm. 


[Clemens V] Henrieo archiepiscopo Coloniensi, 

Vaennte dudum abbatin seenlaris ecclesie S, Cecilie Coloniensis, 
in qua ennoniee seculares existunt, due fuerunt in ez, uma videlieet 
de... Helewigi de Alderanhon eiuedem S. Ceeilie et alia de quondam 
Megtilde de Linepe seeularis Assindensis Coloniensis diocesis ecele- 
siarum eanonieabus electiones in discordia celebrate. Demum vero 
huiusmodi prefate Megtildis electione per te autoritate ordinaria eon- 
firmita (), et causa eleetionum ipsarım per appellationem prefate 
Helewigis ad sedem apostolienm devoluta, nos eausam appellationis 
huiusmodi et negotii prineipalis .. magistro Castellano de Tervisio 
eanonieo Tervisino eapellano noatro et causarum nostri palatii auditori 
duximus eommittendam. Cumque postmodum causa ipsa eoram pre- 
fato auditore pendente predicta Megtildis viam fuisset universe carnis 
ingrese, dietus anditor predictam ipsius Helewegis electionem per 
suam sententiam confirmavit. A qua confirmatione pro parte eleetricum 
diete Mogtildis ad sedem appellatum extitit supradictam, et deinde 
prefate ipsius Meztildis eleetriees, eredentes sibi competere ius abba 
tissam aliam eligendi, , , . Margaretam de Wirnenligm (!) prefate ecelesie 





1314 März 7. 199 


Assindensis eanonieam tunc in minori etate constitutam de facto in 
abbatissam eorum et dicte ccelesie S. Cecilie postularunt, et nichil- 
ominus eisdem electricibus dicte Megtildis buiusmodi appellationis eau- 
sam npud sedem proseqnentibus antedictam, pro se diffinitivam obtinue- 
runt ferri sententiam in eadem, dictaque postmodum Helewigis, que 
a maiore parte numero capituli ipsius eeclesie 8. Cecile fnerat electa, 
ex habundanti proseeutioni prediete sue appellationis ae liti et cause 
huinsmodi sponte cessit et omni iuri... renunciavit expresse. Nos 
igitur... fraternitati tue... mandamus, quatinus de prefata Marga- 
reta, non obstantibus premissis seu quod ipsa defectum patiatur in 
etate, cum in vicesimo quinto etafis sue anno vel circa illum consistat, 
prefate eeclesie S. Cecilie auetoritate nostra studeas providere . . . 
Dat. Montiliis Carpentoratensis dioc, II nonas marcii a. nono. 
Reg. 61 f. 41 nr. 162a; Ag. Cl. V f0247. 


+403. 1314 März 7. Carpentras. 


Clemens V petentibus abbatissa et conventu monmsterii de Claro- 
fonte Cisterc. ord, Trever. dioe. indulget, ut possessiones et alia bono 
mobilia et immobilia, que liberos personas sororum ad dietum mona- 


sterium convolantium et professionem facientium in eodem iure sue- 
eessionis vel quoeumque alio iusto titulo, si remansissent in seeulo, 
contigissent et que ipse existentes in seculo potuissent monasterio ero- 
gare libere, petere reeipere ac etiam retinere libere valeant. 
Devotionis vestre precibus ... Dat. Carpentorati nonas martii 


p. n. 4. nono. 
Goffinet, Cartulaire de Clairefontaine, nr. 130. (Ex arch. Luzemb.) 


*404. 13/4 März 34. (Küln?). 

Priores prelati eapitula et conventus totusque clerus civitatis et 
dyocesis Colon. Clementi V significat, quod Gerlaeum de Kirbergh 
eanonieum et thesaurarium B. Marie ad gradus Colom. constituit pro- 
curatorem et muncium specialem ad allegandum et proponendum. eoram 
papa eamüsas eb rationes, quare propter inopiam decimam sexennalem 
a papa in coneilio Viennensi in subsidium reenperationis Terre Sancte 
impositum persolvere non valeant 

Almo ac beatissimo patri ... Vestra sanetitas in proximo . . . 
Datum in vigilia annunciationis Beate Marie virginis anno domini 
millesimo CCC*. qnartodecimo. 

Membr. apogr. coaevum, Düsseldorf, Arch. reg. Churcüln nr. 498. 





200 1815 November 13. 


405. 1315 November 13. 

Item die tercia deeima mensis novembris [a. MCCCXYV| solvit. 
dominns Adulphus episcopus Leodiensi? per manus Advocati Neri de 
Advoeatis eivis et mercatoris Florentini mille florenos auri ad requi- 
sieionem magistri Arnoldi de Dorslon procuratoris in hac parte dieti 
episcopi de parte communis servieii LT? VI^ flor, auri collegium XXVI 
dominorum eardinalium contingente. 

+. - Cuius obligatio faeta füit anno nativitatis domini MCOCXIII, 
seilicet die XIII mensis iunii. 

Additur: Tamen non est certum de die. 

Oblig. et Solut. 3 f. tr. 


Johannes XXII. 
1316—1334. 


406. 1316 September 5. Lyon. 
lohannes XXI Coloniensi et Treverensi archiepiscopis eorumque 
suffraganeis nuneiat eleetionem suam die VII. mensis Augusti Lugduni 
fnetam. 
Mira et inscrutabilie providentia .,. Dat. Lugduni nonas sep- 
tembris pont. nostri anmo primo. 
‚Rog. Avin. 49 f.275 e 912; Heg. 69. f. 391 «t 384 lilt, de curia nr. f, 


407. 1316 September 7. Lyon. 

lohannes XXII Aldebrandino de Comite genere nobili nato et 
eonsobrino Neapolionis S. Adriani dinconi eardinalis confert ecclesie 
Colon. eanonieatum sub expectatione. prebende, 

Nuper litterarum seientiam ... Dat, Lugduni VII id. septembris 
p.m. a. primo. 

In e. m. S. Gereonis Coloniensis et S. Marin ad gradus Colo- 
niengis deeanis nc. arehidiaeono Remensis ecelesiarum 


Reg. Avin, 7 nr. 4169 f. 542. 





1916 September T. 


408. 1316 September 7. Lyon. 

Tohannes XXII Lndolpho de Herringen clerieo et fnmiliari Vi- 
talis tit. S. Martini in montibus presbiteri cardinalis confert ennani- 
entum ecelesie SS. Apostolorum Coloniensis eum prebenda vaeante vel 
proxime vaeatura. 

Nuper propter tue probitatis merita... Dat, Lugduni VII idus 
septembris a, primo. 

In e. m. preposito S, Pauli Leod. et scolastico Susaeiensis Colon. 
dioe. ac Alberto de Mediolano eapellano nostro, 


‚Reg. 63 nr. 440, 


409. 1316 September 12. Lyon. 


Iohannes XXII lohanni Gerreneis* de Lugduno confert canoni- 
eatum eeclesie de Bunna Coloniensis ecel. eum prebenda vacante ad 
presens vel vacatura proxime, non obstante quod in eccl. S, Georgii 
Coloniensi canonicatum et prebendam obtinet. 

Tue probitatis merita... Dat. Lydani II idus septembris a. primo, 

‚Reg. Avin. & 4 f. 208; Rey. 04 f. 5% nr. 1148, 


410. 1316 September 17. Lyon. 


Tohannes XXII deeano ecelesie de S. Arnuali Metensis. dioc. 
mandat secundum petitionem Iohannis eomitis de Sarebruch, nt in 
de Wargavilla et in de Herbotshein et in de Novomonasterio mona- 
steris ord. S. Benedieti Metensis dioe, in eorum videlicet siugulis 
singulas puellas literatas, quas idem comes duxerit nominandas, aue- 
toritate apostoliea ... recipi faeiat. 

Cum ad personam ,.. Dat. Lugdun. XV kl. octobris a. primo. 

‚Reg. Avin, 1. 3 f, 481; Reg. 64 nr. 1912 f. 915. 


411. 1316 October 1. Lyon. 

lohannes XXII lohanni mato lohanni comitis de Sarchruch, 
commotus patris preeibus, confert ecclesie Metensis canonicatum cum 
prebenda vacante nd presens vel proxime vacatura, mon obstante 
quod idem in Saneto Arnuali Metensis diocesis scolastrinm et in en 
ac Tullensi et Virdunensi ecclesiis canonicatus ct prebendas obtinet, 

Dum nobilitatem generis ... Dat. Lugduni kl. octobris a. primo. 

a) Geneveis in reg. 





a2 1316 October 8. 


Eodem die idem abbatibus S. Martini ante Metim et de Bosonis- 
villa Met. dioc. et magistro Petro de Piperno canonico Autisiodorensi 
mandat, ut aupradietum indueant in corporalem possessionem supra- 
dietorum eanonientus et pode 

Dum nobilitatem generis... Dat. ut supra. 

Ting. dein. t € f. 808; Hg. 04 f. i$ ne. 1868. 


*412. 1316 October 3. Avignon. 


lohannes XXII thesaurario eeclesie S. Andree Colon, mandat, 
quatinus discernat litem exortam inter decanum capitulumque ecclesie 
SS, Apostolorum Colon, atque Theoderieum de Gronauwe militem Colon, 
dioc, a quo dieti deeanus eapitulumque se esse Lei quibusdam. 
deeimis novalium asserebant. 
Sua nobis ,. decanus ... Dat. Avin. V nomas octobris p. n. a. 
primo, 
Or, membr. n plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: x In plica 
ad dextr.: Jae. Adm. In dorso: Yohannes de Nivenheym, — 


Godtrido can. 
Düsseldorf. Arch. reg. Apostelnstift nr. 118. 


413. 1316 October 4. Avignon. 

Iohannes XXII decano et primicerio Virdunensi ae Iohanni de 
Friayilla eanonieo 'Treverensi mandat, nt Renerium de Pontemonconis, 
eui papa eodem die contulit eanonieatum in eecl. Tullensi eum pre- 
benda vacante vel proxime vacatura, introducant in possessionem. 

Apostolice sedis benignitas... Dat. ut supra (— Avinione IIII 
mom. octobris a. primo). 

Reg. Avin. t. IV. f. 72. 


*414. 1316 October 11. Avignon. 


lohannes episeopus servus servorum dei dilecto fllio., decano ee- 
clesie Saneti Gereonis Coloniensis salutem et apostolienm benedietionem. 

Conquesti sunt nobis .. decanus et capitulum eeclesie Sanctorum 
Apostolorum Coloniensis, quod Heribertus rector in Honingen et Theo- 
derieus dictus de Gronauwe miles Coloniensis diocesis super terris 
debitis possessionibus et rebus aliis ininriantur eisdem. Ideo disere- 
tioni tue... mandamus, quatinus partibus convocatis audias causam 





1309 März 81. 208 


et appellatione remota debito fine deeidas, "Testes autem efe, Dat. 
Avin, V idus oetobris p. n. a. primo. 
Or. membr, cum plumbo pend. Im plica ad dezír.: lo. MIL In 
dorso; lohannes de Nivenheym, — Paris. Bibl. nal. f. latin, 9978 
nr. 2, — Apogr. in bibl. civit. Colon. Inventar. nr. 156. 


415. 1316 October 15. Avignon. 


lohannes XXII Henrico mato lohannis comitis de Salmis confert 
eccl. Colon. canonicatum, prebendam vero necnon dignitatem vel per- 
sonatum sen officium cum enra vel sine eura in eandem eccl, ei re- 
servat, non obstante quod in Leodieusi et Virdunensi eccl. canoni- 
eatns et prebendas ae abbatiam secularis eeel. Thudunensis Leod. 
dioc. obtinet et super eanonieata et prebenda Met. eec]. litigat. 

Litteram scientiam, mobilitatem generis... Dat. Avim. idus oe- 
tobris a. primo. 

In e. m. abbati secularis ecel. B. Marie Namurcensis Leod. dioc. 
et archidiacono de Famonna Leod. ac thesaurario Met. eecl. 


‚Reg. Acin. 4 f. Id; Rey. 68 f. 30% nr. 965. 


416. 1316 October 16. Avignon. 


Iohannes XXII Corado lohannis Crebelhon elerico Leodiensi, qui 
perpetuum beneficium, quod in eeelesia S. Pauli Leod. obtinebat, in 
manibus lacobi eleeti Avinionensis resignavit, providet de beneficio 
ecclesiastico competenti eum cura vel sine eura spectante ad colla- 
tionem vel presentationem decani et capituli S. Adelberti prope muros 
Aquenses Leod. dioc, si quod in civitate vel dioc. Leod. tune vacat 
vel proxime vacabit. 

Nuper volentes ,.. Dat. Avin. XVII kl. novembris a. primo. 

In e. m. B. Marie Ceunatensis et B. Marie Dyonensis seenlarium 
abbatibus Leod. dioe. ae preposito S. Martini Leodiensium eeelesiarum 
mandat, ut Coradum indueant in corporalem posseesionem. Dat. ut 
supra. 

‚Reg. dein. t. 5. f. 194. 


417. 1318 October 16. Avignon. 
Iohannes XXII Theoderico de Mirkenich presbitero, qui par- 


204 1816 October 16. 


roebislem ecelesium de Mirkenich Colon. dioc, quam obtinebat, im 
manibug lacobi Avin. eleeti resignavit, providet de beneficio ecele- 
siastico competenti cum cura vel sine eura speetante ad collationem. 
wel presentationem decani ecelesie Xanctensis Colon. dioe. vacante vel 
proxime vaeaturo. 

Nuper volentes... Dat. Avin. XVII kl. novembris a. primo. 

In e. m. abbati monasterii S. Martini et decano S. Severini ac 
scolastieo SS. Apostolorum ecclesiarum Colon ete. Dat. ut supra. 

‚Reg. Avin. t. 5 f. 277; Hg. 64 f. 309 nr. 1897, 


418. 1316 October 16. Avignon. 


lohannes XXII Tilimanno de Colonia presbitero Coloniensi, qui 
perpetuum beneficium dietum altare beate Marie in Novo-opere, quod 
idem in Colon, eeelesia obtinebat, in manibus Iacobi eleeti Avinionensis 
resignavit, providet de beneficio eceleinstieo competenti cum eura vel 
sine eura speetante ad collationem seu presentationem decani et ea- 
pituli Saneti Andree Coloniensis, si quod in eivitate vel dioc, Colon. 
iunc vacat vel proxime vacabit. 

Nuper volentes... Dat. Avin, XVII kl. novembris a. primo. 

In e, m. abbati monasterii S. Martini in Colonia et preposito: 
Brunnensi (!) ac Henrico dicto de Genepe canonico Coloniensis cecle- 
siarum mandat, ut procurent induci Tilmannum in corporalem pos- 
sessionem. Dat. ut supra. 

Reg. Avin. t, & f. 161; Heg. 64 f. 30% nr. 1802. 


419. 1316 October 18. Avignon. 


lohannes XXII Waltero de Sevenich vieario in Roseldin Colo- 
niensis ecclesie, qui hoe benefieium resignavit in manibus Iacobi electi 
Avin. providet de benefieio ecclesiastico eompetenti eum eura vel sine 
cura, spectante ad collationem seu presentationem decani ecel. Sane- 
torum Apostolorum Coloniensis. 

Nuper volentes personam tuam... Dat. Avin. XVII kl, novem- 
bris a primo. 

In e. m. decano S. Gereonis et eiusdem) ae Saneti Georgii seo- 
lastieis ecclesiarum Colon. mandat, ut supradictum inducent in cor- 
poralem possessionem. 





1316 October 16. 


Nuper volentes ... Dat. ut supra. 
Reg. Avin. 1.5 f. 120; Hg. 64 f. 828 nr, 1996. 


*420. 1316 October 25. Avignon. 

Frater Hartungus dei graeia Maerehensis episeopus viees gerens 
in pontifleali ofleio Baldewini archiepiscopi Treverensis concedit altari 
jn eecl. Lympurgensi in honore 8. Lubeneii ab ipso eadem die conse- 
erato pro quibusdam certis festis indulgentins. 

Cupientes ut altare... Datum anno et die prenotatis (i. e. n. 
M*. CCC®, sextodeeimo in die SS. Crispini et Crispiniani). 

Wiesbaden. Arch. reg. Stift Limburg, 


A21. 1316 October 25. Avignon. 


lohaunes XXII Franeiseo S. Marie in Cosmedin diacono cardi- 
nali concedit potestatem conferendi decanatum Bunnensem et ipsius 
ae Veronensis ecelesiarum canonicatus et prebendas, que vacant per- 
obitum Petri de 8. Marcello seriptoris papalis, qui nuper in partibus 


Alumanie diem clausit extremum, personis idoneis. 
Quia Romanam ecclesiam ... Dat. Avin. VII kl. novernbris 
a. primo. 
Heg. 03 nr. 917. 


422. 1316 October 31. Avignon. 


lohannes XXII Theoderieo de Fine Rocteri presbitero, qui par- 
roehialem ecelesiam de Riveren Coloniensis dioe. in manibus Iacobi 
Avinionensis eleeti resignavit, providet de benefieio ecelesiastieo com- 
petenti eum cura vel sine eura speetante ad eollationem vel presen- 
tationem decani et eapituli ecel. SS. Apostolorum Coloniensis. 
Nuper volentes personam . . . Dat. Avin. II kl. novembris a. primo, 
In e m, decano Wischelensis“ et eantori ne thesaurario Xane- 
tensis ecelesiarum Colon, dioc, mandat, ut illom indueant ete, Dat. 
ut supra. 
Reg. Avin, . 5, f. 681 mr. 2426; Ry. 66 f. 196 nr, 1426, 


23) Wiyclelen in reg. 
















25 1816 October 31. 


423. 1316 November 2. Avignon. . 

lohannes XXII. Beatriei comitisse. Lueeburgensi matri 
morie Henrici Romanorum imperatoris, que monasterium de B 
in Valencenis ord. S. Augustini Cameracensis dioc, quod p: 
‚enre et proteetioni ordinis fratrum. Predieatorum summisit, in. 
propriis de novo fundavit, concedit, ut ipsa censum anmuum deeem Hi- - 
brarum alborum, quem debet monasterinm fratribus hospitalis bic 
Iherosclimitani dicti loci de Valencenis, solvat. 

Sedes apostoliea preees ,.. Dat. Avin. IIIT non. moria RE 


imo, 
ix Reg. Avin. 8 f, 498; Bg. 63 nr, 758 (ubi legilur: Dat. ut supra. 
— Lugduni IIIT Idux septembris n. primo). 


424. 1316 November 2. Avignon. 

[lohannes XXTI] Dilecte in Christo filie nobili mulieri Bentriei 
eomitisse Luceborgensi. 

loenle puleherrimum, tabulas videlicet nedum decoratas ornatu 
mirabili sed et variis sanctorum reliquis eopiose munitas, que nobis 
tma nuper devotio offerre curavit, tanto letiori manu suscepimus, quanto 
magis in spiritalis edifleationis auxilium et remedium consolationis. 
assidue tam pretiosis beatissimisque thesanris reliquiarum huiusmodi 
optamus pie ambitionis affectu ditari. De quo nimirum tue sinceritati 
rates uberes referentes, parati sumus, quantum fuerit deeens et lici- 
tum, votis tuis benignum accomodare consensum. Et ecce petitiones. 
pro te nobis oblatas libenter vidimus ensque, in quibus secundum deum. 
potuimus, ad exauditionis gratiam duximus admittendas, (Sine dato.) 

‚Reg. 100 I, eur. f. 10 nr. 50; Reg, 22 (d. e. 1817). 


425. 1316 November 3, Avignon. 


lohannes XXII magistro Bindo de Senis preposito ecelesie 
Coloniensis notario papali indulget, ut obsequiis. ecclesie Romane in- 
serviens proventus prepositure Coloniensis et canonicatus Laudu- 
mensis percipere valeat, quin. resideat. 

[lohannes XXII] magistro Binde de Senis preposito ecelesie Co- 
loniensis. 

Reete agere eredimus ... Im mostra siquidem proposuisti pre- 
sencia, constitutus, quod,. decanns et eapitulum ecelesie Coloniensis 
asserentes inter alia, quod tu poet provisionem de prepositura tua 
ipsins eeclesie per sedem apostolienm tibi faetam in dieta ecclesia 


lE s 


1916 November 3. 


minime resedisti neque prexertim post obitum fe. re. Clementis pape. 
V... accessisti personaliter ad eandem, te muper tamen per litteras, 
[st]que per nuneium eorum peremptorie citaverunt, ut infra modieum 
temporis spatinm in dieta ecclesia tuam presentiam exhiberes una cum 
eis de biis que statum eorum et eeclesie ac prepositure predietarum 
eontingere pretendebant, in capitulo eiusdem eeclesie traetaturus, alio- 
quin tibi indieinm inferretur et ipsi contra te sieut absentem proce- 
derent, quantum possent, Nos itaque attendentes, quod eum ratione tui 
notariatus officii mostri et ecelesie Romane obsequiis iugiter immo- 
raris et per hoe teneris apud sedem ipsam personaliter residere quod- 
que tu de iure ab huiusmodi residencia diete eeclesie. Coloniensis im- 
munis fore dignosceris, volentes quoque elara certitudine intimare, 
quod tu racione dieti officii exhimeris (!) a residencia supradicta, tuis 
supplicationibus inclinati, tibi ,.. indulgemus, ut residendo apud sedem 
eandem vel alibi de nostro et ipsius sedis mandato vel licentia spe- 
eiali fruetus redditus et proventus eiusdem prepositure et archidia- 
eonatus „.. neenon canonieatuum et prebendarum, quos in eadem Co- 
loniensi et Laudunensi ecelesi& obtines, eum ea possis integritate per- 
eipere, cotidianis distributionibus dumtaxat exceptis, eum qua illos 
pereiperes, si in dietis ceclesiis resideres ... Dat, Avinione [IIT non. 
novembris a. primo. 

In eundem modum.. magistro Leonardo de Guarano thesaurario 
ecclesie Lingonensis notario nostro et priori & Martini Senensis ac 
Nicolao Nicolai canonico Beneventano . , , 


Reg. 64 f. 168 nr. 1474; — eg. Avin. t, 4 f. 4860! et f. 610. et f. 960 
nr, 1988, 


426. 1310 November 11. Avignon. 


Johannes XXII magistro. Petro Durandi collectori decime. in 
Treverensi et Salzeburgensi provinciis necnon. Bernardo de Monte- 
valrano mandat, quatinus a Hatisponensi etc. et Virdunensi epi- 
scopis subcollectoribus petant. rationem de collectis decime summis 
easque ab iisdem ecigant. 

[Iohannes XXII] magistro Petro Durandi et Bernardo de Monte- 
valrano. 

Dudum fe. re. Clemens papa V... de tua, magister, Petre et 
quondam magistri Petri de Garlenx prepositi ecelesie Frankwardensis 
Maguntine diocesis, dum adhue viveret, diseretione plene confidens, 





















| 
| 2 1816 November 11. 
| 


civitates dioceses me provincias et eertas alius regni Alammnie pa 
... Wüsit et unieuique vestrum omnem peenniam colleetun ef. 

Houdsin de Mi decis, que. por. certi euer Rost n 
predecessori in eisdem et certis aliis eivitatihus diocexibus ae | 1 
cis et partibus dieti regni per diversos prelatos et alias personns ee. - 
elesinstieas ... promissa fuerat, petendi exigendi et recipiendi plena- 
riam concessit... potestatem. Cumque postmodum tu, prefate ma- - 
gister Petre, una eum dieto preposito ad partes illas personaliter acee- - 
dens et aliqpamdiu ambo simul procedentes et demum eodem prepo- 
sito decedente tu, predicte magister Petre, per te solum diversas muri 
€t argenti quantitates ac peeuniarum summas de prefatis deeimis eol- 
legistis et etiam recepistie, quas in certis locis per vos et alios ... de- 
ponere fideliter euravistis, eerto ex decimis ipsis ad eolligendum im 
prefatis eivitate et diocesi Salzeburgensi residuo remanente. Nos igitur | 
«+, diseretioni vestre ... mandamus, quatinus ad civitates dioeeses 
provineias parles et loea predieta personaliter aecedentes vos et qui- 
libet vestrum a ... Katisponensi, Frisingensi, Gursiensi ... ae Nicolao 
dudum Virdunensi episcopis, quibus in civitatibus et diocesibus eorum 
ministerinm collectionis huius decime ante fuerat apostolica auetoritate 
commissum, meenom n magistro Ulrico prethonotario ipsius episcopi 
Ratisponensis ,.. eomputum et rationem de eolleetis ac dictas auri et 
argenti quantitates ac peeuniarum summas apud quoseumque et in 
quibuseumque loeis... depositas... petere exigere et recipere... gtn- 
deatis... Dat. Avinione III idus novembris a. primo, | 


‚Reg. 68 I. cur, f. 848 nr. 66 (2067); Hz. 10. 


427. 1316 Nocember 18. Avignon. 
ltem auno quo supra [MCCCXVI] apud Avinionem die XVIII 
mensis novembris... Adulphus episcopus Leodiensis solvit per manus 
«.. magistri Arnoldi de Dorslon in hae parte procuratoris eui M. Ile, L 
for. auri de parte communis servieii HI* VI* flor, auri collegium. 
XXVI dominorum cardinalium. eontingentis, 
Oblig. et Solul. 3 f. 17. 


428. 1316 Nocember 18. Aeignom. 
Anno... MOCCXVI die XVIIL mensis novembris recepta sunt 
a) et ín reg. 


1916 November 95. 900 


ab Arnaldo proeuratore... [Adolfi de Marka] episeopi Leodiensis pro 
parte servieii eommunis M II* L flor, auri. 
Introit, et. Exit, 16 f. 10. 


*429. 1316 November 25. Avignon. 


lohannes XXII thesaurario ecclesie S. Andree Coloniensis mandat, 
quatinus litem. inter decanum eapitulumque ecelesie SS. Apostolorum. 
Colon. ex una parte et Heribertnm reetorem eeclesie de Honingen ex 
altera exortam super quibusdam decimis novalium, vocatis et auditis 
partibus, discernat anetoritate apostolica. 

Sua nobis.. decanus... Dat. Avin. VIII kl. deeembris p. n. a. 


primo. 





Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistre, > x In 


; P. Reett. 
plica ad dextr.: Iac. Reatin. In. dorso: Iohannes de Nivonhoim etz 
Res, .. mat... llata. Arnoldus de Dorslon. — Paris. Bibl. nat. cod. 
lat, 9278 nr. 4. — Apogr. in bibl, civit, Colon. Inventar. nr. 156, 


*430. 1316 November 29. Avignon. 


Johannes XXII. abbati monasterii S. Iacobi et preposito ecelesie 
A. Pauli ac archidiacono. de Ardenna Leod. ecclesiarum. mandat, 
quatinus decernant litem inter decanum. capitulumque | ecclesie 8. 
Gereonis Coloniensis et Ottonem. Loyf de Cleve exortam de canoni- 
catu et prebenda ecclesie S. Gereonis, quos. se obtinuisse. pretendit 
Otto permutatione a Syfrido de Rennenberg. 

Iohannes episeopus servus servorum dei dileetis filiis . . abbati 
monasterii Saneti Iacobi et.. preposito S. Pauli ac.. arehidiaeono 
de Ardenna Leodiensium ecelesiarum salutem et apostolicam benedic- 
tionem. 

Sua nobis.. decanus et capitulum eeclesie Sancti Gereonis Co- 
loniensi& peticione monstrarunt, quod collatio prebendarum eiusdem 
ecelesie, eum prebendas ipsas inibi pro tempore vaeare contingit, ad 
eosdem decanum et capitulum de antiqua et approbata et hactenus 
paeifiee observata consuetudine dinoscitur pertinere, et tam ipai quam 
predecessores eorum in pacifiea possessione vel quasi inris conferendi 
easdem prebendas, cum eas () inibi pro tempore vacaverunt, fuerunt 
a tempore, cuius memoria non existit. Cumque Syfridus de Rennen- 
berh olim canonicus eiusdem ecclesie canonicatum et prebendam, quos 
14 


Vatik, Regoston 1. 












910 1816 November 39. 


in endem ecclesia obtinebat, et Octo dietus Loyf de 
bilis viri Theoderici dieti de Kervenhem comitis in H 
reotor ecelesie de Roystorp (vel Boystorp) Coloniensis | 
huinsmodi eorum beneficia certis de causis legitimis, ut di 


predieti ecelesiam antedietos ex causa permutationis halı 
manibus venerabilis fratrie nostri.. archiepiscopi Coloniensis li 
dieitur, resignassent, idem archiepiscopus non attendens, quod. 
prebendarum ipsius ecclesie Sancti Gereonis ad cum minime pertine 
tosdem canonicatum ct prebendam de facto, cum de iure non po 
Üctoni contulit supradicto dietosque decanum et capitulum moneri fecit - 
et mandavit eisdem, ut eundem Octonem ad dictam prebendam, que 
fuerat ipsius Syfridi, in eorum reciperent canonicum et in fratrem. 
sibique de ipsius prebende fruetibus responderent. lidem namque de- 
canus et capitnlum, eum ipsius archiepiscopi tune in remotis 
copiam habere non possent, coram quo, si eopiam habere potuissent 
ipsius, parati erant proponere et probare, quod collatio prebendarum. 
dicte ecclesie Saneti Gereonis nd eosdem decanum et capitulum spee-- 
labat de consuetudine snpradicta et quod ipsi et predecessores eorum. 
im pacific possessione vel quasi iuris conferendi easdem prebendas, 
eum pro tempore inibi vacaverunt, fuerant a tempore, enius memoria. 
non extabat, ut superius est expressum, et per lioe idem. arehiepiseopus. 
dietum prebendam ipsius Syfridi predicto Octoni de iure non poterat 
eontulisse, protestatione super hoe eoram probis viris facta, videlieet 
quod ipsius archiepiscopi preseneiam ob premissam causam habere non 
poterant, et emusa apellntionis expressa, seilicet quod ad monitionem 
et mandatum huinsmodi taliter processerat contra eos, ad sedem 
duxerunt apostolieam appellandum. Cumque postea Henriens de Wer- 
memborgh prepositus ecelesie Bunnensis diete diocesis viearlus gene- 
ralis arehiepiseopi supradieti ad instantiam ipsius Octonis eisdem 
deeano et capitulo mandavisset, ut eundem Octonem ad dictam pre- 
bendam, que fuerat ipsius Syfridi, in canonicum reciperent et in 
fratrem sibique de ipsins prebende fruetibus responderent, alioquin in 
decanum et singulos canonicos excommunleationis et in eapitulum 
suspensionis et in ecclesiam predietos interdieti sententias profere- 
bat, ex parte ipsorum decani et eapituli fuit excipiendo propositum 
eoram eo, quod, eum ipsi ab huiusmodi monitione et mandato eis 
facto per arehiepiseopum supradietum ad prefatam sedem, ut predi- 
citur, appellassent et tempora prosequendi appellationem huiusmodi, de 
quibus modieum non supererat et in cuius proscentione existebant, 


x4 














1316 December 2. au 


nondum essent elapsa, prout erant legitime probare parati, idem vi- 
varius ad mandatum et sententias huiusmodi contra eos de iure non 
potuerat taliter processisse, iidemque decanus et capitulum buiusmodi 
suo in hae parte parere mandato minime tenebantur et ad id com- 
pelli de iure nom poterant nee debebant. Et quia dietus viearius hu- 
iusmodi exceptionem legitimam admittere contra iusticiam denegavit, 
ipsi sentientes ex hoc indebite se gravari ad sedem predictam appel- 
larunt, sed insto, ut asserunt, impedimento detenti non sunt appella- 
tionem huiusmodi infra tempux legitimum proseenti, Quare nobis hu- 
militer suppliearunt, nt huiusmodi lapsu temporis non obstante provi- 
dere sibi super hoc paterna solicitudine euraremus. Cum autem dieti 
decanus et capitulum, sieut asserunt, predieti Octonis potentium merito 
perhorreseentes eum infra civitatem et diocesim Coloniensem nequeant 
convenire secure, discretioni vestre... mandamus, quatinus, vocatis 
qui fuerint evocandi et auditis hine inde propositis, quod eanonieum 
fuerit, appellatione postposita decernatis, facientes, quod decreveritis, 
per censuram eeelesiastieam firmiter observari. Testes antem, qui 
fuerint nominati, si se gracia odio vel timore subtraxerint, censura 
simili appellatione cessante cogatis veritati testimonium | perhibere. 
Quodsi non omnes hiis exequendis potueritis interesse, duo vestrum ea 
niehilominus exequantur. Dat. Avin. III kl. decembris p. n.a. primo. 
Or. membr. del. sig. Sub plica ad sinistr.: 5; in plica ad destr.: 
Fla ob, Im dorso? Egidius de Bake. Arch. eivit. Colon. nr. 874. 
Heg. in. Mitteilungen. XXI pg. 70. 





*431. 1316 December 2. Avignon. 


Michael de Cesena minister. generalis. ordinis Minorum. Bal- 
duinum archiepiscopum Trever. sui ordinis fautorum recipit ad suf- 
fragia. sui. ordinis omnia. 

Venerabili in Christo patri et domino Baldnino miseratione divina 
arebiepiseopo Treverensi ne saeri imperii per Gallium cancellario. 
Frater Michael ordinis fratrum Minorum generalis minister et servus. 
Salutem et pacem in domino sempiternam. 

Devotionem, quam ad ordinem nostrum geritis ob dei reveren- 
liam, ut accepi, affectu sincere caritatis ncccptans Christoque non 
immerito acceptabile fore eredens, piis ipsam beneficiorum spiritun- 
lium vieissitadinibus compensari, vos ad universa et singula nostre 
religionis suffragia in vita recipio pariter et in morte, plenam vobis 











a2 1316 December 4. 


participationem bonormm omnium tenore presentium co 
per fratres nostros, mbicumque terrarum morentur, operari 
clementia salvatoris, nddiciens de gratia speciali, ut, po 
placuerit dies vestros ultimo fine eoneludere et de 
(dis!) exilii ad celestem patriam vos voeare vesterque. b L 
fuerit generali eapitulo nunciatus, idem pro vobis fiat officium, 
pro devotis et familiaribus nostris defunctis recitatis ibidem | 
totmm annum ficri consuevit. Dat. Avinione II die mensis | 3 
anno domini M" 000° XVI". 
Ge. mim, culus Un. deres. eunt. SUL. Jui TEE 
gothica forma ex cera faa. Koblenz. Arch. reg. Krestift Trier, 

‚A. Erzb. Slaatsarchir. A. d. 186. 


432. 1316 December 4. Avignon. 

Iohannes XXII eum Gerlaco de Blonerke? armigero et Cathe- 
rina eine uxore Colon. dioc, qui nescientes, quod impedimentum eog- 
nationis spiritualis inter eos existebat, matrimonium contraxerunt, dis- 
pensat, nt impedimento huiusmodi non obstante in matrimonio ipso 
licite nc libere remanere possint. 

Intenta aalutis operibus ,., Dat. Avin. II nou. decembris a. 
primo, 

Heg. t. 64 f. 96 nr. 1959. 


433. 1316 December 8. Avignon. 

Tohannes XXII archiepiscopis Treverensi Coloniensi et Maguntino 
eorumque suffraganeis neenon eleetis abbatibus prioribus et per eorum- 
dem eivitates et dioeeses nc provineins constitutis nunelat, quod en- 
mere apostoliee reservat fruetus redditus et proventus primi anni 
omnium beneficiorum ecclesiasticorum, que in dietis civitatibus et dio- 
cesibus ac provinelis vaeant ad presens et que usque ad triennium 
vaeare eontigerit, exeeptis ecclesiis arehiepiseopalibus et episeopalibus 
et abbatlis regularibus neenon illis henefielis, quorum redditus annui 
valorem sex mareharum argenti nom excedunt, et illis, que permuta- 
tionis eausa vacare continget, quodque eosdem fructus per predietog 
archiepiseopos et suffraganeos et per colleetores a se ipso deputatos 
eolligi vult. 
a) vel Bloverke, — In indice registri? loverke, | 


comes 


1918 December 8. 215 


Si gratanter advertitis... Dat. Avin. VE idus decembris a. primo. 
‚Reg. 62 f. 376-877 nr, 150, 160, 161. 


434. 1316 December 8. Avignon. 

lobannes XXIT archiepiseopo Treverensi eiusque suffraganeis et 
magistris Petro Durandi enpellano apostolice sedis, eanonieo Ebre- 
dunensi, et Bernardo de Montevalrano rectori B. Marie de Verdano 
"Tholosane dioc. ecclesiarum nuneiat, quod predietos duos deputavit 
colleetores fruetuum, reddituum et proventuum primi anni ommium be- 
nefieiorum ecclesiasticorum tune vacantium et per triennium vaeatu- 
rorum in eivitate diocesi et provincia Treverensi. 

Si gratuntur advertitur... Dat. ut supra. 

Reg. 63 f. 870 nr. 159. 


435. 1316 December 8, Avignon. 

lohannes XXII Treverensi archiepiscopo einsque suffraganeis 
nmunciat, quod per eos et per magistros Petrum Durandi capellanum 
sedis apostolice canonicum Ebredunensem et Bernardum de Monteval- 
rano rectorem eeclesie D. Marie de Verdano Tholosane dioc. collee- 
tores a sede apostolica deputatos colligi vult fructus primi anni ab 
ipso papa camere apostolice reservatos in archiepiscopi eiusque suffra- 
ganeorum civitatibus et diocesibus ac provincia. 

Si diligenter advertitis... Dat. Avin. VI idus decembris a. primo. 

In e. m. Maguntino ar iscopo eiusque suffraganeis. 

In e. m. Coloniensi archiepiscopo eiusque suffraganeis. 

Reg. 68 f. 926, I77 nr. 169, 160, 101. 








*436. 1316 December 9. Avignon. 

Iohannes XXII decano eeclesie Wordensis Colon. dioe. mandat, 
quatinus en, que de bonis monasterii in Mere per priorissam soliti 
gubernari ord, S. August, Colon. dioc. per concessiones a priorissis et 
eonventu faetas alienata invenerit illieite vel distraeta, in ius et pro- 
prietatem eiusdem legitime revoeare procuret. 

Ad audientiam nostram pervenit... Dat. Avin, V idus decem- 
bris p. n.a. primo. 


1318 December 9. 


Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinis 
plica ad dextr.: Io. Cam, In dorso: Theodoricus de 
seldorf. Arch. reg. Meer. (ord. Premonstr) nr. 97. 


*437. 1316 December 9. Avignon. 


Iohannes XXII deeano ecclesie Werdensis Colon. dioe. mandat, 
quatinus abbatisse et eapitulo seenlaris eeclesie Asindensis eontra rap- 
torum predonum et invasorum audaclam efleneis defenslonis 
assistens non permittat eas in personis et bonis suis a talibus mo 
lestari, presentibus post triennium minime valituris, 

Pium esse dinoscitur... Dat, Àvin. V idus decembris a. primo. 


Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: Autom In 
plies ad dert. N, Vallilarg. In dorso: Ammoldus de Dorslom, — 
Düsseldorf. Arch, reg. Stift Essen nr. 167. 


*438. 1316 December 9. Avignon. 
lohannes (XX) ... decano ecclesie Werdensis Coloniensis dio- 


Significarunt nobis dilecte ..... abbatissa et capitulum seeularis 
ecclesie Asindensis . .. quod nonnulli iniquitatis filii... redditus census 
possessiones decimas legata privilegia instrumenta publica et quedam: 
alia bona ad ecclesiam ipsam speculantia temere oceultare et occulte 
detinere presumunt, non curantes ea dictis abbatisse et capitulo ex- 
hibere... Quo cirea diseretioni tne... mandamus, quatinus omnes 
lmiusmodi oceultos detentores... publice in ecclesiis coram populo 
per te vel per alium moneas, ut infra competentem terminum... eis- 
dem nbbatisse et capitulo a se debita restituant et revelent ac de 
ipsis plenam et debitam satisfactionem impendant et si id non imple- 
verint, infra alium terminum competentem ... extune im eos generalem 
excommnunicationis sententiam proferas ... Dat. Avin. V idus decembris. 
p.n. a. primo. 

Or, membr. eum plumbo pend, Sub plica ad sinistr.: — — — In 
plica ad dextri B^. veo, In dorso: Arnoldus de Dorslon. — 
Düsseldorf. Arch. reg. Stift Essen nr. 167. 


439. 1316 December 12, Avignon. 


Die dominica XII mensis decembris [a. MCCOXVI] recepte fne- 
runt a dieto Arnoldo procuratore ... episcopi Leodiensis pro parte 






1316 December 18. 916 


communis servitii domiui nostri summis pontificis contingente V*, 
flor. auri. 
Introit. et Exit. 13 f. 11. 


*440. 1318 December 13. Avignon. 


Iohannes XXII abbati monasterii Werdensis Colon, dioc. mandat, 
quatinus ea, que de bonis secularis ecclesie. Asindensis alienata. inve- 
merit illicite vel distracta, ad ius et proprietatem eiusdem legitime 
revocare procuret. 

Dilectarum in Christo filiarum ... Dat. Avin. idus decembris 
p.n.a. primo. 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr,; nihil In 
plica ad dertr.: Frane. In dorso: Arnoldus de Dorslon. — Dis. 
seldorf, Arch. reg, Stift Essen nr. 167. 


441. 1316 December 20. Avignon. 

De parte servieii episcopi Leodiensis. 

Item anno quo supra [MCCOXVI] apud Avinionem die XX. 
mensis decembris ,.. Adulphus episcopus Leodiensis prefatus solvit 
per manus prefati magistri Arnoldi de Dorslon in hae parte proeura- 
toris sui V9 flor anri de parte communis servitii III" VIe flor. auri 
eollegium XXVI dominorum cardinalium. contingentis . . . 

Obl, et Sol. à (319) f, t7. 


342, 1316 December 29. Avignon. 

lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi. mandat, quatinus cum 
Tilmanno Pastoris et Bela eins uxore civibus Colon, qui non consi- 
derantes, quod Tilmannus dudum quendam puerum natum quondam 
Willelmi viri eiusdem Bele de sacro fonte levavit, matrimonium con- 
traxerunt, dispenset, quod possint in sic contracto matrimonio licite 
remanere, prolem susceptam et suscipiendam ex eo legitimam nun- 
ciando, 

Ex parte dilecti flit... Dat, Avin. XI kl. ianuarii a. primo. 

Reg. Avin. 9 f. 999; Reg. 65 f. 24! nr. 9119. 


*443. 1316 December, Avignon. 
Raymundus Adrianopolitanus, Bartholomeus Ragusinus, Petrus 











tibus devotionis causa accesserint neenon ad fabricam luminaria. 
menta ét alia dietis ecelesie et monasterio necessaria manus po 
rint adiatrices, NW 

Univers Christi fidelibus ... Splendor paterne glorie „.. Dat. 
Ain, anno dominl milledmo trescntesimo sexto decimo saepse [dedesio 
bris pontif. domini Johannis pape XXII anno primo. 


funi vns phuribss id parti iE E — Paris. 
ibl. nal. f. latin. 9252 nr. d. — Apogr. in bibl. cicit, Colon. In- 
ventar, nr. 156, 


444. 1317 Januar 14. Avignon. 

lobannes XXII magistris Petro Durandi eapellano suo canonico ^ 
Ebredunensi et Bernardo de Montevalrano rectori B. Marie de Ver- 
dano Tholosane dioc. destinatis ab ipso ad Treverensem, Maguntinum 
Coloniensem et Salzeburgensem civitates dioceses et provincias et alias 
regni Alamanie partes pro certis negotiis confert potestatem compel- 
lendi Predieatorum Minorum et Heremitarum S. Augustini fratres. 
neenon et Cistereiensis ae S. Benedieti ordinum et quaseumque alias. 
personas ecclesiasticas seculares et religiosas, exemptas et non exem- 
ptas, etiamsi pontificali premineant dignitate, ad exequenda mandata. 
‚et sententias, que ipsis auetoritate litterarum sedis apostolice eommit- 
tuntur, non obstante quod eorum Predicatorum Minorum et Heremi- 
tarum ordinibus seu fratribus... a sede apostoliex dicitur esse con- 
vessum, quod idem fratres non teneantur se intromittere de quibusvis 
negotiis secularibus. 

Cum nos de vestre... Dat. Avinione XIX kl. februarii a. primo. 

Reg. 88 f. 37 nr. 2062 nr. 51; Ba. mr. 37. 


4485. 1317 Januar 14. Avignon. 

[lohannes XXII] duci Austrie in Romanorum regem electo. 

Habet de te carissime... Cum igitur nos.. magistram Petrum 
Darandi eapellanmm moetrum et Bersanlum de Meatevalramo nuncios 





kh 4A 


1816 Januar 14. ar 


mostros exhibitores presenelum ad Treverensem Maguntinum Colo- 
niensem et Salaburgensem eivitates dioceses et provineias pro certis 
ecelesie Romane negotii destinamus, serenitatem regiam rogamus et 
hortamur attentius, quatinus predietos nuncios habens pro mostra et 
apostolice sedis reverentia commendatos, eis in expeditione negotiorum 
ipsorum assistas favoribus et auxiliis oportunis et de securo conductu, 
cum super hoe ab eis vel eorum aliquo fueris requisitus, facias liher- 
aliter provideri... Dat, ut supra (= Avinione XIX kl. febr. a. primo). 

In eundem modum.. duel Bavarie in regem. Romanorum electo. 
Dat. nt s. 


Heg. 68 f. 448 nr. 68; Rz. 26. 


446. 1317 Januar 14. Avignon. 


lohannes XXII Petro Durandi et Bernardo de Montevalrano 
mandat, quatinus omnes pecuniarum summas et queeunque alia bona, 
que per quasvis personas ecelesinstieas vel seculares Trever. Maguntin. 
Colon. et Salzeburgens, eivitatum dioeesium et provinciarum, exemptas 
€t non exeptas, eeclesie Romane debentur, ab eis petere exigere ct 
recipere studeant. 

Cum nos de vestre... Dat. ut supra (= Avin, XIX kl. febr. a. 
primo). 

Reg. 63 f. 4T. nr. 2003 nr. 52; Rz. 9%. 


447. 1317 Januar 9. Avignon. 


lohannes XXII Godemanno nato quondam Godemanni de Dors- 
villere militis Met. dioc. consideracione Francisci S, Marie in Cosmedin 
diaconi cardinalis pro clerico et familiari suo supplicantis confert eccl. 
"Trever. canonicatum et prebendam vacantes per obitum Willelmi de 
Sleiden, qui tempore Clementis V apud sedem apostolicam diem elausit 
extremum. 

Personas virtutum ornatibus ... Dat. Avin. XV kl. februarii a. 
primo. 

In e. m. abbati monasterii S. Maximini et decano S. Paulini 
extra muros "Trever. cc thesaurario Met. eccl, 


Reg. 65 f. # nr. 2008, 











28 1316 März 5. 


448. 1317 März 5. Avignon. 
lobannes XXII magistro Bindo de Senis preposito 
loniensis motario apostolico indulget ratione officii 
manens in curia Romana percipere possit proventus 
elesiasticorum suorum omnium. 
Digne agere eredimus .,. Dat. Avin. III nonas martii a. 
Jüeg. Ávín. 6 f. 56 mr. 2646. 






449. 1317 April 12. Avignon. 

Item anno quo supra [MCCCXVII] die XII mensis aprilis ego 
Vineentius de Serignano de mandato et nomine domini mei cardinalis 
Biterrensis eamerarii collegii supradieti recepi a venerabili patre do- 
mino Adulpho episcopo Leodiensi per manus... Arnoldi de Dorslon 
in hae parte procuratoris sui IIII* LXXXU flor. de parte sui com- 
munis servieii collegium XXVI cardinalium contingentis. 

Que obligatio fuit faeta Avinione anno domini M. CCC. XHI 
die XIII mensis iunii. 

Obl. et Sol. 5 (319) f. 90. 


*450. 1317 April 13. Avignon. 
lohannes XXII Troverensi ct Coloniensi archiepiscopis et "Tra- 
ieetensi archiepiscopo mandat, quatinus abbatissas et conventus mona- 
steriorum monialium inclusarum sive sororum S. Clare vel S. Damiani 
seu Minorissarum tueantur a multiplieibus molestationibus et iniuriis 
atque procedant contra earundem molestatores per censuras ecele- 
siasticas. 
Inter opera pietatis... Dat. Avin. idus aprilis p. n. a. primo. 
Reg. Avin. 6 f.44d.— Or. membr. cum plumbo pend, — Paris, Bibl. 
nat. f, latin, 9280 nr. 4. — Apogr. in bibl. civit. Colon, Inventar, 
nr. 156, 


*ASL 1317 April 18. Avignon. 
Tohannes XXII. Coloniensi et Treverensi archiepiscopis et episcopo 
Traieetensi mandat, quatinus fratribus ordinis Heremitarum S, Au- 
gustini provineie Coloniensis eficaeis presidio defensionis assistentes 


1817 Mat 16. 218 


non permittant eos contra tenorem privilegiorum ipsorum molestari a 
quibusenmque. 
Etsi quibuslibet religiosis ,.. Dat, Avin. XIII kl. maii p. n. a« 


imo. 

"e 2 Transumpla; f in instrumentum ab officiali curie Colon. con- 
fectum sine dato. 2 in instrumentum notarila datum 9. m. Sep- 
lembris a. 1878. Düsseldorf Arch. reg. Marienthal (b. Wesel) nr. 
da et 4. — Reg, Avin, 5 f. 643 nr. 2685. 


452. 13/7 Mai 11. Avignon. 


Tohannes XXII magistris Petro Durandi... et Bernardo de Mon- 
levalrano nuneiis suis ad Alamanie partes deputatis concedit faenl- 
tatem concedendi tabellionatus officium duabus personis idoneis. 

Cum vos ad Alumanie... Dat. Avinione V idus maii anno 1. 

Ateg. Avin. 2 f, 181. 


*453. 1317 Mai 15. Avignon. 

Iohannes XXII petentibus decano et capitulo eeclesie B. Marie 
Aquensis Leod. dioe, confirmat omnes libertates et immunitates a Ro- 
manis pontificibus dietis eorumque ecclesie concessas necnon libertates 
et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus et aliis 
predictis eorumque ecclesie indultas. 

Bolet annuere sedes... Dat. Avin. nonas maii p. n. a. primo. 

Dr. membr. cum plumbo pend, Sub plica ad sinistr.: Inc. Pascal. 
In plica ad dextr.: P. de Pon. In dorso: Henricus de Herle, — 
Düsseldorf. Arch. reg. Marienstift Aachen. 


454. 1317 Mai 15. Avignon. 


Iohannes XXII Godefrido nato quondam Rutgerii dieti de Velde 
elerico providet de bemefieio ecclesiastico cum eura vel sine eura 
spectante ad collationem vel provisionem seu quamvis aliam disposi- 
tionem decani et eapituli eccl, S. Gereonis Colon. 

Petitio tua nobis exbibita ... Dat. Avinione idus maii a. primo. 

In e. m. seolastico Ressensis Colon dioc. et magistro Guillelmo 
Petri capellano papali Vasionensis ae Sifrido de Rememberg Colon. 
eanonicis ecclesiarum. 

Petitio dilecti filii... Dat. ut supra. 

‚Reg. dein. 7 f. 489 ne, 41515 Reg. 06 f. 812. mr. 4181. 


1317 Mai 95. 


455. 1317 Mai 25. Avignone. 


lohannes XXII Petro Durandi capellano sedis apostolice canonico. 
Ebredunensi et Bernardo de Montevalrano rectore eccl B. Marie de 
Verdano Tholosane dioc. nunciis sedis npostolice mandat, quatinus 
exigant ab archiepiseopo Coloniensi quinque milia mareharum argenti 
de pecunia decime collecte in partibus illis pro subsidio Terre Sanete 
in ecelesin Colonieusi deposita, quam bone memorie loffridus (1) archi- 
episcopus Coloniensis fracto loco depositi absque sedis apostolice li- 
centia recepit et in suos atque ecclesie sne usus convertit indebite. 

Sient nuper fide digna... Dat. ut supra (= Avin. VII kl. iunii 
a. primo). 

Heg. Avin. 9 f. 99; Reg. 69 f. 420 nr. 442. 


456. 1317 Mai 28. Avignon. 

lohannes XXII Ludolpho de Heringen confert ecelesie Bunnensis 
Colon. dioc. eanonieatum, non obstante quod in ecclesia SS. Aposto- 
lorum Coloniensi eanonieatum et prebendam obtinet, 

Multiplieia probitatis merita ... Dat. Avin, V kl. iunii a. primo. 


In e, m. abbati eccl. seeularis S, Marie Namurcensis Leod, dioe, 
et preposito S. Pauli Leod. ac Alberto de Mediolano canonieo Ra- 
vennatensi capellano papali. 

‚Reg. Avin, 7 f. 218 nr. 9784. 


457. 1317 Juni 6. Avignon, 

lohannes XXII magistris Petro Durandi eapellano suo eanonico 
Ebredunensi et. Bernardo de Montevalrano reetori eeclesie b. Marie de 
Verdano Tholosane diei nuneiat, quod utrique ipsorum, quos ad eertas 
partes Alamanie nuncios deputavit, ratione dieti negotii diebus ain- 
gulis ab eo videlicet die, quo terminos partium illarum ingressi fue- 
rint, usque ad diem, quo eosdem egrediontur, salarium duorum Ho- 
renorum auri de pecunia colligenda ex decima imposita deputat, 

Cum nos de vestre... Dat; ut supra (= Avinione VIIL idus. 
iunii anno primo). 

Reg. Avin. 2 f. 02. 


Eodem die idem Coloniensi et Treverensi archiepiscopis eorum- 
que suffraganeis etc. supradietos duos nuncios commendat eosdemque 





1317 Juni 21. 1 


hortatur, ut hos de seenro eonducto, eum illum ab ipsis duxerint 
postulandum, in eundo manendo et redeundo provideant. 
Cum nos dilectos filios. .. Dat. Avinione VIII idus iunii anno 
primo. 
Reg. Avin. 9 f. 68; Heg. 63 nr. 4446. 


458. 1317 Juni 21. (Avignon.) 
Item anno quo supra [MCCOX VIII] et die [XXI m. iunii] recepi 
a magistro Arnoldo de Dorslon proeuratoris domini Adulphi episcopi 
Leodiensis solvente pro ipso episcopo et eius momine pro parte sui 
s ‚XVII flor. auri collegium XXVI. dominorum car- 
dinalium contingente ... 
Oblig, et Solut. 3 (312) f. 91. 


459. 1317 Juni 22, Avignon. 


lohannes XXIL archiepiscopis et episcopis etc., ad quos littere 
iste pervenerint, precipit, ut Petrum Durandi et Bernardum de Mon- 
tevalrano nuncios suos et latores presencium ad partes Alamanie de- 


stinatos benigne recipiant eosque in eorum officio peragendo adiuvent. 
Cum nos dilectos filios... Dat. Avin. X kl. iulii a. primo. 
Rg. Vat. 63 f. 411 nr. 9450. 


460. 1317 Juni 26. Avignon. 
lohannes XXIT in bulla, qua confirmat electionem. Willelmi in 
mbbatem monasterii Wissemburgensis Spirensis dioc, commemorat Io- 
hannem de Saraponte hospitalarium et monaebum eiusdem mouasterii. 
Ex suscepte servitutis offieio... Dat. Avim. VI kl. iulii a. primo. 

Reg. Avin. 6 f. 610 nr. 8882. 


461. 1317 Juni 27. Avignon. 
lohannes XXII Petro Durandi ... et Bernardo de Montevalrano 
+... nuneiis ad Alamanie partes deputatis concedit facultatem. conee- 
dendi tabellionatus offieium tribus personis idoneis. 
Cum nos de vobis... Dat. Avinione V kl, inlii anno primo. 
Reg. Avin. 2 f. G4, Heg. 63 f. 411 mr. 2459. 





1817 Juni 27. 


462. 1317 Juni 97. Avignon. 

lohannes XXII magistris Petro Durandi et Bernardo de Monte- 
valrano neenon Maguntino Coloniensi ae Treverensi archiepiscopie 
eorumque suffraganeis coneedit potestatem eolligendi fruetus primi 
anni omnium beuefieiorum ecclesiasticorum, que in Maguntina Colo- 
niensi et Treverensi et guffraganeorum eivitatibus et diocesibus tune 
vaeant et que usque ad triennium vacabunt. 

Cum nos de vestra... Dat, Avin. kl. iulii a. primo. 

Beg. 83 f. 72% nr. 9468. 


463. /317 Juni 27. Avignon. 


lohannes XXIT magistris Peter Durandi et Bernardo de Monte- 
valrano eoneedit faenltatem absolvendi omnes in Maguntina Coloniensi 
et Treverensi provinciis a censuris ecclesiastieis in eos, pro eo latis 
quod in statntis ad hoc eis terminis fruetus primi anni camere aposto- 
liee reservatos non solverunt. 
Cum nos de vestra... Dat. Avin. V kl. iulii a. primo. 
Reg. Avin. 9 f. 71. 


464. 1317 August 17. Avignon. 


lohannes XXII Gaspari de Montaffia eapellano Karoli regis Un- 
garie confert ecclesie Coloniensis canonicatum cum prebenda vacante 
yel proxime vacatura. 

Clara merita clarissimi... Karoli... Dat. Avin. XVI kl. sep- 
tembris a. primo. 

In e. m. abbati monasterii S. Pantaleonis et preposito S. Severini 
Coloniensis ae magistro Buxolo de Parma capellano nostro canonico 
"Tornacensis ecelesiarum, 

‚Reg. Avin, 7 f. 19% nr. 8705; Ig, 06 f. 189^ nr. 8706. 


465. 1316 September 5 — 1317 September 4. (Avignon.) 


lohannes XXII magistro Bindo de Senis preposito Coloniensis 
ecclesie notario apostolieo ac archidiacono Pergamensi mandat, qua- 
tinus sexcentorum florenorum auri pensionem annuam, quam conventus 
Cluniacensis monasterii, quod Bonifacius VI Guilelmo 8. Nicolai in 
carcere Tulliano diacono eardinali dederat in eommendam, huie pro- 
miserat, eidem persolvi procurent. 





1317 October 11, 


Exigit dilecti filii... Datum (sie) 
Reg. Avin. 7 f. da, 


466. 1317 October 11. Avignon. 


Anno ... MCCCXVII ... die XI mensis oetobris recepti sunt 
a domino Adulpho episcopo Leodiensi solvente per manum Arnoldi 
de Dorslon procuratoris sui pro suo communi servitio promisso tem- 
pore domini Clementis bone memorie cameram domini nostri contin- 
gente CC flor. auri. 
Introil, et Exit, 16 f. 87. 


467. 1317 October 11. (Avignon.) 


Item anno quo supra [MCCCXVII] die XI mensis oetobris ma- 
gister Arnuldus proeurator domini Adulphi episcopi Leodiensis solvit 
pro ipso domino et eius nomine pro parte sui communis servieii col- 
legium XXVI dominorum cardinalium contingentia 11° flor. auri, 

Oblig. e Solut. à (812) f. 9. 


468. 1317 October 14, Avignon. 
Quitacio. communis servieii venernbilis patris domini Adulphi 


Faeta fuit itacio venerabili patri domino Adulpho archiepiscopo 
Leodiensi, eL florenos auri pro complemento solucionis sui com- 
munis servicii, camere domini nostri summi pontificis sub nonnullis 
penis et sentenciis tenebatur, eidem camere necnon pro III serviciis 
familiarium eiusdem domini V*. LIII flor. auri .. clericis prefate 
camere pro i familiaribus recipientibus per manus Amoldi de 
Dorslon clerici et procuratori» sui integre solvi fecit et secum fuit 
eliam. dispensatum quin, ineurrerat. Dat. Av, die XIIIT mensis aetobris 
predieti aono [MCCCXVII] indiet. [XV] pont. predictis. 

Oblig, et Solut. & (811) f. 62. 


469. 1317 October 14. ( Avignon.) 


Anno... MCCCXVIL. .. die XIII mensis oetobris recepti sunt 
a domino Adulpho episcopo Leodiensi solvente per Arnoldum de 





u 1317 October 14. 


Dorslon proeuratorem suum pro suo communi servicio promisso tem- 
pore domini Clementis bone memorie CL flor. auri. 
Introit. et Eit, 18 f 87, 


470. 1317 October 14. Avignone. 

Solutio complementi servicii episcopi Leodiensis, XXVI card. 

ltem anno quo supra [MCCCXVII] die XIII] mensis octobris 
dominus Adulphus episeopus Leodiensis solvit pro complemento sui 
communis servieli, in quo eollegio XXVI dominorum cardinalium tene- 
batur^, et pro uno totali servicio familiarum ipsorum dominorum eardi- 
nallum predictorum CXXXVIII flor. auri VI sol IX d. turonensium 
parvorum. 

Oblig. et Solut, à f. 94. 


ATL. 1317 October 22. Avignon. 
lohannes XXII cum nobili viro Villermo nato nobilis viri comitis. 
Lassensis (!) ct nobili muliere Ysabela nata mobilis viri Raynaldi co- 
mitis Gelrie Leodiensis et Coloniensis dioc. supplicationibus Raynaldi 
€t Napoleonis S. Adriani diaconi cardinalis inclinatus dispensat, ut 


quarto consanguinitatis gradu coniuncti matrimonium contrahere va- 
leant. 
Romani pontificis precellens... Dat. Avin. XI kl. novembris a. 


secundo, 
eg. 67 f 168 nr. 5521 Bes. 83. 


*472, 1317 November 2. 

Frater Hartungus episeopus Macerhensis eoadiutor in pontifien- 
libus Baldewini Trever. arehiepiseopi petente Craftone abbate mona- 
sterii in Romerstorf Premonstr. ord, concedit indulgentias dicto mo- 


nasterio. 
*. J Wegeler, Die Praemonstratenserabtei Romersdorf, Instrum. nr. 87. 


*473. 1317 November 12. Avignon. 

Iohannes XXII abbati et conventui monasterii Epternac. indulget, 
ut possessiones et alia bonn mobilia et immobilia, que personas liberas. 
fratrum ad monasterium convolantium et professionem facientium in 


a) Hoe loco omissa esse videntur: CL flor. aurii 





1817 November 9I. 295 


€odem, si remansissent in seculo, iure suceossionis vel quocumque alio 
iusto titulo contigissent et ea potuissent aliis elargiri, petere recipere 
ac retinere libere valeant. . 

Devotionis vestre precibus... Dat. Avin, II idus novembris p. 
T. a. secundo, 


Cartul. monast. $. Marie Luzemb. f. 145 et Cartul. Epternacense 
f. 94. — Arch. Societ, hist, Luzemb. 


474. 1317 November 21. Avignon. 


lohannes XXII Frederico [de Sirk] episcopo 'l'raicetensi nunciat, 
«quod eiusdem tune prepositi S. Petri "'raieetensis ecelesie in diaco- 
matus ordine constituti eleetionem in episeopum Traiectensem confir- 
mavit eidemque per Berengarium episcopum Portuensem munus con- 
seerationis impendi feeit. — In dieta electione ex quinquaginta quin- 
que electoribus triginta novem in Fredericum et sedecim in Henrieum 
de Spanheim B. Marie Aquensis Leod. dioc. prepositum direxerant 
vota sua, sed postmodum hi sedecim accesserant ad Frederieum. 

Inter sollicitudines alias ... Dat. Arin. XI kl. decembris a. 
secundo. 
‚Reg. 67 f. 15^ nr, 276; Brom 652. (or. membr. in arch. Traiectensi). 


475. 1317 December 1. Avignon. 


[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi. 

Exposuerunt nobis.. prior et eonventus ordinis fratrum Predi- 
eatorum Osnaburgensium, quod eanoniei sive eapitulum eccl. Osnabur- 
gensis corpus euiusdam mulieris, que apud loeum dictorum fratrum in 
sun ultima voluntate elegerat sepulturam eisdem priori et conventui 
vontra iusticiam abstalerant .... Nos itnqne... fraternitati tue... 
per apliea seripta mandamus, quatinus inquisita super premissis de 
plano sine strepitu et figura iudieii diligeneius veritate, si tibi consti- 
terit ita esse, predietum eorpus priori et conventui restitui facias ,.. 
Dat. Avin. kl. deeembris a. seeundo. 

‚Reg. 67 f. 78 nr. 983. 


*+476. 1317 December 5. Avignon. 
Iohannes XXII abbate et conventu monasterii Luceelimburgensis 
ord. S. Bened, Trever. dioc. petentibus eonfirmat ommes libertates et 
Vatik. Kegeston 1. 15 


226 1817 December 6. 


immunitates a pontificibus Romanis monasterio concessas necnon liber- 
tates et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus 
ac aliis eisdem indultas. 

Debet annuere sedes... Dat. Avin. nonas decembris p. n. a. 


secundo. 
Cartul. Monaster. Luxemburg. f. 146. — Arch. Societ. hist. Luzemb. 


*477. 1317 December 5. Avignon. 


lohannes XXII abbate et conventu monasterii Epternac. ord. S. 
Bened. Trever. dioc. petentibus confirmat omnes libertates et immu- 
nitates a pontificibus Romanis dicto monasterio concessas neenon liber- 
tates et exemptiones secularium exactionum a regibus et principibus 
aliisque eidem indultas. 

Debet aunuere sed 
secundo. 

Cartul. Epternac. Arch. Societ. histor. Luxemburg. nr. 81 f. 94 
(118). 





. Dat. Avin. nonas decembris p. n. a. 


478. 1317 December 13. Avignon. 


lohannes archiepiscopo Maguntino mandat, quatinus confirmet 
constitutionem, qua Baldewinus archiepiscopus Treverensis mona- 
sterium. Montis S. Beati prope Confluentiam in ecclesiam secularem 
duodecim canonicorum convertit !. 

[Iohannes XXII] archiepiscopo Maguntino. 

Exposuit nobis venerabilis frater noster Balduinus archiepiscopus 
Treverensis, quod eum ab olim ecclesia montis S. Beati prope Con- 
fluentiam "Treverensis diocesis, que tune monasterinm ordinis S. Bene- 
dicti fuerat, propter insolenciam et ineuriam monachorum tunc degen- 
iium in eodem in spiritualibus et temporalibus collapsa fuisset, bone 
memorie Boemundus tune archiepiscopus Treverensis predecessor suus 
volens eidem monasterio auctoritate ordinaria providere, administra- 
tionem ipsius sub spe reformationis dilecto filio .. abbati monasterii 
B. Marie ad martires extra muros Treverenses prefati ordinis duxit in 
spiritualibus et temporalibus committendam; sed hiis non obstantibus 
in tantum exerevit monachorum malicia predietorum, quod eorum qui- 
7. 3) Eadem eclesia a. 1331 ab eodem archiepiscopo transmulata est in 
monasterium ordinis Carlhusianorum. Conf. Gürz, Regesten der Erzbischüfe 
von Trier. pg. 74. 


1817 December 18. er 


libet, prout voluit, libertatis recepit arbitrium et partem sen partienlam 
usurpavit de fneultatibus monasterii supradicti, ita quod idem mena- 
sterium quasi redactum in solitudinem existebat. Propter quod dietus 
Balduinus archiepiscopns volens super hoe ei tune monasterio de sa- 
lubri remedio providere, dictorum abbatis et eonventus dieti monasterii 
B. Marie ae unius monachi, qui solus supererat de monachis prelibatis, 
neenon et eapituli ecclesie Treverensis accedente consensu, auctoritate 
sua ordinaria in eadem monasterio ecclesiam seenlarem constituit, duo- 
decim canonicorum et totidem prebendarum tam de residuis facultatum 
einsdem ecclesie quam eciam de bonis propriis canonicorum inibi pri- 
mitus institutis () ab eis pure et libere in perpetuum eidem eeclesie 
collatis numerum instituens in eodem. Quare nobis humiliter suppli- 
eavit, ut premissa, que pie ae provide per ipsum aeta extitant (!), 
robur faceremus habere solide firmitatis, Nos autem ipsius archiepi- 
scopi supplicationem, quantum eum deo possumus, favorabiliter admit- 
tentes, fraternitati tue, de qua plenam in domino fiduciam obtinemus, 
per apostoliea seripta committimus et mandamus, quatinus super hiis 
plenarie te informans, si premissa ita esse inveneris et predicto fune 
monasterio S, Boati mutacionem huiusmodi videris expedire, ea omnia 
auetoritate (bis!) nostra confirmare proenres. Dat. Avinione idus de- 
cembris anno secundo. 
Heg. 67 f. 180 nr. 589; He. 86. 


479. 1317 December 13. Avignon. 

Tohannes XXII Iohanni Theodorici dieti Colhaze de Butamundo 
confert ecelesie S. Paulini extra muros Trever. eanonieatum cum pre- 
benda ad presens vacante vel proxime vacatura. 

Probitatis tue merita... Dat. Avin. idus decembris a. secundo. 

In e. m. archiepiscopo "Trever. et abbati monasterii S. Martini et 
scolastico eeclesie S, Symeonis Trever. 

Reg. 67 f. 187 nr. 580. 


480. 1317 December 13. Avignon. 

lohannes XXII magistro Henrico de Geldonia preposito eecl. 8. 
Adalberti Aquensis Leod. dioc. indulget, ut wsque ad trienninm in- 
sistendo servieiis Baldoini archiepiscopi "Treverensis vel immorando 
scolasticis dixciplinis in loco, uli studium vigeat generale, seu in uno 


^ 
- 







E] 1317 December 18. 


beneficiornm, que obtinet, fraetus redditus et proventus 
fieiorum suorum integre poesit pereipere, quotidianis | 


dnmtaxat exceptis. 
Probitatis tue merita... Dat. Avin. idus decembris D 
In e, m. abbate monasterii Lucelimburgensis Trever. dioc. ac de- 
tano eccl. S, Iobannis Leodiensis. 
Reg. 67 f. 16% nr. 684. 


481. 1317 December 13. Avignon. 


lohannes XXIT Balduino archiepiscopo Treverensi indulget, ut 
eto clerici eins domestiei et familiares. einsdem. obsequiis insistentes. 
usque nd triennium fruetns redditus et proventus omnium beneficiorum. 
suorum eeclesiasticorum, que obtinent, etinm si dignitates vel per- 
sonatus existant emm eura vel sine eura, eum en integrifate pereipere 
valeant, cotidianis distribucionihus dumtaxat exceptis, eum. qua illos. 
pereiperent, si in ecclesiis, in quibus beneficia obtiment, personaliter 
residerent. 

Personam tnam paterna benevoleneia .,, Dat. Avin, idus de- 
cembris a. seeundo, 

Tn e. m. arehiepiscopo Maguntino et S. Maximini extra muros 
"Treverenses et B. Marie Lueilimburgensis Treverensis dioe. monaste- 
riorum abbatibus. 

‚Reg. 67 f. 196* nr. 659, 


452. 1317 Dezember 13. Avignon. 

lohannes XXII Balduino archiepiscopo Treverensi concedit fa- 
eultatem faciendi in Treverensi et Monnsteriensi de Meynvelt ac S. 
Castoris in Confluentia Treverensis diocesis ecelesiis, in carum vide- 
licet singulis singulas personas ydoneas in canonicos reeipi ae pro- 
videndi earum singulis de singulis prebendis ibidem pro tempore va- 
cantibus vel proxime vacaturis et inducendi personas ipsas in preben- 
darum dictarum corporalem possessionem et defendendi inductas, 

Personam tuam... Dat. Avin. idus decembris a, sceundo. 

Reg. 67 f. 169 nr, 588. 


483. 1317 December 13. Avignon. 
lohannes XXII Balduino archiepiscopo Treverensi supplicanti 





1317 December 18. E 


eoncedit facultatem dispensandi cum decem clericis civitatis et dio- 
cesis Treverensis super defeetu natalium de soluto genitis et soluta, 
alias tamen ydoneis, ita quod possint ad sacros ordinis promoveri, 
Exigit tue devocionis affectus ,.. Dat. Avin. idus decembris a. 
secundo, 
‚Reg. 67 f. 160 nr. 540, 


484, 1317 December 13. Avignon. 


[Iohannes XXII] universis Christi fidelibus presentes litteras in- 
specturis. 

Splendor paterne glorie, qui sua mundum illuminat ineffabili 
claritate, pia vota fidelium de clementissima ipsius maiestate speran- 
iium tune precipue benigno favore prosequitur, eum devota ipsorum 
humilitas sanetorum meritis et precibus adiuvatur. Cupientes itaque 
ut ecclesia montis S. Beati prope Confluentiam Treverensis diocesis co 
devotius a dietis fidelibus frequentetur, quo per hoc fideles ipsi po- 
tiori dono gracie senserint se refeetos, omnibus vere penitentibus ct 
confessis, qui eandem ecclesiam in eiusdem Sancti et natalis resurrec- 
lionis et ascensionis domini, pentecostes et quatuor principalium B. 
virginis neenon S. Michaelis festivitatibus singulis annis venerabiliter 
visitaverint, centum dies, de omnipotentis dei misericordia et beatorum 
Petri et Pauli apostolorum €ius auctoritate confisi, de iniunctis cis 
penitenciis misericorditer relaxamus, Dat. Avin. idus decembris anno 
secundo. 

‚Reg. 67 f. 160 nr, 540. 


485. 1317 December 13. Avignon, 

lohannes XXII Balduino archiepiscopo Treverensi supplicanti 
concedit facultatem absolvendi hae vice iuxta formam eeclesie viginti 
personas eivitatis et diocesis "'reverensis, quo per violentam manuum 
iniectionem in quosvis elericos et personas ecclesiasticas, episcopis et 
eorum superioribus ac abbatibus exceptis, eitra mortem tamen et earnej 
40) fractionem, canonis sentencias ineurrerunt. 

Fraternitatis tue devocio .. . Dat. Avin, idus decembris a. 
secando. 

Reg. 67 f. 169 nr. 540. 












290 1817 December 91. 
486. 1317 December 21. Avignon. 


monasterii eiusdem. 
Etsi quibuslibet christi fidelibus „.. Dat. Avinione XI kl. 
muarij a. secundo. 
Heg. 68 fol. 393! nr. 2207; Hs. nr, 89. 


487. 1318 Januar 10. Avignon. 

lobannes XXII archiepiscopo Coloniensi mandat, quatinus elerum 
meultetos gretmaurios (!) consules et maiores ac universitates de Stel- 
linehwart et de Stoewart terrarum dioe, Traicctensis, qui contra 
Guidonem episeopum Traiestensem mortuum et Fredericum eisdem. 
successorem rebellaverunt, moneat et inducat, nt episcopo et ecclesie 
prediete omnia restituant eisque plenam et debitam satisfactionem im- 
pendant. 

Grave gerimus et molestum ... Dat. Avin. III idus ianuarii. 
m. secundo, 

Reg. 67 f. 149 nr. 500. 


488. 1318 März 23. Avignon. 


Iohannes XX1l Henrieo nato nobilis viri Iohannis comitis de Sal- 
mis consideratione Philippi regis Francorum pro eo super hoe sup- 
plicantis confert eeclesie Spirensis canonicatum cum prebenda ad 
presens vacante vel proxime vacatura, non obstante quod idem abba- 
ciam in seculari Thudunensö Leod. dioc. et in Leodiensi Coloniensi 
et Virdunensi canonicatus et prebendas obtinet et in cadem Colon. 
ecclesiis aut in quacumque alia ecclesia civitatis vel diocesis Colo- 
miensis dignitatem vel personatum seu oflieium, quam vel quem seu 
quod duxerit acceptandum, auctoritate apostolica expectat. 

Favoris uberis prosequendi sunt gracia ... Dat. Avin. X kl. 
aprilis a. seeundo, 

In e. m. decano ac thesaurio Metensi et cantori S, Exuperii de 
Corbolio Parisiensis diocesium. 

Reg. 67 f. 945* nr, 821. 





1318 März 28, 


489. 1318 März 23. Avignon. 

lohannes XXII Henrieo mao mobilis viri Iohannis comitis de 
Salmis capellano papali consideraeione Philippi regis Franeorum pro 
eo super hoc supplieantis indulget, ut insistens studio litterarum in 
loco, ubi illud vigeat generali, vel in Romana euria moram trahens aut 
residens in aliqun ecelesiarum, im quibus benefleiatus existit, fructus 
redditn& et proventus benefieiorum suorum ecelesiastieorum, eotidionis 
distribueionibus dumtaxat exceptis, integre percipere valeat, quin ro- 
sideat. 

Dum ad tui nobilitatem generis... Dat. Avin. X kl. aprilis a. 
secundo, = 

In e. m. abbati monasterii S. Apri extra muros Tullenses et ar- 
chidiacono de Vozago Tullensis ac eantori S. Exuperii de Corbolio 
Parisiensis dioecesium. 

Reg. 67 f. S45 nr. 899. 


*490. 1318 April 8. Avignon. 
lohannes XXII monasterium monialium in Valle-comitis (Greven- 
dael) Cistere. ord. Colon. dioe. sub sua proteetione recipit eiusque 
bona et inra eonfirmat. 
Solet annuere sedes .. . Dat. Avin. VI idus aprilis p. n. a. 
secundo, 
Or. membr. cum plumbo pend, — Arch, in Gaesdonck, (Dr, Schollen-) 


491. 1318 


Ich JE monasterium Sponheim suseipit sub sun protec- 
tione, ..... Avinione II idus maii p. a. secundo. 
Joh. Trithemius Chron, Sponh. pg. 813. 


492, 1318 Juni 8. Avignon. 


Iohannes XXII archiepiscopo Coloniensi mandat, quatinus 
Henrico Hake, qui interfecit Adolphum decanum ecclesie in Ditssel- 
dorf, iniungat, ut capellaniam in dicta. ecclesia. constituat wel inibi 
anniversaria ordinet. 


[Iohannes XXII archiepiscopo Coloniensi, 
Exibita nobis dilecti filii Henriei dieti Hake laiei tue diocesis 










Heg. 68 f, 8I' ur. 1268; Rz. 106, 


*493. 1318 Juni 16. Avignon. . i 

lohannes episeopus servus servorum dei dileeio filio Phili 
de Lucelymborg canonico Metensi salutem et apostolicam. 
tionem. 

Conquestus est nobis venerabilis frater noster Balduinus 


dieunt. Ideoque discretioni tue per apostoliea seripta mandamus, 
timus partibus eonvoeatis audias eausam et appellatione remota d 
fine decidas... Dat Avin. XVI kl. iulii p. n. a. seeundo. M 


Or. membr. cum plumbo, — Ad dexteram in plica; B, ds Banca 
Speria, — Koblenz. Arch, veg. Erzb. St. Arch. 1882. 


94. 2218 Juni 17. Avignon. 





1318 Juni 17. 288 


[lohannes XXII] magistris Petro Durandi canonico Ebredunensi 
capellano noatro et Bernardo de Montevalrano rectori eeclesie B. Marie 
de Verdano Tholosane diocesis colleetoribus fructuum reddituum ot 
proventuum primi anni beneficiorum ecclesiasticorum tune vacantium 
et vacaturorum ueque ad certi temporis spatium auctoritate apostolica 
deputatorum pro eeclesie Romane necessitatibus relevandis in Magun- 
tina, Coloniensi et Treverensi provineiis per sedem apostolicam. depu- 
tatis. ete, 

Significastis nobis per litteras vestras, quod nonnulli priores pre» 
positi et alii prelati regulares sub se habentes collegia vel conventus 
per Maguntinam Coloniensem et Treverensem provincias constitmli as- 
serere moliuntur, quod sient abbatie regulares a prestatione fraetuum. 
reddituum et proventuum primi anni benefleiorum eeelesinsticorum tune. 
vwaeantium et que msque ad eerti temporis spatium vaenre continget, 
deputatorum per litteras mostras pro eeelesie Romane necessitatibus. 
relevandis, quorum colleetionem vobis duximus in eisdem provineiis , . 
eommittendam, per einsdem deputationis litteras eximuntur, sic ipsi a 
prestatione dietorum mruetuum .,. sunt exempti. Et insuper quidam, 
qui in archiepiscopalibus ecelesiis dignitates personatus et ofliein oh- 
tinere noseuntur, allegant, quod enm diete littere. deputationis huins- 
modi ge ad arehlepiseopales et episcopales ecclesias non extendant, 
al personatus dignitates et officia, que in eorpore ipsarım ecelesiarum 
consistunt, extendi non poterant nee debebant. Nos igitur... deela- 
ramus, quod enm sub abbatiarum appellatione prioratus prepositure et 
alia prelature ae implieia benefieia regnlaria nequaquam  eomprehen- 
dantur ipsaque obtinentes dignitates personatus et officia in archiepi- 
seopalibus et episeopalibus ecelesis allegent minus rationabiliter in 
hae parte, omnes priores preposito et quosvis prelatos regulareg - . . 
etiam alios, qui quecumque beneficia regularia, neenon et illos, qui 
personatus, dignitates et officia in predietis arehiepiseopalibus et epi- 
scopalibus ecclesiis obtinent, ad solutionem et exhibitionem fruetuum 
».. prioratnum, prepositurarum et aliarum prelaturaram et beneficiorum 
regularium, dignitatum quoque, personatuum et offieiorum huiusmodi 
juxta formam dietarum litterarum ommino teneri. Et nichilominns eum 
illa beneficia, que valorem annuum sex mareharum argenti non ex- 
cedunt, a solutione dietornm fruetuum eximantar in litteris anpradietis, 
de illis beneficiis debere intelligi modo simili declaramus, que die- 
larum sex marcharum summam annuatim iuxta vernm valorem non 
excedunt, non obstante quod in predictis litteris continetur, quod iuxta. 


234 1318 Juni 27. 


taxationem decime fructus solvi debeant supradicti... Dat. ut supra 
(= Avinione XV kl. iulii a. secundo). 


Reg. 67 f. 829 nr. 87; Re. 107. 


*495. 1318 Juni 27. Avignon. 


Iohannes [XXII] ..... decano ecclesie Sanctorum Apostolorum 
Coloniensis . . . 
Conquesti sunt nobis .. decanus et capitulum ecclesie Sancti Se- 





verini Coloniensis, quod Gerardus dictus de Vlacten civis Coloniensis 
super terris debitis possessionibus et rebus aliis iniuriatur eisdem. Ideo 
discretioni tue ... mandamus, quatinus di convocatis audias 
causam et apellatione remota debito fine decidas ... Dat. Avin. V 
kl. iulii p. n. a. secundo. 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr. nihil. In 
plica ad dextr.: lac. G. In dorso: (deletum) Iohannes de Niven- 
heym et: Henricus de Herle. — Düsseldorf. Arch. reg. S. Severin. 
Colon. nr. Ui. 


496. 1318 Juli 11. Avignon. 


lohannes XXII Iohanni de Clevis nato quondam Thederici co- 
mitis Clevensis, capellano suo, canonico eccl. Coloniensis, consanguineo 
Neapoleonis S. Adriani diaconi cardinalis, consideracione huius super 
hoc supplicantis reservat personatum vel officium cum cura vel sine 
eura, si quis aut si quod in eccl. Coloniensi vacat ad presens vel cum 
vacaverit. 

Nobilitas generis, litterarum sciencia... Dat. Avinione V idus 
iulii a. secundo. 

In e. m. abbati monasterii Campensis et decano Cofficensis Colon. 
dioc. ae archidiacono Remensis ecclesiarum. 


Reg. 68 f. 865 nr. 2101. 


497. 1318 August 2. Avignon. 
[Ichannes XXII] magistris Petro Durandi . . . et Bernardo de Mon- 


tevalrano ... = , 
Cum nonnulli prelati et alii clerici, monasteria ... per Magun- 
tinam Coloniensem et Treverensem civitatis diocesis et provincias 


1318 August 2 235 


constituti eertum censum nobis et ecclesie Romane solvere aunis &in- 
gulis teneantur [et quamplures ex eis a longis retroactis temporibus. ab 
ipsius census solutione cessarint, discretioni vestre. .. mandamus, qua- 
tinus... super premissis inquerentes, censum huiusmodi ab om- 
nibus et singulis, qui nd ipsius solutionem tenentur, nb eo tempore, 
quo ab eiusdem eensus solutione cessarunt, necnon et imposterum 
usque ad beneplacitum apostolice sedis petere exigere et recipere 
cum integritate enretie, eos ad id, si necesse fuerit, auetorifate nostra 
appellatione postposita compellendo ...] Dat. ut supra (= Avinione 
IIIT nonas augusti a. secundo). 
Rey. 67 f. 32% nr. 100; Rz. £f. 





498. 13/8 August 9. Avignon. 


[lohannes XXII] magistris Petro Durandi ... et Bernardo de 
Montevalrano... apostolice sedis nunciis. 

Dudum felicis recordationis Clemens papa V .. decimam proven- 
tuum et reddituum ecclesiasticorum pro subsidio Terre Sancte in Ma- 
guntina Coloniensi et Treverensi et nonnullis alii provinciis statuit 
eolligendam. Cum autem de decima earundem Maguntine Coloniensis. 
et Treverensis provineimrum intendimus plenius informari, diseretioni 
vestre... mandamus, quatinus per venerabiles fratres nostros . . Ma- 
guntinum et.. Coloniensem ac.. Treverensem arehiepiseopos eorum- 
que suffraganeos et dilectos filios electos abbates priores ceterosque 
prelatos et clerum dietarum ... provinciarum de prefata decima, vi» 
delicet ad quantam peeunie summam ascendit et quantum in qualibet 
eivitatum et diocesium ipsarum provineiarum est colleetum et apud 
quos [deposita fuerit pecunia ratione prediete decime recollecta et 
mtrum in tutis et securis locis et in qnibus consistat et si aliquid et 
quantum restat de dieta decima colligendum, vos cum diligentia in- 
formetis, et quiequid super hiis inveneritis, nobis per vestrus litteras 
harum seriem continentes studeatis distincte et seriose ac fideliter in- 
timare]. Dat. ut supra (= Avinione III nonas augusti a. secundo). 

Reg. 67 1. eur. f. 32% nr. 109; Ra. 115, 


*994. 1318 August 31. Avignon. 


Bertrandus de Mediolano arehipresbiter eanonice Deeumanorum 
Mediolanensis domini pape capellanus saerique palatii enusarum auditor 


in Vervlanen Colon. dioe. mandat vigume 


datarmm Avinione VIII kl immü pont. a. secando, 














et redditus parrochiales alii quam dieto presentato assignent, 
abbatem et couventmm monasterii Werdensis et intrusum S 
de cetero Iohannem Proyt in iure presentationis impediant et u 
Siffridus infra duorum rensimm spatium tam antedicto Iohanni. 
vel suis heredibus de octuaginta florenis auri pro expensis d 
interesse. dum dim litigaret in curia, quam presentato plenam. 
faetionem impendat. Contradictores et contumaces denuncient p 
et solenniter excommunicatos, " 
Noveritis quod exhibita ,.. Datum et actum Avinione. 
anno nativitatis domini millesimo trecentesimo octavo decimo 
tione prima mensis augusti die ultima ., . 
Tnatr. notarite membr. orig. cum sigillo pend. Additae sunt littere 
bramuflico testantes instrumenti kenorem en 
de Hudberg et de Uerdingen. — Düsseldorf, Arch. reg. Köln, Cu 
milwrtelift nr. 149, 


500, 1318 September 21. Avignon. 

lohannes XXII Amedeo de Gebennis obtentu Guillermi comitis 
Gebennensis eiusdem fratris eonfert ennonieatum eccl, Vivariensis et 
prebendam, non obstante quod in Coloniensi Maguntina Lingonensi 
Viennensi Valentinensi et Lugdunensi ecclesiis canonicus existit et 


1918 October 15. ar 


quondam pensionem in ecel. de Cosungineo Gebennensis dioc. per- 
eipit annuatim. 
Tui nobilitas generis... Dat. Avin. XI kl. octobris a. tereio. 
Reg. 69 f. 100 mr. 819. 


*501. 1318 October 15. Avignon. 


Tohannes XXII thesaurario eccl. Xanctensis Colon. dioe, mandat, 
quatinus ea, que de bonis monasteri monialium Vallis-comitis Gel- 
rensis Cistere. ord, Colon, dioe. alienata. invenerit illicite vel distrneta, 
ad ius et proprietatem eiusdem legitime revocare procuret. 

Dileetarum in Christo... . Dat. Avin. idus octobris p. n. a. seenndo. 


Or. membr. cum plumbo pend. — Arch, in Gaesdonck. (Dr. 
Scholten.) 





502. 1318 November 17. Avignon, 


lohannes XXII episeopo Lubicensi et scolastico S. Gereonis Co- 
loniensis ae thesaurario Hamburgensis Bremensis diocesis ecelesiarum 
mandat, quatinus Henrieo de Haedorpe eanonico Lubieensl, studenti 
in facultate theologiea Avenionensi faeiant integre ministrari per quin- 
queunium fruetus redditus et proventus prebende sue Lubicensis, coti- 
dianis distributionibus dumtaxat exceptis. 
Dileetus filius... Dat. Avinione XV kl. decembris a. tercio. 
Reg. Vat. 69 f. 69 nr. 187; He. 187, 


503. 1318 November 19. Avignon. 


lohannes XXII Anselmo de Wasselnheim eonsideratione lacobi 
S. Georgii ad velum aureum diaconi cardinalis et infrascripti comitis 
pro Anselmo huius consanguineo supplieantium confert. eanonicatum 
et prebendam in ecclesia Coloniensi vacantia per mortem Henrici nati 
lohannis comitis de Salinis (!)^ et capellani papalis, qui nuper apud 
sedem apostolicam diem clausit extremum. 

Liberalitatis apostoliee dexteram .,. Dat. Avin. XIIII kl. de- 
cembris a. tereio. 


a) corr.; Salmis. 


*504. 1318 November 27. Avignon. 


Tohannes XXII Coloniensi et Treverensi archiepiscopis ae epi 
seopo Monasteriensi mandat, quatinus ministro provinciali et 
ordinis Minorum provincie Coloniensis effieaeis 
assistentes non permittant cos coníra tenorem privilegiorum | |o 
a quibuseumque molestari. 
Etsi quibuslibet religiosis... Dat, Avin. V kl. decembris p. m. 
a. tertio. 
Reg. 69 f. 64! nr. 197; Rz. 142 m. 1. 
Transsumptum. in docum. ab offciali prepositure. ecclesie S, Ste- 
phani Maguntine ben d.6. m, maii a. 1893. ^. Arch. 
weg. Minoritenkloster. Köln. nr. 8. — Zeitschr. f. d. Gesch, dea 
Oberrheins XXIV, 811; Schmidt, in Gesch. Qu. der Provinz Sachsen 
XXI nr. 89. 


505. 1318 December 1. Avignon. 

Iohamnes XXII decano ecclesie Coloniensis et. priori Predica- 
lorum ae guardiano Minorum Coloniensium mandat, quatinus taxa- 
tiones et provisiones factas. pro fratribus. quondam. Templi immo- 
deratas moderentur. 

[Iohannes XXII] decano ecclesie et priori Predicatorum ae guar- 
diano Minorum fratrum ordinum Coloniensium, 

Nuper nd apostolatus nostri pervenit auditum, quod, licet felicis 
reeordntionis Clemens papa V... statuendum duxerit in Coneilie Vien- 
mensi, quod fratribus quondam "Templi ab erroribus, quibus reperti 
fuerant, absolntis et in posterum absolvendis per provinelalia coneilia. 
duxta sui status deceneiam deberent necessaria ministrari, nonnulli 

á arehiepiseoporum et aliorum prelatorum ... non convocatis 
 provineinlibus, nonnulli vero dietis conciliis convocatis eisdem 

ita immoderata et superflun stipendia conferenda. eisdem. 

lis statuerunt, quod, ai eis per... magistrum et fratres Ho- 

lohannis Ierosolimitani, quibus bona dieti ordinis fuerunt 

| apostolieam applieata ... hainsmodi stipendia assignentur, 

mullum emolumentnm negocio Terre Sanete poterit 





1318 December 17. 29 


provenire.... Et niehilominus dieti archiepiscopi et prelati sibi re- 
servasee dienntur addendi et minuendi atipendia huiuemodi potestatem. 
Nos igitur, .. discretioni vestre... mandamus, quatinus taxaciones 
stipendiorum factas per arehiepiseopos et prelatos predietos et quoa- 
eumque uliog ,.. faciatis vobis „. exhiberi illaque studentis inspieero 
diligenter et attendendo, quod dieti quondam Templarii non deberent 
ex provisione huiusmodi thesaurizare nee valde vivere delieate, sed 
tamquam religiosi vietum dumtaxat et vistitum consequi oportunum, 
taxaciones et provisiones huiusmodi, quas superfluas et immoderatas 
fore inveneritis, . .. studeatis. . taliter moderari, quod ex bonis pre- 
dietis eidem Terre Snnete utilitas ct profcetus adveniat et dietus ordo 
Hospitalis possit huinsmodi plurima &ibi ineumbencia onera supportare 
«^ Dat. Avinione kl, decembris anno tercio. 
Eodem modo quam plurimis aliis. 
Reg. 69 f. 82 mr. 965. 


506. 1318 December 17. Avignon. 


Johannes. XXII patriarchis archiepiscopis et episcopis mandat, 
quatinus Templarios more laico im mundo viventes inducant, ut 
infra tres menses ad aliquam transeant de religionibus. approbatis, 


[Iohannes XXII] ... patriarchis archiepiscopis et episcopis, ad 
quos littere presentes. pervenerint, salutem ete. 

Ad hoe libenter intendimus ... Sane ad audieneiam apostolatus 
mostri pervenit, quod nonnulli fratres ordinis quondam milicie "Templi 
lerosolimitani post sublationem ordinis memorati inconsulto mentis 
affectu se in devium retorquentes vestes presumunt induere laieales 
seque gerunt pro laieis et tamquam laici in animarum suarum peri- 
enlm eonversantur. — Quidam eeiam eorundem ... de faeto matri- 
monia contrahunt, que pocius contubernin dici debent, et publice du- 
eunt uxores eum illis publiee habitantes ... Volentes igitur ... 
oportuno remedio providere, fraternitati vestre , . . mandamus, quatinus 
... in singulis civitatibus et dyocesibus vestris, ubi aliqui vel aliquis 
ex dietis fratribus eemmorantur, infra mensem post receptionem pre- 
seneium eosdem nd vestram presenciam convocetis ipsosque ... indu- 
eere studentis, ut infra tres menses a monieionis vestre tempore eom- 
putandos ad aliquam transeant de religionibus approbatis ... Si vero 
dieti fratres quondam milieie "Templi infra predictorum mensium spa- 
eium ... aliquam de religionibus approbatis non elegerint vel ad 





940 1818 December 18, 


illam non transierint eum effectu, ,.. stipendia ipsis pro vite substen- 
tacione deputanda, quibus extune ipsos fore privatos decernimus, aue- 
toritate nostra eisdem subtrahi faciatis, domos et mansiones seu loca 
queenmque eimsdem quondam ordinis "Templi seu ordinis Hospitalis S. 
lohannis lerosolimitani eis pro huiusmodi stipendiis nesignata vel quo- 
emmque modo coneessa niehilominus anferendo ... Dat. Avin. XVI 
kl, ianuarii a, tereio. 
Heg. 69 f. 88 nr. 96. 


*50%. 1318 December 18. Avignon. 

Iohannes XXII. abbati secularis Namurcensis et decano S. Adal- 
beri extra muros. Aquenses ac cantori Tungrensis Leod, dioc. eccle- 
siarum mandat, quatinus. decernant litem inter Henricum de Genepe 
et Sifridum de Rennenberg canonicos. Colonienses. de parochiali. ec- 
elesia de Hertene ortam. 

lohmunes..... abbati seeularis Namurcensis et.. decano Saneti 
Adalberti extra muros Aquensis ac.. eantori Tungrensi& Leodiensis. 
diocesis ecclesiarum . . . 

Sua nobis Henrieus de Genepe canonieus Coloniensis petitione 
monstravit, quod lieet ipse nd vaeantem parrochialem ecclesiam de 
Hertene Coloniensis diocesis a veris euisdem eeclesie. patronis .. ofl- 
einli.. archidiaeoni Coloniensis, ad quem de antiqua et approbata et 
haetenus paeifiee observata eonsuetndine institutio reetorum in ecclesiis 
consistentibus in archidiaconatn sno Coloniensis, in quo eeelesin pre- 
dlieta consistit, pertinet. , . 'aisset canonice presentatus, tamen Syfrido 
de Rennenherg Canonico Coloniensi asserente se ab alils, quos men- 
daciter asserebat eiusdem eeclesie veros fnisse patronos, ad eandem 
eeclesiam eidem offeiali fuisse eanonice presentatum, ortaque inter 
"Henrieum et Sifridum predietos oceasione presentationum huiusmodi 
coram eodem offeiali... materia questionis, dietus Syfridus, post- 
«uun aliquandiu ... processum fuerat, ... nd... archiepiscopum 
Coloniensem voeem appellationis emisit dietumque Henrieum feeit in 
huinsmodi appellationis eausa coram .. scolastico ecclesie Bunnensis 
diete diocesis, eni dietus archiepiscopus dietam appellationis ean- 
sam audiendam comisit () et fine debito terminandam, ad indierum 
-evocari, Profatus vero Henricus ex eo sentiens a dieto scolastico in- 
debite se gravari, quod ipsum ad loeum non tutum, ad quem propter 
—enpitales immicitias, quas habebat, ... accedere non audebat, citans 

emadem, alium sibi contra iusticiam denegabat assignare seeurum hu- 





1319 Januar 6. *it 


militer requisitus, ad aedem apostolicam appellavit. Quoeirea disere- 
tioni vestre de utrinsque partis procuratorum assensu... mandamus, 
quatinus vocatis, qui fuerint evocandi, et auditis hine inde propositis, 
«quod canoniemm fuerit appellatione postposita decernatis etc, Dat. 
Avin, XV kl. ianuarii p. n. a. tertio. 

Or. membr. cum plumbo pend, Sub plica ad sinistra 
In plica ad deztr.: B. do Brix. In dorso: Theoderius de Rays. — 
Düsseldorf Arch. reg. Kölner Domstift nr. 468. 


508. 1319 Januar 5. Avignon. 


Johannes XXII declarat, quod persone in cathedralibus ecclesiis 
canonicatus prebendas dignitates personatus et officia ac alia bene- 
ficia. ecclesiastica. obtinentes non eximuntur a solutione. fructuum 
primi anni. (Conf. nr. 494.) 

lohannes episcopus servus servorum dei. Ad fuluram rei me- 
moriam. 

Cum nonnulle ecclesiastice persone in cathedralibus ecclesiis 
canonicatus prebendas dignitates personatus et officia ac alia bene- 
ficia ecclesiastica obtinentes revocare conentur in dubium, an fructus 
redditus et proventus primi anni beneficiorum ecclesiasticorum. tunc 
vacantium et que in diversis orbis partibus usque ad triennium. vacare 
contingeret, quos pro ecelesie Romane necessitatibus per nostras sub 
certa forma litteras duximus deputandos, iuxta tenorem litterarum. 
ipsarum camere nostre solvere tencantur, presertim eum arcliepisco- 
pales et episcopales ecelesie ac regulares abbacie ab buiusmodi solu- 
tione fruetuum, ut dieunt, in dietis litteris eximantur, nos dubitationem 
huiusmodi amputare volentes auetoritate apostolica declaramus *, cum 
sub appellatione archiepiscopalis vel episcopalis ecclesie aut regu- 
laris abbatie huiusmodi prebende, dignitates, personatus et officia 
nequaquam intelligantur nec etiam ineludantur, predictos necnon et 
prebendarum et offieiorum monachorum monasteriorum regularium a 
redditibus abbatiarum sen abbatum earundem, que in beneficiis ecele- 
siasticis assignantur, distinctos fructus redditus et proventus includi in 
deputatione predicta et dicte camere iuxta predictarum litterarum. 
tenorem debere persolvi. Ac id idem super solutione omninm fructuum 
reddituum et proventuum commendatariarum curtium seu granginrum 
monasteriorum domorum et locorum conventualium, que pro beneficiis 

&) quod additur in req. 
Vatik Regovien I. 16 








a2 1919 Januar 5, * 


eeclesinstieis, ut predicitur, conceduntur, nisi dumtaxat im fruetibus. 
illorum, que sunt forsan excepta, deelaramus et preeipimus observari. 

Preterea eum in aliquibus ecclesiis tam eathedralibus quam alil& panis - 
et potus pro eotidianis distributionibus ipsarum eeclesinrum eanonleis 
et personis de prebendarmm ipssrm corporibus pro die qualibet de- 

putentur et etiam interdum eerta quantitas bladi et quandoque eerta 

peeunie summa et aliquando alterum pro altero pro singulis mensibus. 
vel ebdomadis eeiam. canonieis studiorum enusa aut alins pro eorum 

negotiis de licentia eapitulormm ecclesiarum ipsarum ab ecclesiis ipsis 

absentibus exhibeantur et etiam persolvantur, declaramus auetoritate 

predicta, illam bladi quantitatem et pecunie summam, que pro quolibet. 

mense vel ebdomada dietis eanonieis, nt predicitur, ministrantur, non 

debere pro cotidianis distributionibus computari, sed illam tantum, que - 
prefatis canonieis cotidie pro diurnis et noeturnis boris distribuitur 

sine fraude, Adieimus ineuper deelarationi prediete, quod si obtineuti 

euratum benefieium aliud sibi consimile collatum fuerit vel etiam im- 

posterum eonferatur, post seeundi benefieli paeifiemm possessionem. 

adeptum et fructuum perceptionem ipsius nichil de fruetibus eiusdem. 

primi beneficii, nisi forsan super hoe dispensatione eanoniea sit mm- 

nitus, pereipere possit, sed pro dieta camera nostra iuxta formam pre- 

dietarum litterarum recipiantur et etiam exigantur. Ubi vero fruetuum 

reddituum et proventuum beneficiorum eeelesiastieorum non reperiretur 

eerta taxatio, declaramus auetoritate predieta, quod fruetus redditus 

et proventus benefleiorum huiusmodi, eum vaeare eontingunt, per me- 

dium dividantur, quorum medietas recipiatur pro camera supradicta, 

reliquam vero medietatem ille pro eua sustentatione pereipiat, qui be- 

nefieium huiusmodi noscitur obtinere, Grangias autem et alia loca 

Cistereiensis ordinis et aliorum regularium, in quibus gubernatores aeu 

eustodes vel administratores ponuntur ad tempus et removentur ad. 

voluntatem &uperiorum suorum, eorumque fruetus redditus et proventus. 

auctoritate declaramus eadem in deputatione predieta ae litteris nostris. 

super illa eonfeetis aliquatenus non includi. Nulli ergo efe. Dat. 

Avinione nonis januarii p. n. a. tertio. 

Heg. 69 f. 528 litt, curie nr. 104; Oblig. et Solut. 6 (297) f. 1. 


509. 1319 Januar 5. Avignon. 


Johannes XXII declarat, quod. de omnibus proventibus benefi- 
ciorum ecclesiasticorum itemque de decimis, quax obtinent persone 
ecclesiastice non beneflciate solvendi sunt. fructus. primi anni. 





1319 Januar 93. 218 


[lohannes XXII] Ad futuram rei memoriam. 

Lieet in diversis eceleslis, in quibus certus eanonicorum numerus 
existit, non habeatur distinetio prebendarum ipsarum, tamen eeclesinenm. 
canonici, qui diversas terras possessiones et alia bona obtinere nog- 
enntar, quorum fraetus redditus et proventus, qui ratione deputationis 
fruetuum beneficiorum ecelesiastieorum tune vaeantium et que usque 
ad certum tempus vacare contingeret, quos per litteras nostras pro 
eeclesie Romane necessitatibus . .. duximus deputandos, eamere nostre 
debentur, solvere contradieunt, mos... declaramus, eosdem fractus 
redditus et proventus, si terre et bona predicta: nt beneficia ecele- 
siastien, sieut predicitur, obtinentur necnon et quoslibet alios redditus 
et proventus, quos recipiebat distinete decedens eanonieus, dum vi- 
veret, pro prebenda, pro dieta eamera debere pereipi et haberi, adi- 
elentea niehilominus declarationi predicte, quod fruetus beneficiorum 
ecelesiasticorum ad meneas prelatorum &pectantium quibuseumque per- 
sonis ecclesiasticis, etiam si essent cardinales sancte Romane ecclesie, 
eollatorum, eum ca vacare contingit, recipiantur pro camera supra- 
dieta. Id idem deelaramus de decimis, que per personas eccleslasticas 
obtinentur, quamvis nullum eas" habentes benefieium habere noscantur. 
Ubi vero fruetuum reddituum et proventuum benefieiorum eeclesiasti- 
eorum mon reperitur eerta taxatio, declaramus auctoritate predicta, 
quod fruetus redditus et proventus beneficiorum huiusmodi, eum va- 
care contingunt, per medium dividantur, quorum medietas reeipintur 
pro eamern supradieta, reliquam vero medietatem ille pro eua &usten- 
tatione pereipiat, qui benefieium huiusmodi dinoscitur obtinere... Dat. 
Avin, non, ianuarii a. tertio. 


Reg. 69 f. 52% nr. 9686 1. cur. nr. 106. 


510. 1319 Januar 23. Avignon. 


Tohannes XXI arehiepiseopo Coloniensi mandat, quatinus eum 
lohanne dieto de Reys milite et Yda eius nxore, qui ignorantes, quod 
inter eos existebat impedimentum cognationis spiritualis, matrimonium 
contraxerunt, dispenset, ut in sie contracto matrimonio possint lieite 
remanere, prolem suscipiendam ex dieto matrimonio legitimmm nun- 
eiando. 

Etsi eoniunetis copule... Dat. Avin. kl. februarii a. tercio. 


‚Reg. 69 f. 178 nr. 555. 
a) eis in reg. 


1319 März 28. 


"511. 1219 März 28. Avignon. 
lohannes XXII geolastieo ecclesie Treverensis mandat, quatinna 
en, que de bonis monasterii in Differtingeu Cistere. ord. Trever, dioc. 
per coneessionos ab abbatissis et conventu factas alienata invenerit 
illicite vel distraeta, ad ins et proprietatem monasterii legitime revo- 
care procuret, 
Ad audientiam nostram pervenit... Dat. Avin. V kl. aprilis p. 
m, a. tertio. 
Apogr. «x cartul, Differdange f. 196. Arch. Societ, hist. Luxemb. 
(Or. in arch. qubernii Luxemb.) 


512. 1319 April 21. Avignon. 


lohannes XXII Berieo (mel Rorico) de Argendorp confert eccl. 
Bulmensis (!) Colon. dioe. eanonieatum, prebendam vero reservat, nom 
obstante quod in S. Georgii Colon. decanatum et in eadem ae Vyli- 
censi ecelesiis canonieatus et prebendas neenon et parochialem eccle- 
Siam in Bonen predicte Colon. et Monaster. dioc. obtinet. 

Digne agere eredimus ... Dat. Avin. XI kl. maii a. tereio. 

In e. m. S. Pantaleonis et S. Martini monasteriorum abbatibus xe 
decano ecel. S. Severini Colon. 

Reg. 69 f. 213 nr. 673. 


518. 1319 April 21. Avignon. 


[lohannes XXII] magistris Bernardo de Montevalramo archidia- 
eono Sicalonie in ecclesia Bituricensi ct Petro Duranti canonico Ébre- 
dunensi capellano nostro, apostolice sedis nunciis. 

Cum nos de vestre cireumspeetionis industria fiduciam obtinentes 
specialem, vos ad Treverensem, Maguntinum et Coloniensem et Salse- 
burgensem civitates dioceses et provincias pro certis ecclesie Romane 
negotiis duxerimus destinandos, diseretioni vestre .. . mandamus, qua- 
finus vos vel alter vestrum per vos vel per alium seu alios omnes 
pecuniarum summas et quecumque alia bona, in quibuseumqne com- 
sistant, que per quasvis personas ecclesiasticas vel seenlares predic- 
tarum necnon et Magdeburgensis civitatum, diocesium et provinelarum, 
exemptas et non exemptas, ecelesie Romane debentnr et que debere. 
contigerit in futurum, ab eis et earum singulis nostro et ecclesie Ro- 
mane nomine nsque ad beneplacitum nostrum petere exigere et reci- 
pere eum diligentia studeatis, — Nos enim petendi exigendi et reci- 
piendi peeunias et bona predicta , . . contradictores insuper et rebelles. 





1819 April 96. 25 


» mueloritate nostra appellatione postposita compescendi, eitandi 
quoque ,.. plenam... eoneedimus. . potestatem ... Dat. ut supra 
( Avin. XI kl. maii a. tertio). 

Reg. 69 f. 590 litt. cur. 94; Rz. £54. 


514. 1319 April 26. Avignon. 

lohannes XXII Coloniensi et Treverensi archiepiscopis mandat, 
quatinus conservatores et iudices deputati priori generali ceterisque 
prioribus et fratribus ordinis B. Marie de Monte Carmeli, qui in di- 
versis mundi partibus extra regmum Francie diversis et gravibux ine- 
turis iniuriis violentiis et molestiis a nonnullis affliguntur, efficacis de- 
fensionis presidio assistentes non permittant eosdem molestari. 

Dilectos filios ... Dat. Avinione VI kl. maii a. tercio. 

Reg. 69 f. 489 mr. 1653; Hz. 157 m. 1. 


515. 1319 April 26. Arignon. 
Iohaunes XXII Coloniensi et Treverensi arehiepiseopis ac epi- 
seopo Traiectensi mandat, qustinms eonservatores et indices deputati 


ministro generali et us ordinis Minorum, qui a nonnullis diversis 
et gravibus iactu ris violentiis et molestiie in diversis mundi 
partibus extra reg Francie afHigantur, effieacis defensionis pre- 
sidio nssistentes, non pei em mo 

Dileetos filios . . . 


516. 1319 Mai 6. Avignon. 

Johannes XXII Bernardum de Montevalrano et Petrum. Du- 
randi collectores fructuum. primi anni in Magquntina Coloniensi et 
Trecerensi provinciis instruit de modis taxandi et exigendi eosdem. 
fructus. 

[Iohannes XXII] magistris Bernardo de Montevalrano . . . et Petro 
Durandi ... eolleetoribus fructuum primi anni... in Maguntina, Co- 
loniensi et Treverensi civitatibus, diocesibus et provinelis anetoritate 
apostolien ordinatis. 

Postulastis per apostolice declarationis evidentiam edoceri, quid 





E 1319 Mai 6. 


vobis super dubiis infraxeriptis eirem commissam vestre industrie re- 
collectionem. fructuum. predietorum imminentibus sit agendum. — Vestre 
itaque consultationi breviter respondentes, scire vos volumus, benepla- 
viti nostri esse, quod super fructibus beneficiorum, que ita reperietis 
in solutione. decime iuxta verum taxata valorem, quod illum nequa- 
quum excedant, enm obtinentibus huiusmodi beneficia, prout melins et 
tilius diocesanis Incorum, in quibus henefeia huinsmodi fuerint, quorum 
consilium in hae. parte requiratis, et vobis videbitur, valeatis convenire. 
Nos enim ipsorum dioeesanorum et vestras eonselentias super hiis one- 
ramus, Licet autem cotidiane distribntiones per nos fuerint a percep- 
tione fructuum predietorum exeluse, hoc tamen volumus de distribu- 
tionibus ipsis intelligi, que dantur eis, qui horis intersunt, sie quod 
ille, que solvuntur híis, qui sunt in civitate vel loeo presentes, quam- 
vis horis non intersint eisdem, mon sint ab onere diete reeolleetionis 
immunes. Porro declarationem illam faetam per nos in deputatione 
sen reservatione frnetuum predietorum, ut videlicet non extendatur ad 
vienrins seu capellanins ut pl m m decedentibus institutas ad 
missas pro ipsis decedentibus celebrandas certis constitutis redditibus 

n habere volumus in altaribus dotatis 


farum summam viginti libra 

alioquin ineludantur in deputatione eu 

prebenda fuerit in deeima pro 

nonieo ebdomedario, eui certum pri 

faciendnm, post perceptionem taxationis huinsmodi remanere, volumus, 
quod de taxatione ipsa pro huinsmodi servitii onere portionem aliquam. 
congruam ebdomedario predicto d ‚pi 

mostra residuum percepturi. Ceternm prebendas illorum, qui taxationem 
decime solvere recusantes abesse velle se simulant, ut taxationem 
ipsum diminuere eompellatis, ue per illorum absentiam ipsius taxatione* 
pereeptione fraudemini, quasi niebil de prebenda pereipere valentis, 
de qua non percipiunt aliquid nisi saltem in loco vel civitate presentas, 
eum tamen ecelesie fabriea tales prebendas ex integro pereipere di- 
mosentur, deelaramus sub deputatione seu reservatione. eomprebendi 
prefata, nt videlieet eas iuxta deputationis vestre modum percipere 
dleheatis, canoniei absentia non obstante. Ridieulum enim esset, nt 
eadem fabriea potiori quam vos privilegio in talibus uteretur. De 


n) Corrig. forsan in: tnxationis. 





1319 Mai 6. ar 


illis denique, qui lieet per multos menses ecelesins tenuerunt, nichil 
iamen percepisse se asserunt ex eisdem, eum iuxta consuetudinem 
patrie predeeessores eornm testati fuerint de bonis illorum, propter 
quod ipsi obtinentes tales ecelesias vobis satisfaeere nequeunt de Fruc- 
tibns antedictis, nichilominus offerentes, quod tamdiu fruetus ecele- 
siarum ipsarum pereipiatis, donee vobis fuerit inde plenarie satisfaetum, 
plneet nobis et volumus, ut si est ita, oblationi huinsmodi eondescen- 
datis. Per hoe tamen non intendimus consuetudinem approbare pre- 
dietam. Dat. Avin. II non. maii a. tertio. 


Heg. 69 f. 522 L cur. 109; Re. 159 n. 1. 


517. 1319 Mai 6. Avignon. 


Johannes XXII Bernarda de Montevalrano et Petro. Durandi 
collectoribus fructuum. primi anni concedit. facultatem. quascumque 
personas. ecelesiasticas. compellendi ad. revelandum valorem suorum 
fructuum. primi anni. 

[lohannes XXII] magistris Bernardo de Montevalrano arehidia- 
cono Sicnlonie et Petro Durandi. 

Oum collectio fructuum reddituum et proventuum beneficiorum 
ecelesiasticorum Maguntine Coloniensis et Treverensis civitatum. dio- 
cesium ct provineiarum, que lune vaeabant et que in posterum usque 
ad triennium ubieumque vacare contigeret (!), etiam si apud sedem 
apostolicam vacarent, . . . vobis et certis prelatis ecelesiarum earundem 
civitatum diocesium et provineiarum ... commissi ex eo impedi- 
mentum grande suscipiat, quod iidem prelati et alie persone eecle- 
siastice dietarum provinciarum valorem fructuum reddituum ct proven- 
tuum dietorum beneficiorum, cum illa vacare contingit, denegant reve 
lare, nos... vobis et vestrum cuilibet, quod eosdem prelatos tam 
arehiepiscopos quam episcopos et omnes alins personas ecclesiasticas 
earundem provinciarum seculares et regulares... exemptas et non 
exemptas ad revelandum vobis vel vestris commissariis valorem. frue- 
iuum... anctoritate nostra appellatione postposita per vos vel alium 
sen alios compellere valeatis, ... concedimus .. facultatem ,.. Dat. 
Avin. II nonas maii a. tertio. 

Reg. 69 f. 521! 1. cur. nr. 101 (1080); Rz. 159. 


518. 1319 Mai 10. Acignon. 


lohannes XXII. archiepiscopis, episcopis, eleetis etc. mandat, qua- 





8 1819 Mai 15. 


tinus Bernardum de Montevalrano et Petrum Durandi nuneios suos - 
latores presentium ad partes Alamanie destinatos benigne reeipianf 
et honeste tractant in eundo et redeundo. 
Cum nos dilectos ,.. Dat. Av. VI idus maii a. tertio. 
‚Reg. 69 f. 521 L cur. nr. 108; iz. 109 n. 9. 


*519. 1319 Mai 15. Avignon. 

Johannes XXII abbati monasterii Tuieiensis Colon. dioc. mandat, 
quatinus ea, que de bonis ecclesie S. Severini Colon. alienata invenerit. 
illicite et distracta, ad ius et proprietatem ecclesie legitime revocare. 
proenret. Dat. Avin. idus maii p. n. a. tertio. 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr. nihil, In plica 
ad dest, Pro Antonlo IT. 74 gorso: Tohannes do Nivenloym. 
— Düsseldorf. Arch, req. S, Severin. Colon. nr. 72, 


520. 1519 Mai 29. Avignon. 
Johannes XXII archiepiscopo Coloniensi eiusque. suffraganeis 


mandat, quatinus ab iniuriis el. molestationibus, quas ipsi ef non- 
mulli iudices suarum. diocesium certis mercatoribus. Astensibus tam- 
quam usurariis intulerunt, desistatur. 
[Iohannes XXII] arehiepiseopo Coloniensi eiusque suffraganeis. 
Querelam dileetornm filiorum Inrandi de Solario, lohannis de 
Mirabello, Bernardi Rottarii, Oberti de Montemagno et quorundam 
aliorum civium et mereatorum Astensium nuper accepimus continentem, 
«uod vos et nonnulli iudices tum ecclesiastici quam eciam seculares 
vestrarum civitatum et diocesinm, in quibus suns mercaciones exercent, 
prelextu eonstitueionis fe. re, Clementis pape V predecessoris. nostri 
conira usurarios edite ad ipsorum molestias aspirantes, eos nulla ei- 
tnelone precedente nullaque cause cognieione premissa personaliter 
-eapitis et ipsorum bona contra instieiam arrestatis, sacerdotes vero 
parroebialinm ecclesiarum per predietas civitates et dioceses constituti 
mereatores auctoritate propria sine euiuseunque superioris 
to non vocatos, immo penitus inscios in ipsorum ecclesiis nomi- 
exceommunieatos publice nuneiant pro eorum libito voluntatis 
universis et singulis sub pena exeomnunieacionis distrietius 
me flat eis in eansis vel megociis eorundem iusticie eom- 
n. Predieti quoque eeclesiastici indices nulla eisdem civibus. 





super nliquibus debitis licite mota expresse dictis secularibus iudicibus 
mandant et inhibere presumunt, ne de quibusvis mercatorum ipsorum 
debitis seu cognieione vel restitueione illorum eis quomodolibet fa- 
eiendis se aliqualiter intromittant, alias (!) eis contra tenorem consti- 
lucionis eiusdem diversa gravamina et molestias inferendo, super qui- 
bus mercatoris ipsi ad providenciam apostolice sedis ... recurrentes 
humiliter supplicarunt de oportuno per nos eis in hac parte remedio 
subveniri. Nos igitur... fraternitatem vestram monemus et hortamur, 

. mandamus, quatinus attemptata premissa contra tenorem constitu- 
cionis prefate adversus mercatores eosdem in statum pristinum. revo- 
cantes et a prefatis ae similibus abstinentes gravaminibus eorundem 
et vestros cessare subditos facientes exhibeatis eis de quibusvis, contra 
quos querele causam ipsos habere contigerit et aliis congnerelantibus 
de eis iusticie. complementum nullum prefatis iudicibus, quominus in 
ipsorum eansis prout pertinet ad eosdem, eorum querelas audiant et 
eis iusticiam. subministrent, impedimentum vel obstaculum indebite ap- 
ponendo ita quod mercatoribus antedictis premissorum occasione de 
eetero iuste querele materia non super sit ipsique propter hoe iterato 
laborare ad sedem apostolicam nom cogantur. Dat. Avin. III kl. iunii 
a. lereio, 

Reg. 09. f. 21% mr. 684. 


In e. m. arehiepiseopo Remensi eiusque suffraganeis. 
Ibid. f. 218 nr. 684, 


321. 1319 Mai 30. Avignon. 


lohannes XXII Petro Durandi ad partes Alamanie destinato in- 
dnlget, ut, quamdiu proseentioni negotiorum suorum ibidem institerit, 
fructus redditus ct proventus beneficiorum suorum ecclesiasticorum per- 
cipere valeat, quotidianis distributionibus dumtaxat exceptis. 

Cum te ad partes ... Dat. Avinione LIE kl. iunii a. tercio. 

ldem Bernardo de Montevalrano indulget idem. Dat. ut s. 


Reg. 69 f. 913 nr. 671, 672; Hs. 169. 


"522. 1319 Juni 17. Avignon. 


lohannes [XXII] , . . abbati et conventui monasterii vallis Saneti 
Petri in Heisterbach ordinis Cisterciensis Colon dioc. . . + 
Devotionis vestre precibus benignum impertientes assensum, anc- 





250 1319 Juni IT. 


toritate vobia presentium indulgenws, ut poeseesiones et alia bona 
mobilin et immobilia, que liberas personas vestrorum fratrmm ad mo- 
masterimm vestrum. mundi vanitate relieta. convolantium et professionem. 
Tacientimm in eodem iure successionis vel alio imsto titulo, si reman- 
sissent in aeeulo, contigissent et que ipsi existentes in seculo potu- 
issent vobis libere erogare potere recipere ac etiam libere retinere va- 
leatis... Dat. Avin, XV kl. iulii p. n. a. tercio. 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: K^ Boorii. 

In plica ad dextr.: B. Mediol. In dorso: Fiirus de Nui | 


Düsseldorf. Arch, reg. Heisterbach nr. 57. Ibidem in Cartularia 
Heisterb, (B. IT p. 9) apograph. eiusdem bullae. 


*528. 1319 Juni 17. Avignon. 


lohannes XXII petentibus magistre et conventui monasterii i. 
Marie Magdalene Colon. per magistram soliti gubernari ord. S. August. 
indulget, ut possessiones et bona alin mobilia et immobilia, que liberas 
personas sororum ad monasterium mundi vanitate relieta eonvolantium. 
et professionem. faelentium in eodem iure suecessionis vel alio iusto 
titnlo, gi remansissent in seculo contigissent et que ipse existentes in 
seeulo potuissent monasterio libere erogare, petere recipere et etiam 
lieite retinere. valeant. 

Devoeionie vestre precibus... Dat. Avin. XV kl. iulii p. m. a. 
tertio, 

Or. membr. cum plumbo pend — Sub ad sinistr; R. Boer, 
In plíca ad. dert: d "Theoderiens de. Reis. 
Düsseldorf. Arch. veg. Maria dal. n. Nachtrag nr. 24. 


524. 1319 Juni 17. Avignon. 
lohannes XXII magistram et conven seri B. Marie 
Magdalene Colon. per magistram soliti ; earnm mone 
sterium eum omnibus bonis earum suh S. ri et sun protectione 
suscipit. \ 
Cam a nobis petitur. ., Dat. Avin. XV kl. iulii p. n. a. tertio. 
Or. membr. cum plumbo. pend. Sub plica ad sinistr.: B, Boerii, 


In pliea ad dezir. B. Mediol. In dorso: Theoderieus de Kei. — 
Düsseldorf. Arch. reg. Maria Magdal. in Coeln, Nachtrag nr. 25. 





1319 Juni 27, 


*525. 1319 Juni 27. Avignon. 


lohannes XXII thesaurario ecclesie Bunnensis Colon. dioc. man- 
Hat, quatinus en, que de bonis et possessionibus monasterii Sibergensis 
ord. S. Bened, Colon. dioe. alienata. invenerit illicite vel distraela, ad 
ins et proprietatem eiusdem lezitime revoeare procuret, 
Dileetorum filiorum . . abbatis... Dat. Avin. V kl. iulii p. n. a. 
tertio. 
Or. membr. cum plumbo del Sub. plica ad sinistr nihil. In plica 
ad dextr; Yo. Par. Im dorso: "Theoderiens de Reis ef inferius: 
(lineis. transversis. deletum !):. ne can.. Henr. dieto Bishop pro 
Wilhelmo de Millen milite et Wilhelmo eius filio Colonien, — Dis 
seldorf. Arch. reg. Siegburg nr. 106. 


*526. 1319 Juni 14. — Juli 1. Aviqnon. 


lohaunes XXII deeano et eapitnlo eecl. Cyflicensis Colon. dioe. 
confirmat. omnes libertates et immunitates a Romanis pontificibus dicte. 
ecelesie concessas neenon libertates et exemptiones secularium exac- 
tionum a regibus et prineipibus et aliis eidem ecel. indultas. 
Dat. [Avin. , . ..] iulii [p. n. a.] tertio. 
Or, membr. putredine valde corrosum eum plumbo pend. In plica 


ad dextr.; P. de Caunis. In dorso: P. de Nus. — Düsseldorf. 
Arch. reg. Collegiatstift Cranenburg nr. 8. 


527. 1319 Juli 12. Avignon. 


Tohannes XXII arehiepiseopo Treverensi ae Leodiensi et Metensi 
episcopis. 

Etsi quihuslibet religiosis... Sane . magistri et fratrum haspi- 
talis S. Marie Theotonicorum lerosolimitani ... ronquestione percepi- 
mus, qnod nonnulli arehiepiscopi episcopi abbates et alii clerici eccle- 
sinsticeque persone tam religiose quam secnlares neenon comites et 
barones nobiles milites universitates et nlii seculares civitatum et dio- 
eesium ac pareium vicinarum .., oceuparunt et oeeupari feeerunt ec- 
elesins grangias obendieneins castra easalia terras vineas efc. ad die- 
tum hospitale... spectantia... Nos igitur... fraternitati vestre . . 
mandamas, quatinue ... eonservatores et indiees magietro et fratribus 
effiencis defensionis presidio assistentes non permittatis eosdem) super 
hiis et quibuslibet aliis... indebite molestari vel sibi gravamenn seu 





202 1819 Juli 12. 


dampna vel iniurias irrogari .... Dat. Avinione III idus iulii a. 
tercio. 
‚Reg. 69 f. 318 nr. 909; Re. 166. 


528. 1319 Juli 12. Avignon. 


Iohannes XXII Coloniensi et Magdeburgensi archiepiseopis ac 
episcopo Traiectensi mandat, quatinus magistro et fratribus hospitalis 
S, Marie "heutonicorum lherosolimitani ad Romanam ecclesiam mullo 
medio pertinentis efliencis defensionis presidio assistentes non permit- 
lant eos a quibuseumque molestari aut iniuriari. 

Etsi quibuslibet religiosis ... Dat. Avin. III ydus iulii p. m. m. 
tercio. 

Transsumptum in docum. notarile confectum iussu officialis curie 
Arnsbergensis Colon. dioc. dat. d. 99. m. novembris a. 1419. — 
Münster. Arch, reg. 8. Patroclus nr. 26, — Reg. 69 f. 318 mr, 199, 


529. 1319 August 1. Avignon. 
Johannes XXII. fratribus ordinis. Predicatorum concedit licen- 


tiam construendi monasterium. sui ordinis in villa Tremonia. 

[Iohaunes XXII]. . dilectis filiis universis fratribus ordinis predi- 
catorum provineie Saxonie. Salutem etc. 

Oblata nobis ex parte vestra peticio continebat, quod nos olim 
venerabili fratri nostro Berengario archiepiscopo Compostellano tunc 
magistro generali vestri ordinis auctoritate apostolica per noatras certi 
tenoris litteras duximus indulgendum, ut in quibusvis partibus juxta 
sue diseretionis arbitrium viginti loca dumtaxat ad opus eiusdem or- 
dinis de novo posset recipere, constitueione felicis recordaeionis Boni- 
facii pape VIII predecessoris nostri super loeis a religiosis ordinis 
Mendieantium absque lieeneia diete. sedis de novo mon recipiendis. 
edita non obstante, et quod. adhue non est dietus numerus. adimpletus. 
Quare nobis humiliter supplieastis, ut villa, que Tromenia vulgariter. 
noncupatar, Coloniensis diocesis cedat in unum loeum numeri preli- 
bati, et quod in eandem villa possitis habere conventum fratrum ordinis 
supradicti, qui perpetuo inibi famulentur domino. Nos itaque ad or- 
dinem ipsum immense gerentes caritatis affectum et cupientes eultum 
divini nominis ad augeri, vobis, ut in predietm villa possitis loeum. 
habere et quod huiusmodi loeus eiusdem ville cedat in unum loeum 
numeri supradicti, non obstantibus constitueione predieta seu quod olim 





1319 August 5. 958 


per.. plebanum plebis seu ecelesie diete ville de Tremonia, in qua 
alias recipiendi loeum de novo eadem constitueione non obstante vobis 
alias a sede apostolien fore dieitur eoneesea faculias, dummodo ad id 
loei diocesani et domini temporalis accederet assensus, exinde pro eo 
expulsi fuistis, quod de assensn dieti diocesani per patentes litteras 
vel publicum instrumentum fidem facere nequivistis, lieet de assensu 
temporalis domini per patentes litteras docere possitis, et quavis ipsius 
plebani et cuiuslibet alterime contradictione, auctoritate vobis presen- 
cium liberom concedimus potestatem. — Nulli etc, nostre concessionis, 
Datum Avinione kl. augusti anno tercio. 

In e. m. venerabili fratri nostro .. archiepiscopo Coloniensi, 

Balutem ete. Oblata ex parte dilectorum filiorum ete, usque con- 
cessimus potestatem. Quocirca fraternitati tue per apostolica scripta 
mandamus, quatinus predietos fratres non permittas super hoc a dicto 
plebano vel quibusvis aliis indebite molestari, molestatores et contra- 
dietores quoslibet per censuram ecelesiasticam appellatione. postposita. 
compescendo, non obstantibus omnibus supradictis seu si aliquibus a 
sede apostolica sit indultum, quod interdici suspendi vel excommu- 
mieari non possint per litteras diete sedes mon facientes plenam et 
expressam ac de verbo ad verbum de mandato huimsmodi mentionem. 
Datum ut supra. 


‚Reg. Avin. 11 f. 919; Heg. 69 f. 988 nr. 1905. 





530. 12/9 August 5. Avignon. 


Tohannes XXII Iohanni de Celtane intuitu et obtentu Caroli ma- 
gistri hospitalis S. Marie Theotonicorum lerosolimitani pro illo suppli 
cantis confert ecelesie S. Symeonis Treverensis ennonieatum cum pre« 
benda ad presens vacante vel proxime vaeatura, non obstante quod 
in ecel. 8, Panlini extra muros Treverensis eanonicatum et prebendam 
obtinet aut si presens non fuerit ad prestandum de observandis statutis 
et consuefudinibus eiusdem ecel, S. Symeonis solitum inramentun, 
dummode in abseneia sua per proeuratorem ydoneum et eum ad ec 
elesinm ipsam ncvesserit, corporaliter illud prestet. 

Multiplieia tua merita... Dat. Avin. nonas augusti a. tercio. 

In e, m. S. Mathie et S. Martini extra muros Treverenses monnste- 
riorum abbatibus ae magistro Petro de Baro archidiacono Salernituno. 

Reg, 69 f, 333 nr. 1059, 





1319 August 5. 


531. 7319 August 5. Avignon, 


lohannes XXII Nicolae dicte Polono intuitu et obtentu Caroli 
magistri domus hospitalis 8. Marie Theotonicorum Terosolimitani pro 
eodem nolario et familiari suo supplicantis confert ecclesie S. Cassii 
in Bunua Coloniensis diocesis canonicatum cum prebenda ad presens 
vacante vel proxime vacatura. non obstante si presens non fuerit ad 
prestanduni de observandis. statutis ct consue/wdinibus ciusdem ecelesie 
solitum iuramentum, dummodo in absencia sua per procuratorem ydo- 
meum et cum ad ecclesiam ipsam accesserit, corporaliter illud prestet. 

Laudabile testimonium quod... Dat. Avin. nonas augusti a. terejo. 

In e. m. abbati monasterii S. Marie ad martires et decano $. Pau- 
lini extra muros Treverenses ac magistro Bertrando de S. Genesio 
eanonieo Engolismensi, 

Reg. 69 f. 384 nr. 1060. 


532. 1379 August 5. Avignon. 

Tohannes XXII Ludovico de Husen intnitn et obtentu Caroli ma- 
gistri hospitalis S. Marie The. rum lerosolimitani pro eodem ea- 
pellano suo eommensali suppli nfert eeclesie S. Georgii Colon. 


eliqua ut in nr. 431). 
4 a, tereio. 
et decano S, Pan- 
lini extramuros Treverenses ac 
monieo Engolismenai. 
‚Reg. 69 f. 334 nr. 1061. 


533. 1319 August 5, L 
lohannes XXII archiepiscopo erenei mandat, quatinue Fiam 
(I natam. Momwardi de Andernaco ar eupientem una eum abba- 
ed. Trever. dioc, sub. 
regulari habitu domino famulari, et aliud. eidem. 
eanonieum non obsistat, faciat recipi ibidem in eham et gororeni. 
Cum sieut accepimus . .. Dat. Avin. nonaa augusti a. tereio, 
Reg. 69 f. 986 nr. 1006. 


534. 1319 August 5. Avignon. 
lohannes XXII Arnoldo Gezzelonis de Dullinga consideracione 





1319 September 19. 385 


Caroli magistri hospitalis S, Marie "Theotonieorum lerosolimitani pro 
eodem supplicantis confert ecclesie S. Arnualie Metensis dioc. canoni- 
entum cum prebenda ad presens vacante vel proxime vacatüra, non 
obstante si presens non fuerit ad prestandum de observandis statutis 
et consuetudinibus ipsius ecelesie solitum iuramentum, dummodo in 
abseneia sua per proenratorem ydoneum et, eum ad ecclesiam ipsam 
accesserit, corporaliter illud prestet, 

Probitatia tue merita ... Dat. Avin. nonas augusti a. tercio. 

In e. m. decano S. Paulini extra muros Treverenses et scolastico 
Treverensi ac. magistro Bertrando de S. Genesio eanonico Engolismensi. 

Reg. 69 f. 360 nr. 1144, 


5835. 1319 Septemher 12. Avignon. 


Iohannes XXII Beatriei comitisse Luceburgensi indulget, ut cum 
generale terre fuerit interdietum, liceat ei et eiusdem familiaribus in 
loeis interdieto suppositis, exeommunieatis et interdietio  exelnsis, 
elansis ianuis, non pnulsatis campanis et voce submissa per einsdem 
enpellanum divina oficia faeere celebrari, dummodo ipsa capellanus 
et familiares predieti enusum non dederint huiusmodi interdicto. 

Ut erga sedem apostolicam... Dat, Avin. Il idus septembris a. 
quarto, 

Reg. 30 f. 81 nr. 8f. 


536. 1319 September 12. Avignon. 


lohannis XXII abbati S. Galerii ac decano et preposito Came- 
racensis eccl. mandat, quatinus domum Templariorum cum appen- 
dicis in Valentinis applicent monasterio monialium de Bellomonte, 
dummodo a Beatrice comitissa Lucemburgensi sufficiens compensatio 
fiat hospitali S. Iohannis. Ierosolimitani. 

lobannes XXII abbati monasterii de S, Galerio Cameracensis ae 
decano et preposito Cameracensis ecelesie. 

Cuneta vota fidelium ... Sane .., Beatrix comitissa Lucebur- 
gensis mater celare memorie Henrici imperatoris exibita nobis peticione 
monstravit, quod ipsa devocionis intuitu ac pro anime eiusdem filii 
sui salute monasterio, quod de Bellomonte voeatur, sito in villa de 
Valentinis Cameracensis diocesis, quod idem Henrieus tume vivens fun- 
davit cepitque dotare et in eo inatitui fecit prioriesnm et sorores se- 
cundum instiluta et sub eura fratrum ordinis Predicatorum viventes, 





956 1319 October 14. 


desiderat congruas suppetere facultates, ex quibus eedem sorores pos- 
sint absque penuria sustentari .. Propter quod eupit, ut pue 
Belloloeo eum ambitu &uo, que fuit quondam ordinis militie Templi, 
sita extra villum predietam, de Belloloeo monasterio propinqua cum 
turris arabilibus et pratis ipsius domus eidem monasterio adinventibus 
et possessionibus einsdem monasterio congruis vel aliqua ex eisdem, 
de quibus dieta comitissa maluerit, prefato monasterio applicentur et 
eciam assignentur, enm dieta comitissa &it parata loco domus. terrarum, 
pratorum possessionum et aliorum omnium predietorum 
equivalentes iuxta diseretorum arbitrium hospitali S. Iohannis Terosoli- 
mitani, ad quod dieta domus pertinet, assignare... Disereeioni vestre 

. eommittimus et mandamus, quatinus tam de domus prediete cum 
&uo ambitu terris arabilibus pratis et possessionibus domus eiusdem, 
que et quas dieta comitissa desiderat dieto monasterio applicari, quam. 
de possessionum, que loeo ipsorum eadem comitissa eidem hospitali 
assignari proponit, vernm extimaeionem aeu valorem diligentius inguiratis 
et, si eognito valore reeompensaeionis faeiende per eomitissam predie- 
tam huiusmodi compensaeio sine eiusdem hospitalis gravi incommodo. 
fieri possit, dummodo sufficiens recompensatio sibi fiat, dietam domum 
cum ambitu etc. eidem monnsterio appliectis ,.. Dat. Avin. II idus. 
septembris a. quarto. 

Heg. 70 f. 80 nr. 6. 


"537. 1319 October 14, Avignon. 


lohannes NXII abbati monasterii Tuiciensis et scolastico. Bun- 
nensis Colon. dioe. ac Alexandro de Linepe canonico Colon. eccl, 
mandat, quatinus decernant, an sint de inre valide excommunicationis 
io iudices et scabinos Colon. et interdicti in ipsum comune Colon. 
promulgate ab Henrico archiepiscopo sententie. 

Bua nobis iudices... Dat. Avin. II idus octobris p. n. a. quarto. 


Or. membr, cum plumbo pend, Sub plica ad sinistr.s — pr | 


In plica ad dextri jung, — Alterum orig. membr. eum plumbo 


Sub plica ad sinistri — y p., — in plica ad dezir.: Ren 


Arch. civit. Colon. nr. 961 a. b. — Lacomblet III nr. 176; Qu. IV 
nr. 73. 


538. 1319 November 10. Avignon. 
lohannes XXII Iohanni regi et Elisabet uxori eins regine Boemie 





1819 December 81. wi 


supplicantibus indulget, ut ipsi et eorum quilibet aliquem. idoneum 
presbiterum secularem vel religiosum in confessorem suum eligere va- 
leant, qui ... auetoritate apostoliea iis beneficium. absolutionis impeu- 
dat, nisi forte talin fuerint, propter que sedes apostolica sit merito 
consulenda. 

Considerantes attentius . 


Reg. 70 f. 116 nr. 268, 


Dat. Avin. II idus novembris a. quarto. 





Eodem die idem eisdem indulget, ut eorum eonfessor semel in 
artienlo mortis omnium peeeatorum plenam remissionem, qnam Romani 
pontifiees consueverunt interdum per speciale privilegium aliquibus im- 
pertiri, utrique, quatinus claves ecelesie se extendunt et gratum in 
oeulix divine maiestatis extiterit, concedere. valent, 

Ferventis devocionis et fidei. . . 

Tid. 


7539. 1319 December 31. Avignon. 


Magister Evrardus scolastiens et lacobus custos ecclesie S. Sy- 
meonis Trever. subeollectores per civitatem et diocesim Trover. a ma- 
gistro Petro Duranti domini pape capellano eanonico Ebredunensi et 
Bernardo de Montevalrano rectore ecclesie B. Marie de Verdanis Tho- 
losane diocesis colleetoribus primi anni vacationis benefieiorum ecele- 
siastieorum ad tempus camere apostoliee reservatorum neenon debi- 
torum et reddituum camere apostoliee pro Romane eeclesie necessitati- 
bus relevandis cedentium per dictas civitatem et diocesim et nonnullas 
alias Alamannie provincias delegatis deputati testantur, quod recepe- 
runt a Craftone abbate monasterii S. Marie in Rumerstorf eengum re- 
siduum eeclesie Romane debitum iam a quinquaginta quinque annie, 
singulig videlieet annis singulo aureo Coloniensi ad valorem trium 
grossorum turonensium, qui efficiunt tredecim solidos turonenaes monete 
regis Franeie una eum novem grossis einsdem monete. 

J. Wegeler, Die Praemonsiratenserabtei Homersdorf. Urk. nr. 38. 


540. 1320 Januar 21. Avignon. 


lohannes XXII Gobellino Vinrici de Rivertre (?) confert. eeclesie 
S. Apostolorum Coloniensis canonicatum eum prebenda ad presens va- 
vante vel proxime vacatura. 
Vai. Hogestan L. n 


368 1520 Januar 21. 


Ad illorum provisionem . .. Dat. Avin. II kl. februarii a. quarto. 
In e, m. deeano et seolastico S. Severini Coloniensis ac magistro. 
Bertrando de S. Genesio eanonico Engolismensis ecclesiarum, 
‚Reg. 70 f. 486 nr. 1019. 


SAl. 1320 Januar 21. Avignon. 


lohannes XXII Conrato nato Conradi de Eppilindor eonfert ee- 
clesie S. Simeonis "Treverensis canonicatum cum prebenda ad presens 
vaeante vel proxime vaeatura. 

Ad illorum provisionem ... Dat. ut aupra (= Avin. XII. kl. fe- 
bruarii a. quarto.) 

In e. m. abbati monasterii Epternacensis et scolastico ecel. Tre- 
ver, ac magistro Bertrando de S. Genesio canonico Engolismensi. 

‚Reg. 70 f. 437 nr. 1020, 


542. 1320 Februar 11. Avignon. 


lohannes XXII Iohanni Reinardi dicto Hoin confert eeclesie B. 
Marie de Aquisgrano Leod. dioe. eanonicatum et reservat prebendam 
et dignitatem vel personatum vel oflicium eum cura vel sine cura, si 
in dieta ecclesia vacaverint ad presens vel eum ipsa sive simul sive 
successive vacare contigerit. 

"Tue merita probitatis... Dat. Avin. III idus februarii a. quarto. 

In e. m. S. Cornelii Indensis et iu Rode Coloniensis et Leodiensis 
diocesium monasteriorum abbatibus ae Gentili de Collealto canonieo 
Lingenensi capellano. papali. 

Reg. 10 f. 467 nr. 1114. 


*BAS. 1320 Februar 19. Avignon. 

lohannes XXII abbati monasterii Tuiciensis et scolastico Bun- | 
mensis Colon, dioe. ne Alexandro de Linepe canonico Colom. eccl. 
mandat, quatinus decernant, an fuerint valide excommunieationis iu 
iudices et senbinos Colon. et interdieti in eomune Colon, et ecclesias 
Colon. ab Henrico archiepiseopo late sententie atque an iudices seabini 
et eomune predieti iusto impedimento, ut asserunt, detenti appella- 
tionem susm ad sedem apostolicam non fnerint prosecuti infra tempus 
legitimum. 

Sua nobis iudices ,.. Dat. Avin. XII kl. mareii p. n. a. quarto, 





1390 April 9. E 


Or. membr. cum plumbo pend, Sub plica ad sinistri y je Oaun: 
in plica ad dextr.: Juc. G.; in dorso: Henricus Episcopus et: VI 
die mensis marti] protestatus fuit Henricus dictus Episcopus pro- 
eurator civitatis Coloniensis, quod non steterat per eum, quominus. 
dictam litteram bulatam habere eicius poterat, Testes Conradus de 
Bremen Henrieus de Herle. Alterum or. membr. cum plumbo pend. 
Sub plica ad sinistro guisa. in plica ad dezir.: Io. de Trob.; 
in dorso: Henricus Episcopus. — Arch. ‚Colon. nr. 975a,b. — 
Q. IV nr. 70. 


“544. 1320 April 2. (Trier.) 

Frater Daniel episcopus Motensis Balduini archiepiscopi Treve- 
rensis in pontificalibus et spiritualibus viearins testatur, quod eodem 
die consecravit altare S8. Mathie Castoris et Iuliani in ecelesia Tre- 
verensi, eonceditque eidem indulgentias. 

Pastoralis officii... Actum et datum anno [MCCCX] et die 
[feria quarta post festum S. Pasche] predictis!. 

Or membr. cum sigillo cereo erhibente figuram B. Marie v. cum 
infante Iesu. Koblenz. Arch. reg. I. B. 909. — Apograph. ibidem : 
Documenta. Capituli Trever. t. III pg. 645. 





545. 1320 April 27. Avignon, 


Iohaunes XXII decano ecclesie Reyssensis Colon. dioc, mandat, 
quatinus ea, que de bonis monasterii Campensis Cisterc, ord. Colon. 
dioc, per concessiones nb abbate et conventu eorumque predecessoribus 
faetas alienata invenerit illicite vel distracta, ad ius et proprietatem 
monasterii revocare procuret. 

Ad andientiam nostram pervenit... Dat. Avin. V kl. mail p. n. 
n. quarto, , 

Or. membr, cum plumbo pend, Sub plica ad sinistr.: Anio. In 
plica ad deztr.: A. Raynaldi. In dorso: Peirus de Nunsin et: J. 
ball. Th, de Reys. — Düsseldorf. Arch. reg. Abtei Camp. nr. 358. 


*546. 1320 Mai 11. Avignon. 
lohannes [XXII] ... eantori ecelesie Sosaciensis Colon, dioc. .. . 


1) Idem conweeraeit eodem anno duo altaria in monasterio Romers- 
dorf. J. Wegeler, Die Praemonstratenserabtei Romersdorf pg. 73 et 
nr. 39. 


| — 


260 1890 Mal 15. 


Conquesti sunt nobis .... prepositus et ..... priorissa et con- 
ventus monasterii in Olinghusen per prepositum et priorissam soli 
gubernari ord. S. August, Colon. dioc, quod iudex seabini et univer- 
sitas oppidi in Unna diete dioc. super terris debitis possessionibus et 
rebus aliis iniuriantur eisdem. — Ideoque discretioni tue... mandamus, 
quatinus partibus convocatis audias eausam et appellatione remota de- 
bito fine deeidas, faelens quod decreveris per eensuram ecelesiastienm 
firmiter observari. "Testes autem efc. Dat. Avin. V idus mai p.n. a. 
quarto. 

Apogr. saec. XVIII. Münster. Arch. reg. Oelinghausen nr. 44a. 


*547. 1320 Mai 15. Avignon. 


lohannes XXIT cantori ecclesie Sosaciensis Colon. dioe. mandat, 
quatinus ea, que de bonis monasterii in Olinchusen per prepositum et 
priorissmm soliti gubernari ord. S. August. Colon. dioc. per concessiones 
a prepositis priorissis et conventu faetas alienata invenerit illieite vel 
distraeta, ad ius et proprietatem eiusdem legitime revocare procuret. 

Ad audientiam nostram pervenit... Dat. Avin. idus maii p. n. 
a. quarto. 

Apogr. saee. XVII. Münster. Arch. vag. Oelinghausen nr. 44a. 


548. 1320 Mai 20. Bonn. 


Henrieus archiepiscopus Coloniensis, animadvertens, quod edificia. 
monasterii Gladbacensis ord. S. Benedicti Colon. dioc. vetustate ni- 
mia adeo diruta sunt, quod, nisi reparentur et emendentur, corruent 
et dilabentur breviter a se ipsis, nec ad reparationem et structuram. 
eorundem suppetant faeullates, eupiens opere summo ob hoe pro eius- 
dem monasterii et edificiorum suorum reparatione, ne pereant et in- 
firmentur, ae pro emendatione prebendarum seu vietualium abbatis et 
conventus annectere redditus, incorporat dicto monasterio parrochialem 
ecclesiam in Kempene, cuius ius patronatus ad abbatem dieti mona- 
sterii pertinet. 

Cure pastorali et regimini... Datum Bunne anno domini mille- 
simo trecentesimo vieesimo feria teria post festum penthecostes. 


‚Reg. Lateran. 41 f. 308. (Insertum in litteras a capitulo die 13 fe- 
Druarüi u. 1323 datar, que iterum sunt insertae sunt in litteras a 


Bonifatio IX datas d, 8 Julii a, 1396.) 


1320 Mai 93. 25 


549. 1320 Mai 23. Bonn. 


Henriens archiepiscopus Coloniensis, animadverteus efc. (mf im 
litt. ab eodem. datis d. 20 m. mai a. 1320 usque:) redditus, de con- 
sensu deeani it eapituli ecelesie Colon. ineorporat monasterio Gludba- 
censi ord. S. Bened. Colon. dioe. purrochinlem eeelesiam. in Kempene, 
enius jus patronatus ad abbatem dieti monasterii pertinet. 

Cure pastorali et regimini ... Datum Bunne anno domini mille- 
simo trecentesimo vicesimo feria sexta post festum. penthecostes, 

Heg. Lateran. 44. f. 305, (Insertum in Bonifatii IX. litteras datas 
d. 6 julii 1896.) 


*550. 1320 Mai 31, Avignon. 


lohannes XXII decano ecclesie. Werdensis Colon, dioe. mandat, 
quatinus abbatisse et capitulo secularis ecclesie Assindensis contra 
predonum raptorum et invasorum audaciam eficacis presidio defen- 
sionis assistens mon permittat eos in personis et bonis suis a talibus. 
molestari, presentibus post triennium minime valituris, 
Quin mundo posito... Dat. Avin. IT kl. iunii p. n. a. quarto. 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: Pasenlis. 
In plica ad dextr.; Manfredus. In dorso: Iohannes de Nivenheym, 
— Düsseldorf. Arch. reg. Stift Essen nr. 177. — Ibidem or. alterum, 
cuius sub plica ad sinistr.: — — — —. In plica ad dertr.. 
In dorso: Yohaunes de Nivenheym. 


E. 
ia RB 
Bar. Par. 


*551. 1317 Juli 28. bis Mitte 1320. 


Ratio eolleetionis et receptionis faeta per Bernardum de Monte- 
valramo et Petrum Durandi eolleetores fructuum primi anni benefi- 
eiornm vaeantium in provineiis Treverensi Maguntina et Coloniensi 
neenon debitorum pape seu subsidii Clementi V promissi; qui reces- 
serunt d. 5. m. iulii a. 1317 Avinione et d. 26. m. iulii eiusdem a. 
pervenerunt Tullum. 

Kärsche, Die päpstlichen Kollektorien in Deutschland. während des 
XIV. Jahrh. pg. 83-81. (Ex. arch. Val. Collectoriae 8 fol. 18—66,) 


552. (13207) Juni I7. Avignon. 
lohannes XII archiepiscopo "Treverensi et episcopo Leodiensi ac 


LE 1313 Juni 90. 


Bosolo de Parma mandat, quatinus lohannem dictum de la Willier 
Leod. dioc. et satellites eius compliees, qui nuncios Eduardi regis An- 
glie Ademasimm de Valencia comitem Pembroch. filiumque eius ma- 
turalem Henricum de Valencia a euria domum redeuntes et per Se- 
nonensem diocesim pergentes ceperunt et adhue detinent captivatos 
denuncient publice exeommunicatos. 

Gravem admodum et enormem excessum ... Dat. Avin. XV 
kl. iulii. 

‚Reg. 110 pars II f. 70 nr. 324 (968). 


553. 1320 Juni 20. Avignon. 


Johannes XXII episcopo Castellano et priori monasterii S. 
Marie de Magiano prope Senas ac archidiacono de Campinia im 
ecelesia. Leodiensi. mandat, quatinus. magistro Bindo de Senis pre- 
posito. ecclesie Coloniensis. assistentes non permittant eum «uper. suis 
beneficiis ecclesiasticis eorumque. bonis et. proventibus a quibuscumque 
molestari. 

[Iohannes XXII] episcopo Castellano et priori monasterii 8, Marie 
de Magiano prope Senas ac archidiacono de Campinia in ecelesia 
Leodiensi, 

Paterne diligentie sedula „.. Sane nuper .. magistro Bindo de 
Benis preposito ecelesie Coloniensi notario nostro insinnante percepimms, 
quod plerumque contingit, quod nonnulli archiepiscopi et episcopi ab- 
bates et alii cleriei et ecclesiastice persone tam seculares quam eciam 
regulares im dignitatibus et personatibns constitute neenon comites 
marchiones barones nobiles milites universitates et alii seculares laici 
sibi super beneficiis suis ecclesiasticis necnon castris villis casalibus 
grangiis terris possessionibus censibus redditibus ct proventibus, pre- 
stimoniis iaribus et iurisdietionibus ad beneficia ipsa speetantibus in- 
ferre. presumunt diversas iniurias dampna ac multiplices molestias ac 
jacturas. .. Nos igitur adversus presumptores molestatores etc. disere- 
tioni vestre. ., mandamus, quatinus... prefato magistro Bindo, quoad 
vixerit, efficaci defensionis presidio assistentes, non permittatis ipsum 
super huiusmodi beneficiis castris villis. efc, aliisque benefieiis, que 
ipsum deinceps assequi contigerit, ... indebite molestari ... facturi 
dieto magistro Bindo, eum ab eo aut proeuratore vel procuratoribus 
suis vel eorum aliquo fueritis requisiti, super eisdem beneficiis castris 
ensalibus e/e. et aliis supradictis iniuriis ... insticie complementum. 





1320 Juni 96. 963 


presumptores molestatores efc. auctoritate nostro appellatione. postpo- 
sito compescendo . ... Dat. Avin. XII kl. iulii a. quarto. 


‚Reg. 70 f. 465° nr. 1108. 


*554. 1320 Juni 26. Avignon. 


Tobannes XXII monasterium Campense Cistere. ord. Colon. dioc. 
sub «ua protectione recipit eiusque possessiones. confirmat. 
Cum a nobis petitur... Dat. Avin. VI kl. iulii p. n. a. quarto. 
Or. membr. plumbo del, Sub plica ad sinistr.: Pascalis, In pliea 
ad dextr.: Sy. Aretinus. In dorso: Petrus de Nussin —  Düssel- 
dorf. Arch. reg. Abtei Camp. nr. 359, 


555. 1320 Juli 5. Avignon. 

Tohannes XXII Augustino dieto de Angelo (7) eonsiderneione Sif- 
fredi episcopi pro eo supplieatritis eonfert parrochialem ecclesiam in 
Natzheym Trever. dioe, enius redditus duodecim marcharum argenti 
secundum taxationem decime valorem annuum non excedunt, que qui- 
dem vacat, postquam Eyndiens prepositus ecelesie Siflicensis (com: 


Ziflicensig) Coloniensis diocesis virtute constitutionis super pluralitate 
dignitatum ete. dudum ab ipso papa edite dimisit. 
Ad illorum provisionem... Dat. Avin. HI nonna inlii a. quarto. 
In e. m. episeopo Brixinenei et decano in Lieben Maguntine 
dioe, et Iohanni de Rifenbere eanonico Magunt. ecel. 


Reg. 70 f. 493! nr. 1918. 


556 1320 August 23. Avignon. 


Tobannes XXII arehiepiseopis et episcopis ae electis abbatibus 
prioribus decanis ete. ad quos littere iste pervenerint, mandat, qua- 
timus magistrum Petrum Durandi capellanum &uum canenieum Ebre- 
dunensem ad partes Alemanie pro quibusdam pape et ecclesie Romane 
negotiis a se destinatum benigne recipientes et honeste tractantes, ei 
et familinribus eins de necessariis expensis necnon et de securo eon- 
duetu, eum super hiis fuerint. requisiti, in eundo et redeundo liberaliter 
providere eurent, 

Cum nos dileetum filium ... Dat. Avin, X kl. septembris a. quarto. 

‚Reg. 70 f. 40 nr, 14. 





1890 August 93. 


557. 1320 August 23. Avignon, 


Tohannes XXI magistro Petro. Durandi nuncio suo ad Treve- 
rensem Maguntinam Coloniensem et Salzeburgensem civitates dio- 
cosis et provincias destinato mandat, quatinus omnes pecuninrum | 
summas et queennque alia hona, que per quasvis personas predictorum. 
meenon Magdeburgensis eivit. dioc. et provine. ecclesie Romane de- 
bentur, petere exigere et recipere studeat, eique contradictores ac re- 
belles eompescendi et eitandi, ut apostolieo se representent conspeetui, 
potestatem. concedit. 

Cum nos de tue ... Dat. Avin. X kl. septembris a, quarto. 

Heg. 70 f. 49 nr. 148, 


558. 1320 August 23. Avignon. 

lohannes XXII. magistro Petro Durandi . . . apostolice sedis nuneio 
mandat, quatinus ab archiepiscopo Coloniensi quinque milia. marcharum 
recipere studeat, quas Foffridus archiepiscopus eiusdem predecessor de 
peeunia decime collecte pro subsidio Terre Sanete absque sedis apo- 
stolice licentia in suos et ecclesie sue usus converterat. 

Sieut nnper fide digna... Dat. Avinione X kl. septembris a. 
quarto. 

‚Reg. 70 f. 46 nr. 140; Hz. 206. 


559. 1320 September 20. Avignon. 


Tohannes XXII. Petro. Durandi mandat, quatinus omnes, qui 
in Treverensi Maguntina et Coloniensi. provinciis. censum. solvere 
tenentur. ecclesie. Romane, compellat ad. solvendum. 

[lohannes XXII] Petro Durandi eanonieo Ebredunensi capellano 
mostro apostolice sedis nuneio. 

Cum nonnulle ecclesie. monasteria capitula collegia et conventus 
et diverse persone ecclesiastice, eciam in dignitatibus porsonatibus et 
officiis constitute, seeulares et regulares, exempti et non exempti, eo- 
mites barones milites et nobiles et alii laici, communitates quoque et 
universitates, per Treverensem, Maguntinam et Coloniensem eivitates 
et dioeeses et provineias constituti certum censum nobis et ecelesie 
Romane aunis singulis solvere tencantur, nos... te ad partes illas 
lam propter hoc quam propter alia certa ecclesie Romane negotia. 
duximus destinandum. Quare diseretioni tue... committimus et man- 





1320 September 20. 265 


damus, qualinus per te vel per alium seu alios ab eisdem ecclesiis 
monasteriis efc. censum huiusmodi pro eo tempore, quo non solverunt. 
eundem, et alias nsque ad beneplacitum apostolice sedis nomine nostro 
et eiusdem ecelesie petere exigere et recipere eum integritate. pro- 
eures, debirores huiusmodi census ad solvendum illum .. . per eensuram 
veclesinsticam , .. eompellas, invoeato ad hoc, si opus fuerit, auxilio 
brachii seeularis ... Volumus autem, quod eos, a quibus censum re- 
supradietum, ... quites plenius et absolvas et excommunica- 
ac intemdieti senteneins, quas forsitan ineurrissent pro eo, quod 
censum huiusmodi in statutis ad hoc termini non solvissent, postquam 
per eos de dieto eensu fuerit satisfactum, studeas relaxure. Dat. Avin. 
XII. kl. octobris a. quinto. 


Beg. TE f. 9 nr. 7. 


560. 1320 September 20. Avignon. 


Johannes XXI Petro Durandi mandat, quatinus. pecuniarum 
summas de decima sewennali olim a concilio Viennensi in subsidium. 
Terre Sancte deputata depositas in provinciis Treverensi Maguntina 


et Coloniensi sibi faciat tradi. 

[Iohannes XXII] magistro Petro Durandi, 

Cum sieut ad nostri apostolatus pervenerit nuditum, diverse pe- 
euniarum summe de pecunia deeime olim auctoritate apostolica depu- 
iate im subsidium Terre Sancte (scil. per sex annos approbante con- 
cilio Viennensi) in Treverensi Maguntina et Coloniensi civitatibus dio- 
vesibus et provineiis eadem aueloritate collecte in diversis ecclesiis 
monasteriis et aliis locis eivitatum diocesium et provineiarum earundem 
diversis temporibus deposite fuisse noscantur nee postmodum fuerint 
restitute, nos .. . diseretioni tue ,.. mandamus, quatinus super huiua- 
modi depositi . solerter inquirens predicta deposita tibi facias nostro. 
et ecelesie nomine Romane integraliter assignari, depositarios dietarum 
pecuniarum et alios detinentes easdem ae impediente quoslibet . . . 
ad tradendum et assignandum ea tibi per censuram ecclesiasticam ap- 
pellatione postposita compellendo, invocato ad hoc efc, — Volumus 
antem, quod cos a quibus deposita . .. receperis, de hiis, que te reci- 
pere contigerit, ab eisdem quites plenins et absolvas ac excommuni- 
cationis et interdicti sententins, quas propterea incurrissent, quod pre- 
dieta deposita non restituissent in terminis assignatis, postquam fibi 
ipsa foerint restituta, relaxes, faciens de singulis huiusmodi pecuniarum 





— 


26 1390 September 20. 


summis, que receperis ab eisdem, duo confiei publiea instrumenta, 
uorum alterum penes te teneas, penes solventem reliquo remanente. 
Dat. Avin, XII kl. octobris a. quinto. 


Heg. IT f. 9' nr. 8; Re. 309. 


561. 1320 September 20. Avignon. 


lohannes XXII Petro Durandi collectori fructuum primi. anni 
in Treverensi Maguntina et Treverensi provinciis mandat, quatinus 
a suis subcollectoribus petat. rationem de receplis pecuniis. 


[Iohannes XXII] eidem [Petro Durandi]. 

Dudum volentes. nostris et ecclesie Romans necessitatibus. pro- 
videre fructus redditus et proventus. primi anni beneficiorum. ecelesiasti- 
vorum dignitatum personatuum et officiorum, que in Treverensi Ma- 
guntina et Coloniensi provinciis tune vacabant et que usqne ad tres 
annos vacare contigerit, etiam si apud sedem apostolicam vacarent, 
certis beneficiis expressim exceptis, sieut in diversis aliis provineiig 
pro eiusdem ecelesie necessitatibus et in ipsiuw mrendorum subsidium 
eonvertendos duximus deputandos, te et. . magistro Bernardo de Mon- 
tevalrano arehidiaeono Siealonie in ecel. Bituricensi tune reetore eel. 
B. Marie de Verdala Tholosane diocesis et quibusdam alijs ad huius- 
modi colligendos frnetus deputatis. Cum igitur postmodum tu et ma- 
gister Bernardus et alii colleetores predieti certos subeollectores . . . 
duxeritis deputandos ipeique suhcollectores de collectis per eos nullam 
reddederint rationem, nos ... diseretioni vestre ... mandamus, qua- 
tinus libros et seripturas colleetionis huiusmodi tibi faeiens per sub- 
eolleetores eosdem et ipsorum quemlibet integraliter assignari, ab eis 
et quolibet ipsorum de eo, quod de frnetibus ... antedietis eisdem 
singulis tribus annis de quolibet beneficio receperunt, nominibus bene- 
fieiorum ipsorum expressis, exactum compntnm et integrum exigan 
petas et recipias raelonem, faciens subeolleetores ipsos... ad red. 
dendum tibi eomputum et rationem huinsmodi ad loemm seu loea, de 
quo tibi videbitur, evocari et tibi dictos fretus ... persolvi, Et mi- 
chilominus fruetus illorum beneficiorum ... qui predietis tribue annis 
exaeti non aunt, neenon et residua eor que restant forsitan eolli- 
genda ... petere exigere ef recipere cum integritate proeures ... et 
contradietoros et impedientes ... per censuram ecelesiasticam appel- 














1320 September 30. 


latione postposita compellendo invoeato ad hoe etc. Dat. Avin. XII 
kl. octobris a. quin 
Reg. 21 f. 8 mr. 93 Hs. 210. 


562. 1320 September 20. Avignon. 


Johannes XXII Petro. Durandi collectori [ructuum primi anni 
mandat, quatinus. etiam a religiosis ordinum, qui obtinent. prioratus, 
ecclesias parochiales et alia beneficia ecelesiustica, ewigat fructus 
primi anni, 

Iohannes XXII magistro Petro Durandi canonico Ebredunensi 
enpellano nostro npostolice sedis nuneio. 

Dudum volentes nostris et ecelesie Romane ele. (Conf. nr. 661) 
^». duximus deputandos te et quibusdam aliis ad hoe in provinciis 
ipsis eolleetoribus deputatis. Verum eum nonnulli religiosi S. Bene- 
dieti, S, Augustin, Premonstratensis, S. Marie Theutonicorum et 
aliorum diversorum ordinum per easdem provineins consistentes minus 
veraciter pretendant, quod prioratus, ecelesie parochiales et alia. bene- 
ficia eeclexinstica, que a superioribus eorom obtinent, non bencfiein 
sed simplices obediencie, im quibns instituuntür ab eis et sine cansa 
per superiores amoventur eosdem, existunt, et propterea dicant eosdem 
prioratus ecclesias ct beneficia in deputatione non includi predicta, 
fructus redditus ct proventus ipsorum tradere vel assignare per dietum 
jam elapsum triennium tibi vel collectoribus aliis non eurarunt, et 
adhue solvere contradieunt. Nos igitur ,... diseretioni tue... man 
damus, quatinus a prefatis... fructus... petere exigere et recipere . . « 
proeures, eos ad solvendum ... per excommunieationis in personas et 
interdicti sentencias in prioratus ecclesias capellas et loca. ipsorum... 
appellatione postposita compellendo .... Dat. Avin. XII kl. octobris 
a. quinto. 

Heg. 74 f. 8 nr. 13; Be. 911. 


368. 1320 October 11. Avignon. 

Johannes XXII Petro Durandi deputat salarium diebus singulis 
trium. florenorum. 

lobannes XXII magistro Petro Durandi capellano nostro canonico 
Ebredunensi apostolice scdes nuncio. 

Cum nos ,.. te ad certas partes Alamanie ... destinemus, ... 
mos intendentes tibi de necessariis expensis... providere, tibi trium 
florenormm auri salarium (ad) dieta prosequenda negotia pro expensis 





968 1320 Oetober 18. 


huiusmodi pereipiendum de peeunia, que ratione dietorum negotiorum. 
ad manus tuas perveniet, diebus singulis, ab re 
terminos partium illarum, in quibus tibi eadem negotia 

ingressus fuerit, usque ad diem, quo ad sedem apostolicam. 

partes ipsas egredi te continget, , , depulamus, Dat, Avin. V idus 


octobris a, quinto. 
Reg. 71 f. 16 nr. 32; Ra. 915. 





*564. 1320 October 13. Arignon. 
lohannes [XXII] .. deeano eeclesie Werdensis Coloniensis dio- 


Oonquestus est nobis Iohannes de Aqueductu eoneanonieus eeclesie 
Saneti Severini Coloniensis, quod Waleelinus de Lobio, Henrieus de 
Gluele, Hildegerus dietus de Lysenkargen eius canoniei, Everbardus 
de Linneche, Hermannus de Lobio nepos dieti Everardi, Iohannes. dietus 
Poskirse et Henricus dietus Hardevust ae Godelindis relieta quondam 
Hildegeri dieti Hardevust Iniei vidua eives Colonienses super terris 
debitis possessionibus et rebus aliis iniuriantur eidem. Ideoque dis- 
eretioni tue ,.. mandamus, quatinus partibus convocatie audias cau- 
sam et appellatione remota usuris cessantibus debito fine decidas ete. 
Dat. Avin. IIT idus octobris p. n. a. quinto. 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr. nihil: Im 
plica ad dertr.: Inc. Pasea. [m dorso: Godefridus de Wittene, 
Düsseldorf. Arch. reg. S. Severin Colon. nr. 74. 


565. 1320 October 36, Avignon. 

lohannes XXII Iohanni de Seonowen eonfert eanonieatum eecl. 
B. Marie Aquensis Leodiensis dioc. ewm prebenda ad presens vacante 
vel proxime vacatıra. 

Landabile testimonium quod ... Dat. Avin. VIE kl. novembris a. 
quinto, 

Iu e. m. S, Dionisii Leod. et B. Marie Traieetensis Leod. dioc, 


deennis ae seolastico Petragoricensis ecclesiarum. 
Reg. 71 f. 105 nr. 108. 


*566. 1320 October 31. Avignon. 

Tohannes XXII Treverengi et Coloniensi archiepiscopis ae epi- 
seopo Argentinensi mandat, quatinus priorisse et conventui monasterii 
monialium inelusarum de Valle 5, Marie Treverensis dioc. sub eura 





1920 December 6. 369 


et seeundum instituta fratrum ord. Predieatorum viventibus, que a 
nonnullis afMiguntnr diversis et gravibus ineturis ininriis violentiiw et 
molestiis in diversis mundi partibus extra regnum Francie, iumquam 
vonservalores et judices effieneis defensionis presidio assistentes. non 
permittant easdem a predietis molestari. 
Obviare malieiis personarum ... Dat. Avin. II kl. novembris 

a. quinto. 

Reg. 71 f. HT nr. 146. Van Werveke, Cartulaire du Prieuré de Ma- 

rienthal LI nr. 238. (Or, in arch. Luxemb,) 


567. 1320 December 6. Avignon. 

lohannes XXII Reynardo de Foresto eonfert eeclesie. Werdensis 
Coloniensis diocesis ennonieatum eique providet de prebenda ibidem 
vacante ad presens vel proxime vasatura. 

Meritis probitatis... Dat. Avim. VIII idus decembris a. quinto. 

In em. Bindo de Senis preposito maioris et deenno S. Gereonis 
se thesaurario S, Andree Coloniensium. eeeleziarum. 

Reg. 71 f. 197 mr. 914. 


568. 1320 December 6. Avignon. 

lohannes XXII Ludovieo de Binswielt eonfert ecelesie Bunnensia 
eanonieatum eique providet ibidem de prebenda vaeante ad presens 
vel proxime vaeatura. 

Landabile testimonium ... Dat. Aviv. VIII idus deeembris a. 


stro Bindo de Senis preposito Coloniensi notario 
ii Leodiensis ac B. Marie Aquensis Leod. dioe. de- 
canis ecelesiarum. 
Beg. 71 f. 197 nr. 218 


569. 1320 December 6. Avignon. 

Iobannes XXII ramo nato Gerardi comites Tulincensis cano- 
nico Coloniensi reservat consideratione Philippi regis et Marie regine 
Francorum pro eo supplicantium dignitatem vel personatum seu ofli- 
eium eum eura vel sine eura, si qua vel si quis aut si quod in ec- 
eclesia Coloniensi vacat ad presens vel proximo vacaturam seu vaca- 
torum, 

Dum tui nobilitatem generis ... Dat. Avin. VIII idux decem- 
bris a. quinto. 








910 1320 December 96, 


In e. m. decano S. Gereonis et thesaurario S. Andree Colonien- 
sium ac magistro Petro de Nogareto eanonieo Burdagelensis ecclesiarum. 
enpellano papali. 

Reg. 71 f. 186° nr. 212. 


570. 1320 December 26. Avignon. 


Iohannes XXII Ludovieo Bolwrami confert ecclesie Bunnensis 
Coloniensis diocesis eanonientum et prebendam ad presens vacantem 
vel proxime vacaturam. 

Probitatis tue. Dat. Avin. VII kl, ianuarii a, quinto. 

In e. m. abbati monasterii S. Martini et enstodi Colon. ac Petro. 
Duranti ennonico Ebredunensis ecelesiarum, 

eg. 7t f. 144 nr. 207, 


"571 Um 1320. 


Ysenardus patriarcha Antiocenus, Petrus Nazarenus, Rustanus 
Neopatensis archiepiscopi, Guillermus Umbriatieensis, loliannes Retre- 
‚chensis, Iohannes Nepesinus, Aymon Arbensis, Bartholomeus. Rentinus 
et Petrus Narniensis episcopi monasterio S. Panthaleonis Coloniensi ae 
eius altaribus S. Marie, S. Seolastice virginis, S. Georgii in kripta, S. 
lohannis Baptiste, S. Martini episeopi, S. Trinitatis, S. Michaelis, S. 
Andree, S. Crucis, S. Mathie, S. Nicolai episcopi, 3. Agathe et S, 
Agacii et sociorum eius eertis quibusdam anni festivitatibus indulgen- 
tias non plenarias pro omnibus vere penitentibus et confessis, qui ad 
dictnm. monasterum et nd dieta altaria devote accesserint ete. 

Splendor paterne glorie... (Sine data) 

Or. membr. cum 10 sig. quorum mazima pars est lesa vel delapsa. 
— Litteris predictis wunt addite litere. transfüze confirmatorie ab 
ienrico archiepiscopo dale Colonie d. I0. m. marcii a. 1821. — 
Juris, Bibl. nat, f. latin, 9284 nr, 6 e 7. — Heg. in arch. civit. 
Colon. Inventar, nr. 160. 


*572. 1321 März 18. Avignon. 

Johannes XXII confirmat. compositionem inter abbatissam. et 
conventum monasterii de Burtscheid ex parte una et decanum et 
capitulum S. Marie Aquensis ex altera factam de rectoria ecelesie 
Ructensis. 

lohannes ..... abbatisse et conventui monasterii Purchetensis 
ordinis Cistereiensis Colon. dioc. . . . 


1321 Mara 25, m 


Cum a nobis petitur... Sane petitio vestra nobis exhibita eon- 
tinebat, quod orta dudum inter vos ex parte una ae ..... decanum 
et capitalum eeclesie Beate Marie Aquensis Leod, dioc. ex altera oc- 
easione reetorie eeclesie Ructensis dicte Leod. dioc. et iuris confe- 
rendi eanonientus et prebendas eiusdem Ructensis ecelesie, quam si- 
quidem reetoriam eum iure eonferendi eosdem eanonicatns et pre- 
bendas dieti eapitulum ad. . deeanum dicte ecclesie ... ratione deca- 
natus sui eiusdem: ecclesie Beate Marie pertinere dieebant, econtrario 
vos diecbatis vos diete eeclesie Ruetensis fore putronas et reetoriam 
ipsmm libere posse conferre enieumque, eum velletis, sen ad eam loci 
arehidiaeono personam ydoneam presentare, dietique decanus et capi- 
tulum pretendebant, quod ius conferendi prebendas ipsas ad illum 
speetabat in solidum, qui ab ipsis invertituram ipsus ecelesie Ruetensig 
obtinebat, ex altera materia questionis, tandem mediantibus bonis viria 
quedam inter vos et dietos decanum et capitulum amicabilis compo- 
sitio intervenit... Nos itaque ... compositionem ipsam ... confir- 
mamus... Dat. Avin. XV kl. aprilis p. n. a. qninto. 


Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: 


v 
P. de Cap. 
In plica ad dextr.; erts In dorso: 'lheodericus de Reyes — 


Düsseldorf, Arch. veg. Burtscheid ur. 141. 


373. 1321 März 20. Avignon. 

lohannes XXII Henriei de Ackan confert ecelesie S. Cassii Bun- 
mensis Colom. dioe, canonieatum et prebendnm vaenntes pro obitum 
lohannis Balkart, qui apud sedem apostolienm diem elnusit exiremum. 

Laudabile testimonium ... Dat. Avin. HI kl. aprilis a. quinto. 

In e. m. magistro Bindo de Senis preposito notario papali ae 
thesaurario Coloniensi et Bosolo de Parma eanonieo Tornacensi eapel- 
lano papali. 

Reg. 79 f. 50 nr. 874. 


574. 1321 Mai 19. Avignon. 

Johannes episcopo Monasteriensi mandat, quatinus. Iohannem 
de Huserelt canonicum | ecclesie. Xanctensis fratrem. naturalem. co- 
mitis. Clevensis a capitulo: postulatum. admittat ad. decanatum dicte 
ecclesie. 

lohannes XXII episcopo Monasteriensi. 


Li] 1321 Mai 99. 


Debitum offieii nostri... Nuper sequidem, sicut,. vieedecanus - 
et capitulum. Xanctensis ecelesie Colon. dioc. significare curarunt, de- 
eanstu eiusdem eeclesie. Xanetensis per obitum quondam Prederiei de 
Viekerade ipsins eeclesie decani vacante, prefati vieedecanus et eapi- 
tulum eiusdem ecclesie, ad quos de antiqua et approbata et hactenus. 
pacifice observata. consuetudine electio preíati decani... dicitur per- 
fiuere, ... lohannem de Husevelt eorum eoneanonicı 
vcllbibas constitutum, fratrem naturalem . . . 
luto genitus (!) et soluta, quasi per inspirationem in decanum eiusdem 
eorlesie eoncorditer postularunt, nobis humiliter supplicantes, ut eum 
per eiusdem Iohannis et consanguineorum suorum auxilia speretur 
dieta ecelesia a multis oppressionibus et gravaminibus relevari, postu- 
lationem. eandem admittere defeetu non obstante predieto , .. digma- 
remur,... Fraternitate tue. . . eommittimus et mandamus, quatinus. . 
de vocatione dietorum eanonieoram absentium et mode postalationis 
huiusmodi de diligentins studens informare et, si dietam postulationem. 
repereris fuisse eanonice et de persona idouen celebratam, per ntili- 
tatem, que de dieto Lohnnne speratur eidem ecclesie proventura, postu- 
lationem eandem premissis nequaquam obstantibus, super quibus secum 
quoad dietum decanatum auetoritate nostra dispenses,... admits... 
Alioquin eadem postulatione eassata et irrita nunelata, facias eidem 
ecelesie de ydoneo deeano per eleetionem vel per postulationem. ea- 
nonieam provideri... Dat. Avin. XIII kl. iunii a. quinto. 

‚Reg. 72 f. 6 nr. 219. 





575. 1321 Mai 29. Avignon. 


lohannes XXII Gerlaeo dieto Vandemevorste confert evel. B. 
Marie ad gradus Colon. eanonieatum, prebendam vero eidem reservat. 
Laudabile testimonium quod ... Dat. Avin. ILLI kl. ianii a. quinto. 
In e, m. magistro o de Senis preposito maioris notario. 
papali et abbati monasterii S. Pantaleonis ne decano S. Gereonis 
Colon, ecel. 
Jteg. 72 f. 216 nr. 1367. 





576. 1321 Mai 29. Avignon. 

Tohannes XXH Iohanni dieto de Esch confert ecelesie S. Andree 
Coloniensis canonicatum eum prebenda ad presens vacante vel proxime: 
vacatura, non obstante quod in ecclesia Unrpensi Colon. dioc. canoni- 
catum et prebendam obtinet. 





1321 Juni 1. 2a 


Multiplieia tue merita probitatis. .. Dat. Avin. IIII kl. iunii a. 
quinto. 

In e. m. magistro Bindo de Senis preposito maioris notario papali 
et abbati monasterii S. Pantaleonis ae decano S. Gereonis Colon. ec- 
elesiarum, 


‚Reg. 72 f. 210. mr. 1268. 


577. 1321 Juni 1. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi dat faeultatem dispen- 
sandi cum Henrico dicto Overstolz et Cristina de Molendino civibus 
Coloniensibus, qui ignorantes, quod inter eos existeret impedimentum 
cognationis spiritualis, matrimonium contraxerunt. 

Intenta salutis operibus ... Dat. Avin, kl. iunii a. quinto. 


Reg. 72 f. 183 nr. 1972; Hs. 250, 


378. 1321 Juli 8. Avignon. 


Iohannes XXII Marle de Brabantia comitisse Iuliacensi indulget, 
mt tres eleriei eius familiares et domestiel eiusdem obsequiis insistentes. 
fruetus beneficiorum suorum eum eura et sine eura, etiam si personatus 
vel dignitates existant, cotidianis distribueionibus dumtaxat exceptis, 
integre ad triennium pereipere valeant, quin in ecclesiis beneficiorun 
resideant. 

Personam tuam devotione... Dat. Avin. VIII idus iulii a. quinto. 

In e. m. S. Suplieii Bitnricensis et S. Gisleni in Hanonia mona- 
steriorum abbatibus ac decano eccl. 5. Petri Lovaniensis Cameracensis 
et. Leodiensis diocesium. 

Reg, 72 f. 115 nr. 1088. 






579. 1321 Aug. 18. Avignon. 
lohannes XXII Engelberto mato comitis de Marchia confert ee- 
clesie Leodiensis eanonientum enm prebenda ad presens vacante vel 
proxime vacatura, 
Dum eonditiones et merita ,.. Dat. Avin. III idus augusti a. 
quinto. 
Reg. 72 f. 227 mr. 1442; Re. 260, 


Yauik, Regesten L 2 


4 1391 August 18 


580. 1921 August 18. Avignon. 

lohamnes XXII magistro Bindo de Senis preposito Coon. notre 
suo indulget, ut duo clerici eius familiares eiusdem 
sedem apostolicam insistentes fructus beneficiorum suorum usque ad 
triennium integre percipere valeant, cotidianis distributionibus dumtaxat. 
exceptis, quin. resideant. 

Devocionis tue merita... Dat. Avin. XV kl. septembris a. quinta. 

Tn e. m. archidiacono de Campinia Leodiensis et magistris Bu- 
solo de Parma capellano papali Tornacensis ac Nicolao de Bevento (!) 
Beneventane canonicis ecclesiarum. 

‚Reg. 72 f. 214 nr. 1363. 





581. 1321 August 18. Avignon. 
lohannes XXII magistro Bindo de Senis preposito eccl. Colon. 
motario suo indulget, quod altare postatile habere valeat, in quo di- 
vina officia celebret vel eoram se faciat celebrari. 
Sineeritas tue devotionis ... Dat. Avin. XV kl. septembris a. 
quinto. 
Heg. 72 f. 910 nr. 1847. 
Eodem die idem eidem concedit facultatem condendi testamentum. 
de bonis suis. 
Quia presentis vite. ,. 
Ivid. nr. 1848. 


582. 1321 September 5. Avignon. 

lohannes XXII Godefrido de Lobio confert ecclesie. S. Cassii 
Bunnensis Coloniensis dioc, canonicatum eum prebenda ad presens 
vacante vel proxime vacatura. 

Meritis tue probitatis. .. Dat, Avin. nonas septembris a, sexto. 

In e. m. abbati monasterii S. Iacobi Leodiensis et thesaurario Co- 
loniensis ac magistro Buxolo de Parma canonico Tomacensis eccl. 

Reg. 78 f. 34 nr. 36, 


5883. 1321 September 5. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi et episcopo "Traiectensi: 
ac thesaurario ecel. S. Marie ad gradus Coloniensis mandat, ut adiu- 





1921 September 97. n5 


vent Adolphum episcopum Leodiensem in subsidio xh omnibus bene- 
fiein eeclesinstien in dioc. Leodiensi obtinentibus reeipiendo, quod 
ipsi eodem die concessit. 
Cirea quarumlibet ecelesiarum ... Dat. ut s (= Avin. nonas 
septembris n. sexto). 
Reg. 73 nr. 25; Rx. 969. 


584. 1321 September 27. Avignon. 


lohannes XXII Iohanni de Hystvelt confert ecelesie S. Andree 
Coloniensis eanonieatum reservatque prebendam, si qua in eadem ec- 
clesia vaeat ad presens vel proximo vacaverit, non obstante qnod ob- 
tinet eanonieatum prebendam et deeanatum ecelesie Xanetensis Colon. 
dioe., quorum fruetus viginti mareharum argenti valorem annuum iuxta 
taxationem decime, prout idem asserit, non excedunt. 

Suffragantia tibi merita... Dat. Avin. V kl. octobris a. sexto. 

In e. m. preposito Wischelensis et decano Ceflicensis Coloniensis 
diocesis et Iacobo de Mutina capellano papali canonico Cameracensis 
ecclesiarum. 

Reg. 78 f. Bis nr. 1516, 


*585. 1321 October 6. Avignon. 


lohannes XXII decano ecclesie. Xanctensis mandat, quatinus 
compellat eertos Tudeos usurarios ad restituendum decano et capitulo 
S. Andree. Coloniensis usuras. extortas. 

Iohannes... .. decano eeclesie Xanctensis Coloniensis diocesis ... 

Ad audientiam nostram pervenit, quod Vivus dietus de Mona- 
sterio et Leyfruannus eius filins, Leyfrnannus de Berka, Isahae dietus 
de Sehure, Moyses dictus Boyn de Stumbele, Godesealeus dietus Mothir 
et Alexinder de Wassembarg Iudei Coloniensis civitatis et diocesis 
muulta extorserunt et adbuc extorquere nituntur a .. decano et capitulo 
ecclesie Saneti Andrec Coloniensis communiter per usurariam pravi- 
tatem de solvendis et non repetendis usuris huiusmodi extortis ab eis 
miehilomimus iuramentis, confectis exinde quibusdam publicis instru- 
mentis ac litteris, fideiussoribus aliisque eautionibus datis ab ipsis, factis 
renunciationibus et penis adiectis. Quocirea discretioni tue ... man- 
damus, quatinus, si est ita, dietos Iudeos, ut huiusmodi iuramentum 
relaxent et dictos fideinssores ab huiusmodi fideiussione absolvant eo- 





mm 


demque iuramento relaxato et predietis fideiussoribus absolntis sun 
sorte eontenti, non obstantibus instramentis litteris penis eautionibus 
et renuneiationibus supradictis, prefatis deeano et capitulo restituant. 
sie extorta et ab nsurarum extorsione desistant, monitione premissa per 
subtraetionem communionis fidelium appellatione remota eompellas. 
"Testes nutem efc, Dat. Avin. 11 nonas oetobris p. n. a. sexto, 
Or. membr. plumbo del. Sub plica ad sinistr.: lode Flor. In 
- plica ad dextr.: N. Br. In dorso: Raynerius de Podiobonis. — Dia- 
seldorf. Arch. reg. Andreasstift nr. 51. 


in 1891 October 28. 


586. 1521 October 23. Avignon. 


Johannes XXII confirmat electionem. Arnaldi. monachi et. the- 
saurarii monasterii Bruwilrensis in abbatem eiusdem monasterii. 


|lohannes XXII] dilecto filio Arnaldo abbati monasterii Bruwil- 
rensis ordinis Sancti Benedicti Coloniensis diocesis, 

Menta meditaeione pensantes... Dudam siquidem monasterio 
Bruwilrensi ord. S. Bened. Colon. dioc. per obitum quondam Ludolphi 
abbatis einsdem monasterii pastoris regimine destituto, dilecti filii con- 
ventus monasterii ... convenerunt in unum et deliberantes ad id fore 
per viam scrutinii procedendum tres ex ipsis.. videlicet Wilhelmum. 
dictum Cruoruz et Godefridum de Lovenich ac Bertholphum de Mo- 
nasterio monachos dicti monasterii nd serutandum primitus vola sua 
et deinde omnium aliorum monachorum ipsius monasterii concorditer 
assumpserunt, Ipsique serutatores buiusmodi potestate recepta, seces- 
serunt in partem ac votis, suis primo seorsum et subsequenter aliorum. 
monachorum eiusdem monasterii tune ibidem presencium seereto et si- 
gillati in diligentius perscrutatis et in scriptis redactis eisque publi- 
vatis, illico in communi compertum extitit, quod eum fuissent in uni- 
verso sexdecim monachi ipsius monasterii, qui ad electionem huius- 
modi celebrandam ibidem convenerant, decem in te monachum et 
thesaurarium eiusdem monasterii ordinem ipsum expresse professum 
et in sacerdotio constitutum, reliqui vero sex elusdem monasterii mo- 
machi in Menfredum monachum monasterii S. Mathie extra muros Tre- 
verenses dicti ordinis direxerant vota sua et... eum evidenter appa- 
reret longe maiorem et saniorem partem totius conventus in te vota 
buiusmodi direxisse, Iohannes de Bunna monachus dieti monasterii 
Brawilrensis, qui in te direxerat votum suum, nomine suo et aliorum, 
qui in fe convenerant, de ipsorum mandato te ac Bertolphus de Mo- 










1321 October 93, m 


nasterio monachus dieti: monasterii Bruwilrensis, nnus de consencien- 
tibus in dietum Menfredum, vice sun et aliornm in eum eonseneieneinm 
eundem Moufredum in abbatem elegerunt. supradieti monasterii: Bru- 
wilrensis, eleetiones huiusmodi solemniter publicando. Tuque ad in- 
staneiam illorum, qui in te direxerunt vota sua, eleetioni de te fuete, 
illins fibi presentato deereto, ad eorum instanciam consensisti, Et licet. 
pro parte electorum. tuorum ab huiusmodi electione. faeta de ipso Men- 
fredo. fuerit ad sedem apostolicum appellatum, dictus tamen Menfredus 
appellationis huiusmodi non ignarus, dietum. electionem suam de facto 
per . . .archiepiscopun Coloniensem confirmari ae se. intrudi in. abbatem. 
ipsius monasterii temere proeuravit. Tuque, eum huinsmodi eonfirmacio 
ad tuam pervenisset noticiam, ad sedem appellasti predietam, et tam. 
te personaliter quam procuratoribus et nuneiis ydoneis illorum, qui in 
te direxerant, nt predicitur, vota sua, pro lminemodi negotio perse- 
quendo infra tempus debitum ad sedem aceedentibus antedietam et 
*odem negotio in consistorio pro parte tua et predietorum in te eon- 
seneieneimm proposito eoram felieis recordacionis Clemente papa V 
predecessore nostro, idem predecessor eansam huiusmodi appellacionum 
et negocii prineipalis dileeto filio nostro Iacobo S. Georgii ad velum 
aureum diacono eardinali audiendam commisit oraeulo vive vocis, Qni 
eum ad aetus aliquos in eontumaeiam ipsins Menfredi eitati in an- 
dieneia publien non eurantis eoram eo per se vel alium comparere in 
negotio eleetionis huiusmodi processisset, demum Hermannus de Ren- 
nenberg et Bertolhus de Monasterio monachi Brawilrenses eoram car- 
dinali comparuerunt eodem et peeierunt, se admitti ad impngnandam 
personam et electionem tuas. Tu vero eoram eodem enrdinnli pro- 
testatus fnisti, quod ipsi ad hoe non erant sdmittendi de iure, pro eo 
quod formam eonstitueionis felicis recordacionis Nicolai pape III pre- 
decessoris mostri super hoc edite in huiusmodi eleetionis sue negotio 
men servarant. Et cum fuissent nonnulli processus pro parte tua ct 
dietorum Hermanni et Bertolphi habiti eoram cardinali predicto, dietus 
predecessor rebns humanis exemptus nosque ad apicem gummi aposto- 
latus assumpti dietum negotium eidem eardinali eommigimus audiendum 
et etiam deeidendmm.  Dietusque cardinalis in contumaciam jpeins 
Menfredi in eadem audiencia ad hoc citati, die tibi et proeuratori 
dietornm Hermanni et Bertolphi ad suam interloeutorium audiendam 
peremptorie nasignata, te ne dieto procuratore presentibus coram eo 
interloquendo pernuneinvit instieia suadente, huimamodi negotium fore 
ad sedem ipsam legitime devolutum et apud eam traetari et finiri 
debere, Et cum iidem Hermannus et Bertolphus ab huinsmodi inter- 





ns 1821 October 28. 


loeutoria ad nostram audientium appellassent et a nobis venerabilem. 
fratrem nostrum. Berengarium. episcopum "Tusenlanum eidem cardinali. 
in buiusmodi appellaeionis eaux& ab eodem cardinali, nt premittitur, 
interiecte obtinuissent adiungi, dietus episeopus solus de consensu 
ipsims eardinalig, in eiusdem appellacionis eausa procedens, exbibitis 
eoram ipso pro parte ipsorum Hermanni et Bertholphi appellacione 
emissa per eos ab eodem cardinali et pro parte tus proceseu habito 
eoram ipso et interloentoria per eum lata, tibi ad impugnandum ap- 
pellaelonem ipsam certum competentem terminum assignavit. Datis 
siquidem tam pro parte tun quam ipsorum Hermanni et Bertholphi in 
dieto termino coram eodem episeopo quibusdam exceptionibus et ad 
ens replieationibus subseentis, idem episeopus ad suam super hoe in- 
terloeutorinm audiendam assignavit tibi et dietis Hermanno et Ber- 
tholpho peremptorie certam diem, in qua tuo et ipsorum Hermanni et 
Bertholphi procuratoribus eoram eodem episcopo in eodem indicio com- 
parentibus, ipse episcopus, visis et diligentius examinatis habitis et 
produetis in eanex huiusmodi tam coram eardinali predieto quam etinun 
eoram eo et snper ipsis seeum et eum peritis deliberatione prehabita. 
diligenti, interloquendo pronuneiavit instieia suadente, predietum ear- 
dinalem bene interloeutum fuisse et pro parte ipsorum Hermanni et 
Bertholphi ab eo male et perperam appellatum, ac ipsius cardinalis 
interleentorium confirmavit. Cumque pro parte ipsorum Hermanni et 
Bertholphi fuisset ab huiusmodi interloeutoria ipsius episcopi "Tusculani 
ad sedem appellatum eandem, nos ad eorum instaneiam dileetum filium 
nostrum Guillermann tituli S. Ciriaei in Termis presbiterum cardinalem 
eidem Tusenlano episeopo im einsdem appellacionis eausa ab eo inter- 
leete duximus adiungendum, Et deinde nunciata sibi per dietnm Guil- 
lermmum huinsmodi adiunetione, idem episcopus Tuseulanus eidem Guil- 
lermo respondit, quod sibi placebat, ut solus in diete nppellneionis 
eausa ab eo interieete procederet, Coram quo eomparentibus in ju- 
dieio proeuratoribus antedietis et exhibitis per dietum procuratorem. 
ipsorum Hermanni ot Bertholphi dieta appellatione pro parte ipsorum 
ab eodem T'useulano episeopo nd sedem interiecta predietam et pro 
parte tua processu habito coram co et interloentoria per ipeum lata, 
idem Guillermus legitime in eiusdem appellacionis causa procedens, 
proeuratoribus predietis die eis peremptorie assignata ad suam super 
hoc interloentoriam audiendum in eiusdem Guillermi preseneia con- 
stitutis, interloquendo pronuneiavit, dietum episcopum Tusculanım bene 
ae legitime pronuneiasse et interloeutum fuisse et esse nc pro parte 
ipsorum Hermanni et Bertholphi ab eo male et perperam appellatum. 








1321 October 2. EJ 


Nosque ad tuam instanciam dieto Incobo cardinali comisimas, ut resu- 
meret et andiret negofinm xupradietum nobisque postmodum illud re- 
ferre euraret, Comparentibus siquidem. posten in ipsims Incobi cardi- 
malis preseneia te ae magisto Tohanne de Roeen asserente se procura- 
torem dietorum Menfredi Hermanni et Bertholphi et petente ab eodem 
Iacobo eardinali se admitti eorum nomine ad opponendum eontra te 
erimina et defectus teque ex adverso proponente ipsum lohannem 
eornm nomine admittendum mon esse, pro eo quod iidem Menfredus, 
Hermannus et Bertholphus in veniendo ad sedem predietam formam 
eonstitneionis huimsmodi non servarant, nc petente decerni ipsos prop- 
terea de inre exeluso& existere n totali persecutione negotii supradieti, 
tandem idem lacobus eardinalis, eum idem Hermannus fuisset rebus 
interim humanis exemptus, prefatum Bertholphum, eum sibi legitime. 
constaret, ac dietum Menfredum formam constitucionis prediete non 
servasse, interloquendo pronunciavit, ipeum Bertholphum contra te in 
huinsmodi negotio admittendum non esse et ab omni prosecntione 
huiusmodi negotii fore prorsus exelusum, nulla de dieto Menfredo in 
huimsmodi sua interlocutoria habita mentione. Eodem namque Ber- 
tholpho ab huiusmodi interloeutoria ipsius lacobi eardinalis ad sedem. 
appellante predietam, dilectus filins noster Neapoleo S. Adriani dia- 
conus cardinalis a nobis eidem Iacobo ad instantiam ipsius Bertholphi 
in eiusdem appellaeionis eauea nb eodem laeobo per ipsum Berthol- 
phum, mnt predicitur, interieete datus ndiunetus, eum dietus Iacobus 
eognieioni eause apellaeionis eiusdem interesse non posset seque super 
hoc legitime exensasset, rite in huinsmodi appellacionis enusa precedens. 
et cognitis eimsdem appellationis eause meritis et iuris ordine obser- 
vato, interloquendo pronunciavit, predietum laeobum eardinalem bene 
€t legitime pronuneiatum fuisse et esse ae per dietum Bertholphum ab 
eo male et perperam appellatum. Cumque dietus Bertholphns ab hu- 
iusmodi interloentoria ipsius Neapoleonis ad nostram audientiam ap- 
pellasset, nos eidem Neapoleoni super hoe dietum Guillermum cardi- 
malem duximus adiungendum, Qui de voluntate ipsius Neapoleonis 
in eiusdem appellationis eausa ab huiusmodi interlocutoria lata per 
Neapoleonem prefatum ad sedem apostolieam interieete procedens le- 
gitime, prefatam interloeutoriam ipsius Neapoleonis exigente iusticia. 
wenlürmayit. Cumque faeta nobis fuisset per eundem lacobum de 
mandato nostro super predietis omnibus relacio plenaria, nos tue per- 
sone merita per eosdem episcopum, Guillermum et lacobum cardinales 
examinari feeimus diligenter, et faeta nobis per eos super hiis rela- 
cione plenaria et fideli, quia invenimus, dictum Menfredum formam 


980 1331 October 35. 


constitutionis prediete minime observasse et mie or 
iere, si quod sibi ex electione ipsa quomodolibet 

diese, dictam electionem de co habitam et quiequid ex ea secmtum- 
extitit, irritum decernimus et inane, electionem vero tuam comperimus. 
fuisse de persona ydonca canonice celebratam, eam de fratrum mo- 
strorum consilio anetoritate apostolica ducimus confirmandam, prefi- 
cientes te dicto Monasterio Bruwilrensi in abbatem, euram et admi- 
mistrationem ipsims monasterii in spiritnalibus et temporalibus plenarie 
committendo .... Dat. Avinione X kl. novembris ammo sexto. 

In e, m. dilectis filiis priori et conventui monasterii Bruwilrensis 
ord. S. Bened. Colon. dioc. salutem. — Aftenta meditacione pensantes 
dispendia ete. usque proficiet inerementis. Quocirca universitati vestre 
per apostoliea seripta mandamus, quatinus eundem abbatem tamquam 
patrem et pastorem animarum vestrarum devote reeipientes et honeste 
tractantes et exhibentes eidem obedientiam et reverentiam debitam 
et devotam, eius salubria monita et mandata suscipientes ilariter et 
efficaciter adimplere curetis. — Alioquin sentenciam, qunm idem abbas 
rite tulerit in rebelles, ratam habebimus et faeiemus auctore domino 
usque ad satisfactionem condiguam inviolabiliter observari. Dat, nt 
supra. 

In e. m. dilectis filiis universis vasallis monasterii Bruwilrensis . . . 

Reg. 73 f. 211—914 nr. 878. 


587. 1321 October 25. Avignon. 


lohannes XXII Bernardo nato Arnoldi Mulhardi confert ecclesie 
S. Marie de Aquisgrano Leod. dioe. eanonieatum eum prebenda ad 
presens vacante vel proxime vacatura. 
Laudabile testimonium ,.. Dat. Av. VIII kl. novembris a. sexto. 
In e. m. episcopo Brixinensi et B. Marie et S, Servatii Traiee- 
tensis Leod. dioc. ecelesiarum decanis. 
Beg. 78 f. 5T mr. 104, 


588. 1321 October 25. Avignon. 

[lohannes XXII) Arnoldo abbati monasterii Bruwilrensis ordinis. 
8. Benedieti Coloniensis diocesis. 

Pridem monasterio. Bruwilrensi ordinis 8. Benedicti Coloniensis 
diocesis abbatis regimine deslituto, nos ad personum tuam mohis de 
religionis zelo, vite ae morum honestate aliisque virtutum meritis 
multiplieiter comurendatam nostre mentis aciem dirigentes, te de fra- 


E 





1321 November 28, 281 


Arum nostrorum consilio et apostolice plenitudine potestatis in abbatem. 
prefecimus monasterii prelibati, curam et administrationem. ipsius in 
spiritualibus et temporalibus tibi plenarie committendo. Cum autem 
per venerabilem fratrem nostrum Raynaldum Ostiensen episcopum tibi 
fecerimus munus benedictionis impendi, diseretioni tue per apostolien 
seripta mandamns, quatinus ad prefatum monasterium fue eure eom- 
missum cum plenitudine nostré gracie et benedictionis accedens, sie 
illad iuxta datam tibi a deo prudentiam salubriter et prudenter regere 
curamque et administrationem prefatas zerere solicite studeas, quod 
ipsum monasterium sub tuo ministerio felicibus annuente domino pro- 
ficiat inerementis tuque proinde retribucionis eterne premium et apo- 
stoliee sedis graeinm uberius assequi mercaris, Dat, Avinione VIII kl. 
novembris a. sexto. 


Heg. 73 f. 908 nr. 569. 


589. 1321 November 28. (Avignon.) 

Servitium monasterii Bruwälrensis. — XXV card, 

Item eodem die [XXVHI m. novembris a. MCCCXXI]. dominus 
Arnoldus abbas monasterii Bruwilrensie Colon. dioe. promisit pro com- 
meni servieio II flor. auri et quinque consueta servieia persolvere, 
medietatem videlieet hine ad unum annum proxime eomplendum et 
aliam medietatem ad unum alinm annum extune sequentem. 

Oblig. et Solut. & f. 29; similiter Oblig. et Solut. 6 (134) f. 41. 








590. 1321 December 8. Avignon. 


lohannes XXI arehiepiseopis Coloniensi et Treverensi eorumque 
suffraganeis destinat bullam auam „Exurgat deus". 


Reg. 78 f. T! et 9. mr. 98 et 29. 


*59L 1322 Januar 11. Avignon. 


lohannes XXII seolastico. eccl, B. Marie ad gradus Colon. man- 
dat, quatinus bona domui S. Antonii Coloniensi ord, 8. August. illi- 
vite distraeta vel alienata ad ius et proprietatem eiusdem domus le- 
gitime revocare procuret. 

Ad audientiam. nostram pervenit ,.. Dat. Avin. HE idus ia- 
nuarii a. sexto. 





se 1899 Februar 9. 


Or. membr. cum plumbo. pend. 56 pln ad ein r 
In plica ad dextr.: W. do Carraione. — Paris, De 
ur. d, — Begestum in arch, civit. Colon. Inrentar. nr. 108. 


*5892. 1322 Februar 9. Avignon. 


Johannes XXII abbati S. Tacobi Leod. et S. Adalberti extra 
muros Aquensis uc S. Sereatii Traiectensis ecclesiarum. decanis. 
mandat, quatinus. decernant, an. ecclesia Assindensis vigore privilegii 


papalis sit exempta a solvenda decima. triennali, quam. imposuit. 


synodus. diocesana. 


lohannes .... , abbati monasterii Saneti Iacobi. Leodiensis et . 
Saneti Alberti extra muros Aquenses ae.. Saneti Servatii Traiectensis 
ecclesiarum deeanis . . . 

Suo nobis dileete „.. abbatissa et capitulum secularis ecclesie 
Assindensis ,.. petitione monstrarunt, quod, eum Conradus de Rennyn- 
bereh subdecanus et Gerardus de Lymbureh eanoniens eeclesie Colo- 
niensis asserentes se fore eolleetores decimarmu per triennium impo- 
site (!) ut dieebant, elero eivitatis et diocesis Coloniensis in synodo 
. archiepiscopum Coloniensem pro meeessario subsidio diete 
ecclesie Coloniensis faciendo per eundem archiepiscopum deputati et 
quod dietus archiepiscopus eis contradietores per censuram ecelesiasti- 
eam vompescendi concesserat potestatem, dietis abbatisse et capitulo 
*eleie mandassent, ut deeimam primi anni de fruetibus et redditibus. 
ipsius ecelesie Assindenais ipsis juxta taxntionem antiquam infra certun 
terminum solvere proenrarent.... ex parte dietarum abbatisse et ea- 
pituli fuit eoram eisdem colleetoribus exeipiendo propositum, quod 
emm ipsi (!) et dieta eorum (!) ecelesia ab huinsmodi decimarum pre- 
statione et aliis quibuscumque exactionibus talliis et colleetis per mr« 
ehiepieeopum Coloniensem, qui est pro tempore, elero predieto impo- 
mendis per speeiale privilegium apostolice aedes exempti ... fuissent 
eoncessionis privilegii supradieti, prout per exhibitionem privilegii au- 
pradieti et alins erant legitime probare parati, huiusmodi mandato 
ipsorum eolleetorum in hne parte parere minime temebantur,.. Quare 
ab eisdem humiliter petierunt, ut mandatum. huiusmodi, quatenus illud. 
de faeto fecerunt, revocarent, et quin dieti eolleetores ipaos super hoe 
audire eontra iustieiam denegarunt, ipse . . . ad &edem apostolicam 
appellarunt. Quocirca diseretioni vestre ... mandamus, quatinus vo- 











1322 Februar 15. 388 


eatis, qui fuerint evocandi, et auditis hine inde propositis, quod instum 
fuerit, appellatione remota. decernatis , . 

Quod si non omnes hiis exequendis potueritis Interesse, duo 
vestrum ea niebilominns exequantur. Dat. Avin. V idus. februarii p. 
n. a. sexto, 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad viniste 19, Na Cap. 


In plica ad doxtr.: Bi anus, TA dorso: Tohannes de Nivenheym. 
Düsseldorf. Arch. reg. Stift Essen nr. £79. 


598. 1322 Februar 15, Avignon. 


Johannes XX1I abbati monasterii. in Grunawe Trever. dioc. 
mandat, quatinus clerum. Maguntine dioc. absolvat. a sententiis in 
eum a nuncio apostolico prolatis ez eo, quod. providere non curarunt 
de erpensis et de salco conductu, dicti. nuncii. eiusque. familiarium. 

|lohannes XXII] abbati monasterii in Grunawe Trever. dioc. 

Dudum dileetue filius magister Gabriel de Fabriano... apostolice 
sedis nuneime de Boemie et Polonie partibus . . , redeundo per eivi- 
tatem et diocesim Maguntinam transitum faciens, quia clerus civitatis 
et diocesis predietarum ... per ipeum nuncium, ut asseritur, requisiti, 
quod de suis et familiarium suorum expensis necesearíis neenon et de 
Becuro eondnetu, quo ipse propter guerrarum discrimina, que tune in 
illis partibus ingruebant, plurimum indigebat, providere, aient dieit 
dietus nuncius, non curarunt, suspensionis a divinis et ingressu ecelesie 
in singulares personas et interdieti in ecclesias et monasteria. eorundem 
se asserit anctoritate apostoliea senteneias promulgasee, quamvis ipsi, 
quod propter dietas guerras de seeuro eonduetu nequibant dieto mun- 
tio providere, sed eidem per suas litteras exeusasse et pro diclis ex- 
pensis certam summam pecunie obtulisse, quam recipere recusavit, et 
propter hoc ad sedem apostolicam appellasse dicantur. Verum eum 
*lerus predieti de certa quantitate pecunie, quam pro dictis expensis 
et conduetu dietus nuncius expenderat de pecunia, quam de dietis 
partibus ad nostram cameram deferebat, nuper satisfecerint eidem cn- 
mere competenter, discretioni tue... mandamus, quatinus dictas sen- 
teneins... necnon interdietum ,.. studeas relaxare. Et nichilominus 
super irregularitate, si quam in locis interdictis vel aliis sic ligati ce- 
lebrando divina vel immiscendo se ilis forsitam contraxerunt, cum eis 
auetoritate dispenses Dat. Avin. XV kl. martii a. sexto. 

Bag. 118 f. 79" nr. 275. Kader litere repetuntur [.73 nr. S79 sub 
dat: Aviu, XV kl, aprilis a, VI. 


234 1322 März 17. 


594. 1322 März 17. Avignon. 


Universis ete. Gasbertus ete. Universitati vestre tenore presen- 
tiun innotescat, quod, cum abbatissa et capitulum ecclesie Assindensis 
Colon. dioc. teneantur dnos florenos auri singnlis annis ratione census 
ecelesie Romane persolvere, fatemur, quod censum ipsum, videlicet 
sex florenos auri pro tribus annis in kalendis martii proxime preteritis 
terminatis per manus magistri Iohannis de Nivennem clerici procura- 
toris earum camere domini summi pontificis assignari fecerunt... Da- 
tum Avin. die XVII martii anno ind. et pont. predictis [MCCCXXIIJ. 


Oblig. et Solut. 7 (316) f. 34: similiter Introit. et Exit. 43 f. & et 
Oblig. et Solut. 5 f. 133. 


595. 1322 April 24. Avignon. 


lohannes XXII Gerlaco de Lymburg confert ecclesie Monaste- 
riensis canonieatum eum prebenda ad presens vacante vel proxime 
vacatura, non obstante quod obtinet eanonieatum et prebendam in 
eecl S. Mauricii extra muros Monasteriensen. 

Multiplieia tuarum virtutum merita.... Dat.Avin. VIII kl. maii 
a. Sexto. 

In e. m. decano et thesaurario Verdensis Coloniensis diocesis et 
magistro lacobo de Mutina canonico Cameracensis ecclesiarum capel- 
lano papali. 

Reg. 78 f. 481 nr. 1405. 


596. 1322 April 24. Avignon. 


lohannes XXII Engilberto dieto Durcarst confert ecelesie B. 
Marie ad gradus Colon. dioc. eanonieatum reservatque prebendam, 
si qua in eadem ecclesia vacat ad presens vel quam primum eam 
vacare contigerit. 

Ad illos libenter dexteram... Dat. Avin. VIII kl. maii a. sexto. 

In e. m. abbati monasterii Tuiciensis Colon. dioc. et decano S. 
Gerconis Coloniensis ae Iacobo de Mutina canonico Cameracensis eccle- 
siarum capellano papali. 

Reg. 78 f. 481 nr. 1106. 





597. 1322 April 24. Avignon. 


lohannes XXII Cristiano de Stumbil confert ecclesie Carpensis 


1892 April 94. 385 


Colon. dioe. eanonieatum eun prebenda ad presens vacante vel pro- 
xime vacaturm. 

Apostolice sedes copiosa benignita. Dat. Avin. VIII. kl. maii 
n. sexto. 

In e. m. magistro Ineobo de Mutina eapellano nostra Camera- 
eensis et Alexandro de Lynepe ae Gerardo de Humburg Coloniensis 
canonicis eeclesiarnm. 

Heg. 73 f. 480 nr. 1404. 


598. 1322 April 24. Avignon. 


[lohannes XXII] Walramo de Lymburch confert ecelesie Wer- 
"densis Coloniensis dioe. canonicatum reservatque prebendam. 

Suffragantia tibi merita probitatis ,, . Dat. Avin, VIII kl, maii 
a. sexto, 

In e. m. abbati monasterii Simbergensis (!) et deenno in Dasil- 
dorpe Colon, dioe. ae magistro Incobo de Matinn enpellano papali 
eunonieo Cameracensis ecelesiarum. 

Reg. 63 f. 481 nr. 1407. 





599. 1322 April 24. Avignon. 

lohannes XXI Tilmanno de Weulkovem (!) confert ecelesie S. 
Georgii Coloniensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Suffragantia tibi merita probitatis... Dat. Avin. VIII Kl. mail 
n. gexto. 

In e. m. thesaurario S. Severini Coloniensis et [acoho de Mutina 
eapellano papali Cameracensis ac Gobelino Wevelkoven Coloniensis 
canonieis ecelesiarum. 

Tteg. 73 f. 481! nr. 1408, 


900. 1322 April 24. Avignon. 


lohannes XXI lacobo Amelii de Tuieio confert ecclesie SS. 
Apostolorum Coloniensis canonicatum, prebenda vero eidem reservat, 
Ad illos libenter dexteram ,.. Dat. Avin. VIII kl. maii a. sexto. 
In e, m. abbati monasterii Tuiciensis Colon, dioc, et decann 8. 
‚Gereonis Coloniensis ac Taeobo de Mutina capellano. papali. Camera- 
pensis eanonico ecclesiarum. 
Reg. 73 f. 481 nr. 1409. 


1822 April 4. 
601. 1322 April 24. Avignon. » 


lohannes XXII lobanni de Hystrelt confert ecclesie Zefliceneis 
Coloniensis dioe, eanonieatum reservatque prebendam, nom obstante 
quod defeetnm natalium patitur de soluto genitus et soluta et quod in 
ecelesia Xanetensi eiusdem. diocesis eanonicatum et prebendam ae de- 
ennatum, quorum früetus ... viginti marcharum argenti d 
taxationem decime valorem sonum, ut idem asserit, non excedunt, ex 
dispensatione apostolica obtinet, 

Personam tuam... Dat. Avin. VIII kl. maii a, sexto, 

In e. m. Reyssenai et Vescelelens Colon dioe, deeunis a magistro: 
Incobo de Mutina eapellano papali eanonico Cameracensi. 

Reg. 73. f. 420 nr. 1495, 


602. 1399 April 98. Avignon, 
lohannes XXII Waltero de Rebeke legum professori confert ec- 
clesie Treverensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 
Literarum scientia, vite ac morum honestas ,.. Dat. Avin. HIE 
kl. maii a. sexto. 
Reg. 73 f. 256 nr. 732. 


"603. 1322 Mai 4. Avignon. 

lobannes XXII abbati monasterii Veterismontis et preposito. Rey- 
sensis ac decano Xanetensis ecclesiarum Colon. dioc. mandat, quatinus 
decidant litem. exortam inter iudices scabinos et commune civitatis 
Coloniensis ex una parte et commendatorem frairesque hospitalis B. 
Marie Theotonicorum Iherosolimitani ac magistram et conventum mo- 
nasterii S. Clare Coloniensis ex altera de nonnullis rivalis ad civi- 
tatem predictam defluentibus. 

Exposuerunt nobis iudieis... Dat. Avin. ILI] nonas maii p. m. 
a. sexto. E 

Or, membr. eum plumbo pend. Sub plica ad sinistr p. qe Cap-z 


In plica ad. dexir Rae Camalore. In dero: Henricus Epn e 
R, bull. M. de Viterbio. — Arch. civif. Colon. nr. 1035, Q. IV. ur. 88. 


604. 1322 Mai 18. Avignon. 
[lohannes XXI] arehiepiseopo Salzebnrgensi Coloniensi Magun- 
tino Treverensi Bremensi et Magdeburgensi eorumque suffraganeis, 





18997Mai 98. 98 


„Dudun eum in nostram et fratrum nostrorum dednetum fuisset, 
fama devulgante notieiam, quod Romano imperio vacante, sieut tunc 
adhue per obitum quondam Henriei imperatoris vacare dinoscitur, ad Ro- 
manum pontifieem, cui im personam B. Petri terreni simul et celestig 
imperiü iura deus ipse commisit, imperii predieti iurisdietio regimen 
ac dispositio devolvuntur et en. ipse eiusdem imperii vaeatione durante 
per se ipsum vel per alium seu alios exereuerat in imperio memorato, 
Nonnulli tamen in Italie partibus ... nomen officii, quod ipso impe- 
ratore vivente ex illius commissione gerebant in certis terris territoi 
sive loeis post decessum eius absque nostra et apostoliee sedis petita. 
vel obtenta licentia retinere sibi et nonnulli etiam de novo assumere, 
quod non gesserant aut gestum antea postenque dimissum reaumere 
temerariis presumpserant ausibus,* 

Cum supraseriptis eomninnicat papa sententias a se contra huius- 
modi retinentes et assumentes prolatas, Dat. Avin. XV kl. iunii a. 
sexto, 

Heg. 111 f. 74 nr. 282 


604. 1522 Mai 28. Avignon. 


lohannes XXII de Siberg Coloniensis dioe, et S. Albani extra 
muros Maguntinenses ae S. Iacobi extra muros Leodienses monasteriorum 
abbatibus mandat, quatinus abbati et conventui monasterii Veteris 
montis Cistere. ord. Colon. dioe. tanquam eonservatores et indices 
effeneis defensionis presidio assistentes, non permittant eos molestari 
ab oeeupatoribus bonorum et iurium monasteri, euiuseumque status 
et condicionis oceupatores molestatores et contradictores auetoritate 
apostoliea appellatione postposita! compescendo. 

Militanti eeclesie lieet. immeriti.., Dat. Avin. V kl. iunii a, sexto. 


Reg. 78 f. 18% nr. 308. 


605. 1322 Mai 28. Avignon. 


lohannes XXII S. Andree Wormaciensis et S. Trinitatis ac S. 
Ammalis Metensis diocesium decanis mandat, quatinus abbati et con- 
ventui monasterii in Otteburg Cisterciensis ordinis Maguntine diocesis 
tamquam  constervalores et iudices efieneis defensionis presidio awi- 
sientes, non permittant eos molestari ab oceupatoribus bonorn et 
iurium monasterii, oceupatores et molestatores et eontradietores euius- 





238 1822 Mai 28. 


cumque status et condicionis auctoritate apostolica appellatione post- 
posita compescendo. 
Militanti ecclesie licet immeriti... Dat. Avin. V kl. maii a. sexto. 


Heg. 73 f. 139 nr. 368. 


607. 1322 Mai 28. Avignon. 


lohannes XXII Herbipolensi et S. Marie ad gradus Maguntinensis 
ac S. Marie ad gradus Coloniensis ecclesiarum decanis mandat qua- 
tinus abbati et conventui monasterii in Ebirbach Cisterc. ord. Magunt. 
dioc. conservatores et iudices deputati etc. ut in immediate precedenti. 
Militanti ecclesie licet immeriti... Dat. Avin. V kl. iunii a. sexto. 


Reg. 73 f. 140 nr. 368. 








608. 1322 Mai 28. Avignon. 


lohannes XXII Coloniensi Padeburnensi ac S. Bartholomei Fran- 
kenfordensi Maguntine dioc. ecclesiarum decanis mandat, qnatinus 
abbati et conventui in Hegene Cisterc. ord. Magunt. dioc. conserva- 
tores et iudices deputati efc. ut in secundo precedenti. 

Militanti ecelesie licet immeriti ... Dat. Avin. V kl. iunii a. sexto. 


Reg. 73 f. 140 nr. 868. 


*609. 1322 Mai 28. Avignon. 


Iohannes XXII Herbipolensis et S. Marie ad gradus Maguntinensis 
et S. Marie ad gradus Colon. eccl. decanis mandat, quatinus abbati et 
eonventui monasterii in Erbach Cistere. ord. Magunt. dioc. conserva- 
tores et iudices deputati efc, ut in tertio precedenti. 

Militanti ecclesie licet immeriti... Dat. Av. V kl. iunii p. n. a. 
sexto. 

Wiesbaden. Arch. reg. Kl. Eberbach nr. 566. Or. membr. cum 
plumbo pendente, cum pluribus apografis in diversis instr. con- 
tentis nr. 567. Insertum in instrum. a Gerlaco archiepiscopo Ma- 
guntino datum d. 16. mensis augusti a. 1360. Insertum in instrum. 
notarile membr. d. d. 3. Oct. 1520. — Hossel, Urk.-B. der Abtei Eber- 
bach H nr. 776. 


1892 Mai 98, 959 


610. 1322 Mai 28. Avignon. 


Tohamnes XXI Herbipolensi et S. Marie ad Gradus Magunt, ac 
Vetslariensi Trever. dioc. ecclesiarum. decanis mandat, quatinus abbati 
et monasterio in Arnsburg Cistere. ord. Magunt. dioc. tanquam con- 
servatores et indices deputati efc. ut in quarto precedente. 

Militanti eeclesie licet immeriti... Datum nt supra. 

Reg. 73 f. 140 nr. 268, 


611. 1322 Juni 1. Avignon. 

lohannes XXII cam Ottone nato quondam Cunonis* de Clivis 
comitis de Hilkerode scolari Colon. dioc. de coningato et solnta ge- 
mito dispensat super defectu natalium, ut possit ad ordines promoveri 
et ecclesiastienm beneficium, etiam si curam habeat animarum, licite 
obtinere. 

lllegitime genitos, quos... Dat. Avin. kl. iunii a. sexto. 

Reg. 72. f. 506 nr. 1486, 


612. 1322 Juni 20, Avignon. 


lohannes XXII episcopo Osnaburgensi dat facultatem dispen- 
sandi eum mobili viro Rodolpho domino castri Deilylte eins dioc. et 
mobili muliere [ntta nata quondam Ottonis de Linenhorst, qui igno- 
rantes, quod inter eos consanguinitatis in quarto gradu impedimentum 
existeret, matrimonium contraxerunt et multiplicem prolem proerearant. 
Sedis apostolice providentia ... Dat. Avin. XII kl. iulii a. sexto. 

‚Reg. 78 f. 499 nr. 1464; Re. 288. 


613. 1322 Juni 6. Avignon, 


[Iohannes XXII] Iobanni de Clevis decano ecclesie Coloniensis 
eapellano nostro. 

Exigentibus tue devotionis et probitatis meritis votis tnis libenter 
awonnimus et petieiones tuns, quantum eum deo possumus, favorabiliter 
exaudimus. Hine e&t, quod nos certis ex causis legitimis nobis ex- 
positis, que ad id nostrum animum rationabiliter induxerunt, tuis de- 
votis supplicationibus inclinati, ut tu, qui de prosapia nobili originem 


a) Cinionis in reg. 
"Vatk, Hegosten I, 19 


— 


390 1892 Juni 93. 


traxisti quique in minoribus dumtaxat ordinibus constitutus existis, ra- 
tione decanatus, quem in ecclesia Coloniensi ohtines, eui enra. imminet 
animarum, non tenearis usque ad triennium ad suscipiendum aliquem. 
saerum ordinem neque ad id a quoquam compelli possis invitus, gene- 
rnlis consilii et quibuslibet aliis . . . constitneionibus. . . ef consne- 
tudinibus prefate Coloniensis ecelesie. enmtrariis nequaquam. obstanti- 
bus, auetoritate tibi preseneium indulgemus, proviso quod idem deca- 
malus debitis interim. non frauditur obsequiis et animarmm eura in eo 
nullatenus negligatur. 

Nulli ergo ete. nostre eoncessionis ete, Datum Avinione II nonas 
iulii a. sexto. 

Heg. 78 f. 381 nr. 933. 


614. 1322 Juni 22. Avignon. 

lohannes XXI episeopo Leodiensi et S. Pantaleonis Coloniensis 
ae S. Pauli Traieetensis monasteriorum abbatibus mandat, quatinus 
abbati et conventui monasterii de Alna Cistere. ord. Leod. dioc. efli- 
cacis defensionis presidio assistentes conservatores et indices deputati, 
mon permittant eos molestari ab oceupatoribus bonorum et iurium mo- 
nasterii, 

Militanti ecelesie... Dat. Avin. XI kl. augusti a. sexto. 


Reg. 78 f. 189 nr. 868. 


615. 1322 August 1. Avignon. 

Johannes XXII archiepiscopo Coloniensi mandat, quatinus cum 
Emundo milite et Hilla de Arre, qui ignorantes, quod inter eos 
affinitatis impedimentum ewistebat, matrimonium contrawerunt, die- 
penset, ut in sic contracto licite valeant remanere, prolem susceptam. 
et suscipiendam legitimam nunciando. 

[Iohannes XXII] arehiepigeopo Coloniensi. 

Paterne pietatis affeetu ... Porreete siquidem nobis dileeti filii 
Emundi militis et dileete in Christo filie Hille de Arre mulieris tue 
diocesis peticionis series continebat, quod dum olim inter eundem mi- 
litem ex parte una et parentes diete Hille ex altera discordia et 
guerre magne, ex quibus bonorum multorum ineendia et diversa homici- 
diorum genera provenisse nosenntur, euborte fuissent proeurante ma- 
lorum omnium incentore, tandem amieormm eomunium interveniente. 
iraetatu nd sedandam discordiam et guerras huiusmodi ac obviandum 


1922 August 1. 291 


perieulis et malis innumeris, que poterant exinde verissimiliter pro- 
venire, premissis bannis inxta morem patrie matrimonium invieem com- 
imxerunt, ignorantes penitus aliquod fore obstaculum inter eos, quod 
posset huiusmodi matrimonimm impedire.. Ae demum annis pluribus 
insimul habitantes multiplieem prolem ex huiusmodi matrimonio sus- 
ceperunt. Verum quia matrimonium ipsum, pro eo quod quondam 
lohannes prior vir einsdem Hille, sient demum ad eorundem militis et 
Hille pervenit notieium, in quarto consanguinitatis gradu attinebat 
militi memorato, non potest de iure subsistere et ex separatione 
ipsius, si fleret, scandala et incendia plurima ac homieidia peiora 
prioribus dieteque prolis dispersio provenirent et nichilominus idem 
miles propter multitudinem et poteneiam amicorum diete Hille mortem. 
evadere non valeret, iidem miles et Hilla nobis humiliter supplicarunt, 
ut providere ipsis et diete proli super hoe de oportune dispensacionis 
beneficio dignaremur. Nos igitur, qui libenter singulorum fidelium sa- 
lutem appetimus et paeis eomoda proeuramus, eupientes, ut per nostre 
providencie studium buiusmodi scandalis et incendiis ac homieidiis 
obvietar dietorumque militis et Hille salus proveniet animarum, tibi, 
qui de predictis facilius habere poteris notieiam pleniorem, per apo- 
stoliea seripta committimus et mandamus, quatinus, si est ita, cum 
milite ae Hilla predietis, ut impedimento consanguinitatis huiusmodi 
non obetante in eodem sie eontraeto matrimonio lieite remanere va- 
leant, auetoritate nostra studeas dispensare, prolem susceptam et sus- 
eipiendam ex ipso legitimam nunciando, Datum Avin. kl augusti 
anno sexto, 
‚Reg. 78 f. 499 nr. 1463 Br. 989. 


616. 1322 August 1. Avignon. 

lohannes XXII archiepiseopo Coloniensi mandat, quatinus enm 
Cmone de Pirne et Aleide filia qnondam Christiani de Marken, qui 
Ágnorantes, quod quarto consanguinitatis gradu inter se coniuneti erant, 
matrimonium contraxerunt et prolem ex eo procrearunt, dispenset, 
«quatinus non obstante impedimento dieto in matrimonio predieto licite 
remanere valeant, prolem susceptam et suseipiendam ex eis legitimam 
wanciando, 

Exhibita nobis dileeti.., Dat, Avin, kl, augusti a. sexto. 

‚Reg. 79 f. 505 nr. 1487, 


1892 August 93. 


617. 1322 August 23. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopis et episcopis necnon principibus 
Alamunnie ac Ludovico in regem. Romenorum. electo mandat, qua- 


tinus fratribus hospitalii S. Iohannis ferosolimitani assistant. ad- 
versus [udeos usurarios. 

[Iohannes XXII] venerabilibus fratribus universis archiepiscopis et 
episcopis ne aliis ecclesiarum prelatis per regnum Alamanie constitutis, 

Inter ecelesinsticos ordines in domo domini militantes constat. 
ordinem hospitalis S. Iohannis Terosolimitani specialibus elarere virtu- 
tibus deo quidem gratis et fidelibus christianis aceeptls, eum pro- 
fessores ipsius per regulares observantias laudabiliter incedentes et 
contra erueis hostes personarum perienla non timentes, laboribus su- 
doribus et vigiliis ac expensarum profluviis ad ipsorum confusionem. 
hostium et augmentum eatholiee fidei non indulgent. Spectat igitur 
ad Romanum pontificem ordini et professoribus ipsis in oportunitatibus 
eorum assistere ipsosque in eorum iustis et raelonabilibus peticionibus. 
eonfovere. Exhibita siquidem nobis pro parte dilectorum filiorum . . 
magistri et fratrum hospitalis eiusdem peticio eontinebat, nonnullos 
esse Iudeos per regnum Alamanie constitutos, multas a personis, do- 
mibus et locis hospitalis eiusdem extorsiese pecuniarum summas per 
usarariam pravitatem. Et cum iidem magister ot fratres intendant ct 
velint a dietis ludeis iusticia mediante repetere predietas peeunie 
summas ultra sortem extortas, nobis humiliter supplicarunt, ut eis in 
premissis assistere per apostoliee sedis providentiam dignaremur. Nos 
itaque ordinem et magistrum ac fratres eosdem paternis brachiis am- 
plectentes et cupientes, ut a dampnis et incomoditatibus gravibus pre- 
serventur, eorum supplientionibus inelinati, universitatem vestram ro- 
gamus et hortamur attente, per apostolica vobis scripta mandantes, 
quatinus eisdem magistro et fratribus vel procuratoribus eorundem 
ipsorum nomine repetentibus ac exigentibus n dictis Iudeis usuras a 
dietis domibus personis sem locis ultra sortem, ut prefertur, extortas 
[assistatis] et quod ipsi Iudei ab huiusmodi extorsione desistant, vos 
aut vestrum aliquis per vos sen alium aut alios, cum, sicut nostis, 
divino et humano iure sint usure probibite, Tudeos ipsos in vestris 
civitatibus et diocesibus constitutos, quominus usuras restituant preli- 
batas, amore instieie ne ob reverentiam apostolice sedis et nostram 
favoris vestri suffragio nullatenus protegatis, ut ab ipsis assistencie 
vestre brachio non proteetis iidem magister et fratres effectam debitum. 
iusticie consequantur et nos, qui id plurimum gratum habebimus et 





1599 August 30. 998 


acceptum, commendare vos et quemlibet vestrum de grate devocionis 
affeetu merito valeamus. Dat. Avin. X kl, septembris anno sexto. 

Dilectis filiis nobilibus viris principibus ducibus comitibus mar- 
chionibus baronibus lantraviis (!) et. militibus ac alis officialibus et do- 
minis temporalibus ipsorumque loca tenentibus per regnum Almanie 
eonstitutis, 

Inter ceclesiasticos ordines ete. ut in proxima superiori usque : 
universitatem vestram rogamus et hortamur in domino, quatinus eidem. 
magistro et fratribus ete. msque: Tudeos ipsos in terris vestris ac dis- 
trietibus constitutos, quominus usuras restituant ete, usque: plurimum 
id gratum habebimus et acceptum, vobis et enilibet vestrum. grata 
possimus impendere merita gratiarmm. Dat. Avin. X Kl. septembris 
anno sexto. 

Carissimo in Christo fllio Ludovieo in regem Romanorum electo. 

Inter eeclesiastieog ordinis ete. ut in seeunda superiori nsque: 
eorum supplicationibus inclinati, magnificentiam tuam rogamus et hor- 
tamur in domino, quatinus eisdem magistro et fratribus etc. usque: 
extorsione desistant, tu per te sem alium nut alios, eum, sient nosti, 
divino et humano iere sint uxure prohibite, ludeos ipsos in terris tnis 
aw distrietibus constitutos, quominus usuras restituant prelibatas, amore 


iusticie et ob revereneiam apostolice sedis et nostram favoris tui suf- 
fragio nullatenus protegas, ut ab ipsis assisteneie tue brachio non 
proteetis iidem magister et fratres effectum debitum iustieie conse- 
quantur et nos, qui plurimum id gratum habebimus et aeceptum, tibi 
grata possimus rependere merita gratiarum, Datum Avin. X kl. 
septembris anno sexto. 

Heg. 73 f. 489—484 nr. HI5—1412. 


618. 1322 August 30. Avignon, 

lohannes XXII cum Carolo rege Franeie et Navarre ae Maria 
worore fohannis regis Boemie dispensat, ut non obstante quarto con- 
sanguinitatis gradu et codem affinitatis gradu, pro co quod Carolus 
dudum cum Blaneha de Burgundia, que prefate Marie quarto consangu- 
initatis gradu similiter iungitur, matrimonium contraxerat, copulari ma- 
trimonialiter valeant. 

Preclare domus inclite Francie... Dat. Avin. HIE kl. septembris 
a. sexto. 

Jieg. 73 f. 40f. nr. 1174; Hx. 202, 





— 


294 1922 September 23. 


619. 1522 September 23. Avignon. 

lohannes XXII Iohanni Hademari de Dusboureh eonfert eeclesie 
Zeflieensis Colon. dioe. eanonieatum reservatque prebendam ad presens 
vaenntem vel proxime vaeaturam. 

Laudabile testimonium . . . Dat. Avin. VIIII kl. octobris a. septimo. 

In e. m. episeopo Paduano et preposito Reyssensis ae decano 
Verdensis Coloniensis diocesis ecclesiarum. 

Reg. 74 f. 99 nr. 87. 


620. 1322 November 8. Avignon. 


lohannes XXII providet ecclesie Traiectensi de persona lo- 
hannis (de Diest) cassata electione Johannis de Bronchorst, qui ob- 
tenta. ab archiepiscopo Coloniensi confirmatione iam ingessit se ad- 
ministrationi dicle ecclesie. 

[Iohannes XXII] Iohanni [de Diest) electo "l'raicctensi, 

„Regimini universalis ecclesie... Olim siquidem quondam la- 
eobo electo Traiectensi, qui in episeopum ... eleetus fuerat et huims- 
modi electio per... archiepiscopum Coloniensem loei metropolitanum 
canonice confirmata, tunc ipaius Traieetensis ecclesie regimini presi- 
dente, nos... provisionem faciendam ca vice diete ecclesie de prelato 
disposicioni nostre VIIII kl. octobris proxime preteriti ... duximus 
specialiter reservandam ... Prefato autem Iacobo viam universe carnis 
ingresso ... prepositi decani capitula et prelati huiusmodi nostre 
reservationis forsan ignari, .. lohannem (de Broncherst) prepo- 
situm ecclesie S. Salvatoris Traieetensis in Traiectensem episcopum 
postmodum elegerunt. Qui huiusmodi electionem per dictum. Colo- 
niensem archiepiscopum confirmari temere proenravit, idemque prepo- 
situs administrationi dicte Traiectensis ecclesie se dicitur ingessisse. 
Nos igitur attendentes electionem ipsius Iohannis et confirmationem 
electionis eiusdem per eundem archiepiscopum subsecutam utpote post 
reservationem nostram attemptatas nullius existere. firmitatis... ad te 
prepositum eeclesie Cameracensis in minoribus dumtaxat ordinibus con- 
stitutum ... direximus oeulos nostre mentis. Quibus ... pensatis, de 


persona tua ... eeclesie Traiectensi ... providemus teque illi in epi- 
scopum prefieimus et pastorem ... Dat. Avin. VI idus novembris a. 
septimo. 


In e. m. capitulo eccl. Traiect.... clero eivitatis et dioc. Traiect. 
»«. populo eivitatis et dioe, Traieet. ... universis vasallis eccl, Tra- 





zu 


1322 November 17, 395 


jeet.... arehiepiseopo Coloniensi, quam papa monet, ut Iohannem 
eleetum et ecelesiam Traieet. eommendntos habeat suique favoris pre- 
„sidio prosequatur. 

‚Reg. 74 f. 128 nr. 328; Brom 610. 


621. 1322 November 17. Avignon, 

Tohannes XXII archiepiscopis et episeopis ne capitulis ecele- 
siarum enthedralium seu eorum vienriis per "reverensem. Maguntinam 
Bremensem Magdeburgensem Gneznensem Salzburgensem ae Bisan- 
tinam et Coloniensem provineias seribit in favorem ordinis hospitalis 
S. Iohannis Terosolimitani. 

Dudum ad relevandum . . . Dat. Avin. XV kl. decembris a. septimo. 

Reg. 74 f. 140. nr, 866. 


622. 1322 Dezember 16. Avignon. 

lohannes XXII [universis] pstriarehis, archiepiscopis, episcopis 
ete, iniungit, quatinus magistrum Petrum Durandi archidiaconum de 
Rivello in ecelesin Tullensi capellanum suum et nuncium ad partes 
Alamannie iam dudum a se distinatum et reversurum ad curiam cari 
lative tractantes, de securo conductu eidem providere eurent. 

Cum nos dilectum filium ,.. Dat. Avin. XVII kl. ianuarii anno VII. 


Heg. 141 f. 957 nr, 1073; Re. 319. 


623. 1323 Februar 13. (Köln.) 


Capitulum ecclesie Coloniensis dat. assensum ad incorporationem 
ecclesie parrochialis in Kempene in monasterium Gladbacense ord. S. 
Bened, Colon. dioc, euius abbati patronatus ius dieti monasterii com- 
petebat, factam ab Henrico archiepiscopo Colon. Bunne d. 20 maii 
a. 1320. 

Cum alias reverendus... Datum anno domini millesimo trecen- 
tesimo vicesimo tertio feria tertia post dominicam Invocabit. 

Reg. Lateran. 41 f. 305. (Insertum in litteras a Bonifatio IX datas 
d. 6, m, iulii a. 1396.) 


624. 1323 Februar 13. (Küln.) 
Philippus prepositus et archidiaconus eeclesie Xanctensis dat 





905 1323 März 9. 


assensum ad ecelesie parrochialis in Kempene incorporationem faelam 
nb Henrico archiepiscopo litteris datis d. 20 maii a. 1320, 
Noveritis quod eum... Dat. a. millesimo trecentesimo. vicesimo 
tertio feria Lertin post dominieam, qua cantatur: Invorabit me. 
dHieg. Lateran, 41 f. 306. (Inserlum in litteras a Bonifatio IX datax 
d. 6 iulii a. 1696.) 


*625. 1323 März 9. Avignon. 


Johannes. XXIT archiepiscopis Coloniensi mandat, quatinus sta- 
tuta. quedam. ab ipso edita de interdicti sententiis in violatores ám- 
munitatis eceleslastice prolatis. mitiget. 

[Iohannes] archiepiscopo Coloniensi salutem et apostolicam bene- 
dictionem. 

Significarunt nobis dilecti filii, iudices scabini eonsules et com- 
munitas civitatis Coloniensis, quod qaedam statuta auetoritate ordinaria. 
edidisti, in quibus inter alia continetur, quod violantes immunitatem. 
seu dotes ecclesiarum, hominem videlieet extrahendo de eis vel eam 
alio modo violando, ipso facto sententiam. exeommunieationis ineurratit, 
et si plures fuerint vel index secularis huiusmodi violentiam. fecerit, 
loeus, im quo tales domicilium habuerint, ipso facto subiaceat inter- 
dicto ei in loco, ubi immunitas luerit lesa, cessetur protinus a divinis 
et quod quilibet locns seu parrochia tuarum civitatis et diocesis, ad 
quem vel ad quam predones raptores et invasores bonorum et rerum 
ecclesiarum vel ecelesinsticarum personarum. pervenerint seu predieta 
spolium vel rapina deducta vel ubi prede ipsins emptor fuerit, ipso 
facto ecelesinstico sit suppositus vel supposita interdieto, et quamdiu 
ibi malefaeti res hulusmodi predieta, spolium seu rapina wel ipsius 
emptor fuerit, cessetur a divinis, et si per triduum ibi steterint, licet 
ex tune recesserint vel ad alia loea se transtulerint vel preda seu 
spolium alio deductum fuerit, nichilominus parrochia seu loeus, in quo 
triduo manserant vel ubi preda consumpta fuerat, per duos menses 
subinceat interdieto, nisi medio tempore fuerit sntisfaetum, prout in 
eisdem statutis plenius dicitur contineri. Cum itaque, sieut dieti in- 
diees seabini consules et communitas nobis significare curarunt, dieta 
eivitas sit spacioen plurimum et diffusa, habens decem et oeto magnas 
parroehias prineipales et multas collegintes ecclesias plurimasque ca- 
pellas et, si tota Colonia censeatur in tali forefacto loeus unus, tota 
per consequens civitas reputabitur interdieta et sic propter forefacta, 
que propter magnitudinem civitatis eiusdem frequenter in aliqua ex 





1923 März 9, 297 


predietis parrochlis eommittantur, vix erit reperire tempus aliquod, in 
quo dieta eivitas non subiaceat interdieto, sieque hulusmodi interdieto 
durante insepulta remanerent in civitate predieta in magna multitudine 
eorpora defunetorum, ex quorum fetore sanorum infeetio sequeretur, 
insontes fraudarentur ecelesiastieis sacramentis, eresceret indevotio 
populi, hereses pullularent et infinita pericula insurgerent animarum, 
magna etiam ct perienlosa exinde scandala possent sequi, ac propterea 
mobis humiliter supplicarint, ut animarum perieulis et scandalis ob- 
viantes, que exinde possint sequi, statuta moderari et mitigare pre- 
dicta apostolica auctoritate dignaremur, nos corum supplicationibus 
inclinati, fraternitatem imam requirimus et rogamus attente, fibi per 
apostolica scripta mandantes, quatinus prudenter attendens, quod tem- 
pore interdieti divina organa suspenduntur et laudes nec etiam sacra- 
menta ecelesiastica ministrantur, ut solent, adolescentes et parvuli par- 
lieipantes rarius sacramentis minus inflammantur et solidantar in fide 
fidelium, tepescit devotio, hereses pullulant et multiplicantur pericula 
animarum, predicta statuta sie studeas temperare, quod ex singulari de- 
lieto. iu uns parte eivitatis commissa íola predicta eivitws non sub- 
iaceat. interdicto, sed pena huiusmodi non extendatar extra parrochiam, 
in qua forefaetum huiusmodi fuerit perpetratum, nisi per rectores iu- 
dices consules scabinos vel officiales civitatis prediete, quocumque 
momine censeantur, excessus prefati fuerint perpetrati, quo casu pre- 
dieta imsuo robore perseverent. Dat. Avin. VIT idus marcii a. septimo. 

‚Reg. 74 f. 921 nr. (19; Ra. 898. = 

Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.; x in 


R. ri 
plica ad dextr.: A. Reatin. In dorso: Iohannes Angeli de Interamp. 
et: R. DOXIIL Arch. civit. Colon, nr. 1233. — Transumpt, in cer- 
Lam Henrici archiep. Colon. d. d. m, 7. Sept, a, 1828, Ibid. nr. 1233, 
Q. IV nr. 117 et nr. H3. 





626. 1323 Mürz Id, Avignon. 


lohannes XXII decano et thesaurario S. Marie Erfordensis Ma- 
guntine dioe. ae Martino de Calonconio canonico Vivariensis ecele- 
siarum mandat, quatinus Reynoldum Schedeman de Hersfeldia clerieum 
dioe. Maguntine, eui ipse confert eapellam S. Martini prope Ander- 
mache Trever, dioc. spectantem ad collationem. abbatis monasterii 
Hirsfeldensis ac vacantem per obitum, ut dicitur, Hermanni de Salmes, 
inducant in eiusdem possessionem corporalem. 


bh 


“298 1923 März 14. 


‚Apostolice sedis eireumspeeta benignitas... Dat. Avin. II idus. 
marcii a. septimo. 
Reg. T4. f. 848 nr. 968. 


627. 1323 April 5, Aschaffenburg. 

Emicho de Spanheim eanonieus Maguntinus apparet testis in do- 
eumento notarili, quo Mathias eleetus Maguntinus deelarat se per pro- 
euratores suos ad curiam papalem missos esse obligatum pro reddi- 
tibus ecelesie Maguntine tempore vacationis eiusdem a papa camere 
apostolice reservatis et a se ipeo perceptis ad solutionem triginta mi- 
liwm florenorum auri eamere apostolice in tribus terminis — 1823 
aug. 1, 1323 nov. 50, 1324 apr. 15 — solvendorum. 

In nomine domini amen. Nos Matbins... Datum et aetum in 
eastro nostro Aschaffenburg ... anno nat. dni. MCCCXXIII ind. VI 
quinta die mensis aprilis... testibus specialiter et rogatis. 

JDocum, orig. membr. notarile, — Arch, Vatic, Armar. C. caps. 9 
fasc. 84 nr. 7. 


628. 1323 April 5. Avignon. 

Iohannes XX 11 Omtele primogenito Iohannig regis Boemie et Blanee 
mate Caroli regis Francie filii comitis Valesii indulget, quod die do- 
minica festum proxime ascensionis dominice subsiquente, qua Marie 
regine Francie debent, sieut asseritur, celebrari coronationis sollempnia, 
possint sollempniter eorundem nuptie benediei. 

Hiis que fidelium... Dat, Avin. nonas aprilis a. septimo. 

Reg. 74. f. 208 nr. 582, 


629. 1323 April 9. Avignon. 
lohannes XXII Omtele nato Iohannis regis Boemie et Blanche 
nate Caroli regis Franele fii comitis Valesii, inclinatus preeibus Ca- 
roli regis, concedit, ut in instanti festo pentheeostes seu die qualibet 
septimane festum ipsum sequentis possint nuptias celebrare. 
Hiis que fldelium ... Dat. Avin. nonas aprilis a. septimo. 
‚Reg. 74 f. 944 nr. 689. 


630. 1323 Mai 17. Avignon. 
lohannes XXL Henrieo de Cervo (Cerno?) confert consideraeione 





Reg. 75 f. 360 mr. 20%, 


633. 1323 Mai 31. Avignon. 
lohannes XXI Iohanni 
S. Mareelli presbiteri cardinalis apostolice sellis legati pro eo suppli- 


cantis confert eeclesie Xanetensis Colon. dioc. eanonieatum, prebendam 
vero eidem reservat. 


Landabile testimonium ... Dat. Avin. II kl. imnii a. septimo. 
In e. m. S. Panthaleonis Colon. et S. Iacobi Leod. monasteriorum 


de Neyle consideraeione Bertrandi tit, 





«o 1323 Mai 31. 


abbatibus et magistro Buxolo de Parma canonico Tornacensi capellano 


peut Heg. 15 f. 367 mr. 9027. 


634. /323 Juni 1. Arignon. 


lohannes XXII Mathie de Daenzwilre confert ecelesie SS. Apo- 
stolorum Coloniensis eanonieatum emm prebenda ad presens vacante 
vel proxima vaeatura. 

Lanudabile testimonium... Dat. Avin. kl. iunii a. septimo. 

In e. m. abbati monasterii Tuiciensis Colon. dioc. et preposito 
Ebredunensis ac magistro lacobo de Mutina canonico Cameracensis 
ecclesiarum capellano papali. 

‚Reg. 75 f. 190° nr. 1508. 


635. 1323 Juni 2. Avignon. 


lohannes XXII Henrico de luliaco confert. consideracione To- 
hannis regis Boemie pro co supplicantis canonicatum ecelesie Mona 
steriensis cum prebenda ad presens vacante vel proxime varatıra, non 
obstante quod in ecelesia S. Marie ad gradus Coloniensi canonicatum 
et prebendem ae parrochinlem ecelesiam de Sterterich Colon. dioc., 
quorum redditus viginti libras Turonensium parvorum secundum iaxa- 
tionem deeime valorem annmum mon excedunt, obtinet. 

Sedis apostolice graciosa benignitas... Dat. Avin. III nonas 
iunii a. septimo. 

In e. m. episcopo Paduano et preposito S. Severini ac deeano S, 
Georgii ecclesiarum. Coloniensium, 

Heg. 74 f. 311 nr. 888. 


636. 1323 Juni 3. Avignon. 

lohannes XXII Nicolao dieto Polono confert ecclesie S. Symeonis. 
Treverensis canonicatum emm prebenda ad presens vacante vel pro- 
xime vaealura, non obstante quod in eccl. Bunnensi Colon. dioc. sub. 
expectatione prebende in emnonieum est receptus, 

Honestatem morum aliaque ... Dat. Avin. III nonas iunii a. 
septimo. 

In e. m. preposito Maguntine et Gerardo de Limbureh ae Hen- 
rieo de Genepe eanoniels Coloniensis ecclesiarum. 

‚Reg. 74 f. 897 nr. 934, 





1892 Juni 12, 901 


637. 1323 Juni 12. Avignon. 

lohannes XXII Friderico. dieto. Goit de Monteclaro, qui adhuc 
beneficium ecelesiastieum, ut asserit, nullum est sssecutus, confert ec- 
elesie "Treverensis ennonieatum, prebendam vero eidem reservat. 

Nobilitas generis, morum decor... Dat. Avin. III idus iulii 
a. septimo. 

In e. m. S. Maximi et S. Mathie ae S. Martini prope muros Tre- 
verenses monnsteriorum abbatibus. 

Heg. 76 f. 368 nr. 9099. 


638. 1363 Juli 90. Avignone. 

Iohannes XXII Iohanni de Naneeyo legum professori, aupplicante 
pro eo Roberto Sieilie rege, confert ecclesie "Treverensis canonicatum 
emm prebenda ad presens vacante vel proxime vacatura, non obstante 
quod in S, Gengulphi Tullensi et S. Deodati ac Romaniensi "Tullensis 
diocesis ecclesiis eanonientus et prebendas obtinet, 

Litterarum scientia, vite ... Dat, Avin. VIE kl. augusti a. 
septimo. 

In e. m. S. Maximini Treverensis et S. Vinceneii Metensis mo- 
nasteriorum abbatibus ae eantori ecclesie Tullensis. 

Heg, 75 f. 108 nr. 1974 


639. 1323 August 98. Avignon. 

Tohannes XXII dispensat eum Ottone mato nobilis viri Symonis 
de Lippia Padeburnensis et Hermengarde mata nobilis viri Engilberti 
comitis de Mareha Coloniensis dioc. supei ipedimento consanguini- 
tatis in quarto gradu. 

Intenta salutis... Dat. Avin. V kl. septembris a. septimo. 

Reg. 75 nr. nr. 1891; Hs, 381. 





640. 1323 September 19. Avignon. 

lohannes XXIL Ade dieto Rost de Hocedorp confert ecelesie 
B. Marie Aquensis Leodiensis diocesis eanonicatum eum prebenda ad 
presens vaeante vel proxime vacatura. 

Affectum benevolentie specialis... Dat. Avin. XIII kl. oetobris 
a. octavo. 


E 1825 September 19. 


In e. m. abbati monasterii de S. Cornelis Imdensis et decano S. 
Marie Traiectensis ac scolastico S. Adalberti Aquensis Colon. et Leod. 
diocesium ecclesiarum, 

Heg. 16 f. 82 nr. 215. 


641. 1323 September 19. Avignon. 

Iobannes XXII Arnaldo de Cerpen confert ecclesie S. Martini de 
Cerpen Colon. dioe. canonicatum cum prebenda ad presens vacante 
vel proxime vaeatura. 

Munificentie apostolice dexteram ... Dat. Avin. XIII kl. octobris 
a. octavo. 

In e. m. preposito Bunnensis Coloniensis et decano ac Sifrido de 
Rennenberch canonico Coloniensis ecclesiarum. 

‚Reg. 76 f. 82 nr. 219. 


642. 1323 November 25. Avignon. 


Iohannes XXII Iohanni de Hoesden confert eccl. S. Andree Colon. 
eanonicatum cum prebenda ad presens vacante vel proxime vacatura, 
non obstante quod in ecelesia S. Iohannis Traiectensi canonicatum et 
prebendam obtinet. 

Meritis tne probitatis... Dat. Av. VII kl. decembris a. octavo. 

In e. m. proposito S. Salvatoris Traiectensis et maioris Engolis- 
mensis ac S. Gereonis Colon. decanis ecclesiarum. 


Reg. 78 f. 286! nr. 872. 


648. 1323 December 25. Avignon. 


lohannes XXII Henrico nato quondam Cononis de Wlpilh militis 
eonfert ecclesie S. Andree Coloniensis canonicatum, prebendam vero 
eidem reservat. 

Nobilitas generis, morum decor. ... Dat. Avin. VIII kl. ianuarii 
a. oetavo. 

In e. m. magistro Bindo de Senis proposito Coloniensis notario 
papali et S. Servacii Traiectensis ac S. Marie Aquensis Leod. dioc. 
decanis ecclesiarum. 


‚Reg. 71 f. U nr. 1019. 


1323 October 9. 908 


644. 1323 October 9, Avignon. 

lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi eiusque suffraganeis 
transmiltit tenorem processus, quo die precedenti Ludovicum de Ba- 
varin infra trium mensium spacium se apostolico presentare conspectui 
iubet eumque, ne administrationi imperii ulterius se ingerat, prohibet; 
mandat eisdem, quatinus dietum processunt in ecclesiis et locis suarum 
diocesium solenniter publicari faciant. 

Attendentes quod .... Dat. Avin. VII idus octobris a. netavo. 

Brom (ex arch. Traiectensi) 698; ef. infra Reg. 1394 Aug. 18. 


645. 1324 Januar d, Avignon. 

lohannes XXI Bocmundo de Sareponte confert celesie Virdu- 
nensis eanonientum enm prebenda ad presens vacante vel proxime va- 
eatura, 

Laudabile testimoninm . ,.. Dat. Avin. nonas ianuarii a. octavo. 

ln e, m. abbati monasterii S. Maximini et decano S. Pauli extra 
muros 'Treverenses ac archidiacono Metensi. 

Reg. 76 f. 236 nr. 707. 


646. 1324 Januar 6. Avignon. 
lohannes XXII Gerardo comiti Inliacensi indulget faeultatem ha- 
bendi altare portatile, super quo, eum cum de loco ad loeum conti- 
gerit profieisei, in locis congruis et honestis liceat eidem pro se et 
familiaribus suis, etiam antiquam illuceseat dies, per proprium vel 
alium sacerdotem. ydoneum missam facere celebrari. 
Devocionis tue sinceritas ... Dat, Avin. VIII idus ianuarii a. 


octavo, 
In e. m. nobili mulieri Elizabet comitisse Iuliacensi. 
Reg. 76 f. 221 nr. 662. 


647. 1324 Januar 5. Avignon. 


lobannes XXII Gerardo comiti luliacensi indulget, nt, cum eum 
ad loea ecelesiastico supposita interdieto declinare contigerit, licite 
sibi pro se et familiaribus snis per proprium vel alium sacerdotem 
ydoneum submissa voce, non pulsatis eampanis, excommunicatis et 
interdictis exelusis, in loeis congruis et honestis missam faeere cele- 





904 1324 Januar 5, 


brari liceat, dummodi idem, sacerdos et familiares ipsi causam non 
dederint interdicto neque id cidem vel eis contingat specialiter in- 
terdici. 
Devocionis tue sinceritas ... Dat. Avio. VIII idus iamarii a. 
octavo, 
In e, m. nobili mulieri Elizabet comitisse Iulincensi, 
Reg. 36 f. 221^ nr. 661. 


648. 1324 Januar 6, Avignon. 


Johannes XXII Elizabeth comitisse luliacensi indulget, ut causa 
devotionis et orationis monasteria inclusarum monialium ordimum quo- 
rumemmque decentibus et honestis nssocintan matronis semel in anno 
libere ingredi valeat, dummodo nee ipsa nee eedem matrone comedant 
vel pernoetent ibidem. 

Devoeionis tue sinceritas... Dat. Avin. octavo idus iamuarii a. 
octavo. 

Reg. 76 f. 21i nr. 681. 


649. 1324 Januar 6, Avignon. 


[Iohannes XXII] Balduino arehiepiscopo Treverensi. 

Tue devoeionis precibus... Cum itaque, sieut ex parte tua fuit 
propoaitum eoram nobis, sepe contingat eeelesias et eimiterla tuarum 
eivitatis et dioeesis per effusionem sanguinis vel seminis violari, que 
mou potes reeonciliare comode per te ipsum .... nos igitur... quod 
ecelesins et eimiteria supradieta per aliquem sacerdotem ydoneum re- 
conciliare valeas, quociens fuerit oportunum, aqua prius a te vel per 
alium antistitem, ut moris est, benedicta, tibi concedimus facultatem . , . 
Dat, Avin, VII idus ianuarii a. octavo. 

Reg. 70 f. 286 nr. 706; Hs. (MI. 


650, 1324 Januar 6. (Avignon.) 

lohannes XXII Balduino archiepiscopo Treverensi concedit fa- 
eultatem providendi in Metensi et Tallensi ac Virdunensi cathedra- 
libus neenon in S. Salvatoris Metensis et S, Gengulphi Tullensis et S. 
Marie Magdalene Virdanensis et S, Arnualis Metensis diocesinm colle- 
giatis ecclesiis, in singulis videlicet ecclesiarum ipsarum singulis per- 








! 1324 Januar 6, 805 


sonis ydoneis, etiam si alins eedem persone benefieiate existant, de 
singulis canonicatibus ecelesiarum ipsarum ae conferendi singulis. per- 
sonarum ipsarum singulas prebendas nulli alij de iure debitas, si que 
in singulis dietarum ecelesiarum vacant ad presens, eisdemque provi- 
dendi de prebendis dietis, alioquin. reservandi collationi sue singulas 
prebendas proxime vacaturas per se singulis personis prefatis con- 
ferendas. 

Personam tuam nobis... Dat. Avin. VITE idus. ianuarii a. octavo. 

eg, 76 f, 236 nr. 1085 Rs, 841 m. 4. 


651. 1324 Januar 0. Avignon. 
lohannes XXII Balduino archiepiscopo "Treverensi indulget, ut, 
quociens sibi fuerit oportunum, missam, antequam illucescat dies, cele- 
brare licite et faeere celebrari possit, proviso ut parce huinsmodi con- 
cessione utalur, 
Desideriis tuis libenter, . . Dat. Avin. VIIL idus ianuarii a. octavo. 
Reg. 76 f. 280° nr. 709; Rz. 841 n. 9. 


652. 1324 Januar 6. Avignon. 

Tohannes XXII Balduino archiepiseopo Treverensi indulget, ut 
sex eleriei familiares et domestiei eius obsequiis insistentes, quos ad 
id duxerit eligendos, fractus redditus et proventus. beneficiorum &uorum 
ecclesiasticorum, que mune obtinent vel eos im posterum obtinere con- 
tingerot, etiam si dignitates personatug seu offieia existant et euram 
habeant animarum, usque ad triennium integre, quin reaideant per- 
sonaliter, pereipere valeant, cotidianis distributionibus dumtaxat ex- 
ceptis. 

Sincere devocionis affeetus .., Dat. Avin. VIII idus ianuarii a, 
octavo, 

In e. m. 8, Maximini et S, Mathie extra muros Treverenses nc 
Lucemburgensis Treverensis diocesis monasteriorum abbatibus. 

Rey. 76 f. 230 nr. 210; Hz. 841 m. 8. 


653. 1324 Januar 13. Avignon, 
[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi et Monasteriensi ac Tra- 
ieetensi episcopis, - 
Vatik, Rogesten I, 





505 1324 Januar 14. 


Signifieavit nobis .. Albertus de Nigrocastro prior hospitalis S. 
lohannis lerosolimitani in Alamanni, quod... episcopas Osnabar- 
gensis .. commendatorem et fratres hoepitalis S. [obannis lerosolimi- 
tani in Laga Osnaburgensis diocesis contempto ecclesiastico iudicio et 
«misso, in quo dicti commendator et fratres sibi parati erant exhibere 
iusticie complementum super quibusdam terris possessionibus et rebus 
aliis, que non erant feudales nec ad seeulare forum eorum eognieio 
pertinebat, traxit et trabi fecit ad iudicium seculare et super hiis 
eontra eos de facto fieri processus et ferri sentencias procuravit in 
dictorum commendatoris et fratrum dampnum non modicum et pre- 
judicium ecclesiastice libertatis. — Quocirca fraternitati vestre... man- 
damus, quatinus ... si inveneritis ita esse, pronuncietis auctoritate 
nostra predictos processus et sentencias nullos esse ipsosque, quatinus 
de facto processisee noscuntur, de facto etiam revocetis contradic- 
tores auctoritate nostra appellatione postposita compescendo. . . Dat. 
Avin. idus ianuarii a. octavo. 





Reg. 77 f. 289 nr. 1804; Rz. 348. 


654. 1324 Januar 14. Avignon. 


[Iohannes XXII] eidem regi (lohanni Boemie). 

Magnitudinis regie litteras per dilectum filium Henricum de Go- 
dogma canonieum Cameracensem nuncium regium nostro apostolatui 
presentatas, quibus eidem petebat nuncio regia providencia fidem ere- 
dulam adhiberi, benigne recepimus et ea, que predictus nuncius nobis 
explicare sub dicta credentia voluit, audivimus et intelleximus dili- 
genter. Cumque ipse pro parte tue celsitudinis a nobis inter cetera 
duxerit postulandum, quod in certis processibus per magnificum virum 
Lodovieum ducem Bavarie in discordia dudum in re[ge]m Romanorum 
electum ad tui faetis, sicut asserebat, instantiam contra... ducem 
Brabancie nichil vellemus per processus nostros, quos certis ex causis 
eontra predictum Ludovieum ducem Bavarie nuper habuimus, specia- 
liter inmutare, nos volentes in hiis, que secundum deum possumus, 
annuere votis tuis serenitati tue super hoc respondemus, quod nichil 
immutare quoad presens super eisdem processibus intendimus speci- 
fice vel expresse. Dat. Avin. XIX kl. februarii a. octavo. 


Reg. 112 pars II f. 24! nr. 903. 


1324 Januar 14. aor 


655. 1324 Januar 14, Avignon. 


lohannes XXII Walramo nato nobilis viri Gerardi comitis Tulia- 
eensis eanonieo Coloniensi reservat dignitatem vel porsonatum sen 
offieium eum eura vel sine eura, etiam ei ad illam vel illum sen illud 
eonsneyerit quis per eleetionem assumi, dummodo maior dignitas post 
arehiepiseopalem in eadem ecelesia non existat, si qua vel si quia sen 
si quod in ipsa ecelesie vaeat ad presens vel eum vacaverit, non ob- 
stante quod patitur in ordinibus et etate defectum, eum in ncolitatus 
ordine at vicesimo primo etatis anno constitutus existat. 

Nobilitas generis, morum decor, . . Dat. Avin, XVIII kl, fe- 
braarii a. octavo. 

-In e. m, S, Plantaleonis (!) et S, Martini Coloniensium monaste- 
riorum abbatibus ae magistro Incobo de Mutina canonico Coloniensi, 

Reg, 76 f. 198 nr. 572. 


656. 1324 Januar 17. Avignon. 


[Iohannes XXII] Carolo regi Francie illustri. 

Dudum frequenti meditatione pensantes, quantum ecclesie Ro- 
mane fore noscatur expediens in ecelesia Coloniensi fidelem. presidere 
personam, sieut impresentiarnm preesse supponimus, ... ac propterea 
illam, quo tempore vacare contingeret®, eidem de tali providere per- 
sona ... intendentes, dim antequam misse nuper regie celsitudinis 
littere super hoe nobis presentate fuissent, eandem duxeramus eecle- 
sium  disposieioni nostre... reservandam, regalem excellentiam hoc 
tenere volentes indubie, quod, ubi nobis fienda provisio immineret, de 
tali disposuimus et adhuc disponimus eidem favente domino providere 
persona, que Coloniensi ecclesie fruetuosm exislens nobis ot eeclesie 
Romane in sue devocionis et fidei constantin quietem preparare non 
desinat ae honores et eommoda. regia. zelare puris affectibns non. post- 
ponat. Dat. Avin, XIII kl. marcii a. octavo. 

In e. m. comiti Valesli. 

Beg. 119 pars 1I f. 18 nr. 589, 


657. 1524 März 8. Avignon. 


Tobannes XXIT Hildesemensis et S. Andree decanis ae preposito 
S. Severini Coloniensis ecclesiarum mandat, quatinus studeant pacem 


a) pro tempore vacare contingere ms. 


308 1924 März 5, 


et concordiam inter Borehardum arehiepiseopum Magdeburgensem et 
eiusdem. adversarios, eonsules seilieet et universitatem civitatis 
burgensis neenon nonnullos comitis nobilisque illarum partium, adhe- 
rentes Ludovico duci Bavarie, qui se dieit in regem Romanorum 
electum, si vero partes ipsas ad id eos reperire contigerit minus 
pronas et faciles, predictos consules et alios perseentores, eniusenm- 
que status et condicionis ac preeminentie fuerint, ad desistendum ab 
his persceutionibus monitione premissa per censuram eeelesinstienm 
compellant. 

Generalis ecclesie regimini , . . Dat. Avin. VIII idus marcii a. 


oetavo. 
‚Reg. 76 f, 240 nr. 724; Schmidt nr. 150; Hz, 961. 


658. 1324 Märe 18. Avignon. 


lohannes XXII magistro Bindo de Senis preposito Coloniensis 
eeclesie notario suo, eonsobrino quondam Rieciardi S. Eustaehii dis- 
toni enrdinalis et uni ex executoribus testamenti einsdem cardinalis, 
prosequi volenti et complere eulogium diete ultime voluntatis in urbe 
Senensi et visitare enpienti pro restitutione &ue salutis eorporee quo- 
dam naturalin balnea ipsarum partium, impertitur licentiam eundi ad 
partes easdem et in eis per unius anni spacium immorandi, 

Sient nobis tua devota insinuacio ... Dat. Avin, XV kl. aprilis. 
a. octavo, 

Reg. 36 f. 228° nr. 686. 


ldem indultum eidem conceditur in eundem modum a. 1324 d. 
25. m. martii. 
Sieut nobis tua.,. Dat. Avin. VIII kl. aprilis a. oetavo. 
Tóid. 76 f. 25% mr. 700. 


659. 1324 März 21. Avignon. 


lohannes XXII Henrico de Iuliaco confert ecelesie Bunnensis 
Colon. dioc. canonicatum, prebendam vero eidem reservat, non ob- 
stunte quod parochialem eeclesiam de Setterich predicte diocesis et in 
S. Marie ad gradus Coloniensis canonicatum et prebendam, quorum 
omninm fructus redditus et proventus viginti librarum "Turonensium. 
parvorum seeundum taxacionem decime valorem annuum, sieut idem 
asserit, non excedunt, obtinet ae in Monnsteriensi ecelesiis sub expec- 








1594 März 21. 309 


tatione prebende et dignitatis auetoritate apostolica in eanonieum est 
receptus. 

Ex tue devocionis et probitatis meritis ... Dat. Avin. XII kl. 
aprilis a. octavo. 

In e, m. magistro Iohanni de Regio preposito Parmensis camere 
nostre clerico. et decano S. Andree ac Syfrido de Rennemberch ca- 
nonico maioris ecclesiarum Coloniensium. 


Reg. 77 f. Y nr. 1090, 


660. 1324 Mürz 21. Avignon. 


lohannes XXII epi«copo Osnaburgensi et decano Susaciensis 
ac cantori Fritzlariensis eccl. mandat, quatinus. procedant. contra. 
Engelbertum comitem de Marka et Reynoldum primogenitum comitis 
Gelrensis eorumque. complices, qui bona ecelesie Monasteriensis oc- 
cuparunt eiusque episcopum et quatuor. canonicos ceperunt. 


[Iohannes XXII] episcopo Osnaburgensi et deenno Susaciensis ac 
cantori Fritziariensis ecclesiarum Colon. et Maguntin, diocesium. 

Dilecti Alii.. decanus et eapitulum ecelesie Monasterlensis nuper 
per eorum litteras... intimarunt, quod hiis diebus Engelbertus comes 
de Mareha et Reynoldus.. eomitis de Gelren. primogenitus Coloniensis 
diocesis vassalli Monasteriensis ecelesie eontra eandem eeelesiam eorum 
matrem et dominam eum pluribus aliis eorum in hoc parte complicibus 
eonspirantes ac iniquas collegaeiones et federa inientes bona einsdem 
ecclesie diripiunt et subvertunt, castra opida et municiones ipsius ne- 
quiter ausu sacrilego ocenpando. demque eomes de Mareha in illud 
genus sacrilegii... dieitur prorupisse, quod... Ludovienm episcopum 
Monasteriensem una eum quatnor eanonieis eiusdem ecclesie cepit et 
tamdiu tenuit diris vineulis eaptivatos, donee pro liberacione sua pro- 
mitteret quandam solvere peeunie quantitatem, et quod de premissis 
querimoniam non deponeret, iuramentum ae fideiussorum cautionem 
fuit prestare coactus; dietusque comes... bona eiusdem eeclesie in- 
vasit et invadit continue eadem temere ocenpando. Quare prefati de- 
ennus et capitulum mobis humiliter supplicarunt,.. Nos autem ... 
discretioni vestre ,.. mandamus, quatinus ... #1 vobis „.. de oceupa- 
tione bonorum eiusdem ecelesie et eaptivacione ac deteneione episcopi 
et canonicorum predictornm constiterit ita esse, dictum comitem, quod 
huiusmodi iuramentum relaxet ac quiequid ab ipso episeopo occasione 
diete captivitatis extorsit, restituat fideinssoresque ... absolvat, moni- 


310 1324 März 21. 


tione premissa per censuram ecclesiasticam appellacione postposita 
compellatis, ac iureiurando relaxato predicto dictisque fideiussoribus 
absolutis dietum comitem de Marcha et quoscumque alios, quos in 
captione et detencione predictis culpabiles repereritis et propter boc 
excommunicationis sentenciam latam a canone incurrisse, publice diebus 
dominicis et festivis per singulas cathedrales... excommunicatos nun- 
ciare euretis, .... donec super hiis congrue satisfecerint et cum lit- 
teris vestris res veritatem et processum huiusmodi continentibus ad 


sedem venerint apostolicam absolvendi... Dat. Avin. XII kl. aprilis 
a. octavo. 
Heg. 77 f. 50 nr. 1153; Rz. 353. 


661. 1324 März 21. Avignon. 


lohannes XXII episcopo Osnaburgensi et decano Susatiensis ac 
eantori Fritzlariensis Colon. et Magunt. diocesium ecclesiarum, quos 
deputat conservatores et iudices episcopo decano et capitulo Monaste- 
riensi, mandat, quatinus his efficacis defensionis presidio assistentes 
non permittant, eosdem super bonis et iuribus suis ab occupatoribus 
detentoribus molestatoribus et iniuriatoribus, cuiuscumque sint status 
vel eondieionis, indebite molestari. 

Militanti ecclesie licet immeriti ... Dat. Avin. XII kl. aprilis 
a. octavo. 

‚Reg. 77 f. 8 nr. 1022; Rz. 352. 


662. 1324 März 25. Avignon. 


Iohannes XXII magistro Bindo de Senis preposito ecclesie Colo- 
niensis supplicanti concedit facultatem, ut confessor, quem is duxerit 
eligendum, omnium peecatorum, de quibus corde contritus et ore con- 
fessus fuerit, eam plenam remissionem, quam Romani pontifices con- 
sueverunt per speciale privilegium aliquibus impertiri, quatinus claves 
ecclesie se extendunt et gratum in oculis divine maiestatis extiterit, 
in mortis articulo eidem semel concedere valeat. 

Sinceritas tue devocionis... Dat. Avin. VIII kl. aprilis a. octavo. 


Heg. 76 f. 252 nr. 163. 


663. 1324 März 31. Avignon. 
lohannes XXII concedit indulgentias omnibus porrigentibus 


1321 März 31. 


manus adiutrices ad consummandam | ecclesiam. cathedralem: Colo- 
niensem. 


[lohannes XXII] universis Christi fidelibus presentes litteras in 
speeturis salntem. 

Pium et meritorium fore dinoseitur, ut qui gloriantur nomine 
christiano, eeelesiarum, in quibus magestas eollandatur altissimi et 
sanetorum commemoratio frequentatur, fabrieis et structuris de bonis. 
temporalibus eis a deo prestitis impendant subsidia oportuna, nt ee- 
clesie ipse decoris perfectionem auscipiant et, qui huiusmodi subsidia 
ministrarint provide, divine miseracionis graciam consequantur; nos- 
que ad id eunetos christieolas libenter efficaeibus exhortacionibus in- 
vitamus et eis munera porrigimus spiritualium graciarum. Same, sicut 
dileetus filius magister Bindus de Senis prepositus ecclesie. Coloni- 
ensis notarius noster devota nobis insinuatione monstravit, dilecti filii, 
capitulum eiusdem ecclesie Coloniensis pro celebritate eiusdem  ec- 
clesie. venerande intendentes ecelesie prefate structuram angustam 
et vetustam inxta honorificentiam ipsius ecelesie reformare, ab octuo- 
ginta duobus annis vel eireiter opus fabrice valde sumptuosum ele- 
gans validum et sublime fuerunt in dieta ecclesia cum suffragiis 
etinm Christi fidelium. proseeuti. Sed nondum est nisi tereia pars prin- 
eipalis altaris et ehori huiusmodi operis consummata, in qua trium 
sanetorum regum magorum corpora pridem fuerunt venerabiliter collo- 
enata. Cupientes igitur, nt ad dei laudem et gloriam et pro glorio- 
sissime virginis matri eins, in euius houore et sub principis nposto- 
lorum voeabulo dieta ecelesin est fundata, neenon principis et regum 
prefatorum reverentia opus ipsum feliciter eonsumetur, et attendentes, 
quod inter holocausta virtutum illad domino acceptabilius redditur, quod 
de pinguedine caritatis offertur, predieti notarii devotis in hae parte 
supplieationibus annuentes, universitatem vestram rogamus et hortamur 
in domino, in remissionem vobis peceaminum iniungentes, quatinus 
de bonis vobis a deo collatis ad proseentionem et perfectionem eiusdem 
operis, quod magna exigit honera expensarum, pias helemosinas et 
grata caritatis subsidia erogatis, nt suffragantibus subventionibus vestris 
carltativis et plis possit eadem. ecelesia premisse sie elegantia consu- 
matione structure superni regis laudibus apta reddi. Nos enim omnmi- 
bus vere penitentibus et confessis qui ad tam celebre piumque opus 
manum porrexerint adintricem, unum annum et centum dies de in- 
iunctis eis peniteneiis misericorditer relaxamus, presentibus post trien- 
nium minime valituris; quas mitti per questuarios distrietius inhibemus, 





sw 1324 April 3. 


ems, i secus astum fuerit, carere viribus decernentes. Dat. Avin. IT 
kl, aprilis a. octavo. 
‚Reg. Vat. 78 f. 69 nr. S03; Ra. 354. 


607. 1324 April 3. Avignon. 


[Iohannes XXII] Engilberto comiti de Marka. 

Habet assertio nobis faeta domestice, quod ... Monasteriensis 
episcopus non voluntate libera, que non erat, sed pro libertate, quam 
pridem a tuo, quo detinebatur, carcere naturaliter affeetebat, tibi seu 
aliis tuo nomine infra certum terminum se promisit quantitatem pe- 
eunie soluturum, Et quia idem episcopus solucionem dicte peennie, 
«nam pretendebat tune liberaciomis sue necessitas sibi esse gratuitum, 
fore sibi mune libero extimat onerosam, mobilitate tuam rogamus et 
hortamur attente, quatinus... prefatum episcopum non vexes propterea 
vel molestes ... Dat, Avin. III nonas aprilis a. oetavo. 

Reg. 119 ps. II f. 07 nr. 862; Peg, 887. 


668. 1324 April 6. Avignon. 

[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi. 

Gratanter audivimus, qnod tu, frater, sieut devotus fllius sanete 
Romane ecelesie matris tue litteras, quas^ smper processu per nos 
pridem habito eentro virum magnificum Lodovieum ducem Bavarie dis- 
eorditer in Romanorum regem eleetum pridem tibi duximus [desti- 
mandas] eum reverentin debita recepisti. Non tamen audivimus, quod 
haberemus proeul dubio valde gratum, quod eas fueris exeeutue, Et 
quia ex graviori contumaeia dieti dueis processum alimm urgente 
justicia fecimus contra ipeum, prout ex aliis litteris nostris tibi directis. 
eundem eontinentibns seriose processum latius apparebit, fraterni- 
fatem fuam rogamus et hortamur attente, quatinus in hiis et aliis, 
«que honorem ecelesie prediete respiciant, sicut devotus eiusdem ec- 
clesie filius et verus obediens munus diligentis exeentoris impendens 
super dietis processibus tam primas" litteras quam secundas, eum 
illas ad te pervenire contigerit, pro nostra et apostolice sedis reve- 
rentia sie solieite ae favorabiliter exequaris, quod propterea eternum 
habens adomino premium et apud nos et ipsam sedem super hoc tibi 


#) qua in reg. b) per primas ín reg. 











1324 April 6. 313 


laudem vendices et gratiam pleniorem. Dat. Avin. VIII id aprilis a. 
octavo. 
Reg. 112 ps, 11 f. 26 nr. 906, 


666. 1324 April 8. Avignon. 


[Iohannes XXII] iudicibus seabinis consulibus proconsulibus ma- 
gistris civium totique universitati: Coloniensi. 

Inter parentes et liberos... Sane vos, fllii sanetam Romanam 
ecelesiam matrem vestram sinceris affectibus continue diligentes eiren 
eius placita laudis non modice gloriam ex impenso vestre devocionis 
obsequio nobis haetenus vendieastis. Propter quod fiducialiter exti- 
mantes, quod tanquam viros note prudentie ac erga ipsun ecclesiam 
inextinguibili devotione ferventes semper continuare preterita vos de- 
lectet, universitatem vestram rogamus et hortamur attente, quatinus 
venerabili fratri nostro H. arehiepiseopo Coloniensi cirea illa precipue, 
que honorem prediete eeclesie respieiunt, pro mostra et apostolice 
sedis reverentia sie favorabiliter assistatis, qnod propterea erescant 
laudis vestre preconia et preter premium retribucionis eterne assint 
vobis in casibus eiusdem sedis presidia oportuna. Dat, ut supra 


proxima [— Avin. VIII id. aprilis a. octavo]. 
Heg, 112 ps, IE f. 75 nr, 907. 


667. 1324 Januar 19. — April ^. Avignon. 


[Iohannes XXII] regi Boemie. 

Exeellentie tue litteras noviter nobis miss benignitate rece- 
pimus consueta. Que cum insimunverint nobis grate devocionis et 
sinceritatis affectum, quem ad nos et ceelesinm Romanam pure gerix, 
propterea tibi, fili carissime, mon indigne referimus gratias, quas va- 
lemus, rogantes magnitudinem regiam et hortantes attente, quntinus 
sie persevermnter in ipsa dispositione persistas, quod ex huiusmodi 
perseverantie meritis apud deum et ipsam ecclesiam laudis et premii 
elareas inerementis. Petitiones vero nobis pro parte tun per tuunr 
nuneium presentatas exaudibiliter tuo intuitu expedivimus iuxta posse. 
(Sine data). 

Heg. 119. ps. IE f. 74 nr. 905. * 


a) Data est epistola immediate precedens XIII kl. febr. a. VILI, im- 
mediafe sequens. VIII idus aprilis a. VIII. 





1594 April 15. 


668. 1524 April 16. Aciqnon. 


lohannes XXII cives Colonienses monet, ne adhereant Ludo- 
vico de Bauraria a papa. excommunicato. 

[Iohannes XXII] iudicibus seabinis reetoribus consulibus procon- 
sulibus totique universitati Coloniensi. 

Requiratur* in prolatione sermonis quedam armonie (Tacuna!) et 
im veritatis effectibus quedam similiter concomitantia petitur actionis, 
videlieet nt sun singulis proprietate servata sonus verbi cum cordis in- 
tentione conyeniat et a guo signifieato vocabulum non recedat. Sane 
de integritate devotionis et fidei erga nos et sanetam Romanam ecele- 
sium matrem vestram apud nos assertio plurium et litterarum vestrarum. 
eontinnata deseriptio vos commendat. Et quamquam de vohis velut 
viris catholicis. deumque timentibns supponamus verisimiliter ita esse, 
cupimus tamen, ut eommendationis vox idem cum animo senciat ct 
relatio operi maritetur. In huiusmodi vero contrarium muper auribus 
invitis andivimus plurimum admirantes, quod vos virum magnificum. 
Ludovieum ducem Bavarie diseorditer in Romanorum regem, sicut 
seitis, electum parendo sibi nt regi multiplieiter honorastis, ex hoc 
nostrum eontra eum longe anterius habitum in hae parte processum 
inter cetera summarie continentem, quod Romano vacante imperio, 
sicut nune vacare dinoscitur, et ad dictam ecclesiam regimine ipsius 
imperii racionabiliter pertinente neque adhue examinata per nos elec- 
tione huiusmodi suaque approbata persona, iamque usurpato sibi no- 
mine ac titulo regio se administrationi eiusdem regni tam indebite. 
quam irreverenter immiseuit et dampnatis in Lombardia favens here- 
tieis ac rebellibus aliis eiusdem. ecclesie dampnabiliter alia plura com- 
mittens excesserat in gravem divine majestatis iniuriam, nostrum et 
eeclesie prefate contemptam, anime sue perniciem, in preindicium 
quoque ae seandalum dileeti filii magnifici viri. Henrici () dueis Au- 
sire coeleeti sui et tam eundem eligentium Alamani () principum. 
quam plarium mundi fidelium aliorum; propter quod electum ipsum 
sub virtute sanete. obedientie ac excommunieationis pena expresse mg- 
auimus, quam ineurrere ipsum volumus (!) ipso facto, visi elfeetualiter 
luiusmodi nostre monitioni pareret, ut infra certum sibi prefixum ter- 
minum dintius iam elapsum a premissis desisteret et qneeunque taliter 
excedendo eommiserat, infra dietum terminum revocaret, universis 
prelatis... ae universis et singulis civitatibus . . . distrietius inhibentes, 

a) Harum litterarum textus est adeo mendosus, ut lam non videatur. 
mihi restituendus eius tenor. genuinus. 





1324 April 15. 815 


ne in aliquibus dicti regni seu imperii tangentibus regimen prefato 
Ludovico tanquam regi weu iu Romanorum regem electo, misi et quo- 
usque dietam electionem ze persomum ipsins per eandem sedem ap- 
probari et admitti contigerit, in aliquo parennt seu intendant neque 
sibi in quibusenmque ad regimen ipsum speetantibus prebeant auxilium 
eonsilium vel favorem. Et quia prenominatus eleetus huiusmodi elec- 
tionem mostram eontempnisse (1) dinoseitue, iam ipsum per alium pro- 
eossum mostrum noviter habitum deelaravimus eandem excommunien- 
tionis sententiam ineurrisse ae eum exeommunieatum muneiavimms et 
preter casus exemptos ab ommibus evitendum.... Et lieet eontra ci- 
vitates communitates universitates ac singulares personas alins, que ín 
predictis vel eirea ea forsitan deliquewint contra predietas monitionem 
et inhibitionem nostras temere veniendo ad debitam impositionem pe- 
marum propter hoe fuisset merito proeedendum, tamen de gracia diete 
sedis amplius adhuc providimus expectandum, pront hec et alia serio- 
sius in eisdem contenta processibus tamquam acta din patenter et pu- 
blice inm ad vos credimus pervenisse, Hiis igitur diligenter [pensatis], 
eum honor et premium in virtutis testimonium prebeatur et quem hono- 
raverit dominus, sit ab omnibus bonorandas, discretio vestra consideret, 
an electus idem, donec in ipsius erroris deliramento permanserit, vectro 
amore sit dignus aut obedientie vel honoris obsequie alicuius, Quis 
*ic hoc dissimilare non vultis huimsmodi nostra monitione contempta 
per inobedientie sue demeritum tam deo quam dicte sedi et ipsi ec- 
clesie, a cuius potestate dependet, se reddidit odiosum. — Preterca, fili, 
numquid vos filiorum dulci vocabulo servientes ipsum, quem velut ex 
excessibus suis iniqum (!) in hae parte dieta odit ecclesia, vos habe- 
hitis odio et legem ipsins ecelesie ex eisdem iustis piisque processibus 
editam diligentis (?) niehilominus in hiis et aliis, que maternis alfec- 
tibus ecelesia prefata dexiderat, non verbis tantummodo sed rebus, nt 
condecet, honorantes, ne ad vos, quod absit, illud referri valeat 
Christi verbum, quo illum exprobrasse legimus populum, a quo labiis 
et non corde se noverat honoratum. Absit a vobis igitur tanta mentis 
insanin, quin, sient firmiter eredimus et spermmus, dietis et factis con- 
cordantibus invicem per fruetus exhibitos condecentium operum semper. 
agnoseatis ut filii materne reverentie meritum et reddatis in omnibns 
ipsi eeclesie devotionis et fidei debitum filiale, Quocirea universitatenr 
vestrum rogamus et hortamur et monemus attente, quatinus monitionem 
et inhibitionem nostras huinsmodi pro rev(er)entin nostra et sedis 
ipsius wie tenaciter et efficaciter observetis, ne in illarum ineidatis 
edietum, ae in hiis et aliis, que reverentiam et honorem dei, nostrum, 





Reg, 112 pars II f. 75 nr. 909. 


669. 1324 Mai 5. Arignon. 
Die V. mensis maii frater Henriens de Alamannia de ordine 


o , Bayelar eonfert eeclesie B. Marie 
T bendam vero eidem reservat. 
Tis libenter apostolice Avin. XVII Kl. iunii a, octavo, 
In e. m. abbati. ‚monasfe 
tori ecelesio. 8. Adalberti 


tegero 

Apostolorum | Coloniensis canonicaium , er vero eidem re- 
servat. 

Litterarum. seient 
a. octavo. 

In e, m. S, Severi rgii decanis ac scolastico S. Marie 
ad gradus. ‚Colon, eccl arum 4 

Reg. 77 [. 2! nv. 








1324 Mai 36. 


*672. 1324 Mai 26. Avignon. 


lohannes XXII Iohanni regi. Hoemie et Treverensi Maguntino 
«t Coloniensi. archiepiscopis. affirmat, quod sue intentionis nequa- 
quam existit per processus contra Ludovicum de Bararia habitos 
derogare iuribus electorum. imperii. 


[Iohannes XXII] Iohanni regi Boemie. 

Infausti rumoris assereio nostris pertulit auribus hiis diebus, 
quod quidam iniquitatis filii sub veste humili, religionis exterius ge- 
stantes habitum sed interius a religionis veritate vaeni, iniquitate pleni 
et malicia non carentes... tibi, fili carissime, ac quibusdam aliis regis 
Romani promovendi in imperatorem coeleetoribus tuis falao et menda- 
citer suggesserunt, quod cirea processus, quos contra magnifienm 
virum Ludovicum ducem Bavarie dudum in discordia in regem Ro- 
manorum electum propter varios excessus execrabiles contra deum 
nos et Romanam ecclesiam reique publice utilitatem per enm perpe 
iratos nuper habuimus, ad hoe nostra ferebatur intentio et dirigeban- 
tur studia mentis nostre, ut tandem te et coelectores alios eligendi iure 
huiusmodi privaremus. Et licet credamus te tuosque coelectores huins- 
modi falsis suggestionibus ... aures non accommodasse faciliter ad 


credendum, tamen ad confundendum ommino nequieiam huiusmodi de- 
fraetorum.,. tue celsitudini providimus deseribenda, quam tenere vo- 
luimus indubie, quod nostre intentionis nequaquam extitit nee existit. 
per processus predictos tuis et aliorum eoeleetorum iuribus in aliquo 
derogare... Dat. Avin. septimo kl. iunii a. oetavo. 

In e. m. seriptum est mutatis mutandis archiepiscopo rever. 
archiepiseopo Maguntino, arehiepiseopo Coloniensi. 


‚Reg. 412 ps. IT f. 62 nr. 865. 


*673. 1324 Mai 26. Avignon. 


Iohannes [XXII] ..... abbati monasterii Tuiciensis Coloniensis 
dioe. et Saneti Gereonis a0... Saneti Cuniberti Coloniensium deeanis 
ecclesiarum , , » 

Conquesti sunt nobis dileeti filii ... decanus et eapitulum ee- 
elesie S. Severini Coloniensis, quod .. de Veteremonte ot... de Heyster- 
bach abbates et .. de Monte Sancte Walburgis . . de Pratis . . de Seyne 
+. Sanete Marie ad Ortum et ., de Avene abbatisse eorumque: eon- 


1) Or. membr, in arch. Confluent,; Günther, Cod. dipl. IIo, 990, 





EL 1394 Mai 98. 


ventus monasteriorum ordinis Cisterciensis Coloniensis civitatis et dio- 
cesis super quibusdam annuis pensionibus pecuniarum summis et rebus 
alis iniuriantur eisdem. Ideoque discretioni vestre ... mandamus, 
quatinus partibns convocatis audiatis causam et appellatione remota. 
fine debito decidatis ee. Dat. Avin. VII kl. iunii p. n. a. oetavo. 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr. nihil. In 
‚pliea ad dezir.: lae. G. In dorso: 'Theoderiens de Heys, Iohannes 
de Nivenheym, R. bull. Io. de Ny. — Düsseldorf. Arch. reg. S. Se- 
verin. Colon, nr. 81. 


674. 1224 Moi 28. Avignon. 

[Iohannes XXII] archiepiscopi Coloniensi, 

Pervenit nuper ad nostri apostolatus auditum, quod iniquitatis. 
filius Franeiseus de Lutra qui olim de ordine fratrum Minorum ad 
ordinem S, Benedieti transisse dinoseitur, inm inde impndenter et 
dampnanter apostatans per prava erroris devia profugus evagatur. Ut 
ergo ipsius apostantis insaniam reprimamns per debitam diseiplinum, 
fraternitati tue... mandamus, quatinus, ubieumque ipsum im eivitate 
diocesi sen provinein Coloniensi reperiri contigerit, eum per te vel 
alium capias et sub fida. enstodin statim nd presenciam nostrum miltas 
... Dat, Avin, V kl. innii n. octavo. 

In em. episeopo Spirensi, et mutatis mutandis archiepiscopis 
Maguntino et Treverensi. 

Reg. 112 ps. II f. 72 nr. 885, 


675. 1324 Juni 3. Avignon. 


[fobannes XXII] archiepiscopo Coloniensi. 

Aspirantes ad ecclesiarum. et ecclesiasticarum personarum eon- 
tinua comoda et vitantes jllarum, quantnm possumus, detrimenta, ut 
indempnitati tuorum et ecclesie tue iurium certius et clarius caveatur, 
mon intendimus, quod per processus nostros contra virmm magnificum. 
Ludovieum ducem Bavarie discorditer in Romanorum regem electum. 
exigente sue eulpe demerito haetenus habitos libi tibi, frater, seu 
eidem ecelesie tue preiudicium aliquod generetur. Dat. Avin. III nonns 
iunii a. octavo, 

‚Reg, 112 ps. II f. 69 nr. 878. 


676. 1324 Juni 3. Avignon. 
[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi, 





1994 Juni 9, 3 


Fraternitatis tue literis solita benignitate receptis et earum serie 
diligenter inspecta eiren exeencionem mandatorum mostrorum direc- 
torum tibi, frater, super processibus per nos haetenus habitis urgente 
iusticia eontra . . Ludovieum ducem Bavarie . . tam. promptitudinem. 
iue obediencie prestite quam adhibitum per te cautele pariter et pro- 
videntie stndium, ut oportunis temporibus ipsa exeeutio fieret, pront 
dignum fore conspicimus, multipliciter in domino commendamus, inter 
cetera tibi notescere eupientes intencionis nostre non esse eum prefato 
duce aliquid ordinare, quin providere tibi et ecclesie tue in huius- 
modi ordinatione euremus, nec aliquo modo vel ensu faeiemus aliud 
"domino eoneedente. Super ocenpatis vero per bone memorie Albertum 
Tomanorum regem in preindieium tuum et eiusdem eeclesie, quando 
de personis detinentibus occupata huiusmodi nos informare euraveris, 
actore deo remedio providere eurabimus oportuno. Cirea indempni- 
latem insuper tuorum et ipsius eeclesie iurinm racione dictorum pro- 
eessuum mandavimus ad cautelam competentes fleri litteras tibi per, . 
latorem presencium destinandas. De nostra igitur et apostolice sedis 
benignitate confisus de bono ie semper disponas ad melius sieque 
perseveres in omnibus, que altissimo placeant et sanete. Romane ee- 
clesie matris tme exaltacionem respiciant et promovennt incrementum. 
^^» Datum ut supra in proxima, (= Avin. HI nonas iunii a. oetavo). 

‚Reg. 112 ps. II f. 69 nr. 874. 


*677. 1324 Juni 9. Avignon, 


Iohannes XXII Nieolao de Burle* perpetuo eapellano superioris 
libere eapelle in castro de Luceelemborg Trevir. dioe, confirmat pos- 
sessionem perpetue enpellanie superioris libere. capelle in castro. dieto. 

Instis petentium desideris. .. Dat. Avin. V idus innii p. n. a. 
octavo. 


Apogr, &x cariul, abbalie B. Marie Luxemb. f 17. Arch. Societ, 
histor. Luxemburg. 


678. 1324 Juli 3. Avignon. 


[Iohannes XXII] Iohanni regi Boemie. 

Nuper tumquam certi de regali prudentia et filiali. constantia 
confidentes, ntestnnte relatu exultanter audivimus, quod tu, fili earis- 
sime, fili benedietionis et gratie, stimulatus a quibusdam emulis ac 


n) Birl prope. Clairefontaine in magno ducatu. Luxemburg. 





990 1824 Juli 7, 


rebellibus nostris et sancte Romane ecclesie matris tne. snper certis, 
que regio derogare videbantur honori et solidum erga nos et ipsam 
ecolesiam filialis devotionis affeetum absindere (!) pretendelant, divina 
aatia lahris tuis infusa respondisti eis consulte eaute, ut deenit, sa- 
pienter et prudenter. De quo sinceritatem celsitudinis regie eum gra- 
tiarmm aetione multiplici sonoris im domino laudibus commendantes, 
apud deum supplices preces effundimus, quod sient cirea hee et alia 
sibi grata sue viriutis dono continue profieis, sie votivo sue retribu- 
cionis munere. prospereris. 

In e. m. mutatis mutandis archiepiscopo Treverensit. Dat. Avin, 
V nomas iulii a. octavo. 

‚Reg. 119 ps. 1 f. 72 nr. 886. 


679. 1324 Juli 7. Avignon. 


lohannes XXII magistratum. Coloniensis. civitatis laudat, qui 
eum fecit certiorem de solemni publicatione et observatione. pro- 
cessuum a papa contra Ludovicum de Bavaria habitorum. 

[lohannes XXII] dilectis filiis iudicibus scabinis consulibus pro- 
consulibus magistris civium totique magistratui civitatis Coloniensis. 

Devotionis vestre litteras nuper apostolatui nostro presentatas eo 
letiori manu recepimus et contenta in eis pleniori collegimus intellectu, 
quo vestram et insignis civitatis Coloniensis sinceram devotionem et fidem, 
quibus erga deum et Romanam ecelesiam prefulgetis, sicut et prede- 
cessores nostri hactenus clarue (!) et seriosius recensebant, Sane, fili, 
letamur admodum et inde nobis causa magne iocunditatis accedit, 
quod civitatem eandem et eives ipsius in devotione fidelitate et obe- 
dientia memorate eeclesie. matris vestre, postqnam ibidem fidel cultus 
eatholice viguit, perstitisse constanter ac perwistere velle perseverare 
in illis argumentis et rationibus evidentibus recolendo matris eiusdem 
benefieia prudenter ac provide deseripsistis, quas quidem in publiea- 
tione processuum per nos nuper contra. . Ludovieum ducem Bavarie 
... habitorum solemniter faeta Colonie ac ipsorum obseryatione, pa- 
rendo scriptis apostolicis vobis directis super hoc, sient litterarum 
ipsarum grate lectionis habebat series, promptis et devotis operibus 
ostendistis. Super quibus providentiam vestram eum gratiarum aetio- 
nibus plurimum in domino commendamus, illam rogantes et hortantes 
attentius, quatinus in premissis gie laudabiliter eontinnatione solida 


1) Böhmer 306 nr. 220, 





1994 Juli 15. am 


persistatis, quod eiusdem matris, que vos brachiis sineere dilectionis 
amplectitur, mereamini tamquam benedictionis Ali graciam ampliorem, 
Super petitionibus autem, de quibus faciebant prediete vestre littere. 
mentionem, vobis favorabiliter, quantum eum deo poterimus, breviter 
intendimus respondere. Dat. Avin. nomas iulii a. octavo. 

Reg. £12 ps. II f. 75 nr. 887. 


680. 1324 Juli 15. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi cimsque suffraganeis 
iransmittit tenorem processus, quem die XI m. iulii proxime preterito 
contra Ludovicum de Bavaria promulgavit, iisque mandat, quatinus 
cundem in suis diocesibus solenniter publicari faciant, 
Propter excessus varios... Dat, Avin. idus iulii p. n. a octavo. 
Arch. Vatic, Instrum. Miscell, Armar. €, Caps, 9 fasc, 59 nr. 6. 


(Cf. Reg. d. d. 1825 sept, 14. Trier). Brom. 689 (er areh. Ultra- 
dectensi nr. 131) 


651. 1324 Juli 19. Avignon. 


[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi. 

Ut processus contra nobilem virum Ludovieom dueem Bavarie 
per nos de fratrum nostrorum consilio faeti novissime ad tue frater- 
nitatis tuorumque subditorum motieiam deducantur, ecce quod tibi 
patentes apostolicas litteras continentes proecseum ipsum mittimus per 
presentium portitorem, quos eures tuis publicare, quesumus, subditis 
et, ut tam a te quam ab ipsis observentur tenaciter*, opem sedulam ad- 
hibere, sie quod de prompta obedientia, que deo earior esse victimis. 
noscitur, valeas merito commendari. Ad hoe operosam diligentiam, 
quam cirea preeedentium publieationem processuum adbibere curavit 
eadem fraternitas, plurimum in domino commendantes exhortationibus 
nostris adicimus^, ut in ceptis cirea premissa laudabiliter constanter 
et strenue perseveres. Dat. Avin. XIII kl, augusti a. octavo. 

In e. m. archiepiscopo Salzeburgensi omissa ultima clausula: Ad h. 

Item in e. m. archiepiscopo Maguntino. 

Item in e. m. archiepiscopo Magdeburgensi. 

Item in e. m. archiepiscopo Treverensi. 

Datum ut supra. 

Reg. 112 ps. II f. 7% nr. 888. 


a) teneciter in reg. b) adiscimus in reg. 
Yat. Regeston L 2t 


322 1824 Juli 30. 


682. 1324 Juli 30. Avignon. 


Iohannes XXII Engelberto nato Engelberti comitis de Maroka (!) 
canonico Leodiensi reservat dignitatem seu personatum vel officium 
sine eura, si qua vel si quis aut si quod in ecclesia aut civitate vel 
diocesi Leodiensi vacat ad presens vel cum vacaverit, non obstante 
quod in Coloniensi canonicatum et prebendam obtinet et in eadem 
Leodiensi ecclesiis sub expectacione prebende in eanonicum est re- 
ceptus aut quod patitur in etate defectum, cum in decimo nono anno 
etatis sue vel circiter constitutus existat, et cum eodem dispensat, 
quod dignitatem seu personatum vel officium buiusmodi libere recipere 
et una cum canonicatibus et prebenda predictis neenon prebenda 
eiusdem ecclesie Leodiensis, cum eam fuerit assecutus, licite retinere 
valeat. 

Generis et morum nobilitas ... Dat. Avin. III kl. augusti a. 
oetavo. 

In e. m. abbati monasterii S. Jacobi et decano S. Iohannis Leod. 
ac Iacobo de Mutina canonico Cameracensis ecclesiarum capellano nostro. 

Reg. 77 f. 232! nr. 1646. 


683. 1324 August 11. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi mandat, quatinus cum 
nobili viro Arnoldo domino de Blankenhem et nobili muliere Irme- 
gardi domina de Wiltenberg Colon. dioc. qui ignorantes, quod tercio 
consanguinitatis gradu se contingerent, matrimonium contraxerunt, 
prolem multiplicem in eodem proercando, dispenset, ut impedimento 
predicto non obstante possint in dicto matrimonio sie contracto licite 
remanere. 

Peticio dilecti filii... Dat. Avin. IIT idus augusti a. octavo. 

Reg. 77 f. 203 nr. 1519. 


684. 1324 August 11. Avignon. 


lohannes XXII Iohanni dicto Sortes de Sancto Vito confert ee- 
elesie S. Pauli Leodiensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat, 
non obstante quod parrochialem ecclesiam de Amblavia Coloniensis 
diocesis de qua se litigare idem asserit, obtinet. 
Probitatis tue merita... Dat. Avin. III idus augusti a. octavo. 
Reg. 77 f. 203 nr. 1580. 


1324 August 18. E: 


*685. 1324 August 18, 

Henrieus archiepiscopus Coloniensis Ioanni epiecopo Traieetensi 
transmittit literas Tolsannis pape XXII d. 9. m. oetobris a. 1323 datas, 
continentes processum contra Ludovieum Bavarum habitum. 

Brom. 628 nola. 


656. 1324 um August 18. Avignon. 


Iohannes XXII Tohanni regi Boemie. 

Excellentie tue litteras noviter nobis missas benignitate reee- 
pimus consueta, Que eum insinuaverint nobis grate devotionls et sin- 
eeritatis affeetum, quem ad nos et sanetam Romanam ecclesiam pure 
geris, tibi, fili, earissime, non indigne refferimus gratias, quas valemus, 
rogantes magnitndinem regiam et hortantes attente, quatinus sie per- 
severanter in ipea dispositione persistas, quod ex huiusmodi perse- 
verantie meritis apud deum ct ipsam eeclesiam laudis et premii ela- 
reas inerementig, Petieiones vero nobis pro parte tua per tüum mun- 
cum presentatas exaudibiliter (wo intuitu expedivimus iuxta posse, 
(Sine data.) 

Reg. 112 ps. II f. 7 nr, 897. 


6582. 1324 September 1. Avignon. 


Tohannes XXIE Gerardo de Berka eonfert eccl. SS. Apostolorum. 
Colon. eanonieatum, prebendam vero ae dignitatem vel personatum 
seu offieinm sine eura eidem in dieta erel. reservat, non obstante 
quod parroehialem eeclesiam de Burche Colon. dioe. obtinet, et emm 
eodem dispensat, quod. eandem parrochialem ecclesiam nna eum digni- 
tate personatu vel officio sine eura, quod vigore huins gratie assequi 
eum continget, licite retinere. valeat. 

Honestas morum et vite... Dat. Avin. kl. septembris a. oetavo. 

In e, m. deenno et thesaurario S. Marie ad gradus Colon. ne 
magistro Iacobo de Mutina eanonieo Cameravensis eapellano papali ecl, 

Reg. 77 f. 298 nr. 1709. 


688. 1324 September 8. Avignon. 
lohannes XXIT Germrde dicto de Erembertinch confert ecelesie 


Sanetissimo patri et benignissimo domino suo, domino lohanni 
divina provideneia snerosancte Romane ac universalis ecelesic summo 
pontifici, Devotieimi vestri decanus et capitulum ecclesie B. Marie 
de Aquisgrani Leodiensis dyocesis obedienciam humillimam ac devota 
pedum oweula beatorum. Devotissimos viros Wilhelmum de Stocheym 
cantorem et canonicum ecelesie memorate, qui processus vestros im 


dieta vestra ecelesia Aquensi publice coutra ducem Bavarie quondam 
electum in regem Homanorum, presentibus elero et populo, sibi nobis. 
assistentibus, sollempniter publicavit, multis ob hoc periculis insidiis 
et inimicitiis se et nos iens et Iohannem qnondam Alardi de 

der cxbibitorca presentium pro ne- 


] ra. Datum in capitulo Aquensi 
causas decima die mensis septembris pontifi- 


690. 1324 September 18. Köln. 
Processus a Iohanne XXII contra Ludovicum de Bavaria 
facto solemniter. publicantur in urbe. Coloniensi, 
indiet. VII die XVIII mensis septembris in 
loco enpitulari maioris ecclesie Coloniensis Henrieus de Virneburch 








1824 September 1& 325 


prepositus Bunnensis et arehidiaconus im ecclesia Coloniensi, lohannes. 
deennus Bunnensis, Heydenriens prepositus S. Severini Coloniensis et 
Godesealeug de Kirberg officialis eurie Coloniensis, commissarii ad hoe 
specialiter deputati ab Henrieo arehiepiseopo Coloniensi, tres litteras. 
lohannis pape XXII continentes processus habitos eontra Ludovienm. 
Bavarum eiusque sequaces Thilemanno de Unna canonico Bunnensi et 
Petro de Essendia elerico legendas et publieandas, elero civitatis Co- 
loniensis ad andiendum publicationem earundem vocato et ibidem pre- 
sente in multitudine magna et eopiosm, tradiderunt. Quarum litterarum 
prima arehiepiseopo Coloniensi eiusque suffraganeis destinata incipit : 
Nuper eontra magnifieum ,., et data est Avinione V kl. aprilia p. n. a. 
octavo: seeunda eisdem archiepiscopo eiusque auffraganeis destinata 
incipit: Nuper contra Galeacium marchionem Lucchinum ... et data 
est Avinione V kl. aprilis p. n. a. octavo; tertia eisdem destinata in- 
cipit: Propter excessus varios... et data cat Avinione idus iulii p. n. 
n. octavo. — Quibus litteris a Thilemanno et Petro predictis alta vooe 
solempniter prelectis, predieti commissarii copias omnium trium bul- 
larum suppriori fratrum Predicatorum domus Coloniensis ibidem presenti 
tradiderunt, quibus copiis addita erat littera transfixa Henrici archiepis- 
topi priori suppriori et lectori fratrum. Predicatorum domus Colon. 
mandantis sub pena excommunicationis, quatinus predictas tres bullas 
duobus diebus dominicis immediate sequentibus diem presentationis 
"ibi facte infra missarum sollempnia post lectum evangelium misse 
maioris im ecclesia sua de ambone, item eisdem diebus post factum. 
sermonem in vulgari lingua publicent, — Quae littera transfixa. incipit: 
Henriens dei gratia... priori subpriori et lectori fratrum. predicatorum 
domus Coloniensis. Salutem in domino et mandatis apostolicis firmiter 
obedire. Noveritis nos iam nuper... et data est anno MCCOXXITII 
decimo oetavo kl. septembris. Similes copias bullarum cum simili 
transfixa littera tradiderunt subguardiano fratrum Minorum domus 
Coloniensis, item priori fratrum Augustinensium domus Coloniensis, 
item priori fratrum B. Marie de Monte Carmeli domus Coloniensis, item 
Symoni plebano S. Petri Coloniensis, camerario plebanorum sive rectorum 
eeclesinrum parochialium Coloniensium recipienti ess nomine suo et 
aliorum plebanorum sive reetorum civitatis Coloniensis, presentibus 
Hermanno ecclesie Reclomeronensis (?) episcopo vicario in pontificalibus 
archiepiscopi Coloniensis ae Iohaune de Cleve decano et arehydiacono 
Coloniensi, abbatibus monasteriorum S. Panthaleonis, S. Martini Colon., 
"Tuieiensis et Bravilrensis Colon. dioc. decanis et scolastieis S. Ge- 
reonis, S. Andree, S. Marie ad gradus, S. Kuniberti et S. Georgii eccl. 








2 1894 Soptemher 19. 


Colon. plebanis sive reetoribus SS. Apostolorum, S. Columbe, S. Lupi, 
S, Kuniberti, S. Lanrentii, S. Iacobi, S, Pauli, S. Christofori, S. Brigide, 
S. Petri, S. Albani, S. Marie indulgentiarum, ecclesie Lysolphi, S. Io- 
hannis Baptiste, S. lohannis super curiam et B. Marie in paseulo ec- 
elesiarum Coloniensium et aliis eanonieis ecelesiarum, monachis mona- 
steriorum, fratribus domorum Mendicantium, elerieis et layeis in multi» 
tudine copiosa. 

Jnstrum. snembran. motarile confectum. a Burchardo de Camena 

clerico Colon. dioc. publico imperiali aucloritate motaris, Arch. 

Vatic, Instrum. miscell. Armar. C, caps. 3. fasc, 58. nr, 17, 


*691. 1324 September 19. 
llenricus archiepiscopus Coloniensis lohanni episcopo Traiectensi 
transmittit lohanni pape XXII litteras die XV iulii eiusdem anni da- 
tas continentes tenorem processus die XI iuli eiusdem anni contra Lu- 
dovicum Bavarie promulgatum. 
Brom. 639. (Ex: archiv. civit. Traiect.) 


692. 1924 October 1. Avignon. 

lohannes XXI Ludovico de Linche confert ecelesie S. Seve- 
rini (!) in monasterio Meynvelt Treverensis diocesis eanonientum et pre- 
bendam vaeanteg per obitum Iohannis dieti Wulveis de Confluentin, 
qui apud sedem apostolicam diem clausit extremum, non obstante 
quod in S. Michaelis in Lueemboureh, eui cura imminet animarum, et 
in S. Florini in Confluenein ecclesiis diete diocesis altaris S. Petri non. 
euratam perpetuas vicarias obtinet. 

Suffragantin tibi merita probitatis... Dat. Avin. kl. octobris 
a. nono. 

In e m. abbati S. Marie Luxemburgensi Trever. dioe. et Iohanni 
de Regio preposito Parisiensis eamere apostolice elerico ae Boemundo 
de Sareponte eanonieo Treverensis ecclesiarum. 

Heg. 78 f. 98 nr. 309. 


693. 1924 October 23, Avignon. 


[Iohannes XXI]... deenno et capitulo eollegiate weelesie de Aquis- 
grano Leodiensis dioe, 

Sperare plurimum debetis... Nuper siquidem missis nobis per... 
Guillelmum de Stechen ipsus ecclesie vestre. cantorem vestris super 
danda sibi per nos eredentia litteris benigne receptis, habuit sue rela- 
"ionis oraculum, quod, lieet villa de Aquisgrano sit Romani eamera 





1321 September 97. 327 


peculiaris imperii et in terris ac locis adherentibus viro magnifico Lu- 
dovico duci Bavarie ... pro magna parte consistant vestre ipsius ec- 
elesie faenltates, spretis per vos tamen futuris inde quibuscumque pe- 
rienlis, ad partem einsdem sanete Romane ecclesie per vos et vestros 
subditos pariter declinantes post processus, quos adversus ipsum ducem 
habuimus hactenus, in dieta vestra ecclesia presentibus ntique clero 
et populo diete ville solenniter publientos nedum ipsi duci non favistis 
in aliquo, sed eidem in omnibus resti[fi]stis. .. Itaque vestram v. ro- 
gumus et hortamur,... quatinus... in constantia prenarrate fldei et 
devotionis assumpta ... persistatis ... Petitiones namque per enn- 
torem ipsum pro parte vestra nobis oblatus noveritis iam mos conside- 
ratione premissa exaudisse benigniter, prout super illis nostre confecte 
littere indieant evidenter, Dat. Avin. X kl. novembris a. nono. 
Reg. 118 f. 42 nr. 339, 


694. 1324 October 27. Avignon. 


Iohannis XXII abbatibus S. Maaimini et S. Mathie ac prepo- 
silo eccleme Treverensis destinat binas litteras, quibus eisdem man- 


dat, quatinus. litteras papales processus. contra Ludovicum de Ba- 
varia continentes ad archiepiscopum. Treverensem eiusque suffraga- 
meos directas. representent archiepiscopo dicto eundemque inducant 
ad larum publicationem, alioquin ipsi easdem publicent. 


[lohannes XX1I].. S. Maximini* et S. Mathie extra muros Tre- 
verenses monasteriorum abbatibus ac preposito eclesie "Treverensis. 

Volentes quod processus dudum per nos eontra Ludovieum ducem 
Bavarie. .. habiti privationis sententiam ... inter cetera continentes in 
eivitate ae diocesi et provineia Treverensi solenniter publicentur, . . . 
arehiepiseopo Treverensi eiusque suffraganeis per alias nostras litteras, 
in quibus eorundem processuum de verbo ad verbum series est in- 
serta, damus distrietiue in mandatis, ut per se ac alias, de quibus 
viderint expedire, in ecelesiis et locis suarum eivitatum et dioecesium, 
im quibus expediens fuerit, processus eosdem solenniter publieare pro- 
eurarent, Ut anfem de presentati- — enrent, Et ut de presentatione lit- 
one litterarum nostrarum huimsmodi — terarum nostrarum huinemodi pre- 
prefato arehiepiseopo facienda et — fato arehlepiseopo faeienda et il- 
illarum exeeutione certiores effi larum exeeutione certiores effici 


a) Maximiani in reg. 





valeamus discretioni vestre per apo- 
stolica seripta in virtute sancte 
obedientie ae sub excommunica- 
lionis pena, quam vos et quemlibet 
vestrum, qui in executione presen- 
Lis mandati nostri negligens fuerit 
vel remissus, ineurrere volumns 
ipso facto, districtius praecipiendo 
mandamus, quatinus vos vel duo 
aut alter vestrum per vos vel alium. 
sen alios predietas lilteras, quas 
vobis mittimus, eidem arebiepi- 
‚scopo presentare ac ipsum ex parte 
mostra iustanter requirere studeatis, 
mt per se dietosque suffraganeos 
prefatos processus iuxta tenorem 
et continentiam eorundem publi- 
enre proenret et alias contenta. in 
eis diligentius exequatur, Facien- 
tes de presentatione et requisitione 
hulusmodi fieri publicum instru- 
mentum, quod nobis fideliter mit- 
tere nosque certiores reddere, quid 
in predictis et eirea illa tum per 
eosdem archiepiscopum et suilra- 
ganeos quam per vos netum quo- 
modolibet extiterit, mon tardetis. 
Datum Avinione VI kl. novembris 
anno mono. 
Reg. 112 f. 48 mr. 912. 


1834 October 97. 


valeamus, vobis et vestrum singulis. 
per alias nostras eerli tenoris lit- 
teras dedisse meminimus in man- 
datis, nt eidem archiepiseopo pre- 
dictas litteras dietorum processuum 
seriem continentes presentare ip. 
sumqne pro parte nostra requirere, 
t ad exeeufionem enrum per se 
dietosque  suflraganeos procede- 
re(t), euraretis. Quoeiren disere- 
lioni vestre per apostolica. seripta 
mandamus, quatiuus mandatum no- 
strum huiusmodi diligenter exequi 
siudentis, et si, quod absit, forsitan 
eontingeret, quod prefatus arehi- 
episeopus per se dietosque suffra- 
ganeos im publieandis dietis pro- 
eessibus et litterarnm Ipsaram exe- 
entione se negligentem redderet vel 
remissum, vos vel duo ant unus 
vestrum per vos et alios seculares 
et religiosos, exemptos et mon 
exemptos, de quibus vobis expedire 
videbitur, dietos processus iuxtm 
tenorem aliarum litterarum nostra- 
rum, quas inde vobis dirigimus, 
eorundem processum continentes 
tenorem in ecelesiis et locis civi- 
tatis et diocesis ae provineie pre- 
dictarum, de quibus fuerit expe- 
diens, solenniter publicetis, illas 
etiam publicandas dietis suffra- 
ganeis nichilominus transmissuri, 
nosquo de omnibus, que per vos 
et quosvis nliog faeta fuerint im 
hae parte, reddituri per vestras 
litteras vel instrumenta publica. 
eerliores, Datum ut supra. 
Reg. 118 f. 49! nr. 042. 





1521 Novernber 5. 39 


695, 1324 November 5. Acignon. 

Iohannes XXII Symoni Ludoviei eonfert eeclesie S. Symeonis 
Treverensis canonieatum eum prebenda ad presens vacante vel proxime 
yaeatura, 

Ex tue devocionis et probitatig meritis... Dat. Avin. nonas no- 
vembris a. nono. 

In e. m. priori de Briva Lemovicensis diocesis ae preposito Avi- 
nionensis ae Bernardo Stephani eanomieo Catureensis ecelesiaram. 

Reg. 78 f. 78 nr. 250. 


696. 1324 November 14. Avignon. 


lohannes XXII providet ecelesie. Halberstadensi de persona Gi» 
selberti exnoniei ecelesie S. Gereonis Coloniensis in subdiaconatus or- 
dine constituti et nobili genere nati. 
Regimini universalis eeclesie... Dat. Avin. XVIII kl. decembris 
". nono, 
Reg. 79 f. 406 nr. 2376; Hz. 148; Schmidt nr. 163. 


697. 1324 November 16, Avignon. 


Johannes XXII Henrico de Iuliaco canonico Monasteriensi 
iterum. providet de prebenda in ecclesia. Monasteriensi prowime va- 
catura. 


[Iohannes XXII] Henrico de Iuliaco canonico Monasteriensi. 
Dun tue probitatis merita... Oblata siquidem nobis tua. peticio 
continebat, quod nos dudum... eanonicatum ecelesie Monasteriensis 
. tibi vontulimns... prebendam vero et dignitatem vel personatum 
sen offieinm, si que, si qui vel si qua in dieta ecclesia tune vacabant 
vel eum vacarent ,.. tibi... duximus reservanda ... Deinde tu quan- 
dam, que per obitum Walrami de Arnsberg olim canonici einsdem ee- 
clesie vacavit ibidem, que alias tibi per dietas litteras, nt asseris, de- 
bebatur, aeceptans tibi de illa provideri fecisti. Cumque postmodum 
de dieta prebenda cuidam viro potenti dileeti Ali... capitulum eius- 
dem ecelesie providissent, tu considerans, quod tam eiusdem potentis 
quam dietorum capituli poteneie resistere non valebas, facto hninsmodi 
dietorum eapituli acquiescere euravisti, dietique capitulum extunc rece- 
perunt te in eanonieum et in fratrem einsdem ecelesie ad prehendam 
inibi proxime vacaturam. Ne igitur propter alios, qui post te in ea- 





330 1894 November 16. 


dem ecclesia per nostras litteras gratias impetrarunt et in posterum. 
impetrabunt, contingatte, qui fuisti prior in gracia, ultimum exhiberi, 
mobis humiliter supplicasti, ut providere tibi super premissis de opor- 
tuno remedio dignaremur. Nos igitar... decernimus, qnod non ob- 
stante quod dietam prebendam tibi debitam dimittendo acqnievisti 
voluntati predietorum capituli . , . de alia prebenda, si qua im dieta. 
ocelesia vacat ad presens vel quam proximum vacaverit ct ad quam. 
per prefatos capitulum in canonicum einsdem eeclesie fuisti 

tibi per dictos executores debeat provideri... Dat. Avin. XVI kl. 
decembris a. nono. 

Reg. 78 f. 292! mr. 854. 


698. 1324 November 16. Avignon. 


Iohannes XXII rehabilitat Henricum de Iuliaco, qui pro ne- 
4otüs sedis apostolice gravibus se exposuit periculis cuiwsque ger- 
manus in eiusdem. sedis obsequiis militans a rebellibus. ecclesie Ko- 
mane interemtus est, 


[Iohannes XXI} Henrico de lulineo ennonieo Monasteriensi. 

Probitatis tue merita... Sane petieio tua nobis exhibita eon- 
tinebat, quod tu olim post obtentos a te eanonieatum et prebendam. 
in eeclesia B. Marie ad gradus Coloniensi parrochialem ecelesiam de 
Stetterieh Coloniensis dioeveig fuisti eanoniee assecutus, quam infra. 
annum a tempore assecneionis huiusmodi eomputandum in subdiaconum 
ordinatus per duodeeim annos vel cirea tenuisti ad ulteriores ordines 
mon promotus, fructus pereipiens ex eadem, faciendo inibi per vi- 
varium presbiterum deserviri. Post que libi de eanonieata ecelesie 
Monasteriensis cum plenitudine iuris canonici cum reservacione pre- 
bende et dignitatis seu. personatus vel officii, si que, si qui vel si qua. 
tune vacabant ibidem vel cum vacarent... ae subsequenter de eano- 
mieatu eeclesie Buunensis diete diocesis eum eiusdem iuris plenitudine 
eum reservaeione prebende.... duximus providendum, nulla per ie a 
nobis gracia habilitationis obtenta super eo, quod retinendo. parrochia 
lem ecelesiam supradictam et fructus pereipiendo ex ea te nom fecisti 
infra tempus debitum in presbiterum promoveri mec resedisti perso- 
naliter in eadem. Quare nobis humiliter supplicasti etc. — Nos igitur 
attendentes quod tu pro negotiis et obsequiis sedis apostolice te et 
iuos exposuisti gravibus perienlis laboribus et expensis quodque ger- 
manus tuus in eiusdem ecelesie. obsequiis indefesse militans per re- 





1394 November 4. Lg 


belles eiusdem eeclesie extitit, sient neeepiums, interemptus . .. Luis 
supplieatiooibus inelinati, te zuetoritate apostoliea habilitamus . .. ita 
quod racione premissorum mulla contra te in quocumque casu poseit 
exceptio obiei vel obstaeulum interponi... decernentes, quod: predicte 
graeie nostre in dictis Monasteriensi et Bunnensi ecclesiis tibi facte 
s.s plenum. effeetum habennt et vigorem... Dat. Avin. XVI kl. 
decembris a. nono, 


teg, 38 f. 298 nr. 866, 


699. 1324 November 24, Avignon. 


[Iohannes XXI] Iohanni Bertaudi canonieo Virdunensis ecelesie 
consideraeione lohannis regis Boemie pro eo supplicantis reservat dig- 
nitatem vel personatum seu offeium eum eura vel sine eura, si que 
vel si quis aut si quod in eeelesia Verdunensi vaent ad presens vel 
eum vaeaverit, etiam gi ad illam vel illam sew illud quis consueverit 
per eleetionem assumi, illa tamen dignitate, que post episcopalem in 
eadem ecclesia maior existit, dumtaxat exeepta, non obstante quod 
hodie de canonicatu et prebenda ecclesie Virdunensis per promotionem 
et consecrationem Bertholdi archiepiscopi Neapolitani vacantibus per 
ulins litteras apostolicas papa eidem providerit et quod idem. in Tre- 
verensi eanonieatum ot prebendam oblinet et in Spirensi et S. Martini 
Leod, ecelesiis canonieus sub expeetatione prebendarum exi 

Litterarum seientia, morum decor ,.. Dat. Avin, VILE kl, de- 
cembris a. nono. 

lieg. 78 f. 273 nr. 805. 


700. 1324 November 24. Avignon. 


Jokannes XXII abbatibus S. Maximini et S. Mathie ac prepo- 
sito et Percecalo de Eltz camonico ecclesie Treverensis. mandat, 
qualinus archiepiscopo Treverensi processus. papales contra Ludo- 
vicum de Bacaria faetos presentent publicandos, alioquin. ipsi pu- 
blicent eosdem. 


[Iohannes XXII] S. Maximini et S. Mathie extra muros Treverensos 
monasteriorum abbatibus ac preposito neenon Parzshuallo de Elz ea- 
nonico eeclesie "Treverensis, 

Volentes quod processu dudum per nos contra Ludovieum ducem 
Bavarie... habiti... in civitate ac dioeesi et provineia Treverensi 





32 1594 November 24. 


sollenniter publieentnr, ... arcbiepiseopo Treverensi eiusque suflra- 
&aneis per nlins nostrus litterus, in quibus eorundem processmum de 
verbo ad verbum series est inserta, damus distrietins in mandatis, ut 
u... processus eosdem et contenta in eis sollenniter publicare pro- 
eurent. Quoeirea discretioni vestre , .. committimus ct mandamus, 
quatinus vos vel duo ant unus vestrum per vos vel alium seu alios 
predictas litteras, qune vobis cum presentibus mittimus, eidem archic- 
piseopo presentare, si eommode poteritis, atudeatis. Si vero presen- 
tationem huitsmodi facere non possetis vel vobis presentationem ipsam 
eidem non facere visum fuerit expedire, vos eas, ac si vobis directe: 
fuissent, in civitate et diocesi Treverensi exequamini et exequendas 
prefati archiepiscopi suffraganeis transmittatis, super quibus vobis et 
westrum singulis plenam concedimus auctoritate presentiam facultatem, 
nos reddituri de hiis, que super predietis feceritis, per vestras litteras. 
vel instrumenta publica certiores, Dat. Av. VIII kl. decembris anno. 
nono. 
Reg. £13 f. 154! nr, 908. 


701. 1324 November 24. Avignon. 


Johannes XXI abbatibus S. Maximini et S. Mathie ac Io- 
hanni Bertaudi canonico ecclesie Treverensis mandat, quatinus ar- 
chiepiscopo Treverensi processus papalis contra Ludovicum de Ba- 
varia factas presentent publicandos, alioquin ipsi  publicent eosdem. 


[Iohannes XXII] S. Maximiani et 8. Mathie extra muros "Treve- 
renses monasteriorum abbatibus neenon lohanni Bertandi canonico ec- 
clesie Treverensis. 

Volentes quod processus efe. ut im immediate precedenti nr. 
700. 

Reg. 113 f. 48 nr. 348. 


702. 1324 November 24, Avignon. 
lohannes XXI Arnoldo nato Pigonis de Lucenberg considera- 
Castoris in Confluentia Trover. dioc, ennonientum eum 


presens vaeante vol proxime vaentnra, non obstante quod. euratam ee 
clesiam 8. Nicolai in Lueemborg "Trever, dioc. obtinet. 





1324 November 36. E: 


Probitatis tue merita... Dat. Avin, VIII kl. decembris a, nouo, 
In e. m. abbati monasterii de Lucemborg Trever. dioc, et seo- 
lastico Trever, ac Petro de Vigono ennonieo Noyariensi. 
Reg. 78 f. 973 nr. 800. 





703. 1324 November 26. Avignon. 


lohannes XXII Baldewino archiepiscopo. Treverensi nunciat, 
quod ad eum mittit processum. contra Ludovicum de Bacaria ha- 
litum in civitate et diocesi. Treverensi publicandum. 


[Iohannes XXII] Baldevino archiepiseopo Treverensi. 

Leta manu recepimus fraternitatis tue litteras nobis per ... To- 
hannem Bertrandi eanonieum Treverensem novissime presentatas, qua- 
rum tenor devocionem, quam ad nos geris et S, Romanam ecclesiam, 
nobis satis innotuit evidenter. Super quo tibi gratias uberes referentes, 
fraternitatem tunm rogamus attente, ut, quantam tuum prudenciam de- 
cent te adherere petre, a qua exeisus nosceris, eapitique tno ineon- 
eusse assistere consideranter attendens in his persistere diligenter 
stndeas nee a quoquam eirea hoe te seduei permittas. Ex hoe enim 
preter humane laudis preeonium divinam promereberis gratiam ae 
nostrum et ecclesie Romane favorem abundantins tibi merito vendi- 
eabis. Ad hoe processum dudum habitum contra nobilem virum Lu- 
dovieum ducem Bavarie fraternitati tue mittimus per presentimm por- 
titorem, quem per te vel alium in tuis eivitate et diocesi ac provincia 
studens publieare, habiturug ad nos reeureum fidueinliter in hiis, quo 
tibi ae tue ecelesie fuerint oportuna. Datum ut supra proxima (= Avin. 
VI kl. decembris a. nono). 

Reg. 118 f. 44 nr. 242; Tix. 494. 


704. 1324 November 26. Avignon. 


[Iohannes XXII] regi. Boemie illustri. 

Ex litteris tue celsitudini» per dilectum filium lohann Bertaudi 
eanonieum Treverensem nuncium tuum mobis exhibitis noviter perce- 
pimus leta mente sincere devocionis et aífeetionis promptitudinem, 
quibus erga nos et sanetam Romanam. ecclesiam ,.. elarere monstraris 
... Regalem excellentium rogamus attentius et hortamur, quatinus in 
huiusmodi . . . proposito . . . inviolabiliter perseveret, Ceterum petitionis 


394 1394 November $0. 


iuas tam interelusas eisdem litteris quam alias, de quibus in 
litteris mentio: habebatur, exaudiendas duximus, prout in eonfeetis | 
inde litteris poterit regalis exeellentia intneri. Dat. Avim VE 
cembris à. nono. 

eg. 118 f. 44 nv. 046; Re, 428. 


705. 1324 November 30, Avignon. 


Johannes XXII abbati monasterii S. Huberti et scolastico Dre 
verensis ecelesie ac Nicolao de Fractis mandat, quatinus Mathie de 
Synesse conferant. officium camerarie monasterii. Epternacensis. 

[Iohannes XXII] abbati monasterii S. Huberti de Ardenna et seo- 
lastico "Treverensis ae magistro Nicolao de Fraetis litterarum nostrarum 
eorreetori ennonico Patracensis eceleeiarum. 

Religionis zelus vite et morum honestas alinque yirtatum merita, 
quibus personam dileeti filii Mathie de Synesse monachi monasterii de 
Epternaeo ordinis S. Bened. Trever. dioc. fide dignorum testimonio iu- 
vari pereepimus neenon et... Caroli Francie et Navarre regis illustris. 
(pro) Mathia in hoc parte supplicantis humiliter consideracio nos in- 
ducunt, ut personam ipsius Mathie favore apostolico persequentes sibi. 
reddamur ad graciam liberale&, Sane dudum fidedignis relatibus intel- 
leeto, quod offieium. camerarie monasterii prefati, ad quod monachus 
de monasterio consuevit per eleetionem assumi, per promotionem di- 
lecti filii Arnaldi abbatis olim camerarii dieti monasterii in illis par- 
tibus factam de ipso ad prefatum monasterium tunc abbatis regimine 
destitutum et obtentam ab ipso Arnaldo pacificam possessionem. ad- 
ministrationis monasterii memorati vacabat, nos nitentes de dicto officio 
per apostolice sedis provideneiam ordinari (f), officium ipsum II, idus 
novembris pontificatus nostri anno oetavo collacioni et disposicioni 
nostre ac sedis apostolice en vice duximus specialiter reservandum, 
districtius inhibentes eidem abbati et dileetis filiis conventui ipsius 
monasteri... ne de predieto oflieio contra huiusmodi nostram reser- 
vacionem disponere qnoquomode presumerent, ac decernentes extune 
irritum et inane, si seens super hiis a quoquam quavis auctoritate sei- 
enter vel ignoranter contingeret attemptari. Postmodum vero ad au- 
dienciam nostram dedueto, quod idem abbas et conventus hniusmodi 
mostre reservaeionis forsan ignari eundem Mathiam et dilectum filinm 
Theoderieum dietum Vineel ipsius monasterii monaehum ad huiusmodi 
officium iu discordia elegerunt, nos... discretioni vestre . , . mandamus, 





134 November 94. 335 


quatinus... electiones predietas ... et quiequid ex eis vel ob eas se- 
cutum extitit... decernentes irrita ct inania prelibatum officium, si, 
ut premittitur, vacat et in co ante reservationem eandem non fuerit 
alteri specialiter ins quesitum, . . . eidem Mathie, vel procuratori suo... 
auetoritate noslra conferre et assignare curetis, inducentes eum vel 
proeuratorem prefatum ... in eorporalem possessionem ... Dat. Avin. 
TL Kl. decembris a. nono. 


Fig. 78 f. 989 nr. 1105, 


"706. 1924 November 24. Avignon. 


Franciscus Perusinus, Stephanus Lubucensis, Venntus Cathacensis, 
lordanus Acernensis, Guillermus Sagnensis, Nicolaus Dirmastensis, Gre- 
gorius Feltrensis, Bonifacius Karonensis, Philippus Corkagensis, Guil- 
lermus Castellanas, Robertus Clonfertensis, Thomas Girapentensis, Hein- 
rieus Lubicensis et lohannes Roskildensis episcopi concedunt in fa- 
vorem monasterii S. Marie in Burfenich sanctimonialium ord. Cixtere. 
Colon. dioc. indulgentias (non plenarias) omnibus vere penitentibus et 
confessis, qui ad dietum monasterium certis diebus festivis accesserint. 


aut qui missis predieationibus et dixinis officiis ibidem interfuerint 
eic. nec non qui ad fabricam ete. manus porrexerint adiutriees. 
Serena virgo mater... Dat. Avin. apud sedem apostolicam mense 
novembri pont. domini lohnnnis pape XXII anno nono. 
Or. eum membr. pluribus. sigillis partim valde lesis. Paris, Bibi. 
wat, f. latin, 9220. nr, 7, — Begest, in arch. civit, Colon. Inventar, 
nr. 168. 


707. 1324 December 1. Avignon. 


lohannes XXII Gerardo comiti Iuliacensi nunciat, quod. contra 
eum obloquentibus non prebuit auditum, eumque rogat, uf perse- 
veret in devotione erga. ecclesiam. Romanam. 

[Iohannes XXII] Gerardo eomiti Inliacensi, 

Solita benignitate recepimus nobilitatis tue litcras per... de- 
eanum eeclesie Brixinensis capellanum nostrum wuper nostro aposto- 
latus presentatas et que prefatus decanus sub verbo eredencie sibi 
per litteras ipsas commisse pro parte tua mobis exposuit queve pre- 
dicte continebant littere, pleno collegimus intellectu, Sane quia tam 
per litteras ipsas quam per ciusdem assertionem. decani excusationis 








gratiam uberims merenrie. Dat. Avin. kl. decembris a. nono. 
‚Reg. 113 f, 44 mr, 219; Rx. 495. 









708. 1324 December 13. Avignon. 

lohannes XXII Iohanni regi Boemie indulget, nt aliquem ydo- 
nenm et diseretum presbiterum religiosum vel secnlarem in sunm possit. 
eligere eonfessorem, qui quociens fuerit oportunum, «us peecaminum - 
confessionem andiat ae absolueionem impendat, nisi talia fuerint, 
propter que sedes apostolica sit eonsulenda. B 

lllas celsitudinis tue preees .. . Dat. Avin. idus decembris 
A. nono, 

‚Reg. 78 f. £11 nr. 628; Be. 428. 


#09. 1324 December 13. Avignon. 
Tohannes XXII eidem (Iohanni regi Boemie) supplicanti indulget, 
nt eius confessor ei semel in artienlo morlis plenam ommium pecea- 
lorum remissionem concedere valeat, 
Illas celsitudinis tue... Dat. Avin. idus decembris a. nono. 
Reg. 78 f. f71 nr. 024; Dudik 85; Tis. 498. 


a) sic! Fortasse corr.; noscere. 





1394 December 90. 


710. 1324 December 20. Avignon. 


Guilhelmus Soltaniensis et Andreas Antibarensis archiepiscopi, 
Franciscus princeps Firmani, Robertus Camerensis, Gregorius Felt- 
rensi, Franeiscus Senctensis, Dompnius Catherensis, Venutus Catha- 
censis, Franciscus Ravellensis, Nicholaus Dyrmastensis, Guilhelmns 
Saganensis, Stephanus Lubucensis, Thomas Interanensis, Daniel Mo- 
thensis, Hermannus Henensis, Iohannes episcopus Scopiensis, Arnoldus 
episeopus Caminensis* concedunt in favorem monasterii S. Mauritii 
Colon. ae ipsins monnsterii magistre et conventus ord. S. Bened. in- 
dulgentias (non plenarias) ommibus vere penitentibus et confessis, qui 
ad ipsum monasterium festivitatibus quibusdam certis accesserint ct 
ibidem divinum officium seu verbum exhortationis audierint aut qui 
ad fabricam ete, manus. porrexerint adiutrices. 

Quoniam nt ait apostolus ... Dat. Avin. anno domini 1923 vi- 
cesima die mensis decembris pont. . . . Iohannis... XXII a. octavo. 

Or. membr. cum pluribus sig. parlim deperditis vel lesis. — Lit 
teris predictis. sunt. affve. littere confirmatorie ab Henrico archi- 
episcopo dale Lechenich d. 6, m. aprilis a, 1896, — Paris. Bi. 
nat, f. latin. 9973 nr. 39. — Heg. in arch. civit. Colon. Inventar. 
nr. 160. 


TAL 1325 Januar 13. Avignon. 
lohannes XXII magistro Bindo de Senis preposito eccl. Colon. 
notario suo prorogat licentiam in partibus Senensibus commorandi us- 
que ad festum omnium sanctorum proxime venturum. 
Cum dudum ex certis plis et aliis causis... Dat. Avin. idus 
januarii a. nono. 
Reg. 78 f. 170 sr. 545. 


712. 1525 Januar 18. Avignom. 

lohannes XXII cum Godesealeo de Kirberg rectore parrochialis 
ecclesie de Ulme Colon. dioe. in diaconatus ordine constituto dispensat, 
ut usque ad triennium non teneatur in presbiterum se facere promo- 
veri nec in endem ecclesi personaliter residere, proviso quod interim 


a) Daniel — Caminensis seripta sun! alla manu et alio atramento. 
Vatik. Regesten 1. m 









sss 1595 Januar 18. 


dicta ecelesia debitis non fraudetur obsequis et animar 
nullatenus negligatur. ma 
Dum diligenter attendimus . . . Dat. Avin. XV kl f 
a. nono. 
Reg. 78 f. 337 mr. 890. 


713. 1325 Januar 18. Avignon. 


lohannes XXII Godesealeo de Kirberg canonico eeclesic Bun- 
mensis Colon. dioe, indulget, quod residendo im aliqua. 
ecelesiarum, in quibus beneficiatus existit, fructus redditus et pues 
parrochialis de Ulme Colon. dioe,, cnius rector existit, ncenon thesaurie 
B. Marie ad gradus Coloniensis ecclesiarum ae prebendarum, quas 
in eadem B. Marie ad gradus et in Bunnensi predieta ecclesiis, quarum. 
canonieus existit, integre, cotidianis distributionibus dumtaxat. exceplis. 
pereipere valeat, quin resideat in eisdem, 

Probitatis merita et alia... Dat. Avin. XV kl. februarii a. nono. 

In e. m. abbati monasiorii "Taiciensis Colon. dioc. et decano 8. 
Georgii Coloniensis ac magistro lacobo de Mntina canonico Camera- 
censis ecclesiarum capellano papali. 

Reg. 78 f. 363! nr. 1058. 


714. 1325 Januar 26. Avignon. | 
Iobannes XXII Gerardo mato Tohannis de Hoven confert ecelesie | 
Monasterii Eiflie Colon. dioc. canonieatum, prebendam vero eidem 


reservat. | 
Landabilia tue merita probitatis... Dat. Avin. VII kl. februarii. 


8. nono, 
In e, m. S. Marie ad gradus Coloniensis et S. Georgii Coloniensis. 
deennm ac magistro Ineobo de Mutina capellano papali seolastico "Tul- 
lenais ecelesiarum. 
Reg. 99 f. 424 nr. 9497. 


"15. 1325 Januar 26. Avignon. | 

lohannes XXII Arnoldo nato lohannis de Bushoven confert ee- 
clesie S, Cassii Bunnensis Colon. dioc. eanonieatum, prebendam vero 
eidem reservat. | 





1895 Januar 96. 839 


Ex tue devotionis et probitatis meritis... Dat. Avin. VII kl. 
februarii a. nono. 

In e. m. S. Marie ad gradue et S. Georgii Coloniensium decanis 
ae magistro Iacobo de Mutina capellano papali scolastico Tullensis 
ceclesiarum. 

Reg, 79 f. 424 nr. 2428, 


716. 1325 Januar 26. Avignon. 


Tohannes XXII civibus. Coloniensibus, quorum laudat devotio- 
mem erga sedem apostolicam et ad quos mittit Henricum de Iuliaco, 
nunciat, quod iuramenta ab ipsis Ludovico de Bavaria prestita sunt 
nulla. et invalida. 


[Iohannes XXII] dileetis filiis iudieibus scabinis consulibus pro- 
consulibus magistrisque civium totique universitati Coloniensi. 

Dum clara vestre devocionis insignia, quibus exhibitione landa- 
bilium operum protestante vos et progenitores vestri erga deum et 
Romanam matrem ccelesiam hactenus elaruistis et elarere continue 
non cessatis, deleetabiliter reeensemus, tanto nd vos inter alios eiusdem 
eeclesie dileetos filios et devotos specialis affectum considerationis ha- 
bentes magis afficimur in fide devocionis et constaneie vestre iocundi, 
quanto predecessorum vestrorum magnifica merita erga dictam ecele- 
siam splenduisse recolimus et stremuitatis vestre devocionem eximiam 
maiorum operum claritate percipimus illustrari, Hec quidem opera, 
filii, circa publicationem et observacionem processuum nostrorum du- 
dum habitorum contra Ludovieum ducem Bavarie dei et ecelesie re- 
bellem et hostem produxistis nuper et continuatione solida constanter 
produeitis, sicut fama celebris nomen vestrum non parum extollens 
insinuat in apertum. Super predictis igitur, pro quibus nostram et 
apostolice sedis benedictionem et gratiam vobis et vestris posteris 
uberius vendicastis, vos multiplieiter eum gratiarum actionibus com- 
mendantes, universitatem vestram rogamus attentius in domino et hor- 
tamur, quatinus huiusmodi devotionem et constantiam adeo virtute 
perseverantie, eni super virtutes alias eurrentes ad bravium corona 
promittitur, roboretis, quod npud deum et sedem eandem excellentio- 
ribus ac dignioribus landis et gracie titulis magis nc magis extolli 
vestra devoeio merentur. Nos enim vos et civitatem vestram inter 
nostra precordia iugiter recondentes intendimus, quantum eum deo 
poterimus, respieere graciis et favoribus oportunis. Super quibus di- 


0 1895 Januar 29. 


lectus filius Henricus de Iuliaco canonicus Monasteriensis, qui vestram 
devocionem buiusmodi apud nos multe laudis preconiis commendavit, 
clarius aperire vobis peterit mentem nostram. Ceterum percepto nu- 
per, quod aliqui vestrum occasione iuramentorum, que dudum Ludovico 
duci Bavarie tamquam electo in regem Romanorum dicimini prestitisse, 
serupulosos habere remorsus conscientiarum pretenditis, si ab eius ad- 
hesione consiliis et favoribus desistatis, quam plurimum admiramur, 
eum nos, sieut nosse vos credimus, in processibus nostris de fratrum 
nostrorum consilio contra ducem ipsum habitis declaraverimus iura- 
menta huiusmodi tanquam illi prestita, eui minime prestari debuerant, 
nulla esse ac ea prestantes ad illorum observacionem quomodolibet 
non teneri. Et licet certum sit, quod aliquis ad observationem iura- 
mentorum huiusmodi non teneatur?, nos tamen ad clarificandum eorum 
conseieneias, qui remorsibus huiusmodi constringuntur seu constringen- 
tur forsitan in futurum, venerabili fratri nostro .. archiepiscopo Colo- 
niensi aliis damus nostris litteris in mandatis, ut eis ad cautelam, 
quamquam non indigeant, curet de absolucionis beneficio providere, 
nostris precibus et exhortacionibus subiungentes, ut fulgorem tante 
devocionis et fidei non sinatis quibusvis contrariis offuscari, sed potius 
erga matrem ipsam ecclesiam, que vos brachiis interne dilectionis am- 
plectitur, splendere clarius, ut ab ipsa mercamini semper plus diligi, 
studeatis. Dat. Avin. V kl. februarii a. nono. 


Reg. 113 f. 45 nr. 354; Rz. 439. 


717. 1325 Januarr 29. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi concedit facultatem. 
absolvendi cives Colonienses a iuramentis Ludovico de Bavaria 
prestitis. 

[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi. 

Licet per processus nostros contra Ludovicum ducem Bavarie .. 
dudum habitos fidelitatis et quecumque alia iuramenta sibi tamquam regi 
seu in regem Romanorum electo a quibuseumque velut illi, cui minime 
prestari debuerant, prestita nulla esse et irrita eaque prestantes ad 
illorum observationem non teneri declaravimus et ipsos ab eorum ob- 
servatione absolvendos duxerimus (! ad cautelam, quia tamen aliqui 
tuarum civitatum (I) et diocesis Coloniensis super huiusmodi iuramentis 





2) tenentur in reg. 


1825 Januar 29. Ll 


per eos dieto duei forsan, nt premittitur, prestitis sernpulosos conseien- 
tiarum remorsus babere dicuntur, nos eorum servare eonscientias super 
hiis eupientes, fraternitati tue eos ab huiusmodi iuramentis et ipsorum 
observatione auetoritate nostra ex abundanti, eum non indigeant, ad 
elarifieandas eorum eongeientins specialiter absolvendi plenam et liberam. 
concedimus tenore presentium faeultatem. Dat, Avin. IIII kl, februarii 
anno nono. 
Reg. 118 f. 4 nr. 855; Re, 440. 


718. 1325 um Januar 29.(?) Avignon. 


Iobannes XXII arehiepiseopo Treverensi, 

Infeste relacionis assereione percepto, quod dudum dilectus 
filius Petrus de Boninea elerieus litteras mostras apostolicas deferens 
processus nostros dudum contra Ludovieum ducem Bayarie habitos 
continentes in tna diocesi per quosdam iniquitatis filios captus extitit. 
et in castro de Sarbureh eiusdem diocesis detinetur miserabiliter cap- 
tivatus, fraternitatem tuam rogamus atteneius et hortamur, quatinus 
prefatum procures liberari elerieum et ad sedem apostolicam destinari, 
reseripturus nobis per tuas litteras, quid inde feceris et ex quibus causis 
extiterit memoratus clerieus captivatus. (Sine data.) 

Heg. 118 f. 40 nr. 859; His. 600. 


719. 1325 Februar 6, Avignon. 

Iohannes XXII Iohanni de Letinete (Letmete?) confert ecclesie 
S. Andree Coloniensis canonicatum cum prebenda ad presens vacante 
vel proxime vacatura. 

Ex tue devociones et probitatis meritis .. . Dat. Avin. VII idus 
februarii a. nono. 

In e. m. lohanni proposito Karpensi et Godesaleo (!) S. Marie ad 
gradus Coloniensis ac magistro Hermanno de Boemia. capellano. papali 
vanonico Pragensis ecclesiarum. 

Reg. 78 f. 260' nr. 784- 


720. 1325 Februar 6. Avignon. 


lohannes XXII Bernardo Arnoldi de Huloven confert ecelesie 
Leod. eanovientum eum prebenda ad presens vacanie vel proxime 


1325 Februar 21. 3 


724. 1325 Februar 21. Avignon. 


Tohannes XXII. Burchardo de Marpurch confert. ecclesie Bunnensis 
Colon. dioe. eanonicatum et reservat. prebendam neenon dignitatem vel 
personatum seu offieium aut obedienciam eum eura vel sine eura, si qua 
vel si qui qua in eadem ecelesia vaent ad presens vel eum vaeaverint, 
mon obstante quod decanatum in S. Martini Monasteriensis et in. Mo- 
nasteriensi ac S. Andree Coloniensis ecelesiis eanonieatus et prebendas 
obtinet; postqumm autem fuerit asseeutus huluamodi dignitatem vel 
personatum aut offieinm vel obedientiam et fruetus inde perceperit, 
predietum decanatum omnino dimittat. 

Honestas morum et vite... Dat. Avin. VIIII kl. mareii a. nono, 

In e. m. episcopo Paduano et S. Georgii Coloniensis ac S. Mau- 
rieii extra muros Monasterienses decanis ecclesiarum. 


Reg, 78 f. 386 nr. 986. 


725. 1325 März 2. Avignon. 


Tohannes XXII Godefrido nato quondam Philippi comitis Vian- 
nensis eonsideracione Caroli Francie et Navarre regis pro co suppli- 
enntis confert. ecclesie Treverensis canonicatum, prebendam vero eidem 
reservat, 

"Tui nobilitns generis et multiplicia merita probitatis... Dat. 
Avin. VI nonas marcii a. nono. 

In. e, m. abbati monasterii S. Maximini extra muros Treverenses 
et decano S, Paulini Treverensis ne magistro Iohanni de Rocca eano- 
nico Neapolitanensis eeclesiarum eapellano papali. 

Hog, 38 f. 882 nr. 1152. 


726. 1325 März 2. Avignon. 
Iohannes XIT Ludovico nato quondam Philippi eomitis Viannensis 
confert. ecel. Traieetensis canonieatnm, prebendam vero eidem reservat. 
Apostoliee sedis copiosa benignitas ... Dat. Avin. VI nonas 


marcil à. nono. 
Reg. 78 f. 406‘ nr. 1182. 


727. 1225 März 2. Avignon. 


lohannes XXII Robino de Foresto consideracione Caroli Francie 
€t Navarre regis confert ecclesie D. Marie de Aquisgrani Leod. dioc. 


344 1896 März 5. 


canonicatum eique reservat prebendam, non obstante quod parrochia- 
lem ecclesiam de Olmeshem ac canonicatum et prebendam in ecclesia 
S. Servacii Traiectensi Colon. et Leod. diocesium obtinet. 

Laudabilia tue merita probitatis... Dat. Avin. VI nonas marcii 
a. nono. 

In e. m. S. Cornelii Indensis et Rodensis Colon. et Leod. dioce- 
sium abbatibus monasteriorum, ac magistro Iohanni de Rocca cano- 
nico Neapolitano capellano papali. 

Reg. 78 f. 898 nr. 1158. 


7928. 1325 März b. Avignon. 


Iohannes XXII Rodulpho de Montilio confert ecclesie S. Cassii 
Bunnensis Colon. dioc. canonicatum cum prebenda ad presens vacante 
vel proxime vacatura. 

Probitatis et aliarum virtutum merita... Dat. Avin. III nonas 
marcii a. nono. 

In e. m. abbati monasterii Tuiciensis Colon. dioc. et scolastico 
S. Georgii Coloniensis ac magistro Iacobo de Mutina canonico Came- 
racensis ecclesiarum capellano papali. 

Reg. 78 f. 299 nr. 872. 


729. 1325 März 5. Avignon. 


Iohannes XXII archiepiscopo Coloniensi concedit facultatem fa- 
eiendi recipi in singulis monasteriis monachorum et monialium quo- 
rumeuque ordinum, exemptis et non exemptis, civitatis et diocesis Co- 
loniensis, in quibus certus monachorum seu monialium numerus non 
existit, singulas hac vice personas idoneas in monachos et moniales. 

Tuam volentes honorare personam ... Dat. Avin. III non. marcii 
a. DODO. 

Reg. 78 f. 857 nr. 1037; Rs. 451. 


780. 1325 März 5. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi concedit facultatem fa- 
eiendi recipi in singulis collegiatis ecclesiis civitatis et diocesis Co- 
loniensis, in quibus non sit certus canonicorum numerus, singulas hac 
vice personas in canonicos reservantique pro singulis singulas preben- 


1395 März 6. us 


das ac inhibendi capitulis earundem ecelesiarım aliisque, ne de iisdem 
prebendis disponere. presumant. 
Personam tuam. nobis... Dat, Avin. III non. mareii a. nono. 
Beg. 78 f. 387 nr. 103%; His. 459. 


732. 1325 März 5, Avignon, 


Johannes XXII Conrado Hoy camonico ecelesie Aquensis pro- 
videt de scolastria eiusdem. ecelesie, 

à [Iohannes XXII] Conrado Hoy canonico ecclesie Auquensis Leod. 
100, 

Laudabilis tue merita probitatis... Sane dudum, sieut oblnta 
nobis tua peticio continebat, scolastrin ecclesie Aquensis Leodiensis 
diocesis per obitum quondam magistri Christiani de Porta Regis &co- 
lastiei einsdem eeclesie in illis partibus decedentis vacante, de dieta 
scolnstria quondam lohanni Renardi dieto Hoy canonico eiusdem ec- 
clesie fuit litterarum nostrarum auctoritate provisum. Verum Cristia- 
nus de Stumbele clericns Coloniensis diocesis pretendens sibi per 
Hanrieum de Spanhen, qui per potentiam secularem se intruserat in 
preposituram ecclesie memorate, de dieta scolastrin, quam ad colla- 
tionem prepositi eiusdem ecelesie pertinere dicebat, fuisse provisum, 
possessionem diete scolastrie talis provisionis pretextu contra insticiam 
occupavit et detinet occupatam ae nichilominus a collatione facta dicto 
lohanni de scolastria predicta et aliis processibus auetoritate dictarum 
litterarum habitis ad sedem apostolieam appellarat et super huiusmodi 
appellacione dilectum filium. magistrum Guigonem de Saneto Germano 
archidiaconum Benascensem in ecelesia Hlerdensi capellanum nostrum 
nostrique palatii auditorem eansarum impetrarat specialiter auditorem, 
Coram quo eum inter lohannem et Christianem prefatos fuisset super 
dicta scolastria aliquamdiu litigatum et nonnulli processus extitissent 
habiti coram eo, demum lite pendente item lohannes vium fuit uni- 
verse carnis ingressus dietusque Cristianus eansam appellationis huius- 
modi prosequi non curavit, anno et amplius imm elapso. Nos igitur, 
-.. volentes ., . personam tuam in eadem ecclesia, enius existis eano- 
nieus,... prosequi gratiose, te eidem Tohanni ad omne ius et in omni 
iure, quod eidem lohanni auetoritate litterarum nostrarnm predictarum 
-..eompetebat,... subrogamus tibique providemus de illo... Dat. 
Avin. III nonas mareii a. nono. 

Reg. 79 f. 3% mr. 1901. 












genhardo de Meschede canonico eccl, Osnaburgensis. 
Reg. 79 f. 40 mr. 1826. 


738. 1325 März 5. Avignon. 


Tohannes XXII. Hermanno. dieto Prendeman eonsiderneiome 
viei Monasleriensis ac Godefridi Osnaburgensis episcoporum. 
supplieantum confert ecelesie Monasteriensis in Meynevelt Trevei 
canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Meritis tue probitatis... Dat. Avin. III nonas mareil a. n 

In e. m. episcopo Paduano et deeano S. Martini ac Hem 
Tuliaco eanonieo Monasteriensium ecelesiarum. 

‚Reg. 79 f. 31 nr, 1998. 


734. 1925 März 5. Avignon. 
lohannes XXII Hermanno dicto Vridagh consideracione Lu 
Monasteriensis et Godefridi Osnaburgensis episcoporum pro eo 
cantium confert ecclesie B. Andree Coloniensis canonicatum, preber 
vero eidem reservat. 
Apostolice sedis copiosa benignitas ... Dat. Avin. IIl mor 
marcii a. nono. 
Tn e. m. Guillelmo eleeto Pennensi et Adriensi ot S, Marie ad 
gradus Coloniensi ac 8. Georgii Coloniensis ecclesiarum scolustieis. — 
Reg. 79 f. 4f nr. 1828, 


735. 1325 März 5. Avignon. | 
lohannes XXII Arnoldo de Dusene consideratione Henrici archi- | 


1) (de Arnsberg). 








1325 März 5. 4 


episcopi Coloniensis ac Ludoviei Monasteriensis et Godefridi Osnabur- 
gensis episeopormm eonfert ecelesie Osnabnrgensis canonicatum, pre- 
bendam vero eidem reservat. 

Attribnta tibi merita probitatis. . Dat. Avin. IIT nonas marcii 
^. nono. 

In e. m. electo. Pennensi et Adriensi et seolastico ecclesie S. Ge- 
orgii Coloniensis ae offieiali Coloniensi. 

Reg. 79 f. 41 mr. 1897. 


736. 1325 März 5. Avignon. 

lohannes XXI archiepiscopo Coloniensi eoncedit faeultatem re- 
eipiendi a duabus personis eonsanguineis eius, quas duxerit eligendas, 
liberam resignaeionem seu dimissionem dignitatuum personatuum et 
offieiorum seu benefieiorum ecclesiasticorum, que tenuerunt et tenent 
eontra genéralis coneilii Lugdunensis ac suam, que ineipit ,Execrabilis* 
eonstitueiones pereipiendo ex eis fructus, receptaque resignacione seu 
dimissione abolendi ommem infamie et intrabilitatis maeulam ac dis- 
pensandi eum eis ipsasque habilitandi ad ecelesiastien beneficia obti- 
nenda et, si in huiusmodi resignatis benefielis non sit alii specialiter 
ins quesitum, conferendi euilibet dietarum personarum duo dumtaxat 
de ipsis beneficiis, unum videlieet cum eura et alterum sine cura, re- 
liqua vero benefieia singulis personis, de quibus ei videbitur, ae indu- 
cendi eas in corporalem possessionem. 

Sincere devotionis affectus, . . Dat. Avin. III non. marcii a. nono. 

Reg. 78 f. 807 nr. 1099; Hte. 468, 


7587. 1395 März 5. Avignon. 


lohannes XXIT Godesenleo de Heringen confert ecelesie. Susa- 
tensis Colon. dioe., in qua quatuor minores, que pueriles dicuntur, et 
alie omnes maiores sive pinguiores prebende existunt, eanonieatum 
reservatque in eadem ecel, prebendam non obstante quod in SS. Apo- 
stolorum, S. Marie ad gradus Coloniensium et in Bunnensi Coloniensis 
diocesis ecclesiis sub expectatione prebende in canonicum est receptus, 

Probitatis merita ... Dat. Avin. III non. mareii a. nono. 

In e. m. abbati monasterii Tuiciensis et decano Bunnensis Colon. 
dioc. ne magistro Iacobo de Mutina eanonieo Cameracensis ecelesiarum 
eapellam nostro. 

‚Reg. 78 f. 860' nr. 1048. 














515 1895 März 5. 


TUS. 1325 März 5. Avimen. 
lohannes XXII Rruieicepo OE DN 


Mv. ee ee Mare E 
ratas tamen. 
Fraternitatis tue sincera devocio... Dat. Avin. IIT nonas 
a. nono. 
In e. m. episcopo Padeburgensi et Sybergensis ae de Lac Co- | 
loniensis et "Treverensis diocesium monasteriorum abbatibus. | 
Reg. 28 f. 858 nr. 1040; Re. 454. | 





739. 1325 März 5. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi. concedit. facultatem. 
exigendi ab ecclesiis el. monasteriis eorumque personis civitatis. dio- 
eesis et provincie Coloniensis subsidium ad soleendum pecuniarum 
summam pro emto comitatu (de Hilkerade) debitam. 

[Iohannes XXII, archiepiseopo Coloniensi. 

Sincere devoeions affeetus... Sane tun nobis nuper oblata pe- 
tielo eontinebat, quod propter multipliees guerras, quas predecessores. 
tui Colonienses archiepiscopi et maxime bone memorie Wieboldus . , . | 
ex certis racionalibns causis eontra certos nobiles movisse et babuisse 
noseuntur, ac efiam propter guerras, quas tu movisse ex causis simi- 
libus et ab aliis tibi motns sustinuisse dinosceris, magnam diminu- 
lionem munieionum ecelesie tue et dampna gravia subiisti, ita quod. 
dieta eeclesia tma gravibus debitorum oneribus pregravatur, tu eeiam. 
attendens, quod quidam comitatus eivitati et aliis terris tue eeelesie 
eonvieinns iam dudum exponebatur vendieioni, et quod dieta eeelesin | 
irreenperabiliter depressa fuisset, si dictus comitatus ad manus deve- 
nisset forsitan alieuas, dietum eomitatum pro quibusdam mägnis peeu- ] 
niarum quantitatibus pro eadem eeclesia perpetuo comparasti, pro | 
quibns peeuniarum summis fuerunt et sunt nonnulle munitiones et terre | 
einsdem eeclesie tue dieti comitatus venditoribus et aliis creditoribus 
obligate, Quare nobis humiliter supplieasti, ut providere tibi et eidem. 
eeclesie in hae parte de apostolica benignitste dignaremur. Nos igi- 

1) Conf. Regestum 1326 März 7 et Lacomblet, Urk-Buch für d, Gesch, 
des Niederrheins, III, nr. 27, 129, 134, 163, 188, 199, 209, 


eG 





1426 Murz 5. 39 


tur... fraternitati tue petendi exigendi et recipiendi ab omnibus et 
singulis ecclesiis et monasteriis eorumque personis, exemptis et non 
exemptis, civitatis diocesis et provincie Coloniensis hae viee modera- 
tum subsidium in peeunia numerata iuxta suarum ecclesiarum exigen- 
ciam faeultatem ... eoncedimus .. facultatem. Dat, Avin. III nonas 
marcii a. nono. 

In e. m. episcopo Padeburnensi et Sybergensis ac de Lacu Colon. 
et "rever. dioe. monasteriorum abbatibus. Sincere devocionis affectus 
ele, usque: concessimus facultatem. Quociren mandamus, quatinus vos 
vel duo aut unus vestrum per vos vel per alium seu alios faciatis 
anctoritate nostra. dieto. Henrico archiepiscopo vel procuratori suo. pro 
co iuxta huiusmodi concessionis nostre tenorem hae viee predictum 
subsiduum solvi et eeiam exhiberi. Non obstantibus... contradictores 
per censuram ecelesiasticam ete. Dat. ut supra. 

düeg. 78 f. 866 nr. 1064; Hs. 456. 





740. 1325 März 5. Avignon. 


Tohannes XXII Henrico archiepiscopo Coloniensi. concedit. fa- 
cultatem. procedendi contra Tudeos usurarios. 


[lohannes XXII] Henrico archiepiscopo Coloniensi. 

Cum, sieut accepimus, nonnulli Tudei tnarum parcium graves et 
immoderatas usuras a Christianis exigere et extorquere presumant, nos 
volentes super hoc Christinnis eisdem de oportuno remedio providere, 
fraternitati tue faciendi auetoritate apostolien observari udversus eos- 
dem Iudeos in tua diocesi et loeis aliis quibuseumque, ubi dominium 
obtines temporale, in euiuseunque provinei vel diocesi constitutis su. 
erorum eoneiliorum et alias sedis apostoliee constitueiones eontra usu- 
rarios promulgatas neenom exhibendi et reddendi eisdem Christianis 
de dietis Iudeis super hiis iustieie complementum et tam dietos Iu- 
deos per subtraetionem communionis fidelium cohercendi quam in 
quoslibet alios eontradietores et rebelles super hiis, que predieta con- 
fingunt, censuram ecelesiasticam appellacione postposita exeereendi 
usque ad sedis apostolice beneplacitum auetoritate preseneium liberam 
concedimus faenltatem, non obstantibus &i aliquibus eomuniter vel dio- 
cesem ab ewdem sit sede indultum, quod interdiel suspendi vel ex- 
eommunieari non possint, per litteras apostolieas non faeientes plenam 
et expressam ae de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mencionem, 
et qualibet alin indulgencia diete sedis generali vel speciali, euiuseun- 








nosiri litteris babenda sit mencio speeislis, Dak Avim. TU 
marcii anno mono. 
Reg. 78 f. 868 nr. 1065, 


741. 1320 März 0. Avignon. 

lohannes XXII Ottoni mato mobilis viri landgravii domini terre 
Hassie confert eeclesie Coloniensis canonicatum et reservat prebendam. 
meenon dignitatem vel perwonatum seu offieium, si que vel si qmi aut 
si qua in dieta ecclesia vaennt ad presens vel cum vaeaverint, mon 
obstante quod in Monasteriensi et Padeburnensi eeelesiis eanonicatus 
et prebendas obtinet. 

Probitatis tue merita... Dat. Avin. III nonas marcii a. nono, 

In e. m. decano et scolastico Fritzlariensi Magunt. dioc. ac mue 
gistro Iacobo de Mutina canonico Cameracensis ecclesiarum. 

Reg. 78 f. 339 nr. 996. 


742. 1325 Mürz 6. Avignon. 
Tobannes XXII Henriei lohannis de Confluentin confert eeelesie 
S. Florini in Confluentia Trever. dioc. eanonieatum reseryatque im 


eadem eeel prebendam. 
Munificentie apostolice dexteram. . . Dat. Avin. non. marcii a. nomo. 


In e. m. archidiacono Metensis et scolastico 8. Marie ad gradus 
Coloniensis ac cantori Moguntine ecelesiarum. 
Heg. 78 f. 340 mr. 1009. 


748. 1325 März 15. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Treverensi mandat quatinus eum" 


Marcolpho dieto Rudele milite et nobili muliere Lise nata Henriei de 
Aldendorf militis Trever. dioe., qui ingnorantes inter eos existere im- 
pedimentum ex eo, quod prior Lise Hermannus vir eidem Marcolpho 
tercio et quarto gradibus consanguinitatis foiswet coninnetus, matri- 


c» .] 






13% März 15. 551 


monium contraxerant et consummaverunt, cum ulroque dispenset quod. 
possint in eodem matrimonio licite remanere. 
Et si coniunetis copule coniugatis ... Dat. Avin. idus marcii 
anno noma. 
Reg. 78 f. 836 nr. 985. 


744. 1325 März 15. Avignon. 

lohannes XXII Iohanni de Horchem confert ecclesie Wetslari- 
ensis canonicatum et reservat. in eadem prebendam, non obstante qnod 
eanonientum et prebendam in ecelesia Wilburgensi et parrochinlem 
ecelesiam in Pafindorf dicte diocesis obtinet. 

Landabile testimonium . .. Dat. Avin. idus mareii n. nono. 

ln e. m. episeopo Paduano et thesaurario Coloniensis ae seo- 
lastico S, Castoris in Confluentia Trever. dioe, 


Reg. 78 f. 330 nr. 984, 





745. 1325 März 15. Avignon. 
Tohnnnes XXII Walramo comiti de Nassawe indulget, nt ei ha- 
here licent nltare portatile. 
Ut erga sedem apostolieam .... Dat. Avin. idus mareil a. nono. 
Reg. 78 f, 311 nr, 914. 


746, 1325 März 15. Avignon. 

lohannes XXII Adolpho de Nassawe confert ecelesie Spirensis 
eanonieatum eum prebenda nd presens vacante vel proxime vacatura. 

Nobilitas generis, morum honestas... Dat. Avin. idus mareii 
A. nono. 

In e. m. episcopo Paduano et preposito Wetzlariensi Trever. dioc. 
ae eantori Magunt. ecclesiarum, 

Reg. 78 f. 911 nr, 912. 


747. 1325 März 16. Avignon. 

lohannes XXII Henrico de Ellor confert ecelesie de Monasterio 
in Meynevelt Trever. dioc. canenieatum eum prebenda ad presens 
vacante vel proxime vacatura. 






Reg. 78 f. 287 nr. 540. 


*748. 1325 März 15. Avignon. 
Fardellus Bandutii de Pistorio In Romana. 
quod sibi sunt soluti a Iohanne de Ivodio cananic 
dieusis, Henrico de Herle canonico Fossensi 
lohannis Sapiti de Florentia eanonieo Lucanensi | 
in quibus prefati Iohannes Henrieus et Andreas ae | 
raponte eanonieus Treverensis eidem Fardello erant 0 
mutui, prout in instrumento publieo anno 1324 die 
cembris plenius continetur. 
Iamonis de Forolivio notarius presentibus testibus magi 
de S, Maximino In curia apostolica. procuratore, 
lluentin et Godefrido de Ephernacha. ie borpiélo pests 
‚Koblenz. Arch. reg. Documenta. Capituli Trever. t. III | 




















$749. 1325 März 15. Avignon. 

lohannes XXII Robino de Seyne confert ecclesie Co 
nonieatum cum prebenda ad presens vacante vcl proxime 
non obstante quod in Wetslariensi Trever. dioc. prepositi 
"Treverensi eccl. eanonicatam et prebendam obtinet. 

Nobilitas generis, morum honestas. . , Dat. Avin. idus m: 

Tn e. m. abbati monasterii de Laeu et cantori S. € 
Confluentia Trever. dioe. ac magistro Iacobo de Mutina can 
meracensis ecclesiarum. enpellano papali. 

‚Reg. 38 f. 287 nr. 839. 


750. 1325 um März 18. Avignon. 
[Iohannes xx] regi Francie, 
ones 





1326 März 99. $ 355 


beneficiis dignaremus, quodque quibusdam permutationibus seu cessio- 
nibus, ut verbis utamur regiis, inter ceteros prelatos Alamannie pro- 
locutis nostrum vellemus impertiri assensum absque conscientia regia, 
nos rogavit, tue celsitudini breviter respondemus, quod dietum comitem 
habemus super hiis exeusatum, intendentes dictis consanguineis et 
elerieo providere, prout secundum deum expedire videbimus loco et 
tempore oportunis. Ceterum de permutationibus seu cessionibus pre- 
dictis alins loqui non audivimus nec credimus, quod prelati predicti 
ad easdem intendant, immo de intentione quorumdam ex ipsis con- 
traria eredimus esse certa. (Sine data.) 
Reg. 118 f. 9 nr. 80. 


751. 1325 Mürz 29. Avignon, 


lohannes XXIT Tohanni regi Boemie concedit, ut ab excommuni- 
entionum senteneiis, si quas forsitan ineurrit, per aliquem ydoneum 
confessorem, quem duxerit eligendum, bae vice possit secundum formam 
iuris absolvi, ita tamen, quod, si ex causis, propter quas huiusmodi 
sentenelas ineurrit, tenetur ad restitneionem alieni faciendam, illam 
ante absolucionem hniusmodi facere tenentur. 

Habet in nobis tna... Dat. Avin. ITIT kl. aprilis a. nono. 

Reg, 78 f. 40% nr, 1169; Hz. 402d. 


752. 1325 März 29. Avignon. 

Iohannes XXIT Iohanni regi Boemie concedit faeultatem habendi 
seeum altare portatile, super quo eum debita reverencia et honore in 
locis ad hoe eongruentibus sibi et familie sue possit per capellanum. 
proprium divina officia facere celebrari. 

Quante maioris devocioni » Dat. Avin. HII kl. aprilis a. nono. 

Reg. 78 f. 402 nr. 1166; Ris, 462 c, 





758. 1325 März 99. Arignon. 

lohannes XXII Iohanni regi Boemie petenti indulget, ut missam, 
antequam illuceseat dies, cirea tamen diurnam lucem, eum qualitas 
negoelorum pro tempore urgeneium id exegerit, sibi possit lieite ee- 
lebrari, 

Devocionis tue preeibus ... Dat. Avin. IIIE kl. aprilis a. nono. 

Reg. 78 f. 401^ mr. 1165; Bs. 462b. 
Vatik. Regoston I, a» 


8 " 1895 März 29. 


754. 1325 März 29. Avignon. 

lohannes XXII Iohanni regi Boemie indulget, ut, cum ad loea 
supposita ecclesiastico interdicto eum contigerit declinare, liceat eidem 
uxori filiisque eius et familiaribus eiusdem domesticis ibidem ianuis 
clausis, interdictis et excommunicatis exclusis, non pulsatis campanis 
et voce submissa facere celebrari divina et illa una cum eisdem au- 
dire, dummodo ipse uxor filii et familiares predicti causam non 
dederint interdicto nec id ipsi vel illis contigerit specialiter interdici. 

Ob tuorum excellentiam meritorum . . . Dat. Avin. IIII kl. apriles 
a. nono. 

Reg. 79 f. 104 nr. 1520; Be. 462a. 


755. 1325 März 29. Avignon. 

Tohannes XXII nobili mulieri Margarete uxori nobilis viri Egidii 
domini de Rodemare Trever. dioc. supplicanti indulget, ut aliquem 
presbiterum ydoneum religiosum vel secularem in suum possit eligere 
confessorem, qui, quociens oportunum fuerit, eius confessione diligenter 
audits eam a peccatis omnibus, de quibus corde contrita et ore con- 
fessa fuerit, nisi talia forsan fuerint, propter que esset sedes aposto- 
lica merito consulenda, auctoritate apostolica absolvere valeat. 

Sincere devotionis affectus . . . Dat. Avin. IIII kl. aprilis a. nono. 

Reg. 79 f. 26 nr. 1983. 


756. 1325 März 29. Avignon. 
Iohannes XXII Symoni Philippi de Regalibus militi Iohannis 
regis Boemie petenti indulget facultatem habendi altare portatile. 
Ea tibi benignitate paterna... Dat. Avin. IIII kl. aprilis a. nono. 
Reg. 78 f. 384 nr. 1108. 


757. 1325 März 29. Avignon. 

lohannes XXII eidem Symoni [Philippi de Regalibus] indulget, 
ut aliquem ydoneum sacerdotem, quem maluerit, in suum valeat eli- 
gere confessorem, que eius audita confessione possit auctoritate apo- 
stolica eum a peccatis absolvere, nisi talia fuerint, super quibus esset 
sedes apostoliea merito consulenda. 


1895 Miürz 99. a5 


llla tibi libenter concedimus . . . Dat. Arin. LIII kl. aprilia 
a. nono, 
Reg. 78 f. 884 nr. 1109. 


758, 1325 März 29, Avignon. 


Tohannes XXII abbati monasterii S. Marie Lucemburgensis Trever. 
dioe. et preposito Treverensis ae primicerio Virdunensis ecclesiarum 
mandat, quatinus in infrascriptis ecclesiis cathedralibus et collegiatis, 
videlicet Pragensi, Coloniensi, Leodiensi, Cameracensi, Cathalaunensi 
necnon in S. Panli et 8. Toliannis Leodiensis, S. Marie "'raiectensis et 
S. Marie de Aquisgrani Leodiensis diocesium, in singulis videlieet 
earum singulas personas, quas lohannes Boemie rex elegerit et per 
suas patentes litteras eis duxerit nominandas, faciant in canonicos re- 
eipi, quibus reservat singulis singulas prebendas, si que in eisdem 
ecclesiis vacant vel proxime vaenture sint. 

Clara virtutum insignin... Dat. Avin. IIII kl. aprilis a. nono. 

Reg 79 f. 25 nr, 1982; Rz. 461. 


759. 1325 März 30. Avignon. 


lohannes XII episcopo Padeburgensi et preposito Mesehedensis 
ae arelipresbitero de Cornate Coloniensis et Mediolanensis diocesis 
eeclesiarum mandat, quatinus Albertum natum quondam Loyf de Her- 
velde, eui papa consideratione Iohannis regis Boemie confert ecelesie 
Osnabtrgensis canonicatum eum prebenda ad presens vacante vel 
proxime vacatura, in eadem ecclesia recipi faciant in ennonieum. 

lilis libenter npostolice sedis . . . Dat. Avin. HIT kl. aprilis n. nono, 

Reg. 78 f. 400 nr. 1189; Tex. 468. 


760. 1325 März 29. Avignon. 

lohannes XXII Iohanni regi Boemie concedit, ut aliquem pres- 
biterum ydoneum et diseretum, quocienseumque viderit expedire, in 
suum possit eligere eonfessorem, qui audila eius confessione iniungat 
ei pro commissis peniteneinm salutarem ne benefieium dehite absolu- 
eionis impendat, nisi talia, quod absit, forte commiserit, propter que sit 
sedes mpostoliea merito econsulenda, eidemque indulget, quod idem 
confessor semel tantum in mortis artienlo sibi omninm peecatorum, de 


















Meg 78 f. 40% ur. 1170; Hs. 4696. 


761. 1325 März 30. Avignon. 
Toliannes XXII. abbati monasterii de Reginvalle et 
mualis Tullensis et Metensis diocesium ac magistro Toha 
eanonico Marsicane ecelesiarmn mandat, quatinus unam. 
ratam, si sit ydonea et aliud ei canonieum mom ol 
lannes comes de Saraponte "Treverensis diocesis ad 
minandam, recipi faeiant hae vice in monasterio m 
Virdunensi ord. S. Benedicti in monacham. 
Exigit magne devocionis affectus . .. Dat. Avin. HIE | 

^. nono. 
‚Reg. 79 f. 266 nr. 1984. 


769. 1325 März 50. Avignon. 


lohannes XXIL Iohanni de Luecemboureh confert 8. 
extra muros Treverenses canonicatum, prebendam vero ac di 
vel personatum seu officium vel beneficium ecclesiastieum. 
vel sine cura, nulli alij de iurc debitas vel debitos aeu 
vel si qui aut si qua in dieta ecelesia vacant ad presens wi 
yacaverint, eidem reservat, non obstante quod curatam ecc 
Stirpeny (Seirpeny?) Trever. dioc, obtinct. "Tamen postquam 
tatem vel personatum seu officium buinsmodi vel benefici 


mittere tenentur, 
"Tue probitatis merita... Dat. Avin. IE kl. aprilis a. nono. — 
Tn e. m. scolastico S. Symeonis et Perehevallo de Elch 

"Treverensis ae Tohanni de Pennis Remensis canonicis eccle 


Reg. 79 f. 8 nr. 1296. 


1995 März 30. 9357 


763. 1525 März 80. Avignon. 


Iohannes XXII Richardo nato quondam Boemundi eivis Treverensis. 
confert ecclesie S. Symeonis "Treverensis canonicatum et ei reservat 
prebendam ae dignitatem sen personatum vel officium aut beneficium. 
ecclesiastieum eum cura vel sine eura, si que vel si qui ant si qua in 
ipsa ecclesin vacant ad presens aut eum vaenverint. 

Landabile testimonium ... Dat. Avin. ITI kl. aprilis a. nono. 

In e. m. preposito et cantori Treverensis ae magistro Iohanni de 
Pennis canonico Remensis ecelesiarum. 


Reg. 78 f. 889. mr. 1107. 


764. 1325 März 30. Avignon. 


[lohannes XXI] lohanni comiti de Saraponte et nobili mulieri 
Mathildi cius uxori Metensis diocesis. 

Devocionis vestre sinceritas...  Vestris itaque devotis suppliea- 
cionibus inelinati, ut vobis et cuilibet vestrum habere liceat. altare por- 
tatile eum debita reverentia et honore et super eo eoram vobis et fa- 
mulia vestra in locis congruis et honestis per capellanam proprium 
missas facere celebrari sine iuris preindieio alicui, devocioni vestre 
anctoritate presencium indulgemus. Nulli etc. nostre concessionis in- 
fringere efc, Dat. Avin. III kl. aprilis a. nono, 

Heg. 79 f. 414 nr. 2390, 





765. 1325 März 30. Avignon. 

[Iohannes XXH] nobili viro Iohanni comiti de Saraponte ot nobili 
mulieri Mathildi eius uxori. 

Ut erga sedem apostolicam ... Vestris supplicationibus inclinati 
vobis et enilibet vestrum auctoritate presencium indulgemus, ut, si 
forte ad loca ecclesiastica. supposita. interdicto vos vel alterum vestrum 
contigerit declinare, possitis vobis et familinribus vestris in quibus- 
eumgue ecelesiis enpellis et oratoriis, excommunicatis et interdictis 
exelusis, elausis ianuis, non pulsatis eampanis, voce submissa per ca- 
pellanos proprios vel alios ydoneos presbiteros missam facere celebrari, 
dummodo vos et familiares predieti exnsam non dederitis interdicto 
mec id vobis contingat specialiter interdici. Nulli ete, nostre conces- 
sionis infringere ete. Dat. Avin. TIT kl. aprilis a. nono. 

‚Reg. 79 f. did! nr. 2400. 


368 1325 März 30. 


766. 1325 März 30. Arignon. 


lohannes XXII episcopo Metensi mandat, qualinus rectorem 
ecclesie parochialis de S. Arnuali compellat ad faciendum in ca- 
pellis villarum de Saraponte et de S. Iohanme fontes baptismales 
et tenendum ibidem unam presbiterum curatum. 


[Iohann XXII] episcopo Metensi. 

Significavit nobis ... dilectus filius nobilis vir Iohannes comes 
de Saraponte tue diocesis, quod rector parrochialis ecclesie de Sancto 
Arnuali eiusdem diocesis habitatoribus eiusdem de Saraponte et de 
Sancto Iohanne villarum prefate diocesis, que quidem ville non distant 
ab invicem nisi per decurrentis cuiusdam fluvii alveum inter ipeas 
queque sunt multum populose, cum sint quadraginta hospi(fi)a virorum 
nobilium in eisdem, ministrare habet ecclesiastica sacramenta nec in 
eisdem de Saraponte, in qua in honorem Beati Nicolai, et de Sancto 
lohanne villis*, in qua in honorem Beati Iohannis Baptiste a dicta 
ecclesia dependentes [capelle] sunt fundate, sacri fontes baptismales 
existunt nec in ipsis aliquis presbiter commoratur, sed eedem ville a 
villa Saneti Arnualis, ubi prefatus rector commoratur, per dimidiam 
leucam longam distare noseuntur, ob quam distantiam et presbiteri d 
fectum plures infantes sine baptismate et alii fideles habitatores dic- 
tarum villarum de Saraponte et de Sancto lohanne sine ministratione 
et receptione ecclesiasticorum sacramentorum frequenter, sicut asse- 
ritur, decesserunt non absque suarum animarum periculo et scandalo 
plurimorum. Asserint etiam dictus comes, quod redditus et proventus 
eiusdem parrochialis ecclesie, qui ex dictis de Saraponte et de Sancto 
Iohanne villis proveniunt, cum aliis, quos dicta ecclesia obtinet, suffi- 
ciunt ad sustentationem unius presbiteri instituendi in capellis eisdem 
et ad alia ipsarum et prefate ecclesie parrochialis incumbentia onera 
supportanda. Quare prefatus comes nobis humiliter supplicavit, ut 
prefatis periculis oceurrere ac imposterum in hae parte de oportuno 
providere remedio dignaremur. Quia igitur de facto huiusmodi et cius 
eireumstanciis notieiam non habemus, fraternitati tue, de qua plenam 
in domino fiduciam gerimus, presentium auctoritate committimus et 
mandamus, quatinus, si premissis veritas suffragetur, predietum rec- 
torem et alios, qui racione diete parrochialis ecclesie redditus ex 
dictis de Saraponte et de Sancto Iohanne villis percipiunt, supradictos, 
ad faciendum in eisdem capellis fieri dictos fontes et ponendum et 





a) vallis in reg. 


tenendum ibidem unum presbiterum, qui dietis habitatoribus divina. 

celebret et predieta sacramenta ministret, ac eidem presbitero vite ne- 

cessaria ministrandum, quibuseumque privilegiis statutis et consuelu- 

dinibus contrariis nequaquam obstantibus, per censuram ecclesiasticam 

appellaeione remota compellas. Dat. Avin. III kl. aprilis a. nono. 
Reg. 79 f. 421 nr. 9419; Hs. d64c. 


767. 1325 März 30. Avignon. 


lohannes XXII mobili viro Egidio de Rodemare Trever. dioc. 
indulget, ut aliquem presbiterum ydoneum in suum possit eligere con- 
fessorem. 
Sincere derocionis affectus... Dat, Avin. III kl. aprilis a. nono. 
Reg. 78 f 864 nr, 1110, 


768. 1325 Marz 30. Avignon. 


Iohannes XXII S. Maximini? et S. Mathie extra muros Treve- 
renaea monasteriorum abbatibus ac preposito ecclesie "Treverensis man- 
dat, quatinus Thome de Diestorf clerieo Metensis dioc, non obstante 
quod dudum infra legitime etatis sue annos consistens in monasterio 
S. Willebrordi Epternacensi ord. S. Bened. Trever. dioc. receptus ex- 
titit in monachum et dietum ordinem in eo non professus nee ordinatus 
dimisit, conferant eeclesie Metensis canonieatum eum prebenda ad 
presens vaeante vel proxime vacatura, 

Exigunt probitatis merita ... Dat, Avin. III kl. aprilis a. nono. 

Reg. 78 f. 984! mr. 1111. 


769. 1325 März 30. Avignon. 

Tohannes XXII abbati monasterii de Regiavalle et decano ec- 
clesie de S. Arnnali "Tullensis et Metensis diocesimm nc magistro To- 
hanni de Trebis canonico Marsicano seriptori suo. mandat, supplicante 
lohanne comite de Saraponte, quatinus in de Borrebacho et de Novo- 
villari monasteriis ord. S. Bened. Metensis et Argentinensis diocesium, 
si sit ydonea et ei aliud. eanonieum mon obsistat, in quolibet dictorum 
monasteriorum videlieet unam personam, quam comes ad hoe duxerit 
nominandam, recipi faciant in monachos. 


X) Maximi in reg. 


360 1825 März 80. 


Exigit magne devocionis affectus... Dat. Avin. III kl. aprilis 
a. Dono. 
‚Reg. 79 f. 202! nr. 181; Re. 464d. 


770. 1325 März 30. Avignon. 


Iohannes XXII Renero de Duno confert eccl. Virdunensis cano- 
nieatum, prebendam vero eidem reservat, non obstante quod ca- 
nonieatum et prebendam in eeclesia de Comerceyo Tullensis dioc. 
obtinet. 

Suffragantia tibi merita... Dat. Avin. III kl. aprilis a. nono. 

In e. m. abbati monasterii de Regiavalle Tull. dioc. et cantori 
Tullensis ac magistro Iohanni de Trebis canonico Marsicane eccle- 


siarum. 
Reg. 79 f. 204 nr. 1827. 


771. 1325 März 30. Avignon. 


Iohannes XXII Iohanni nato nobilis viri Iohannis de Betem- 
berch confert ecclesie Spirensis canonicatum, prebendam vero eidem 
reservat. 

Nobilitas generis, morum decor.... Dat. Avin. III kl. aprilis 
a. nono. 

In e. m. episcopo Argentinensi et decano de S. Arnuali Metensis 
dioc. ac magistro Iohanni de Trebis scriptori papali canonico Marsi- 
cane ecclesiarum. 

Reg. 19 f. 204 nr. 1826. 


772. 1325 März 30. Avignon. 


Iohannes XXII Andruino nato Andruini de Barbais militis con- 
fert ecclesie S. Arnualis Metensis dioc. canonicatum, prebendam vero 
eidem reservat. 

Laudabile testimonium ... Dat. Avin. III kl. aprilis a. nono. 

In e. m. abbati monasterii S. Mansueti Tullensis ac decano S. 
Salvatoris Metensis ac magistro Iohanni de Trebis canonico Marsicane 
ecclesiarum. 

Reg. 79 f. 203% nr. 1825. 





1335 März 31. 961 


773. 1325 März 31. Aeignon. 

Discretus vir Symon de Spanheim vicarius cccl. Moguntine ap- 
paret testis in instrumento notarili, quo Ulricus de Lentzburg prior 
fratrum Heremitarum ord. S. August, domus in Moguntia et confessor 
Mathie archiepiscopi Moguntini in oppido Oppenheim commerantis 
testatur, quod huius jussu camerario sculteto et quatuor iudicibus se- 
eularibus civitatis Moguntine hodie nunciavit archiepiscopum consulibus. 
et civibus Moguntinis precipere, ne appellationem Ludowiei ducis Ba- 
warie eontra lohannem XXII in sua civitate legi seu publicari per- 
mitterent. 

In nomine domini amen. Per hoc presens publicum instrumentum 
pateat universis, quod anno a nativitate eiusdem MCCCXXV ind. 
octava ... ultima die mensis Martii ... in loco capituli fratrum Mi- 
norum domus in Moguntia ... vocatis pro testibus et rogatis. 

Instrum. miscellanea a. 1325; Br. 456. 


774. 1325 April 1. Avignon. 


lohannes XXII lohanni regi Boemie, qui per nuncios se pa- 
ratum esse asseruit ad transfretandum mare in subsidium. Terre 
Sancte, respondit, quod. ei partem tantum. petitorum ab ipso concedit. 

[Iohannes XXII] Iohanni regi Boemie. 

Nuper dilecti filii nobiles viri Iobannes comes de Salebruge et 
Egidins dominus de Rodemaere ac Simon Philippi milites et nuncii 
regii venientes nobis tue celsitudinis litteras presentarunt, per quas ad 
exaltacionem et defensionem honoris sanete matris ecclesie ae reve- 
rentiam te offerens, petüsti nuneiis fidem eredulam adhiberi. Quos 
quidem nuncios et litteras benigne recepimus, et que sub commissa 
Bibi credeneia tam verbo quam seriptis coram mobis super certis tibi 
prestandis subsidiis et aliis prudenter exponere curaverunt, patienter 
audivimus et intelleximus. Sane eum ipsi nuneii te, fili carissime, ad 
iransfretandum in subsidium Terre Sanete et ad ceteros honores nostros 
et eiusdem ecelesie toto. cordis affectu coram nobis assernerint aspirare, 
personam et bona tua propterea te paratum exponere nichilominus 
offerentes, nos oblationem huiusmodi tuumque in hae parte laudandum 
propositum graciarum aetionibus prosequimur. Et licet supplicatis pro 
parte iua per ipsos nuncios, qualitate supplicatorum ipsorum et aliis 
pluribus obsistentibus per nos prefatis nunciis expositis et tibi refe- 
rendis per cos, non annuerimus nsquequaque, ea tamen de illis, que 


32 1825 April 1. 


secundum deum et honeste potuimus, ad exaudicionis gratiam admit- 
tenda favorabiliter duximus, sicut in litteris confectis super hoc regie 
patebit magnitudini et ipsi nuncii referre poterunt viva voce. Rogamus 
igitur excellentiam regiam, quatinus in eodem proposito, exhibitione 
fruetuosi operis, eum oportunum fuerit, prosequendo constanter et in- 
defesse perseverare studeat regia celsitudo. Tenemus enim indubie, 
quod perseverantia ipsa grata divine maiestatis accedet oculis ac ho- 
noribus et profectibus regiis existere poterit multipliciter oportuna. 
Dat. Avin. kl. aprilis a. nono. 


Reg. 118 f. 46 nr. 865; Rz. 467. 





775. 1325 April 1. Avignon. 


Iohannes XXII cum Engelberto illegitime nato quondam Engel- 
berti comitis de Marka dispensat, ut preter canonicatum et preben- 
dam ecclesie S. Martini Leodiensis, que obtinet, etiam alterum cano- 
nicatum et prebendam necnon dignitatem vel personatum seu offi- 
cium accipere valeat. 


[Iohannes XXII] Engelberto nato quondam Engelberti comi: 
de Marcha canonico ecclesie S. Martini Leodiensis. 

"Tua et tuorum sineera devocio... Porrecte siquidem nobis peti- 
cionis tue series continebat, quod olim teeum super defectu natalium, 
quem pateris de soluto genitus et soluta, ut eo non obstante posses 
ad omnes ordines promoveri et ecclesiasticum officium obtinere, etiamsi 
euram animarum haberet, fuit auctoritate apostolica dispensatum, quod- 
que tu postmodum canonicatum et prebendam in ecclesia S. Martini 
Leodiensi tunc vacantes extitisti canonice assecutus. Quare nobis hu- 
wiliter supplicasti, ut, cum de dictis canonicatu et prebenda nequeas 
juxta tui status decentiam sustentari, provideri tibi super adeptione 
ae retentione aliquorum beneficiorum ecclesiasticorum, ex quorum pro- 
ventibus sustentacionem percipere valeas congruentem, de apostolice 
sedis clementia eiusque liberalitate solita dignaremus. Nos igitur ... 
tecum, ut canonicatum et prebendam ac dignitatem vel personatum 
seu officium, eciam si fuerit in ecelesia cathedrali, dummodo tibi alias 
canonice conferatur seu legitime assumaris ad illa, libere accipere et 
lieite retinere valeas... dispensamus. Dat. Avin. kl. aprilis a. nono, 


Reg. 79 f. 421 nr. 242. 





1335 April 1. 363 


776. 1325 April 1, Avignon. 

lohannes XXII cum Tohanne de Crueenacho acolito Maguntino, 
qui defeetum patitur nafalium de presbitero genitus et soluta, dis- 
pensat, quod possit in susceptis ordinibus ministrare et ad omnes sa- 
eros ordines promoveri ae ecclesiasticum beneficium obtinere, etiam si 
eoram habeat animarum. 

Illegitime genitos... Dat. Avin. idus aprilis a. nono. 

‚Reg. 78 f. 887° nr. 989. 


777. 1325 April 1. Avignon. 


lohannes XXII Baldovinum archiepiscopum. Treverensem hor- 
latur, quatinus ad publicationem processuum. contra Ludovicum 
ducem. Bacarie a papa. dudum habitorum landem celeriter procedat, 


[tohannes XXII] Baldovino arehiepiseopo Treverensi, 

Nuper dileetus filius nobilis vir Iohnnnes eomes Sarepontengis, 
dilectis filiis nobilibng viris Egidio domino de Rodemaere et Symone 
Pbilippi eum ipso presentibus, nobig tue fraternitatis litteras presen- 
tavit, per quas nobis te tuamque Treverensem ecelesiam reeommen- 
dans, eidem comiti et nobilibus nuneiis tuis super exponendis nobis 
pro parte tua fidem petiisti eredulam adhiberi. Sane prefati muneii 
per nos benigne recepti exponere coram nobis sub commissa sibi ere- 
dentia prudenter inter eetera curaverunt, quod tu ad nos etRomanam 
ecclesiam devoeionis et fidei preeipue zelum gerens, paratus existis en 
prompte ac fideliter exequi, que nobis et eidem ecelesie noveris esse 
grata; super quo tuam prndeneiam eum gratiarum aetionibus maltipli- 
citer commendantes, te ac tnam ocelesiam babemus et habere inten- 
dimus gratiis et oportunis favoribus commendatos, sperantes indubie, 
quod fidem et devotionem predictas manifestare enrabis commendabi- 
libus operibus per effeetum. Porro nobis mirantibus admodnm, quod 
mandata nostra super publicatione processuum nostrorum contra Lu- 
dovieum dueem Bavarie dudum habitornm tantum exequi distuleris, 
prefati nuncii certas exeusaciones fuas super hoc pretemderunt; que 
licet veritate, sieut credimus, fuleiantur, te tamen apad alios, quibus 
ignote sunt, merito super hiis non exeusant. Quocirca eandem frater- 
mitatem tuam requirimus et hortamur attente, quatinus ad executionem 
mandatorum predietorum sie eeleriter et viriliter procedere non post 
ponas, quod quevis de te aboleatur in hae parte sinistra suspitio et 












[Iohannes XXII] Iohanni regi Boemie. 
Ecce fili carissime, quod ... Iohannes comes de. 
cum alis ambassiatoribus et nunciis tuis per te 
presentiam cum litteris tuis eredentie destinatis an 
denter et diligenter per eos sub eadem credentia 
benigne ac pacienter andita et concessis super ea fi 
fieri et concedi secundum deum et nostram decentiam pott 


quem velnt virum eircumspeetum et providum tuique 
modi fervidum zelatorem ex’superabundanti, cum non esaet 
ut eredimms, sublimitati regie commendamus, Ceterum . 
illud in quibusdam tuis impressum litteris, quo ad nos in exist 
regio cordi negotiis usurum te asseris, invenimus inter 
recteribus (!) sime signo compressum (f. Quando tibi oco 
reiteres sieque mittas, quod ad nostram possit noticiam in 
venire, Dat. Avin. VII idus aprilis a. nono. 
Reg. 118 f, 47 1. secr. nr. 321. 














770. 1325 April 17. Avignon. 


lohannes XXII Emichonem episcopum Spirensem exc 
quod minas et terrores quorundam Ludovieo duei Bavarie 
Tormidans publientionem processuum a papa eontra dietum. Li 
dudum habitorum exequi penitus omisit, severe requirit, 
volis omissis exeusacionibus pape mandatum exequi studeat. 
Fraternitati tue... Dat. Avin. XV kl. maii a. nono. 
Hisce litteris addita est nota: E 
„Sie fuit littera patens. Item fuit etiam missa elauga, addit 
clausula, que sequitur: Ad hee, dilecte Ali, nobili viro lohanni comiti 


E» 





13% April 18, 865 


de Saraponses quedam expressimus et exposuimus per ipsum fraterni- 
fati tne referenda, eui fidem adhibeas credulam super eis. 


Reg. 118 f. 48 nr, 876; Hs, 474. 


780. 1395 April 18. Avignon. 


lohannes XXII Eberhardum Friderici rehabilitat et cum eo 
dispensat, ut preter. canonicatum et prebendam ecclesie 3. Paulini 
Treverensis dignitatem vel personatum seu officium recipere valeat 
non obstante defectu natalium. 


[Iohannes XXII] Heverhardo Frideriei canonico ecelesie S. Pau- 
lini Treverensis, 

Etsi geniti ex eopula... Sane sient peticio tua nobis nuper 
exhibita continebat, dudum super defectu natalinm, quem pateris de 
presbitero genitus et soluta, primo auctoritate litterarum bone memorie. 
lohannis episcopi Taseulani tune im partibus illis apostolice sedis le- 
gati ae post te in subdiaronum promoto dietisque litteris enzu. amissis 
auetoritate litterarum felieis recordacionis Clementis pape V prede- 
cessoris nostri, quod defeetm nom obstante predieto posses in susceptis 
ordinibus ministrare et ad superiores ordines promoveri ae benefleium 
ecelesiastieum obtinere, etinm si enram animarum haberet, tecum ex- 
titit dispensatum. Post quam dispensationem canonicatum et prebendam 
eeclesie S. Pmulini Treverensis fuisti eanoniee assecutus ne deinde 
eantoriam eiusdem ecelesie, que nee dignitas nee personatus sed sim- 
plex officium existit, euing fruetus redditus et proventus oeto librarum. 
turonensium parvorum valorem annuum mon exeedunt, tibi collatum 
recepisti et eam una eum dietis canonicatu et prebenda per quin- 
«quennium tenuisti, fruetus ,.. percipiens ex eadem. Quare nobis hü- 
militer supplicasti, ut enm paratus sis officium dimittere supradietum, 
providere tibi in hae parte de oportuno remedio neenon ut dignitatem 
€t prebendam vel personatam seu officium, si tibi alias canonice in 
quaeunque ecclesia conferrentur, lieite obtinere valeres, de oportuno 
dispensacionis benefieio misericorditer dignaremur. Nos igitur... 
omnem intrabilitatis maeulam sive notam ... abolemus teque habili- 
tamus, ita quod premissorum occasione seu pretextu nullum tibi im 
iudicio vel extra indicium impedimentum seu preindiejum afferri valeat 
vel obstaculum interponi, ae tecum, nt canonicatum et prebendam ae 
dignitatem vel personatum sen officium cum eura vel sine eura in 
quacumque ecelesia faerit, si tibi alins canonice conferantur, libere re- 


966 1895 April 18. 


cipere et ipsas vel ipsos una eum eisdem canonicatu et prebenda S. 
Paulini licite retinere valeas ... dispensamus. Volumus autem, quod 
predictam cantoriam ex nune omnino dimittas... Dat. Avin. XIIII kl. 
maii anno nono. 

Reg. 79 f. 804 nr. 2102. 


781. 1325 April 18. Avignon. 


[Iohannes XXIT] Ad futuram rei memoriam. 

Ad audienciam nostri apostolatus deducto, quod canonicatus et 
prebenda ecclesie Coloniensis, quos quondam Conradus de Vernih 
ipsius ecclesie canonieus in eadem ecclesia, dum viveret, obtinebat, 
per ipsius obitum, qui in partibus Lombardie diem clausit extremum, 
vacant ad presens, nos ... canonicatum et prebendam eosdem colla- 
cioni et disposicioni nostre hae vice specialiter reservamus, decernentes 
exnunc irritum et inane, si secus super hiis a quoquam quavis aueto- 
ritate scienter vel ignoranter contigerit attemptari. Nulli ete. nostre 
reservacionis et constitutionis infringere ete. Dat. Avin. XIII kl. 
maii a. nono. 

Reg. 78 f. 888! nr. 1128. 


782. 1325 April 18. Avignon. 


Iohannes XXII Pirzivallo de Elz canonico Treverensi reservat 
dignitatem vel personatum seu officium cum cura vel sine cura, si qua 
vel si quis aut si quod in maiori Treverensi vel aliqua ex aliis eccle- 
siis civitatis vel diocesis Treverensis vacat ad presens vel cum vaca- 
verit, non obstante quod in eadem maiori quoddam officium, cui que- 
dam parrochialis ecelesia est annexa, quod offieium eapar[um] vul- 
gariter nuneupatur, et in eadem ae in S. Andree Coloniensi ecclesiis 
canonicatus et prebendas obtinet. 

Apostolice sedis copiosa benignitas ... Dat. Avin. XIIII kl. maii 
a. nono. 

In e. m. archiepiscopo Ebredunensi et S. Panthaleonis Colon. ac 
Tuiciensis Colon. dioc. monasteriorum abbatibus. 

Reg. 78 f. 406 nr. 1181. 


788. 1325 April 18. Avignon. 
lohannes XXII decano Bunnensis Coloniensis diocesis ct scolastico. 


1825 April 18, 37 


ac thesaurario B. Marie ad gradus Coloniensis ecclesiarum mandat, 
quatinus Lohamni nato Roperti eomitis de Verneboreh elerieo Treve- 
rensis diocesis. conferant ecelesie Coloniensis eanonieatum et prebendam 
vacantes per obitum Conradi de Vernieh, qui in partibus Lombardie 
diem clausit extremum, si ante huiusmodi apostoliemm reservationem 
ius in eis non sit alieni alteri specialiter aequisitum, inducentes eun- 
dem vel eiusdem proeuratorem im corporalem possessionem. 
Nobilitas generis... Dat. Avin. XIII kl. maii a. nono. 


Reg. 78 f. 888 nr. 1194. 


784. 1325 April 18. Avignon. 


lohannes XXII Godesealeo de Kirberg eanonico ecelesie Bun- 
nensis Colon, dioe. reservat dignitatem personatum vel offieium seu 
obedieneinm sine eura, ai qua vel si quis ant si quod in dieta ecelesia. 
vaeat ad presens vel eum vacaverit, quam vel quem seu quod per 
eum vel eius proeuratorem ,.. infra unius mensis spaeium, postquam 
eidem vel eiusdem procuratori vaeaeio illins innotuerit, duxerit aecep- 
tandam vel aeceptandum, non obstante quod idem in eadem Bunnensi 
et B. Marie ad gradus Coloniensis canonieatue et prebendas et in dieta. 
B. Marie ecclesiis offieium thesaurarie sine eura, quod nee dignitas 
nec personatus existat, et parochialem ecclesiam de Ulme diete dio- 
ees, quorum omnium redditus et proventus seeundum taxacionem 
antique decime duodecim mareharum argenti valorem annum, nt idem 
asserit, non excedunt, obtinet. 

Clara virtutum studia et sciencie... Dat. Avin. XIIIT kl. maii 
a. nono, 

In e. m. abbati monasterii Toiciensis Colon. dioc. et decano S. 
Georgii Coloniensis ae magistro Iacobo de Mutina eanonico Camera- 
censis ecclesiarum capellano papali. 

Reg. 78 f. 388 ar. 1071. 


785. 1325 April 25. Avignon. 


Tohannes XXII Tilmanno de Bunna confert ecelesie S, Georgii 
Coloniensis canonicatum, prebendam vero reservat eidem. 

Laudabile testimonium ... Dat. Avin, VII kl. maii a. nono. 

In e. m. abbati monasterii "Tuiciensis Colon. dioc, et scolnstico 





368 18% April 95. 


SS. Apostolorum Coloniensis ac magistro Iacobo de Mutina capellano 
papali canonico Cameracensis ecclesiarum. 
Heg. 78 f. 398 nr. 1154. 


786. 1325 April 25. Avignon. 

lohannes XXII Willelmo de Duren confert ecelesie S. Andree 
Coloniensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Exigunt tue probitatis merita... Dat. Avin. VII kl. maii a. nono. 

In e. m. decano S. Georgii Colon. et scolastico Monasteriensis 
Eyflie Colon. dioc. ac lacobo de Mutina canonico Cameracensis eccle- 
siarum. 

Reg. 79 f. 22 nr. 1266. 


787. 1325 April 25. Avignon. 


lohannes XII Cristiano nato Cononis de Bynzewelt militis con- 
fert ecelesie SS. Apostolorum Coloniensis canonicatum et reservat pre- 
bendam, si qua in dieta ecclesia vacat ad presens vel proxime vaca- 
turam, quam per ipsum vel procuratorem suum infra unius mensis 
spacium, postquam ipsi vel eidem procuratori de illius vacatione con- 
stiterit, duxerit acceptandam, non obstante quod parrochialem ecclesiam 
in Binzwolt Colon. dioc. obtinet. 

Nobilitas generis, vite ac morum honestas ... Dat. Avin. VII 
kl. maii a. nono. 

In e. m. decano S. Georgii et thesaurario S. Andree Colonien- 
sium ac Iacobo de Mutina capellano papali canonico Cameracensis 


ecclesiarum. 
Reg. 78 f. 897 nr. 1149. 


788. 1325 April 25. Avignon. 

Iobannes XXII Iohanni de Royde filio nobilis viri Werneri domini 
de Royde confert coclesic Carpensis Colon. dioc. canonicatum, pre- 
bendam vero eidem reservat. 

Nobilitas generis, vite ac morum honestas ,.. Dat. Avin. VII 
kl. maii a. nono. 

In e. m. abbati monasterii S. Martini et scolastico SS. Aposto- 
lorum Coloniensium ac Iaeobo de Mutina capellano papali eanonico 
Cameracensis ecclesiarum. 

Reg. 79 f. 19 nr. 1257. 


1826 April 25, 969 


789. 1325 April 25. Avignon. 


lohannes XXII Hermanno de Royde nato nobilis viri Werneri 
domini de Royde confert ceelesie B. Marie Aquensis Leod. dioc. 
canonicatum, prebendam vero eidem reservat, non obstante quod in 
ecclesia Carpensi Colon. dioc. canonicatum et prebendam obtinet. 

Nobilitas generis, vite ac morum... Dat, Avin. VII kl. maii 
a. nono, 

In e. m. abbati monasterii S. Cornelii Indensis Colon. dioc. et 
preposito S. Adalberti extra muros Aquenses Leod. dioc. ac magistro 
Iacobo de Mutina capellano papali canonico Cameracensis ecclesiarum. 


Reg. 79 f. 19 nr. 1986. 


790. 1325 April 25, Avignon. 

lohannes XXII Willelmo de Duren confert eeclesie S. Andree 
Coloniensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat, non obstante 
quod in Carpensi canonicatum et prebendam et in de () Duram per- 
petuam vicariam Colon. dioc, de quibus, ut is asserit, non potest 
commode sustentari, obtinet. 

Exigunt tue probitatis merita... Dat. Avin. VII k. maii a. nono, 

In e. m. decano S. Georgii Coloniensis et scolastico. Monasterii 
Eyflie Colon. dioc. ae Iacobo de Mutina eanonico Cameracensis eccle- 
siarum. 

Reg. 79 f. 22 nr. 1206. 


791. 1325 April 25. Arignon. 

lohannes XXII Goswino de Alfret mato mobilis viri Coneni[s] 
de Alfret militis eonfert eccl. S. Cassii Bunnensis Colon. dioe. eanoni- 
eatnm, prebendam vero reservat eidem. 

Probitatis tue merita... Dat. Avin. VII kl. maii a, nono. 

In e. m. abbati monasterii Tuiciensis Colon. dioc. et decano S. 
Georgii Colon. ac magistro Iacobo de Mutina. enpellano papali eanonico 
Cameracensis. ecclesiarum. 

Reg. 78 f. 408 nr. 1181. 


792. 1325 April 29. Avignon. 
lohannes XXII lohanni nato quondam Godefridi comitis de Vi- 
Vati ltogeaten 1. »" 


; 3896 April 99. 
enum confert ecclesie Leedicusis canonicatum, 
reservat. 


Nobilitas generis, mornm decor ... Dat. Ai 
Reg. 79 f. 53 nr. 1964. 


493. 1325 April 29. Arignon. 
Tobannes XXII lobanni nato quondam Godefridi eo 
enna confert ecelesie S. Gereonis Coloniensis canonieatt 
vero eidem reservat. 5 
Volentes personam tuam ob nobilitatem generis... 
IH kL mai a. nono. à 
In e. m. peius his er 
Traiectensis ae scolastico Sladinensis Leod. dioc. t 
Reg. 79 f. 5° nr. 1365. ES 


794. 1325 April 29. Avignon. 
lohannes XXII Symoni nato nobilis viri Symonis de on 
confert ecelesie Aquensis Leod. dioc. canonicatum, prebemdam | 
eidem reservat, ! 
Nobilitas generis morum decor... Dat. Avin, HI kl. maii a. m 
In e. m, decano S. Servacii Traiectensis et Sladinensis | 
dioc. ac S. lohannis Leodiensis scolasticis ccclesiarum. 
Heg. 79 f. 69* nr. 1967. 


795. 1325 Mai 1. Avignon. 


[Iohannes XXIT) S. Pantaleonis Coloniensis et in Ziberg 
niensis diocesis monasteriorum abbatibus ae ofieiali Coloniensi. 

Exposult nobis, . Robinus de Seyne prepositus eeclesie Wet: 
riensis Treverensis diocesis, quod lieet ipse preposituram ipsius | 
clesie auctoritate ordinaria canoniee fuerit assecutus et eam aliquam 
pacifice possederit et quiete et tempore infrascripte spoliacionis 
possideret, tamen quidem offieiati secularis eurie eiusdem loci W 
lariensis laici de mandato Ludovici de Bavaria eeclesie Romane ri 
bellis prefatum Robinum dieta prepositura una eum fruetibus 
libus et proventibus ipsius ausu temerario contra iusticiam spoli; 
^». Quare nobis humiliter supplicavit idem Robinus, ut, cum p 





1925 Mai 1. Er 


potenciam et tirannidem ipsius Ludovici tute non audeat neque possit 
ad alium quum nd nos super premissis habere recursum, providere 
sibi super hoe de oportuno remedio misericorditer dignaremur . . . . 
Diseretioni vestre ... mandamus, quatinus, si ... predieta repereritis 
ita esse, prefatum prepositum vel procuratorem sunm ... restiluatia 
et reintegretis ad preposituram predictam et in corporalem possessionem 
diete prepositure . .. reducatis , .. eontradietores per censuram ecole- 
siasticnm appellacione postposita eompeseendo ... Dat. Avin. kl. maii 
a. n0n0. 
‚Reg. 78 f. 375 nr. 1091; Rz. 489. 





796. 1525 Mai 1. Avignon. 


lohannes XXII S. lohannis et S. Martini Leod. prepositis ac 
Raymundo Angerii canonico Agathensis ecclesiarum mandat, quatinus 
Andree de Awaus presbitero Leodiensi, dummodo in ecelesia S. Marie 
Aquensis Leod. dioe. prebendarum collatio ipsius ecelesie nd episcopum 
Leodiensem non pertineat, canonicatum eiusdem eeclesie conferant, 
facientes ipsum in eadem eeclesia reeipi in canonieum, prebendam 
vero eidem reservent. 

Probitatis meritis... Dat. Avin. kl. maii a. nono, 


Reg. 79 f. 298! nr. 2064. 


797. 1325 Mai 4. Avignon. 

Iohannes XXII Guillelmo nato Ottonis de Venne militis confert 
ecclesie Xanctensis Colon. dioe. eanonieatum, prebendam vero eidem 
reservat, 

Nobilitas generis, vite ac mormm honestas... Dat. Avin. IIII 
monas maii a. nono, 

In e, m. Caminensis et 8. Georgii Coloniensis et Embricensis 
"Traiectensis diocesis ecclesiarum decanis, 


Reg, 79 f. 92 nr. 1488. 


798. 1525 Mai 4. Avignon. 


lohannes XXII Mathie de Dantzwilre confert ecclesie Werdensis 
Colon. dioc, esnonieatum, prebendam vero eidem reservat. 


am 1325 Mai 4. 
Tllos libenter prosequimur favore ... Dat. Avin. III nouas maii 


A. hono, 
In e. m. abbati monasterii S. Iacobi Leodiensis ct Caminensis 
aw S, Georgii Coloniensis decanis ecclesiarum. 


Beg. 79 f. 92 nr. 1488, 


799. 1325 Mai 4, Avignon. 


Tohannes XXII eum Iobanne de Clevis decano eeclesie Coloni- 
ensis in minoribus constituto dispensat, ut raeione dieti decanatus, cui 
eura imminet animarum, usque ad triennium a fine spacii eidem iam 
anten ad recipiendos ordines prorogati numerandum non teneatur ad 
huiusmodi saeros ordines promoveri. 

Exigentibus tue devoeionis et sinceritatis meritis. .. Dat. Avin. 
III nonas maii a. nono. 


Reg. 79 f. 968 nr. 1957. 


800. 1325 Mai 4. Avignon. 

[Iohannes XXII] Hildegero de Dansswilre clerico. Coloniensis 
diocesis. 

Exhibita nobis tua petieio eontinebat, quod tu olim apud villam 
Modoecie Mediolanensis diocesis assistendo . . nobili viro Henrieo de 
Flandria eomiti Laudensi! et te exponendo servieiis s. matris eeclesio 
eontra hostes eiusdem ecclesie atque hereticos et eompliees eorumdem 
ad mandatum dieti comitis cepisti et carceri maneipari fecisti quos- 
dam infamatos, qui volebant dietam villam tradere hostibus prelibatis, 
et eum duo ex dietis eaptivis de quodam homicidio inibi perpetrato. 
infamati forent, tu €os ad mandatum eiusdem comitis iudiei secularis 
enrie assignasti, qui propter eorum demerita unum detruneatione ea- 
pitis puniri feeit, et alter in eodem earcere debitum nature persolvit, 
"Quare nobis humiliter supplicasti, ut providere tibi super hoc de opor- 
tuno dispensacionis benefieio misericorditer dignaremur. Nos igitur... 
‚teeum, ut premissis nequaquam obstantibus possis in susceptis ordini- 


- 3) Cui euiusque heredibus Henricus Romanorum imperator eomitatum 
in perpetuum concessit et do- 
Ioh. XXII littere d. eodem die ad Henrieum: ibid, nr. 99647 





1395 Mai 5. 33 


bus ministrare et ad omnes saeros ordines promoveri, . . . dispensamus 
* Dat. Avin. IIIE nonas maii a. nono. 


Jteg. 79 f, 483 nr. 2459; Hs. 48. 


801. 1325 Mai 5, Avignon. 


lohannes XXII Hildegero de Dantzwilre confert ecclesie S. An- 
dree Coloniensis eanonieatum, prebendam vero eidem reservat. 
Probitatis merita... Dat. Avin. III nonas maii a. nono. 
In e. m. nbbati monasterii S. Pantaleonis Coloniensis et Cami- 
nensis ae S. Georgii Coloniensis decanis ecclesiarum. 
Reg. 79 f. 962 nr. 2208. 


802. 1325 Mai 5. Avignon. 

[Iohannes XXII] Henrico archiepiscopo Coloniensi] 

Fraternitatis tue sincera devocio ,.. Exhibita siquidem nobis 
iua petieio continebat, quod, eum nuper.. lohannes decanus ecelesie 
Coloniensis, euius decanatui cura imminet animarum, ad preposituram 
collegiate ecclesie Xanetensis Coloniensis diocesis similem euram ani- 
marum labentem tune vacantem fuerit postulatus et huiusmodi duas 
dignitates tam contra nostram, que incipit: Execrabilis, quam concilii 
generalis constitueiones nequent simul absque dispensacione apostolica. 
licite retinere, nobis humiliter supplicasti, ut conferendi persone ydonee 
alteram huiusmodi dignitatem, quam dietus Iohannes dimittendam 
duxerit sen de iure nequiverit retinere, facultatem tibi concedere dig- 
maremur. Nos itaque... fraternitati tue conferendi hac viee auetori- 
iate nostra dietum. deeanatum eiusdem Coloniensis, si idem Iohannis 
preposituram predietam eanonice et pacifice fuerit asseentus, sen pre- 
posituram predictam, si idem Iohannes non assequatur eandem, eum 
omnibus iuribus et pertinenciis suis persone ydonee, de qua tibi vi- 
debitur, dummodo in huiusmodi dignitate, quam per te conferri eon- 
tigerit, ius alieui alteri ante datam presenelum mon fuerit specialiter 
acquisitum, et inducendi per te vel alium seu alios personam ipsam 
in corporalem possessionem ... eontradietores quoque per censuram 
eeclesiastieam appellaeione postposita compescendi ... concedimus fa- 
eultatem „.. Dat. Avin, III nonas maii a. nono. 


Reg. 38 f. 36% nr. 1070. 


1895 Mal 9. 


808. 1325 Mai 9. Avignon. 

lohannes XXII Iohanni de Augusta (ce! Angusta) confert ecclesie 
S. Severini Coloniensis eanonieatum reservatqne ei prebendam ae dig- 
mitatem seu personatum vel offieium eum eura vel sine eura, si in 
eadem ecclesia vacant ad presens vel quam primum vacaverint, dum- 
modo huiusmodi dignitas non sit im ecelesia principalis. 

Probitatis et virtutum merita, ., Dat. Avin, VII idus maii a. nono. 

In e. m, abbati monasterii T'uieiensis Colon. dioe. et magistro 
lohanni de Rocea eanonico Neapolitano capellano papali ae oflicinli 
Coloniensi. 

‚Reg. 18 f. 895 nr. 1144. 


804. 1325 Mai 14. Avignon. 


lohannes XXII Maguntino Coloniensi et Treverensi archie- 
piscopis mandat, quatinus. Ludovicum. de Bavaria pullice nuncient 
excommunicatum. et vitandum, ex eo quod in castra de Kaub tran- 
seuntibus nova mercimoniorum. pedagia imposuit. 


[Iohannes XXII] Mathie Maguntino archiepiscopo. 

Consulte provida deerevit anti contra vetustam. consuetu- 
dinem per novorum impositiones vectigalium non fore aliquid exigen- 
dum; quinimo pedagiorum exactiones tam iure eanonieo quam civili 
regulariter et merito sunt dampnate. Vetusto etiam more sanctorum 
patrum est in sancta Romana ecclesia introduetum per Romanos pon- 
tifices in certis et preeipuis ecelesie prefate solemnitatibus, eos, qui 
movas pedagiorum exactiones statuere vel imponere presumunf, nisi 
sint legitima auetoritate suffulti, sententia excommunicntionis involvi, 
Cum itaque, sieut ad apostolatus nostri notielam multorum insinuatio 
flde digua deduxit, Ludovicus de Bavaria excessus inculcany excessibus 
et addens preteritis insolentiis novas culpas, in castro de Couwle* 
"Treverensis diocesis novas et graves pedagiorum exactiones uni 
Christi fidelibus exinde transeuntibus in mercimoni et rehus suis 
lemere duxerit imponendas in magnum et grave rei publice ac tue et 
aliarum ecclesiarum ipsarum partium, quibus pedagiorum exactiones 
huinsmodi legitime competebant, tuorumque subditorum preindieium et 
gravamen, quamquam eidem Ludovico, qui pro suis demeritis contu- 


Die Kaub. 





13995 Mai 14. 39 


machis atque enlpis neenon eonsilio auxilio et favore publice per enm 
prestitis Galeneio de Vieeeomitibus eiusque fratribus de Mediolano, 
hostibus et rebellibus publieis eiusdem eeclesie et de heresi legitime 
et sententialiter condempnatis, fore dinoseitur anathematis sententia. 
innodatus et ab ommi iure, si quod sibi ex sua electione discordi in 
regem Bomanorum forte eompeteret vel competere potuisset, per spe- 
ciales nostros proeessus super hoe habitos eontra enm apostolien fuit 
auetoritate privatus, non competlisset nee competere potuisset ius ali- 
quod exaetiones pedagiorum huiusmodi quomodolibet statuendi, ae 
propter hoe eundem Ludovieum predietum excommunieationis senten- 
tium, que in tales in predietis solennitatibus per Romanos pontifices 
publice promulgatur, non sit dubinm inenrrisse, que quidem adeo 
noseuntur esse notoria, quod nalla possunt tergiversatione celari, fra- 
teraitati tue in virtnte obedientie destriete precipiendo mandamus, 
quatinus, .. prefatum Ludovieum dietam excommunieationis sententiam 
inenrrisse propter hoe per tuas eivitatem et diocesim ae provineiam 
publice. muncias et facias ab omnibus aretius evitari. Et insuper ec- 
clesie tue et subditis memoratis, quibus per novas impositiones et 
exactiones dietarum pedagiorum grave et enorme, ut premittitur, pre- 
iudicium generatur, cures alias celeriter de oportuno remedio provi- 
dere contra predietum Ludovieum et quoscumque alios, qui sibi super 
hiis prestiterint auxilium consilium et favorem, spiritualiter €t tempo- 
raliter procedendo, sieut videris expedire, . . Dat, Avin. II idus maii 
A. nono. 

In e. m. Henrico archiepiscopo Coloniensi et Baldewino archi- 
episcopo Treverenai. 

‚Reg. 419 f. 157 nr. 965. 


805. 1325 Mai 14. Avignon. 

[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi. 

Fraternitatem tuam volumus non latere, quod .. Henricus de In- 
liaco canonicus Monasteriensis velut tni honoris et commodi zelator 
sedulus tua frequenter coram nobis studuit diligenter et solicite negotia 
promovere; nec intelleximus aliqua per eum dieta vel facta, que pos- 
sent in tunm dispendium quomodolibet redundare. Quare si contra- 
rium tibi suggestum fuisset forsitan vel suggereretur etiam in futurum, 
aures non necommodes alibus sugsestionibus eredulas, sed ipsum 
Lunquam devotum tuum habeas potius commendatum. Dat. Avin. II 
idus maii anno nono. 

‚Reg. 118 f, 60 nr, 885; Tie, 491. 


*806. 1325 Mai 23. Avignon. - 


Tohannes XXII decano ecel. S. Georgii Colon. mandat, quatinus 
ea, que de bonis hospitalis S. Spiritus Colon. per magistros soliti gu- 
bernari alienata invenerit illicite vel distracta, ad ius et proprietatem 
eiusdem legitime revocare procuret. 

Ad audientiam nostram ... Dat. Avin. X kl. innii p. n. a. nono. 

Or. membr. eum. plumbo pend. Sub plien ad sinixtr.: lo. de Fler. 
In plica ad dextr.; G, Orceti, In dorso: Henricus de Zedom, — 
Köln. Stadtareh. nr. 145 A. V. 





807. 1325 Mai 30. Avignon. 

[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi. 

Fraternitatis tue litteras nobis per Godescaleum scolasticum ce- 
clesie B. Marie ad gradus Coloniensis clericum. et uuncinm tnum. dudum. 
ad nostram presentiam? destinatum presentatas benigne recepimus, et 
que ipse nuneius nobis explieare voluit dieteque conlinebant littere, 
pleno collegimus intellectu, tue devocionis promptitudinem et fidei 
constantiam, quas nd nos ct Romanam ecclesiam gerere. dinosceris, 
sient in publientione et observatione processuum nostrorum aliisque 
laudandis operibus mänifextius pretendisti, multiplieiter commendantes 
ac iue cireumspectionis providentiam attentius exhortantes, quatinus. 
in illis sic constanter et immobiliter perseveres, quod nostram et 
apostolice sedes gratiam erga te tuamque ecclesiam ampliare de homo. 
semper in melius merearis. Ceterum super facto dietorum processunm 
eum venerabili fratre nostro Arnaldo episcopo Caminensi et nuncio. 
predieto tractatibus et eolloentlonibus sepins habitis, quedam, que 
propter viarum diserimina committere seripture noluimus, prefato nnneio 
amposuimus per eum tibi seriosins explicanda. Illas autem de peti- 
eionibus tnis, qnas eum decentia mostra et absque subditorum tuorum. 
intolerabili gravamine potuimus, ad exandieionis effectum favorabilem: 
duximus admittendas, prompti nichilominus, quantum nostra patietur. 
decentia, snper hiis, que tuis et ecclesie tue prediete fuerint honoribus. 
et eommoditatibus oportuna. Dat. Avin. III kl. iunii a. nono. 


‚Reg. 118 f. 50 nr. 802; Rs, 504. 


808. 1325 Mai 31. Avignon. 
[Iohannes XXII] archiepiscopo Coloniensi. 
a) bis in ms. 









1325 Juni I, an 


Etsi universos et singulos... Nuper siquidem ad nostri aposto- 
latus auditum infausti rumores assertione pervenit, quod inimieus hu- 
mani generis... inter te et... episcopum Leodiensem nepotem ct 
suffroganeum tnum suscitare odia... atnduit perieulose nimium &e- 
minare , +. fraternitatem fuam rogamus et hortamur attentius . , . qua- 
linus... eum eodem episcopo... pacem et concordiam. ,. prudenter 
cures et provide reformare ... Dat, Avin. II kl. iunii a, nono. 

ltem in e. m. eidem episcopo .. . 

Reg. 118 f. 50 nr. 390, 


809. 1325 Juni 1. Avignon. 


lohannes XXII lohanni regi Boemie concedit decimam trien- 
nalem in regno. Boemie et comitatu Lucemburgensi. 


[Iohannes XXII] Iohanni regi Boemie, 

Sedis apostolice copiosa benignitas... Sane nuper per speciales 
nuncios tuas ad nostram presenciam destinatos in nostra et fratrum. 
nostrorum presencia exponi fecisti, quod tu zelo fidei christiane suc- 
census ad impendenda oportuna presidia sancte matri ecclesie . . . 16 
que exponendum obsequiis eiusdem eeclesie et apostolice sedis toto. 
aspiras affectu, per predietos nuncios humili supplieacione deposcens, 
ut te in tam pio et laudabili proposito confoventes, in subsidium nego- 
ciorum huiusmodi, propter que personam et bona tua quelibet es pa- 
ratus exponere, decimam ecclesiasticorum proventuum et reddituum. 
regni Boemie et comitatus tui Lucemburgensis tibi ad certum tempos 
pro premissorum supportandis oneribus concedere dignaremur. Now 
igitur... de dictorum fratrum consilio decimam omnium eeclesinsti 
corum proventuum et reddituum loeorum quorumlibet ecclesiasticorum. 
exemptorum et non exemptorum regni et comitatus predietorum al 
omnibus archiepiscopis episcopis ceterisque personis ecclesiasticis qui- 
husennque ... preterquam a .. magistro et fratribus hospitalis S. Io- 
hannis Terosolimitani . . . tibi concedimus in tuum subsidium ueque ud 
triennium exigendam et eolligendam et tibi integraliter assignandam, 
ad ipsims exactionem decime... episcopum Olomacensem ... et Bre- 
venolbensem ae S. Marie Lucemburgensis, Pragensis et "Treverensis 
diocesium, monasteriorum abbates per alias nostras litteras deputantes, 
mt... de omnibus fructibus ... ecclesiasticis dietarum personurmm 
ecclesiasticarum. .. in dieto regno et eomitatü consistencium. . , quo- 
libet anno dieti triennii in subseriptis terminis levent et exigant de- 





1335 Juli 16. 


512. 1325 Juli 19. Avignon. 

lohannes XXII nobili viro Arnoldo de Pittinga Iohannis regir 
Boemie militi eiusque uxori Sarre Trever, dioe, indulget, ut eorum 
confessor, quem duxerint eligendum, possit euilibet ipsorum semel in 
mortis perienlo omnium, de quibus corde contriti et ore confessi fuc- 
rint plenam indulgere veniam peccatorum. 

Illas libenter devocionis vestre ... Dat. Avin, XIII kl. augusti. 
a. nono. 


Reg, 79 f. 047 nr. 2999. 


813. 1325 Juli 19. Avignon. 


lohannes XXII mobili viro Arnoldo de Pittinga militi Iohannis 
regis Doemie indulget, ut ipsi et uxori liberisque eius liceat infra 
septa castrorum seu hospiciorum suorum eliam tempore interdicti 
coram ipsis supra altari portatili submissa voce ete. nullis nisi fami- 
laribus suis admissis per capellanum proprium divina officia facere 
celebrari, dummodo ipsi ae familiares predieti causam non dederint 


luinsmodi interdieto nec id ipsis contingat specialiter interdiei. 
Ut erga sedem apostolicam ... Dat, Avin. XIIIT kl. angusti 
a. nono. 


Reg. 79 f. 942^ nr. 2993. 


514. 1325 Juli 19. Avignon. 


lohannes XXII Anne privigne et Katherine nate nobilis viri Ar- 
noldi domini de Pittinga monialibus monasterii in Bonavia prope Lu- 
cembourch Cistere, ord. Trever. dioc. indulget, ut, cum eundem mi- 
litem aut alios parentes vel affines snos iverint visitare, ipse ipsarum- 
que consorores ipsus ussoelantes extra septa dieti monasterii, dum- 
modo iverint de licentia illius, qui eam ipsis valeat impertiri, licite 
vesci carnibus valeant exceptis seeunda et quarta feriis et aliis. diebus, 
quibus de iure est esus carnium interdietus. 

Meritis devocionis dileeti . . . Dat. Avin. XIHI kl. augusti 
a. nono. 


Kg. 79 f, 347 nr, 2924. 





1325 Juli 19. E 


militis confert eeclesie S. Paulini extra muros Treverensis ennonientum, 
prebendam vero eidem reservat. 
Nobilitas generis, vite mandiela, .. Dat. Avin, XIII kl. angusti 
a, nono. 
In e. m. abbati monasterii ete. ut supra nr, 817. 
‚Reg. 79 f. 548! nr. 2228. 


S19. 1325 Juli 19. Aeignon. 


Tohannes XXII Tofrido nato nobilis viri Walteri de Meysemburch 
confert eeclesie S. Cassii in Bonnn Colon. dioe. eanonientum, pre- 
bendam vero eidem reservat. 

Nobilitas generis, vite mundieia . .. Dat. Avin. XIIIT kl. augusti 
1. nono. 

In e. m. abbati monasterii S. Mathie extra muros Treverensis et 
archidiacono "Treverensis ae magistro Certano de Sala eanonico Ter- 
visine ecelesiarum. 


Reg. 79 f. 346 nr. 2229, 


820. 1325 Juli 20. Avignon. 


[Iohannes XXIT] conventibus de Stabulis et de Malmedario mo- 
nasteriorum insimul canonice unitorum, que per unum abbatem suut 
solita gubernari, ord. S. Benedicti et Coloniensis. diocesis. 

Cum coherere in nnilate propositi et caniungi non possint in 
coneordia animarum, quibus vota et siudia sunt diversa, universitati 
vestre suetoritate presencium distrietius inhibemus, ne de eetero, sieut 
interdum hactenus in monasteriis vestris dieitur fuisse presumptum, 
eum dieta monasteria vacare contigerit, aliquem alium nominare assu- 
mere vel eligere in ipsorum monasteriorum abbatem quomodolibet pre- 
sumatis nec etiam ad administrationem et regimen eorundem assı- 
matis, quempiam vel etiam eligatis, nisi religiosam personam et 
vestrum dumtaxat ordinem expresse professum. Nos exnune irritum 
deeernimus et inane, si seeus super hoc per quoscumque scienter vel 
ignoranter contigerit attemptari Dat. Avin. XIII kl. augusti a, nono, 

Reg. 79 f. 338 mr. 2195. 


821. 1325 Juli 20. Avignon. 
Johannes XXII episcopo Vürdunensi mandat, quatinus parro- 





889 1326 Juli 90. 


chiales ecclesias de Mullers et de Estreis incorporet monasterio 
Mediolacensi, 

[lohannes XXI] episcopo Virdunensi. 

Apostolice sedis eireumspecta .. . Sane .. . Iobannes rex Bocmie 
ilmstris nobis humiliter supplieavit, ut cum ... abbas et conventus 
monasterii Mediolacensis ord. S. Bened. Trever. dioc. ex gravibus 
guerrarum ingruentium in partibus illis insultibus magna dispendia 
sint perpessi cf ob hoc pio noscantur subsidio indigere, parrochiales de 
Mullers et de Estreis ecclesias tue diocesis ad dictorum abbatis et 
conventus collationem spectantes eorum mense unire auctorifale apo- 
stolica dignaremur. Quia igitur de premissis noticinm mou habemus, 
fraternitati tue . . . mandamus, quatinus de premissis diligentius te 
informes et, si inveneris ita esse, predictas eeclesias eum omnibus iuri- 
bus et pertinenciis earundem anctoritate apostolica imperpetuum meuse 
dietorum abbatis et conventus incorpores, unias et eonneetas, reser 
vatis tamen de ipsarum ecclesiarum proventibus eongruis portionibus 
perpetuis vicariis inibi servituris, ex quibus possint comode sustentari, 
episcopalia iura solvere et ineumbentia eis onera supportare, ila quod - 
cedentibus vel decedentibus rectoribus enrundem dieti abbas et con- 
ventns per se vel. proeuratores eornm vorporalem possessionem ipsarum 
libere apprehendere. valeant et tenere . .. contradictores per censuram 
ecelesinsticam appellatione postposita  compescendo. Dat. Avin. XIII 
kl. augusti n. nono. 

‚Reg. 79 f. 977. nr. 2307; Be. 519. 


822. 1325 Juli ignon. 

lohannes XXII Nieolao Eflieas de Lucenbonreh conside- 
racione Johannis regis Boemit elerico et familiari suo supe. 
plicantis confert eeclesie Spirensis ennonieatum, prebendam vero ei- 
dem reseryat, 

Attribute tibi merita probitatis ... Dat, Avin. XIII kl. angusti 
a, nono. - 

In e. m. episcopo Argentinensi et decano ecelesie de S. Arnmali 
Metensis diocesis ac lohanni de T canonico Marsicano scriptori 


papali. ; 
‚Reg. 79 f. 89% nr. 2342; Rz. 622. 


823. 1325 Juli 20. Arignon. 
lohannes XXII Mathie nato Pyionis de Lucenbourg considera- 





1895 Juli 90. 88S 


cione Iohannis regis Boemie pro eo supplicantis confert ecclesie S. Sy- 
meonis Treverensis canonieatum, prebendam vero eidem reservat. 

Probitatis tue morita... Dat. Avin. XII kl. augusti a. nono. 

In e. m. preposito Treverensi et magistris Iobannis Bertaldi Vir- 
dunensis ae Iohanni de Trebis seriptori papali Marsienne canonieis. 
ecclesiarum. 

Reg. 79 f. 299 nr. 2243. 


824. 1325 Juli 20. Avignon. 


lohannes XXII Waltero de Lussinga (re! Lufiinga) considera- 
cione Iohannis regis Boemie pro eo supplicantis confert ecelesie S. 
Florini in Confluentin Trever, dioe. canonicatum, prebendam vero ei- 
dem reservat, 

Suffragantia tibi merita probitatis. .. Dat. Avin. XIII kl. augusti 
a. nono, 

In e, m. preposito "Treverensi ac magistris Iohauni Bertaldi et 
lohanni de Trebis Virdunensis et Marsicane eeelesiarum eanonieia, 


Reg. 79 f. 393 nr. 2344. 


825. 1325 Juli 20. Avignon. 


lohannes XXII Amoldo mato nobilis viri Arnoldi domini de 
Blankenhem eonsideratione Iohannis regis Boemie pro eo consanguineo 
soo supplicantis confert eeclesie Treverensis canonicatum, prebendam 
vero eidem reservat. 

Nobilitas generis, morum et vite honestas... Dat. Avin. XIII kl. 
augusti a. nono. 

In e. m. abbati monasterii S. Marie Lucemburgensis Trever. dioe. 
et magistris Iohanni Bertaldi Virdunensis ae lohanni de Trebis Mar- 
Bienne canonicis ecclesiarum. 

Bey. 79 f. 899* nr. 2640. 


826. 1325 Juli 20. Avignon. 

lobannes XXII Nicolao de Burle eonsideracione Lohannis regis 
Boemie pro eo capellano suo supplicantis confert eeclesie S. Syveri 
in Monasterio Meynvelt canonieatum, prebendam vero eidem ro- 
servat, 





1395 Jul 91. LJ 


órd. S, Bened, Leod. dioe. gubernari, speetantem vel spectans nd eol- 
lationem. provisionem presentaeionem vel quamvis aliam dispositionenr 
abbatis et conventus eiusdem monnsterii eommuniter vel divisim, si 
qua vel si quia ant si quod vacat ad preseng vel eum vacaverit. 

Religionis zelus, vite ae morum honestas... Dat, Avin. XIII kl. 
angusti a. nono, 

In e, m. abbati monasterii S, Marie Lucembargensis ct preposito 
Parmensis ac Bertrammo de Longis eanonieo Leod. ocelesiarum. 

Reg. 79 f. 894 nr. 9348. 


829. 1325 Juli 21. Avignon. 

[Iohannes XXII] Iohanni regi Boemie. 

Dilectes filios. mobiles viros Symonem Philippi et Emoltum de 
Pithengis regios nuncios destinatos nd nostrum presenciam et missas 
nobis per cos regias litteras recepimus. Sane inspicientes litterarum 
huiusmodi seriem et diligenter nunciorum ipsorum proposita coram 
nobis oretenus audientes, ipsos ex regalis honorificentie meritis, quan- 
tum emm deo potuimus, liberaliter exaudivimus in pelitis. Rogamus. 
autem exeelleneiam regium, quatinus negocia mostra et sanete Romane 


ecclesie sic recommendata precordialiter habeas, prout in grata po- 
tissime per huiusmodi litteras tue serenitatis oblatione confidimus, quod. 
in favorabili proseentione illorum regia. semper devocio clareat et preter. 
premium retributionis eferne apud nos et apostolienm sedem enmti- 
matis effectibus se benemeritum polioris benivolentie perostendat (1). 
Dat. Avin. XII kl. augusti a. nono. 

Heg. 113 f 52 nr, 401; He, 023, 


530. 1525 Juli 27. Avignon. 

Iohannes XXII magistro Bindo de Senis preposito ecelesie. Co- 
loniensis notario apostolico petenti prorogat lieentiam eommorandi in 
partibus Senensibus a festo omninm Sanctorum proximo venturo ueque 
ad festum B. Pohannis Baptiste inde seenturum. 

Cum olim ex certis... Dat, Avin. V kl. augusti a. nono. 

Bey. 79 f. 904 nr. 1830. 


831. 1395 Juli 30, Avignon. 
lohannes XXI Conrado dieto Hoy confert eeclesie. Bunnensis 
Wat Hegemten I 35 





36 1385 August 1. 


Colon. dioc. canonicatum, prebendam vero eidem reservat, non ob 
stante quod in ecel. B. Marie de Aquisgrani Leod. dioc. canonicatun 
et prebendam, de qua prebenda, sicut asserit, ad triennium et ultr: 
propter quoddam statutum ipsius ecclesie nichil debet percipere, ob 
tinet aut quod inter eundem ex parte uua et Christianum de Stumelt 
eiusdem eeclesie canonieum ex altera super scolastria eiusdem ecclesie 
in Romana curia questio ventilatur, cuius scolastrie possessionem dic- 
tum Cliristianum detinere de facto occupatam idem asserit. 

Honestas vite, morum decor ... Dat. Avin. III kl. augusti a. nono. 

In e. m. Guillelmo eleeto Penneusi et Adriensis ac S. Gereonis 
et S. Marie ad gradus de Colonia ecclesiarum decanis. 

Rg. 79 f. 274 nr. 2007. 


882. 1325 August 1. Avignon. 


[Iohannes XXII] Iohanni comiti de Spaynheim. 

Puritatem devocionis et fidei, quibus erga deum ae nos et Ro- 
manam ecclesiam matrem tuam splendere dinosceris ac laudande in- 
tentionis propositum, quod ad obsequendum nobis et eidem ecclesie, 
sieut tuarum nobis patefecit grata litterarum lectio, concepisti, cum 
gratiarum actionibus uberibus multipliciter in domino commendantes, 
nobilitatem tuam rogamus et hortamur, quatinus in huiusmodi propo- 
Sito... sic constanter perseverare procures... Nos enim buiusmodi 
tuis gratanter oblatis obsequiis uti disponimus, sicut nostris ct ceelesie 
memorate oportunitatibus tuisque honoribus et utilitatibus videbimus 
expedire, Dat. Avin. kl. augusti a. nono. 


Heg. 118. f. 6! nr. 410; Rz. 530; cf. Raynaldi Annal. eccl.a. 1395 $ 8. 


888. 1325 August 1. Avignon. 

lohannes XXII S. Nieasii Remensis ct S. Iacobi Leodiensis ac 
S. Simphoriani extra muros Metenses monasteriorum abbatibus mandat, 
quatinus deputati conservatores et iudices abbati et conventui mona- 
sterii Anrovallis Cistere. ord. Trever. dioc. efficacis defensionis pre- 
sidio narintonten non permittant, eosdem super bonis et iuribus ad 
abbatem et eonventum ae monasterium eosdem spectantibus a quibus- 
eumque molestari, ocenpatores seu detentores molestatores et iniuria- 
tores huiusmodi neenon contradietores et rebelles cuiuscunque status 
ordinis vol condicionis, etiam si archiepiscopalis vel episcopalis digni- 


13895 August 9, 8 
latis extiterint, auetoritate apostolien appellaeione postposita com- 


pescendo. 
Militanti ecclesie lieet immeriti . ., Dat. Avin. kl. angusti a. nono. 
‚Reg. 79 f. 946 mr. 1029. 


S4. 1325 August 9. Avignon. 


lohannes XXI Hildegero nato Gerardi dicti Quattermart confert 
eeclesie S. Severini Coloniensis eanonientum, prebendam vero eidem. 
reservat, 
Attributa tibi merita... Dat. Avin. V idus augusti a. nono. 
In e, m, nbbati monasterii S. Martini et S. Georgii Coloniensis. 
ae Caminensis ecclesiarum. decanis. 
‚Reg. 79 f. 24d! nr. 2918. 


835. 1325 August 9. Avignon. 

lohannes XXII Hermanno dicto de S. Georgio confert ecelesie 
S. Georgii Coloniensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat, 

Laudabile testimonium quod . . . Dat. Avin. V idus augusti 
4. nono, .: 

In e. m. abbati monasterii S. Panthaleonis Coloniensis et decano 
Cominensis ac cantori S, Severini Coloniensis ceclesiarum. 

Reg. 79 f. 444 nr. 2914. 


836. 1325 August 9. Avignon. 


lohannes XXII Franeoni de Aquario eonfert ecelesie SS. Apo- 
stolorum Coloniensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 
Probitatis merita... Dat. Avin. V idus augusti a. nono. 
In e. m. abbati monasteri S. Martini et S. Georgii Colon, ac 
Caminensis deeanis ecelesiarum. 
Bag. 79 f, 45 nr. 9915. 


537. 1325 August 13. Avignon, 
Tohannes XXII. archiepiscopum. Coloniensem hortatur, quatinus 


in devotione erga. sedem. apostolicam permaneat, eique munciat, quod 
eins petitionibus. annwit. 














1325 September & 380 


licet ab Henrico de Wischel! canonico ecclesie Wischelensis Colon. 
dioc. in sueris onlinibus nondum constituto ocenpats teneatur, tanto 
jam tempore vacavit, ul ipsius eollatio ad sedem apostolicam legitime 
sit devoluta, non obstantibus quod dietus Henriens eeelesimm ipsam 
de facto obtinet oecupatam seu quod papa eidem Arnoldo contulit 
ecclesie Emhricensis Traieet. iioc, eanonientum, prebendam vero ei- 
dem . reservavit. 

Vite ac morum honestas ... Dat. Avin. XVII kl. septembris. 
a. nono. 

Heg. 70 f. 978 nr. 9099; Brom 660. 


540. 1325 September 4. Avignon. 


lohannes XXII Kraftoni de Rudinhusin confert ecelesie S. Marie 
Wetslariensis Trever. dioc. eanonientum, prebendam vero si qua ete, 
cidem reservat, 

Attribute tibi merita... Dat. Avin. II nonas septembris a. nono. 

In e, m. deeano et eantori Fritzlariensis Maguntin, dioc, ne the- 
saurarlo Hildesemensis ecclesiarum. 


Heg. 19 f. #14 nr. 2211. 


SAL. 1325 September Id. Trier. 


Abbates monasteriorum SS. Maximini et S, Mathie extra muros 
Treverenses, prepositux et Pirzevallus de Elz ennonicus eccl. Trever. 
lohanni XXII signifiennt, quod anno MCCCXXV in die exaltationis 
S, Ürueis in eivitate Trever. in palatio. episeopali, presentibus magistro 
lobanne de Celtaneh advorato et S. Symeonis canonien ae Toffrido 
Iakelonis eccl. B. Marie Maioris Trev. canonico, Tohanne dieto Canonico. 
presbitero enpellano iu eccL Trever., Hermanno de 8. Symeone et Lu- 
devieo de Clebereh, elerieis "rever. publicis auctoritate imperiali no- 
taris, Petro de Monasterio in Euflim, Conrado de Maguntia et Thil- 
manmo de Lorche Maguntine dyoeexis elerieis presentaverant Balduyno 
archiepiscopo Trever. bullam sibi ipsis predietis. quatuor destinatam, 
(que incipit: Volentes quod processus... et data est Avinione VIII kl. 
deeembris p.n. a. nono) et alteram archiepiscopo Treverensi eiusque 





Y) Eidem papa d. 18 m. ianuarii a. 1928 coneideracione Iohanne re- 
gine Francie confer ecel. Daventriensis camonieatum, prebendam vero 
eidem resersat, Heg, 82 f. 908 nr. 578, 


390 1335 September 21. 





suffraganeis destinatam, qua his iniungitur publicatio processuum a papa 
contra Ludovieum Bavarum habitorum (que incipit: Sieut ad curam 
periti medici... et data est Avinione idus iulii p. n. a. octavo.) Nun- 
ciant pape, quod predictas bullas prius bono modo propter diversas 
occupationes ipsius archiepiscopi commode presentare non potuerunt 
quodque Balduynus easdem reverentia qua decuit recepit et penes se 
reservari fecit. 

Nos Sanctorum Maximini vestre sanetitati significamus . . . 


Datum anno domini et die predietis ut supra. 
Instrum. membran. confectum. manu. Ludevici de Cleberch et mu- 
nitum tribus sigillis pendentibus. — Arch. Vatic. Instr. miscell. 
Armar. C. Caps. 3 fasc. 59. nr. 6. 








842. 1325 September 21. Avignon. 


[Iohannes XXII] comiti Clevensi. 

Ad nostram nuper veniens presentiam ... Arnaldus Fermentarii 
tuus et... Margarite consortis tue nuncius tam tuas quam eiusdem 
consortis litteras nobis de eredentia presentavit, quos nuncium et lit- 
teras benigné mittentium consideratione recepimus et ea, que ipse sub 
verbo eredentie nobis pro parte tua ct eiusdem consortis exponere 
voluit dieteque continebant littere, pleno collegimus intelleetu. Super 
quibus tue devotionis et fidelitatis prestantiam gratiarum actionibus 
uberibus prosequentes, nobilitatem tuam rogamus et hortamur attentius, 
quatinus. in eisdem ... perseveres ... Et ecce quod petitiones pro parte 
tua nobis oblatas ad exauditionis gratiam duximus, prout secundum 
deum lieuit, admittendas. Dat. Avin. XI kl. octobris a. decimo. 

‚Reg. 118 f. 249 nr. 1459; Itz. 545. 











843. 1325 September 21. Avignon. 


[Iohannes XXII] eidem Margarete (comitisse Clevensi). 

Ad nostram nuper veniens presentiam.. A. Fermentarii tam 
dilecti filii nobilis viri Theoderici comitis Clevensis viri tui et tuus 
nuncius tam eiusdem viri quam tuas litteras de eredentia presentavit 
etc. ut supra... Dat. ut supra (— Avin. XI kl. octobris a. decimo). 

Heg. 118 f. 249 nr. 1460; Hz. 545. 





844. 1325 October 6. Avignon. 
Iohannes XXlI Herbordo de Rulant consideratione Iohannis regis 





18% October 6. 891 


et Elisabeth regine Boemie pro eodem notario ipsorum supplieantinm 
confert eeclesie Mismensis eauonicatum, prebendam vero eidem re- 
gervnt. 
Illis libenter apostoliee , . . Dat. Avin. 11 nonae oetobris a. decimo, 
In e. m. archidiacono et scolastico Pragensis ac magistro Nicolao 
de Fractis litterarum nostrarum correctori canonico Patracensis eccl. 
Reg. 80 f, 4 nr. 107; Biz. 652a. 


84D. 1325 October 6. Avignon. 


lohannes XXII Herbordo de Rullant eonsideratione lohannis 
regis Boemie eonfert ecel. Wissegradensis prope. Pragam canonicatum, 
prebendam vero eidem reservat. 

Illis libenter apostolice ... Dat. Avin, IE nonas. octobris a. decimo. 

In e. m. Sedliceusis et in Stralovia Pragensis dioe. monaste- 
riorum abbatibus ac magistro Nicolao de Fractis litterarum apostoli- 
earum eorrectori canonico Patracensis eccl, 

Heg. 80 f. 46 nr, 108; Hz. 662. 


*846. 1325 October 17. Avignon. 
lohannes XXII decano eeclesie S. Georgii Colon. mandat, qua- 
linus ea, que de bonis eeel. &, Severini Colon. alienata invenerit. illicite 
vel distracta, ad ins et proprietatem ecclesie legitime revocare proeuret. 
Dileetorum filiorum decani .,. Dat. Avin XVI kl, novembris 
p. n. à. decimo, 
Or. membr. eum plumbo pend. Sub plica ad sinistr. nihil. In plica 
ad dextri „Mi qn dorso nihil, — Düsseldorf. Arch. reg. S. 
‚Severin. Colon. nr, 72. 


*847. 1325 October 20. Avignon. 


lohannes XXII preposito cecl S. Pauli Leod, mandat, quatinus 
ea, que de bonis ecelesie S. Severini Colom. alienata invenerit illicite. 
vel distraeta, ad ins et proprietatem diete eeclesie legitime revocare 
procuret. 
Dileetorum filiorum. decani... Dat. Avim. XII kl. novembris 
p.n a. deeimo, 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr mihiL Im 
plica ad dexír.; Antonius, In dorso: (non legibile) Düsseldorf, 
Arch. reg. S. Severin. Colon. nr. 72. 


MEME LS S--Co|C 


1836 November 12. 398 


archidiaconus Coloniensis, qui una cum... Roperto comite de Virnen- 
burg fratre suo ac nonnullis aliis eondebitoribus in tribus milibus mar- 
charum denariorum Coloniensium usualinm nonnullis eiusdom Benedicti 
sociis certis ex causis existere noscitur effieaciter obligatus, quod qui- 
dem debitum ad ipsum Benedietum ex divisione faeta inter eum et 
socios antedictos dieitur pervenisse, mille ae ducentas marchas einsdem. 
monete de parte dieti debiti eundem prepositum et archidiaconum, 
sieut asseritur, contingente, quamvis ipse et alii sui eondebitores sint 
pro debito predieto, videlieet quilibet ipsorum in solidum obligati, se 
tibi prefate eamere nomine in certis prefigendis sibi terminis per viam. 
eompositionis seu transactionis offerat soluturum, nos... componendi 

. modo predieto eum ipso, sibi terminos, de quibus tibi videbitur, 
super hoc prefigendi plenam tibi eoncedimus facultatem, proviso tamen. 
auod ab eodem preposito et nrelidiacono vel eius proeuratore ydonen 
eautiones et eantelas suflleientes diete cnmere nomine recipias de sol- 
vendo eidem dietas mille dneentas marchas in terminis &atnendis, 
quodque dietus comes et alii. eondebitores preter dietum archidiaconum 
et prepositum pro parte alia dieti debiti nullatenus liberentur, quinimo 
ab eis, quantum rationis fuerit, exigatur, sed faetis compositione sen 
trangactione huiusmodi ae enutells et obligationibus sufllelentibus per 
te dielo nomine super predietis receptis ab eodem preposito et archi- 
Siacono ultra dietam mille ducentarum. marcharım summam nichil am- 
plius de toto predieto debito peti possit. Dat. Avin. VII idus no- 
vembris n. decimo. 

‚Reg. 113 f, 279 nr. 1619; Hs, 874. 


851. 13258 November 12, Avignon. 


lohannes XXII decano Magunt, et archidiaeono Met. ae Boe- 
wunde de Saraponte eanonieo Trevor, eccl, nunciat, quod Iohannem 
de Funtibus eanonieum eccl. Magunt. et prepositum ecel Pingwensis 
ad tollendum eius serupulum habilitavit, eisdemque mandat, quatinus 
Iohauni preposituram ecel. Pingwensis (denuo) conferant. 
Vite ac morum honestas ... Dat. Avin. IL idus novembris. 
Reg, 80 f. 100 ur. ddl. 


852. 1525 November 16. Avignon. 


lohannes XXII Ludovieo episcopo Metensi mandat, quatinus in 
ducat. Baldewinum archiepiscopum Preverensem, Iohannem regem Boe- 


894 1325 November 22. 


mie, Ferricum ducem Lothoringie et Eduardum comitem Barensem ex 
parte una et cives Metenses ex altera ad treugas ineundum et pacem 
reformandum. 
Nuper infausti rumoris . .. Dat. Avin. XVI kl. decembris a. 
decimo. 
Jieg. 113 f. 276' nr. 1635; Hz. 582. 


858. 1325 November 22. Avignon. 


lohannes XXII Henrico de Spanehen confert ecclesie Virdunensis 
canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Nobilitas generis, vite ac morum honestas... Dat. Avin. X kl. 
decembris a. decimo. 

In e. m. S, Vitone et S. Agerici Virdun. monasteriorum abbatibus 
ac magistro Iacoho de Mutina scolastico ecclesie Tullensis capellano 


papali. 
Heg. 80 f. 119' nr. 310. 


854. 1325 November 24. Avignon. 


lohannes XXII Adulpho episeopo Leodiensi concedit faeultatem 
faciendi recipi Wilhelmum natum nobilis viri Henriei domini de Ghenp 
eanonieum Coloniensem in aliqua ecclesiarum collegiatarum sue dio- 
cesis, quam duxerit eligendam, in canonienn et reservandi eidem pre- 
bendam, non obstante quod idem Wilhelmus canonicatum et prebendam 
eccl. Colon. obtinet. 

Personam dilecti filii... Dat. Avin. VIII kl. decembris a. decimo. 


Heg. 80 f. 13! nr. 379. 


855. 1325 November 26. Avignon. 


Tohannes XXII Ottoni dicto de Heberen confert ecclesie S. Cas- 
toris in Confluentia Trever. dioc. canonicatum, prebendam vero ei- 
dem reservat, non obstante quod super eanonicatu et prebenda We- 
tislariensis ecclesie Trever. dioc. litigat aut quod defeetum patitur 
natalium de subdiacono genitus et soluta, super quo fuit dudum cum 
ipso, sicut asserit, in forma communi auctoritate apostoliea dispensatum. 

Meritis probitatis tuc. . . Dat. Avin. VI kl. decembris a. decimo. 

In c. m. preposito S. Symeonis et archidiacono maioris Treve- 
rensium ac lacobo de Mutina canonico Cameracensis ecclesiarum. 

Heg. 80 f. 121! nr. 820, 


1325 November 26, 3 


856. 1325 November 26. Avignon. 

lohannes XXIE lohanni de Nassoya preposito ecelesie S. Florini 
in Confluencia "rever. dioc. indulget facultatem halendi scum altare 
portatile eum debita reverentia et honore, super que possit in locis. 
iamen et horis congruis et honestis missarum sollemnia per proprium 
presbitermn facere celebrari sine iuris preiudieio alieni. 

Personam tuam mobilitate generis preditum ... Dat. Avin. VI 
kl. decembris a. decimo. 


Reg. 80 f. 120 nr, 314; Be, 694c. 


857. 1325 November 26, Avignon. 


lohannes XXII Henrico comiti de Nassoya indulget facultatem 
labendi secum altare portatile efe. (ut in prowimo precedenti). 

Personam tuam devotionis tuc... Dat. Avin. VI kl. decembris 
a. decimo. 


‚Reg. 80 f. 190 nr. 315; Rs. 894 d. 


858. 1325 November 26. Acignon, 


lohannes XXI Iohanoi de Nassoya prepesito ecelesie S. Florini 
in Confluentin Trev. dioe. indulget, ut, eum ad loea enm devenire eon- 
tigerit generali supposita interdicto ecelesiastico, poseit clausis ianuis, 
suhmissa voce, non puleMis campanis, exeommunieatis et interdictis 
exelnsis, audire divina, dummodo ipse eausam hniuemodi non dederit 
interdieto noe id ipsi contingnt specialiter interdici. 

Devotionis tue sinceritas , . . Dat. Avin, VI kl. decembris a. 
decimo. 

‚Reg. 80 f. 120 nr. 312; Hz. 694a 





850. 1325 November 26. Arignon. 
Tohannes XXII Henrico eomiti de Nassoya indulget, ut eum ad 
loen ete. (ut in prowime precedenti). 
Sincere devocionis affeetus ... Dat. Avin. VI kl. decembris a. 
deeimo. 
‚Reg. 80 f 120 nr, 319; Rz. 594b. 














1325 November 96. E 


verint ex una parte et tres einaden ecelesie canonicos. ezortam de 
cerlis annuis. pensionibus, 


lohannes ..... deeano ecclesie Saneti Georgii: Coloniensis . . . 
Exposuerunt nobis dilecti filii, . decamus et capitulum ecelesie 
Saucti Severini Coloniensis, quod, licet Hildegerus «de Lisenkargen, 
Henrieus Meyurichi de Vitenchore et Theoderieus de Genepe eiusdem 
ecelesie canoniel ratione quorundam bonorum et possessionum ad dietos 
decanum et eapitulum speetantium, que ab eisdem decano et capitulo 
obtinere nosenntur, certas annmas pensiones secundum statutum et an- 
tiquam consuetudinem ipsins ecclesie approbatam et hactenus paeifice 
obseryatam [die]tis decano et capitulo teneantur annis singulis in certis 
terminis exhibere, de solvendis pensionibus huiusmodi in predictis ter- 
minis eisdem decano ei eapitulo a prefatis canonicis prestito corpo- 
raliter iuramento, dietique decanus et capitulum sint ac predecessores 
corum fmerint im pacifica posscssione vel quasi iuris percipiendi dictas. 
pensiones in dictis terminis ab biis, qui diela bona et possessiones 
obtinuerunt, .... tamen iidem canonici ... quamquam bona ed pos- 
sessiones possidennt supradicta... pensienes huiusmodi ... decano et 
capitulo solvere indebite eontradicunt ... Quocirca diseretioni tne... 
mandamus, quatinus partibus convocatis audias causam et appellatione. 
remota debito fine decidas ... Dat. Avin. VI Kl. decembris p. u. a. 
decimo, 
Or. membr. cum plumbo pend. Sub plica ad sinistr.: T. de Vig. 
In plica ad dextr.; Gaucellnus Martini. In dorso: Theodericus de 
Reys ef: R. bull. R. de Podiobon, — Düsseldorf. Arch. veg. 5. Se- 
verin. Colon. nr. 83. 





563. 1395 November 26. Avignon. 


lohannes XXIT Henrico de Nassoya confert ecclesie Spirensis 
canonieatum, prebendam vero eidem reservat, non obstante quod in 
ecelesin S, Florini in Conflneneia Trever. dioc. eanonieatum €t pre- 
bendem obtinet. 

Nobilitas generis, morum decor... Dat. Avin. VI kl. decembris 
a. decimo, 

In e. m. preposito Wilburgensis Trever. dioc. et decano Wor- 
maeiensis ae scolastico Nubnsensis extra muros Wormacienses eccle. 
siaram. 

Heg. 80 f. 126° nr. 331; He, be. 


898 1895 November 96. 


864. 1325 Norember 26. Avignon. 


Iohannes XXII Helye dieto de Littore* confert ecelesie S. Pau- 
lini Treverensis canonicatum, prebendam vero cidem reservat, non 
obstante quod in S. Symeonis Treverensis et in Monasteriensis Mene- 
felt et in Buschofestem ecclesiis canonicatus et prebendas ac parro- 
chialem ecclesiam in Metterico Trever. dioc. obtinet, de quibus, sieut 
asserit, non potest propter tenuitatem reddituum eorundem seeundum 
sui status decentiam sustentari. 

Attributa tibi merita probitatis... Dat. Avin. VI kl. decembris 
a. decimo. 

In e, m. maioris et S. Symeonis prepositis et archidiacono eius- 
dem maioris Treverensium ecclesiarum. 

Reg. 80 f. 122 nr. 821. 


865. 1325 November 27. Avignon. 


lohannes XXII maioris et S. Symeonis prepositis ac archidiacono 
eiusdem maioris Treverensium ecclesiarum mandat, nt Iohanni de 
Nassoya, canonieum Wormaciensem, qui dudum obtinens canonicatum 
et prebendam in ecelesia Wormaciensi parrochialem ecelesiam in Wach 
Spirensis diocesis, quam fuisse se asserebat canonice assecutum, per 
annum et ultra tenuerat nec se fecerat in presbiterum promoveri et 
postmodum preposituram S. Florini in Confluentia "Treverensis dio- 
eesis neenon eanonicatum et prebendam Coloniensis ecclesiarum fuerat 
alias tamen canonice assecutus fructusque redditus et proventus per- 
ceperat ex beneficiis memoratis, proposituram S. Florini ac canoni- 
catum et prebendam Coloniensis ecclesiarum conferant ct assignent, 
non obstante qnod in predicta Wormaciensi ecclesia canonieatum et 
prebendam obtinet; dimittat tamen omnino prefatam ecclesiam in 
Wach. 

Nobilitas generis et aliarum virtutum ... Dat. Avin. V kl. de- 
cembris a. decimo. 

Heg. 80 f. 135! nr. 359; Hz. 595. 


866. 1325 December 1. Avignon. 


[Iohannes XXII] Iohanni de Vischenegge ordinis fratrum llere- 
mitarum S. Augustini Coloniensis dioe. 


a) Luttore in reg. 


1325 December 31. 399 


Tue devoeionis sinceritas, quam ad nos et Romanam geris ee- 
clesiam, promeretnr, nt, que a nobia snpplieiter postulas, ad exandi- 
tionis graciam, quantum eum domino possumus, fnvorahiliter admitta- 
E "Tuis itque sapplieationibus inclinati, ut ad legendum Parisius 
librum xenteneinrum post diflinitos sen depntatos per ordinem mm 
primas existas, non obstantibus quibusemnque ordinaeionibus vel diffi- 
nitionibus eiusdem ordinis apostolica vel quavis alia firmitate vallatis, 
per quas buiusmodi mostra concessio possit quomodolibet impediri, 
presertim eum . . magister generalis dieti ordinis huiusmodi leeturam 
tibi dudum de conseientia nostra, ut asseris, ct etiam voluntate duxerit 
eoncedendam, auetoritate tibi presentium indulgemus, Nulli ete. notre 
concessionis infringere ete. Dat. Avin. kl. decembris a. decimo. 

‚Reg. 80 f 144 nr. 552. 





867. 1325 December 31. Avignon. 


lohannes XXII Gobelino de Werda confert ecel, Xanetensia 
Colon. dioe. eanonieatum, prebendam vero eidem reservat, non ob- 
stante quod in Bunnensi canonicatum obtinet et prebendam et Res- 
sensi Colon. dioe. ac S, Andree Coloniensi ecclesiis sub expectatione 
prebendarum in canonieum cet receptus. 

Laudabile testimoninm ... Dat. Avin. IL kl. ianuarii n. decimo. 

In e. m. decano Caminensis et magistro Iacobo de Mutina ea- 
pellano papali Tullensis ac S. Marie ad gradus Coloniensis scolastieis 
ecelesiarum. 

Reg. 80 f. 164 nr. 468. 


568. 1325 (?) 

G. de Podahs vices gerens procuratoris ordinis Minorum de- 
nunciat Iohanni XXII crimina, que commiserunt Hermannus. de 
Summo et Guillelmus fratres dicti ordinis in provincia Colomensi, 


Ista sunt que habentur contra fratrem. Hermannum de Summo: 

1. Primo quod in aetiome criminali tulit faleum testimonium . . . 

b. Quinto quod plures libellos famosos scripsisset, per quos fratres 
honestissimos de melioribus tocius Alamannie mendaciter de gravio- 
ribus criminibus infamavit +... 

1. Septimo qnod, eum nuper timeret, quod. pro culpis istis et multis. 
aliis deberet puniri per vienrium "heotonie, eontra mandatum sui 


1398 9. 401 


4. Quarto quod contra preceptum aetorum eapituli provineialis in- 
ventus fuit infra septa cuiusdam monasterii monialium cum quadam 
moniali, quam consuevit regulariter visitare. 

5. Quinto quod dixerat timens corrigi: Vadam, inquit, in Lombar- 
diam eum nobilibus comitatus Iuliacensis et recipiam stipendia, De 
isto fuerunt duo festes, quando fuit publice nccusatus. 

6. Sexto quod postquam emissus fuil pervicarium domini nostri 
pape de conventu Coloniensi et venisset ad conventum Aquensem, as- 
sumpsit ibi quemdam fratrem levem et suspectum et cum illo ut apo- 
stata incepit vagari per diversas terras . .. 

7. Septimo quod magistrum Aycardum apud commissarios domini 
Coloniensis de heresi, quandum potuit, infamavit ad hoc, nt sub isto 
pallio posset venire ad curiam et sic evaderet nostri ordinis. disci- 
plinam .. .. 

B. Oetavo quod vieario generali precipienti in Coloniensi conventu 
Predicatorum sue pena excommumicationis, quod quilibet, qui aliquid: 
seiret de illa m[ateri]a, informaret eum de quibusdam, que pro honore 
ordinis ipsum scire expediebat, de qnibus predicto fratri Guillelmo 
constabat, sicut fuit compertum postea et inventnm, predictum vie 
enrium minime informavit; propter quod ipsum exeommunicatum vera- 
citer reputamus . . .. 

10. Deeimo quod contra preceptum viearli per sanetitatem vestram 
inibi positi ivit ad generale capitulum Parisius celebratum. 

11. Undeeimum quod multa de secretis ordinis contra preceptum 
vestri generalis vicarii secularibus. revelavit. 

Supplieo ergo Sanetitati Vestre, quod primus et secundus remit- 
tantur ad suos superiores seeundum exigentiam suorum exeessumm cor- 
rigendi et quod Eidem Sanctitati Vestre placeat, quod subito arre- 
stentur, ne in Lombardiam ad Bavarum possint ire pro stipendiariis 
in verecundiam ordinis et im contemptum ecclesie sacrosancte. 

Creatura vestra frater G. de Podahs dyocesis Caturcensis pro- 
eurntoris ordinis et vices gerens. 

In dorso manu eadem * 

Sanetissimo ae beatissimo patri, Domino I, universulis Eeclesie 
Summo Pontifici. 

Ibidem manu recentiori: (1325). 


Duo folia papyr. pridem plieaa cum westigile sigilli eutusdam. 
Arch. Vatic. Instrum. Miscellanea. Armar. €. Pase, 4 m. 9. (C 196.) 


Yatik. Regesien I. » 


1325 Januar 6. 403 


872. 1326 Januar 6. Avignon. 


lohannes XXII Lodevieo nato quondam Wernheri de Lympurg 
confert ecelesie Lympurgensis Trever. dios. eanonientum, prebendam 
vero eidem reservat, 
Meritis tue probitatis .... Dat. Avin. VIII idus ianuarii a. decimo. 
In e m, preposito Ianuensis et deenno ae cantori S. Bartholomei 
Frankenfordiensis Magunt. dioc. ecelesiarum. 
‚Reg. 80 f. 989 nr. 654. 


#78. 1326 Januar 4. Avignon. 


Tohammes XXII Conrado mato mobilis viri Wilhelmi comitis de 
Arnsberglı confert ecelesie B. Marie Aquensis Leod. dioc. canonicatum, 
prebendam vero eidem rewervat, non obstante quod canonicatum et 
prebendam in ecelesia Osnaburgensi obtinet. 

Nobilitas generis, vite ac morum honestas ... Dat. Avin. II non. 
ianuarii a. decimo. 

In e. m. magistro Armando de Nareesio deeano S. Stephani de 
gTescone Montisulbanensis et scolastico S. Georgi Coloniensis eccle 
siarum nc oMeinli Colon n 

Reg. 80 f. 470 nr. 1873; Ra. 602. 





874. 1326 Januar 9, Avignon. 


lohannes XXII abbati monasterii Tuiciensis Colon, dioc. et de- 
vano S. Georgii Colon. ac cantori S. Dionisii Leod. ecel, mandat 
consideratione lohannis regis Boemie supplicantis, quatinus Drudam 
natam quondam Godefridi dicti de Linsinkirchen (!) eivis Coloniensis 
puellam litteratam cupientem in monasterio S. Marie in Capitolio Colon. 
ord. S. Bened. domino famulari, faciant recipi, si sit ydonen et alind 
canonicum non obsistat, in dicto monasterio in monacham. 

Prudentum virginum qne... Dat. Avin. V idus ianuarii a. decimo. 

Reg. 80 f. 200 nr. 648, 


875. 1326 Januar 12. Avignon. 


lohannes XXIT episcopo Monasteriensi et deenno Verdensis ne 
seolastieo S. Georgii Coloniensis ecclesiarum mandat, quatinns eonser- 
valores et judices episeopo Osnaburgensi eflieneis defensionis. presidio 





1 1896 Januar 12], 


assistentes non permittant eum super bonis et iuribus ad mensam 
suam spectantibus a quibuslibet indebite molestari, presentibus post 
quinquennium minime valituris. 
Ad hoc nos deus pretulit... Dat. Avin. II idus ianuarii a. decimo. 
Reg. 80 f. 458 nr. 1351; Rz. 604; (Similis tenoris altere littere 
L. cit. f. 458 nr. 1352: „Inter alia que nobis... Dat.“ u£ supra) 


876. 1326 Januar 12. Avignon. 


lohannes XXII Godefrido de Arnsbergh, qui patitur defectum 
natalium, super quo, ut is asserit, cum eodem est auctoritate aposto- 
lica dispensatum, confert ecclesie S. Mauricii extra muros Monaste- 
riensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Dum condiciones et merita. . . Dat. Avin. II idus ianuarii a. 
decimo. 

In e. m. episcopo Osnaburgensi et Bertrando de S. Genesio de- 
cano Engolismensis capellano papali ac Degenhardo de Mescede ca- 
nonico Osnaburgensis ecclesiarum. 

Reg. 80 f. 456 nr. 1343. 


877. 1326 Januar 12. Avignon. 


lohannes XXII Gerwino nato Theoderici de Foresto militis con- 
sideracione Iohannis regis Boemie super hoc supplicantis confert ec- 
clesie S. Iohannis Osnaburgensis canonicatum, prebendam vero eidem 
reservat. 

Ad illos dexteram ... Dat. Avin. II idus ianuarii a. decimo. 

In e. m. scolastico S. Georgii Coloniensis et magistro Iacobo de 
Mutina capellano papali canonico Cameracensis ecclesiarum ac officiali 
Coloniensi. 

Reg. 80 f. 456 nr. 1342. 


878. 1326 Januar 12. Avignon. 


Iohannes XXII Arnoldo de Dusene consideratione Iohannis regis 
Boemie confert eccles. S. Severini Coloniensis canonicatum, prebendam 
vero eidem reservat, non obstante quod in Angarensi Osnaburgensis 
dioc. canonicatum et prebendam obtinet et in Osnaburgensi ecclesiis 
sub expectatione prebende auctoritate apostolica in canonicum est re- 
ceptus. 


1896 Januar 12 406 


Laudabile testimonium ,.. Dat. Avin. II idus ianuarii a. decimo. 
In e. m. Bertrando de S. Genesio decano Engolismensi capellano 
papali et scolastico S, Georgii Coloniensis ac officiali Coloniensi, 
Reg. 80 f. 462 nr. 1260. 


879. 1326 Januar 12. Avignon. 


lohannes XXII Wilhelmo de Kirbergh nato Henriei de Kirbergh 
militis confert. ecelesie Werdensis Colon. dioc. eanonlentum, prebendam 
vero eidem reservat. 

Provenit ex tuarum probitatis... Dat. Avin. IT idus ianuarii 
3. decimo. 

In e. m. S. Marie ad gradus Coloniensis et S. Georgii Coloniensis 
scolastieis ae magistro Iaeobo de Mutina eapellano papali eanonico 
Cameracensis. ecelesinrum. 

Reg. 80 f. 456 nr. 1844; Re. 606. 


880. 1326 Januar 13. Avignon. 

lohannes XXII arehiepiseopo Coloniensi et episcopo Ownabur- 
gens mandat, quatinus ad requisitionem Arnoldi episcopi Caminensis, 
de cnius persona ipse providit eeclesie Caminensi vacanti per obitum 
Conradi, Friderieum de Senlaberg prepositum et nonnullos canonicos 
eiusdem ecclesie Friderici sequaces neemon clerum vasallos officiales 
ete. eiusdem ecclesie monere et inducere studeant, ut eidem episcopo: 
tamquam pastori animarum suarum devote pareant. 

Dudum eum bone memorie , .. Dat. Avin. idus ianuarii a. decimo. 

Reg. 80 f. 19) nr. 520; Heg. 113 f. 299 nr. 1714; Jt 607. 


SNL 1326 Januar 15. Avignon. 


[Iohannes XXII] archiepiscopo: Coloniensi, 

Solita benignitate. recepimus. tue fraternitatis litteras nobis missas. 
Sane super eo, quod de mutacione Susaciensis provineie racione loci 
ordinis fratrum Predieatorum ibi degeneimm in provincimm Theotonie 
"per emsdem litteras petisti, nt tuis, quantum bono modo possumus, 
condescendamus affeetibus, dileeto filio Barnabe, dicti ordinis generali 
magistro, motivis cirea id per te nobis expositis sibi narratis, ul, si 
expedire viderit, mutacionem huiusmodi faeiat, dirigimus litteras opor- 
tunas. — Verum, frater, de uno miramur immodice, quod, eum ea, qne 





1826 Januar 21. Aq 


dine diligenti procedere; quod imm hueusque proeul dubio fecissemus, 
sed revera certitudinem easus huiusmodi eiusque seriem nondum Ia- 
bere potuimus oportunas. Quorundam enim super hiis hactenus rela- 
ciones hubuimus varia continentes, Dat, ut supra (= Avin, XH kl. 
februarii a. decimo). 

Meg. 118. f. 259 nr. 1454; Ra. 618. 


884. 1326 Januar 21. Avignon, 

[Iohannes XXII] eisdem [Henrico archiepiscopo Coloniensi et 
Adolpho episcopo Leodiensi]. 

„Consnerimus benigne recipere litteras, quas diserepantibus ani- 
mis singulariter nobis abhactenus mittebatis. Verum, fratres, illas 
nuper benignius avidiusque recepimus, que gratam admodum nostris 
concordiam aífeetibus inter vos, quam ohtabamus intense, in unica 
pagina velut cor unum et una anima sub nnios vocis attentu ac pro- 
priorum fide socia sigillorum mobis patentius indiearunt, Affectuose 
igitur vestram rogamus prudentiam et hortamur attente, quatinus ad 
nutriendum vos in ipsa concordia, repulsis quibusque obviantibus nuu- 
seis, sie diligentiam studeatis sedulam adhibere... Sane de voluntate 
sincera, quam ad nos et sunetam Romanam ecclesimm indubie geritis, 
in qua firmiter perseverare vos quesumus, grates vobis uberes exhibemus. 
Ceterum tu, frater archiepiscope, noveris, qnod contradictores gratie 
tibi facte per nos super visitandis ecclesiis tunrum diocesis atque pro- 
vineie usqne ad certum terminum ac moderato postulando subsidio, si 
eos ad eurimm venire contigerit, oportune eurabimus a eontradietione 
hufusmodi revocare, Dat, ut supra (— Avin. XII kl. februarii a. decimo). 


eg. £8 f. 252 nr. 185; Its. 618. 


885. 1326 Januar 24. Avignon. 

lohannes XXI! Iohanni Heydenriei de Attenderne confert ec- 
elesie Snaatiensis eanonieatum, prebendam vero eidem reservat. 

Exigunt tue merita probitatis... Dat. Avin. VIII kl, februarii 
a. decimo, 

In e. m. archiepiscopo Ebredunensi et abbati monasterii in Gra- 
sehaf Colon. dioc. ae preposito ecelesie Novimonasterii Herbipolensis. 


Reg. 80 f, 270 nr. 159. 


— 


408 1826 Januar 94. 


886. 1326 Januar 24. Avignon. 


Iohannes XXII Hermanno nato Theodrici de Steymbuckel militis 
confert ecclesie Bunnensis Colon. dioc. canonicatum, prebendam vero 
eidem reservat, non obstante quod in eecl. B. Marie ad Gradus Co- 
loniensi sub expectatione prebende in canonicum est receptus. 

Nobilitas generis tucque laudabilia merita... Dat. Avin. VIII 
kl. februarii a. decimo. 

In e. ni Martini et S. Pantaleonis Colon. monasteriorum abba- 
tibus ac magistro lacobo de Mutina canonico Cameracensi capellano 
papali. 

‚Reg. 80 f. 40% nr. 1186. 





887. 1326 Januar 24. Avignon. 


Iohannes XXII Theodrico nato Theodrici de Steymbuckel militis 
confert eccl. S. Kuniberti Coloniensis canonicatum, prebendam vero 
eidem reservat. 

Laudabile testimonium . . . Dat. Avin. VIII kl. februarii a. decimo. 

lu e. m. episcopo Paduano ct S. Martini ac S. Panthaleonis Colon. 
monasteriorum abbatibus. 

‚Reg. 80 f. 407 nr. 1185. 


888. 1326 Januar 24. Avignon. 


lohannes XXII Arnoldo de Steynbuckel confert eccl. S. Severini 
Coloniensis canonicatum, prebendam vero cidem reservat. 

Exigunt tue merite probitatis... Dat. Avin. VIIII kl. februarii 
n. deeimo. 

In. e. m. S. Martini et S. Panthaleonis Coloniensium monasteriorum 
abbatibus magistro Iacobo de Mutina canonico Cameracensi capel- 
lano. papuli. 

Heg. 80 f. 402 nr. 1184. 





NN9. 13206 Januar. 24. Avignon. 





[Iohannes XX1I] Reynaldo comiti Gelrie. 

llabet de te, fili, consideracio mentis nostre, quod, sieut. venera- 
bili fratri. nostro llenrieo archiepiscopo ct ecclesie Coloniensi existis 
vinculo fidelitatis astrictus, sic eis adesse in suis oportunitatibus, ut 


1896 Februar 1. 409 


opera correspondcant fidei, non cessnbis. Eapropter. nobilitatem (uam 
rogamus attentius et hortamur, quatinus a quibusvis gravaminibus et 
offensis. eisdem archiepiscopo et ecelesie. quomodolibet inferendis de- 
sistens et retrahens penitus manus fuas, adeo pro divina et apostolice. 
sedis reverentia eis cures efficaciter assistere consiliis auxiliis et fa- 
voribus oportunis, quod apud deum et sedem eandem... merito va- 
leas digne laudis preconiis commendari. Dat. Avin. VII kl. februarii 
a. deeimo. 

In e. m. Adefonso (N) comiti de Monte, Engilherto comiti de 
Marka, "Theodelio (!) comiti Clevensi, Godefrido comiti Iuliacensi. 

‚Reg. 118 f. 208 nr. 198%; Rz. 019; Drom 671. 


890. 1326 um Februar 1. Arignon. 


[Iohannes XXII] archiepiscopo. Coloniensi, 

Ex frateroitatis tne litteris, quas consueta benignitate recepimus, 
accepta letanter diligentia sedula, quam impendisti et proponis impen- 
dere erga ... Lohannem episcopum Traiectensem et alios suffragancos 
tuos super nostrorum exeenceione procexsuum contra Ludovieum de Ba- 
varia iusto iudieio habitorum, devocionem tuam, de qua fiducia illi- 
bata confidimus, sinceris in domino laudibus commendamus, rogantes 
ipsam fraternitatem et hortantes attente, quatinus huiusmodi laudando 
proposito constanter insistens sic im premissis... incessanter te dili- 
gentem prebeas et devotum, quod preter premium retributionis eterne 

.. apud nos et dietam sedem proseentione continua. gandeas gratie 
pariter et favoris. (Sine data.) 
Reg. 118 f. 25% nr. 1491; Re. 022; Brom 008. 


891. 1326 Februar |. Avignon, 


[lohannes XXII] lohanni episeopo Traiectensi ceterisque suffra- 
ganeis H. archiepiscopi Coloniensis. 

Veridieis intellecta relatibus vestra promptitudine debita in no- 
strorum executione processuum eontra Ludovieum de Bavaria iusto 
iudicio habitorum et contra rebelles ac hostes nostros et sancte Ro- 
mane eeclesie vestri constantis animi voluntate devotionem vestram de 
qua ete. nt eupra verbis competenter mutatis. 


Reg, 113 f. 250 mr. 499; Hs. 699; Brom 668. 


1296 Februar 20. au 


Tis libenter apostoliee sedis . . . Dat. Avin. XI kl, mareii a. 
decimo. 
In e. m. episeopo Pragensi et B. Marie Lucenburgensis ae S. 
Willebrordi Epternaeensis "Trever. dioe. monasteriorum abbatibus, 
‚Reg. 80 f. 487 nr. 1496. 


895. 1326 Februar 20. Avignon. 


Iohannes XXII reservat camere apostolice fruclus primi anni 
benefteiorum apud. sedem apostolicam ad presens vacantium et infra 
unum annum vacaturorum. 

lohannes XXII. Ad futuram rei memoriam. 

Onerum necessitates multipliees ... Deliberatione itaque prehi- 
bita super hiis diligenti, fruetus redditus et proventus ommium et sin- 
gulorum beneficiorum eeelesiastieorum cum emra vel sine eura, etiam 
dignitatum. personatuum et officiorum. quormmlibet, exemptorum et non 
exemptorum nune apud sedem apostolicam vacantimn pro foto tem- 
pore vaeationis ipsorum ae unius anni tam illorum quam aliorum quo- 
rümeumque, que usque ad unum annum continuum a die date presen- 
fium computandum vacare contigerit apud eum, ecclesiis cathedralibus. 
et abbatiis regularibus ae beneficiis illis, qne ex permutationis causa 
vacare noseuntur seu infra dietum annum vacabunt, dumtaxat exceptis, 
reservamus specialiter et eidem camere (acil: nostre) pro predictis 
necessitatibus utilius supportandis auctoritate presentium applicamus . . . 
Nostre tamen intentionis et voluntatis existit, quod dicta camera vel 
illi, qui ad collectionem dictorum fractuum deputabuntur per ipsam, 
partem illam, pro qua unumquodque benefeiorum ipsorum taxatur ad 
decimam, wel residuum, super quo eidem camere vel deputandis ab 
ipsa relinquimus optionem, vel medietatem fructuum beneficii euinslibet, 
quod non esset taxatum forsan ad deeimam, exigant tantum et per- 
eipiant, alia parte seu residno fructuum predictorum obtinentibus bene- 
ficia pro servitio et oneribus supportandis dimisso. Ut autem fructus 
redditus et proventus huiusmodi ad mtilitatem eiusdem enmere melius 
et utilius exigantur, volumus, quod venerabilis frater Gaobertus archi- 
episcopus Arelatensis camerarius noster per ordinarios, in quorum ei- 
vitatibus ct dioecesibus beneficia predieta fuerint, vel corum officiales. 
scu alios de quibus ipse viderit expedire, mandet ct faciat dicte 
camere nomine illos exigi et levari . . . Dat. Avin. X kl. marcii a 
decimo. 

Jig. 113. f. 298 nr. 1737. 








412 1826 Februar 96. 


896. 1326 Februar 26. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Treverensi concedit facultatem 
providendi hae vice in S. Marie Magdalene Virdunensi et in S. Petri 
Leodiensi eeclesiis, in singulis earum videlicet de singulis canonica- 
tibus earundem ecclesiarum singulis personis ydoneis, quas Iohannes 
rex Boemie ad hoc duxerit nominandas, neenon prebendas, si que in 
ecclesiis ipsis tune vacabunt vel extune vacaverint, eidem conferendi. 

Eximie devocionis preclare sinceritas ... Dat. Avin. III kl. 
marcii a. decimo. 


Reg. 80 f. 497 nr. 1464; Rz. 626. 





897. 1326 Februar 26. Avignon. 


Johannes XXII Guillelmo Pinchonis confert eccl. Fossensis Leod. 
dioc. canonicatum vacantem per obitum Henrici de Herbe, qui nuper 
apud sedem apostolicam diem clausit extremum, non obstante quod 
idem Guillelmus cauonieatum et prebendam ecclesie S. Pauli (!) extra 
muros Treverenses obtinet et in eeclesia Abrincensi sub expectatione 
prebende ac dignitatis seu personatus ad officii in canonicum est 
receptus. 

Laudabilia tue merita probitatis... Dat. Avin. III kl. marcii 
a. decimo. 

In e. m. episcopo Pragensi et decano S. Iohannis Leodiensis et 
archidincono Treverensis ecclesiarum. 


teg. 80 f. 486 nr. 1483. 


898. 1326 Februar 27. Avignon. 


[Iohannes XXII] lohanni regi Boemie. 

Fxcelleneie regie litteras nobis per... Guillelmum dictum Pin- 
chon clerieum et nuneium regium presentatas solite benignitatis affectu 
recepimus et, que dietus nuncius sub commissa sibi per easdem litteras 
eredeneia exponere voluit dieteque littere continebant, intelleximus di- 
ligenter. Et ecce, fili carissime, quod illas de peticionibus pro parte 
regia nobis oblatis, quas secundum deum et nostram decenciam licuit, 
duximus favorabiliter ad exaudicionis graciam admittendas. Dat. Avin. 
III kl. marcii anno decimo. 


Heg. 118 f. 253 nr. 1494; Rz. 627. 


1826 März 7. 413 


899. 1326 März 7. Acignon. 

[Iohannes XXII] Henrico archiepiscopo Coloniensi. 

Dilecti filii nobilis viri Theoderiei comitis Clevensis emissa per 
litteras querela continebat, quod comitatum de Hilkerade, qui ab ipso 
tenetur in feudum, eo contradicente penitus ct legitime prohibente, nt 
asserit, fraternitas tua^ emit! quodque a qnadringentarum mareliarum 
annuarum in pedagio tuo ex paterna successione sibi debitarum solu- 
eione cessavit, causam aliquam super hoc racionabilem non pretendens. 
Quin ergo, frater, considerato munere communi iusticie, ad qnod de- 
bito wniversali constringeris, decet et expedit, ut nullum ledas aut 
opprimas aut contra illam mou offendas in.uste, Fraternitatem tuam. 
rogamns, quatinus sie in premissis tu ipse velut index et testis. promp- 
tam exhibens comiti prefato iusticiam, ut te in bae parte reddente, 
quod debes, et vitatis scandalis gravibusque dispendiis, que oriuntur 
ex litibus, nos dare alium ex officii debito non oporteat iudieem, qui 
inter utrumque diiudicet querele proposite veritatem, tuque super 
hoc ex effectu probabili dignis in domino valens laudibus commendari. 
Dat. Avin. non. marcii anno decimo. 


Reg. 118 f. 954 nr. 1495; Re. 636. 








900. 1326 März 9. Avignon. 


lohannes XXII archiepiscopo Treverensi nunciat, quod reücit 
concordiam, que dicitur esse facta inter Ludovicum de Bavaria et 
principes Austriacos, eumque hortatur, ut tandem processus papales 
contra Ludoricum factos exequatur. 

[lohannes XXII] Baldewino arehiepiseopo Treverensi. 

Fraternitatis tne litteras nobis per dileetos filios Everhardum de- 
eanum ecelesie S. Petri Maguntinensis et Conradum ordinis Premon- 
stratensis tuos nuneios presenlatas, per quas petebas eisdem nunciis 
super hiis, que ex parte tua proponerent, fidem indubiam adhiberi, 
benigne recepimus ac im eis contenta et que ipsi nuncii voluerunt 
proponere, intelleximus diligenter. Sane non sufficimus admirari, quod. 
in cor alicuius prudentis, quod nostros processus contra Bavarum ha- 
bitos noverit, ascendere possit vel potuerit, quod concordia, que facta. 
esae inter Australes et Bavarım dicitur, nobis grata sit ve] accepta; 


a) jam fraternitati tue in reg. 
1) Conf. Regestum 1325 März 5. 


1326 Mirz 10. Am 


In e. m. S. Petri Maguntine et S. Symeonis Treverensis decanis 
ae magistro Iohanni de Lescapon. archidiacono Nannetensis ecele- 
*inrum. 

‚Reg, 80 f. 887 nr. 1195. 


903. 1326 März 10. Avignon. 


[Iohannes XXU] Iohanni comiti de Nassewa. 

Nobilitatis tue litteras per dilectos filios Ottonem nofarium et 
Henricum de Iuliaco nuncios tuos nostro apostolatui presentatas be. 
nigne recepimus, Sane, fili, quia per easdem litteras et nunciorum 
relacionem ipsorum grandis devocionis affectum, quem ad nos et Ro- 
manam ecclesiam gessisse bactenus et gerere dinosceris, exprimendo 
te liberaliter et prompte ad nostra et ipsius ecelesie obsequia ubieum- 
que, presertim adversus quosvis eiusdem rebelles ecclesie. obtulisti, nos 
super oblatione huiusmodi deo grata nobisque ae sedi apostolice pla- 
vida et accepta eidem nobilitati tue gratinrmm actiones uberes refe- 
rentes, tuam providentiam attentius exhortamur, quatinus in huinsmodi 
laudando proposito sic constanter et strenue operis exhibitione. per- 
sistas quod inde apud demn perennis boni premium au nosiram et 
eiusdem sedis gratiam uberius merearis. Et ecce quod petitiones tuas 
nobis oblatas, quas seeundum deum et nostram decentiam lienit, duxi- 
mus ad exauditionis, duximus ad exauditionis gratiam favorabiliter. 
admittendas, moram prefati Henrici, quem nsque nunc certis ex eausis. 
retinuimus®, exensantes. Dat. Avin, VI idus mareii a. decimo. 


Reg. 113 f. 254 nr. 1499; Rz. 635. 


904. 1326 März 10. Avignon. 


[Iohannes XXII] Gerlaco comiti de Nassowa. 

Nobilitatis tue litteras per dilectum filium Henrieum de Iuliaco 
tuum nuneium ete. ub in alia excepto, quod non loquitur nisi de hoe 
uno nuncio. Datum ut supra (— Avin. VI idus mareii n. decimo). 

In e. m. ut proxima nobili viro Ottoni Langravio Hassie, 

In e. m. eomiti Arrisberg. Datum ut supra. 


Reg. 113 f. 254 mr. 1500; iz. 638. 


A) exeusatos mi, 


416 1896 März 10. 


905. 1326 März 10. Avignon. 

Iobauner XXII, Gerardo ccmiti Iuliacensi. 

Non ignoramus. fli, qualiter sincere devociomis affectum. quem 
geris ad Romanam ecclesiam, producens hactenus obsequiosis operibus 
in apertum, aposiclice sedis nuncios per tua dominis transeuntes ob 
nostram revereutiam favorabiliter oonduxisti. Super quibus nobilitati 
fue graciarum actiones uberes referente&, eandem rogamus, quatinus 
in devocione buinsmodi solita continnatione persistas. — Peticiones 
autem fuas per dilectum filium Henricum de luliaco pro parte tua 
nobis oblatas, quas secundum denm potuimus. favorabiliter ad exan- 
dicionis effectum admirimus, moram prefati Henrici, quem usque nunc 
eerüis ex causis retinuimus, nichilominus exeusantes. Dat. Avin. VI 
idus marcii a. decimo. 


Heg. 118 f. 255 nr. 1509; Be. 639. 


906. 1326 März 11. Avignon. 


lohannes XXII Balduino archiepiscopo Trever. concedit facul- 
tatem recipiendi et faciendi recipi ex nunc hac vice personas ydoneas 
in Treverensi et in singulis collegiatis ecclesiis civitatis et diocesis 
Treverensis, singulas videlicet in earundem ecclesiarum singulis, quas 
adhoc duxerit eligendas, in canonicos, reservandi quoque pro dictis 
personis singulas prebendas nulli alii debitas, si in dictis ecclesiis tunc 
vacabunt vel cum extunc vacaverint. 

'l'uam volentes honorare personam ... Dat. Avin. V idus marcii 
a. decimo, 


Jteg. 80 f. 470! nr. 1382; Re. 644d. — Or. membr. Koblenz arch. reg. 


907. 1320 März 11. Avignon. 

lohannes XXII Balduino archiepiscopo Treverensi concedit fa- 
enltatem dispensandi cum quinque personis civitatis et diocesis Tre- 
verenwis de wolnto et soluta genitis, tamen ydoneis, super defectu na- 
talium, ut co non obstante ad sacros ordines promoveri et singule 
singula benefiein ecelesiastien obtinere valeant. 

Krga sedis apostolice. gratiam . . . Dat. Avin. V idus mareii 
a. decimo, 

Heg. 80 f. 470 nr. 1879; Rs. 644a. 


1336 März 11. 4n 


908. 1396 März 11. Avignon. 


Iohannes XXII Balduino archiepiscopo Treverensi concedit faeul- 
tatem faciendi reeipi ex mune hac vice quinque personas ydoneas, quas 
ad hoc duxerit eligendas, in totidem monasteria monialium civitatis 
et diocesis "rever, in quibus tamen non sit certus monacharum nu- 
merns, singulas videlicet in eorundem singulis in monachas eisque re- 
gularem habitum exhiberi. 

Tuam volentes honorare personam ... Dat. Avin. V idus marcii 
a. decimo, 


Rey. 80 f. 470 nr. 1380; Js, E44b. 


909. 1326 Mürz 11. Avignon. 


Iohannes XXII. Balduino archiepiscopo Trever, concedit faeultstem 
faciendi recipi ex nune hae vice quinque personns ydoneas, quas ad hoc 
duxerit eligendus, in totidem monasteria. monachorum civitatis eic, wi 
in proxime precedenti. 

Tuam volentes ete.... Dat. Avin. V idus mareii a. decimo. 


Aeg, 80 f, 400 nr. 1881; Re. O44 c. 


910. 1326 März 12. Avignon. 

[Iohannes XXII] eidem [Baldewino arehiepiseopo "Treverenai]. 

Fraternitatem tuam volumus non latere, quod illas de petitionibus 
tuis pro parte tun nobis, postquam littere nostre tibi directe novissime 
a nobis emanarunt, oblatis, quas seeundum deum nostramque decentiam 
licuit, ad exanditionis gratiam duximus favorabiliter admittendas, Dat, 
Avin. III idus marcii a. decimo. 

Heg. 118 f. 264 nr. 1497; Re, 645. 


91 1326 Mürs 12, Avignon. 


[Iohannes XXII] regi Boemie. 

Consueta patris affectione recepimus regalis magvificentie litteras, 
quas Guillelmus Pinsonus earum nuneins attulit, neenon et peticiones 
per eum pro parte tna nobis exhibitas, quibus, quantum decenter po- 
tuimns, duximus nnnuendum, pront in litteris apostolicis plenius excel- 
lencia regin videre poterit contineri. Super non eoncessis habent nos, 

Vastik- Jegesten I. E 


418 13% März 14. 


quesumus, ipsa excellentia regia excusatos... Dat. ut supra (=Arin 
IN idus mareii a. decimo). 
Reg. 113 f. 954 nr. 1498 ; Es. 646. 


912. 1326 März 14. Arigmon. 


Iohannes XXII Henrico de Iuliaco providet de canonicatu et pre 
benda ac decanatu eccl. Halberstadensis. 
Beg. 80 f. 446 nr. 1313: Schmidt 207; Bx. 647. 


918. 1326 März 18. Avignon. 


Iohannes XXII Ottoni nato quondam Gotfridi comitis de Cygen 
han confert eccl. Colon. canonicatum, prebendam vero eidem reser 
vat, non obstante quod in eccl. Maguntin. in canonicum receptui 
existit ac super prebenda eiusdem ecclesie litigat. 

Nobilitas generis, vite ac morum honestas... Dat. Avin. XV kl 
aprilis a. decimo. 

In e. m. Bertrando de S. Genesio Engolismensis capellano papali 
et Fritzlariensis decanis ac scolastico eiusdem Fritzlariensis Maguntin. 
dioc. ecclesiarum. 

Reg. 81 f. 69 nr. 1691. 


914. 1326 März 25. Avignon. 


lohannes XXII Nicolao nato Henrici de Meynstorfh oppidani 
Lucemburgensis consideracione Iohannis regis Boemie pro eo suppli- 
cantis confert ecclesie Tullensis canonicatum, prebendam vero eidem 
reservat. 

Litterarum scientia, morum decor... Dat. Avin. VIII kl. aprilis 
a. decimo. 

In e. m. episcopo Pragensi et abbati monasterii S. Mansneti extra 
muros Tullensis ac decano ecel. S. Gengulphi Tullensis. 


Reg. 80 f. 855 nr. 1026. 


918. 1326 März 26. Avignon. 


Tohannes XXII Friderico dicto Isinhart nato nobilis viri Iohannis 
Ridesel confert ecclesie S. Gereonis Coloniensis canonicatum, preben- 


1926 März 97, 418 


dam vero eidem reservat, non obstante quod in ecelesia Novimona- 
sterii Herbipolensis sub expeetatione prebende in canonieum re- 
ceptus est. 

Nobilitas generis, vite nc morum honestas... Dat. Avin. VII 
kl. aprilis a. decimo. 

ln e. m. episcopo Paduano et scolastien ac cantori eccl. Fritz- 
Inriensis Maguntine dioc. 


Reg. 80 f, 384 nr. ttf; Beg. 6628. 


916. 1326 März 27. Avignon. 
lohannes XXII Hermano nato nobilis viri Renherii de Talwich 
confert ecelesie S. Gereonis Coloniensis eanonieatum, prebendam vero 
eidem reservat. 
Nobilitas generis, vite ac morum lonestas ... Dat, Avin. VI kl. 
aprilis a. decimo. 
‚Reg. 80 f. 361 nr. 1040. 


917. 1326 April 1. Avignon. 


Iohannes XXII archiepiscopo Coloniensi mandat, quatinus cum 
Hermanno de Wachtendone dispenset, ut non obstante. defectu. na- 
lalium possit. in abbatem et ad quaslibet. dignitates ordinis. Cister- 
ciensium eligi possit. 

[Iohannes XXII] arehiepiscopo Coloniensi, 

Exhibita nobis pro parte dilecti filii Hermanni de Wantendune 
monachi monasterii Campensis Cisterciensis ordinis tue diocesis in sa- 
eerdocio constituti petieio continebat, quod olim felicis recordacionis 
Clemens papa V predecessor noster cum eodem Hermanno super de- 
fectu natalium, quem patitur de soluto et moniali genitus, quod co 
non obstante defeetu posset in susceptis ordinibus ministrare et ad 
quaslibet administraciones officia et eciam abbacias dicti ordinis cum 
eura vel sine eura licenter eligi et assumi, quibuslibet consuetudinibus 
eonstitutionibus et statutis monasterii et ordinis predictornm contrariis 
nequaquam obstantibus, auctoritate apostolica dispensavit signando pe- 
licionem continentem premissa solito signo suo, prout plures fide digni 
testificantur, qui peticionem concessam et signatam viderant antedietam; 
quodque postmodum vacante monasterio memorato conventus eiusdem 
monasterii eundem Hermannum in suum et monasterii ipsius abbatem 





abbatem eisdem monasterii extitit eonfirmata, ac Eu quo- 
dam episcopo tune tuo in spiritualibus vieario eidem Hermanno munere 
benedietionis impenso, Hermannus postmodum per plures annos - prefuit. 
regimini monasterii memorati, administrans in spiritualibus et tempo- 
ralibus in eodem. Demum vero idem Hermannus informatus, quod 
peticio easualiter amissa fuerat, supradietam administrationem prefati 
monasteri absolute dimisit, Quare ex parte eiusdem Hermanni mobis 
extitit bumiliter supplientum, ut eum eo, quod premissis nequaquam. 
obstantibus in abbatem predieti Campensis et euiuslibet alterius mo- 
masterii et ad quaslibet dignitates ordinis prefati possit licite eligi et 
assumi, dispensare misericorditer dignaremur. Nos itaque volentes 
personam eiusdem Hermanni de plurimis virtutum meritis apud mos 
fide dignorum testimonio commendatam in hac parte favore prosequi 
gracioso . »» fraternitati tue... mandamus, quatinus de premissis in- 
quirens diligentius veritatem, si inveneris ita esse, cum eodem Her- 
manno, quod eodem defectu et aliis predietis ... nequaquam obstan- 
tibus, possit in abbatem et ad quaslibet dignitates .. . dieti ordinis 
licite eligi et assumi, auctoritate nostra dispensare proeures Dat. Avin, 
kl. aprilis a, decimo. 
‚Reg. 80 f. 819 nr. 107. 668. 


918. 1326 April 5. Avignon. 

lohannes XXII archiepiscopo Coloniensi et Leodiensi ao Cume- 
racensi episeopis mand. inus eonservatores et indices deputati 
deenno et capitulo ecelesie S. Servaeii Trajectensis Leod. dioe, effi- 
eneis defensionis presidio assistentes non permittant eosdem super 
bonia et iuribus euis indebite molestari. 

Militanti ecelesie licet immeriti... Dat. Avin, nonas aprilis a. 
decimo. 

‚Reg. 80 f. 333 nr. 1078; Re, 659. 


919. 1326 April 6. Avignon. 
lohannes XXII Heydenrieum de Essinda prepositum ecel. S, Se- 
verini Coloniensis recipit in suum capellanum et eapellanorum suorum 
Consorcio aggregat. 
Dum probitatis tue merita. . . Dat. Avin. VIII idus aprilis a. decimo. 
‚Reg. 80 f. 303 nr. 1143; Rz, 660. 





1898 April 7. am 


920. 1326 April 7, Avignon. 

lohannes XNII Heydenrico de Essenda preposito eccl. S. Se- 
verini Coloniensis supplicanti indulget, ut in altero benefieiorum suo- 
rom, que nunc obtinet vel in posterum obtinere emm eontigeret, resi- 
dendo fruetus redditus et proventus eorumdem beneficiorum, etiam si 
dignitates personatus vel officia existant, usque ad triennium integre, 
quotidianis distribneionibus dumtaxat exceptis, percipere valeat. 

Personam tuam tnorum meritorum . .. Dat. Avin. VII idus aprilis 
a. decimo. 

ln e. m. episcopo Lendionsi et abbati monasterii Tuieiensis Co- 
loniensis diocesis ae magistro lohanni de Regio preposito ecelesie 
Parmensis. 

Heg. 80 f. 888. nr. 1128. 


921. 1326 April 12. Avignon. 
lohannes XXII Theoderico dieto Bruno de Heynsbergh con- 
fert. eecl, S. Dionisii Leod, eanonientum, prebendam vero eidem re- 
servat, 
Attributa tibi merita... Dat. Avin. II idus aprilis a. decimo. 
‚Reg. 80 f. 40% nv. 1173. 


922. 1326 April 19. Avignon. 

lohannes XXII Gerardo de Norfe confert eeel. S. Florini de 
Confluentia Trever. dioe. canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Provenit eo tne meritis... Dat. Avin. II idus aprilis a. deeimo, 

In e. m. decano 8. Andree Colon. et magistro Iohanni de Les- 
eapon. arebidineono Nannetensis camere apostolice clerico. ac scolastico 
eiusdem S. Andree ecclesiarum. 

Reg. 81 f. f! nr. 1808, 


932. 1326 April 12. Avignon. 

Tohannes XXII. Godefrido (de Arnsberg) episcopo Osnaburgensi 
supplicanti concedit facultatem. conferendi in S. Iobannis Osnaburgensis 
et Angunriensi ac Wildeshnsensi ecclesiis dioe, Osnaburg. singulis 
personis ydoneis, quas duxerit eligendas, eanonicatus ipsarum ecele- 


1936 April 12. 405 


mandat, quatinus. conferant. (denuo) Wilhelmo nato Wilhelmi comitis 
de Arnsberg preposituram ecclesie. Mescedensis. 


[Iohannes XXI]... preposito S, Severini Coloniensis et archi- 
diacono Nannetensis ne Henrieo de Iuliaco canonico Monasteriensis 
eeclesiarnm. 

Indueit nos dileeti filii Wilhelini nati nobilis viri Vilhelmi comitis 
de Arnsberg eanoniei eeclesie Mescedensis Coloniensis diocesis generis 
nobilitas alinque ipsius merita probitatis, super quibus apud nos mul- 
tiplieiter commendatur, ut personam suam favore apostolieo prose- 
quentes sibi reddamur ad graciam liberales, Ex tenore siquidem. 
nuper nobis pro parte ipsius Wilhelmi petitionis exhibite intellecto, 
quod ipse olim in quinto deeimo etatis sue anno vel circiter constitutus. 
preposituram ecclesie Meseedensis Coloniensis diocesis alias sibi eano- 
nice eollatam receperat et eam per triennium vel eircn tenuerat et 
adhue tenet, fruetus pereipiens ex eadem, nos eidem supplientionibus 
inelinati, volentes Beeum agere graciose, omnem inhabilitatis et infamie 
maenlam sive notam per ipsum propter premissa vel aliquod premis- 
sorum contractas, etiamsi eidem prepositura eura immineat animarum, 
auctoritate apostoliea penitus abolentes, ipsum in integrum restituimus 
de apostoliee plenitndine potestatis, ita quod propter premissa vel 
aliquod eorundem mulla eontra ipsum in iudicio vel extra vel quovis 
casu alio obici posset exeeptio vel obstaeulum interponi. Volentes in- 
super eundem Wilbelmum favore prosequi ampliori, discretioni vestre 
per apostolica seripta mandamus, quatinus vos vel duo aut unus vo- 
strum per vos vel alium seu alios eum eodem Wilhelmo, quod dietam. 
preposituram, etiam si ei, ut predicitur, cura immineat animarum, si 
in ea tempore date presentium non fuerit alieui alteri ius specialiter 
acquisitum, prediete etatis defectu, quem patitur, eum in decimo oc- 
tavo eiusdem etatis anno constitutus esse dicatur, ac generalis concilii 
€t qualibet constitutione super hoc in contrarium edita nequaquam 
obstantibus, licite retinere valeat, auctoritate nostra dispensare curetis, 
proviso quod endem prepositura debitis interim non fraudetur obae- 
quiis et animarum eura, si forsan illi immineat, nullatenus. negligatar, 
quodque idem Willielmus, postquam ad etatem pervenerit ad hoc aptam, 
se faciat ad ordines, prout eiusdem prepositure onus requiret, statutis 
a iure temporibus promoveri, Dat. Avin. ll idus aprilis a. decimo. 


Heg. 8O f. 471 nr. 1084; Hibl. Barberini XXX, 11 f. 701 Hs. 661. 


1936 April 12. 4p 


Exigit magne devocionis affectus, quem ad nos et Romanam ee- 
elesiam geris, ut, que pie deposeis a nobis et salutem animarum re- 
spiciunt, favorabiliter ad exaudieionis gratiam smdmittamus. Nos ita- 
que tuis devotis supplientionibus benignius annuentes, auetoritate tihi 
presentium indulgemus, ut, si forsitan nd loea ecclesiastico supposita. 
interdieto te deelinare contingat, in illis elmusis iannís, exeommuni- 
entis et interdietis eeelesiis, non pulsatis eampanis et submissa voce 
tibi uxori et familiaribus tuis possis per capellanum proprium sine 
iuri alieni preiudieio divina faeere celebrari, dummodo tu uxor et 
familiares ipsi emusam mon dederitis interdicto nee id contingat tibi 
vel eis speeinliter interdici, — Nulli ete. nostri indulti infringere cte. 
Dat. Avin. II idus aprilis a. decimo. 

Reg. 81 f. 56 nr. 1080. 


928. 1326 April 12. Avignon. 

lohannes XXII. Alberto nato Henrici dieti Wrede confert. ecelesie 
Bunnensis Colon. dioc. eanonieatum, prebendam vero eidem reservat. 

Nobilitas generis, vite ac morum honestas... Dat. Avin. IE idus 
aprilis a. decimo. 

In e. m. S. Gereonis et S. Georgii deennis. Coloniensis ac archi- 
diaeono Nannetensis ecclesiarum. 

Reg. 80 f. 476 nr. 1411; Rs. 068. 


929. 1326 April 12, Avignon. 

lohannes XXII Reynero de Remeclinchnsen confert ecel, Susa- 
tensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat, non obstante quod. 
parroehialem eeelesimm in Eeginehusen ae eanonieatum et prebendam 
in ecelesia Mescedensi eiusdem dioc. obtinet. 

Sedis apostoliee graciosa benignitas... Dat. Avin. IL idus aprilis 
a. decimo. 

In e, m. decano S. Georgii Coloniensis et archidiacono Nanne- 
tensis ac seolastico S. Andree eiusdem Coloniensis ecelesiarum. 


Reg. 80 f. 489 mr. 1417. 


930. 1326 April 12. Avignon. 
lohannes XXIT Ludovieo nato nobilis viri Theoderici domini de 


1326 April 20. 


934. 1326 April 20. Avignon. 


lohannes XXII Hugoni nato Riehardi de Buche (re! Buthe) mi- 
litis confert eccl. S. Symeonis Treverensis canonicatum, prebendam 
vero eidem reservat, 

Dum condiciones et merita... Dat. Avin. XII kl. maii a. deeimo. 

In e. m. deeano S, Georgi Coloniensis et eantori B. Marie 
Aquensis Leod. dioe. ae magistro Ineobo de Mutina scolastico Tul- 
lensis ecelesiarum capellano papali. 

Reg, 80 f. A72 nr. 1989. 


935. 1326 April 20. Avignon. 


lohannes XXII Godefrido nato quondam Philippi contis Vinn* 
nensis considerneione Karoli regis Francie et Navarre pro eo suppli- 
eantis confert ecelesie Monnsteriensis ennonientum, prebendam vero 
neenon dignitatem vel personntom seu offtium sine eura, si que vel 
si quis aut si quod in eadem ecelesia vel in eivitate seu diocesi Mo- 
nasteriensi vacant ad presens vel quam primo sive simul aut succes- 
sive vaenaverint, eidem reservat, non obstante quod in ecel. Trever. sub 
expectatione prebende auetoritate apostoliea in eanonieum est receptus 
et quod patitur in ordinibus et etate defectum, eum tongmram tantum 
habeat eleriealem et in deeimo nono etatis gue anno sit constitutus ; 
postquam vero huiusmodi dignitatem vel personatum seu officium fuerit 
adeptus, lieite valeat retinere predietas eanonieatus et prebendas. 

Tui nobilitas generis... Dat. Avin. XII hl. maii a. decimo. 

In e. m. S, Pantaleonis et S. Martini Colon. monasteriorum abba- 
tibus ae magistro Iacobo de Mutina canonico Cameracensis eapellano 
papali, 


"Reg. BL f. 19 nr. 1647, 


936. 1326 April 20. Avignon. 

lohannes XXII Mathie Mactellionis de Enaeten. confert eccl. B. 
Marie Aquensis canonientum Leod. dioc. prebendam vero eidem re- 
servat. 

Tli sunt favoris uberioris gracin... Dat. Avin. XII kl, maii a. 
decimo, 

In e. m. abbati monasterii S. Iacobi Leodiensis et decano S. 
Georgii Coloniensis ae magistro Ineobo de Mutina capellano: papali 
scolastico "Tullensis ecelesiarum. 

‚Reg. 80 f. #18 nr. 1391. 





1826 April 20. 


937. 1326 April 20. Avignon. 

lohannes XXII Alexandro Mactilionis de Enacten confert eccl, 
Bunnensis Colon. dioe., prebendam vero eidem reservat. 

Landabile testimonium ,.. Dat. Avin. XII kl. maii a. deeimo. 

In e, m. deeano S. Georgii Coloniensis et Iacobo de Mutina seo- 
lastico "Pullensis capellano papali ac cantori B, Marie Aquensis Leod, 
dioc. ecelesiarum. 

Reg. 80 f. 423 nr. 1390. 


938. 1320 April 20. Avignon. 


lohannes XXII lohanni Maetalionis de Enaecen confert ecel. 
Zeflieensis eanonieatum, prebendam vero eidem reservat, non obstante 
quod altare SS. apostolorum Symonis et Iude et quoddam perpetuum 
beneficium. fraternitatis B. Iohannis vulgariter nuneupatum in ecel. B. 
Marie Aquensi Leod. dyoe. obtinet. 
Exigunt tne merita probitatis ,.. Dat, Avin, XII kl. mail a. 
decimo. - 

In e. m. magistro laeobo de Mutina. seolnstieo Tullensis capellano 


papali ac thesaurario B. Marie ad gradus Colon. et cantori B. Marie 
Aquensis Leod. dioe. ecclesiarum. 


Reg. 81 f. 37 nr. 1595. 


939. 1326 April 21. Avignon. 

lobannes XXII. Conrado de Wiminberg militi "Treverensis diocesis. 

Grata tue devocionis ... Sane petitio tun nobis exhibita conti- 
nebat, quod tu olim, antequam eingulo militari fuisses accinctus, im 
Laufenvelt et in Berche octo annis ac de Kelberg parochiales eccle- 
sias Treverensis et Metensis ac Coloniensis diocesium tribus annis de 
facto tenuisti, fruetus et redditus integre pereipiens ex eisdem. Quare 
nobis humiliter supplieasti, ut fructus predietos a te perceptos... tibi 
remittere ac alias tuis fame et saluti super hiis de oportuno providere 
remedio ... dignaremur. Nos igitur ... predietos fructus a te per- 
veplos ... tibi ... remittimus et donamns, omnem infamie maculam. 
sive notam ... nbolendo. Volumus iamen, quod fruetus uniux amni 
singularum eeclesiarum predietarum convertendos in utilitatem. ipsarum 
singulis ecelesiarmm earundem rectoribus eum integritate. persolvas ; 





13396 April 21. 428 


alioquin huinsmodi gratiam haberi volumus pro non facta... Dat. 
Avin. XI kl. maii a. decimo. 
Reg. 80 f. 479 nr. 1409. 


940. 1326 April 21. Avignon. 


lohannes XXII Waltero de Ulmena eonfert eccl. Monasterii de 
Meinevelt Trever. dioe. eanonieatum, prebendam vero eidem reser- 
vat, non obstante quod eanonicatum et prebendam in eeclesie Treve- 
rensi obtinet, 

Landabile testimonium ,.. Dat. Ávin. XI kl. maii a. deeimo. 

In e. m, magistro Iohanni de Lesenpon archidiacono Nannetensis 
camere apostolice elerico et seolastieo ne cantori S, Andree Coloniensis 
ecclesiarum, 

Reg. 80 f. 474 nr. 1898. 


941, 1326 April 25, Avignon. 


Iohannes XXII nobili viro Rodolpho de Rifercheit domino de 
Milendounel et Aleidi de Clavis uxori eius Colon. dioe. indulget, ut, 


quotiens simul vel separatim eos ad loca devenire contigerit aupposita 
interdieto, donec in illis fuerint, possint ianuis elausis, non pulsatis 
campanis ete. divina offitia facere celebrari sibi et familie sue, dum- 
modo ipsi vel ipserum familia causam non dederint interdicto nec id 
ipsis vel familie contingat specialiter interdici. 
Obtentu vestre devotionis... Dat. Avin. VII kl. maii a. decimo, 
Reg. 81 f. 9 nr. 1006. 


942. 1526 April 25. Avignon. 


lohannes XXII decano Wischelensi et thesaurario de Monasterio 
Meynevelt Colon. et Trever. dioc. ac magistro Nicolao canonieo Bene- 
venlano mandat, quatinus Philippo Kale clerieo Colon. dioe. conferre 
et assignare enrent primmm canonicatum et prebendam ecelesie Em- 
briensis Traiect, dioc. vacantes imm per quatuor annos et amplius 
ex eo, quod. Walramus de Morse, qui antea eosdem obtinebat, prepo- 
siturnm eiusdem eeclesie adeptus. ext, 

Sedis apostolice cireumspeeta. benignitas ... Dat. Avin. VII kl. 
maii a. decimo. 

Reg. 80 f. 457 nr. 1849. 





1326 Mai 1. 


943. 1320 Mai 1. Avignon. 

lohannes XXII Henrico nato Henrici dieti Munch confert ecelesie. 
Limpurgensis Trever. dioe. canonieatum, prebendam vero eidem re- 
servat. 

Laudabile testimonium .., Dat. Avin. kl. maii a. decimo. 

In e. m. archiepiscopo Ebredunensi et decano S. Iohannis ac 
Gyselberto de Ingelmim canonico maioris Maguntin. ecclesiarum. 

Jteg. 81 f. 114 nr. 1814. 


944. 1326 Mai 5. Avignon. 

[Iohannes XXII] capitulo ecclesie Alberstadensis. 

Dilectum filium Henricum de Iuliaco, eui nuper de decanatu ec- 
clesie vestre duximus providendum, ad vos et ipsam ecclesiam eum 
litteris provisionis huiusmodi de nostro beneplacito presentialiter acce- 
dentem et quem ob eins devota obsequia sincere prosequimur, vobis. 
propensius commendamus. Dat. IIT nonas maii a. decimo, 

Reg. 118 f. 259 nr. 1508. 


945. 1326 Mai 6. Avignon. 


lohannes XXII Ricoldo nato quondam Frederiei domini de Bare 
et de Oechten confert ecel. Werdensis Colon. dioc, canonicatum, pre- 
bendam vero eidem reservat. 

Nobilitas generis, morum decor... Dat. Avin. II nonas maii a. 
decimo. 

In e. m. Sntphanieneis et Embrincensis Traiect, dioc. decanis nc 
Incobo de Mutina canonieo Cameracensis eeclesinrum capellano papali. 

‚Reg, 80 f. 501 nr. 1478. 


946. 1326 Mai 12, Avignon. 

Johannes XXII priori Predicatorum Treverensi mandat, qua- 
tinus absoleat Baldewinum archiepiscopum a censuris, quas incurrit. 
er eo, quod adhesit Ludovico de Bavaria. 

lohannes XXII dilecto filio . . priori fratrum ordinis Prediea- 
lorum Treverensi. 

Oblata nobis pro parte venerabilis fratris nostri Baldewini archi- 
episcopi Treverensis peticio continebat, quod ipse ex eo, quod forsan 





1396 Mai 12. 481 


hactenus, postquam processux quosdam feeimus contra Ludovieum de 
Bavaria, idem arebiepiseopus prefatum Ludovieum pro rege Roma- 
morum babuit et tenuit, eidem Ludovieo ut regi huinsmodi adherendo 
et per se vel alios impediendo publiee vel occulte nuncios apostolice 
sedis et quoseumque alios litteras apostolicas et processus nostros liu- 
iusmodi deferentes seu eos publicare volentes contra Lodovieum pre- 
fatum et sequaces eiusdem ae differendo eosdem processus et litteras 
usque nune publicare, intimacionem et publiencionem impediendo litte- 
varum et processumm predietorum, ae etiam pro eo, quod forte theo- 
lonea et alia emolumenta inde provenieneia sieut alii prineipes Ala- 
mannie idem arehiepiseopus in sua diocesi vel extra percepit contra 
sacrorum canonum instituta, dubitat exeommuniestionis suspensionis et 
interdieti senteneias incurrisse, ac ex eo etiam, quod forsitan dietis 
ligatus sententiis immiscuit se divinis et missas ac minores et sncro& 
ordines celebravit seu contulit im pontificalibus et alios pontificales 
metus exerenit, irregularitatis maculam contraxisse, — Quare pro parte 
sun nobis extitit humiliter supplicatum, ut providere sibi super hiis de 
oportuno remedio dignaremur. Nos itaque more pii patris benivoli... 
discretioni tue... maudamus, quatinus eundem archiepiscopum ab hu- 
iusmodi excommunicationis suspensionis et interdicti sententiis, si quas. 
propter premissa vel corum aliquod inearrit, auctoritate nostra in 
forma iuris absolvas, cum eo super irregularitate huiusmodi dispen- 
sando ac in integrum restituendo eundem, iniunetis sibi prius super 
his penitencia salutari ae nichilominus, quod de cetero talia non at- 
temptet, ct aliis, que de iure fuerint iniungenda. Dat. Avin. HII idus 
maii a, decimo, 
Reg. 80 f. 421 nr. 1383, 


947. 1326 Mai 19. Avignon. 


lohannes XXI Balduino archiepiscopo Treverensi petenti indul- 
gei, ut eius confessor ydoneus omnium peccatorum, de quibus corde 
contritus et ore confessus fuerit, eam plenam remissionem, quam Ro- 
mani pontifices consueverunt interdum per speciale privilegium ali- 
quibus impertiri, semel im mortis perienlo eidem coneedere valeat. 
Eximie devotionis affectum... Dat. Avin. IIII idus maii a. decimo. 
Reg, 81 f. 284 nr. 9959, Me. 687 a. 


948. 1325 Mai 19. Avignon. 
lohannes XXII Balduino archiepiscopo Trever. supplicanti in- 





dulget, ut usque ad biennium, quociens tempus visitationis ingrnerit, 
ecelesias monasteri et alia pia loea eormmque personas civitatis et 
Jliocesis ne provincie "Treverensis, in quibus eidem visitationis officium 
competit de cousuetudine vel de iure, possit per aliquam seu aliquas. 
personam vel personas ydoneas nb eodem deputandas visitare et etiam 
procurationes ratione visitationis buinsmodi sibi debitas ab ecclesiis. 
monasteriis loeis et personis huimemodi taliter visitatis im peeunia mu- 
merata recipere moderatas. 

Fraternitatis tue sincera devoelo .., Dat, Avin. III idus maii 
a. decimo. 

In e. m. archiepiscopo Ebredunensi et abbati monasterii S. Mathie 
extra muros Trever. ae deeano ecel. S. Kuniberti Coloniensis !, 

Reg, 81 f. 290 nr. 2276; He. 0876. 


949. 1326 Mai 12. Avignon. 


Tohannes XXII Balduino archiepiscopo Trever. deposcenti com- 
eedit faeulintem, ut quocienseumque, dum missam eelebrabit, eum. 
proponere vel faeere proponi per alium contigerit populo verbum dei, 
omnibus vere penitentibus el eonfessis tunc in dieta predieatione pre- 
sentibus et verbum huiusmodi audientibus reverenter centum dies de 
ininnetis eis penitentiis auetoritate apostoliea relaxare valeat. 

Tue devoeionis exigentibus meritis ... Dat. Avin. III idus maii 
a. decimo. 

Reg. 81 f. 2% nr, 2272; Be. 6870. 


950. 1326 Mai 12. Avignon. 


Tohannes XXII Balduino nrehiepiseopo Trever. eoncedit. facul- 
intem dispensandi eum quindecim personis defeetum natalium. pacien- 
tibus, videlieet eum decem de soluto genitis et soluta et eum quinque 
genitis de constitutis in sacris ordinibus et soluta, quod huismodi nom 
obstante defeetu, si paterne mon fuerint ineontinentie imitatores, sed 
bone conversaeionis et vite aliasque ipsis litteratura et alin merita. 
suffragentur ad dispensationis gratiam obtinendam, possint md sacros 
ordines promoveri et singule eorum singula ecelesinstiea benefiein ob- 
tinere, eciam si enram habeant animarum. 

Personam tuam nobis... Dat. Avin. IIIT idus mail a. deeimo. 

Heg. 81 f. 290! nr. 2278; In. 687d. 
1) Cuius originale asservatur in arch. Conftuent, 





1396 Mai 12. 458 


95L 1335 Mai 12. Avignon. 


lohannes XXII Balduino archiepiscopo Treverensi eoneedit faeul- 
tatem dispensandi eum quinque personis coniugatis civitatis et dio- 
cesis ac provinele Treverensis, que in quarto gradu consanguinitatis. 
vel aflinitatis invicem se contingant, dummodo scientes impedimentum 
huiusmodi non contraxerint matrimonia ct banna edita fuerint, ut est 
moris, ut impedimento predicto mon obstante in sie contractis matri- 
moniis licite remanere possint, prolem susceptam et suscipiendam ex 
eis legitimam nunciando. 

Etsi coniunctio copule... Dat, Avin. III idus maii a. decimo. 

Reg. 8t f. 527 nr. 2917; Is. 687 e. 


952. 1326 Mai I2. Avignon. 
lohannes XXII Henrico de Lucemburg confert ecclesie 8. Sy- 
nis Treverensis ennonieatum, prebendam vero eidem reseryat, non 
stante quod parroehialem ecelesiam in Altreya et in ecclesia S. 
storis in Confluentia Trever. dioc. prebendmm episcopalem sive vi- 
eariam obtinet. 
Honestas vite et morum... Dat. Avin. HIT idus maii a. decimo. 
In e. m. S. Paulini Treverensis et S. Petri Maguntine deeanis nc 
Arehidincono Nannetensis ecclesiarum. 
Reg. 81 f. 2 nr, 1504; Rz. 684. 


955. 1326 Mai 12. Avignon. 


Tohannes XXII "Theoderico dieto de Brunesberch confert ecelesie 
ensis Magunt. dioe, ennonicatum, prebendam vero ae dignitátem 
el personatum seu officium eum eura vel sine eura eidem reservat, 

non obstante quod in eecl Limpurgensi Trever. dioe. eanonieatum et 
prebendam obtinet. 

Meritis tue probitatis... Dat. Avin. ILL idus maii a. deeimo, 

In e. m. S. Symeonis Trever. et S. Kuniberti Colon. decanus ac 
Arehidiaeono Nannetensis ecclesiarum. 

Reg, 81 f. 916 nr. 2959; Be. 686. 


954. 1326 Mai 12, Avignon. 
Iohannes XXII Anselmo dieto Muczer eonfert eccl. B. Lapericii 
in Deytkirchen Trever. dioc. canonicatum, prebendam vero eidem re- 
Vatik. Regenten 1. 3e 





1826 Mai 19. 485 


958. 1325 Mai 12. Avignon. 


lohannes NXII Engilberto comiti de Marka Colon. dioe. indulget, 
ut si forte ad loca ceclesiastico supposita interdicto eum contigerit 
declinare, possit sibi uxori filiis et familie suis, interdictis et exenm- 
municntis exclusis, ianuis elausis ele, per capellunos proprios vel alios 
ydoneos presbiteros divina ofliein celebrari, dummodo ipse uxor ete. 
enusam non dederint interdicto nee id ipsis eonlingat specialiter in- 
terdiei. 

Ut erga sedem apostolicam ... Dat. Av. III idus maii a. deeimo. 

Reg. 81 f. 250 nr. 2173; Re. 685a. 


959. 1926 Mai 12. Avignon. 


lohannes XXII Engilberto comiti de Marka Colon. dioc. elar- 
mitur licentiam habendi altare portatile, super quo in loeo eongruo et 
honesto possit per proprium vel alium. ydonenm presbiterum sibi nxori 
filiis et familie suis divina officia faeere celebrari. 
Sincere devocionis affectus... Dat. Avin. IIEE idus maii a. decimo. 
‚Reg. 81 f. 950 nr. 2124; Its. 686b. 


960. 1326 Mai 12. Avignon. 
lohannes XXII Engilberto comiti de Marka Colon. dioe, concedit, 
ut cius confessor, quem is duxerit eligendum, semel tantum in mortis 
perienlo ei omniüm, de quibus corde contritus et ore confeasus faerit, 
plenam indulgere veniam peccatorum impertiri valeat. 
Devotionis et fidei puritas. . . Dat. Avin. IILI idus maii a, decimo. 
Reg, 81 f. 56 nr. 1608. 


961. 1326 Mai 12. Avignon, 


Iohannes XXI Everardo nato Engilberti comitis de Marka re- 
servat ecel. Leodiensis canonicatum et prebendam, quos Conradus de 
Marka obtinebat quique per liberam resignationem aut nxorationem. 
sen aliam laicationem ipsius Conradi in proximo vacare sperantur. 

Generis et morum nobilitatis , , . Dat. Avin. HII idus maii a. 
decimo. 

In e. m. S. Iacobi et de Belloreditu monasteriorum abbatibus ac 
decano eccl. S. Crucis Leod. 

deg 81 f. 55 nr. 1054. 





1926 Mai 19, 497 


discretioni tme reeipiendi auctoritate nostra ab eodem Conrado vel 
procuratore suo ad hoe ab eo legitime costituto (!) apud eandem se- 
dem liberam resignaeionem prepositure eantorie ae canonieatuum et 
prebendarum predietorum... concedimus potestatem. Ceterum cum 
non sit verisimile, quod quis beneficia sna, magnis forte laboribus ae- 
quisita, de quibus vite necessaria percipit, sponte resignet, attente 
provideas, quod ex parte resignantis nulla super hoc pravitas inter. 
eedat vel interveniat eorruptela. Dat, Avin. XV kL iunii a. deeimo. 


Heg. 81 f. 58 nr. £008. 


966. 1226 Mai 19. Avignon, 

Iohannes XXII supplicationibus lohannis regi» Boemie commotus 
archiepiscopo Trever. mandat, nt cum Nicolao mato quondam Ade de 
Lucembuerch scolari Trever, dioc. super defectu natalium, quem pa- 
litur de coningato genitus et soluta, si eum ad ordines suscipiendos 
ydoneum repererit, dispenset, ut possit ad ommes ordines promoveri et 
ecclesiasticum. beneficium obtinere. 

Ex parte dileeti filii Nicolai ... Dat. Avin. XHII kl. iunii a. 
decimo. 

‚Reg. 81 f. 501 nr. 2818; Rz. 691. 


967. 1326 Mai 19. Avignon. 


Tohnunes XXII archiepiscopo Treverensi et Pragensi ac Metensi 
episeopis mandat, ut Guillelmum Pinchon, eui ipse eonsiderneione To- 
hannis regis Boemie pro dieto Guillelmo elerica et notario secretario 
suo supplivantis confert ecclesie Virdunensis canonieatum et prebendam 
vacantes per obitum Sansonis de Calvomonte eanoniei Virdun. et ca- 
pellani sedis apostolice, predietos canonieatum et prebendam conferant, 
inducentes eundem vel einsdem proeuratorem in corporalem posses- 
sionem, non obstante quod Guillelmus in Abrincensi sub expeetatione 
prebende et dignitatis vel personatus seu officii canonieus existit ae 
in S, Paulini extra muros Traverensis ne in Fossensi Leod. dioe. ec- 
clesiis canonieatus et prebendas obtinet. Tamen eanonieatum et pre- 
bendam eecl. S. Paulini dimittat, quam primum possessionem prebende 
ecl, Virdun. fuerit assecntus. 

Vite ne morum honestas... Dat. Avin. XIIII kl. iunii a. decimo, 


Rey. 81 f. 99 nr. 1770. 





1325 Mat 22. 439 


971. 1326 Mai 22. Avignon. 


Tohannes XXII archiepiscopo Treverensi mandat, quatinus cum 
lohanne Bernonis de Montnbur clerico Trever. dioc, de presbitero et 
soluta genito, previso quod sit ydoneus et bone conversationis, dis- 
penset super defeetu natalium, ita qnod idem, sient requiret onus. bene- 
ficii, quod eum post dispensationem obtinere eontinget, ad ordines se 
faciat statutis a iure temporibus promoveri. 

Ex parte dileeti... Dat. Avin. X kl. iunii a. decimo. 


Heg. 80 f. 809 nr. 1498. 


972. 1326 Mai 29. Avignon. 


lohannes XXII Caminensis et S. Gerconis ac S. Georgii Colon. 
ecclesiarum. deeanis mandat, quatinus Sophiam natam de Dusburg alias 
de Bunna puellam litteratam Colon. dioc., que cupit in monasterio in 
Doytkirgen, in quo certus monialium numerus esse dicitur, prope muros 
Bunnenses ord. S. Bened. diete diocesis in regulari habitn domino fa- 
mulari, ei &it ydonea et alind canonicum non obsistat, faciant in dieto 
monasterio, in quo, sieut endem asserit, diu fuit laudabiliter conver- 
sata, si aliqua in eodem monasterio de certo monialium numero de 
est ad presens vel eum aliquam deesse contigerit, recipi in monacham 
et sororem. 

Cupientibus vitam ducere regularem... Dat. Avin. TIIT kl. iunii 
a. deeimo. 

Reg. 81 f. 54! nr. 1649 at f. 509 nr. 2870. 





973. 1326 Mai 30. Avignon. 


lohannes XXII Baldewino archiopiscopo Treverensi. 

Etsi tarda tua fuerit obdiencia fraternalis, ipsam tamen accoptam 
habentes et gratam, quiequid mora reprehensionis attulit, a te tolli 
penitus mandamus et volumus et a nostra prorsus memoria aboleri vo- 
lentes, ut ad nos, eum oportunum videris, non omittas recurrere con- 
fidenter. Nos enim in hiis, que secundum deum poterimus, reperies 
liberales, In presenti antem peticiones tuas multas admissimus, sient 
nuncius referre poterit et littere apostolice super illis confecte latius 
indieabunt. Latorem presentium certis ex causis detinuimus, propter 
quod ipsum habeat, quesumus, tma fraternitas cxeusatum. — Gracia dei 





440 1326 Mai 80. 


teeum sit teque protegat et dirigat in agendis. Dat. Avin. III kl. 
iunii a. decimo. 
Heg. 113 f. 256 nr. 1512; Rz. 696. 


974. 1326 Mai 30. Avignon. 


lohannes XXII Rorico de Sternenberg confert eccl. Trever. ca- 
nonieatum, prebendam vero eidem reservat, non obstante quod in mo- 
nasterio in Meynevelt Trever. dyoc. thesaurariam ac in eadem et S. 
Martini Wormaciensis eecl. canonicatus et prebendas obtinet. 

Eximie devotionis et probitatis . . . Dat. Avin. Ill kl. iunii a. 
decimo. 

In e. m. archiepiscopo Ebredunensi et episcopo Wormaciensi ac 
decano eccl. Wormaciensis. 


Reg. 81 f. 53 nr. 1648. 


975. 1326 Mai 30. Avignon. 


Tohannes XXII Theodorico nato Arnoldi de Else confert eccl. 
S. Symconis Treverensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat, 
non obstante quod altare in inferiore ecclesia in Lymene Trever. 
dioc, quod quondam pater Theodorici suis propriis redditibus dotavit, 
obtinet. 

Laudabile testimonium ... Dat. Avin. III kl. iunii a. decimo. 

In e. m. archiepiscopo Ebredunensi et archidiacono ac Nicolao 
de Pitingha canonico eccl. Trever. 


Reg. 81 f. 170 nr. 1975. 


976. 1326 Mai 30. Avignon. 


lohannes XXII Conrado dicto Boze de Waldeke confert eccl. S. 
Florini Trever. dioc. canonieatum, prebendam vero eidem reservat, 
non obstante quod quoddam altare sine eura, cuius redditus ct pro- 
ventus se ad viginti florenos vix extendunt, in capella B. Virginis in 
parte superiore ville Loche (rel: Leche) sita Maguntin. dioc. obtinet. 

Exigunt tue merita bonitatis... Dat. Avin. III kl. iunii a. decimo. 

In e. m. abbati monasterii S. Mathie et preposito ac decano eccl. 
S. Symeonis extra muros Treverensis. 


Reg. 81 f. 170 nr. 1974. 


1896 Mai 30. 
977. 1326 Mai 30. Avignon. 


lobannes XXII Amelongo nato quondam Amelongi de Embrica 
clerico Traicetensi reservat benefieium ecelesiastieum cum cnra vel 
sine eura nulli alii de iure debitum spectans communiter vel divisim 
ad collationem presentacionem seu quamvis aliam dispositionem pre- 
positi et capituli eccl. Xanctensis Colon. dioc. si quod im civitate vel 
dioc. Colon. vacat ad presens vel cum ipsum vacare contigerit, cuius 
fructus. . si sine eura fuerit, quindecim mareharam argenti seeundum 
laxationem decime valorem annuum mon excedant, 

Laudabile testimonium . .. Dat. Avin. HI kl iunii a. decimo. 

In e. m. decano et thesaurario Embricensis Traieet. dioc. ac 
Ambrosio de Laymarola eanonieo Mediolanensis ecelesiarum. 

Jteg. 81 f. 189 mr. 3019. 


9758. 1326 Mai 30. Avignon. 


lohannes XXII Iohanni de Tygele confert. ccel, Xanetensis Colon, 
dioe. ennonieatum, prebendam vero eidem reservat. 
Suffragantia tibi merita probitatis ... Dat. Avin. III KL iunil a. 


domino. 
In e. m. S. Andree Colon. et S. Pauli Leod. deeanis ae scolastico 
Tullensi. 
Reg. 81 f. 580 nr. 2926. 


979. 1326 Mai 30. Avignon. 


lohannes XXII Conrado de Essene confert eecl. Osnaburgensis 
eanonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Probitatis merita et studia bonitatis... Dat. Avin, III kl. iunii 
a. decimo, 

In e. m. episcopo Padeburnensi et abbati monasterii in Huda 
Bremensis dyocesis ac magistro Nicolao de Fraetis canonico Patracensi 
litterarum apostolicarum eorreetori. 

Heg. 81 f. 46 nr. 1621. 


980. 1326 Mai 30. Avignon. 


lohannes XXII [udoeo lohannis dieti Gintere de Halen confert 
ecelesie S, Adalberti prope muros Aquenses Leod. dioe. canonieatum, 
prebendam vero eidem reservat. 





1326 Juni 1. 43 


984. 1326 Juni 1. Avignon. 


lohannes XXII Iohanni de Sirkes confert cel. Coloniensis ca- 
nonieatum, prebendam vero eidem reservat. 
Probitatis tue merita... Dat. Avin. kl. iunii a. decimo, 
In e. m. abbati monasterii S. Panthaleonis ae decano S. Georgii. 
Colon. ac Iaeoho de Tosetis canonico Ebredunensis ecclesiarum. 
Heg. 81 f. UT nr. 1924. 


985. 1326 Juni 2, Avignon. 

Tohannes XXI! Tilmanno de Herle confert ecel. S, Cassii Bun- 
nensis Colon. dioe. eanonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Laudabile testimonium ,.. Dat. Avin. IIIE nonas iunii n. decimo. 

In c. m. 8. Martini et S. Pantaleonis Colon. monasteriorum ab- 
batibus ac magistro Iacobo de Mutina canonico Cameraeensi eapellano 
papali. 

‚Reg, 81 f. 827 nr, 2878, 


986. 1326 Juni 4. Avignon. 

[lohannes XXII] Adulpho episeopo Leodiensi. 

Personam tuam nobis ... Cum itaque canonientus et prebenda 
eeclesie Monasteriensis, quos dileetas filius Conradus de Marka... 
obtinuit, per liberam resignaeionem proeuratoris ipsius Conradi .., in 
manibus ... Neapolis (!) S. Adriani diaconi cardinalis nuper apud sedem 
apostolicanı sponte factam et nb eodem cardinali , .. ndmissam apud 
enndem sedem vacare noscantur,... fraternitati tue eonferendi nucto- 
ritate nostra dietos ennonientum et prebendam... persone ydonee, de 
qua tibi videbitur, etiam unum vel duo ecclesinstien beneficia. obtinenti 
ac inducendi personam eandem vel proeuratorem suum ... im corpo- 
ralem possessionem ,., concedimus potestatem. Dat. Avin, II nonas 
iunii a. decimo, 

Heg. 81 f. 419 nr. 2609; Hz. 897. 


987. 1326 Juni 4. Acignon. 

lohannes XXIT magistro Raynuldo de filiis Ursi de Urbe archi- 
dicono de Campinia in eeel. Leod. notario «uo et abbati monasterii 
S. lacobi Leod. nc decano eccl. S. Marie ad gradus Colon. maudat, 


1896 Juni 4. 44 


989. 1326 Juni 4. Acignon. 


lohannes XXII Everardo nato Engelberti comitis de Marka con- 
fert eccl. Coloniensis eanonieatum et prebendam vacantes per liberam. 
resignacionem Conradi de Marks, non obstante quod muper canonieatum 
et prebendam ecel. Leod., qui per resignaeionem et oxorationem dieti 
Conradi sperabantor in proximo vacaturi, conferendos eidem per certas 
litteras papa duxit reservandos et quod episeopus Leodiensis eidem 
de canonieatu ciusdem eeel. Leod. sub expectatione vacature prebende 
auetoritate apostolica. providit. 

Apostoliee sedis eopiosa benignitas. ,. Dat. Avin. II nonna iunii 
a. decimo, 

In e, m. magistro Raynaldo de filim Ursi de Urbe archidincono 
de Campinia in eccl. Leodiensi notario sedis apostoliee et abbati S. 
lacobi Leod. ac deeano eccl, S, Marie ad gradus Colon. 

Heg. 81 f. 423 nr. 2647. 


990. 1326 Juni 7. Avignon. 


lohannes XXII Conrado dicto Hoyn consideracione lohannis 
regis Boemie pro eo eapellano suo supplicanti confert eccl, S. Ser- 
vacii Traiectensis Leod. dioc. canonicatum, prebendmm vero eidem 
reservat, non obstante quod iu S. Marie Aquensis canonicatum et pre- 
bendam obtinet ae super scolastria eiusdem S. Marie apud sedem 
apostolicam litigat quodque alias de canonicatu S. Cassii Bunnensis 
a papa predicto eidem est provisum. 

Sedis apostolice benignitas gratiosa . . . Dat. Avim VII idus 
iunii a. decimo. 

In e. m. magistro Incobo de Mutina preposito Pullensis eapellano 
papali et eantori S. Marie virginis ae scolastico S. Adelberti Aquensis 
Leod. dioe. ecclesiarum. 

Reg. 81 f. 549 nr. 2958. 


991. 1325 Juni 16. Avignon. 


lohannes XXII Willelmo de Hovel clerico Colon, dioc, qui du- 
dum in vicesimo etatis anno vel cireiter constitutus parochialem eccle- 
siam in Dornich Colon. dioe, cuius fructn& sex marcharum argenti 
vel eirca valorem annuum non excedunt, fuit canonice assecutus eam- 
que per decem annos vel circa tenuit, ad sacros ordines non promotus, 


1326 Juni 19. 447 


Cum sicnt accepimns ... Dat. Av. XIII kl. iulii a. decimo. 
Reg. 81 f. 615 ur. 2887; Hz. TOS. 


995. 1326 Juni 19. Avignon. 


lohannes XXII Symoni nato mobilis viri Symonis de Lippia 
propter eius nobilitatem generis et virtutum studia confert eccl. Mo- 
nasteriensis canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Apostolice sedis circumspeeta benignitas... Dat. Avin. XIII kl. 
iulii a. decimo. 

In e. m. abbati monasterii de Insula extra muros Mindenses et 
preposito ecel. Hamelensis Mindensis diocesis ae magistro Nicolao de 
Fraetis ennonieo Patracensi litterarum. apostolicarum correctori, 

Reg. 81 f. 519 nr. 981. 


996. 1326 Juni 19. Avignon. 


lohannes XXII Wilhelmo quondam Lamberti dieti Fonsebeeker 
de Kalber (Kalkar?) eonfert ecel. S. Georgii Colon. ennonicatum, pre- 
bendam vero eidem reservat. 
Vite ae morum honestas... Dat. Avin. XIII kl. iulii a. decimo. 
In e. m. decano Wisehelensis et Reysensis Colon. dioe. ae Tal- 
lensis seolasticia ecclesiarum. 
Reg. 81 f. 868 nr. 2474. 


997. 1526 Juni 94. Avignon. 


[Iohannes XXII] Baldewino arehiepiseopo Treverensi. 

Grata. nobis fuit admodum fraternitatis tue litterarum continentia 
novissime transmissarum.  Assertioni autem illorum reconsiliatorum in 
abscondito, ut eorum possit malicia occultari, non est fides faciliter 
adhibenda. Fratres quidem unius* ad hoc dieuntar sedule laborasse, 
ad quod pervenire, ut extimamus, minime potuerunt. Hee tamen a 
tali, qui seire veritatem super hoe poterat, intelleximus, quod Bavarus 
ab omnibus promissis alium reddidit liberum et immunem salvo certo 
galleatorum numero ad annum sibi eoneesso, quodque ipsum in sno 
non deberet patrimonio molestare. Ad hee in dubie volumus te tenere, 
quod si nuncii prelati illins, de quibus in fuis litteris habebatar men- 
tio, ad nos venerint, providere enrabimus, ne quid in tuum preiudicium 

^) Leopoldus de Austria? 





1826 Juli B. 449 
matrimonium valeant. contrahere non obstante impedimento. publice 


honestatis. 


[Iohannes XXII] nobili viro Everhardo domine de Tonenburg ac 
nobili mulieri Marie nate mobilis viri Raynoldi domini de Monyoie et 
de Valkenburg Coloniensis et Leodiensis. diocesium.. 

Intenta salutis operibus ... Exhibita siquidem nobis pro parte 
vesira peticio eontinebat, quod eum dudum iuter... Henrieum archi- 
episcopum Coloniensem ex parte una et.. nobilem virum Reynoldum 
dominum de Monyoie et de Valkenburg Leod. dioc, patrem tuum, filia. 
Maria, certis ex causis essent gravin discordia et scandala. suseitata, 
tandem ad sedandum diseordinm et seandalum huinsmodi inter quon- 
dam Conradum natum quondam Conradi domini de Tonenburg eiusdem 
arehiepiseopi nepotem Colon. dioe. in sexto sue et te, filia Maria, 
in quarto tue etatum annis tune eonstitutos sponialia eoniraeta fue- 
runt, quodque antequam foret inter te, filia Maria, et eundem Con- 
radum carnalis copula subsecuta, dietus Conradus, te, filia Marin, tunc. 
non in etate deeem annorum, sed ultra tamen septennium constitüta, 
debitum nature persolvit, et demum Conrado patre dieti Conradi absque 
liberis debitum etimm nature persolvente, bonn patris ipsius ad te, fili 
Everarde, germanum suum iure successionis hereditario devenerunt. 
Vos igitur dubitantes, ne, quod absit, discordia et seandala huiusmodi 
inposterum reviviscant, ad huiusmodi discordie et &candalis obviandum 
desideratis ad invicem matrimonialiter copulari. Verum eum huius- 
modi vestrum desiderium pro eo, quod tu, filia Maria, et idem Conradus 
filius in eonsensu sponsalium ipsorum nsque ad eiusdem Conradi filii 
obitum invariabiliter perstitistig sd effeetum dueere non possitis abs- 
que dispensseione sedes apostoliee speciali, ex parte vestra fuit nobis 
lumiliter supplicatum, ut... Nos igitur vobiscum, ut impedimento 
publice honostatis... nequaquam obstante matrimonium invicem libere 
contrahers valeatis ,.. dispensamus... Dat. Avin. nonas iulii a. decimo. 

Heg. 81 f. 901 nr. 2160; He. 709, 


1000. 1326 Juli 8^ Avignon. 

[Iohannes XXII] Iohanni regi Boemie. 

Hoc tenere regiam exeellentiam volumus qualibet hesitaeione 
reiecta, quod si ad nostrum presentiam venerint illi prelati muneli, de 
quibus in regiis litteris habebatur mentio, providere eurabimns, ne quid 
in tuum poseint preiudicium attemptare. Ad hee, quia nosce(re) te ere- 
dimus, magistra rerum experientia te docente, quod plerumque, qui in 
——— m) 1826 luni 34. mr. 1517. 

Vat. Rogesten L. 99 


1826 Juli 99. 451 


nonieatus et prebendas ac preposituram in eadem S. Florini obtinet 
et qnod in Treverensi ecclesiis sub expeetatione prebende anctoritate. 
apostolien in canonienm est receptus. "Tamen buiusmodi dignitatem 
seu personatum aut offieium asseentus, dimittere teneatur predietam 
preposituram. 

Exigunt tue merita probitatis ... Dat. Avin. III kl. angusti a. 
deeimo. 

In e. m. decanis S. Petri Maguntin, et S, Symeonis: Trever. ac 
magistro Hermanuo de Praga canonico Pragensis ecclesiarum. 

Reg. 81 f. 319 nr. 2359; Rx. 716. 


1004. 1326 Juli 29. Avignon. 


Iohannes XXII Tilmanno de Lucemburk eonfert ecel. S, Pauli 
Leod. canonicatum, prebendam vero eidem reservat, non obstante 
quod parrochinlem ecclesiam in Limpach rever. dioc. obtinet. 

Meritis tne. probitatis... Dat. Av. IIII kl. augusti a. decimo, 

In e. m. abbati monasterii Lueemburgensis Trever. dioe. et ar- 
chidiaeono Treverensi ae magistro Nicolao de Fraetis canonico Patra- 
censi litterarum apostolicarum eorroctori. 

Reg. 81 f. 832° nr. 2388, 


1005. 1326 Juli 29. Avignon. 


lohannes XXII Gerardo van der Iobammenhws consideraeione lo- 
hannis regis Boemie pro eo elerico suo supplicantis eonfert eecl. B. 
Marie Aquensis Leod. dioe, ennonicatum, prebendam vero eidem re- 
servat. 

Ex tue devoeionis et probitatis meritis. ., Dat. Avin. IHE kl, au- 
gusti a. decimo, 

In c. m. S. Pauli Leod, et Werdensis Colon, decanis ae Iacobo 
de Mutina scolastico Tullensis ecclesiarum capellano papali, 

Reg. 81 f. 32% nr. 2971, 


1006. 1326 Juli 20. Avignon. 

lohannes XXII Conrado de Helfinsteyn confert ecelesie Bun- 
mensis Colon. dioe. eanonicatum, prebendam vero eidem reservat, non 
obstante quod in S. Florini eeclesia in Conflnentia. "rever. dioe. eano- 
nicatam et prebendam obtinet, 


1395 Juli 29. 453 


In ©, m. Engolismensi et S. Symeonis Treverensis ae S. Petri 
Maguntin, ecclesiarum. decanis. 
Reg. 81. f. 290 nr, 2991. 


1010. 1326 Juli 29. Avignon. 

lohannes XXIT Tohanni nato. Iohannis dieti Scerenslifler de Con- 
uentia confert ecclesie. S. Bartholomei Frankefordensis Maguntin. 
dioe. eanonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Probitatis tue meritis. .. Dat. Avin. IHE kl angusti a. decimo, 

In e. m. 8, Symeonis Trever. et S. Petri Maguntin. ac. magistro 
Hermanno de Praga capellano papali. 

Reg. 81 [. 295 nr. 2298. 


1011. 1326 Juli 29. Avignon. 


lohannes XXII Iohanui Henriei dieti Menze (ee7: Meuze) confert. 
eccl. S. Paulini Trever. canonieatum, prebendam vero eidem reservit. 
Meritis tue probitatis... Dat, Avin, Kl III augusti a. decimo. 
In e, m, S. Petri Maguntin, et S, Symeonis Trever, decanis ac 
magistro Iacobo de Mutina scolastico Tullensis ecclesiarum. 
Reg. 8f f. 995 nr. 9293. 


1012. 1326 Juli 99, Avignon. 


lohannes XXII Boemundo de Sareponte confert ecel. Metensis 
canonicatum, prebendam vero ae dignitatem vel personatum aut ofli- 
cium cam eara vel sine cura nulli alii de iure debitas seu debitos 
aut debita, si que vel si qui aut si qua in eadem ecclesia vacant ad 
presens vel cum simal aut successive vacaverint, eidem reservat, non 
obstante quod in Treverensi archidiaconatum ac in ipsa et in S, Castoris 
in Confluentia Trever. dioe. canonicatus et prebendas obtinet et iu 
Virdunensi eceleaiis sub expeetatione prebende auctoritate apostolica. 
iu canonicum est receptus; cum eodem dispensat, ut cum dieto archi- 
diaconatu, cui eura imminet animarum, retinere possit dignitatem vel 
personatum seu officium, postquam illam vel illum seu illud fuerit 
pacifice. assecutus, 

Tui nobilitas generis, litterarum scientia ... Dat, Av. IIII kl. 
augusti a. decimo. 


1326 Juli 30. L.J 


diserimina, que frequenter in illis partibns ingrmero* dinosenntur, 
abeque personarım et rerum suarum perienlo ad dietam parrochialem 
ecclesiam in planis campestribus constitutam et immunitam accedere 
nequeunt pro audiendis divinis officiis et percipiendi ecclesiasticis 
sacramentis, propter quod frequenter accidit utriusque sexus homines 
dictorum locorum propter longam distaneiam eeclesie parrochialis de- 
vedere absque pereeptione encaristie et unetionis extreme ac etiam 
parvulow expirare &aeramento baptismatis non pereepto, quodque dietus 
Simon in eodem opido in fundo smo proprio situato ecclesiam suis 
sumptibus proponit constituere et pro sustentatione perpetui vienrii in 
eadem instituendi paratus est sufficientes redditus assignare. Quare 
nobis hnmiliter supplienvit, nt sibi faelendi predieta licentiam conee- 
dere dignaremur. Nos igitur volentes prefatis perieulis salubriter ob- 
viare ac ipsins Simonis piwm in bae parte propositum in domino eon- 
fovere, de tne quoque eireumspeetionis industria specialem fidneiam. 
obtinente, fraternitati tue per apoetoliea scripta committimus et man- 
damus, quatinus de premissis et eorum ciremmetaneiis plenarie te in- 
formans, si ea inveneris veritate fuleiri, eidem Simoni fundandi pre- 
dietum ecelesiam in eodem opido, nssignatis primitus per dietum Si- 
monem suffieientibus, nt prefertur, redditibus pro sustentatione vienril 
memorati, ita tamen quod prefatus viearius sit et serviat in eadem 
ecclesia vice reetoris parrochialis predieti quodque obventiones diete 
ecelesie ad ipsum reetorem debeant pertinere, licentiam auetoritate 
mestra concedis, Ceternm ecelesinm ipsam, eum construeta fuerit, ut 
prefertur, conseerandi sibique cimiterium annectendi ae ipsum bene- 
dicendi absque tamen diocesoni loci et juris cuiuslibet preindicio alieni 
auctoritate predicta tibi tenore presentium concedimus facultatem. 
Dat. Avin. III. kl. augusti a. decimo. 
Heg. St f. 258 nr. 1184; He. 717. 


1016. 1326 Juli 30. Avignon. 


lohannes XXII lohanni regi Boemie. 

Litterns rogias et venerabilis fratris nostri Baldewini arehiepis- 
copi Treverensis nobis per. . Boemundum archidiaconım Treverensis. 
ecelesie et fratrem Conradum ordinis Premonstratensimm ac nobiles 
viros Symonem Philippi et Thimonem de Koldiez tuos et suos nuneios 
novissime presentatas manu leta recepimus et eontenta in ipsis ae qne 
muneii ipsi, quibus tua et archiepiscopi supradieti petebat. eirenm- 
speetio fidem indubiam super hiis, que pro parte vestre proponerent, 

a) inguerre in reg. 





1896 August 1, 47 


dicta cecl. aut eivitate vel diocesi vacaverint, reservarat, consideracione 
lohannis regis Boemie pro eo consanguineo suo supplicantis, quin in 
prefata ecclesia civitate vel diocesi Monasteriensi quasi nulla sint dig- 
nitates sen personatus ant officia, quin euram habeant animarum vel 
per eleetionem. canoniei eiusdem eeclesie assmmantur nd illa, reservat 
dignitatem vel personatum seu officium sine eura consuetam vel con- 
suetum canonieis eiusdem ecelesie assignari, ad eninscumque sen quo- 
rumennque eleetionem collationem presentationem vel quamvis aliam 
dispositionem eoniunetim vel divisim speetantem vel speetans, dum- 
modo huiusmodi dignitas in eathedrali maior post episcopalem digni- 
tatem seu principalis in collegiata ecelesin non existat, si qua vel si 
qui aut si quod in prefati» ecelesin, civitate vel diocesi vacat ad 
presens vel eum vaeaverit, non obstante quod in ecel. Treverensi suh 
expeetatione prebende auctoritate apostolica in eanonicum est receptus 
et quod patitur in ordinibus et etate defeetum, eum tonsuram tantum 
habeat cleriealem et in octavo deeimo eiatis sue anno constitutus 
existat, eum eodem dispensando super huiusmodi defeetu ordinum et 
etatis, "Tamen assecutus huiusmodi dignitatem personatum seu affi- 
cium, postquam ad etatem ad id aptam pervenerit, faeint se ad or- 
dines promoveri, prout ipsius dignitatis vel personatus seu ofíleii onus 
exigit, nee aliam dignitatem personatum vel offieium vigore litterarum 
predictarum aeeeptare possit. 

Nobilitas generis, vite mundieia ... Dat. Avin. II kl. angusti 
a. deeima, 

In e. m. 8. Panthaleonis et S. Martini Colon. monasteriorum ab- 
batibas ae magistro Iacobo de Mutina. eanonieo Cameracensi eapellapo 


pali. 
z Reg, 81 f. 594 nr. 9011, 


1019. 1326 August 1. Avignon. 

Johannes XXII Baldewino archiepiscopo Treverensi concedit 
facultatem | faciendi observari adversus Iudeos usurarios constitu- 
tiones conciliorum et sedis. apostolice. 

[Iohannes XXII] dilecto fllio Baldewino archiepiscopo Treverensi 
Salutem. 

Cum sieut accepimus, nonnulli Indei tuarum partium graves et 
immoderatas nsuras a Christianis exigere et extorquere presumant, nos 
volentes super hoe Christianis eisdem super oportuno remedio providere, 
fraternitati tue faeiend j auetoritate mpoxtoliea observari adversus eos- 
dem ludeow in tun diocesi et loeis aliis quibmaeumque, ubi domíninm 


1396 August 1. 459 


1021. 1326 August 1, Avignon. 

[lohannes XXII] Baldewino archiepiscopo Treverensi. 

Dudum fraternitati tue ae venerabilibus fratribus nostris Magun- 
tino et Coloniensi arehiepiseopis per singulas litteras nostras seripsisse 
meminimus post salutationis eloquium in hee verba: Consulte provida. 
decrevit... (Sequitur tenor literarum tribus archiepiscopis Rhenanis 
destinatarum d. d. 14 m. mail a, 1525.) ^... mentionem, Datum Avi- 
nione I idus maii anno mono. Verum quia, sieut displicenter nudi 
vimus, nondum per te nee per alios predietos archiepiscopos in grande 
iue ac ipsorum ecclesiarum et rei publice earum partium detrimentum 
eontenta in eisdem litteris sint exeeutioni mandata, eidem fraternitati 
fue... mandamus, quatinus predietas sententias per tuna civitatem et 
diocesim ne provineiam faeias solenniter publicari. Et si prefatus 
Ludoviens in removendo prefato vectigali seu theloneo ab illius ex- 
aetione penitus abstinendo se reddiderit contumacem, tm et archi- 
episcopi sepefaeti auetoritate nostra suffuli euretis ntroque gladio, 
pront expedire videritis, providere de oportuno remedio super hiis vi- 
riliter et potenter. Dat. Avin. kl. augusti anno decimo. 

Item in e. m. arehiepiseopo Coloniensi, 

Heg. 118 f. 248 nr. 1458. 


1022, 1326 Augusti 4 Avignon. 

[Iohannes XXII] Mathie archiepiscopo Maguntino. 

Ut de hiis que. . nuneiis magnifici viri Frederiei dudum in regem 
Romanorum eleeti ne dilecti ülii Alberti dueim Austrie his diebus 
super negotio Frederici predicti ad nostram destinatis presentium verbo, 
ipsi Alberto per nostras litterns respondendum duxerimus, tma frater- 
nitas habent certitudinem pleniorem, fua prudentin nos moverit re- 
spondisse: Super negotio nobis per nuneios ipsos proposito prefatum 
Frederieum principaliter contingente parati sumus prompte et expedite 
eum fratrmm nostrorum consilio, sieut et requirit negocii qualitas, 
insticinm exhibere et ad bee gratiose et favorabiliter, quantum sine 
dei offensa sueque sanete ecclesie preiudicio ae ininrin principum, ad 
quos electio regis Romanorum promovendi in imperatorem pertinere 
noscitur, poterit fieri, eum hoc oportune postulatum fuerit, nos habere, 
quam atique deo fore gratam ipsisque ac eunetis, quos prefatum tangit 
negotium, debere esse aeeeptabilem extimamus. Dat. Avin. II nonas 
nagusti (a. X). 

n) Conf. supra mr. &4. 


1996 August 12. 461 


vel personatum seu officium eum eura wel sine cura nulli alii de iurc 
debitas vel debitos «eu. debita, eidem reservat, non obstante quod. suh 
expeetalione prebende im eecl S. Severi in Monasterio de Menevelt 
Trever. dioe, in eanonicum est receptus et quod beneficium ecclesin- 
stieum eum eura vel sine cura spectans ad collationem vel presenta- 
tionem abbatis et conventus monasterii S, Maximini extra muros Tre- 
verenses per litteras apostoliens expectat. — Tamen si canonieatus et 
pretendas predictos fuerit aseentux, littere de heneficio eurnto nsse- 
quendo sint exase et irrite. 

Probitatis tue merita ... Dat. Avin. II idux augusti n. decimo. 

In e. m. episcopo Pragensis et B. Marie Lucemburgensis ae S. 
Willebrordi Epternacensis "Trever. dioc. monasteriorum abbatibus. 

Reg. 8t f. 62% nr. 2907. 


1025. 1326 August 12. Avignon. 


lohannes XXII Nicolao dieto Efleipe de Lueembureh considera- 
eione lohannis regis Boemie pro eo clerieo suo supplieantis eonfert 
ecel. S, Castoris. in Confluencia "rever. dioe. eanonieatum, prebendam 
vero eidem reservat, non obstante quod eo in Pragensi et Spirensi 


ecclesiis in canonicum sub expeetatione prebende anctoritate apostollea 
receptus existit et quod. bemefleium ecclesinstieum cum cara vel sine 
eura speetans ad collationem. abbatis et eonventus monasterii S. Wille- 
brordi Epternacensis Trever. dioc. expectat. 

Meritis tne probitatis... Dat. Av. II idus augusti n. decimo. 

In e. m. episeopo Pragensi et B. Marie Lucemburgensis ae S. 
Willebrordi Epternacensis monasterium. abbatibus, 

Reg. 8t f. 623 nr. 9908. 


1026. 1326 August 19. Avignon. 


lohnnnes XXII Gerardo de Berka confert canonicatum ceclesie 
monasterii sanctimonialium B. Marie in Capitolio Colon, ord. S, Bened., 
im qua ecelesia existit certus nnmerus elericorum seenlarium. divina 
inibi offieia celebrantium, qui eanoniei ibidem eommuniter reputantur, 
eertasque portiones reeipientium, que prebende vulgariter nunenpantur, 
quarum , collatio ad abbatissam et conventum ipsius monasterii per- 
Prebendam vero eidem rexervat, non obstante quod 

is scolastriam in ecel. 8S. Apostolorum Colon. et parrochialem ecele- 
siam in Burehe Colon. dioe. ex dispensacione apostolica obtinet et in 





1396 August 19. 463 


Probitatis tue merita... Dat. Avin. XIII kl. augusti a. decimo, 
Heg. 81 f. 480 nr. 8890. 


1030. 1326 August 19. Avignon. 

lohannes XXII Petro de Gogge clerico Colon. reservat bene- 
ficium ecelesiastienm cam eura vel sine eura. nulli alii de iure debitum 
spectans ad collationem provisionem presentacionem vel quameun- 
que aliam disposicionem prepositi secularis ecel. S. Salvatoris de Anti- 
quo Monasterio Traicetensis, cuius fructus redditus et proventus, si 
sine cura fuerint, quinquaginta librarum turonensium parvorum secun- 
dum taxationem decime valorem annuum non excedant, si quod in 
civitate vel diocesi Traiectensi vacat ad presens vel cum vacaverit, 
quod per se ipsun: vel procuratorem suum ad hoc legitime constitutum 
infra unius mensis spacium, postquam sibi ipsi vel eidem proeuratori 
vacatio illius innotuerit, duxerit acceptandum. 

Apostolice sedis cireumspecta benignitas... Dat. Av. XIII kl. 
septembris a. decimo. 

In e. m. abbati monasterii S. Pauli Traieetensis et preposito 88. 
Apostolorum Colon. ae Iacobo de Mutina canonico Cameracensis ecele- 
siarum capellano papali. 

Heg. 81 f. 48% nr. 2891; Reg. Avin. 24 f. 603: Brom 695. 


1031. 1326 August 19. Avignon, 


lohannes XXII Hermanno de Burinsheym confert eccl. SS. Apo- 
stolorum Colon. eanonieatum, prebendam: vero eidem reservat, non ob- 
stante quod is parroehialem ecelesiam in Werenbolskirken Colon. dioc. 
obtinet. 

Suffragantia tibi merita probitatis ... Dat: Avin. XIII kl. sep- 
tembris a. decimo. 

In e. m. abbati monasterii S, Pantaleonis Colon. et magistris Ia- 
cobo de Mutima scolastico Tullensi ac Busolo de Parma canonico Tor- 
nacensis ecclesiarum, 

Reg. 81 f. 438 nr. 2740. 


1032. 1326 August 19. Arignon. 


lohannes XXI lohanni de Templo confert eccl. B. Marie ad 
gradus Colon. eanonientum, prebendam vero eidem reservat, 





1326 August 25. E 465 


ipsius Frederici germanus pro eo et de Bucheli? ac de Vinnenberh® co- 
inites pro venerabilibus fratribus nostris Maguntino et Coloniensi archiepi 
scopis fuerunt ad veniendum cum aliis nonnullis personis solennibus spe- 
eialiter deputati. Qui siquidem Australes duos postmodum preeursares 
nuneios premittentes, a nobis nonnulla iu favorem eleetionig Frederici 
predieti eum ferventi instantia postularunt. Quibus cum annuendum mi- 
nime deereverimus, tam precursoribus ipsis oretenus quam Alberto pre- 
dieto per speciales litteras duximus taliter respondendum, videlicot quod. 
super negotio per eosdem nuneios proposito prefatum Frederieum prinei- 
paliter contingente parati eramus prompte et expedite, eum fratrum no- 
strorum conailio, sieut et requirit negotii qualitas, iusticiam exhibere et 
adhue graciose et favorabiliter, quantum eine dei offensa sueque diete 
eeclesie preindicio ac iniuria prineipum, ad quos electio regis Romani 
promovendi in imperatorem pertinere noscitur, poterit fieri, eum hoc 
oportune postulatum fuerit, nos habere. Ex quibus providentia, queso, 
colligat regia, que possent presertim exordio neenon intento fine dieti 
negotii ex prorogatione responsionis huiusmodi maxime Australibus 
ipsis et sibi adherentibus eondietam ambaxiatam prosequentibus obsta- 
eula provenire... . 
Dat. Avin. VIII kl. septembris n. decimo. 
Reg, 118 f. 210 nr, 1224; Raynaldi Annal, eccl. a, 1926 $7; Hs. 126, 


1036. 1326 August 25. Avignon?, 


[lohannes XXII] Theoderieo de Essende clerico Coloniensi. 

Litterarum seientia, honestatis mores... Sane petitio pro parte 
tua nobis exhibita continebat, quod dudum super defectu natalium, 
quam pateris de soluto genitus et soluta, ut posses ad omnes ordines 
promoveri et ecelesinstieum beneficium obtinere, etiamsi cnram ani- 
marum haberet, teeum extitit auetoritate apostolica dispensatum, quod- 
que vigore dispensacionis huiusmodi parrochialem eeelesium in Linelo 
Colon. dioc, asseentus fuisti et deinde eanonleatum et prebendam in 
ecclesia Zeflieensi Colon, dioe. tibi collatas alias canoniee recepisti 
eosque una cum dieta parroehiali ecelesia tenmisti per plures annos, 
fraetus pereipiens ex eisdem, et quod postmodum dictam parrochialem 

1) Hugo comes de Buchegg. — Ante 4. Sept. Avignone ndvenisse 
videtur, ef. Re, 796. 

2) Rupertus comes de Virneburg, 

3) Ex tenore binarum. litterarum immediate sequentium apparet, bas 
litteras esse datas VITI KL septembris. 

Vatik. Rogosten |. 50 


466 : 1395 August 95. 


ecclesiam ad canonicatum et prebendam ecelesie S. Andree Coloniensis. 
permutasti et pretextu permutationis huiusmodi canonicatum et pre- 
bendam eosdem adeptus illos una cum aliis canonicatu et prebenda. 
ecelesie Zeilicensis fere per annum retinuisti et adhoc retiwes fruetus- 
que percepisti e£ adhue pereipis similiter ex eisdem, : 
super hix aliqua non obtenta. Quare pro parie tua nobis extitit hu- 
militer supplieatum... Nos igitur, ... ommem inhabilitatis maculam. 
sive notam in te ex parrochialis eeclesie canonieatuum et preben- 
darum premissorum detencione et fructuum perceptione exhortam , . . 
penitus abolemus fruetusque predietos . . . tibi prorxus remittimus et 
donnmus,.. Dat. Avin. VIII kl. decembris a. decimo. 
Reg. 81 f. 476 mr. 2784. 


1037. 1326 August 25. Avignon. 

lohannes XXII SS. Apostolorum et S. Georgii Colon. scolastieis 
ac Iacobo de Mutina canonico Cameracensis ecclesiarum eapellano 
papali mandat, quatinus "Theoderico de Essende clerieo Colon. dioe., 
eni papa omnem inhabilitatis maculam abolevit omnesque fruetus in 
iuste perceptos donavit, conferant canonicatus et prebendas Zeflicensis 


et S, Andree ecclesiarum de iure vacantes, 
Credite nobis dispensaeionis ofüeium... Dat. Avin. VIII kl. sep- 
tembris a, decimo. 


dg, 81 f. 477 nr. 2787. 


1038. 1326 August 26. Avignon. 

lohannes XXII "Theoderico de Essende clerico. Coloniensi, cui 
papa. providit de canonicatibus et prebendis 8. Andree Coloniensi et Ze- 
flieensi Colon, dioc. vacantibus, indulget, ut studio litterarum in loco, 
ubi illnd generale vigeat insistendo fructus eanonieatuum et preben- 
darum predietorum, cotidianis distributionibus dumtaxat exeeptis, usque 
adl quinquennium integre percipiat. 

Meritis tne. probitatis... Dat. Avin. VII kl. septembris a, decimo. 

In e. m. 88. Apostolorum et 8. Georgii Colon. seolastieis ne Ta- 
cobo de Mutina eanonieo Cameracensis ecclesiarum capellano nostro. 


‚Reg. 81 f. 473 nr. 2774. Textum percurrit linea. transversa; in 
LI additur alia manu: Cassnta de mandato domini vic(eeaneellarii). 





1896 August 23. 


1039. 1326 August 29. Avignon. 


[Iohannes XXII] Iohanni reg! Boemie, 

Serenitatis regie litteras nobis per dilectum filium lohannem 
Pinchon regium nuneium presentatas consuete benignitatis affeetu rece- 
pimus et en, que ipse muneius explicare sub verbo concesse sibi ere- 
deneie voluit et littere huiusmodi contimebant, pleno collegimus intel- 
leetu ne illis de petitionibus per ipsum nobis oblatis, quibus seeundum 
deum nd presens potuimus, favorabiliter duximus annuendum, sient 
ipse tue sublimitati referre plenius poterit et in litteris confeetis super 
hoe plenius continetur. Sane quia, quid pridie nuneiis Australum re- 
spondimus, per tuas ae venerabilis fratris nostri Baldewini archiepi- 
scopi Treverensis patrini tui alios nuneios ad tuam suppominns noti- 
tiam pervenisse, id presencialiter non duximus tue magnificentie re- 
frieandum. Dat. Avin. IIIL kl, septembris a. decimo. 

Reg. 113 f. 958 nr. 1524; Rz. 780. 


1040. 1326 August 29. Avignon. 


[Iohannes XXII] regie Boemie. 

Super dispensatione matrimonii auetoritate apostolica contrahendi 
inter.. nobilem virum Symonem de Pertoye (D) et... nobilem mu- 
lierem lohannam Chambley monialem monasteri de Boisseres ordinis 
S. Benedicti Tullensis. diocesis quarto consanguinitatis gradu prime 
quondam uxeri eiusdem Symonis attinentem fenore propenso nobis 
regie petitionis oblate, quia revera, fili carissime, quod eum tali mu- 
liere matrimonium contrahi valeat, non consuevit saneta Romana mater 
ecclesia dispensare, super hoe nos merito habeat regalis prudentia ex» 
eusatos. (Bine data.) 

‚Reg. 113 f. 958 nr. 1528, 


1041. 1326 September 1. Avignon. 


Johannes XXII. episcopo. Padehurnensi mandat, quatinus cum 
Henrico nato. Roperti comitis de Virnenburg et Elizabet nata. Theo- 
derici de Cleve dicti Loif dispenset, ut possint matrimonium. con- 
trahere. 

[Iohannes XXII] episcopo Padeburnensi. 

Significavit nobis... Henricus archiepiscopus Coloniensis, quod 
dudum dilectus filius nobilis vir Henricus natus dilecti filii nobilis viri 





us 1896 September 1, 


Roperti comitis de Virnenbugh mepotis sui Treverensis diocesia 
dilecta in Christo filin mobili muliere Maria mata dilecti filii 

viri Gerardi comitis Iuliacensis Coloniensis diocesis tune infra 

tatis annos constituta sponsalia per verba de presenti contraxit, v 

quia pro eo, quod. dicta Maria, postquam ad nubilem pervenit 
huiusmodi sponsalibus expresse renuit consentire, inter communes con 
sanguineos dicti Henriei et dilecte in Christo filie nobilis mulieris: Eli- 
zabet nate dilecti filii nobilis viri "Theoderici de Cleve dicti Loif do- 
mini de Kervenheim eiusdem Coloniensis diocesis hahitus cst tractatus, 
ut dicti Henricus et Elizabet ad invicem matrimonialiter copularentur. 
Cum autem propter impedimentum publice honestatis iusticie, qmod. 
inter dictos Henricum et Mariam ex dietis sponsalibus est exortam 
pro eo, quod dicte Maria et Elizabet quarto consanguinitatis gradu 
ad invicem sunt coniuncte, ac ctiam quia dicti Henricus et Elizabet 
quarto consanguinitatis gradu a duobus lateribus invicem se contingunt, 
matrimonium huiusmodi contrahere nequeant dispensacione super hoc 
apostolica non obtenta, prefatus archiepiscopus. nobis humiliter suppli- 
cavit, ut eum dieto Theoderico, qui nonnulla feuda et bona a Colo: 
niensi et nonnullis aliis ecclesiis tenet in feudum, non habeat alium 
heredem nisi dietam Elizabet filiam suam, qui sucedere debeat in 
bonis ct feudis predictis, que quidem feuda et bona, si ad alienas 
manus devolverentur, possent in eiusdem Coloniensis ecclesie non mo- 
dieum preiudicium redundare, ac guerre et scandala. propterea. &uboriri, 
providere super premissis de oportuno dispensacionis benelieio digma- 
remur. Nos itaque... fraternitate tue... mandamus, quatinus, si tibi 
simpliciter summarie et de plano sine strepitu et figura indieli com- 
stiterit, quod dicta Maria, ex quo ad nubiles annos pervenit, dietis 
sponsalibus non consenserit, et quod. postquam ad annos predietos per- 
venit, ipsis sponsalibux suffieienter disxenserit, eum eisdem Henrieo 
et lizabet, quod publice honestatis iusticie ne consanguinitatis ex 
duobus lateribus impedimentis predietls nequaquam obstantibus possint. 
matrimonium huiusmodi ad invieem libere contrahere et in contraeto- 
lieite remanere, apostoliea auctoritate dispenses, prolem suscipiendam 
ex eis legitimam nunciando. Dat. Avin. kl. septembris a. decimo. 

Heg. 81 f. 468 nr. 2815. 


1042. 1326 September 1. Trier. 


lohannes XXII Engelberto de Vlerike confert eccl. SS. Aposto- 
lorum Colon. canonicatum et prebendam vacantes per obitum Goden- - 





1926 September 8, 469 


ealei de Sosato, qui apud sedem apostolicam diem clausit extremum, 
non obstante quod is in eeel, S. Andree Colon. motu proprio a eapi- 
tulo, nt asserit, in canonieum est receptus et prebendam expeetat in 
endem ecelesia. 

Probitatis tue merita ... Dat. Avin. kl. septembris a. decimo. 

In e. m. abbati monasterii S, Pantaleonis et seolastieo S. Georgii 
Colon. ae magistro Iaeobo de Mutina capellano papali canonico Ca- 
 meracensis ecclesiarum. 

Jiog. 81 f. 491 nv. 9589. 


1043. 1326 September 3, Avignon. 

lohannes XXII regi Francie destinat litteras, quibus eidem inter 
Alia nuneiat sibi esse relatum, quod duces Australes (Fridericus et Al- 
bertus) responsionem papalem non habuerunt acceptam quodque nisi 
sunt per litteras lohannem regem Boemie ac archiepiscopum Irevo- 

ittrabere, 

Seripsisse pridem regie... Dat, Avin, Ill nonas septembris a. 

decimo. 
Reg. £t. f. 911 nr. 1297. 


1044. 1326 September 11. Avignon. 

Tohannes XXII eum Walramo de Arnesbereh elerieo Colon. dioe. 
de soluto et soluta genito dispensat, nt hoe natalium defeetu non ob- 
stante possit ad omnes ordines promoveri et ecclemiastieum beneficium 
obtinere, etiam si ei eura immineat animarum. 

lllegitime genitos quos .., Dat, Avin. III idus septembris a. 
undecimo. 

Reg. 89. fı 989 nr. 967. 


1045. 1326 September 12. Avignon. 
Tohannes XXII Ottoni de Clevis confert eccl, B. Marie Traieo- 
canonieatum, prebendam vero eidem reservat, non obstantibu 
iod parrochislem ecclesiam de Vreis obtinet aut quod defectum na- 
talium patitur de eoniugato genitus et solutn. 
Vite ae morum honestas... Dat. Avin. II idus septembris a. 
undecimo. 





1826 September 25. 


predietis ae in Xanetensi Colon. dior. eeelesiis canonientus et pre- 
bendas obtinet. Tamen postquam dignitatem vel personatum seu offl- 
eium huinsmodi assceutns fuerit, preposituram predietam dimittat. 
Dum eonditiones et merita... Dat. Avin. IT idus septembris a. 
undecimo. 
In e. m. Ressensis et Embricensis Colon, et Traiect. dioe, de- 
vanis ae Ambrosia de la Mayrola eanonico Mediolanensis ecclesiarum. 


Rey. 82 f 120 nr. 808. 


1049, 1326 September 26. Avignon. 


[Iohannes XXII] Alberto duci Austrie ot Styric. 

Litteras mobis oblatas per... Rupertum comitem de Virenburch 
et lohannem de Virenbureh prepositum ecelesie Kerpensis ac Gau- 
fridum priorem de Marbach Coloniensis et Pataviensis diocesium tuos et 
magnifiei viri Frederici germani tui ambaxatores et nuncios benigne 
recepimus earumque contenta et que ipsi voluerunt proponere, intel- 
leximus diligenter. Super quibus deliberatione prehabita diligenti, 
tandem extitit ordinatum, quod nos debeamus illos inducere principes, 
ut ipsi solennes procuratores et nuncios debeant ordinare, qui in in- 
stanti festo purificationis B. Marie domine nostre plene instructi super 
negotio, de quo agitur, et plena potestate suffulti se nostro conspeetui 
representent, nos reddendo nichilominus certiores, quid intendant super 
hoc facere, ac de statu et condicione illorum, quos intendunt ad exe- 
qnendum talia destinare; quorum responsione percepta nos te ocius 
intendimus reddere super hiis certiorem, ut secundum illa possis pro- 
videre eaucius, quid super hoc sis neturus Quad disponimus omni 
mora sublata exequi domino concedente, Ceterum si dieto germano 
iuo ex causa, quam tua non ignorat nobilitas, non scribimus iu pre- 
senti, habeat nos eadem nobilitas exeusatos. Dat. Avin. VII kl. oc- 
lobris a. undecimo. 

Reg. 114 ps. II f. 46! nr. 878; Hs. 789. 


1050, 1326 September 50, Avignon. 

lohannes XXII Gerardo comiti Iuliacensi, 

Propieia sancte Romane .... Hine est quod, sieut audivimus, 
postquam Winandus Buc miles Coloniensis diocesis ad servitia ipsius 
ecelesie in Lombardie partibus est profectus, super curia, quam ipse 
a te in Lupretharde tenet in feudum, gentes tue iniurientur eidem 





1826 October 1. 473 


tinere aut quod pateris in etate defeetum, cum in vicesimo secundo 
anno etatis tme vel cirea illum eonstitutus existag... Volumus autem, 
quod dietam preposituram ... ex nune omnino dimittas... Dat. Awin. 
kl. octobris a. undeeimo. 

In e. m. abbati monasterii S. Martini et preposito S. Severini 
Colon. ae Busolo de Parma canonico Tornacensis ecclesiarum capel- 
lanis nostris (I). 

Reg. 88 f. 81 nr. 19001 Rs. 243 m. 4, 


1053. 1326 October 1. Avignon. 


lohannes XXI Adniphum natum Roperti comitis de Virnenburgh, 
qui olim in duodecimo etatis anno vel circiter constitutus parrochialem. 
ecclesiam in Kelberg Treverensis diocesis recipiens ipsam per biennium 
vel eirciter tenuit et adhuc tenet, fructus percipiens ex en, dispen- 
satione non obtenta, habilitat omnemque inhabilitatis maculam per 
eundem contractam penitus abolet eidemqne confert eccl. 8. Gereonis 
Colon. canonicatum emm prebenda ad presens vacante vel proxime 
vacatura. "Tamen dimittat parrochialem ccel. predictam. 

Nobilitas generis, morum decor... Dat, Avin. kl. oetobris a. un- 
decimo, 

In e. m. preposito S, Severini Colon. et decano 8. Marie ad 
gradus Colon. ac magistro Busolo de Parma capellano papali canonico 
"Tornacensis ecclesiarum. 

Reg. 88 f. 40 nr. 1095. 


1054. 1326 October 4. Avignon. 

lohannes XXII Reynardo nato Roperti comitis de Virneburgh. 
eonfert ecel. Bunnensis Colon. dioc. canonicatum, prebendam vero 
eidem reservat. 

. Apostolice sedis eireumspeeta . . . Dat. Avin. kl. oetobris a. 

undecimo, 

ln e, m. preposito S, Severini Colon. et decano S. Marie ad 
gradus Colon, ac magistro Busolo de Parma capellano papali canonico 
"Tornacensis ecelesiarum, 

Reg. 82 f. 948 nr. 885. 


1055. 1326 October 1. Avignon. 
lohannes XXII Theodorico nato Rutgerii de Rayts de Colonia 





1336 Oetober 1. 


1059. 1326 October 1. Avignon. 


lohannes XXII Henrico de Nuenhar confert ecel. Coloniensis 
canonieatum, prebendam vero eidem reservat. 

Laudabile testimonium quod ... Dat. Av. kl. oetobris a. un- 
decimo. 

In e. m. preposito S. Severini Colon. et decano S. Marie ad gradus 
Colon. ae magistro Busolo de Parma eanonieo Tornacensis ecclesiarum 
eapellano papali. 

Reg. 82 fi 049 nr. 887. 


1060. 1326 October 1. Avignon. 


lohannes XXII Iohanni nato Roperti eomitis de Virnemburch 
fert eccl. Carpensis Colon. dioc, eanonieatum, prebendam vero 


^ ifas generis, vite et morum honestas... Dat. Avin, kl. 

i a. undecimo. 

T . preposito S. Severini Colon. et decano S. Marie ad gradus 
Colon. ae magistro Busolo de Parma eanonico "Tornaeensis ecelesiarum. 
capellano papali. 

Reg. 82 f. 848 nr. 986. 


1061. 1326 October 1. Avignon. 
Tohannes XXII Gerardo nato Roperti eomitis de Virnemburgh 
onieo Coloniensi reservat ecel. Colon, dignitatem vel perxonatum 
u officium sine eura ad presens vaeans vel proxime vaenturum, 
on obstante quod in dicta Coloniensi et Bunnensi Colon. dioe. ee- 
eanonieatus et prebendas obtinet seu quod patitur in etate de- 
um in sexto deeimo etatis anno vel cirea illum constitutus. 
} obilitas generis, morum deeor ... Dat. Avin. kl. octobris a. 
undecimo, 
In e, m. abbati monasterii S. Pantaleonis et scolastico S. Georgii 
. ac magistro Busolo de Parma canonico Tornacensis ecclesiarum 
capellano papali. — 
Reg. 82 f. 32 nr. 870. 


1062. 1326 October I. Avignon. 
lohannes XXII Gerardo de Berka confert ecclesie. Xanetensis 


Colon. dioc. canonicatum, prebendam vero et fereulum supplementum 
vocatum eidem resorvat, non obstante quod obtinet in eccl. SS. Apo- 





1936 October 1. ATi 


Suffragantia tibi merita... Dat. Avin. kl. octobris a. undecimo, 
In e. m. abhati monasterii Tuiciensis Colom. dioc, et preposito 
S. Severini Colon. ae Iacobo de Mutina canonieo Cameracensis eccle- 
siarum, 
Reg. 82 f. 12% mr, 491, 


1066. 1326 October I, Avignon. 


lohannes XXII Godefrido nato nobilis viri Gherardi de Schayfz- 
berg confert eccl. B. Marie Traieetensis Leod. dioc, eanonieatum, pre- 
bendam vero eidem reservat. 

li sunt favoris... Dat. Avin. kl. octobris a. undecimo. 

In e. m. decano et thesaurario ecel. B. Marie Aquensis Leod, 
dioe, ac magistro Tacobo de Mutina empellano papali canonico Came- 
 racensi. 

Reg. 82 f. 124 nr. 494. 


1067. 1326 October 1. Bonn. 


Henrieus arehiepiseopus Coloniensis confirmat factam n capitulo 
ecelesie Bunnensis eleetionem Iohannis decani eiusdem eeclesie in cel- 


lararinm ad dies vite. 
Notum faeimus universis , . . Datum et aetum Bunne in domo 
ulari ecelesie Bunnensis ipso die B. Remigii confessoris ... anno 
MCCOXXVI. 
Transsumptum in litteras a Iohanne. XXII d. 21 m. iulii a. 1898 
datas, Reg. 88 f. 180 nr. 9492. 


1068. 1326 October 8. Avignon. 

[lobannes XXII] Iobanni de Virnenburch preposito ecclesie. Car- 
pensis Coloniensis diocesis. 

"Tue merita probitatis ... te in eapellanum nostrum recipimus et 
eapellanorum nostrorum consorcio favorabiliter aggregamus . , , Dat. 
Avin, VILE idus. octobris (a. undecimo), 

Rey. 14 f. 10 nr. 1030; Rz. 748. 


1069. 1526 October 8. Avignon. 

[lohannes XXII] regi Boemie. 

Negotium imperii sine tuo, fili carissime, et venerabilis fratris 
mostri Baldewivi archiepiseopi Treverensis patrui ini perienlo proce- 








1326 October 15. 


sitionem episcopi Vaurensis speetans, euius fruetus, &i eum eura, oc- 
tunginta, ei vero sime eura fuerit, quadraginta librarmm taronensium 
parvorum secundum taxationem decime valorem annuum non excedant, 
si quod in civitate vel diocesi Vaurensi vacet vel vacaverit; 
Sedis apostolice. graciosa... Dat. Avin. VIII idus oetobris a. 
undecimo, 
Reg. 82 f. 207 nr. 063. 


1072. 1326 October IO. Avignon. 


lohannes XXII cum Heydenrico de Eswende dispensat, quod 
possit ad omnes dignitates efc, assumi non obstante. defectu. na- 
talium. 

[Iohannes XXII] Heydenrico de Essende preposito ecelesie S, 
Severini Coloniensis, 

Sedis apostolice eireumspeeta ... Sane oblata nobis tua petitio 
continebat, quod dudum teeum super defeetu natalium, quem pateris. 
de acolito genitus et soluta, quod eo mon obstante posaes ad omnes 
ordines promoveri et eeelesiastieum benefleium obtinere, etiam si euram. 
animarum haberet, auctoritate litterarum . . Honorii pape HII. , . primo: 
- nc deinde per.. Clementem papam V.. habilitando te ac abolendo 
infamie maeulam, quam tu absque alia dispensatione tres euratas cc- 
elesias successive . . . libi collatas in minori etate constitutus. perei- 
piendo fructus ex eis ac dictis ecelesia dimissis scolastriam ecclesie 
S. Andree Coloniensis, que est simplex offieium sine cura, ac in eadem. 
S. Andree et Bunnensi Werdensi Essindensi Coloniensis diocesis ea- 
nonicatus et prebendas recipiendo contraxeras, tecum, quod defeetu 
ac premissis nequaquam obstantibus seolastriam canonicatus et pre- 
bendas predictos posses licite retinere, auetoritate apostolica extitit 
dispensatum, et quod demum dietus Clemens . . eum abolitione in- 
fawie et irregularitatis note, quam tu preter dictas dispensaciones 
recipiendo similiter in eadem Werdensi scolastriam et Hugardensi Leo- 
diensis diocesis ecclesiis canonicatum et prebendam neenon decimam. 
in Kestenich dicte Bunnensis ecclesie ac percipiendo fructus ex eis et 
retinendo ipsos una cum scolastria canonicatibus et prebendis predictis 
eontraxeras, tecum, tt scolastrinm Werdensis, canonicatum et pre- 
bendam Hugardensis ecclesiarum predietarum neenon decimam supra- 
dictos una cum prefatis scolastria ecclesie S. Andree et aliis canoni- 
eatibus et prebendis, quorum omues redditus septuaginta marcharum 
argenti seeundum taxationem decime valorem annuum mon excedunt, 





48 1898 October 17. 


ac preter eos duo alin beneficin ecelesiastiea cum eura vel sine cura, 
etiam si dignitates vel personatus et in ecclesiis eathedralibus exi- 
sterent, si tibi . . . eanoniee offerentur, dummodo tum eorundem seo 
Instriarum eanonientunm prebendarum et decime quam dietorum aliorum 
duorum. beneficiorum redditus annni in universo Ancentarum mareharum - 
argenti seeundum taxationem eandem non exeederent valorem, ere 
et una eum scolastriis eanonieatibus prebendis et deeima aupradietis 
retinere, ,. posses, ... dispensavit, quodque hniusmodi novissime dis- 
pensationis vigore preposituram ecclesie S, Severini Coloniensis et 
quoddam prestimonium seu eurtem in Lomer ab ipsa Bunnensi ecclesia 
dependentem ex postmodum assecutus. Nos... tecum, quod possis ad 
omnes dignitates personatus vel offieia seu benefleia ecelesinstien cum 
eura vel sine eura ... assumi ... dispensamus ... Dat. Avin. idus 
oetobris a. undecimo. 
teg, 83 f. 10! nr. 1953, 





1073. 1326 October 17. Avignon. 


lohannes XXII Heydenrieo de Essende confert ecclesie Susa- 
lensis Colon. dioe. eanonientum et prebendam vacantes per obitum 
Godesealei, qui dndum apud sedem apostolicam diem elansit supremum. 
Clara virtutum studia... Dat. Avin. XVI kl. novembris a. un- 
decimo. 
In e. m. scolastico S. Georgii et thesaurario S, Kuniberti Colom, | 
ac Busolo de Parma capellano nostro eanonico Tornacensis ecel. 
‚Reg. 82 f. 281 nr. 689, 


1074. 1326 October. 17. (Avignon.) 


Die XVII mensis oetobris [a. MCCCXXVI] magister Raimundus — 
Stepbani fuit missus per dominum nostrum ad regem Boemie et archi- 
episcopum Treverensem eum litteris apostolieis eis directis in partibus. | 
Alamannie et pro expensis suis et socii et familiaris cum duabus | 
equitaturis tam eundo et morando quam redeundo tradidimus eibi pro 
duobus mensibus — xlv jtur. gross. cum o. rotunda, 

ltem postea eum fuisset derobatus in itinere veniendo, misimma: 
eidem per G. Ramerii elerieum suum die prima decembris pro ex- 
pensis auis X. libr. tur. paryorum in — XIgIXótur. eum o. rotunda. 
lilótur. parv. 

Intr. et Exit, 81 f. 60. 





1896 October 90. 481 


1075. 1326 October 20, Avignon. 


[lobannes XXII] regi Francie. 

Quantum intersit nostra et Romane eeelesie in Coloniensi ccclesia 
pastorem habere fidelem, cirenmspectio regia non ignorat. Unde sient 
alios exeellentie regie seripsisse meminimus, dietam Coloniensem ec- 
elesiam olim duximus reservandam, eui dante domino, si ipsam vacare 
eontigerit, providebimus de persona, quam fidelem nobis et ipsi ec- 
clesie ac per consequens regie celsitndini extimemus, Dat. Avin. XIII 
kl. novembris (a. undecimo). 

‚Reg. 114 ps, IT f. 10 mr. 697, 


1076. 1326 October 31. Avignon. 


lohannes XXIT cum Hermanno de Monreal dispensat, ut non 
obstante defectu lenitatis. possit. canonicatum in ecelesia Bunnensi 
retinere. 


[Iohannes XXII] Hermanno de Monréal diacono canonieo ecelesie 
Bunnensis Coloniensis diocesis. 

Probitatis tne merita... Exhibita siquidem pro parte tua nobis 
petitio eontinebat, quod dudum, te in diaconatus ordine se canonientu 
ecclesie Bunnensis Coloniensis diocesis, eub. . nobilis vir Rupertus 
comes de Vernenburg in serviciis arehiepiseopi ae ecelesie Coloniensis 
eonstitutus terrarum suarum regimen commiserat, existente, in quadam. 
villa Treverensis diocesis, in qua . . arehiepiseopus Treverensis et 
comes predietus dominium obtinent temporale, contigit, quod, eum 
quedam domus einsdem ville fuissent incendio eoneremate, homines 
diete ville habentes suspieionem super hoe eontra quosdam, quos ip- 
sorum malefaeta preterita non inmerito* reddebant suspectos ac etiam 
diffumatos, ad te, eui regimen, ut premittitur, dictarum terrarum ipsius 
comitis commissum extiterat, habuere reeursum, ad quorum maguam 
instantiam tu, ut evitareg perienla, que poterant provenire, exinde 
"pum ex dietis diffamatis cepisti ipsumque tradi[di]eti eisdem, mon 
eredens eum propterea mortis interitum subiturum. "Tum autem, ut 
asseris, ad tuam postmodum notieiam perv quod dictus difamatus 
taliter captus traditus extitit quibusdam aliis offieialibns archiepiscopi 
Treverensis et comitis predietorum et per dietos officiales exigentibus 
suis demeritis ultimo supplieio deputatus exeentione gequuta, Nobis 





n) inmerita ms. 
Vailikan. Hegesten I 3 


1826 November 25. 488 


dioe, quem papa lhabilitavit et in intezrum restituit, de novo eon- 
ferant parrochialem ecelesiam in Steynkerken Leod. dioe. 
Meritis probitatis dileeti . . . Dat. Avin. VII kl. deeembris a. 
undecimo. 
Reg. 82 f. 930! nr. 556. 


1080. 1326 November 30. Avignon. 


[lohannes XXI] Iohanni de Nassawe preposito ecclesie 8. Flo- 
rini in Confluentia Trever, dioc. 

Litteras, quas per.. Henricum de [uliaco decanum Halbersta- 
densem nuper nobis tna devotio declinavit, solita benignitate recepimus 
et relata nobis per ipsum ex parte tua sub verho eredentie tuo intuitu. 
patienter andivimus et concepimus seriose, In quibus tuis, Ali, auditis 
obsequiis nobis et sancte Romane matris eeclesie in ipsis partibus gra- 
tanter impensis te propterea cum gratiarum actione multipliei plu- 
rimum in domino commendantes, rogamus eandem devotionem tnam... 
quatinu fidem, quam erga nos... ex premissis te hahere supponimus, 
sic landabili perseveratione continues... Ceterum noveris, quod de 
peticionibus per dietum decanum pro parte tua nobis oblatis quasdam, 
quantum eum deo lieuit, eontemplatione tui exaudire curavimus, super 
reliquis eodem modo votis tuis annuere intendentes, Dat. Avin. II kl. 
decembris a. undecimo. 

Jüeg. 114 ps. 11 f. 48 nr. 883; He. 775. 


1081. 1326 November 30. Avignon. 

Iohannes XXII nobili mulieri Alheydi comitisse de Nassawe con- 
cedit faeultatem habendi altare portatile. 

Grandis et sincera devotio . . . Dat. Avin. II kl. decembris a. 


undecimo. 
Aeg. 84 f. 292 nr. 2770, His. 776 a. 


1082, 1326 November 580. Avignon. 

Iohann XXII Alheydi comitisse de Nassawe concedit facultatem 
ex enusa rationabili faciendi celebrari sibi familinribus ef sequacibus 
suis missam et alia divina officia, antequam dies illucescat. 

Benigno ea tibi sunt... Dat. Avin. II kl. decembris a. undecimo. 

Reg. 84 f. 29% nr. 9771; Hz. 776b. 


484 1326 November 30. 


1083. 1326 November 30. Avignon. 


Iohannes XXII Alheydi comitisse de Nassawe indulget, ut si 
forsan ad loca ecclesiastico supposito interdicto vel alia, in quibus 
cessabitur a divinis, eam pervenire continget, possit sibi familiaribus 
et sequacibus suis facere celebrari missam et alia divina officia, clausis 
ianuis etc. 

Devotionis tue sinceritas ... Dat. Avin. II kl. decembris a. un- 
decimo. 

Reg. 84 f. 292! nr. 2772; Rz. 776c. 


1084. 1326 November 30. Avignon. 


Iohannes XXII Nicolao dicto Claman confert eccl. Limpurgensis 
Trever. dioc. canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 
Laudabilia dona virtutum . . . Dat. Avin. II kl. decembris a. 
undecimo. 
In e. m. S. Severini et 5. Marie ad gradus Colon. prepositis ac 
scolastico Wetslariensis Trever. dioc. eccl. 
Reg. 84 f. 275 nr. 2728. 


1085. 1326 November 30. Avignon. 


lohannes XXII Iobanni nato Heydenrici de Heigere militis con- 
fert eccl. in Deytkirgen Trever. dioc. canonicatum, prebendam vero 
eidem reservat. 

Nobilitas generis vite . . . Dat. Avin. II kl. decembris a. un- 
decimo. 

In e. m. S. Severini et S. Marie ad gradus Colon. prepositis ac 
scolastico Wetslariensis Trever. dioc. eccl. 

Reg. 84 f. 280 nr. 2741. 


1086. 1326 November 30. Avignon. 


Iohannes XXII Cononi nato Heydenrici de Heyge[re] militis con- 
fert eccl. Wetslariensis Trever. dioc. canonicatum, prebendam vero 
eidem reservat. 


Nobilitas generis morum decor... Dat. Avin. 1I kl. decembris 
a. undecimo. 
In e. m. S. Severini et S. Marie ad gradus Colon. prepositis ac 





decano S. Florini in Confluentia Trever. dioc. eccl. 
Reg. 84 f. 280 nr. 2740. 


1926 November 930, 4s 


1087. 1326 Noremher 30. Avignon. 


Tohannes XXII Volmaro de Lynnephe confert eccl. B. Marie ad 
gradus Colon. canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 
Probitatis tue merita... Dat. Avin. II kl. decembris a. undecimo. 
In e. m. S. Severini et S. Andree Colon. prepositis ne magistro 
Ambrosio de la Mayrola eanonieo Mediolanensis eccl. 
‚Reg. 84 f. 280 mr. 2738, 


1088. 1326 December 3. Avignon. 


lohannes XXII Henrieo mato Henriei comitis de Nassawe confert 
eccl Coloniensis eanonieatum, prebendam vero necnon dignituiem. vel 
personatum seu officium eum cura vel sine eura in diets eccl. eidem 
reservat, non obstante quod in Spirensi sub expeetatione prebende ne 
dignitatis vel personatus seu oflicil auctoritate apostoliea et in S. Flo- 
rini in Confluentia Trever. dioc. eanonieatus et in eadem S. Florini 
ecclesiis prebendam obtinet. 

Dum condiciones et merita... Dat. Avin. III non. decembris 
a. undecimo. 

In e. m. S. Severini et S, Marie ad gradus Colon, prepositis ac 
scolastico Wetslariensis Trevor. dioe, ecel, 

Reg. 84 f. 279 nr. 2796; Ite. 779, 


1089. 1326 December 3. Avignon. 

lobannes*XXII Celio nato qnondam Celii de Hassia reservat be- 
neficium ecelesiastieum eum eura vel sine eura eonsuetum abolim ele- 
rieis seenlaribus assignari, euius fructus viginti marcharum auri s, t. d, 
valorem annuum non exeedant, spectans ad dispositionem abbatis et 
conventus monasterii Tuieiensis ord. S. Bened. Colon. dioc. 

Laudabile testimonium quod... Dat. Avin. III idus decembris a. 
undecimo, 

In e. m. preposito veteris S. Pauli et enntori maioris Monasteri- 
ensis ac lacobo de Actis de Mutina scolastico Tullensis ecel. eapel- 
lano papali. 

Reg. 84 f. 27° nr. 2068. 


1090. 1320 December 10. Avignon. 
lohannes XXI] lohanni de Monreal eonfert ecel. Monnsterii in 


486 1826 December 10. 


Meynevelt Trever. dioc. canonieatum, prebendam vero eidem reservat 
mon obstante quod parrochialem ecclesiam in Ormunze necnon in ec- 
clesia S. Florini in Confluentia eiusdem dioc. canonicatum obtinet 
ac super prebenda ipsius eccl. S. Florini apud sedem apostolicam 
litigat. 

Tue merita probitatis . . . Dat. Avin. IIII idus decembris a. 
undecimo. 

In e. m. S. Pantaleonis Colon. et de Lacu Trever. dioc. mona- 
steriorum abbatibus ac Busolo de Parma canonico Tornacensi capel- 
lano papali. 

Heg. 88 f. 116 nr. 1283; Rz. 780. 


1091. 1326 December 10. Avignon. 

Iohannes XXII Henrico de Svansbole confert eccl. Susatiensis 
Colon. dioc. canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Exigunt tue merita . . . Dat. Avin. IIII idus decembris a. un- 
decimo. 

In e. m. thesaurario S. Kuniberti et scolastico S. Georgii Colon. 
ae magistro Bosolo de Parma capellano papali canonico Tornacensis 
ecclesiarum. 


Reg. 83 f. 116' nr. 1284. 


1092. 1326 December 10. Avignon. 

lohannes XXII Theoderico nato Philippi de Caldenburn militia 
confert ecel. S. Florini in Confluentia Trever. dioc. canonicatum, pre- 
bendam vero eidem reservat. 

Attributa tibi merita... Dat. Avin. IIII kl. decembris a. undecimo. 

In e. m. abbati monasterii de Lacu et decano Cardonensis Trever. 
dioc. ac Busolo de Parma canonico Tornacensis ecclesiarum capellano 
papali. 

Reg. 83 f. 117° nr. 1286. 


1093. 1326 December 10. Avignon. 


Iohannes XXII Brunoni nato Rabodonis de Weyer militis confert 
eccl. S. Marie Aquensis Leod. dioc. canonicatum, prebendam vero ei- 
dem reservat. 


1926 Deember 10. 481 


Suffragantia tibi merita ... Dat. Avin. IF idus decembris a. 
undeeimo. 

In e. m, abbati monasterii Gladbagiensis Colon. dioc. et scola- 
stico SS. Apostolorum Colon. ae Busolo de Parma canonico Torua- 
censis ecclesiarum. capellano. papali. 

Heg. 83 f. 118 nr. 1287. 


1094. 1326 December 10. Avignon. 


lohannes XXII Roperto de Monreal confert eccl. Cardonensia 
Trever. dioe, canonieatum eum prebenda ad presens vacante vel 
proxime vacatıra, non obstante quod parrochialem ccelesiam im Nuen- 
lumen Colon. dioc, obtinet, 

Attributa tibi merita... Dat. Avin. III idus decembris a. um- 
decimo. 

In e. m. S. Pantaleonis Colon. et de Laen Trever. dioe. moua- 
steriorum abbatibus ae magistro Busolo de Parma canonico Tornacensi 
capellano papali. 

Reg, 83 f. IT nr. 1488, 


1095. 1328 December 10. Acignon. 


lohannes XXII S. Georgii et SS. Apostolorum Colon. seolasticig 
ecclesiarum ae Busolo de Parma canonico Tornaeensi capellano papali 
mandat, quatinus lohanni de Wellinch clerieo Trever. dioe. conferre 
et assignare eurent parrochinlem ecclesiam in Gleve Colon. dioc, que 
vacare dieitur ex eo, quod quondam Frederieus de Helpensteyn olim 
reetor eiusdem per duodeeim annos et amplius usque ad eius obitum 
sine aliqua dispensacione prefatam ecclesiam retinuit. — , Volumus 
tamen, quod fructus einsdem ecelesie unius amni'eamere nostre pro 
eiusdem necessitatibus et inenmbentibus oneribus supportandis, eum 
dudum fruetus primi anni benefieiorum vaeantium in illis et multis 
aliis partibus pro eisdem uecessitatibus duxerimus reservandos (asrig- 
entur) Nos enim, ei dieta eeelesin vacet et in ea tempore diete 
date non sit specialiter ius quesitum alteri, ut prefertur, exnune irritum 
decernimus ef inane, si seeus super hiis a quoquam quavis auctoritate 
scienter vel ignoranter contigerit attemptari.* 

Laudabilia merita probitatis ... Dat, Avin. III idus. decembris 
à. undecimo, 

Reg. 58 f. 158 mr. 1998. 





485 1826 December 10. 


1086. 1326 December 10. Avignon. 


lohannes XXII S. Pantaleonis Colon. et de Lacu Trever. dioc. 
ac magistro Busolo de Parma canonico Tornacensi capellano papali 
mandat, quatinus ecclesiam parrochialem in Kelberg dimissam ab 
Adolpbo nato Roperti comitis de Virnemburg conferre et assignare 
curent Iohanni de Linde clerico Trever. dioc. 

Probitatis merita, quibus ... Dat. Avin. IIII idus decembris a. 
undecimo. 


Reg. 83 f. 197 nr. 1341. 


1097. 1326 December 11. Avignon. 


lohannes XXII Wenemaro de Witene confert eccl. Bunnensis 
Colon. dioc. eanonieatum, prebendam vero ac obedientiam seu officium 
in dicta ecclesia eidem reservat, non obstante quod canonicatum et 
prebendam in eccl. S. Severini Colon. obtinet. 

Meritis tue probitatis... Dat. Avin. III idus decembris a. un- 
decimo. 

In e. m. abbati monasterii Tuiciensis Colon. dioc. et thesaurario 
S. Georgii Colon. ac Iacobo de Mutina scolastico Tullensis eccl. capel- 
lano papali. 

Reg. 84 f. 844! nr. 2895. 


1098. 1326 December 11. Avignon. 

Iohannes XXII Iobanni de Blankenberghe confert eccl. Cardo- 
nensis Trever. dioc. canonicatum, prebendam vero eidem reservat. 

Probitatis tue merita ... Dat. Avin. III idus decembris a. un- 
decimo. 

In e. m. abbati monasterii Sibergensis Colon. dioc. et decano S. 
Georgii Colon. ac magistro Nicolao de Frattis canonico Patracensis 
eccl. litterarum apostolicarum correctori. 

Reg. 84 f. 240 nr. 2681. 


1099. 1326 December 11. Avignon. 


lohannes XXII Krastoni (!) de Rudenhausen confert eccl. Lym- 
purgensis Trever. dioc. canonicatum, prebendam vero eidem reservat, 


1826 December 11. 489 


non obstante quod in ecel. Wetslariensi canonicatum et prebendam ae 
parroehialem ecclesiam in Huchilicheim et in Guwe et in Rodincheit 
capellanias sine cura predicte Trever. et Magunt. dioc. obtinet. 
Suffragantia tibi merita . . . Dat. Avin. III idus decembris a. 
undecimo. 
In e. m. abbati monasterii in Bredenowe et decano Fritzlariensis 
Magunt. dioc. ac Ambrosio de Mediolano canonico Mediolanensis eccl. 
Reg. 84 f. 252 nr. 2672, 


1100. 1326 December 11. Avignon. 


lohannes XXII. Frederico de Nussia confert eccl. S. Georgii Colon. 
eanonieatum, prebendam vero eidem reservat. 
Meritis tue probitatis ... Dat. Avin, III idus decembris a. nn- 
deeimo. 
In e. m. preposito et decano S. Marie ad gradus Coloniensis ae 
Alexandro de Lynpe canonico maioris Colon. eccl. 
Tieg. 84 f. 828 nr. 2858. 


1101. 1326 December 11. Avignon. 


lohannes XXII abbati monasterii 8. Pantaleonis Colon. et 8. Se- 
verini ac 8. Marie nd gradus Colon, prepositis mandat, quatinus Mar- 
garetam natam quondam Henriei de Gaystorp puellam litteratam Colon. 
dioc. eupientem in monasterio S. Marie in Capitolio sub regulari ba- 
bitu virtutum domino familiari, si sit ydonea et aliud canonienm non 
obsistat, recipi faciant in predicto monasterio in monarcham ac ei 
sieut uni ex alíis ciusdem monasterii monialibus de communibus pro- 
ventibus ipsius monasterii integre provideri. 

Pradentum virginum votis... Dat. Avin. III idus decembris a. 
undecimo. 

‚Reg. 84 f. 367! nr. 2948. 


1102. 1326 December 11. Avignon. 

lohannes XXII Engilberto de Vlerike confert eccl. Xanetensis 
Colon. dioe. eanonientum, prebendam vero eidem reservat, non obstante 
quod in SS. Apostolorum Colon. canonicatum et prebendam obtinet et 
in S, Andree Colon. eccl, sub expectatione prebende in ennonieum est 
receptus. 





1926 December 21. 491 


ae magistro Iacobo de Mutina eapellano papali eanonico Cameracensis. 
ecclesiarum. 
Heg. 89 f. 61 nr. 1150. 


1106. Ende 1326 oder Anfang 1327. (Avignon.) 


[lohannes XXII] visitatoribus fratrum ordinis Predicatorum in 
partibus Alamannie constitutis. 

Exposuit nobis dileetus filias Iohannes de Lemego de ordine 
fratrum. Predieatorum, quod ipso pridem fratrum eiusdem ordinis loei 
Sossiensis Coloniensis dioeesis existente priore ... archiepiscopns Co- 
loniensis et . . . prior provineialis Saxonie prelibati ordinis, in euius 
provineía dietus locus existit, eundem lohannem pro certis negotiis ad 
sedem apostolienm destinarunt, quodque ipso apud eandem sedem ne- 
gotia sibi commissa huiusmodi prosequente prefatus prior occasione 
lieet faleo assumpta, quod dietue Iohannes conventum fratrum Predi- 
catorum dieti loei Sociensis, qui de provineia Saxonie, ut prefertur, 
existit, per nos eonstitui de provineia Theotonie proeurabat, prefatum 
lohannem apud dietam sedem .. existentem ab administratione dicti 
prioratus amovit, nonnullos fratres dieti conventus plurimum ibidem. 
utiles ad alin loen non sine multorum scandalo nichilominus trans- 
ferendo, Quocirca discretioni vestre... mandamus, quatinus, summarie 
simpliciter et de plano veritate cognita de premissis, tam super resti- 
tutione dieti Iohannis ad administrationem prioratus predicti quam re- 
vocatione fratrum inde amotorum ad conventum predictum ordinare, 
quod secundum expedire videritis, studeatis, rescripturi nobis fideliter, 
quiequid faciendum duxeritis in hae partc. Dat. ctc. 

Reg. 118 f. 48 nr. 858; Re. 742.